Temat interpretacji
W związku z pismem Dyrektora Izby Skarbowej w Kielcach (PD3-005-80/04 z dnia 22.12.2004 r.) dotyczącym sprostowania udzielonej odpowiedzi nr RO/436/193/2004, stosownie do postanowień art. 14b § 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zmianami), Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach zmienia odpowiedź udzieloną na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa dla "E" S.A. (Nr sprawy: RO/436/193/2004).
Zgodnie ze stanowiskiem zawartym w piśmie Ministra Finansów PB4/AS-8214-307-301/04 Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach informuje:
"Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, zwolnienie z podatku dywidend wypłacanych przez polską spółkę zależną spółce dominującej, której siedziba znajduje się w państwie członkowskim Unii Europejskiej, obwarowane jest kilkoma warunkami (art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) Dochody spółki dominującej powinny w całości podlegać opodatkowaniu w państwie członkowskim UE, powinna ona posiadać bezpośredni udział w kapitale polskiej spółki zależnej w wysokości nie niższej niż 25% oraz okres przetrzymywania tych udziałów w sposób nieprzerwany trwa nie krócej niż 2 lata.
Przepisy te, obowiązujące od dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej zostały wprowadzone do ustawy w związku z koniecznością implementacji postanowień Dyrektywy Rady Unii Europejskiej 90/435/EWG, dotyczącej wspólnego systemu opodatkowania stosowanego w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich. Należy podkreślić, iż sama Dyrektywa nie precyzuje, jak należy rozumieć dwuletni okres utrzymywania udziałów kwalifikujących spółki jako dominujące i zależne. Brak podobnego uściślenia w przepisach krajowych nie oznacza, więc jego niedostosowania do postanowień Dyrektywy. Niemniej jednak brzmienie art. 3 ust. 2 Dyrektywy powodowało problemy interpretacyjne. Dotyczyły one odpowiedzi na pytanie, czy ze zwolnienia podatkowego może skorzystać spółka dominująca jeszcze przed upływem dwuletniego okresu przetrzymywania udziałów, czy też do skorzystania ze zwolnienia uprawnia dopiero upływ tego terminu.
W sprawie tej wypowiedział się Europejski Trybunał Sprawiedliwości, który w wyroku z dnia 17 października 1996 r, jaki zapadł w tzw. "sprawie Denkavit" orzekł, ze dopuszczalne jest przyjęcie, iż warunek nieprzerwanego dwuletniego okresu posiadania udziałów (akcji) w kapitale drugiej spółki jest już spełniony z chwilą objęcia udziałów (akcji) w spółce. ETS zwrócił jednocześnie uwagę, iż odrębną sprawą jest kontrola przez administracje podatkowe dotrzymania przez spółkę wymogu utrzymania udziałów w spółce zależnej.
Polski ustawodawca, uznając rolę orzecznictwa ETS w interpretacji celu dyrektyw, w uchwalonych już obecnie zmianach przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na 2005 r. uwzględnił pogląd Trybunału wyrażony w sprawie Denkavit. W sposób nie budzący wątpliwości stwierdził on, zatem, iż ze zwolnienia dywidend z podatku u źródła korzysta spółka dominująca również w przypadku, gdy okres dwuletniego posiadania udziałów (akcji), upływa po dniu uzyskania dochodów z tytułu dywidendy. Przepisy zawierają jednak zastrzeżenie, iż w przypadku niedotrzymania warunku posiadania udziałów (akcji) przez dwa lata w określonej wysokości spółka, która dokonała odliczenia jest obowiązana do złożenia korekty zeznań podatkowych za lata podatkowe, w których dokonano odliczenia, i zapłaty należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę. Odsetki naliczane będą od następnego dnia po upływie terminu do zapłaty podatku (art. 22 ust. 4b updop).
Skoro, zatem państwo członkowskie Unii Europejskiej implementując postanowienia Dyrektyw zobowiązane jest do osiągnięcia zamierzonych nimi celów, a cele Dyrektywy w omawianym zakresie nie uległy zmianie (brzmienie art. 3 ust. 2 Dyrektywy pozostało niezmienione), należy uznać, iż brak w roku 2004 r. określenia rozumienia warunku dwuletniego posiadania udziałów w spółce zależnej nie oznacza innego jego rozumienia, niż przyjętego w nowelizacji przepisów na 2005 r.
Na takie podejście wskazuje także orzeczenie ETS w sprawie von Colson i Kainami (14/83). Zgodnie z nim, sądy krajowe zobowiązane są do interpretacji prawa krajowego zgodnie z zasadą "wykładni odpowiadającej dyrektywie". Sądy te stosując prawo wewnętrzne, niezależnie od tego czy wydane przed, czy po dyrektywie powinny je interpretować w świetle treści i celu dyrektywy, tak, aby osiągnąć rezultat w niej zamierzony i w ten sposób wypełnić art. 189 akapit trzeci Traktatu (obecny art. 249 Traktatu Ustanawiający Wspólnotę Europejską)".