Temat interpretacji

w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Spółki wierzytelności, które na moment umorzenia będą nieprzedawnione.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 grudnia 2015 r., złożonym osobiście w tut. Biurze 22 grudnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Spółki wierzytelności, które na moment umorzenia będą nieprzedawnione (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1) jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 grudnia 2015 r. złożono osobiście w tut. Biurze ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Spółki wierzytelności, które na moment umorzenia będą nieprzedawnione.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką akcyjną z siedzibą na terytorium Polski i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej współpracował ze spółką powiązaną w rozumieniu art. 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm., dalej: ustawa o CIT) z siedzibą na terytorium Rumunii (dalej: Spółka Rumuńska), będącej rumuńskim rezydentem podatkowym. W ramach przedmiotowej współpracy, Wnioskodawca m.in. zbywał na rzecz Spółki Rumuńskiej towary oraz świadczył usługi. Spółka Rumuńska zobligowana jest do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenia z przedmiotowego tytułu, a Wnioskodawcy przysługują wierzytelności względem Spółki Rumuńskiej w wysokości należnego od Spółki Rumuńskiej wynagrodzenia (dalej: Wierzytelności). Sprzedaż i świadczenie usług nie powodowała powstania VAT należnego w Polsce, ani w Rumunii po stronie Wnioskodawcy. Stąd Wierzytelności nie zawierają w sobie części ceny, która stanowiłaby VAT należny w rozumieniu polskich przepisów lub przepisów rumuńskich. Wierzytelności Wnioskodawca zaliczał w całości do przychodów podatkowych w myśl art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, jako przychody należne. W dacie zawierania ze Spółką Rumuńską transakcji, z których wynikają Wierzytelności Wnioskodawca oczekiwał, że otrzyma należną zapłatę od Spółki Rumuńskiej. Niemniej, obecnie Spółka Rumuńska znajduje się w trudnej sytuacji finansowej polegającej na braku środków i majątku potrzebnych do regulowania zobowiązań na rzecz Wnioskodawcy. Co więcej, w najbliższym czasie nie jest planowane prowadzenie przez Spółkę Rumuńską aktywnej działalności gospodarczej mogącej generować dochody. Jest wysoce prawdopodobne, że działalność Spółki Rumuńskiej zostanie wygaszona. Z uwagi na powyższe, Wnioskodawca planuje dokonać umorzenia całości lub części istniejących Wierzytelności wobec Spółki Rumuńskiej. Umorzenie Wierzytelności dokonane zostanie na podstawie umowy zwolnienia z długu zgodnie z art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm., dalej: Kodeks cywilny), w której zawarta będzie zgoda Spółki Rumuńskiej (dłużnika) na zwolnienie z długu. Wierzytelności Wnioskodawcy wobec Spółki Rumuńskiej na moment umorzenia nie będą wierzytelnościami przedawnionymi. Umorzenie będzie miało miejsce w 2015 r. lub 2016 r.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wartość umorzonych Wierzytelności przysługujących Wnioskodawcy wobec Spółki Rumuńskiej, które zostały uprzednio ujęte przez Wnioskodawcę, jako przychody należne na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, stanowić będzie dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów w dacie dokonania umorzenia, czyli podpisania porozumienia o zwolnieniu z długu... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1).

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość umorzonych Wierzytelności przysługujących mu wobec Spółki Rumuńskiej, które zostały uprzednio ujęte przez Wnioskodawcę, jako przychody należne na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, stanowić będzie dla niego koszt uzyskania przychodów w dacie dokonania umorzenia, czyli podpisania porozumienia o zwolnieniu z długu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Jednocześnie, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT zostały zarachowane jako przychody należne.

W praktyce powszechnie rozumie się, że umorzenie wierzytelności, o którym mowa w powyższym przepisie, polega na zwolnieniu z długu zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Z art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT wynika, że:

• co do zasady wierzytelności umorzone nie stanowią kosztów uzyskania przychodów;
• wyjątkiem od przedmiotowej zasady jest sytuacja, w której, to wierzytelność została zarachowana wcześniej, jako przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT,- w takim przypadku podatnik ma prawo zaliczenia umorzonych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów.

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przychodami należnymi, o których mowa w powołanym przepisie, są przychody, które w następstwie działalności gospodarczej podatnika stały się należnością (wierzytelnością), chociaż faktycznie ich nie uzyskano.

Analizując konsekwencje podatkowe umorzenia wierzytelności zwrócić należy uwagę również na art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Z przytoczonych powyżej przepisów oraz przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca będzie miał możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty umorzonych Wierzytelności. W przedmiotowej sytuacji, spełnione zostaną bowiem wszystkie wspomniane powyżej warunki.

Umorzenie Wierzytelności dokonane zostanie na podstawie umowy zwolnienia z długu zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego, w której zawarta będzie zgoda Spółki Rumuńskiej (dłużnika) na zwolnienie z długu.

Należy mieć na uwadze, że wierzytelność stanowi uprawnienie do żądania spełnienia świadczenia z określonego stosunku zobowiązaniowego, przysługujące wierzycielowi wobec dłużnika. Jest ona zbywalnym prawem majątkowym. Wierzytelność jest prawem wierzyciela, a zatem może on zrzec się w każdej chwili tego prawa, np. poprzez podjęcie decyzji o zwolnieniu dłużnika z długu na podstawie art. 508 Kodeksu cywilnego.

W dacie zawierania ze Spółką Rumuńską transakcji, z których wynikają Wierzytelności, Wnioskodawca oczekiwał, że otrzyma należną zapłatę od Spółki Rumuńskiej. Niemniej w obecnej sytuacji brak środków finansowych lub majątku Spółki Rumuńskiej pozwalającego na pokrycie zobowiązań jasno wskazuje, że Wnioskodawca nie może spodziewać się uregulowania istniejących zobowiązań. Co więcej, w najbliższym czasie nie jest planowane prowadzenie przez Spółkę Rumuńską aktywnej działalności gospodarczej, która mogłaby wygenerować środki pieniężne pozwalające na pokrycie całości lub części Wierzytelności. Ponadto, w związku z trudną sytuacją ekonomiczną Spółki Rumuńskiej, prawdopodobieństwo pokrycia jej zobowiązań wobec Wnioskodawcy jest znikome. Podobnie, zdaniem Wnioskodawcy, bezskuteczne okazałoby się prowadzenie postępowania egzekucyjnego wobec Spółki Rumuńskiej (a niewątpliwie wiązałoby się z dodatkowymi kosztami dla Wnioskodawcy).

Jak przedstawiono w opisie zdarzenia przyszłego, Wierzytelności zostały wcześniej rozpoznane przez Wnioskodawcę, jako przychód podatkowy zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT. Przychody z tytułu dostarczanych przez Wnioskodawcę towarów oraz świadczonych usług, miały związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, a w konsekwencji stanowiły przychody należne w rozumieniu ustawy o CIT. Dodatkowo należy zauważyć, że Wierzytelności na moment umorzenia nie będą również wierzytelnościami przedawnionymi, a tym samym nie będzie miał do nich zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT.

Podsumowując, z przytoczonych powyżej przepisów oraz przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że w konsekwencji zawarcia przez Wnioskodawcę umowy zwolnienia z długu na podstawie art. 508 Kodeksu cywilnego, w efekcie której umorzone zostaną przysługujące Wnioskodawcy Wierzytelności, Wnioskodawca będzie uprawniony, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w wysokości kwoty umorzonych Wierzytelności (których wartość odpowiadać będzie przychodowi podatkowemu, wykazanemu wcześniej przez Wnioskodawcę).

Wskazane powyżej stanowisko, prezentowane jest w licznych interpretacjach indywidualnych, przykładowo:

• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 października 2015 r., Znak: IBPB-1-2/4510-380/15/JW;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29 września 2015 r., Znak: IPPB3/4510-648/15-2/JBB;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 września 2015 r., Znak: IBPB-1-3/4510-131/15/SK;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 5 marca 2015 r., Znak: IBPBI/2/423-1468/14/MO;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 marca 2015 r., Znak: ILPB4/423-573/14-4/DS;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 grudnia 2014 r., Znak: IBPBI/2/423-1052/14/IZ;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 20 stycznia 2014 r., Znak: IBPBI/2/423-1372/13/BG;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 13 grudnia 2013 r., Znak: IPTPB3/423-350/13-4/MF;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 września 2013 r., Znak: IPPB5/423-557A3-5/RS;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 14 stycznia 2013 r., Znak: ITPB3/423-642/12/PS.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, wartość umorzonych Wierzytelności przysługujących Wnioskodawcy wobec Spółki Rumuńskiej, które zostały uprzednio ujęte przez Wnioskodawcę jako przychody należne na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, będzie stanowić dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 484 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach