Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14 a § 4 w związku z art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie udzielając pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych, w indywidualnej sprawie Podatnika przedstawionej w piśmie z dnia 05.01.2006 r. (wpłynęło do tut. urzędu 11.01.2006 r.).

uznać stanowisko podatnika za nieprawidłowe

UZASADNIENIE

Spółka dokonuje transakcji z podmiotami zagranicznymi w walutach obcych. Zobowiązania wobec kontrahentów zagranicznych są często regulowane poprzez potrącenie ich należności wobec tych samych podmiotów. W wyniku takich operacji powstają różnice kursowe (dodatnie lub ujemne) spowodowane różnicą pomiędzy kursem waluty na dzień powstania przychodu lub kosztu a dniem kompensaty.

Pytanie spółki: Czy różnice kursowe dodatnie lub ujemne powstałe w wyniku kompensacji należności ze zobowiązaniami uznawane są za przychody i koszty w podatku dochodowym od osób prawnych?

Spółka stoi na stanowisku, iż zgodnie z art. 12 ust. 3 i art. 15 ust. 1 ustawy różnice kursowe związane z potrąceniem wzajemnych wierzytelności są rozliczane dla celów podatku dochodowego od osób prawnych. Wzajemne rozliczenie jednej wierzytelności na poczet drugiej występuje w obrocie prawnym w postaci kompensaty, u której podstaw leży umowa zainteresowanych stron, oraz kompensaty opartej na przepisach art. 498-505 kodeksu cywilnego, dokonywanej w drodze jednostronnej czynności prawnej, przez jednego z wierzycieli. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Przyjęta przy kompensacie forma wykonania świadczenia jest również formą zapłaty. W opinii Spółki różnice kursowe powstałe w chwili dokonania zapłaty za towary i usługi w walutach obcych, zarówno w przypadku dokonania faktycznej zapłaty (gotówką lub przelewem), jak i w przypadku zapłaty dokonanej w drodze potrącenia, stanowią w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychód lub koszt podatkowy.

Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego po zapoznaniu się z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym zauważa co następuje:

Wzajemna kompensata wierzytelności polegająca na zaliczeniu jednej wierzytelności na poczet drugiej zwana również potrąceniem jednej z drugiej, jak zauważył Podatnik - w obrocie prawnym występuje w dwóch postaciach. Jedna to kompensata, u której podstaw leży umowa pomiędzy zainteresowanymi stronami (tzw. kompensata umowna) natomiast druga to kompensata ustawowa, oparta na przepisach art. 498 -505 ustawy Kodeks Cywilny (Dz.U. z 1964 r., Nr 16 poz. 93 ze zm.), dokonywana w drodze jednostronnej czynności prawnej przez jednego z wierzycieli i skuteczna o tyle, o ile zachowane zostaną przesłanki określone w tych przepisach. Na skutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Niezależnie jednak od rodzaju kompensaty nie dochodzi do efektywnej zapłaty w pieniądzu. Pomimo, iż dotyczy to zobowiązania do świadczeń tego samego rodzaju, nie prowadzi do ich realizacji, a jedynie do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej, co w rezultacie skutkuje zaspokojeniem wierzyciela i osiągnięciem przez to celu zobowiązania.

W przedstawionym stanie faktycznym nie mają zastosowania art. 12 ust. 1, art. 12 ust. 3 i art. 15 ust. 1 ustawy po podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 Nr 54 r. poz.654 ze zm.) w zakresie dotyczącym zaliczania różnic kursowych do przychodów lub kosztów podatkowych. Zgodnie bowiem z postanowieniami przepisu art. 12 ust. 3 ustawy, który stanowi, że jeśli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu. Natomiast art. 12 ust. 1 pkt 1ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że przychodami z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W zakresie kosztów uzyskania przychodów przepisy stanowią, że jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża się o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego korzystał ponoszący koszt, oraz zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów (art. 15 ust. 1 ustawy).

Powołane powyżej przepisy uznają prawo do obniżenia lub podwyższenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut, ogłaszanych przez NBP i bank, z którego usług korzysta osoba uzyskująca przychód lub ponosząca koszt, w dniu otrzymania należności i odpowiednio zapłaty zobowiązania. Przepisy te nie uzależniają jednak prawa do korekty przychodów i kosztów z tytułu różnic kursowych jedynie od wystąpienia przychodu lub zapłaty. Wskazują również na sposób obliczania różnic powstających w wartości przychodu lub kosztu.

W przypadku kompensaty forma wykonania świadczenia jest inna niż przy spełnieniu świadczenia poprzez zapłatę, ponieważ nie można uznać, iż jest ona związana z operacjami finansowymi, skutkującymi w kasowym ujęciu utratą lub wzrostem wartości waluty w wyniku zmian kursów. Różnice kursowe powstają jedynie w przypadku płatności dokonywanych drogą faktycznych transferów pieniężnych.

Z powyższego wynika, iż rozliczenie podatkowe obejmuje jedynie różnice kursowe zrealizowane, co oznacza, że różnice kursowe z tytułu różnych kursów walut mogą być uwzględnione w przychodach (kosztach uzyskania przychodów) dopiero wówczas, gdy nastąpi faktyczna zapłata za sprzedany (nabyty) towar lub usługę.

Należy jednocześnie dodać, że różnice kursowe powstałe pomiędzy dniem powstania przychodu (kosztu) a dniem kompensaty należności (zobowiązań), jako niezrealizowane, mogą zostać uwzględnione jedynie w bilansowym rachunku podatnika. Zatem dokonując potrącenia (kompensaty) wzajemnych wierzytelności wyrażonych w walucie obcej nie dochodzi do realizacji różnic kursowych dla celów podatkowych.

Niniejsza interpretacja, co do zakresu stosowania przepisów prawa podatkowego została dokonana dla stanu faktycznego opisanego we wniosku i w oparciu o przepisy obowiązujące w dniu jej udzielenia. Zmiana poszczególnych elementów stanu faktycznego może mieć wpływ na zmianę praw i obowiązków Podatnika. Zgodnie z art. 14b § 1 ? 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej ? do czasu jej zmiany lub uchylenia.Na niniejsze postanowienie służy prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie za pośrednictwem Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia. Do zażalenia należy załączyć znaki opłaty skarbowej w wysokości 5 zł (ustawa z dnia 09.09.2000 r. o opłacie skarbowej (t.j. z 2004 r. Dz. U. Nr 253, poz. 2532)).