Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 4 w zw. z § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. - Dz.U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku X Sp. z o.o. z dnia 5 października 2006 r., (data wpływu do Urzędu - 5 października 2006 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i stosowania prawa podatkowego, Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie - biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz stan prawny

postanawia

- uznać stanowisko Strony za prawidłowe w odniesieniu do urządzeń, które po podłączeniu do instalacji Spółki stają się funkcjonalnie częścią składową tej instalacji.

UZASADNIENIE

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Strona na podstawie art. 49 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16 poz. 93 ze zm.), w związku z art. 47 wyżej powołanej ustawy, nabywa i przyjmuje do użytkowania oraz wprowadza do ewidencji środków trwałych urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody. Urządzenia te są następnie amortyzowane metodą liniową na potrzeby podatku dochodowego od osób prawnych z zastosowaniem stawek wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.).
X dokonuje także odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych (w tym np. słupy oświetleniowe, jezdnie, linie kablowe), które nie są własnością Spółki, a były wprowadzone do ewidencji środków trwałych Spółki w latach, kiedy posiadanie tytułu własności nie było warunkiem dokonywania odpisów amortyzacyjnych od danego środka trwałego. Pomiędzy X a właścicielami środków trwałych istniały, w zdecydowanej większości przypadków, uzgodnienia pisemne (w formie tzw. dokumentów PT) lub ustne, na mocy których X nieodpłatnie używała/użytkowała/zarządzała wspomnianymi elementami majątku. Efektywnie, Spółka była więc posiadaczem samoistnym wspomnianych środków trwałych. Znajduje to potwierdzenie w fakcie, iż X ponosiła wszelkie koszty związane z utrzymaniem powyższych środków trwałych, a także ryzyka z tym związane, a więc faktycznie posiadała pewien zakres władztwa nad tymi rzeczami i je użytkowała/ używała.
Dodatkowo Spółka ponosi nakłady (mające zarówno charakter remontów, jak i ulepszeń) dotyczące środków trwałych, które nie są jej własnością, a także realizuje inwestycje w zakresie budowy budynków i budowli na gruntach nienależących do Spółki. Zdarzają się także przypadki, w których X nie wydatkuje bezpośrednio środków na tego typu nakłady, a są one dokonywane ze środków pieniężnych podmiotu trzeciego, a następnie podmiot ten nieodpłatnie przekazuje efekt danych nakładów na rzecz X. W przypadku budynków, czy też budowli, są one w niektórych przypadkach budowane przez podmioty trzecie za ich środki, a następnie przekazywane nieodpłatnie X.
Jednocześnie, wydatki poniesione na ulepszenie wspomnianych powyżej środków trwałych (w tym również inwestycji w obcych środkach trwałych) są traktowane przez Spółkę jako zwiększające ich wartość początkową dla celów dokonywanej przez X amortyzacji na potrzeby podatku dochodowego od osób prawnych. Natomiast wydatki związane z remontem są bezpośrednio zaliczane przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów.

Wobec przedstawionego powyżej stanu faktycznego, Strona wystąpiła o potwierdzenie, że ma prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od urządzeń służących doprowadzaniu i odprowadzaniu wody, których własność przeszła na Stronę na mocy art. 49 Kodeksu cywilnego oraz do uznania tych odpisów za koszty uzyskania przychodów.

W uzasadnieniu swoje stanowiska Spółka powołuje się na przepisy Kodeksu cywilnego oraz obowiązujące w tym zakresie orzecznictwo sądw administracyjnych.
Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr. 54, poz. 654 ze zm.), obowiązującym od 1 stycznia 2000 r., generalnie amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika środki trwałe nabyte lub wytworzone we własnym zakresie. Tym samym, prawo do uznania przez X poszczególnych środków trwałych za swoją własność w sporej mierze determinuje równocześnie możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

Spółka nabywała środki trwałe na podstawie art. 49 KC zarówno przed, jak i po 1 stycznia 2000 r. W tym kontekście, Spółka zwraca uwagę, iż przepisy dotyczące możliwości amortyzowania dla celów podatkowych własnych środków trwałych znajdowały się przed 2000 r. odpowiednio m.in. w:
- § 2 ust. 1 pkt 1b rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1983 r. w sprawie amortyzacji majątku trwałego jednostek gospodarki uspołecznionej (Dz. U. z 1983r. Nr 73, poz. 320),
- § 9 ust. 1 pkt 1a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1987 r. w sprawie uznawania środków pracy i innych przedmiotów długotrwałego użytkowania za środki trwałe, zasad aktualizacji ich wyceny oraz zasad i stawek amortyzacji (Dz. U. z 1987r. Nr 39, poz. 219),
- § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1989 r. w sprawie uznawania składników majątkowych za środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, zasad i stawek amortyzacji oraz zasad aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz. U. z 1989r. Nr 72, poz. 422 ze zm.),
- § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 1992 r. w sprawie składników majątkowych uznawanych za środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, zasad i stawek ich amortyzacji oraz trybu i terminów aktualizacji wyceny środków trwałych (t.j - Dz. U. z 1994r. Nr 94, poz. 508),
- § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz. U. z 1995r. Nr 7, poz. 34 ze zm.),
- § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 stycznia 1997 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz. U. z 1997r. Nr 6, poz. 35 ze zm.).

W myśl art. 49 KC, urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych gruntu lub budynku, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu. Równocześnie, w takim przypadku, na podstawie art. 47 KC urządzenia te stanowią część składową rzeczy (tj. sieci wodociągowej), gdyż nie mogą być od tej rzeczy odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego
Ww. przepisy wskazują, iż w pewnych przypadkach określone urządzenia nie muszą stanowić części składowej gruntu, na którym zostały wybudowane i jako takie są efektywnie własnością podmiotu innego niż właściciel gruntu, na którym się te urządzenia znajdują.
Spółka informuje, że w związku z cytowaną podstawą prawną, w dotychczasowej praktyce ugruntowany został pogląd, potwierdzony m.in. w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 grudnia 1991 r., W4/91 (OTK 1991, nr 1 poz. 22), iż urządzenia wymienione w art. 49 KC, w tym urządzenia doprowadzające i odprowadzające wodę, stają się własnością podmiotu będącego właścicielem przedsiębiorstwa z chwilą ich połączenia z siecią należącą do tego przedsiębiorstwa.
Spółka przytacza także, treść uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2006 r. o sygn. akt III CZP 105/05 (dalej jako "Uchwała"), w której zawarta jest najnowsza znana Spółce wykładnia art. 49 KC dokonana przez sąd.

Zgodnie z treścią uzasadnienia Uchwały, w praktyce, można rozróżnić dwie sytuacje:
(i) dane urządzenia stają się (automatycznie) własnością przedsiębiorstwa, do którego sieci zostały podłączone w przypadku, gdy są na tyle związane z instalacją (będącą częścią składową sieci), iż nie mogą być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego; oraz
(ii) urządzenie pozostaje własnością podmiotu, na gruncie którego zostało wybudowane, jeżeli nie jest ono związane z instalacją w sposób ścisły określony w punkcie (i) powyżej. W takim przypadku strony powinny/mogą uregulować kwestie ewentualnego przejścia własności danego urządzenia odpowiednią (odrębną) umową.

W ocenie Strony, odłączenie danego urządzenia do doprowadzania/odprowadzania wody (w tym przyłącza) od sieci należącej do X spowoduje bezużyteczność tego urządzenia, a także zakłóci prawidłowe funkcjonowanie całej sieci poprzez niemożność dostarczenia wody/ odbioru ścieków do/ z odłączonej nieruchomości. W związku z powyższym, zdaniem Strony, urządzenia służące doprowadzaniu i odprowadzaniu wody wybudowane zarówno ze swoich środków, jak i wybudowane za środki innych podmiotów, wchodzą w skład majątku Spółki od momentu podłączenia ich do sieci urządzeń Spółki. Na tej podstawie, Spółka ma prawo wprowadzić je do swojej ewidencji środków trwałych X także w przypadku, gdy wyżej wspomniane urządzenia znajdowały się na gruntach nienależących do Spółki.
Konsekwentnie, Spółka stała się właścicielem środków trwałych na podstawie art. 49 KC z mocy prawa, w momencie podłączenia do sieci. Na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, powyższe umożliwia Spółce dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych przyjętych do ewidencji środków trwałych Spółki na podstawie art. 49 KC i traktowanie tych odpisów jako koszty uzyskania przychodów na potrzeby podatku dochodowego od osób prawnych.

W ocenie Naczelnika tut. Urzędu prawidłowość przedstawionej przez Spółkę argumentacji jest uzależniona od stopnia związania danego urządzenia z instalacją wodno - kanalizacyjną należącą do Spółki.
Zgodnie z treścią art. 49 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16 poz. 93 ze zm.), urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych gruntu lub budynku, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu. Przepis art. 49 KC ogranicza zasięg reguły wynikającej z art. 48 KC Pewne rodzaje urządzeń związanych z gruntem, jak: urządzenia do doprowadzania (i odprowadzania) wody, pary, gazu, energii elektrycznej itp., wyjątkowo nie stanowią części składowych gruntu, z którym są połączone.
W nauce prawa, podobnie jak w orzecznictwie, zarysowały się rozbieżne koncepcje w pojmowaniu nabycia własności na podstawie art. 49 KC.
4 grudnia 1991 r. Trybunał Konstytucyjny w uchwale, (sygn. OTK 1991, nr 1 poz. 22) przyjął, że urządzenia wymienione w art. 49 KC z chwilą ich połączenia z siecią urządzeń przedsiębiorstwa, stają się własnością podmiotu będącego właścicielem przedsiębiorstwa, a owo połączenie jest jedynie kwestią faktu. Jest ona spełniona z chwilą podłączenia wymienionych w art. 49 KC urządzeń do sieci należącej do przedsiębiorstwa lub zakładu. W rezultacie urządzenia te przestają być częścią składową nieruchomości, na której zostały zbudowane, i nie stanowią na podstawie art. 191 KC własności właściciela tej nieruchomości. Z chwilą bowiem połączenia ich w sposób trwały z przedsiębiorstwem w taki sposób, że nie mogą być od niego odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości lub przedmiotu odłączonego (art. 47 § 2 i 3 KC), stają się częścią składową tego przedsiębiorstwa. Podstawę prawną przejścia własności stanowi art. 191 KC odniesiony mutatis mutandis, ze względu na treść art. 49 KC, do przedsiębiorstwa (zakładu). Z chwilą połączenia w sposób trwały z siecią urządzeń przedsiębiorstwa, wymienione w art. 49 KC urządzenia, jako jego części składowe, stają się przedmiotem własności tej osoby, która jest właścicielem przedsiębiorstwa.
W wyroku z dnia 26 lutego 2003 r., II CK 40/02 (niepubl.), Sąd Najwyższy dokonał odmiennej wykładni art. 49 KC, wskazał bowiem, że przepis ten wyznacza jedynie granice między częścią składową przedsiębiorstwa i częścią składową nieruchomości, określając granice zastosowania zasady superficies solo cedit, przy czym uzależnia obowiązywanie wspomnianej zasady od tego, czy sporne urządzenia wchodzą w skład większej zorganizowanej całości, jaką jest przedsiębiorstwo. Artykuł 49 KC wskazuje przy tym tylko, że wymienione w nim urządzenia nie należą już do części składowych gruntu, ponieważ weszły w skład przedsiębiorstwa, pozostawia natomiast otwartą kwestię sposobu uzyskania przez prowadzącego przedsiębiorstwo tytułu prawnego do tych urządzeń, wejście bowiem w skład przedsiębiorstwa w tym znaczeniu, że urządzenie stało się elementem pewnego zbioru, nie jest równoznaczne z przeniesieniem własności tego urządzenia. Sąd Najwyższy nie wypowiedział się wprawdzie co do tego, czy "wejście w skład przedsiębiorstwa" w rozumieniu art. 49 KC jest kwestią faktu, niemniej w sposób wyraźny stwierdził, że nie jest ono równoznaczne z przeniesieniem własności urządzeń, o których mowa w tym przepisie.
W wyroku z dnia 25 lipca 2003 r., V CK 129/02 (niepubl.), Sąd Najwyższy zajął stanowisko pośrednie. Stwierdził, że sytuacji własnościowej urządzeń wodnokanalizacyjnych, o które chodziło w sprawie, nie wyjaśnia art. 49 KC, ponieważ jego wykładnia prowadzi jedynie do wniosku, iż urządzenia infrastruktury z chwilą połączenia ich z siecią przedsiębiorstwa tracą status części składowej nieruchomości. Na gruncie obowiązującego prawa należy uznać za dopuszczalne zawarcie między właścicielem nieruchomości, który wybudował wspomniane urządzenia a przedsiębiorcą prowadzącym przedsiębiorstwo dostarczające wodę i odbierające ścieki, umowy, określającej uprawnienia przedsiębiorcy do wskazanych urządzeń. Jednakże w sytuacji, w której strony nie mogą dojść do porozumienia co do treści przyszłej umowy, należy przyjąć, że przedsiębiorca staje się właścicielem odnośnych urządzeń z chwilą ich podłączenia do sieci przedsiębiorstwa, a podstawy prawnej takiego rozstrzygnięcia upatrywać w art. 49 KC w związku z art. 191 KC.
W dniu 8 marca 2006 r. Sąd Najwyższy wydał uchwałę (III CZP 105/05), w której dokonał wykładni w/w przepisu. W uzasadnieniu do przytoczonej uchwały stwierdzono, że art. 49 KC stwarza jedynie wyjątek od przewidzianej w art. 48 i 191 KC zasady superficies solo cedit i nie dotyczy kwestii przejścia własności wymienionych w nim urządzeń na rzecz przedsiębiorstwa.

Sąd Najwyższy w przytoczonej uchwale podkreślił, iż sformułowanie art. 49 KC "wchodzą w skład przedsiębiorstwa" nie oznacza, że właścicielowi przedsiębiorstwa musi przysługiwać względem urządzeń, o których mowa w tym przepisie, prawo własności. Podobne zapatrywanie dominuje w nauce prawa, w skład przedsiębiorstwa wchodzić może bowiem nie tylko prawo własności, lecz także inne prawa rzeczowe lub obligacyjne. Przepis art. 49 KC - o czym była mowa - stwarza jedynie wyjątek od przewidzianej w art. 48 i 191 KC zasady superficies solo cedit i nie dotyczy kwestii przejścia własności wymienionych w nim urządzeń na rzecz przedsiębiorstwa.
Skutki przyłączenia do sieci urządzeń, które wcześniej stanowiły - zgodnie z art. 48 i 191 KC - część składową nieruchomości lub - w braku trwałego związania z nieruchomością czy przesłanek z art. 47 § 2 KC - odrębne rzeczy ruchome, są uzależnione od stopnia ich związania z instalacją. Jeżeli urządzenia te zostają tak dalece związane z instalacją należącą do sieci, że spełniają określone w art. 47 § 2 KC warunki do uznania ich za część składową, wówczas z chwilą połączenia uzyskują status części składowej tej instalacji. Trzeba przy tym podkreślić, że chodzi o część składową instalacji, a nie przedsiębiorstwa, gdyż w prawie cywilnym pojęcie "części składowej przedsiębiorstwa" nie istnieje. Jeżeli wspomniane urządzenia stają się częścią składową instalacji, dotychczasowy właściciel traci ich własność na rzecz właściciela instalacji, do której zostały one przyłączone, czyli na rzecz przedsiębiorcy sieciowego. Jeżeli natomiast nie dochodzi do tak ścisłego związania z instalacją, że przyłączane urządzenia uzyskują przymiot części składowej, wówczas - mimo połączenia z siecią należącą do przedsiębiorstwa - pozostają one własnością dotychczasowego właściciela.
O tym, jaki tytuł prawny do przyłączonych urządzeń będzie przysługiwał w takim wypadku przedsiębiorcy sieciowemu, zdecyduje umowa stron, a jeżeli do jej zawarcia nie dojdzie, właściciel przedsiębiorstwa sieciowego będzie jedynie posiadaczem przyłączonych urządzeń. Decydujące znaczenie dla określenia własności omawianych urządzeń ma zatem stopień ich fizycznego i funkcjonalnego powiązania z siecią należącą do przedsiębiorstwa. Stwierdzenie, czy w konkretnym wypadku spełniona została przesłanka określona w art. 47 § 2 KC, wymaga ustalenia znaczenia przyłączonego urządzenia dla istniejącej instalacji. Jeżeli odłączenie urządzenia od instalacji uniemożliwia jej prawidłowe funkcjonowanie, czyli prowadzi do jej istotnej zmiany, urządzenie takie - choćby nie było wcześniej własnością właściciela instalacji należącej do sieci - z chwilą przyłączenia do sieci staje się częścią składową tej instalacji. Urządzenia, których odłączenie nie powoduje zakłóceń w funkcjonowaniu sieci, zachowują natomiast odrębność prawną.

Z przedstawioną wykładnią korespondują rozwiązania przyjęte przez ustawodawcę w ustawie z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 Nr 123 poz. 858 ze zm.). Z definicji sieci zawartej w art. 2 pkt 7 w/w ustawy wynika że, sieć to przewody wodociągowe lub kanalizacyjne wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, którymi dostarczana jest woda lub którymi odprowadzane są ścieki, będące w posiadaniu przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego. Ustawodawca w przytoczonej definicji odwołał się do kryterium posiadania nie przesądził kwestii własności sieci, co pozostaje w zgodzie z wykładnią art. 49 KC, według której wejście przewodów w skład przedsiębiorstwa jest tylko kwestią faktu, nie stanowi jednak o tytule prawnym do tych urządzeń.

Z chwilą przyłączenia określonego urządzenia do sieci dochodzi do zmiany społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa własności tego urządzenia, wskutek czego możliwość dokonywania względem niego dyspozycji faktycznych jest ograniczona. Ograniczenie praw właściciela przyłączonych urządzeń na podstawie klauzuli przeznaczenia społeczno-gospodarczego uzasadnione jest niebezpieczeństwem zdekomponowania integralności sieci.
Za zmianą społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa własności z chwilą przyłączenia określonego urządzenia do sieci w trybie art. 49 KC przemawia także treść art. 5 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, zgodnie z którym przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne ma obowiązek zapewnić zdolność posiadanych urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody w wymaganej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem oraz dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły i niezawodny, a także zapewnić należytą jakość dostarczanej wody i odprowadzanych ścieków.

Na gruncie prawa podatkowego, zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych oraz zaliczania ich do kosztów uzyskania przychodów regulują przepisu art. 16a - 16m ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr. 54, poz. 654 ze zm.). W myśl art. 16a ust. 1 w/w ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1.budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2.maszyny, urządzenia i środki transportu,
3.inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Zgodnie z art. 16a ust. 2 cytowanej ustawy, amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c, niezależnie od przewidywanego okresu używania:
1.przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej "inwestycjami w obcych środkach trwałych",
2.budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,
3.składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami tych składników - jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający- zwane także środkami trwałymi.

Zgodnie z treścią wyżej cytowanego artykułu amortyzacji podlegają co do zasady, jedynie te składniki majątkowe, które stanowią własność lub współwłasność podatnika. Do przeniesienia własności składników majątkowych u podatnika będącego osobą prawną może dojść przez odpłatne lub nieodpłatne nabycie w formie np. zakupu, zamiany, darowizny, spadku lub na podstawie innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości.
Pojęcie własności i współwłasności zostało uregulowane odpowiednio w art. 140-194 oraz art. 195-221 K9odeksu cywilnego (dalej. KC).
Art. 140 KC stanowi, że w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą. Art. 195 KC stanowi, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 czerwca 2006 r., sygn. II FSK 921/05 orzeczono, że Podatnik może amortyzować dla celów podatkowych wyłącznie te środki trwałe, do których przysługuje mu prawo własności (współwłasności). Wyjątki od tej zasady dotyczą jedynie amortyzacji środków trwałych, używanych przez leasingobiorcę na podstawie umowy leasingu finansowego (kapitałowego).
Z przedstawionego stanu faktycznego oraz przytoczonej analizy przepisów prawnych, a także orzecznictwa wynika, że Spółka może nabyć własność urządzeń (rzeczy ruchomych) należących do właściciela gruntu, jeżeli urządzenia te zostają tak dalece związane z instalacją należącą do sieci Spółki, że odłączenie od sieci należącej do X spowoduje bezużyteczność tego urządzenia a także zakłóci prawidłowe funkcjonowanie całej sieci. Urządzenia te zgodnie z art. 47 § 2 KC, z chwilą połączenia uzyskują status części składowej instalacji i mogą podlegać amortyzacji w myśl art 16a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr. 54, poz. 654 ze zm.). Tym samym Spółka może uznać w/w odpisy amortyzacyjnych za koszty uzyskania przychodów.
Jeżeli natomiast pomimo przyłączenia wspomnianego urządzania do sieci X, nie dochodzi do tak ścisłego związania z instalacją, urządzenie mimo połączenia z siecią należącą do X - pozostaje własnością dotychczasowego właściciela. Spółka w takim przypadku nie nabywa prawa własność urządzenia i tym samym amortyzacja jest nie dopuszczalna.
Reasumując, stanowisko Strony uznano za prawidłowe, przy założeniu, że dotyczy ono wyłączenie takich urządzeń służących doprowadzaniu i odprowadzaniu wody wybudowanych na cudzym gruncie, które są ściśle związane z instalacją wodno - kanalizacyjną należącą do Spółki. Każdy przypadek przyłączenia do sieci przedsiębiorstwa, urządzenia znajdującego się na gruncie nienależącym do przedsiębiorstwa winien być rozpatrywany jednostkowo. Spółka bowiem nie nabywa automatycznie przez sam fakt przyłączenia tytułu własności. Decydujące znaczenie dla określenia własności omawianych urządzeń ma zatem stopień ich fizycznego i funkcjonalnego powiązania z siecią należącą do Spółki.
Odrębnym zagadnieniem, nie poruszonym przez Stronę, jest forma, w jakiej właściciel nieruchomości dokonuje rozporządzenia wybudowanym przez siebie urządzeniem na rzecz Spółki. W przypadku nabycia własności urządzeń na podstawie art. 49 KC w sposób nieodpłatny, powstanie przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tym przepisem przychodami są w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw. Powyższe oznacza, że każde definitywne przysporzenie zwiększające wartość aktywów podatnika powoduje obowiązek wykazania przychodu do opodatkowania, w tym przypadku w wysokości wartości cen rynkowych z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.
Biorąc powyższe pod uwagę, w przypadku nieodpłatnej formy nabycia, możliwość ujęcia przedmiotowych urządzeń w ewidencji środków trwałych oraz dokonywania odpisów amortyzacyjnych od ich wartości początkowej może nastąpić dopiero po ujawnieniu w przychodach Spółki tego faktu.
Mając powyższe na uwadze, postanowiono jak w sentencji.
Niniejsze postanowienie dotyczy wyłącznie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz obowiązującego w tym stanie faktycznym stanu prawnego.