Temat interpretacji

W dniu 18 listopada 1996 roku Spółka zawarła dwie umowy pożyczki ze swoim jedynym udziałowcem - holenderską spółką z siedzibą w Rotterdamie. Jak podnosi Wnioskodawca, w dniu 3.12.1996r. udziałowiec ten wpłacił na rachunek urzędu skarbowego w Polsce opłatę skarbową z tytułu udzielonych pożyczek, przekazując jednocześnie temu urzędowi kopie umów.

Decyzją z dnia 20.12.1996r. wskazany urząd skarbowy postanowił o zwrocie wpłaconej opłaty skarbowej, albowiem w chwili zawarcia umów pożyczek ich przedmiot znajdował się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, zatem umowy te nie podlegały opłacie skarbowej.

W oparciu o powyżej przedstawiony stan faktyczny Podatnik wnosi o potwierdzenie, iż wspomniane przekazanie przedmiotowych umów pożyczki do urzędu skarbowego oraz uiszczenie opłaty skarbowej, określonej w oparciu o kwotę udzielonych pożyczek, wyczerpało warunki przewidziane w art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 144, poz. 931).

Wnioskująca uważa, iż omawiane umowy traktowane być powinny jako zawarte przed wejściem w życie ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka zaś nie była obowiązana do zgłoszenia wspomnianych umów do urzędu skarbowego w trybie przewidzianym we wskazanym przepisie - a co się z tym wiąże - że odsetki zapłacone na rzecz udziałowca, na podstawie przedmiotowych umów pożyczek, stanowią koszty uzyskania przychodów.

Prezentując własne stanowisko Podatnik wskazał, iż z dniem 1 stycznia 1999r. weszła w życie powołana wyżej ustawa z dnia 20 listopada 1998r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, na mocy której wprowadzono w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych m. in. pkt 60 i 61.

Spółka wskazuje, iż na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy, którzy zawarli umowy pożyczki (kredytu), m. in. z udziałowcem posiadającym nie mniej niż 25 % udziałów (akcji), obowiązani byli zawiadomić właściwy urząd skarbowy o zawarciu takich umów, w terminie 30 dni od wejścia w życie ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych oraz przesłać wykazy takich umów, zawierające wymagane wskazanym przepisem informacje.

Jednocześnie, z wyżej określonych obowiązków zwolniono podatników, którzy kopię umowy pożyczki przekazali uprzednio urzędowi skarbowemu i opłacili stosowną opłatę skarbową.

W opinii Spółki, spełnione zostały warunki uprawniające Ją oraz udziałowca do niestosowania przepisów dotyczących tzw. "niedostatecznej kapitalizacji", w stosunku do opisanych umów pożyczek.

Wnioskodawca podniósł, iż z uwagi na uprzednie przekazanie umów pożyczek urzędowi skarbowemu oraz opłacenie opłaty skarbowej, nie był On obowiązany do zawiadomienia właściwego urzędu skarbowego o zawarciu takich umów oraz przedłożenia ich wykazów.

Ustosunkowując się do przedstawionych kwestii tutejszy organ podatkowy stwierdza, co następuje:

Na mocy art. 1 pkt 12 lit. a) tiret 17 ustawy z dnia 20 listopada 1998r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 144, poz. 931), w ustawie z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993r. Nr 106, poz. 482 ze zm.), w art. 16 w ust. 1 dodano pkt 60 i 61.

Zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy podatkowej, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego (akcyjnego) spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Jednocześnie, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 61 ww. ustawy podatkowej, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego (akcyjnego) spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 20 listopada 1998r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, regulacje art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 weszły w życie z dniem 1 stycznia 1999r. i mają zastosowanie, z zastrzeżeniem art. 2, do dochodów uzyskanych od tego dnia.

Jednocześnie, stosownie do art. 2 ust. 3 przywołanej ustawy, podatnicy, którzy zawarli umowy pożyczki (kredytu), o których mowa w art. 1 pkt 12 lit. a) tiret 17, przed dniem wejścia w życie ustawy - z wyjątkiem podatników, którzy kopię takiej umowy przekazali uprzednio urzędowi skarbowemu i opłacili stosowną opłatę skarbową - są obowiązani, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, zawiadomić urzędy skarbowe, właściwe ze względu na siedzibę podatnika, o zawarciu takich umów i przesłać tym urzędom ich wykazy zawierające dane określające strony takiej umowy, wysokość odsetek, zabezpieczenie umowy oraz okres, na jaki umowa została zawarta; w przeciwnym przypadku przyjmuje się, że umowa została zawarta po dniu wejścia w życie ustawy.

Zgodnie z przywołaną regulacją, aby zachować uprawnienie do rozliczania odsetek od pożyczek, udzielonych przez zagranicznego udziałowca, na dotychczasowych zasadach, tj. bez uwzględniania regulacji dotyczących "niedostatecznej kapitalizacji", winien być spełniony jeden z dwu warunków:

1) kopie przedmiotowych umów pożyczek należało przekazać uprzednio urzędowi skarbowemu i opłacić stosowną opłatę skarbową,

2) dokonać, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy (tj. do 31 stycznia 1999r.), zawiadomienia urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę podatnika, o zawarciu przedmiotowych umów i przesłać temu urzędowi ich wykaz zawierający dane określające strony takich umów, wysokość odsetek, zabezpieczenie umów oraz okres, na jaki umowy zostały zawarte.

Jednocześnie, ustawodawca konstruując w powyższym przepisie wyłączenie z obowiązku rejestracji umów, posłużył się pojęciem podatników, którzy zawarli umowę i jej kopię przekazali urzędowi skarbowemu. Prawodawca nie wskazał jednoznacznie na podatnika jako pożyczkobiorcę czy kredytobiorcę. Ma być to podatnik, który zawarł umowę.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w dniu 3.12.1996r. pożyczkodawca (udziałowiec) przekazał urzędowi skarbowemu kopie umów pożyczek - zawartych w dniu 18.11.1996r. - oraz opłacił stosowną opłatę skarbową. Czynność ta wykonana więc była przez podatnika, który zawarł umowę.

Okoliczność, iż w późniejszym czasie opłata skarbowa, jako nienależna, została zwrócona wpłacającemu, jest w przedmiotowej sprawie bez znaczenia.

Nie można bowiem zasadnie wywieść, iż dyspozycją normy prawnej, zawartej w art. 2 ust. 2 przywołanej ustawy, objęte zostały wyłącznie te przypadki, w których uiszczenie opłaty skarbowej okazało się być należne.

Ponadto, niezależnie od powyżej wskazanych wątpliwości w zakresie regulacji art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 20 listopada 1998r., organ podatkowy pragnie podkreślić, iż przepisy ustaw nie powinny działać wstecz, szczególnie w przypadkach jeżeli działanie takie mogłoby powodować utratę praw nabytych przez podatników (w tym prawo do zaliczania w ciężar kosztów odsetek od pożyczek). Konsekwencją powyższego byłoby pogorszenie sytuacji tych podatników, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 20 listopada 1998r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zawarli tego rodzaju umowy pożyczek (kredytów) i w związku z tymi umowami zobowiązali się do spłaty odsetek wynikających z tychże umów. Wobec powyższego, przepisy zawarte w art. 1 pkt 12 lit. a) tiret 17 ww. ustawy zmieniającej ustawę z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych, nie powinny mieć zastosowania do odsetek wynikających z umów pożyczek (kredytów), jeżeli zawarcie takiej umowy i określenie wysokości tych odsetek nastąpiło przed dniem wejścia w życie przepisów powołanej ustawy, tj. przed dniem 1 stycznia 1999r.

W opinii tutejszego organu podatkowego, wspomniane regulacje winny więc mieć zastosowanie do odsetek wynikających z odpowiednich umów zawartych po dniu 31 grudnia 1998r.

Przedmiotowa interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskującą i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.