Temat interpretacji
w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu z tytułu zaliczek wpłacanych przez właścicieli lokali użytkowych na pokrycie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 stycznia 2016 r. (data wpływu do tut. Biura 19 stycznia 2016 r.), uzupełnionym 30 marca 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu z tytułu zaliczek wpłacanych przez właścicieli lokali użytkowych na pokrycie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 19 styczni 2016 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu z tytułu zaliczek wpłacanych przez właścicieli lokali użytkowych na pokrycie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 15 marca 2016 r., Znak: IBPB-1-1/4510-16/16/EN, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 30 marca 2016 r.
We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Wspólnota (dalej: Wnioskodawca) zarządza nieruchomością wspólną, na podstawie ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r., Nr 80, poz. 903 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1892, dalej: uowl). Budynek, którym dysponuje Wspólnota, liczy dziesięć lokali, z czego dwa to lokale użytkowe, a pozostałe to lokale mieszkalne. Lokale użytkowe, nie są własnością wspólnoty. Każdy z tych lokali ma właściciela i to właśnie ci właściciele, w ramach swojej własnej działalności gospodarczej wynajmują te lokale. Z faktu istnienia we Wspólnocie lokali użytkowych Wspólnota nie czerpie żadnych dodatkowych korzyści. Każdy lokal użytkowy ma odrębne wejście z zewnątrz. Na podstawie art. 13 ust. 1 uowl każdy właściciel lokalu ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu (opłaty za media) oraz uczestniczy w kosztach zarządu nieruchomością wspólną. W oparciu o przepis art. 15 ust. 1 uowl i uchwałę Wspólnoty, właściciele lokali zobowiązani są do ponoszenia kosztów zarządu nieruchomością wspólną. Właściciele zdecydowali, że partycypacja każdego z nich w kosztach zarządu nieruchomością wspólną odbywać się będzie w trakcie roku, poprzez zaliczki na fundusz eksploatacyjny i fundusz remontowy. Zaliczki wpłacane za media rozliczane są kwartalnie lub co sześć miesięcy, przy czym zaliczki, które wnoszą właściciele nie są wyliczane w zależności od typu lokalu (mieszkalny, użytkowy), ani od powierzchni danego lokalu (mieszkalnej lub użytkowej) ale są wyliczane proporcjonalnie do udziału danego właściciela w nieruchomości wspólnej. Po rozliczeniu mediów za dany okres właściciele lokali wnoszą odpowiednie dopłaty lub otrzymują zwrot nadpłaconych zaliczek. W grudniu następuje rozliczenie z właścicielami całości rocznych kosztów zarządu nieruchomością wspólną. W przypadku występowania nadwyżek kosztów nad przychodami właściciele obciążani są dodatkowymi opłatami, w przypadku wystąpienia nadwyżki przychodów nad kosztami właściciele decydują poprzez podjęcie stosownej uchwały Wspólnoty, bądź to o zwrocie nadpłaconych kwot bądź to o ich przeznaczeniu na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną w kolejnym roku obrachunkowym. Podatek dochodowy od osób prawnych Wspólnota płaci kwartalnie.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy Wspólnota Mieszkaniowa w opisanym stanie faktycznym korzysta ze zwolnienia podatkowego z tytułu dochodów uzyskanych z gospodarki zasobami mieszkaniowymi na podstawie w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dotyczących przychodów uzyskanych z wpłat wnoszonych przez właścicieli lokali użytkowych na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną...
Zdaniem
Wnioskodawcy, w myśl przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych (dalej: Ustawa CIT), wolne są dochody
uzyskane z działalności w zakresie gospodarki mieszkaniowej w części
przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyjątkiem
dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej, niż gospodarka
zasobami mieszkaniowymi. Zgodnie z przytoczonym przepisem art. 17 ust.
1 pkt 44 Ustawy CIT, zaliczki wpłacane przez właścicieli lokali wolne
są od podatku dochodowego od osób prawnych. Zarówno w orzecznictwie
sądów administracyjnych jak i praktyce organów podatkowych nie ma
wątpliwości co do tego, że zwolnieniem przedmiotowym objęte są zaliczki
naliczane od lokali mieszkalnych. Zdaniem Wspólnoty Mieszkaniowej
przychody uzyskiwane w wyniku opłat na poczet kosztów zarządzania
nieruchomością wspólną (w tym wypadku zaliczki na eksploatację i
fundusz remontowy) naliczane dla właścicieli i dokonywane przez
właścicieli lokali użytkowych winny być również objęte zwolnieniem
przedmiotowym bowiem wyczerpują one definicję dochodów uzyskanych z
gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części związanej z utrzymaniem
tych zasobów. Istota zagadnienia sprowadza się do zdefiniowania pojęć
użytych w przedmiotowym przepisie, tj. gospodarki zasobami
mieszkaniowymi oraz zasobu mieszkaniowego.
W związku z
brakiem stosownych definicji w Ustawie CIT, należy posiłkować się
definicjami przewidzianymi w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwa
Naukowego PWN), gdzie wskazuje się, iż przez gospodarkę należy
rozumieć:
- całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związana z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług,
- ogół zakładów wytwórczych danego kraju lub dana dziedzina wytwórczości,
- dysponowanie i zarządzanie czymś.
Biorąc pod uwagę, że ustawodawca nie ograniczył w przepisach rozumienia słowa gospodarka jedynie do jednej z wymienionych powyżej definicji cząstkowych w szczególności do dysponowania i zarządzania, oraz, mając na uwadze to, że w prawie podatkowym powinna być stosowana przede wszystkim interpretacja językowa, to zdefiniowanie pojęcia gospodarki powinno być dokonywane z możliwie najpełniejszym odzwierciedleniem wszystkich czynności podejmowanych przez Wspólnotę, dotyczących jej działalności statutowej.
Posłużenie się definicją gospodarki rozumianej jako całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związana z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług pełniej odzwierciedla zjawiska gospodarcze, które związane są z gospodarowaniem zasobami mieszkaniowymi przez Wspólnotę.
Na całość mechanizmów i warunków działania podmiotu gospodarczego związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr składa się m.in. pobieranie wpłat od uczestników/członków wspólnoty mieszkaniowej właśnie ze względu na to, że ogół właścicieli (lokali mieszkaniowych oraz użytkowych) tworzy wspólnotę mieszkaniową i zobowiązany jest do uczestniczenia w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem zasobu mieszkaniowego jakim jest nieruchomość wspólna. Innymi słowy Wspólnota uważa, że zaliczki wpłacane przez właścicieli lokali użytkowych nie stanowią dla niej dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż są to zaliczki przeznaczone na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, a właściwe utrzymanie nieruchomości wspólnej niewątpliwie przynależy do sfery gospodarki zasobami mieszkaniowymi i jest podstawowym zadaniem, dla spełnienia którego powołana została Wspólnota.
Objęcie ww. zaliczek podatkiem dochodowym skutkowałoby tym, że w zaliczki od lokali użytkowych byłyby w sensie ekonomicznym mniejsze niż zaliczki wpłacane od lokali mieszkalnych (bo podlegałyby pomniejszeniu o podatek dochodowy) co skutkowałoby w konsekwencji poniesieniem strat przez Wspólnotę (bowiem pomimo dysponowania mniejsza ilością środków pieniężnych koszty zarządu nieruchomością wspólną, do których wydatkowana zobowiązana jest Wspólnota - pozostają niezmienne). Wnioskodawca podkreśla, że zaliczki które wnoszą właściciele nie są wyliczane w zależności od typu lokalu (mieszkalny, użytkowy), ani od powierzchni danego lokalu (mieszkalnej lub użytkowej) ale są wyliczane proporcjonalnie do udziału danego właściciela w nieruchomości wspólnej.
Ponadto Wspólnota zwraca uwagę, iż w zakresie definicji zasobów mieszkaniowych należy wymienić, m.in. (...) wyposażenie techniczne, jak np. dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, balkony, loggie, garaże (...). Takie też znaczenie nadane zostało nieruchomości wspólnej zgodnie z art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o wspólnotach mieszkaniowych a zatem za taką nieruchomość wspólną uznaje się grunty oraz części budynku i inne urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali (...).
Wnioskodawca podkreśla również, iż opłaty wnoszone przez członków wspólnoty, którzy jednocześnie są właścicielami lokali użytkowych, dotyczą nieruchomości wspólnej, czyli właśnie takich zasobów mieszkaniowych, jak wymienione w szczególności powyżej.
Ponadto, w opisanym stanie faktycznym spełniony jest drugi warunek skorzystania ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 44 Ustawy CIT, to znaczy otrzymane od członków wspólnoty będących właścicielami lokali użytkowych wpłaty przeznaczone zostają na utrzymanie zasobów mieszkaniowych, tj. właśnie na utrzymanie zasobów określonych jako () wyposażenie techniczne, jak np. dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, balkony, loggie, garaże (...) oraz w znaczeniu nadanym przez art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o wspólnotach mieszkaniowych.
Istotne w niniejszej kwalifikacji jest również to, iż wspólnota mieszkaniowa nie dysponuje zasobem mieszkaniowym w postaci lokali i to zarówno lokali o przeznaczeniu mieszkalnym jak i użytkowym. Wszystkie lokale są własnością właścicieli (użytkowników) tych lokali, natomiast jednym de facto składnikiem zasobu mieszkaniowego będącym w zarządzie Wspólnoty jest właśnie nieruchomość wspólna.
Nie należy zatem, utożsamiać gospodarki zasobem mieszkaniowym jedynie z przeznaczeniem lokalu oraz otrzymywaniem należnych wpłat jedynie od członków wspólnoty będących właścicielami lokali mieszkalnych i odmawiać prawa do zwolnienia z podatku z tego powodu, że zasób mieszkaniowy to tylko i wyłącznie lokal przeznaczony do celów mieszkaniowych. Takim zasobem jest równocześnie nieruchomość wspólna, a zatem wpłaty otrzymywane od członków wspólnoty są otrzymywane w związku z gospodarowaniem nieruchomością wspólną, a zarazem gospodarką zasobem mieszkaniowym. Ponadto wszystkie wpłaty otrzymywane od członków wspólnoty, w tym będących właścicielami lokali użytkowych, przeznaczone są na utrzymywanie zasobów mieszkaniowych, w szczególności na utrzymanie nieruchomości wspólnej.
Należy również wskazać, że przez utrzymywanie zasobów mieszkaniowych powinno się rozumieć takie traktowanie tych zasobów, które oznacza zachowanie ich w stanie należytym, niezmienionym, niepogorszonym. Niewątpliwie więc, przychody Wspólnoty z tytułu gospodarki nieruchomością wspólną/zasobem mieszkaniowym są przeznaczane na utrzymanie nieruchomości wspólnej/zasobu mieszkaniowego.
Podsumowując, w myśl przytoczonego wcześniej przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 Ustawy CIT, wolne są dochody uzyskane z działalności w zakresie gospodarki mieszkaniowej w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyjątkiem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej, niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi. Wnioskodawca zauważa, że zgodnie z powyższym, w analizowanym stanie faktycznym wszystkie warunki umożliwiające skorzystanie z przedmiotowego zwolnienia są przez niego spełnione. W ocenie Wnioskodawcy, wpłaty wnoszone przez właścicieli lokali użytkowych na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 Ustawy CIT.
Na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:
Zasady powstawania i funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych reguluje ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1892, dalej: uowl). Zgodnie z art. 6 ww. ustawy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Nie posiada jednak osobowości prawnej. Wspólnotę mieszkaniową tworzą zarówno właściciele odrębnych lokali mieszkalnych, jak i właściciele odrębnych lokali użytkowych. Każdy członek wspólnoty mieszkaniowej jest właścicielem lokalu oraz udziału w nieruchomości wspólnej. Udział w nieruchomości wspólnej jest prawem związanym z własnością lokalu. W myśl art. 3 ust. 2-3 uowl nieruchomość wspólną stanowią grunt oraz części budynku i inne urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali lub dotychczasowego właściciela nieruchomości ze względu na należące do niego niewyodrębnione lokale.
Stosownie do art. 13 ust. 1 tej ustawy właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra. Na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca (art. 15 ust. 1 uowl)
Wspólnoty mieszkaniowe, jako jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm., dalej: Ustawa CIT), są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne w tym również różnice kursowe. Bez znaczenia jest źródło pochodzenia tych środków, tzn. czy zostały one wypracowane wskutek prowadzenia działalności gospodarczej, uzyskane jako pożytki zrealizowane przez wspólnotę z nieruchomości wspólnej, czy też otrzymane w inny przewidziany tą ustawą sposób. Powyższy przepis oznacza, że wszystkie środki pieniężne jakie wpływają na rachunek wspólnoty, bez względu na źródło ich pochodzenia, stanowią co do zasady przychód w rozumieniu Ustawy CIT. Natomiast wszelkie koszty ponoszone przez wspólnotę, mające związek z uzyskanym przychodem są kosztami uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy, który stanowi, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Zgodnie z art. 7 ust. 2 Ustawy CIT dochodem z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym, która w myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.
Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.
Zatem z powyższej regulacji można wywieść, że aby dochód podmiotów, o których w nim mowa korzystał z powyższego zwolnienia muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:
- dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi,
- dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.
Podkreślenia wymaga fakt, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nieprzeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.
Należy przy tym zauważyć, że powołana Ustawa CIT nie zawiera definicji zasobów mieszkaniowych oraz gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Posługując się zatem językiem potocznym, wskazać należy, że pojęcie gospodarka w kontekście omawianego przypadku oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. Z definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo PWN) wynika również, że pojęcie gospodarki nie ogranicza się tylko do zarządzania i dysponowania, ale obejmuje także całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług. Zasób zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie mieszkanie jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN). Tak więc przymiotnik mieszkaniowy, określa rzeczy związane z mieszkaniem.
Jak wynika z przedstawionej powyżej definicji zasobów mieszkaniowych zasoby mieszkaniowe, to nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia oraz urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie.
Przez zasoby mieszkaniowe należy zatem rozumieć:
- znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, balkony, loggie, garaże,
- pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, spółdzielni mieszkaniowej, wspólnot mieszkaniowych; kotłownie i hydrofornie wolnostojące; osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe,
- urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się budynki wyżej wymienione, jak np.: zbiorniki doły gnilne, szamba, przydomowe oczyszczalnie ścieków, rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), stacje transformatorowe, budowle komunikacyjne, jak: drogi osiedlowe, ulice, chodniki oraz inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, jak np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci,
- grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, na których posadowione są budynki mieszkalne (lub inne urządzenia zapewniające ich funkcjonowanie).
Gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje natomiast zarządzanie i dysponowanie zgromadzonym zbiorem rzeczy, służących celom mieszkaniowym lub związanych z zamieszkiwaniem. Jej istota sprowadza się do działań służących prawidłowej eksploatacji tych zasobów i utrzymaniu substancji mieszkaniowej w stanie niepogorszonym.
Związane z wymienionymi budowlami (lokalami mieszkalnymi i pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu Ustawy CIT (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 tej ustawy).
W myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 Ustawy CIT, dochód powstały z tego tytułu wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Ponadto należy zauważyć, że istotny dla zwolnienia z podatku jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu. Dochody zwolnione z podatku dochodowego mogą pochodzić wyłącznie z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Tym samym, ze zwolnienia nie będą korzystały dochody, osiągnięte z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów, gdyż nie będzie spełniony jeden z kumulatywnych warunków wskazanych w cytowanym art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wspólnota Mieszkaniowa zarządza nieruchomością wspólną, na podstawie ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Budynek, którym dysponuje Wspólnota, liczy dziesięć lokali, z czego dwa to lokale użytkowe, a pozostałe to lokale mieszkalne. Lokale użytkowe, nie są własnością wspólnoty. Każdy z tych lokali ma właściciela i to właśnie ci właściciele, w ramach swojej własnej działalności gospodarczej wynajmują te lokale. Z faktu istnienia we Wspólnocie lokali użytkowych Wspólnota nie czerpie żadnych dodatkowych korzyści. Na podstawie art. 13 ust. 1 uowl każdy właściciel lokalu ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu (opłaty za media) oraz uczestniczy w kosztach zarządu nieruchomością wspólną. W oparciu o przepis art. 15 ust. 1 uowl i uchwałę Wspólnoty, właściciele lokali zobowiązani są do ponoszenia kosztów zarządu nieruchomością wspólną. Właściciele zdecydowali, że partycypacja każdego z nich w kosztach zarządu nieruchomością wspólną odbywać się będzie w trakcie roku, poprzez zaliczki na fundusz eksploatacyjny i fundusz remontowy. Zaliczki wpłacane za media rozliczane są kwartalnie lub co sześć miesięcy, przy czym zaliczki, które wnoszą właściciele nie są wyliczane w zależności od typu lokalu (mieszkalny, użytkowy), ani od powierzchni danego lokalu (mieszkalnej lub użytkowej) ale są wyliczane proporcjonalnie do udziału danego właściciela w nieruchomości wspólnej. Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia dotycząca możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu z tytułu zaliczek wpłacanych przez właścicieli lokali użytkowych na pokrycie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej.
Odnosząc zatem przedstawiony wyżej stan prawny do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku stwierdzić należy, że lokale użytkowe nie należą do żadnej ze wskazanych wyżej kategorii zasobów mieszkaniowych. Wykładnia literalna pojęcia zasoby mieszkaniowe jednoznacznie wskazuje, że funkcja mieszkaniowa jest zasadniczą i konieczną cechą pozwalającą uznać, że mamy do czynienia z zasobem mieszkaniowym. Tym samym ww. pojęcie zasobów mieszkaniowych nie może być rozciągane na lokale użytkowe, gdyż prowadzona w nich działalność nie jest niezbędna ani funkcjonalnie związana z prawidłowym korzystaniem z pomieszczeń mieszkalnych. Istotą lokali użytkowych jest ich niemieszkalne przeznaczenie, co oznacza, że nie można ich zaliczyć do zasobów mieszkaniowych.
Stanowisko takie znajduje potwierdzenie zarówno w doktrynie, jak i judykaturze. Przykładowo w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 4 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 1534/09 stwierdzono: () przez zasoby mieszkaniowe należy rozumieć nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie. Przedmiotem zaś zwolnienia mogą być jedynie dochody z gospodarki ww. zasobami mieszkaniowymi. Pogląd taki znajduje oparcie w utrwalonym orzecznictwie sądów administracyjnych por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 17 czerwca 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 581/09. Konsekwencją takiego, literalnego pojmowania zasobów mieszkaniowych jest uznanie, że prowadzenie gospodarki zasobami mieszkaniowymi odnosi się tylko do tych działań wspólnoty mieszkaniowej, które polegają na realizacji zadań mieszkaniowych. Z tego względu dochodami z prowadzenia gospodarki zasobami mieszkaniowymi są przychody uzyskane bezpośrednio z tytułu korzystania z zasobów mieszkaniowych przez właścicieli lokali mieszkalnych, czyli opłaty (czynsze), pomniejszone o koszty związane z utrzymaniem tych zasobów. Taki dochód korzysta ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, o ile zostanie przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobu mieszkaniowego (por. wyroki WSA w Gliwicach z 21 listopada 2007 r. sygn. akt I SA/Gl 523/07 i z 22 stycznia 2008 r. sygn. akt I SA/Gl 737/07 oraz wyrok WSA w Bydgoszczy z 13 listopada 2007 r. sygn. akt I SA/Bd 641/07). Zasadnie zatem organy podatkowe uznały, że wynagrodzenie (czynsz) z tytułu wynajmu powierzchni budynku mieszkalnego pod reklamę, wynajmu lokali użytkowych, przychodów z tytułu zwrotu wydatków ponoszonych przez Wspólnotę na utrzymanie nieruchomości w zakresie wykraczającym poza zawartą umowę użyczenia oraz przychody finansowe z tytułu odsetek od lokaty bankowej nie są wynikiem prowadzenia gospodarki zasobami mieszkaniowymi, chociaż z reguły dochody te przeznaczane są na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.
Podobne stanowisko, w świetle którego lokale użytkowe nie stanowią zasobów mieszkaniowych, prezentowane jest w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 lutego 2010 r. sygn. akt II FSK 1551/08 lub wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 11 marca 2009 r. sygn. akt I SA/Sz 631/08.
Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że zaliczki wpłacane przez właścicieli lokali użytkowych nie pochodzą z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i nie spełniają one warunku wymaganego przy zastosowaniu zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 Ustawy CIT, w którym jednoznacznie postanowiono, że dochody mogą być zwolnione z opodatkowania gdy są uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Tym samym niespełniona jest jedna z dwóch kumulatywnych przesłanek zwolnienia, co w konsekwencji powoduje, że ww. dochody z tytułu zaliczek wpłacanych przez właścicieli lokali użytkowych bez względu na cel na jaki zostaną przekazane, podlegać będą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Należy zaznaczyć, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.
Stanowisko Wnioskodawcy należało zatem uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach