Temat interpretacji

Czy równowartość wykonanego świadczenia rzeczowego zaliczona na rzecz spłaty długu danego najemcy jest dla Wnioskodawcy dodatkowym przychodem podatkowym mimo, że przychód taki został już zaewidencjonowany w momencie naliczenia dłużnikowi należnych opłat?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 6 maja 2015 r. (data wpływu 11 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podatkowego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podatkowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zarząd Gospodarki Mieszkaniowej jest zakładem budżetowym Gminy, który administruje zasobem komunalnym. Swoje zadanie realizuje m.in. poprzez wynajmowanie lokali mieszkalnych i użytkowych.

Zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej w sprawie przekształcenia Przedsiębiorstwa A w zakład budżetowy pod nazwą Zarząd Gospodarki Mieszkaniowej, źródłami przychodów własnych są w szczególności należne czynsze z najmu lokali komunalnych oraz inne opłaty związane z zajmowaniem tych lokali, które stają się przychodem rachunkowym i podatkowym z chwilą ich zarachowania w księgach rachunkowych. Zaległości z tytułu czynszów oraz innych opłat za lokale mieszkalne są bardzo wysokie, a jednym z rodzajów działań zmierzających do zmniejszenia stanu zadłużenia jest propozycja Prezydenta Miasta skierowana do dłużników umożliwiająca spłatę długów poprzez wykonanie świadczenia rzeczowego na rzecz Gminy, w imieniu której działa właśnie Wnioskodawca.

Z dłużnikami podpisywane są zatem umowy w sprawie zmiany formy spłaty zadłużenia ze świadczenia pieniężnego na świadczenie rzeczowe, co umożliwia również art. 453 Kodeksu cywilnego. Po wykonaniu i wycenie tych świadczeń rzeczowych, którymi są zazwyczaj drobne prace porządkowe, równowartość tych świadczeń w okresie rozliczeniowym zarachowywana jest na rzecz spłaty zadłużenia za lokale mieszkalne zgodnie z zawartą umową.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy równowartość wykonanego świadczenia rzeczowego zaliczona na rzecz spłaty długu danego najemcy jest dla Wnioskodawcy dodatkowym przychodem podatkowym mimo, że przychód taki został już zaewidencjonowany w momencie naliczenia dłużnikowi należnych opłat...

Zdaniem Wnioskodawcy, zdarzenie opisane jako stan faktyczny w poz. 68 dotyczy wyłącznie uregulowania zapłaty i nie spowoduje powstania z tego tytułu dodatkowego przychodu.

Zgodnie bowiem z art. 453 Kodeksu cywilnego jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa, natomiast przychody podatkowe zostały już zadeklarowane z chwilą naliczenia/zarachowania w księgach rachunkowych należnych opłat z tytułu zajmowania lokali. Zarachowanie na rzecz przychodów podatkowych równowartości świadczeń rzeczowych z chwilą ich wykonania przez dłużników oznaczałoby podwójne ich wykazanie w przychodach podatkowych, co byłoby zdaniem Wnioskodawcy nieprawidłowe.

W ocenie Wnioskodawcy, zjawisko to w kwestii rozpoznawania ewentualnego przychodu podatkowego należy rozpatrywać identycznie, jak przy zapłacie gotówką, tj.:

• zarachowanie równowartości świadczenia na należność, która była już przychodem podatkowym i nie jest objęta odpisem aktualizującym nie jest przychodem,
• zarachowanie równowartości świadczenia na należność, która była przychodem, ale została objęta odpisem aktualizującym niestanowiącym kosztów uzyskania przychodów (NSKUP) nie jest przychodem,
• zarachowanie równowartości świadczenia na należność, która była przychodem, ale została objęta odpisem aktualizującym stanowiącym koszty uzyskania przychodów (SKUP) jest przychodem podatkowym,
• zarachowanie równowartości świadczenia na należność, które w momencie zarachowania nie stanowiła przychodu podatkowego np. odsetki czy koszty sądowe jest przychodem podatkowym.

Nasze wątpliwości powstały na tle powtórnej analizy interpretacji indywidualnej z 24 października 2014 r. dotyczącej zarachowania do kosztów uzyskania przychodów równowartości świadczeń rzeczowych, gdzie na stronie 4 ostatnie zdanie cyt. Skoro więc jak wynika z opisu sprawy dany najemca (dłużnik) pokryje zaległości z tytułu należnych opłat za lokal wartością wykonanego świadczenia rzeczowego, to Wnioskodawca osiągnie przychód właśnie z tego tytułu i na stronie 5 zdanie o treści: Równowartość tego świadczenia rzeczowego będzie więc dla Wnioskodawcy wyłącznie przychodem z tytułu najmu może sugerować o innej interpretacji tego zjawiska przez organ podatkowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U z 2014 r., poz. 851, z późn. zm.) nie zawiera definicji przychodu. Przepis art. 12 tej ustawy, regulujący kwestię przychodów, nie wymienia źródeł przychodu, lecz określa zdarzenia, których wystąpienie powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w kolejnych ustępach art. 12 ustawodawca precyzuje jedynie rodzaje przychodów. Ponadto wylicza jakiego rodzaju wpływy pieniężne podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów.

Przychodami są więc w szczególności: otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe, a w zakresie przychodów związanych z działalnością gospodarczą także przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy można więc stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną.

Natomiast przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. Należność wynika z treści stosunku prawnego, a odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

Przenosząc powołane uregulowania prawne oraz przedstawione powyżej wyjaśnienia na grunt analizowanej sprawy należy stwierdzić, że skoro Wnioskodawca należne czynsze z tytułu najmu oraz inne opłaty związane z zajmowaniem lokali przyjął już do przychodów podatkowych, to równowartość wykonanego przez najemcę świadczenia rzeczowego zaliczona na rzecz spłaty długu danego najemcy nie będzie skutkować rozpoznaniem dodatkowego przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy, gdyż doszłoby do sytuacji dwukrotnego powstania przychodów.

Jednocześnie należy wyraźnie podkreślić, że Wnioskodawca stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest obowiązany do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami (tj. z ustawą z dnia z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 330, z późn. zm.), w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a16m.

W tym stanie rzeczy stanowisko Spółki wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 583 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu