Temat interpretacji

Czy ponoszone przez Spółkę wydatki na zakup usług doradczych mających na celu zbycie / nabycie aktywów mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jako koszty pośrednio związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą w dacie ich poniesienia?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2010 r. (data wpływu 22.10.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup usług doradczych mających na celu zbycie / nabycie aktywów jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup usług doradczych mających na celu zbycie / nabycie aktywów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie kopalnictwa rud miedzi, produkcji miedzi oraz produkcji metali szlachetnych i pozostałych metali nieżelaznych. W celu dywersyfikacji uzyskiwanych przychodów oraz ograniczenia ryzyka związanego z prowadzeniem ww. działalności gospodarczej, Spółka podejmuje różne działania, m.in. nabywa / obejmuje aktywa, tj. akcje / udziały (dalej: aktywa) innych podmiotów gospodarczych, w tym podmiotów prowadzących działalność górniczą. Osiągane przez Spółkę wpływy z tego rodzaju inwestycji pozwalają wzmocnić przychody z działalności podstawowej i rentowność Spółki.

Przychody Spółki ze sprzedaży aktywów będą opodatkowane na zasadach ogólnych, jako przychody z działalności ogólnej. W następstwie prowadzonej polityki, Spółka nabyła w latach ubiegłych akcje / udziały innych krajowych spółek prawa handlowego, a także jest zainteresowana inwestowaniem w aktywa innych podmiotów poprzez ich nabycie / objęcie.

W przypadku już posiadanych aktywów, Spółka nabywa od firm zewnętrznych usługi doradcze mające na celu wsparcie przy planowanych transakcjach ich zbycia, w szczególności w zakresie: poszukiwania potencjalnych inwestorów, doradztwa odnośnie strategii i struktury realizacji przyszłej transakcji zbycia, zebrania ofert wstępnych, dystrybucji pakietu informacyjnego o spółkach, wyceny i oszacowania wartości pakietu akcji, współpracy z doradcami finansowymi i prawnymi pozostałych akcjonariuszy / udziałowców, prowadzenia negocjacji z inwestorami / z wybranym docelowym inwestorem w celu dokonania transakcji zbycia aktywów, wsparcia merytorycznego w sporządzeniu dokumentów związanych z przyszłą transakcją zbycia aktywów oraz pomocy udzielanej organom Spółki w sporządzaniu stosownej dokumentacji związanej z przeprowadzeniem transakcji zbycia aktywów. Z kolei, w przypadku zamierzonego przez Spółkę nabycia / objęcia aktywów innych podmiotów, Spółka nabywa usługi doradcze w zakresie: doradztwa co do potencjalnych wyborów aktywów do nabycia, przygotowania prezentacji dla zarządu wraz z rekomendacjami, weryfikowania informacji dotyczących działalności handlowej, przedsięwzięć i wyników finansowych wybranych podmiotów mogących być przedmiotem transakcji, wsparcia w przeprowadzaniu szczegółowej analizy ekonomiczno - finansowej dotyczącej konkretnej transakcji nabycia aktywa, doradztwa i wsparcia Spółki w przygotowaniu oferty nabycia / objęcia aktywów i podczas negocjacji oraz na dalszych etapach realizacji transakcji, przygotowania projektów umów nabycia / objęcia aktywów - których celem jest doprowadzenie do nabycia / objęcia określonego aktywa.

Za realizację powyższych usług doradczych Spółka zapłaci wykonawcom usług wynagrodzenie określone w następujący sposób:

• Spółka zapłaci firmie zewnętrznej wynagrodzenie miesięczne za faktycznie wykonaną i udokumentowaną pracę związaną z poszukiwaniem nabywców aktywów przeznaczonych do zbycia i analizą potencjalnych transakcji (w pierwszym przypadku) oraz aktywów będących przedmiotem planowanego nabycia;

• Spółka zapłaci wynagrodzenie za osiągnięcie celu / za sukces - w przypadku zamknięcia każdej konkretnej transakcji, tj. zbycia posiadanych przez Spółkę aktywów, jak również nabycia / objęcia aktywów innej spółki; w tym przypadku powyższe wynagrodzenie za wykonaną pracę zostanie zaliczone na poczet wynagrodzenia za osiągnięcie celu / za sukces; wielkość wynagrodzenia za sukces będzie uzależniona (ustalona procentowo) od wartości wynagrodzenia jakie Spółka zapłaci za nabyte aktywa. Jak wynika z powyższego, Spółka zapłaci firmie doradczej wynagrodzenie za usługi mające na celu dostarczenie informacji o potencjalnych nabywcach akcji Spółki oraz podmiotach, których aktywa Spółka zamierza nabyć (wraz z innymi omówionymi wcześniej czynnościami związanymi ze wsparciem Spółki na etapie podejmowania decyzji, co do wyboru konkretnej oferty), a także wynagrodzenie płatne w przypadku, gdy wybrana oferta dojdzie do skutku.

Zatem realizacja konkretnej transakcji zbycia / nabycia aktywów będzie skutkować wypłatą wynagrodzenia za osiągnięcie celu / za sukces, w przeciwnym bowiem razie Spółka wypłaci wyłącznie wynagrodzenie za wykonane usługi. Realizacja przedmiotowych usług doradczych - opodatkowanych podatkiem VAT - zostanie potwierdzona przez wykonawców (firmy zewnętrzne) fakturą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy ponoszone przez Spółkę wydatki na zakup usług doradczych mających na celu zbycie / nabycie aktywów mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jako koszty pośrednio związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą w dacie ich poniesienia...

Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone przez Niego wydatki na nabycie usług doradczych winny być w całości zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie ujęcia ich w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury. Oznacza to, że wydatki te - jako koszty pośrednie - można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w roku, w którym Spółka ewidencjonowała je w księgach rachunkowych, na podstawie art. 15 ust. 4d i ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 tej ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z ww. ustawy wynika, że podatnik ma możliwość zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów koszty zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskanymi przychodami, za wyjątkiem tych, które zostały wprost przez ustawę wyłączone z kosztów uzyskania przychodów. W myśl art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych.

W kwestii momentu potrącania kosztów związanych z nabyciem / objęciem udziałów / akcji sądy administracyjne, jak i organy podatkowe, prezentują jednolite stanowisko, zgodnie z którym ustawodawca objął dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy jedynie takie wydatki, których poniesienie jest bezpośrednio powiązane z nabyciem udziałów / akcji lub warunkuje ich nabycie. Do powyższych wydatków (bezpośrednio związanych z nabyciem udziałów / akcji) należy zaliczyć: zapłatę ceny, opłaty notarialne, podatek od czynności cywilno - prawnych. Wydatki te będą kosztem uzyskania przychodów w momencie zbycia udziałów / akcji. Pozostałe kategorie kosztów takich jak: koszty usług doradczych, prawnych, finansowych itp. stanowią pośrednie koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącane w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Z kolei, w myśl art. 15 ust. 4e tej ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4f - 4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano), na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Powyższe stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w interpretacjach i orzecznictwie m.in.:

• w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17.07.2010 r. nr IBPBI/2/423-603/10/MO,

• w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 24.02.2010 r. nr ITPB3/423-756d/09/DK,

• w wyroku WSA w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2004 r. sygn. akt III SA 2893/02, w którym sąd dokonał interpretacji przepisu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stwierdzając, że: () kosztów obsługi prawnej na etapie podejmowania decyzji o zakupie udziałów nie można traktować jako wydatków na nabycie udziałów w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy, ponieważ pojęcie wydatki na nabycie oznacza koszty bezpośrednio warunkujące nabycie udziałów, tj. takie, bez których poniesienia nie byłoby możliwe ich skuteczne nabycie, np. zapłacona cena, opłaty notarialne, prowizja biura maklerskiego, opłata skarbowa. Takiego charakteru nie można przypisać spornym usługom prawnym, które należy zakwalifikować jako koszty mające związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością oraz planowanymi przedsięwzięciami. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych posługuje się pojęciami: koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, koszty związane z przychodami, lecz w art. 16 ust. 1 pkt 8 wyłącza z kosztów uzyskania przychodów jedynie wydatki na nabycie. Określenie to ma znaczenie węższe.

W związku z powyższym, koszty przedmiotowych usług doradczych związanych ze zbyciem, jak i objęciem akcji powinny zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w latach, w których poszczególne wydatki zostały / zostaną ujęte w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej przez Spółkę faktury.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jednocześnie nadmienia się, iż wniosek Spółki w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych dot. zdarzenia przyszłego został rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną wydaną w dniu 21 stycznia 2011 r. nr ILPB3/423-862/10-3/KS.

Nadmienia się również, iż powołane w treści wniosku orzeczenie sądu administracyjnego nie może wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tego orzeczenia, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zdaniem Organu podatkowego, teza badanego rozstrzygnięcia nie ma zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Natomiast w odniesieniu do powołanych przez Spółkę interpretacji stwierdzić należy, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

IBPBI/2/423-603/10/MO, interpretacja indywidualna
ILPB3/423-862/10-3/KS, interpretacja indywidualna
ITPB3/423-756d/09/DK, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu