Temat interpretacji

Czy odsetki od zobowiązań Wnioskodawcy wobec innych Uczestników Systemu przekazywane za pośrednictwem Agenta w związku z funkcjonowaniem Systemu podlegają ograniczeniom niedostatecznej kapitalizacji określonym w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 04 lipca 2011r. (data wpływu do tut. BKIP 07 lipca 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z zawartą umową cash poolingu (pytanie oznaczone we wniosku nr 4) jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 07 lipca 2011r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z zawartą umową cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

1.Podstawy systemu

Wnioskodawca jest spółką posiadającą siedzibę na terytorium Polski i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka jest częścią międzynarodowego koncernu, który produkuje nowoczesne aktywne systemy bezpieczeństwa takie jak układy kierownicze, hamulce i układy zawieszenia, a także zaawansowane systemy bezpieczeństwa pasażerów.

Spółka przystąpiła do systemu zarządzania płynnością finansową typu Zero balancing cash pooling scheme" (dalej: System), który działa w ramach grupy spółek należących do koncernu. Celem Systemu jest optymalizacja pozycji finansowej podmiotów należących do koncernu. Poprzez przystąpienie do Systemu Spółka zyskuje lepsze warunki w zakresie zarządzania środkami oraz operacji finansowych niż byłaby w stanie uzyskać samodzielnie.

System dotyczy rozliczeń dokonywanych w walucie polskiej (PLN). Środki finansowe w ramach Systemu udostępniają - wyłącznie trzy spółki należące do koncernu, podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (dalej: Uczestnicy Systemu). W Systemie uczestniczy również należąca do koncernu spółka T., podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych w Niemczech, która pełni rolę agenta Systemu (dalej: Agent).

W związku z powyższym Spółka uczestniczy w Systemie na podstawie dwóch umów:

1. umowy (Umowa o zarządzanie środkami pieniężnymi, dalej: Umowa z Bankiem), zawartej pomiędzy uczestnikami Systemu (w tym Wnioskodawcą), a Bankiem z siedzibą w W. (dalej: Bank).
2. umowy (Cash Management and Financing Agreement, dalej: Umowa), zawartej pomiędzy Spółką, a Agentem.

2.Umowa z Bankiem

Dla Uczestników Systemu prowadzone są rachunki bankowe w PLN. Uczestnicy Systemu korzystają z odrębnych rachunków w Banku, z których każdy jest rachunkiem bieżącym, służącym do prowadzenia bieżących rozliczeń na zlecenie poszczególnego Uczestnika Systemu. Dla Agenta (określonego w Umowie z Bankiem jako Posiadacz Główny") z kolei Bank prowadzi Rachunek Rozliczeniowy" oraz Rachunek Główny".

Zgodnie z postanowieniami Umowy z Bankiem, na podstawie odrębnej umowy kredytowej, Bank udzieli każdemu z Uczestników Systemu kredytu w jego rachunku. Warunki kredytu, w tym w szczególności sposoby zabezpieczenia spłaty kredytu, zostaną określone każdorazowo w umowie o kredyt, zawieranej pomiędzy Bankiem, a Uczestnikiem Systemu. Każdy z Uczestników udzieli Bankowi nieodwołalnego przez czas obowiązywania Umowy z Bankiem pełnomocnictwa, z prawem udzielania dalszych pełnomocnictw wyłącznie pracownikom Banku, do dysponowania środkami pieniężnymi na swoim rachunku objętym postanowieniami Umowy z Bankiem i w zakresie z niej wynikającym.

Rozliczenia z Bankiem z tytułu udziału w Systemie odbywają się zgodnie z postanowieniami Umowy z Bankiem w następujący sposób:

1. na koniec każdego dnia roboczego Bank dokona operacji matematycznego (nie fizycznego) sumowania sald na rachunkach Uczestników Systemu i Agenta (Rachunku Rozliczeniowym oraz pozostałych rachunkach, z wyłączeniem Rachunku Głównego, którego saldo nie będzie sumowane).
2. w przypadku, gdy łączne saldo rachunków ustalone w powyższy sposób będzie dodatnie, Bank zgodnie z umową i udzielonym pełnomocnictwem niezwłocznie przekaże z Rachunku Rozliczeniowego na Rachunek Główny kwotę Środków pieniężnych odpowiadającą wysokości tego salda.
3. w przypadku, gdy łączne saldo rachunków ustalone w powyższy sposób będzie ujemne. Bank działając na postawie pełnomocnictwa niezwłocznie przekaże z Rachunku Głównego na Rachunek Rozliczeniowy kwotę środków pieniężnych o równowartości ww. salda ujemnego.

Na koniec każdego dnia roboczego oraz po wykonaniu czynności opisanych powyżej, jeżeli:

1. Uczestnik Systemu (inny niż Agent - Posiadacz Główny), który zaciągnie kredyt, nie spłaci go do końca dnia roboczego (saldo ujemne). Bank jest upoważniony i zobowiązany do obciążenia Rachunku Rozliczeniowego kwotą nie spłaconą Bankowi przez Uczestnika Systemu, który zaciągnął kredyt i do dokonania spłaty tego kredytu środkami pochodzącymi z Rachunku Rozliczeniowego,
2. Agent - Posiadacz Główny, który zaciągnął kredyt w Rachunku Rozliczeniowym nie spłaci go do końca dnia roboczego (saldo ujemne), wówczas Bank (po wykonaniu operacji opisanych w powyższym akapicie) jest upoważniony i zobowiązany do obciążenia z końcem dnia roboczego, rachunków Posiadaczy Rachunków kwotami odpowiadającymi łącznej kwocie nie spłaconej Bankowi przez Posiadacza Głównego, który zaciągnie kredyt w Rachunku Rozliczeniowym i do dokonania spłaty tego kredytu środkami pochodzącymi z rachunków Posiadaczy Rachunków.

Zasadniczo więc Umowa z Bankiem koncentruje się na zarządzaniu łączną nadwyżką lub niedoborem na wszystkich rachunkach Uczestników Systemu.

3.Umowa z Agentem

Na podstawie Umowy z Agentem, polskie spółki będące Uczestnikami Systemu korzystają z udostępnianych sobie nawzajem Środków w ramach Systemu, z tym że operacje przelewu środków wykonywane są za pośrednictwem Agenta. Zgodnie z Umową, Uczestnikowi Systemu można udostępnić środki do maksymalnej kwoty określonej w Umowie; uzyskuje on również prawo do wniesienia do Systemu środków w nieograniczonej kwocie.

Zgodnie z postanowieniami Umowy, Agent będzie zobowiązany do założenia i prowadzenia odpowiedniej wewnętrznej ewidencji księgowej, w której dokona zapisów księgowych wszystkich operacji:

1. przelewów środków przekazanych przez Agenta na rzecz Spółki lub na rzecz innych Uczestników Systemu w imieniu Spółki, oraz
2. przelewów środków otrzymanych przez Agenta od Spółki lub od innych Uczestników Systemu w imieniu Spółki.

Każdego dnia zostaje wyliczone przez Agenta aktualne saldo należności/zobowiązań Spółki wynikających z uczestnictwa w Systemie. Z końcem każdego miesiąca Agent przekazuje Uczestnikom Systemu zestawienie dokonanych operacji. Na koniec miesiąca następuje pobranie lub przekazanie odsetek wynikających z uczestnictwa w Systemie.

Rozliczenie dokonywane przez Agenta obejmuje:

1. wyliczenie odsetek należnych Spółce naliczonych za dany okres rozliczeniowy,
2. wyliczenie odsetek do zapłaty przez Spółkę naliczonych za dany okres rozliczeniowy, według miesięcznej wysokości oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym (WIBOR) pomniejszonego o 1 punkt procentowy.

Z tytułu wykonywania powyższych czynności, Agentowi przysługiwać będzie stałe wynagrodzenie określone w Umowie, płatne z dołu do 31 grudnia danego roku kalendarzowego. Wynagrodzenie nie będzie uzależnione od ilości środków przekazywanych w ramach Systemu, ani od różnicy pomiędzy kwotą odsetek należnych danemu Uczestnikowi Systemu, a kwotą odsetek do zapłaty przez innego Uczestnika Systemu korzystającego ze środków (tzw. spreadu).

Podsumowując, Umowa koncentruje się na zarządzania nadwyżkami i niedoborami w ramach poszczególnych rachunków Uczestników Systemu. Dopiero gdy efektem operacji zarządzania nadwyżkami/niedoborami przez Agenta będzie łączna nadwyżka/niedobór, wówczas kwotami tymi będzie zarządzał Bank.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy odsetki od zobowiązań Wnioskodawcy wobec innych Uczestników Systemu przekazywane za pośrednictwem Agenta w związku z funkcjonowaniem Systemu podlegają ograniczeniom niedostatecznej kapitalizacji określonym w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

(pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki od zobowiązań Spółki wypłacane Uczestnikom Systemu za pośrednictwem Agenta w związku z uczestnictwem w Systemie nie podlegają ograniczeniom niedostatecznej kapitalizacji zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm. - dalej: ustawa o PDOP). W konsekwencji, nawet jeżeli pozostali uczestnicy Systemu byliby powiązani ze Spółką w sposób określony w art. 16 ust. 1 pkt 60 lub pkt 61 ustawy o PDOP, odsetki wypłacane przez Spółkę za pośrednictwem Agenta podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów bez względu na ograniczenia zawarte w tych przepisach ustawy UPDOP.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

• odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni (art. 16 ust. 1 pkt 60),
• odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni (art. 16 ust. 1 pkt 61).

Z kolei na podstawie art. 16 ust. 7b ustawy o PDOP przez pożyczki, o których mowa powyżej rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Zdaniem Spółki, powyższe zobowiązania Spółki wobec Uczestników Systemu powstające w związku z przelewami wykonywanymi w ramach Systemu za pośrednictwem Agenta nie spełniają definicji pożyczki określonej w art. 16 ust. 7b ustawy o PDOP, a w szczególności:

• nie jest skonkretyzowany przedmiot umowy, tzn. nie dochodzi do przeniesienia własności określonej ilości pieniędzy, gdyż przelewy są wykonywane automatycznie, w wysokości aktualnego, wyliczanego codziennie, salda rachunku Spółki,
• w momencie zawarcia Umowy nie są skonkretyzowane strony, które będą dokonywać wzajemnych (zarządzanych przez Agenta) operacji finansowania niedoborów na rachunkach Uczestników Systemu, a tym samym nie może być mowy o zwrocie tej samej ilości pieniądza, gdyż, co do zasady nie ma możliwości powiązania środków pieniężnych przeznaczonych na pokrycie przejściowych niedoborów na rachunkach Spółki z Uczestnikiem Systemu efektywnie finansującym takie niedobory;
• w analizowanej sytuacji nie dochodzi również do emisji papierów wartościowych o charakterze dłużnym, ani utworzenia depozytu nieprawidłowego, czy też lokaty.

W świetle powyższego, nie ma podstaw do zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 ani pkt 61 ustawy o PDOP i odsetki wypłacane przez Spółkę w związku z uczestnictwem w Systemie nie podlegają ograniczeniom z zakresu niedostatecznej kapitalizacji. Umowy, na podstawie których Spółka uczestniczy w Systemie, nie spełniają warunków niezbędnych do uznania ich za umowy pożyczki zgodnie z powyższą definicją. Uczestnicy Systemu zobowiązują się do konsolidowania swoich środków ze środkami innych podmiotów uczestniczących w Systemie, a nie do pożyczenia ich konkretnemu Uczestnikowi Systemu. Ponadto, zgodnie z założeniem Systemu w sytuacji, gdy Spółka będzie wykazywać saldo ujemne na rachunku, zostanie ono pokryte ze środków, które w ramach Systemu udostępnili Uczestnicy Systemu wykazujący salda dodatnie (w tym również Spółka). W związku z tym, z chwilą pełnego wdrożenia Systemu, Spółka nie będzie w stanie stwierdzić, czy i w jakiej części oraz jaki konkretnie podmiot udzielił Spółce finansowania, będzie jedynie wiadomo, że jest to podmiot Polski.

W świetle przytoczonych argumentów, a w szczególności z uwagi na fakt, że relacje Spółki z Uczestnikami Systemu w ramach Systemu nie stanowią umowy pożyczki/pożyczek, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przepisy o niedostatecznej kapitalizacji nie mają zastosowania do odsetek płaconych przez niego pozostałym Uczestnikom Systemu za pośrednictwem Agenta. W związku z tym przedmiotowe odsetki nie podlegają ograniczeniom określonym w art. 16 ust. 1 pkt 60 lub pkt 61 ustawy o PDOP.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie również w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów, np. w interpretacji Indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 22 lipca 2009 r. (IPPB3/423-323/09-5/ER), w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 20 maja 2009 r. (IPPB3/423-86/09-6/ER), w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 maja 2009 r. (IPPB3/423-150/09-2/ER).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 - 3 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach