Temat interpretacji

Brak powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w sytuacji, gdy Członkowie Zarządu pełnią swoje funkcje w Spółce bez wynagrodzenia.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2015 r. (data wpływu 21 października 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w sytuacji, gdy Członkowie Zarządu pełnią swoje funkcje w Spółce bez wynagrodzenia jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w sytuacji, gdy Członkowie Zarządu pełnią swoje funkcje w Spółce bez wynagrodzenia.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Udziałowcami Spółki są dwie zagraniczne spółki będące osobami prawnymi. W skład Zarządu Spółki wchodzą:

• Jeden Członek Zarządu, który pełni tę funkcję także w polskiej spółce siostrze (gdzie jest zatrudniony w oparciu o umowę o pracę na stanowisku Dyrektora Generalnego Grupy), z którą Spółka ma zawartą umowę o świadczenie usług m.in. wsparcia w zakresie zarządzania finansami i zarządzania strategicznego. Usługę wsparcia w ramach tej umowy świadczy osoba będąca jednocześnie Członkiem Zarządu w obu spółkach, tj. Spółce i spółce siostrze. W umowie tej uzgodniono, że 50% kosztów poniesionych przez spółkę siostrę z tytułu świadczenia ww. usług wsparcia będzie zwracane przez Spółkę. W ramach tej umowy 50% wynagrodzenia poniesionego przez spółkę siostrę z tytułu umowy o pracę zawartej z tym Członkiem Zarządu, jest więc alokowane (refakturowane) do Spółki.
• Dwaj pozostali Członkowie Zarządu są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę przez udziałowców Spółki. Czynności zarządcze w Spółce wykonują oni w ramach zadań wynikających ze stosunków pracy łączących ich z pracodawcami, tj. udziałowcami Spółki. Udziałowcy jako osoby prawne nie mogą czynności zarządczych w Spółce realizować osobiście, więc wyznaczają do Zarządu Spółki (i pokrywają koszty ich działania) swoich pracowników. Tak więc ci Członkowie Zarządu Spółki są wynagradzani przez udziałowców Spółki, od samej Spółki nie pobierają żadnego wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji Członków Zarządu.

Pomiędzy udziałowcami Spółki a Spółką nie były zawierane umowy o zarządzanie.

Mając na uwadze podział zadań funkcjonujący w Spółce, jedynie Członek Zarządu wymieniony w pkt 1 powyżej, pełni każdorazowo bieżące funkcje członka zarządu, tj. prowadzi sprawy Spółki i reprezentuje ją na zewnątrz. Pozostali Członkowie Zarządu jedynie formalnie wchodzą w skład Zarządu.

Taki model zarządzania Spółką wynika z woli udziałowców i znajduje odzwierciedlenie w postanowieniach umowy Spółki. Zgodnie z paragrafem 33 ust. 1 umowy Spółki Spółka może być reprezentowana przez każdego Członka Zarządu jednoosobowo. Przytoczone postanowienie umowy Spółki jest podstawą do jednoosobowego prowadzenia spraw, jak i reprezentacji Spółki. Na podstawie przyjętych przez Spółkę zasad reprezentacji i zasad prowadzenia spraw Spółki, niewymagających kooperacji poszczególnych Członków Zarządu, efektywną funkcję zarządu Spółki pełni jednoosobowo Członek Zarządu wymieniony w pkt 1 powyżej.

Pozostali Członkowie Zarządu, będący pracownikami udziałowców Spółki, nie przebywają w Polsce i wykonują ograniczone czynności zarządcze/prowadzenia spraw Spółki, tj. nie prowadzą bieżących spraw Spółki i nie uczestniczą w podejmowaniu decyzji na bieżąco. Rola tych pozostałych Członków Zarządu Spółki ogranicza się jedynie do podpisywania sprawozdania finansowego (czynność ta wynika z art. 52 ust. 2 ustawy o rachunkowości i nie może być wyłączona postanowieniami umowy Spółki) oraz sporadycznego, zdalnego monitorowania sytuacji Spółki (w oparciu o krótkie rozmowy telefoniczne przeprowadzane nie częściej niż raz w miesiącu) mającego na celu raportowanie udziałowcom o sytuacji Spółki. Częste fluktuacje personalne na stanowiskach pozostałych Członków Zarządu, wynikające z decyzji udziałowców, na rzecz których osoby te wykonują czynności raportowania, potwierdzają brak zaangażowania tych Członków Zarządu w prowadzenie spraw Spółki. Mając na uwadze powyższe, Spółka nie wynagradza tych osób z tytułu formalnego bycia członkiem zarządu, gdyż nie dokonują one bieżących czynności zarządczych. Czynności o charakterze kontrolnym podejmowane przez te osoby są wykonywane na rzecz udziałowców i nie należą do czynności prowadzenia spraw i reprezentacji Spółki.

W 2014 roku w Spółce przeprowadzona była, przez urząd skarbowy właściwy dla Spółki, kontrola podatkowa w zakresie podatku CIT za 2013 rok. W protokole kontroli stwierdzono, że Spółka, nie doliczając do przychodów podatkowych wartości nieodpłatnego świadczenia z tytułu nieodpłatnego pełnienia funkcji Członków Zarządu przez dwie osoby w okresie objętym kontrolą w kwocie określonej przez kontrolujących, zaniżyła wysokość przychodów podatkowych, naruszając tym samym art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na skutek ustaleń kontrolujących, Spółka dokonała korekty CIT-8 za 2013 rok poprzez wykazanie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia z powodu braku wynagrodzenia dla dwóch Członków Zarządu będących pracownikami udziałowca Spółki. Także za 2014 Spółka naliczyła wartość przychodu z tytułu tego nieodpłatnego świadczenia. W obydwu wypadkach wartość przychodu została przyjęta na podstawie wyliczeń urzędu skarbowego z kontroli za 2013 rok, tj. na podstawie wynagrodzenia Członka Zarządu uzyskiwanego w spółce siostrze w oparciu o umowę o pracę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka uzyskuje przychód z tytułu nieodpłatnego pełnienia funkcji Członków Zarządu Spółki przez pracowników udziałowców Spółki, wyznaczonych i opłacanych przez udziałowców Spółki...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie uzyskuje on żadnego przychodu z tytułu nieodpłatnego pełnienia funkcji Członków Zarządu Spółki, którzy są pracownikami udziałowców Spółki.

Zasadniczym argumentem przemawiającym za taką interpretacją jest to, iż udziałowcy, jako osoby prawne, nie mogą same, we własnym imieniu, pełnić funkcji członka zarządu. Zgodnie bowiem z art. 18 Kodeksu spółek handlowych, członkiem zarządu może być tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. A zatem, w omawianej sytuacji jedynym dopuszczalnym, w świetle aktualnych regulacji, rozwiązaniem było zapewnienie przez udziałowców Spółki właściwej osoby z grona ich pracowników.

Ponadto przepisy Kodeksu spółek handlowych nie łączą wykonywania funkcji członka zarządu z wynagrodzeniem. Zatem, należy przyjąć, że możliwa jest i przez prawo dopuszczalna sytuacja pełnienia funkcji członka zarządu bez wynagrodzenia. Z powyższego wynika, że wykonywanie czynności wynikających z prawa handlowego, a właściwych dla wypełnienia obowiązków zarządu, może być nieodpłatne.

Za nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy uznać świadczenie, za które otrzymujący (świadczeniobiorca) nie jest i nie będzie w przyszłości zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego na rzecz świadczeniodawcy. Jeżeli natomiast świadczeniodawcy przysługuje lub będzie przysługiwało w przyszłości jakiekolwiek świadczenie wzajemne od świadczeniobiorcy wówczas nie może być mowy o świadczeniu nieodpłatnym.

Zgodnie z interpretacjami organów podatkowych, nie dochodzi do otrzymania świadczeń nieodpłatnych w przypadku, gdy funkcje członka zarządu są pełnione przez wspólnika spółki. Jest tak dlatego, że funkcje członka zarządu nie są w takim przypadku pełnione całkowicie nieodpłatnie, gdyż wspólnik uzyskuje lub może w przyszłości uzyskać od spółki świadczenie wzajemne w postaci: dywidendy, przychodu z odpłatnego zbycia akcji w spółce lub z ich umorzenia, czy też w postaci praw do części majątku spółki, który pozostanie po zaspokojeniu wierzycieli w razie likwidacji spółki.

Powyższe podejście powinno mieć zastosowanie również w przypadku, gdy podmioty będące udziałowcami spółki delegują swoich pracowników/współpracowników, by objęli w tej spółce funkcje członków zarządu. Jeżeli uznaje się, że świadczenie udziałowca osoby fizycznej, działającego jako członek zarządu, nie jest świadczeniem nieodpłatnym z uwagi na to, iż udziałowiec ten może oczekiwać w przyszłości dywidendy jako formy świadczenia ekwiwalentnego, to tak samo winno być potraktowane świadczenie osoby prawnej, która co prawda nie może realizować świadczeń osobiście, ale w zamian za to deleguje (i pokrywa koszty działania) odpowiedniej osoby fizycznej. Ponieważ wspólnik będąc osobą prawną nie może sam zasiąść w zarządzie, deleguje do pełnienia tej funkcji np. swojego pracownika, który wykonywał będzie te wszystkie czynności, jakie wykonywałby wspólnik będąc osobą fizyczną i mając uprawnienie do zasiadania w zarządzie.

Nie powinno więc mieć znaczenia, czy funkcje członków zarządu pełni wspólnik będący osobą fizyczną czy też wspólnik będący osobą prawną poprzez swojego pracownika/współpracownika osobę zatrudnioną na podstawie umowy cywilnoprawnej. Zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku wspólnik za świadczone usługi otrzymuje ekwiwalent korzyść ekonomiczną w postaci np. dywidendy. Wspólnik osoba prawna nie może wszak sam zasiąść w zarządzie i tym samym oddelegowuje do pełnienia tej funkcji np. swojego pracownika, który wykonywał będzie te wszystkie czynności, jakie wykonywałby wspólnik będąc osobą fizyczną. Osoba fizyczna wyznaczona przez wspólnika będącego osoba prawną, pełniąc funkcje członka zarządu realizuje wyłącznie cele gospodarcze wspólnika co do spółki zależnej. Nie stanowi ona niezależnej osoby realizującej własne cele gospodarcze. Innymi słowy, pracownicy/współpracownicy wspólnika zasiadają w zarządzie w celu realizacji założeń gospodarczych wspólnika (będąc osobą prawną wspólnik nie może jej pełnić samodzielnie), za co wspólnik otrzymuje korzyść ekonomiczną w postaci dywidendy. Pełnienie przez pracowników wspólnika funkcji członka zarządu w spółce zależnej w imieniu wspólnika, który będąc osobą prawną nie może jej pełnić samodzielnie, uznać należy więc za wyraz dbałości wspólnika o spółkę zależną i jej zyski, co nie może być uznane za świadczenie nieodpłatne w rozumieniu ustawy. Ekwiwalentem za zapewnienie członka zarządu będzie bowiem dla wspólnika wypłacona mu przez spółkę zależną dywidenda. W opisanej sytuacji pełnienie przez członka zarządu funkcji w zarządzie uznać należy za przejaw aktywności samego wspólnika, co zgodnie z utrwalonym stanowiskiem organów podatkowych nie jest uznawane za świadczenie nieodpłatne i nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o CIT.

Dodatkowo, zauważyć trzeba, iż nie stanowi również nieodpłatnego świadczenia samo działanie członka zarządu wyznaczonego przez wspólnika. Nie otrzymuje on wprawdzie wynagrodzenia od spółki zależnej, niemniej działa jako pracownik/współpracownik wspólnika, a zatem to na linii wspólnik członek zarządu dochodzi do ewentualnych rozliczeń. Z perspektywy spółki zależnej działalność członka zarządu stanowi jedynie przejaw aktywności wspólnika. Najważniejsze jest bowiem to, że świadczeniem ekwiwalentnym spółki zależnej na rzecz jej wspólnika, stanowiącym o tym, że zapewnienie członka zarządu nie będzie nieodpłatne, będzie wypłacona wspólnikowi dywidenda. Na dobrą sprawę spółka zależna nie ma nawet obowiązku znać uzgodnień poczynionych miedzy wspólnikiem i osobą, która pełnić ma funkcje członka zarządu w imieniu wspólnika, albowiem są to ustalenia wewnętrzne pomiędzy tymi podmiotami.

Co do zasady, Członkowie Zarządu Spółki, którzy są pracownikami udziałowców Spółki, stale przebywają za granicą. Ich funkcja sprowadza się w zasadzie do czynności reprezentacyjnych Spółki. Zgodnie ze strategią udziałowców, Członkowie Zarządu Spółki, którzy są pracownikami udziałowców Spółki, pełnią swoją funkcję bez wynagrodzenia ze strony Spółki. Są oni przedstawicielami udziałowców Spółki, którzy to udziałowcy są zainteresowani osiąganiem zysku przez Spółkę i zwiększaniem wartości jej majątku. W celu niejako pilnowania interesów udziałowców, osoby te są powołane przez udziałowców do sprawowania Zarządu w Spółce. Przesłanką tej decyzji jest strategia udziałowców Spółki, którzy zatrudniają pracowników u siebie, dodatkowo delegując ich w ramach stosunku pracy do sprawowania nadzoru w Spółce, bez dodatkowego wynagrodzenia od Spółki.

Należy więc dojść do konkluzji, że funkcje Członków Zarządu nieodpłatnie sprawowanych przez osoby fizyczne z ramienia udziałowców Spółki, w których to pobierają oni wynagrodzenie, nie będą stanowiły dla Spółki nieodpłatnych świadczeń skutkujących powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych. Udziałowcy Spółki oddelegowując swoich pracowników, aby w ich imieniu zasiadali w Zarządzie Spółki, uzyskują lub uzyskają w przyszłości od Spółki świadczenie/świadczenia wzajemne (np. w postaci dywidendy), co wyklucza możliwość rozpoznania nieodpłatnych świadczeń po stronie Spółki. Tym samym, w przedstawionej w stanie faktycznym sytuacji, nie ma mowy o braku ekwiwalentności świadczeń, który zgodnie z wcześniejszymi wywodami, jest warunkiem koniecznym do powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

To, że nieodpłatne pełnienie funkcji członków zarządu spółki przez osoby delegowane w tym celu przez jej spółkę matkę, nie skutkuje po stronie spółki powstaniem przychodu podatkowego, w szczególności nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, potwierdzone zostało w szeregu interpretacji wydanych przykładowo przez:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 8 kwietnia 2015 r., znak IPTPB3/4510-33/15-4/PM;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 3 kwietnia 2013 r., znak ITPB3/423-23/13;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach z dnia 8 maja 2014 r., znak IPPB3/423-252/14-2/GJ, oraz z dnia 21 maja 2013 r., znak IPPB3/423-137/13-2/GJ.

Reasumując, nieodpłatne pełnienie funkcji Członków Zarządu, delegowanych w tym celu przez udziałowców Spółki, nie skutkuje po stronie Spółki powstaniem przychodu podatkowego, w szczególności nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, gdyż nieodpłatne pełnienie funkcji Członków Zarządu Spółki przez jej udziałowców (za pośrednictwem ich pracowników/współpracowników), nie stanowi świadczenia nieodpłatnego, gdyż świadczeniodawcy (udziałowcy) uzyskują lub uzyskają w przyszłości od świadczeniobiorcy (Spółki) świadczenie(a) ekwiwalentne (np. w postaci dywidendy). Możliwość wskazania świadczenia ekwiwalentnego wyklucza istnienie świadczenia nieodpłatnego, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie braku powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w sytuacji, gdy Członkowie Zarządu pełnią swoje funkcje w Spółce bez wynagrodzenia, jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.) przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Niezależnie od formy nieodpłatnej realizacji praw lub innych tego rodzaju świadczeń do wyceny przychodu podatkowego tego rodzaju świadczeń stosuje się wartości rynkowe.

Na podstawie bowiem art. 12 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wartość otrzymanych rzeczy lub praw, w tym otrzymanych nieodpłatnie, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Sposób ustalania przychodu z tytułu świadczeń nieodpłatnych określony został w art. 12 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W myśl tego przepisu wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu;
4. w pozostałych przypadkach na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć na gruncie podatkowym pod pojęciem nieodpłatne świadczenie.

W prawie cywilnym wskazuje się, że zachowanie dłużnika może polegać na zachowaniu czynnym działaniu lub zachowaniu biernym zaniechaniu, powstrzymywaniu się od jakiegoś działania.

Zgodnie z uchwałą NSA z 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 pojęcie to ma szerszy zakres, niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. W uchwale z 16 października 2006 r. sygn. akt II FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny w składzie powiększonym podtrzymał definicję nieodpłatnego świadczenia wyrażoną we wcześniejszej uchwale. W obu tych uchwałach NSA wskazał, że nieodpłatność powinna być rozumiana jako niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Wobec tego, dla celów podatkowych za świadczenia nieodpłatne należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Tak więc, powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy rozważać zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw.

Świadczenie jest zatem przedmiotem stosunku zobowiązaniowego i polegać ono może zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu osoby zobowiązanej, bądź na nie wykonywaniu pewnych uprawnień, czy czynności.

Cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego.

Zatem, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu. Ustalenie, czy określone świadczenie uzyskane przez podatnika nieodpłatnie stanowi dla niego przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wymaga oceny charakteru dokonanego rodzaju czynności przysparzających, w przypadku których strona dokonująca przysporzenia otrzymuje korzyść majątkową.

Stosownie do treści art. 201 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.) do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Zgodnie natomiast z § 4 tego przepisu członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Przy czym powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego do pełnienia funkcji. Przepisy Kodeksu spółek handlowych nie łączą wykonywania funkcji członka zarządu z wynagrodzeniem. Zatem należy przyjąć, że możliwa jest i przez prawo dopuszczalna sytuacja pełnienia funkcji członka zarządu bez wynagrodzenia.

Zgodnie z opisanym we wniosku stanem faktycznym dwaj Członkowie Zarządu wykonują w Spółce czynności zarządcze w ramach zadań wynikających ze stosunków pracy łączących ich z udziałowcami Spółki. Nie otrzymują oni wynagrodzenia od Spółki za pełnione funkcje.

Uwzględniając opisany we wniosku stan faktyczny i powołane przepisy prawa w rozpatrywanej sprawie należy stwierdzić, że pełnienie przez Członków Zarządu swoich funkcji w Spółce bez wynagrodzenia nie będzie stanowić dla Spółki przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

W ramach stosunków łączących spółkę kapitałową ze wspólnikami takiej spółki szczególną rolę odgrywają świadczenia wynikające z umowy spółki. Do takich świadczeń zaliczyć można między innymi obowiązek wniesienia wkładu na kapitał zakładowy spółki, obowiązek wnoszenia dopłat uchwalonych przez zgromadzenie wspólników, pełnienie funkcji w organach spółki itp. W przypadku tego rodzaju świadczeń wspólników na rzecz spółki nie można uznać, że spółka uzyskała nieodpłatne świadczenie, nawet jeżeli nie zostało określone z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie wspólników. W takim bowiem przypadku wynagrodzeniem wspólnika jest prawo do udziału w zysku tej osoby prawnej.

Wspólnikowi z tytułu posiadania udziałów w spółce kapitałowej przysługują bowiem określone prawa majątkowe, w szczególności prawo do dywidendy, czy prawo do otrzymania majątku spółki w razie jej likwidacji. Oznacza to, iż nieodpłatne (bez wynagrodzenia) zarządzanie spółką może przynieść wspólnikowi wymierne korzyści ekonomiczne. Innymi słowy członek zarządu, pełniący w zamian za sprawowane w ramach swojej funkcji usługi, mimo braku bezpośredniego wynagrodzenia, otrzymuje korzyści ekonomiczne przykładowo w postaci dywidendy. Nie ma mowy w takim przypadku o braku ekwiwalentności, stanowiącego warunek konieczny do powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

Nie ma przy tym znaczenia, czy funkcje zarządcze pełni wspólnik będący osobą fizyczną czy też wspólnik będący osobą prawną poprzez swojego pracownika/współpracownika osobę zatrudnioną na podstawie umowy cywilnoprawnej. Zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku wspólnik za świadczone usługi otrzymuje ekwiwalent korzyść ekonomiczną w postaci dywidendy. Nie ma znaczenia, że w przypadku wspólnika będącego osobą prawną funkcje zarządcze pełnione są przez powołanego do tego celu pracownika/współpracownika. Wspólnik osoba prawna nie może wszak sam zasiąść w zarządzie i tym samym oddelegowuje do pełnienia tej funkcji np. swojego pracownika, który wykonywał będzie te wszystkie czynności, jakie wykonywałby wspólnik będąc osobą fizyczną i mając uprawnienie do zasiadania w zarządzie. Osoba fizyczna wyznaczona przez wspólnika pełniąc funkcje zarządcze realizuje wyłącznie cele gospodarcze wspólnika co do spółki zależnej. Nie stanowi ona niezależnej osoby realizującej własne cele gospodarcze. Jako osoba specjalnie wyznaczona przez wspólnika, świadczy usługi w jego imieniu. Innymi słowy, pracownicy/współpracownicy wspólnika świadczą usługi zarządcze w celu realizacji założeń gospodarczych Wspólnika, (będąc osobą prawną Wspólnik nie może jej pełnić samodzielnie), za co Wspólnik otrzymuje korzyść ekonomiczną w postaci dywidendy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w sytuacji, gdy Członkowie Zarządu pełnią swoje funkcje w Spółce bez wynagrodzenia należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnej indywidualnej sprawie, więc zawartych w nich stanowisk organów podatkowych nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 506 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie