Temat interpretacji
Ustalenie: 1. Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę Obligacji w związku z likwidacją / rozwiązaniem Spółki Jawnej, skutkować będzie powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych? 2. W jaki sposób Wnioskodawca powinien określić wysokość kosztu uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży Obligacji, otrzymanych w wyniku rozwiązania / likwidacji Spółki Jawnej powstałej z przekształcenia Spółki, lub z tytułu realizacji praw z Obligacji tj. wykupu Obligacji przez Spółkę Cypryjską lub Nabywcę?
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 października 2015 r. (data wpływu 8 października 2015 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych:
- otrzymania obligacji w wyniku likwidacji/rozwiązania spółki jawnej jest prawidłowe;
- sprzedaży obligacji uzyskanych w wyniku likwidacji/rozwiązania spółki jawnej jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 8 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych otrzymania obligacji w wyniku likwidacji/rozwiązania spółki jawnej oraz sprzedaży tych obligacji.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
R Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Wnioskodawca) zamierza objąć udziały w innej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka), mającej siedzibę na terytorium Polski. W majątku Spółki znajdować się będą akcje spółki akcyjnej z siedzibą w Polsce (dalej: Akcje). Spółka dokona sprzedaży Akcji w zamian za cenę określoną w umowie sprzedaży zawartej z nabywcą inną spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce (dalej: Nabywca). Wierzytelność Spółki wobec Nabywcy o zapłatę ceny sprzedaży Akcji zostanie częściowo uregulowana poprzez przeniesienie przez Nabywcę na Spółkę obligacji wyemitowanych przez spółkę kapitałową z siedzibą na Cyprze (dalej: Spółka Cypryjska). Obligacje wyemitowane przez Spółkę Cypryjską będą w dalszej części wniosku zwane Obligacjami Spółki Cypryjskiej.
Jednocześnie Nabywca wyemituje obligacje własne (dalej: Obligacje Nabywcy), które przekaże do objęcia Spółce w zamian za określoną kwotę pieniężną (cenę emisyjną). Wierzytelność Nabywcy o wpłatę ceny emisyjnej obligacji zostanie potrącona z wierzytelnością Spółki o zapłatę pozostałej części ceny sprzedaży Akcji.
W dalszej części wniosku Obligacje Spółki Cypryjskiej oraz Obligacje Nabywcy będą zwane łącznie Obligacjami. W przyszłości Spółka zostanie przekształcona w spółkę jawną (dalej: Spółka Jawna). Spółka oraz Spółka Jawna będą prowadzić działalność gospodarczą m.in. w zakresie obrotu papierami wartościowymi, w tym obligacjami.
Spółka Jawna powstała z przekształcenia Spółki zostanie zlikwidowana / rozwiązania bez przeprowadzania likwidacji na podstawie przepisów rozdziału 5 działu I tytułu II z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. W wyniku likwidacji / rozwiązania Spółki Jawnej (ustania jej bytu prawnego i wykreślenia z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego) Wnioskodawcy zostanie wydana przypadająca mu część majątku Spółki Jawnej w postaci Obligacji Spółki Cypryjskiej lub Obligacji Nabywcy.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę Obligacji w związku z likwidacją / rozwiązaniem Spółki Jawnej, skutkować będzie powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?
Ad. 1 Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie przez Wnioskodawcę Obligacji, w związku z rozwiązaniem / likwidacją Spółka Jawnej, nie będzie skutkować powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (dalej: podatek CIT).
Na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.; dalej: ustawa o CIT) do przychodów nie zalicza się wartości innych niż środki pieniężne składników majątku, w tym wierzytelności, otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki lub z tytułu jej likwidacji; przychodem jest jednak w przypadku:
- odpłatnego zbycia tych składników majątku ich wartość wyrażona w cenie, za którą wspólnik je zbywa;
- spłaty otrzymanej wierzytelności przychód uzyskany z tej spłaty;
Zasadę tą wyraża wprost art. 12 ust. 4 pkt 3b ustawy o CIT.
W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, że otrzymanie przez Wnioskodawcę Obligacji w związku z rozwiązaniem / likwidacją Spółki Jawnej, nie będzie skutkować powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem CIT.
Ad 2. Zdaniem Wnioskodawcy, kosztem uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży Obligacji lub ich wykupu przez Spółkę Cypryjską lub Nabywcę (emitentów Obligacji), będą:
- w odniesieniu do Obligacji Nabywcy wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie Obligacji Nabywcy, odpowiadające cenie emisyjnej Obligacji Nabywcy uregulowanej poprzez potrącenie wierzytelności Nabywcy o zapłatę ceny emisyjnej z wierzytelnością Spółki o zapłatę ceny sprzedaży Akcji,
- w odniesieniu do Obligacji Spółki Cypryjskiej równowartość wierzytelności Spółki o zapłatę ceny sprzedaży Akcji, uregulowanej przez Nabywcę poprzez przeniesienie na Spółkę Obligacji Spółki Cypryjskiej.
Jak wskazano powyżej, na gruncie ustawy o CIT otrzymanie przez wspólnika likwidowanej spółki niebędącej osobą prawną składników jej majątku w związku z jej likwidacją, nie skutkuje powstaniem po stronie takiego wspólnika przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem CIT.
Powstaniem przychodu skutkuje dopiero odpłatne zbycie przez wspólnika składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną.
Sposób ustalenia kosztów uzyskania przychodów ze zbycia składników majątku otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu jej likwidacji należy natomiast określić w oparciu o art. 16 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT. Zgodnie z tym artykułem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie składnika majątku, otrzymanego przez wspólnika w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie; wydatki te są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tego składnika majątku; przepis art. 15 ust. 1t stosuje się odpowiednio.
Zgodnie zaś z art. 15 ust. 1t ustawy o CIT w przypadku odpłatnego zbycia przez spółkę niebędącą osobą prawną rzeczy i praw będących przedmiotem wkładu do takiej spółki za koszt uzyskania przychodu uważa się;
- wartość początkową przyjętą przez spółkę w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ustaloną zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 4a, pomniejszoną o sumę odpisów amortyzacyjnych jeżeli rzeczy te lub prawa były zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych spółki;
- wartość poniesionych wydatków na nabycie albo wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie jeżeli rzeczy te lub prawa nie były zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych spółki.
Z powyższych przepisów wynika zatem, że kosztem uzyskania przychodu ze zbycia składników majątku otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu jej likwidacji są wydatki poniesione na ich nabycie, które nie zostały wcześniej rozpoznane jako koszty podatkowe przez wspólnika lub likwidowaną spółkę. Kosztami tymi są co do zasady niezamortyzowana wartość początkowa środków trwałych (jeżeli zbywane są środki trwałe lub wartości niematerialne prawne) albo nierozliczone wcześniej wydatki na nabycie składników majątku (jeżeli zbywane są składniki majątku niezaliczane do środków trwałych lub wartości niematerialnych lub prawnych).
W przedstawionym stanie faktycznym wystąpi sytuacja, w której Wnioskodawca w związku z likwidacją / rozwiązaniem Spółki Jawnej otrzyma należące do niej Obligacje, nabyte / objęte przez Spółkę przed jej przekształceniem w Spółkę Jawną. Spółka poniesie wydatki na nabycie / objęcie Obligacji Nabywcy w wysokości ceny emisyjnej, która zostanie uregulowana poprzez potrącenie wierzytelności Nabywcy o zapłatę ceny emisyjnej z częścią wierzytelności Spółki o zapłatę ceny sprzedaży Akcji. Wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie Obligacji Nabywcy nie będą rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów ani w Spółce ani w Spółce Jawnej. W szczególności należy zwrócić uwagę, że w momencie nabycia / objęcia Obligacji Nabywcy przez Spółkę wydatki te nie mogą zostać rozpoznane jako koszty uzyskania przychodu przez Spółkę, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 o CIT ich rozpoznanie jest bowiem odroczone do momentu zbycia Obligacji Nabywcy i uzyskania z tego tytułu przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym.
W przypadku zaś Obligacji Spółki Cypryjskiej, otrzymanych przez Spółkę od Nabywcy tytułem zapłaty ceny sprzedaży Akcji, na mocy przepisu art. 15 ust. 1 i pkt 3 ustawy o CIT, w razie odpłatnego zbycia Obligacji Spółki Cypryjskiej, Spółka będzie uprawniona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w wysokości odpowiadającej należnej jej cenie sprzedaży Akcji uregulowanej przez Nabywcę poprzez przeniesienie na Spółkę Obligacji Spółki Cypryjskiej. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT równowartość wierzytelności (należności) uregulowanej przez wykonanie świadczenia niepieniężnego (w naturze) stanowi koszt uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia rzeczy, praw lub innych świadczeń będących przedmiotem wykonania świadczenia niepieniężnego. W analizowanym przypadku świadczeniem niepieniężnym, mającym na celu uregulowanie wierzytelności o zapłatę ceny sprzedaży Akcji, będą Obligacje Spółki Cypryjskiej. Stosując więc zasady określone w art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT, w momencie uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia Obligacji Cypryjskiej, kosztem uzyskania tego przychodu będzie wartość wierzytelności przysługującej wcześniej Spółce względem Nabywcy o zapłatę ceny sprzedaży Akcji.
Na skutek przekształcenia Spółki w Spółkę Jawną prawo do ujęcia wydatków na nabycie / objęcie Obligacji Nabywcy, określonych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT, oraz Obligacji Spółki Cypryjskiej, określonych na podstawie art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT, przejdzie na Spółkę Jawną - a ściślej na jej wspólników, w tym Wnioskodawcę (na gruncie polskiego prawa podatkowego obowiązuje bowiem zasada, iż spółki niebędące osobami prawnymi, z wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej, nie są podatnikami podatku dochodowego; spółki te są podmiotami transparentnymi podatkowo, co oznacza, że osiągane przez nie przychody oraz ponoszone koszty są przypisywane bezpośrednio do ich wspólników.). Biorąc zaś pod uwagę treść art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT oraz art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT, Wnioskodawca mógłby rozpoznać wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie / objęcie Obligacji (proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku Spółce Jawnej), w momencie ich zbycia przez Spółkę Jawną.
Wskazać w tym miejscu należy, że przekształcenie Spółki w Spółkę Jawną skutkuje pełną sukcesją praw i obowiązków tj. przejściem tych praw i obowiązków ze spółki przekształcanej (Spółki) na spółkę przekształconą (Spółkę Jawną). Zgodnie bowiem z art. 93a § 1 w związku z art. 93a § 2 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) osobowa spółki handlowa (w tym spółka jawna) zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej (w tym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa obowiązki spółki przekształcanej.
Do praw tych zaliczyć należy także prawo do rozpoznania jako kosztu uzyskania przychodu ze zbycia Obligacji przez Spółkę Jawną (powstałą z przekształcenia Spółki) wydatków poniesionych przez Spółkę (przekształconą następnie w Spółkę Jawną) w związku z ich nabyciem / objęciem.
Z uwagi na fakt, że ani Spółka ani Spółka Jawna nie dokonają zbycia Obligacji i nie uzyskają przychodu z tego tytułu, nie zaliczą one (a ściślej w przypadku Spółki Jawnej - jej wspólnicy) wydatków poniesionych na ich nabycie / objęcie do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie. Z przywołanych powyżej regulacji wynika zatem, że poniesione przez Spółkę wydatki w związku z nabyciem / objęciem Obligacji, nie zostaną rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów aż do momentu ich zbycia na rzecz podmiotu trzeciego - co w analizowanym przypadku nastąpi dopiero po likwidacji Spółki Jawnej i przejęciu części jej majątku przez Wnioskodawcę.
Uwzględniając wszystkie powyższe okoliczności, zdaniem Wnioskodawcy, uznać należy, że wydatki poniesione przez Spółkę (przekształconą następnie w Spółkę Jawną) w związku z nabyciem / objęciem:
- Obligacji Nabywcy, w wysokości ceny emisyjnej Obligacji Nabywcy uregulowanej poprzez potrącenie wierzytelności Nabywcy o zapłatę ceny emisyjnej z częścią wierzytelności Spółki o zapłatę ceny sprzedaży Akcji,
- Obligacji Spółki Cypryjskiej, w wysokości odpowiadającej cenie sprzedaży Akcji, uregulowanej przez Nabywcę poprzez przeniesienie na Spółkę Obligacji Spółki Cypryjskiej (wykonanie świadczenia niepieniężnego).
stanowić będą wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT tj. wydatki poniesione na nabycie Obligacji, niezliczone w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika (Wnioskodawcę) lub spółkę (Spółkę / Spółkę Jawną). W konsekwencji wydatki poniesione przez Spółkę w związku z nabyciem / objęciem Obligacji, które Wnioskodawca otrzyma w związku z likwidacją Spółki Jawnej powstałej z przekształcenia Spółki, określone w opisany powyżej sposób, będą stanowiły koszt uzyskania przychodu po stronie Wnioskodawcy z tytułu zbycia tych Obligacji.
W ocenie Wnioskodawcy, analogiczne zasady należy przyjąć dla ustalenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu realizacji praw z Obligacji tj. wykupu Obligacji przez Nabywcę lub Spółkę Cypryjską. Wydatki poniesione przez Spółkę w związku z nabyciem / objęciem Obligacji, które Wnioskodawca otrzyma w związku z likwidacją Spółki Jawnej powstałej z przekształcenia Spółki, w wysokości:
- w przypadku Obligacji Nabywcy ceny emisyjnej Obligacji Nabywcy uregulowanej poprzez potrącenie wierzytelności Nabywcy o zapłatę ceny emisyjnej z częścią wierzytelności Spółki o zapłatę ceny sprzedaży Akcji,
- w przypadku Obligacji Spółki Cypryjskiej odpowiadającej cenie sprzedaży Akcji, uregulowanej przez Nabywcę poprzez przeniesienie na Spółkę Obligacji Spółki Cypryjskiej (wykonanie świadczenia niepieniężnego)
będą stanowiły po stronie Wnioskodawcy, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT, koszt uzyskania przychodu z tytułu realizacji praw z Obligacji tj. z tytułu wykupu Obligacji przez Spółkę Cypryjską lub Nabywcę.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
W sprawie niniejszej Wnioskodawca przedstawił opis zdarzenia przyszłego, z którego wynika, że wejdzie on w posiadanie obligacji w wyniku otrzymania majątku pozostałego po likwidacji/rozwiązaniu spółki jawnej. W jego opinii, zdarzenie to nie będzie wiązało się z obowiązkiem rozpoznania przychodu podatkowego. Następnie Wnioskodawca zamierza zbyć otrzymane papiery wartościowe w postaci obligacji lub dojdzie do ich wykupu przez emitenta. Dopiero z tym zdarzeniem wiąże on obowiązek rozpoznania przychodów podatkowych w związku z otrzymaniem wynagrodzenia za obligacje. Dalej Wnioskodawca wskazał, że w związku z rozpoznaniem przychodów z tytułu sprzedaży/wykupu obligacji, będzie on uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w postaci wydatków poniesionych przez spółkę, której Wnioskodawca jest wspólnikiem (spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością przekształconą następnie w spółkę jawną; dalej: Spółka) przed jej likwidacją/rozwiązaniem. Wydatki te zostały pokryte w inny sposób niż zapłata ceny odpowiadającej wartości obligacji (ceny emisyjnej w stosunku do obligacji objętych wprost od emitenta oraz ceny nabycia w stosunku do obligacji nabytych od innego podmiotu niż emitent). Wnioskodawca sposób nabycia obligacji opisał w sposób następujący:
- cena nabycia obligacji od emitenta uregulowana została poprzez potrącenie wierzytelności emitenta o zapłatę ceny emisyjnej z częścią wierzytelności Spółki o zapłatę ceny sprzedaży posiadanych przez Spółkę akcji innej spółki;
- cena nabycia obligacji wyemitowanych przez inny podmiot niż zbywca obligacji odpowiada cenie sprzedaży akcji posiadanych przez Spółkę, która to cena pokryta została przez nabywcę akcji poprzez przeniesienie własności obligacji wyemitowanych przez spółkę cypryjską.
Bezsporne w niniejszej sprawie jest to, że nabycie składników majątkowych w związku z likwidacją/rozwiązaniem spółki osobowej nie wiąże się z obowiązkiem rozpoznania przychodów podatkowych. Słusznie Wnioskodawca wskazał w tym zakresie na przepis art. 12 ust. 4 pkt 3b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851, z późn. zm., dalej: UPDOP), zgodnie z którym nie zalicza się do przychodów wartości innych niż wymienione w pkt 3a składników majątku, w tym wierzytelności, otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki lub z tytułu jej likwidacji.
Organ tut. zgadza się również, co do zasady ze stanowiskiem Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 wniosku, zgodnie z którym wydatki poniesione przez spółkę kapitałową (przekształconą następnie w Spółkę Jawną) na nabycie obligacji mogą być zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów. Stanowisko to wymaga jednak pewnego rozwinięcia i uściślenia ze względu na szczególne regulacje prawnopodatkowe znajdujące zastosowanie w przypadku ustalenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia/wykupu obligacji.
Słusznie Wnioskodawca wskazuje, że w jego sytuacji znajdzie zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 8f UPDOP, nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie składnika majątku, otrzymanego przez wspólnika w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie; wydatki te są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tego składnika majątku; przepis art. 15 ust. 1t stosuje się odpowiednio.
W tym miejscu należy jednak przytoczyć kolejny przepis z katalogu zawartego w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych tj. przepis art. 16 ust. 1 pkt 39 UPDOP, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 została zarachowana jako przychód należny. Przepis ten wyłącza z kosztów uzyskania przychodów określone zdarzenia prawne, nie modyfikuje jednak ogólnej zasady, co jest, a co nie jest kosztem uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych. Zasada ta zawarta jest w art. 15 ust. 1 UPDOP i na jej podstawie dany wydatek kwalifikowany jest jako koszt uzyskania przychodów. Innymi słowy - wyłączenie określonego wydatku z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1, zgodnie z art. 15 ust. 1 powoduje, że nie stanowi on kosztu uzyskania przychodów, jak również brak takiego wyłączenia na podstawie art. 16 ust. 1, dopiero po spełnieniu przesłanek określonych w art. 15 ust. 1 daje podstawę do uznania go za koszt podatkowy.
Odnosząc te wywody do treści art. 16 ust. 1 pkt 39 wskazać należy, że wyraża on zasadę, zgodnie z którą straty z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. W dalszej części przepisu zawarty jest wyjątek, zgodnie z którym kosztem uzyskania przychodów może być strata z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3, została zarachowana jako przychód należny. Zdaniem ustawodawcy, który dokonał w tym przepisie swoistego podziału na zbycie wierzytelności uprzednio zarachowanych na podstawie art. 12 ust. 3 jako przychód należny i zbycie pozostałych wierzytelności, tylko w tym pierwszym przypadku strata powstała przy zbyciu wierzytelności może stanowić koszt uzyskania przychodów. O tym, czy będzie stanowiła koszt podatkowy i w jakiej wysokości, decyduje treść art. 15 ust. 1.
Tłumacząc konieczność uwzględnienia w niniejszej sprawie art. 16 ust. 1 pkt 39 UPDOP wyjaśnić należy, że obligacje zaliczają się do papierów wartościowych o charakterze dłużnym. Główną funkcja wprowadzania do obrotu papierów dłużnych jest natomiast pozyskanie kapitału przez emitenta i odpowiednie ulokowanie nadwyżek finansowych przez nabywającego. Innymi słowy, emisja dłużnych papierów wartościowych stanowi jedną z metod pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania działalności emitenta. Mogą mieć one różne podstawy prawne, a w związku można wśród nich wyróżnić: weksle inwestycyjne, obligacje, bony komercyjne, bony handlowe, itd.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 roku o obligacjach (Dz. U. z 2015 r., poz. 238 ze zm.), obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji, zwanego dalej "obligatariuszem", i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.
W wyniku emisji obligacji emitent uzyskuje, często długoterminowe, źródło finansowania swojej działalności, nabywca zaś lokuje środki pieniężne w celu uzyskania korzyści o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym. Istota tych papierów polega bowiem na tym, że emitent poprzez sprzedaż uzyskuje od nabywców określoną kwotę pieniężną (pewnego rodzaju pożyczkę), którą jest zobowiązany zwrócić w terminie oznaczonym na danym papierze wartościowym (w sposób i w terminach określonych w warunkach emisji) oraz zapłacić nabywcy papieru wartościowego, określoną kwotę dyskonta lub procent za korzystanie z pieniędzy.
Mówiąc o obligacji jako narzędziu uzyskiwania pożyczki, mamy na myśli szerokie, ekonomiczne, a nie techniczno-prawne znaczenie słowa pożyczka. Chodzi zatem o to, że obligacja pozwala uzyskać środki pieniężne, które będą w przyszłości podlegały zwrotowi lub też pozwala uzyskać świadczenie niepieniężne od kontrahenta bez konieczności natychmiastowej zapłaty, ale za zapłatą w późniejszym terminie.
Obligacja jest więc nierozerwalnie związana z długiem. Obecnie rozumiemy ją jako papier wartościowy, który poświadcza istnienie długu. To właśnie szczególna forma papieru wartościowego odróżnia ją od pożyczki, który jest również zaciągnięciem długu. Obligacja zwana jest także dłużnym papierem wartościowym, papierem dłużnym bądź instrumentem dłużnym.
Mówiąc inaczej, to papier potwierdzający, że jego nabywca udzielił emitentowi pożyczki na określonych warunkach, a ten ostatni zobowiązuje się do ich spełnienia w określonym czasie. Obligacje umożliwiają emitentowi zaciągnięcie pożyczek u wielu rozproszonych pożyczkodawców, przy czym od momentu emisji obligacji do czasu ich wykupu mogą one wielokrotnie zmienić swojego właściciela. Wierzycielem emitenta staje się każdy kolejny posiadacz (nabywca) obligacji.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że obligacje mieszczą się w zakresie pojęcia pożyczki. Pogląd ten znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie. W wyroku WSA w Warszawie z dnia 18 stycznia 2013 r. (sygn. akt III SA/Wa 1564/12) pada następujące stwierdzenie: Zdaniem Sądu, obligacje mieszczą się w zakresie szeroko rozumianego pojęcia "pożyczka". Pogląd ten potwierdzony został przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 maja 2015 r., sygn. II FSK 1143/13.
W tym stanie rzeczy stwierdzić należy, że Wnioskodawca jest uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia obligacji w wysokości wydatków poniesionych przez Spółkę przed jej likwidacją/rozwiązaniem. Ze względu jednak na zakaz zaliczania straty podatkowej związanej z transakcją zbycia obligacji koszty podatkowe mogą być przez Wnioskodawcę rozpoznane jedynie do wysokości osiągniętego przychodu. W przypadku zbycia obligacji mamy bowiem do czynienia ze zbyciem wierzytelności pożyczkowej, a zatem ewentualna strata powstała w wyniku sprzedaży obligacji stanowi stratę, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 39 UPDOP. Innymi słowy, za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy w zakresie jego uprawnienia do rozpoznania kosztów podatkowych z tytułu sprzedaży/wykupu obligacji otrzymanych w wyniku likwidacji Spółki, która to spółka poniosła wydatki na nabycie obligacji poprzez przeniesienie własności posiadanych akcji. Wnioskodawca zobowiązany jest przy tym jedynie do stosowania zasady, zgodnie z którą nie może być zaliczona do kosztów podatkowych ewentualna strata powstała przy planowanej transakcji sprzedaży/wykupu obligacji.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr z 2012 poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie