Temat interpretacji
w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej zasądzonego na rzecz powoda odszkodowania wraz z odsetkami oraz kosztów postępowania sądowego
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 września 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 21 września 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej zasądzonego na rzecz powoda odszkodowania wraz z odsetkami oraz kosztów postępowania sądowego - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 21 września 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej zasądzonego na rzecz powoda odszkodowania wraz z odsetkami oraz kosztów postępowania sądowego.
We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca (dalej: Przedsiębiorstwo lub Spółka) prowadzi działalność w zakresie wytwarzania i przesyłania energii cieplnej (PKD 35.30.Z). W celu obniżenia kosztów wytwarzania energii cieplnej Spółka zastosowała w produkcji tańsze od węgla paliwo, tj. granulat gumowy, w oparciu o projekt wynalazczy (). Twórcy zatrudnieni w Spółce (dwie osoby) i jeden twórca spoza Spółki (powód) zawarli umowę o współwłasności patentu (). Twórcy patentu mieli czerpać korzyści z jego rozpowszechniania w każdym przypadku z wyłączeniem Spółki. Twórca spoza Spółki, w związku z wykorzystywaniem tego rozwiązania patentowego, wystąpił z pozwem przeciwko Przedsiębiorstwu, domagając się odszkodowania znajdującego oparcie w art. 361 § 2 i art. 415 Kodeksu cywilnego za to, że Przedsiębiorstwo wykorzystuje zgłoszone rozwiązanie patentowe w prowadzonej działalności gospodarczej. Rzeczywiście Przedsiębiorstwo, jak udowodnił to powód, wykorzystywało rozwiązanie patentowe w swojej działalności. Wykorzystywanie to polegało na współspalaniu odpadów gumowych z miałem węglowym i z tego tytułu Przedsiębiorstwo osiągało określone korzyści finansowe, polegające na obniżeniu kosztów wytwarzania energii cieplnej.
Po przeprowadzeniu postępowania sądowego powód w dwóch wyrokach prowadzonych przed Sądem Okręgowym uzyskał określone kwoty odszkodowania, liczonego w wysokości opłaty licencyjnej, która byłaby należna, gdyby umowę zawarto:
- wyrokiem Sądu Okręgowego z 30 lipca 2013 r., zasądzono kwotę 40.971,94 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 25 marca 2010 r. oraz koszty sądowe na rzecz powoda w kwocie 4.456 zł.
- wyrokiem Sądu Okręgowego z 28 października 2014 r., zasądzono kwotę 40.971,94 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 kwietnia 2010 r. oraz koszty sądowe na rzecz powoda w kwocie 4.449 zł.
Istotne elementy stanu faktycznego zawarto również we własnym stanowisku Wnioskodawcy w sprawie, gdzie wskazano, że zasądzone kwoty wypłacono.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
- Czy koszty zapłaconego odszkodowania wraz z odsetkami stanowić będą dla Spółki koszty uzyskania przychodów...
- Czy zwrócone powodowi koszty sądowe stanowić będą dla Spółki koszty uzyskania przychodów...
Ad. 1.
Zdaniem Wnioskodawcy, umowa licencyjna z powodem i pozostałymi twórcami faktycznie nie została podpisana i gdyby była podpisana, to koszty opłat licencyjnych byłyby uzasadnionymi kosztami prowadzonej działalności gospodarczej i stanowiłyby koszty uzyskania przychodów. Zasądzone należności główne, nazywane są w wyrokach odszkodowaniami, jednakże wysokość odszkodowania liczona jest wg stawek opłat licencyjnych, które byłyby rozliczone w umowach licencyjnych, gdyby takie zostały podpisane. W związku z tym, że nie doszło do podpisania umów licencyjnych, sądy zasądziły kwoty odszkodowań, co zdaniem Spółki jest jedynie formą nazewnictwa wprowadzonego kodeksem cywilnym i rozwiązaniami prawnymi. Spółka uważa, że wypłacone kwoty są kwotami, które należą do wynagrodzenia za korzystanie z rozwiązania patentowego i w tej sytuacji są uzasadnionymi kosztami uzyskania przychodów.
W ocenie Spółki, koszty zapłaconego odszkodowania stanowić będą koszty uzyskania przychodów ponieważ pomiędzy poniesionymi wydatkami w postaci odszkodowania wynikającego z art. 287 ustawy prawo własności przemysłowej (t.j Dz.U. z 2013 r. poz 1410 ze zm.), a kosztami wytwarzania energii cieplnej przy zastosowaniu w produkcji tańszego od węgla paliwa i uzyskiwanymi przychodami zachodzi związek przyczynowo skutkowy uprawniający do zaliczenia odszkodowania do kosztów uzyskania przychodów. Wypłacone odszkodowanie powinno zostać zatem zakwalifikowane jako wynagrodzenie licencyjne, które byłoby płacone gdyby Spółka zawarła z powodem jakąkolwiek umowę, na podstawie której powodowi przysługiwałoby prawo do korzystania z rozwiązań objętych patentem w myśl zapisu art. 287 ustawy prawo własności przemysłowej. Potwierdzeniem tego stanowiska jest również orzeczenie sądu (wyrok Sądu Najwyższego z 25 marca 2004 r. sygn. II CK 90/03). Natomiast w orzeczeniu 26 czerwca 2003 r. sygn V CKN 411/01 Sąd Najwyższy stwierdził, że tego rodzaju wynagrodzenia stanowią cywilnoprawne środki ochrony praw autorskich. Koszty wypłaconego odszkodowania za bezprawne korzystanie z patentu nie są również wymienione w katalogu wyłączeń zawartym w art. 16 ust. 1 z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: ustawa CIT).
Stanowisko takie, zdaniem Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w interpretacji (winno być: decyzji) Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 września 2006 r. Znak: 1401/BP-I/4230Z-95/06 KK, w której stwierdzono, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z praw autorskich oraz zapłacone odsetki nie zostały wymienione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 października 2013 r. Znak: ILPB1/415-833/13-2/AP, w której Dyrektor stwierdzi, że odszkodowanie za naruszenie prawa własności przemysłowej stanowi koszt uzyskania przychodu.
Ad. 2.
Zdaniem Wnioskodawcy, z ww. przyczyny, zwrócone powodowi koszty sądowe, jako wydatki pochodne co do wydatków związanych z naruszeniem prawa własności, powinny zostać zaliczone w całości do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia.
Wynika to wprost z art. 15 ust. 1 ustawy CIT, zgodnie z którym, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust 1 ustawy CIT.
Bez wątpienia, zdaniem Spółki, prowadzone postępowanie sądowe związane było z prowadzoną przez Spółkę działalnością, a działanie Spółki wynikało z obrony jej majątku. Wszystkie koszty wdrożenia patentu i ryzyka z nim związanego zostały poniesione przez Spółkę.
Jak nadmieniono wyżej, twórcy patentu mieli czerpać korzyści z jego rozpowszechniania w każdym przypadku z wyłączeniem Spółki. Stąd stanowisko Spółki, w przekonaniu której nie była zobowiązana do żadnych świadczeń na rzecz powoda.
Brak zapłaty kosztów sądowych naraziłby Spółkę na dodatkowe koszty w postaci kosztów egzekucyjnych.
Również orzecznictwo organów podatkowych wskazuje, że dla kwalifikacji podatkowej kosztów procesowych nie ma znaczenia rezultat sporu rozstrzygniętego przez sąd w procesie sądowym.
Stanowisko takie zostało potwierdzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, który w interpretacji indywidualnej z 5 maja 2010 r. Znak: IPPB3/423-135/10-2/GJ stwierdził, że wszelkie poniesione koszty związane z przegranym postępowaniem sądowym w tym koszty procesowe i koszty zasądzone na rzecz strony przeciwnej powinny być zaliczone w koszty uzyskania przychodów w momencie poniesienia.
Natomiast w wyroku z 31 lipca 2003 r. sygn. akt I SA/Wr 710/02 Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że skoro ustawodawca wyraźnie w art. 16 ust. 1 pkt 17 ustawy podatkowej wyłączył z kosztów uzyskania przychodu tylko koszty egzekucyjne, to oznacza to, że wyłączeniem tym, nie są objęte koszty poniesione w innej fazie postępowania. Nie są więc tymi kosztami koszty procesu poniesione w postępowaniu rozpoznawczym. Jeżeli więc podatnik przegra proces o zapłatę, w toku którego sporne było istnienie lub wysokość zobowiązania, to należy przyjąć, że są to działania związane z obroną przed roszczeniami wierzyciela podejmowanymi w celu zmniejszenia wysokości ewentualnego przychodu lub straty, w związku z tym koszty te mogą się mieścić w art. 15 ust. 1 ustawy CIT.
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, koszty odszkodowania za naruszenie patentu wraz z odsetkami jak i koszty sądowe zwrócone powodowi stanowią dla niej koszty uzyskania przychodów w całości.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Wniosek ORD-IN (PDF)
Treść w pliku PDF 2 MB
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach