Temat interpretacji

Czy przychody oraz koszty z transakcji, będą dla Spółdzielni stanowiły przychody i koszty z działalności gospodarczej, czy też z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółdzielni przedstawione we wniosku z 21 kwietnia 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 28 kwietnia 2015r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy przychody i koszty uzyskane z transakcji: ustanowienia służebności przesyłu lub innego prawa do korzystania z gruntów Spółdzielni oraz z tytułu przeniesienia na Spółdzielnię prawa własności działek wraz z zabudowaniami, będą dla Spółdzielni stanowiły przychody i koszty z działalności gospodarczej czy też z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 kwietnia 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy przychody i koszty uzyskane z transakcji ustanowienia służebności przesyłu lub innego prawa do korzystania z gruntów Spółdzielni oraz z tytułu przeniesienia na Spółdzielnię prawa własności działek wraz z zabudowaniami, będą dla Spółdzielni stanowiły przychody i koszty z działalności gospodarczej czy też z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółdzielnia wraz z Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji (dalej także: Wodociągi), zamierzają formalnie uregulować fakt korzystania przez Wodociągi z terenów Spółdzielni. Korzystanie polega na eksploatacji istniejących rur przesyłowych, biegnących przez tereny będące własnością lub będące w wieczystym użytkowaniu Spółdzielni.

Na gruntach których jedynym właścicielem lub użytkownikiem wieczystym jest Spółdzielnia, do księgi wieczystej wpisana zostanie służebność przesyłu na rzecz Wodociągów. Dla nieruchomości na których nastąpiły wyodrębnienia, a w konsekwencji Spółdzielnia ma jedynie częściowy udział w prawie własności lub prawie wieczystego użytkowania gruntów, zawarta zostanie umowa cywilno-prawna regulująca zasady korzystania z terenów Spółdzielni.

W zamian, Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji przeniesie na Spółdzielnię prawo wieczystego użytkowania kilku niewielkich, nie przylegających do siebie działek, położonych w otoczeniu bloków mieszkalnych. Niektóre działki są niezabudowane, nie są jednak terenami budowlanymi. Dwie działki mogące być przedmiotem transakcji są zabudowane - jedna z nich starymi budowlami typu stacja trafo, przeznaczonymi do rozbiórki, druga - budynkiem o charakterze użytkowym, starszym niż 2 lata. Budynek aktualnie nie jest wykorzystywany. Spółdzielnia na pozyskanych gruntach, zamierza utworzyć parkingi dla mieszkańców osiedla. Budynek o charakterze użytkowym, po kontroli stanu technicznego, może zostać wykorzystany na działalność gospodarczą.

Spółdzielnia oraz Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, obciążą się wzajemnie fakturami.

Faktury prawdopodobnie nie będą ekwiwalentne, jako że szacuje się, iż wartość prawa wieczystego użytkowania gruntów jakie otrzymać ma Spółdzielnia wraz z prawem do istniejącej tam zabudowy, jest znacząco wyższa od wartości prawa do korzystania z terenów Spółdzielni oraz służebności przesyłu, jakie zostanie ustanowione na rzecz Wodociągów.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przychody oraz koszty z w/w transakcji, będą dla Spółdzielni stanowiły przychody i koszty z działalności gospodarczej, czy też z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno przychody jak i koszty z w/w transakcji, traktowane będą przez Spółdzielnię jako pochodzące z działalności gospodarczej, której wynik podlega opodatkowaniu. Ich wartość będzie miała bezpośredni wpływ na wysokość podatku dochodowego w roku, w którym nastąpi transakcja.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zasady funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowych określa ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1222 ze zm.).

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, celem spółdzielni mieszkaniowej, jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ww. ustawy, przedmiotem działalności spółdzielni może być:

• budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych,
• budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych,
• budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów,
• udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych,
• budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

Stosownie do treści art. 1 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, spółdzielnia ma obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków.

Zgodnie z art. 1 ust. 6 ww. ustawy, Spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych w innych przepisach i w statucie ().

W kwestiach podatku dochodowego spółdzielnia mieszkaniowa jako podmiot posiadający osobowość prawną podlega ogólnym regułom przewidzianym w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014, poz. 851 ze zm., dalej: updop).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 updop, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Z art. 7 ust. 2 updop wynika z kolei, że dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Ustalony w powyższy sposób dochód może być przedmiotem zwolnienia z opodatkowania, na podstawie art. 17 ust. 1 updop. Przepis ten zawiera bowiem katalog dochodów wolnych od podatku, czyli innymi słowy, wyłącza z podstawy opodatkowania dochody uzyskane z tytułów w nim wymienionych.

Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 updop przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów, pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu bądź zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 updop. Wskazać należy na treść art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. a) updop, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów - wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów, w przypadku odpłatnego zbycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na czas ich poniesienia. Ponadto, zgodnie z art. 16c pkt 1 ww. ustawy, amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów.

Z powyższych regulacji wynika, iż wydatki na nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntu nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w momencie nabycia tego prawa, nie podlegają zaliczeniu do tych kosztów również w postaci odpisów amortyzacyjnych. Wydatki te stanowią koszty podatkowe dopiero w momencie zbycia przedmiotowego prawa. Wyjątek stanowią opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu, które stanowią koszty uzyskania przychodów w dacie ponoszenia przedmiotowych opłat.

Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 44 updop, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Zatem z powyższej regulacji można wywieść, że aby dochód podmiotów, o których w nim mowa korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

• dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi,
• dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga fakt, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie. Powyższe oznacza, że nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nieprzeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.

Należy przy tym zauważyć, że powołana updop nie zawiera definicji zasobów mieszkaniowych oraz gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Posługując się zatem językiem potocznym, wskazać należy, że pojęcie gospodarka w kontekście omawianego przypadku oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. Z definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo PWN) wynika również, że pojęcie gospodarki nie ogranicza się tylko do zarządzania i dysponowania, ale obejmuje także całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług. Zasób zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie mieszkanie jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN). Tak więc przymiotnik mieszkaniowy, określa rzeczy związane z mieszkaniem.

Tym samym z wykładni językowej wynika, że przez pojęcie zasób mieszkaniowy należy rozumieć zgromadzone pomieszczenia mieszkalne, a także inne pomieszczenia, czy urządzenia związane z lokalami mieszkalnymi, natomiast gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje całość mechanizmów związanych z tak zdefiniowanymi zasobami mieszkaniowymi. Przez zasoby mieszkaniowe należy zatem rozumieć:

1. znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, balkony, loggie, garaże;
2. pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, spółdzielni mieszkaniowej, wspólnot mieszkaniowych; kotłownie i hydrofornie wolnostojące; osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe;
3. urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się budynki wyżej wymienione, jak np.: zbiorniki - doły gnilne, szamba, przydomowe oczyszczalnie ścieków, rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), stacje transformatorowe, budowle komunikacyjne, jak: drogi osiedlowe, ulice, chodniki oraz inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, jak np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci;
4. grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, na których posadowione są budynki mieszkalne (lub inne urządzenia zapewniające ich funkcjonowanie).

Gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje natomiast zarządzanie i dysponowanie zgromadzonym zbiorem rzeczy, służących celom mieszkaniowym lub związanych z zamieszkiwaniem. Jej istota sprowadza się do działań służących prawidłowej eksploatacji tych zasobów i utrzymaniu substancji mieszkaniowej w stanie niepogorszonym.

Związane z wymienionymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu updop (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 updop).

Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 updop, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Ponadto należy zauważyć, że istotny dla zwolnienia z podatku jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu. Dochody zwolnione z podatku dochodowego mogą pochodzić wyłącznie z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Tym samym, ze zwolnienia nie będą korzystały dochody, osiągnięte z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów, gdyż nie będzie spełniony jeden z kumulatywnych warunków wskazanych w cytowanym art. 17 ust. 1 pkt 44 updop.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółdzielnia uzyska przychód z tytułu otrzymanych za ustanowienie służebności przesyłu działek. Tym samym powstały z tytułu ustanowienia służebności przesyłu dochód - jako pochodzący z innego źródła niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi nie może korzystać ze zwolnienia na postawie art. 17 ust. 1 pkt 44 updop i podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 7 ust. 1 updop; bez znaczenia pozostaje w takim przypadku cel przeznaczenia tego dochodu.

Podsumowując, w analizowanej sytuacji nie znajdzie zastosowania przepis art. 17 ust. 1 pkt 44 updop.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 zgodnie z którym przychody i koszty z transakcji będą traktowane przez Spółdzielnię jako pochodzące z działalności gospodarczej z której wynik podlega opodatkowaniu - należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie pytania Nr 1 zostały/zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach