Czy odszkodowanie wypłacone przez zakład ubezpieczeń na rzecz Wnioskodawcy, w związku z zaistnieniem określonych zdarzeń losowych przewidzianych w u... - Interpretacja - IBPB-1-3/4510-266/16/JKT

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 26.04.2016, sygn. IBPB-1-3/4510-266/16/JKT, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Czy odszkodowanie wypłacone przez zakład ubezpieczeń na rzecz Wnioskodawcy, w związku z zaistnieniem określonych zdarzeń losowych przewidzianych w umowie ubezpieczenia, mające zrekompensować:
a) uszczerbek w mieniu (damnum emergens), oraz
b) utracone zyski/korzyści (lucrum cessans),
będzie stanowiło przychód (dochód) Spółki uzyskany z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE, zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop, przy założeniu, że uzyskany dochód będzie się mieścił w limicie wielkości pomocy publicznej określonej dla Wnioskodawcy zgodnie z odrębnymi przepisami?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 18 marca 2016 r. (data wpływu do tut. BKIP 29 marca 2016 r.), uzupełnionym 11 i 18 kwietnia 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zakwalifikowania przychodów związanych z wypłaconym odszkodowaniem jako przychodu strefowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 marca 2016 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zakwalifikowania przychodów związanych z wypłaconym odszkodowaniem jako przychodu strefowego. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 7 kwietnia 2016 r., wezwano do jego uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 11 i 18 kwietnia 2016 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą poprzez zakład produkcyjny położony na terenie podstrefy Specjalnej Strefy Ekonomicznej (dalej: SSE). Działalność fabryki jest prowadzona na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 282, dalej: Zezwolenie).

Spółka rozważa zawarcie umowy ubezpieczenia majątku zakładu produkcyjnego (dalej: Linia produkcyjna). Linia produkcyjna jest zlokalizowana w fabryce Spółki na terenie SSE a majątek zakładu Wnioskodawca wykorzystuje do produkcji tzw. wyrobów strefowych, ze sprzedaży których dochód jest zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop.

Ubezpieczenie będzie obejmować straty spowodowane zdarzeniami losowymi (np. pożar, powódź), w wyniku których Spółka poniesie uszczerbek w mieniu (damnum emergens) oraz utraci możliwość wygenerowania zysku z uwagi na wstrzymanie procesu produkcji na czas potrzebny do usunięcia szkody (lucrum cessans).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie wypłacone przez zakład ubezpieczeń na rzecz Wnioskodawcy, w związku z zaistnieniem określonych zdarzeń losowych przewidzianych w umowie ubezpieczenia, mające zrekompensować:

  1. uszczerbek w mieniu (damnum emergens), oraz
  1. utracone zyski/korzyści (lucrum cessans),

będzie stanowiło przychód (dochód) Spółki uzyskany z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE, zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop, przy założeniu, że uzyskany dochód będzie się mieścił w limicie wielkości pomocy publicznej określonej dla Wnioskodawcy zgodnie z odrębnymi przepisami...

Zdaniem Spółki, kwoty otrzymane przez Spółkę od zakładu ubezpieczeń tytułem odszkodowania za uszczerbek w mieniu (damnum emergens) oraz utracone zyski (lucrum cessans), będą stanowiły przychód (dochód) uzyskany z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE, zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop, ze względu na ścisły związek odszkodowania z podstawowym zakresem działalności strefowej Wnioskodawcy.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 34 updop, dochody z zastrzeżeniem ust. 4-6, uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (tj. Dz.U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274, z 2008 r. Nr 118, poz. 746 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.), korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego, przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości, zgodnie z odrębnymi przepisami (dalej: Zwolnienie).

Natomiast, zgodnie z art. 17 ust. 4 updop, Zwolnienie przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.

W związku z powyższym, Zwolnieniu mogą podlegać mogą wyłącznie dochody osiągnięte przez Spółkę:

  • z działalności gospodarczej
  • prowadzonej na terenie SSE
  • na podstawie Zezwolenia.

Należy zwrócić uwagę, że z działalnością gospodarczą prowadzoną na terenie specjalnej strefy ekonomicznej (jak i każdą działalnością gospodarczą) wiąże się szereg różnorodnych zdarzeń gospodarczych, mogących generować po stronie przedsiębiorcy przychód. Oznacza to, że na wynik jego działalności mogą składać się - obok sprzedaży produktów wytworzonych w wyniku produkcji/działalności strefowej określonej enumeratywnie w Zezwoleniu - również zyski i straty nadzwyczajne.

Ujęcie wszystkich kategorii zysków i strat związanych z prowadzeniem działalności strefowej w szczegółowym katalogu, który miałby wynikać z treści zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej jest w praktyce niemożliwe. W związku z tym, w celu ustalenia czy osiągnięty przez dane zdarzenie dochód podatkowy stanowi dochód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34, należy rozstrzygnąć czy mieści się on w kategorii dochodu z działalności prowadzonej na terenie strefy na podstawie zezwolenia.

W ocenie Spółki, kwota odszkodowania za uszczerbek w mieniu oraz utracone zyski stanowić będzie dochód z działalności prowadzonej na terenie SSE na podstawie Zezwolenia, gdyż odszkodowanie będzie bezpośrednio związane ze składnikiem majątku, tj. Linią produkcyjną wykorzystywaną do wyodrębnionej działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE, czyli produkcji wyrobów, z której dochód jest objęty Zwolnieniem. Kwota odszkodowania za uszczerbek w majątku zostanie wykorzystana przez Spółkę do likwidacji szkody w Linii produkcyjnej. Należy zwrócić uwagę na fakt, że koszt związany z likwidacją szkody (koszt remontu lub modernizacji Linii produkcyjnej) będzie zakwalifikowany przez Spółkę jako koszt działalności strefowej (bezpośrednio lub poprzez odpisy amortyzacyjne), tj. nie wpłynie na obniżenie przychodów Wnioskodawcy podlegających opodatkowaniu.

Dlatego też, zważywszy na postulat symetryczności przepisów podatkowych jest to dodatkowy argument, aby odszkodowanie traktować jako przychód działalności strefowej.

Natomiast kwota odszkodowania za utracone korzyści/zyski stanowi substytut przychodów (dochodów), jakie Spółka mogłaby osiągnąć ze sprzedaży produktów uzyskanych w wyniku produkcji wyrobów na Linii Produkcyjnej, które podlegają Zwolnieniu, co przemawia za kwalifikacją tego elementu odszkodowania jako przychodu strefowego.

Ww. stanowisko znajduje oparcie w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, tj. przykładowo w:

  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 25 sierpnia 2015 r. nr: IPTPB3/4510-184/15-2/IR,
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 lipca 2014 r. nr: IBPBI/2/423-397/14/CzP,
  • interpretacja indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 20 lutego 2013 r. nr: IBPBI/2/423-1511/12/CzP.

Podkreślić również należy, że analogiczny pogląd został wyrażony w literaturze przedmiotu, w szczególności w opracowaniu pt. Prawne i podatkowe aspekty prowadzenia działalności w Specjalnych Strefach Ekonomicznych (Wolters Kluwer Polska, 2010, s. 199) gdzie wskazuje się, że (...) kary, odszkodowania i innego typu świadczenia umowne otrzymywane są najczęściej w bezpośredniej korelacji do rozliczeń działalności podstawowej. Stad, jeżeli tylko dotyczą działalności strefowej, możliwe jest zaliczenie tego typu przychodów do działalności zwolnionej.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: updop), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 updop). Przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się m.in. przychodów i kosztów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku (art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3 updop). Ponadto, w myśl art. 7 ust. 4 updop, przy ustalaniu straty nie uwzględnia się przychodów i kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 3 tego artykułu.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 updop, wolne od podatku są dochody, z zastrzeżeniem ust. 4-6, uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz.U. z 2007 r., Nr 42, poz. 274; z 2008 r., Nr 118, poz. 746 oraz z 2009 r., Nr 18, poz. 97), przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Równocześnie art. 17 ust. 4 updop stanowi, że zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 34, przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy.

Podkreślenia wymaga fakt, że prowadzenie działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej i wynikające stąd zwolnienie dochodów pochodzących z tej działalności jest wyjątkiem od zasady równości i sprawiedliwości opodatkowania, w związku z tym przepisy dotyczące zwolnień muszą być interpretowane ściśle, zgodnie z ich wykładnią językową.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 282), dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy w ramach zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1, przez osoby prawne lub osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są zwolnione od podatku dochodowego, odpowiednio na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych lub w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwolnienie to stanowi pomoc publiczną, przy czym wielkość tej pomocy nie może przekroczyć jej maksymalnej wielkości określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 4 ust. 4.

Stosownie do postanowień art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych, zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie strefy uprawnia do prowadzenia działalności gospodarczej na terenie danej strefy i korzystania z pomocy publicznej. Określa ono przedmiot oraz warunki prowadzenia działalności.

Dokonując oceny zakresu zwolnień podatkowych, należy wskazać, że wolny od podatku dochodowego od osób prawnych jest wyłącznie dochód uzyskany z działalności gospodarczej, w zakresie określonym w zezwoleniu, prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.

Jeżeli dany rodzaj (przedmiot) działalności gospodarczej nie jest wymieniony w zezwoleniu, to dochód z takiej działalności nie podlega zwolnieniu. Ze zwolnienia nie korzystają również dochody związane z działalnością na terenie strefy bowiem ustawodawca w przepisie ustanawiającym zwolnienie świadomie użył określenia dochody z działalności a nie sformułowania dochody związane z działalnością. Podobnie w przypadku, gdy dany rodzaj działalności jest prowadzony poza terenem strefy, wówczas również dochody z takiej działalności nie będą podlegały zwolnieniu.

Warto podkreślić również, że zwolnienie wynikające z art. 17 ust. 1 pkt 34 updop, nie ma charakteru podmiotowego. Nie obejmuje ono zatem wszystkich dochodów podmiotu gospodarczego prowadzącego działalność gospodarczą na terenie strefy na podstawie zezwolenia, lecz tylko tych dochodów uzyskanych z działalności prowadzonej w ramach zezwolenia, a więc działalności określonej w tym zezwoleniu.

Zatem, jeżeli Spółka uzyska dochód z tytułu odszkodowania, który nie jest dochodem z działalności wymienionej w zezwoleniu, to dochód z tego tytułu nie będzie podlegał zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop.

Reasumując, stanowisko Spółki należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych potwierdzających jego stanowisko, stwierdzić należy, że jednolitość orzecznictwa chociaż jest cechą pożądaną nie stanowi wartości samej w sobie. Organ wydający interpretację indywidualną jest nią związany tylko w skonkretyzowanej, indywidualnej sprawie, co oznacza, że jego poglądy mogą ewoluować np. pod wpływem orzecznictwa sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zmiana stanowiska w konkretnych sprawach została przewidziana przez ustawodawcę, co znalazło wyraz w treści art. 14e Ordynacji podatkowej, a skorzystanie z tej instytucji służy w istocie realizacji zasady jednolitości interpretacji. Przyjęcie odmiennej koncepcji powodowałoby, że jednostkowe zajęcie stanowiska przez Organ podatkowy skutkowałoby zawsze obowiązkiem powielenia tego stanowiska przez wszystkie inne organy bez względu na to czy stanowisko to byłoby słuszne, czy nie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach