Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Działając na podstawie art.14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz.60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r., Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), w sprawie momentu powstania przychodu z tytułu opłat za nielegalny pobór energii elektrycznej

stwierdza, że

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Głównym przedmiotem działalności Spółki jest świadczenie usług w zakresie dystrybucji energii elektrycznej, w ramach której występuje problem nielegalnego poboru tej energii przez odbiorców. Spółka, w razie zaistnienia takiej sytuacji, może pobierać opłaty w wysokości określonej w taryfie lub dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych. W przypadku, gdy Spółka rezygnuje z dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych ustalany jest ryczałt w postaci opłat za nielegalny pobór energii elektrycznej w wysokości określonej w Taryfie dla energii elektrycznej zatwierdzonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki opracowywanej w oparciu o przepisy ustawy Prawo energetyczne oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy.

Na tle powyższego pojawiła się wątpliwość, jaką datę należy przyjąć dla momentu powstania przychodu z tytułu opłat za nielegalny pobór energii elektrycznej?

Zdaniem Podatnika opłaty z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej jako opłaty o charakterze sankcyjnym są przychodem w momencie ich wpływu do kasy lub na rachunek bankowy Spółki (zasada kasowa). Jest to bowiem przychód ze źródła określonego w art.12 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jako otrzymane pieniądze. Opłaty te w ocenie Spółki nie są przychodami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Na tle zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art.57 ust.1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2003r., Nr 153, poz. 1504 z późn. zm.) w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii z sieci przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłaty za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach lub dochodzi odszkodowania na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art.3 pkt 18 Prawa energetycznego przez ?nielegalne pobieranie paliw lub energii? należy rozumieć pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy.

Opłaty, o których mowa wyżej podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 57 ust. 2 ww. ustawy).

Wysokość opłat za nielegalny pobór energii jest określona w §43 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 kwietnia 2004r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz.U. Nr 105, poz. 1114). Zgodnie z ust. 1 tego przepisu jeżeli energia elektryczna jest pobierana bez zawarcia umowy sprzedaży energii elektrycznej lub umowy o świadczeniu usług przesyłowych, przedsiębiorstwo energetyczne może obciążyć podmiot nielegalnie pobierający energię opłatami w wysokości pięciokrotności cen i stawek opłat, określonych w taryfie dla grupy taryfowej, do której podmiot byłby zakwalifikowany, przyjmując ryczałtowe ilości zużycia energii określone w taryfie i wielkość mocy wynikającą z sumy zainstalowanych odbiorników. Z kolei jeżeli energia elektryczna jest pobierana niezgodnie z warunkami określonymi w umowie, przedsiębiorstwo energetyczne może obciążyć odbiorcę opłatami:

1. w przypadku udowodnionego okresu nielegalnego pobierania energii elektrycznej, w wysokości dwukrotności cen i stawek opłat określonych w taryfie dla grupy taryfowej, do której jest zakwalifikowany odbiorca, przyjmując wielkości pobieranej mocy i zużycia tej energii, jakie wystąpiły w analogicznym okresie przed powstaniem nielegalnego pobierania energii elektrycznej lub po jego ustaniu; opłaty oblicza się dla każdego miesiąca, w którym nastąpiło pobranie energii elektrycznej niezgodnie z umową;
2. w przypadku, gdy nie można ustalić ilości nielegalnie pobranej energii elektrycznej, w wysokości dwukrotności cen i stawek opłat określonych w taryfie dla grupy taryfowej, do której jest zakwalifikowany odbiorca, przyjmując ryczałtowe wielkości zużycia tej energii, określone w taryfie i wielkość mocy określoną w zawartej z odbiorcą umowie sprzedaży energii elektrycznej lub umowie o świadczenie usług przesyłowych (§43 ust. 2 rozporządzenia).

Jak z powyższego wynika wysokość opłat z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej Podatnik ustala ryczałtowo na podstawie m.in. wielokrotności cen i stawek opłat określonych w taryfie dla grupy taryfowej, do której podmiot byłby zakwalifikowany jako odbiorca, wielkości mocy stanowiącej sumę mocy zainstalowanych odbiorników tzw. mocy umownej, okresu nielegalnego poboru energii, ilości pobranej energii, w analogicznym okresie przed powstaniem lub po ustaniu nielegalnego pobierania energii elektrycznej.

Zatem opłaty te określane są w oparciu o szacunkowe wielkości poboru energii i ustaloną taryfę (cenę), w zależności od okoliczności w jakich nastąpił nielegalny pobór. Stąd można przyjąć, iż opłaty te stanowią szczególny rodzaj odszkodowania (należność kompensująca szkodę).

Zgodnie z treścią art.7 ust.1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym co do zasady jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty.

Dochodem zaś jest, z pewnymi zastrzeżeniami, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 12 ust. 3 powołanej ustawy).

Zgodnie z wykładnią językową ?związane? to mające zastosowanie do czegoś, z czymś powiązane, zaś ?należne? to przysługujące, należące się komuś lub czemuś. Tak więc do przychodów związanych z działalnością gospodarczą należeć będą zarówno przychody wynikające bezpośrednio z wykonywanej działalności gospodarczej, jak też przychody z tą działalnością związane.

Opłaty za nielegalny pobór energii są dla przedsiębiorstwa energetycznego przychodem związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Moment powstania przychodu związanego z działalnością gospodarczą reguluje art.12 ust.3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowiący, iż za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust.3c i 3d, dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym:

1. wydano rzecz, zbyto prawo majątkowe, lub
2. wykonano usługę, w tym częściowo wykonano usługę, jeżeli jej częściowe wykonanie stanowi wynikający z umowy lub z odrębnych przepisów tytuł do zapłaty, lub
3. otrzymano zapłatę za wykonanie świadczenia - w pozostałych przypadkach.

Oznacza to, że w przypadkach nie wymienionych w punktach 1 i 2 w/w uregulowania otrzymanie zapłaty za wykonane świadczenie będzie stanowiło moment uzyskania przychodu związanego z prowadzaną działalnością gospodarczą.

Wyjątki od ustalonej w powyższy sposób daty uzyskania przychodu należnego - określone w art.12 ust.3c i 3d ustawy z dnia 15.02.1992r. ? dotyczą sytuacji związanych z przychodami z umów najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, ale także rozliczeń z tytułu m.in. dostaw energii elektrycznej. W przypadku nielegalnego poboru energii elektrycznej ? w ocenie organu podatkowego ? nie mamy do czynienia z dostarczaniem energii przez przedsiębiorstwo energetyczne w rozumieniu art.5 Prawa energetycznego.

W związku z powyższym przychody z tytułu opłat za nielegalny pobór energii należy zakwalifikować jako przychody należne związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą w dniu otrzymania zapłaty, zgodnie z art.12 ust.3a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W konsekwencji dopiero faktyczne otrzymanie opłaty za nielegalny pobór energii stanowić będzie przychód Spółki.

Reasumując nie jest prawidłowe stanowisko Spółki, iż opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej stanowią przychód ze źródła określonego w art.12 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jakkolwiek należy zgodzić się ze Spółką, że przychód ten powstaje w momencie otrzymania zapłaty za nielegalny pobór energii.