zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z emisją akcji dotyczących doradztwa prawnego, finansowego, inwestycyjnego związanych ... - Interpretacja - IPPB6/4510-15/15-2/AZ

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 16.06.2015, sygn. IPPB6/4510-15/15-2/AZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z emisją akcji dotyczących doradztwa prawnego, finansowego, inwestycyjnego związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji akcji oraz dotyczących kosztów przygotowania prospektu emisyjnego

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 kwietnia 2015 r. (data nadania 22 kwietnia 2015 r., data wpływu 24 kwietnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z emisją akcji:

  • dotyczących doradztwa prawnego, finansowego, inwestycyjnego związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji jest prawidłowe,
  • dotyczących kosztów przygotowania prospektu emisyjnego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z emisją akcji dotyczących doradztwa prawnego, finansowego, inwestycyjnego związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji oraz dotyczących kosztów przygotowania prospektu emisyjnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

H . S.A. (dalej: Spółka) jest kluczowym producentem soków i napojów bezalkoholowych oraz koncentratów owocowych. Spółka planuje debiut na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (dalej: GPW). Debiut odbędzie się w formie przygotowania i przeprowadzenia publicznej oferty akcji posiadanych przez Spółkę, bez emisji nowych akcji. Wprowadzenie akcji Spółki na giełdę pozwoli na dokonanie rynkowej wyceny wartości akcji, jak również otworzy możliwość sprzedaży akcji przez akcjonariusza. Oczywistym efektem debiutu na GPW będzie rozpowszechnienie wiedzy o Spółce i jej działalności gospodarczej, zwiększenie jej wiarygodności poprzez poddanie wycenie rynkowej wartości posiadanego majątku i potencjału gospodarczego, oraz poddanie się sformalizowanym giełdowym procedurom przekazywania informacji o sytuacji finansowej. Ze względu na fakt, że wprowadzenie akcji na giełdę jest niezwykle złożonym od strony formalno-prawnej i organizacyjnej procesem, Spółka zaangażowała doradców, którzy posiadają w tym zakresie stosowne doświadczenie i dają gwarancję sprawnego i efektywnego poprowadzenia projektu. W celu realizacji projektu Spółka zatrudniła m. in. doradców prawnych (dla zapewnienia zgodności dokumentów z wymogami w zakresie formalnoprawnym), doradców inwestycyjnych (sporządzenie stosownych dokumentów dla organów giełdy), audytora (dla przeprowadzenia wymaganego przez przepisy prawa badania ksiąg rachunkowych).

W związku z przygotowaniem i przeprowadzeniem publicznej oferty akcji Spółka poniosła oraz poniesie następujące wydatki:

  • koszty badania prawnego due diligence Spółki i jej spółek zależnych, koszty przygotowania publicity guidelines i reseach guidelines, koszty przygotowania prospektu emisyjnego, doradztwo na rzecz Akcjonariusza przy opracowywaniu Oferty, uczestnictwa w postępowaniu przed Komisją Nadzoru Finansowego, dostosowania aktów korporacyjnych dla wymogów rynku publicznego, sporządzenia projektów uchwał związanych z ofertą, przygotowania umów, w tym underwriting agreement ewentualnie piacement agreement, stabilization agreement oraz lock  up agreement, doradztwa na rzecz Akcjonariusza i Spółki przy uzgadnianiu ww. umów, przygotowanie disclaimers do dokumentacji ofertowej, prezentacji dla analityków, inwestorów i mediów, weryfikacja prezentacji analitycznych oraz prezentacji roadshow, sporządzenia opinii prawnych w związku z Ofertą, przygotowania regulaminu programu opcji menadżerskich;
  • koszty badań finansowych m. in. koszty badań Skonsolidowanych Sprawozdań Finansowych Grupy, dla której jednostką dominującą jest Spółka za lata obrotowe zakończone odpowiednio 31 maja 2014 r., 31 maja 2013 r., 31 maja 2012 r., przygotowanego na potrzeby prospektu, przeglądu pracy wykonanej przez audytora spółki zależnej w Rosji, dla celów badania Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy, przeprowadzenia dodatkowych procedur przeglądu przez Grupę Techniczną ds. MSSF oraz Grupę Capital Markets ds. prospektów związanych z wydaniem Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy za ww. lata, uczestnictwa w tzw. drafting session w spotkaniach i telekonferencjach z doradcami Spółki oraz wsparcia dla Spółki w zakresie uzgodnienia danych liczbowych ujętych w Prospekcie, w prezentacjach dla inwestorów i analityków z danymi ze Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego oraz przygotowywania ewentualnych odpowiedzi do Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie dotyczącym Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego w związku z procedurą zatwierdzenia Prospektu, pomoc w zakresie przygotowania tłumaczenia na język angielski Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego;
  • koszty koordynacji procesu realizacji Oferty, przeprowadzenia Oferty zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz odpowiednimi zasadami przedstawionymi w Prospekcie; świadczenia usług doradztwa w zakresie struktury Oferty oraz aspektów finansowych Oferty, a w szczególności ustalenia ceny Akcji podlegających sprzedaży, terminu i struktury, harmonogramu Oferty, strategii Oferty, rozmiaru transzy i warunków przydziału Akcji podlegających sprzedaży; wsparcia w sporządzaniu Prospektu związanego z Ofertą; koszty przeprowadzenia badania due diligence w biznesowego i finansowego w ramach procesu sporządzania i zatwierdzenia Prospektu; sporządzenia raportu analitycznego oraz organizacja procesu edukacji inwestorów, w ramach którego analitycy przeprowadzą sprzedaż Spółki na rzecz inwestorów na podstawie raportu analitycznego; koszty koordynacji z agencjami marketingowymi i PR zatrudnionymi przez Spółkę, relacji inwestorskich Klienta lub działań i kampanii marketingowej realizowanych w związku z Ofertą, a także wsparcie w przygotowaniu prezentacji i innych materiałów marketingowych wymaganych dla wsparcia promocji Oferty, włącznie z prezentacjami dla analityków i działaniami typu pilot fishing; organizowania i przygotowania, jeżeli będzie to wymagane, serii wstępnych spotkań z inwestorami instytucjonalnymi (co określane jest terminem pilot fishing), włącznie z przygotowaniem materiałów marketingowych, ustaleniem struktury planu spotkań i organizowaniem spotkań z pojedynczymi inwestorami a także przedstawianiem Spółce uwag inwestorów w zakresie w jakim zostaną przekazane; organizacja spotkań z inwestorami w ramach roadshow, włącznie z przygotowaniem materiałów marketingowych, ustaleniem struktury planu spotkań i organizowaniem spotkań z pojedynczymi inwestorami oraz grupowych prezentacji dla inwestorów a także przedstawianiem Spółce uwag inwestorów w zakresie w jakim zostaną przekazane; prowadzenia księgi popytu Oferty i regularne przedstawiania Spółce aktualnych informacji dotyczących procesu budowania księgi popytu; rozpowszechniania dokumentów Ofertowych, tj. Prospektu łącznie z wszelkimi jego aneksami i komunikatami aktualizacyjnymi, jeżeli ma to zastosowanie, a także tłumaczenia Prospektu na język angielski, jeżeli takie zostanie sporządzone, do docelowej grupy inwestorów - włącznie z koordynacją działań doradcy PR Spółki w czasie druku i rozpowszechniania Prospektu i jego tłumaczenia na język angielski, jeżeli zostanie sporządzone; reprezentowania Spółki i Akcjonariusza przed polskimi organami nadzoru finansowego, a w szczególności KNF i GPW oraz sporządzanie i składanie w imieniu Spółki wniosków do KNF o zatwierdzenie Prospektu i aneksów do Prospektu; organizowania i prowadzenia procesu przyjmowania zapisów i rozliczeń w związku z Akcjami; organizacja dematerializacji Akcji oraz dopuszczenia Akcji do obrotu na GPW, włącznie z reprezentowaniem Spółki przed Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. (KDPW) i GPW oraz sporządzaniem wszelkiej wymaganej dokumentacji i składaniem stosownych wniosków w tym celu; prowadzenia rejestru nabywców papierów wartościowych od daty przyjęcia do depozytu dokumentów istniejących akcji Spółki w celu ich rejestracji w KDPW i przechowywania dokumentów akcji Spółki w depozycie w celu ich materializacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

W związku z wyżej opisanym stanem faktycznym, Spółka wnosi o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, czy ww. koszty takie jak koszty doradztwa prawnego, koszty doradztwa finansowego, koszty przygotowania prospektu emisyjnego, inne koszty związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dla celów rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wyżej wskazane koszty takie jak koszty doradztwa prawnego, koszty doradztwa finansowego, koszty przygotowania prospektu emisyjnego, inne koszty związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji ma prawo uwzględnić do kosztów uzyskania przychodów dla celów rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.; dalej: ustawa o PDOP), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Koszty poniesione w związku z rozpoczęciem realizacji projektu wprowadzenia jej akcji na giełdę są pośrednio związane z bieżącą działalnością Spółki. Ich poniesienie jest niezbędne do realizacji jednego z celów Spółki uzyskania niezależnej rynkowej wyceny posiadanego przez nią kapitału i potencjału rozwoju. Taką wycenę gwarantuje tylko i wyłącznie wolny rynek kapitałowy, którym bezsprzecznie jest Giełda Papierów Wartościowych. Dodatkowo, poprzez wprowadzenie akcji na giełdę, Spółka uzyska większą wiarygodność u jej dotychczasowych oraz potencjalnych kontrahentów biznesowych. Wprowadzenie akcji na publiczny rynek regulowany powinno również w przyszłości skutkować pozyskaniem nowych klientów i kontrahentów oraz zwiększeniem obrotów osiąganych przez Spółkę w kolejnych latach. Powszechna jest opinia, że spółkom giełdowym stawia się wyższe wymagania i standardy w zakresie jakości produkcji i usług oraz informowania opinii publicznej o wszystkich istotnych dla Spółki faktach.

Wprowadzenie akcji na giełdę wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia, którego Spółka nie posiada. Dlatego też, niezbędnym z punktu widzenia Spółki okazało się zaangażowanie niezależnych specjalistycznych podmiotów, które zawodowo zajmują się doradztwem prawnym, inwestycyjnym i strategicznym przy realizacji tego typu procesów. Do wprowadzenia akcji na rynek publiczny niezbędne jest podjęcie szeregu czynności prawnych i faktycznych m. in. przygotowanie prospektu emisyjnego. W związku z realizacją omawianego projektu, Spółka poniosła szereg wydatków, które jej zdaniem miały charakter kosztów pośrednich. Wydatki te zostały poniesione w celu uzyskania przychodu (dalszego intensywnego rozwoju Spółki), ale nie miały bezpośredniego powiązania z działalnością prowadzoną przez Spółkę. Były to wydatki o charakterze ogólnych kosztów zarządu (m. in. doradztwo strategiczne, doradztwo prawne, badanie ksiąg), rozpoznawane jako koszt uzyskania przychodu w dacie poniesienia (zgodnie z normą prawa wyrażoną w art. 15 ust 4d ustawy o CIT). Zasadność powyższej klasyfikacji podatkowej poniesionych wydatków znajduje również swoje potwierdzenie w uchwale NSA z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10. Co prawda sędziowie NSA rozważali kwestię możliwości uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na podwyższenie kapitału zakładowego w związku z emisją nowych akcji, jednakże wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy przepisów ustawy o CIT mają uniwersalny charakter i znajdą odpowiednie zastosowanie również w przedmiotowej sprawie. NSA uznał bowiem, że kosztem uzyskania przychodu nie są jedynie wydatki bezpośrednio związane z emisją nowych akcji, bez poniesienia których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego. Do kosztów tych zaliczono: opłaty notarialne, sądowe, giełdowe; koszty druku dokumentów akcyjnych; koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego. Natomiast wydatki związane z ogólnym funkcjonowaniem osoby prawnej, służące zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów, powinny być uznawane za koszt uzyskania przychodu, chyba że zostały enumeratywnie wymienione w art. 16 ust l ustawy o CIT. Do wydatków takich można zaliczyć koszty doradztwa inwestycyjnego, pomoc prawną, usługi audytorskie, usługi marketingowe, itp. Dla klasyfikacji podatkowej istotna jest ocena istnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem wydatku a możliwością uzyskania przychodów. Ocena ta powinna być dokonana na moment ponoszenia wydatku, a nawet wcześniej na moment podejmowania decyzji o poniesieniu wydatku. W utrwalonej linii orzecznictwa sądowego podkreśla się, że poniesienie wydatku nie musi skutkować faktycznym uzyskaniem przychodu. Przez sformułowanie w celu należy zatem rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot celowości, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód). Z tych też powodów brak skutku, tj. przychodu, nie dyskwalifikuje wydatku jako kosztu poniesionego w celu osiągnięcia przychodu (wyrok NSA z 27 stycznia 2003 r. sygn. akt III SA 1652/2001). Natomiast w wyroku z 25 stycznia 2001 r. sygn. akt 111 SA 2295/99 sąd stwierdził, że aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów na gruncie ustawy (...) o podatku dochodowym od osób prawnych () to między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowo- skutkowy, z którego wynika, że poniesienie wydatku ma wpływ lub może mieć wpływ na powstanie albo zwiększenie tego przychodu, a nie osiągnięcie faktycznego przychodu.

Momentem decydującym o możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest moment dokonania owego wydatku, a nie moment osiągnięcia przychodu (art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), chyba że zachodzi wyjątek od tej zasady wyrażony w zdaniu pierwszym art. 15 ust. 4. Można więc uznać, że wydatek został poniesiony w celu uzyskania przychodu, przy założeniu, że racjonalnie działający przedsiębiorca mógł w związku z poniesionym wydatkiem spodziewać się z dużym prawdopodobieństwem wystąpienia przychodu. W wyroku NSA z dnia 2 grudnia 2005 r. sygn. akt II FSK 11/05 stwierdzono: Stosownie do treści tego przepisu (art. 15 ust 1 ustawy o CIT) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, tzn. z istniejącym po stronie podatnika zamiarem uzyskania lub powiększenia sumy przychodów w wyniku poniesienia tych wydatków. Kryterium subiektywne, a takim jest ono z woli ustawodawcy winno uwzględniać punkt widzenia podatnika. Związek przyczynowy występować musi pomiędzy poniesionym kosztem a przychodem osiągniętym lub zamierzonym i nieosiągniętym, i w tym znaczeniu wchodzi w grę także kryterium obiektywne pozwalające na ocenę czy konkretny koszt jest lub może być przydatny z punktu widzenia celu, o jakim mowa wyżej. Natomiast w dalszej części uzasadnienia wskazano: Podkreślić także należy, iż decydującego znaczenia nie będzie miało ani to, czy nastąpiło faktyczne osiągnięcie lub zwiększenie przychodów, ani rozmiar takiego zwiększenia. Do kosztów uzyskania przychodów zakwalifikowane mogą być koszty poniesione przez podatnika w przypadku, gdy stwierdzono uzyskanie przychodów w rozmiarze nie odpowiadającym gospodarczej istocie przedsięwzięcia, w tym np. przychodów w wysokości mniejszej, a nawet niewspółmiernie mniejszej, od poniesionych nakładów. Zasadniczo błędne byłoby odtwarzanie związku pomiędzy wydatkami a rzeczywiście uzyskanymi przychodami, istotny jest związek pomiędzy kosztem poniesionym a celem/projekcją/uzyskania przychodu.

Z kolei w wyroku WSA w Poznaniu z dnia 5 stycznia 2007 r. sygn. I SA/Po 1136/07 stwierdzono: Literalna wykładnia art. 22 ust. 1 ustawy, a w szczególności użytego w nim zwrotu w celu wskazuje, że pierwszoplanowe znaczenie ma rzeczywisty zamiar podatnika, a nie ostateczny skutek. Każdorazowo przy ocenie charakteru poniesionego kosztu niezbędna jest obiektywna ocena wszystkich uwarunkowań, które istniały w czasie ponoszenia kosztów, które mogą zmieniać się w czasie i na które mogą oddziaływać także przyczyny niezależne od woli i świadomości podatnika.

Reasumując zdaniem Spółki ww. koszty m. in. koszty doradztwa prawnego, koszty doradztwa finansowego, koszty przygotowania prospektu emisyjnego, inne koszty związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji ma prawo uwzględnić do kosztów uzyskania przychodów dla celów rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z emisją akcji

  • dotyczących doradztwa prawnego, finansowego, inwestycyjnego związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji jest prawidłowe,
  • dotyczących kosztów przygotowania prospektu emisyjnego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2014 r. Nr 851 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z powołanego przepisu wynika, że podatnik ma możliwość zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, pod tym jednak warunkiem, że mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma, bądź też może mieć wpływ na wielkość osiąganych przychodów lub służyć zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów. Tak więc, kosztami uzyskania przychodu są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem, a przychodem musi istnieć związek przyczynowo skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Nie w każdym oczywiście wypadku związek ten jest wyraźny, co powoduje, iż każdą sytuację należy oceniać odrębnie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie uzależnia uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu od skutku w postaci powstania lub powiększenia konkretnego przychodu lub jego zachowania oraz zabezpieczenia. Należy podkreślić, że koszt uzyskania przychodów jest kosztem działalności gospodarczej, który ze swej istoty zmierza do osiągnięcia przychodów. W związku z tym, może się zdarzyć, że podatnik ponosi określony koszt, który ma niewątpliwy związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, jednak nie spowoduje on powstania lub powiększenia przychodów.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje dwie kategorie kosztów:

  1. koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami,
  2. koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami.

Koszty bezpośrednio związane z uzyskiwanym przychodem to wydatki, których poniesienie przyczynia się wprost do osiągnięcia konkretnych przychodów składających się na całość przychodów osiąganych przez podatnika w roku podatkowym. Należą do nich koszty określonego rodzaju działalności prowadzonej przez podatnika, także koszty związane z konkretnymi transakcjami składającymi się na tę działalność. Przy ocenie czy dany koszt jest bezpośrednio związany z przychodem decydujące znaczenie ma moment dokonania tegoż wydatku, a nie moment osiągnięcia przychodu. Gdy związek między poniesionym kosztem a uzyskanym przychodem jest wyraźny, koszt taki jest kosztem bezpośrednio związanym z tym właśnie przychodem.

Natomiast koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami to wydatki, których nie można bezpośrednio przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Zauważyć należy, że pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, które nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Do tego rodzaju kosztów zalicza się m. in. koszty ogólnego funkcjonowania osoby prawnej, koszty administracyjne, itp.

Dla ustalenia momentu potrącalności kosztów konieczna jest przede wszystkim ocena charakteru związku przyczynowego pomiędzy wydatkami, a osiąganymi przychodami. Zasady potrącalności kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z przychodami i innych niż bezpośrednio związanych z przychodami (tzw. koszty pośrednie) są odrębnie unormowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych tj. art. 15 ust. 4, 4b-4d.

W myśl art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.

Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami (koszty pośrednie) w myśl art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka jest kluczowym producentem soków i napojów bezalkoholowych oraz koncentratów owocowych. Spółka planuje debiut na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (dalej: GPW). Debiut odbędzie się w formie przygotowania i przeprowadzenia publicznej oferty akcji posiadanych przez Spółkę, bez emisji nowych akcji. Wprowadzenie akcji Spółki na giełdę pozwoli na dokonanie rynkowej wyceny wartości akcji, jak również otworzy możliwość sprzedaży akcji przez akcjonariusza. Oczywistym efektem debiutu na GPW będzie rozpowszechnienie wiedzy o Spółce i jej działalności gospodarczej, zwiększenie jej wiarygodności poprzez poddanie wycenie rynkowej wartości posiadanego majątku i potencjału gospodarczego, oraz poddanie się sformalizowanym giełdowym procedurom przekazywania informacji o sytuacji finansowej.

W związku z przygotowaniem i przeprowadzeniem publicznej oferty akcji Spółka poniosła oraz poniesie następujące wydatki:

Koszty badania prawnego:

  1. koszty badania prawnego due diligence Spółki i jej spółek zależnych,
  2. koszty przygotowania publicity guidelines i reseach guidelines,
  3. koszty przygotowania prospektu emisyjnego,
  4. doradztwo na rzecz Akcjonariusza przy opracowywaniu Oferty, uczestnictwa w postępowaniu przed Komisją Nadzoru Finansowego, dostosowania aktów korporacyjnych dla wymogów rynku publicznego, sporządzenia projektów uchwał związanych z ofertą, przygotowania umów, w tym underwriting agreement ewentualnie piacement agreement, stabilization agreement oraz lock  up agreement,
  5. doradztwo na rzecz Akcjonariusza i Spółki przy uzgadnianiu ww. umów,
  6. przygotowanie disclaimers do dokumentacji ofertowej,
  7. prezentacja dla analityków, inwestorów i mediów,
  8. weryfikacja prezentacji analitycznych oraz prezentacji roadshow,
  9. sporządzenie opinii prawnych w związku z Ofertą,
  10. przygotowania regulaminu programu opcji menadżerskich;

Koszty badań finansowych m. in.

  1. koszty badań Skonsolidowanych Sprawozdań Finansowych Grupy, dla której jednostką dominującą jest Spółka za lata obrotowe zakończone odpowiednio 31 maja 2014 r., 31 maja 2013 r., 31 maja 2012 r., przygotowanego na potrzeby prospektu,
  2. koszty przeglądu pracy wykonanej przez audytora spółki zależnej w Rosji, dla celów badania Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy,
  3. przeprowadzenia dodatkowych procedur przeglądu przez Grupę Techniczną ds. MSSF oraz Grupę Capital Markets ds. prospektów związanych z wydaniem Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy za ww. lata,
  4. uczestnictwa w tzw. drafting session w spotkaniach i telekonferencjach z doradcami Spółki,
  5. wsparcie dla Spółki w zakresie uzgodnienia danych liczbowych ujętych w Prospekcie, w prezentacjach dla inwestorów i analityków z danymi ze Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego,
  6. przygotowywanie ewentualnych odpowiedzi do Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie dotyczącym Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego w związku z procedurą zatwierdzenia Prospektu,
  7. pomoc w zakresie przygotowania tłumaczenia na język angielski Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego;

Koszty związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji:

  1. koszty koordynacji procesu realizacji Oferty, przeprowadzenia Oferty zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz odpowiednimi zasadami przedstawionymi w Prospekcie;
  2. świadczenie usług doradztwa w zakresie struktury Oferty oraz aspektów finansowych Oferty, a w szczególności ustalenia ceny Akcji podlegających sprzedaży, terminu i struktury, harmonogramu Oferty, strategii Oferty, rozmiaru transzy i warunków przydziału Akcji podlegających sprzedaży;
  3. wsparcia w sporządzaniu Prospektu związanego z Ofertą;
  4. koszty przeprowadzenia badania due diligence w biznesowego i finansowego w ramach procesu sporządzania i zatwierdzenia Prospektu;
  5. sporządzenia raportu analitycznego oraz organizacja procesu edukacji inwestorów, w ramach którego analitycy przeprowadzą sprzedaż Spółki na rzecz inwestorów na podstawie raportu analitycznego;
  6. koszty koordynacji z agencjami marketingowymi i PR zatrudnionymi przez Spółkę, relacji inwestorskich Klienta lub działań i kampanii marketingowej realizowanych w związku z Ofertą, a także wsparcie w przygotowaniu prezentacji i innych materiałów marketingowych wymaganych dla wsparcia promocji Oferty, włącznie z prezentacjami dla analityków i działaniami typu pilot fishing;
  7. organizowania i przygotowania, jeżeli będzie to wymagane, serii wstępnych spotkań z inwestorami instytucjonalnymi (co określane jest terminem pilot fishing), włącznie z przygotowaniem materiałów marketingowych, ustaleniem struktury planu spotkań i organizowaniem spotkań z pojedynczymi inwestorami a także przedstawianiem Spółce uwag inwestorów w zakresie w jakim zostaną przekazane;
  8. organizacja spotkań z inwestorami w ramach roadshow, włącznie z przygotowaniem materiałów marketingowych, ustaleniem struktury planu spotkań i organizowaniem spotkań z pojedynczymi inwestorami oraz grupowych prezentacji dla inwestorów a także przedstawianiem Spółce uwag inwestorów w zakresie w jakim zostaną przekazane;
  9. prowadzenia księgi popytu Oferty i regularne przedstawiania Spółce aktualnych informacji dotyczących procesu budowania księgi popytu;
  10. rozpowszechniania dokumentów Ofertowych, tj. Prospektu łącznie z wszelkimi jego aneksami i komunikatami aktualizacyjnymi, jeżeli ma to zastosowanie, a także tłumaczenia Prospektu na język angielski, jeżeli takie zostanie sporządzone, do docelowej grupy inwestorów - włącznie z koordynacją działań doradcy PR Spółki w czasie druku i rozpowszechniania Prospektu i jego tłumaczenia na język angielski, jeżeli zostanie sporządzone;
  11. reprezentowania Spółki i Akcjonariusza przed polskimi organami nadzoru finansowego, a w szczególności KNF i GPW oraz sporządzanie i składanie w imieniu Spółki wniosków do KNF o zatwierdzenie Prospektu i aneksów do Prospektu;
  12. organizowania i prowadzenia procesu przyjmowania zapisów i rozliczeń w związku z Akcjami;
  13. organizacja dematerializacji Akcji oraz dopuszczenia Akcji do obrotu na GPW, włącznie z reprezentowaniem Spółki przed Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. (KDPW) i GPW oraz sporządzaniem wszelkiej wymaganej dokumentacji i składaniem stosownych wniosków w tym celu;
  14. prowadzenia rejestru nabywców papierów wartościowych od daty przyjęcia do depozytu dokumentów istniejących akcji Spółki w celu ich rejestracji w KDPW i przechowywania dokumentów akcji Spółki w depozycie w celu ich materializacji.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia uwzględniania w kosztach uzyskania przychodu wydatków wymienionych powyżej.

W ocenie organu odpowiedź na pytanie sprowadza się do określenia, czy przedmiotowe wydatki, są koniecznymi elementami składającymi się na proces podwyższenia kapitału zakładowego, odpowiednio na etapie poprzedzającym operację jak również dalej, przy wejściu na giełdę.

Jak stanowi art. 257 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje nie na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki przewidujących maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego i termin podwyższenia, może ono nastąpić jedynie przez zmianę umowy spółki. W myśl art. 257 § 2 tej ustawy, podwyższenie kapitału zakładowego następuje przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów istniejących lub ustanowienie nowych. Zgodnie z art. 154 § 3 ww. ustawy, udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się na kapitał zapasowy.

Oznacza to iż przychód uzyskany przez Spółkę w związku z otrzymaniem wkładu pieniężnego jest bezpośrednio przeznaczony na powiększenie kapitału zakładowego. Należy zatem uznać, że wszelkie wydatki ponoszone przez Spółkę, w związku z otrzymaniem tego wkładu, pozostają w bezpośrednim związku z przychodem otrzymanym na podwyższenie kapitału zakładowego.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy, w tym miejscu konieczne jest odwołanie się do treści art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W myśl powyższego przepisu, do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela.

Przychodem otrzymanym na podwyższenie kapitału zakładowego w rozumieniu powołanego przepisu mogą być zarówno pieniądze jak i wkład niepieniężny. W rezultacie środki pieniężne, stanowiące niewątpliwie przysporzenie majątkowe, uznane zostały przez ustawodawcę za przychód nie zaliczany do przychodów, jeżeli prowadzi do podwyższenia kapitału zakładowego.

Należy zauważyć, iż skoro z przepisu art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy wynika. że przychód otrzymany na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego nie zalicza się do przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem jego celem jest zapewnienie zgromadzenia środków niezbędnych dla funkcjonowania podatnika, nie można zaliczyć do kosztów uzyskani przychodu wydatków związanych z powiększeniem kapitału zakładowego.

Z kolei treść art. 7 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy stanowi, iż przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Z przytoczonej definicji dochodu wynika, że stanowi on różnicę pomiędzy przychodami, a kosztami jego uzyskania. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów nie mogą być związane z przychodami, które z przychodów w rozumieniu wynikającym z art. 7 ust. 2 ww. ustawy zostały wyłączone.

Wobec powyższego, koszty ponoszone w celu utworzenia lub powiększenia kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 4 tej ustawy, a więc koszty poniesione na utworzenie lub powiększenie źródła przychodów, nie mogą być uznane za koszty podatkowe, chociażby pośrednio zorientowane na uzyskanie przychodów, gdyż inny jest cel ich poniesienia.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że wydatki bezpośrednio powiązane z przychodem, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i warunkujące jego wystąpienie w postaci podwyższonego kapitału nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów, przychód otrzymany na powiększenie kapitału zakładowego nie stanowi przychodu dla celów podatkowych, to koszty jego uzyskania nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 cyt. ustawy.

Natomiast wydatki ogólne spółki, których poniesienie nie jest związane z art. 12 ust. 4 pkt 4 w związku z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. koszty ogólne funkcjonowania spółki kapitałowej służące zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Koszty ogólne funkcjonowania osoby prawnej stanowią koszty pośrednio związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu.

Zgodzić należy się zatem z oceną, że wydatki związane z nabyciem usług w celu emisji akcji należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy należy stwierdzić, że w niniejszym zdarzeniu przyszłym wydatki Spółki związane z doradztwem prawnym, finansowym czy inwestycyjnym będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem, że są to koszty funkcjonowania spółki na zasadach ogólnych, które zalicza się do kosztów pośrednich i które nie odnoszą się wyłącznie do czynności podwyższenia kapitału, tj. nie są usługami bezpośrednio i wyłącznie związanymi z tym procesem.

Natomiast wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów podlegają wydatki związane z emisją akcji, które warunkują przeprowadzenie emisji lub podwyższenie kapitału zakładowego w związku z tym traktowane są jako koszty bezpośrednio związane z przychodem. Do tego rodzaju wydatków niewątpliwie należy zaliczyć opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a w przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzania, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka w związku z realizacją omawianego projektu poniosła szereg wydatków m. in. na przygotowanie prospektu emisyjnego. Są to koszty które niewątpliwie warunkują przeprowadzenie emisji akcji i bez których cała operacja nie byłaby możliwa.

Wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę z o. o. kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów, stosownie do reguł wyrażonych w treści art. 12 ust. 4 pkt 4 i art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z art. 15 ust. 1 tej ustawy.

W konsekwencji, wskazane przez Spółkę koszty przygotowania prospektu emisyjnego, nie są kosztem uzyskania przychodów, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie bowiem z tym przepisem nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wydatki, co prawda nie wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy, ale związane z przysporzeniami nie uważanymi za przychód przez ustawodawcę (art. 12 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy).

Reasumując należy wskazać, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z emisją akcji:

  • dotyczących doradztwa prawnego, finansowego, inwestycyjnego związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji jest prawidłowe,
  • dotyczących kosztów przygotowania prospektu emisyjnego jest nieprawidłowe.

Dodatkowo należy wskazać, iż tut. Organ w pełni podziela stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w uchwale składu 7 sędziów z dnia 24 stycznia 2011 r. (sygn. II FPS 6/10) podsumowującej orzecznictwo w przedmiocie zaliczenia wydatków związanych z podwyższeniem kapitału do kosztów uzyskania przychodu, że tylko wydatki bezpośrednio związane z podwyższeniem kapitału nie stanowią kosztów uzyskania przychodu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa ( art . 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi ( art . 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 286 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie