Temat interpretacji

Stan faktyczny:

Spółka prowadzi działalność w zakresie dystrybucji produktów z branży elektrycznej i w ramach uatrakcyjnienia swojej oferty proponuje klientom system promocyjny w postaci rabatów i premii. W ramach zawartych umów ustalane są rabaty związane z zakupem konkretnego produktu, których wielkość jest znana w dniu wystawienia faktury. W konsekwencji rabaty są uwzględniane na fakturze zmniejszając cenę jednostkową produktu.

Spółka zawarła umowę współpracy w zakresie sprzedaży wraz z aneksem do umowy i załącznikiem określającym szczegółowe warunki handlowe do umowy współpracy, określające zasady przyznawania premii pieniężnej za nabycie przez kontrahenta określonej ilości towarów.

Z analizy postanowień tej umowy wynika, iż premia pieniężna nie odnosi się do jednej konkretnej transakcji lecz stanowi świadczenie odrębne od konkretnej transakcji, przyznawane za osiągnięcie pewnego pułapu obrotów w pewnym przedziale czasowym. Wartość premii pieniężnej została określona procentowo. Wysokość jej uzależniona została od wielkości zakupów zrealizowanych przez kontrahenta w okresie rozliczeniowym (6 miesięcy) i wynosiła od 5% - przy zakupach netto powyżej 1.800.000zł do 12% -przy zakupach netto powyżej 2.600.000 zł. Ponadto strony postanowiły, iż rozliczenie premii pieniężnej od całości zrealizowanych w danym okresie zakupów netto następuje na postawie uznaniowej noty księgowej wystawionej przez sprzedawcę, nie później niż 30 dni po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego. Warunkiem naliczenia premii jest utrzymywanie całego asortymentu produktów w ofercie sieci hurtowej kontrahenta w Polsce a ponadto wydatkowanie przynajmniej 40% otrzymanej premii na rozwój sprzedaży i promocję produktów Spółki. Ponadto zgodnie z postanowieniami umowy sprzedawca pomniejszy podstawę do wyliczenia premii pieniężnej o wartość netto niezapłaconych przeterminowanych faktur.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Stosownie do treści art.7 ust.1 i ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Regulujący kwestie przychodów art. 12 tej ustawy nie wymienia źródeł przychodu, a jedynie określa zdarzenia z wystąpieniem, których ustawodawca związał obowiązek wykazania przychodu dla celów podatkowych. Natomiast art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. w sposób wyczerpujący określa, co nie jest przychodem w rozumieniu tej ustawy.

Zgodnie z przepisami art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 tej ustawy przychodami są w szczególności: otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe, a w zakresie przychodów związanych z działalnością gospodarczą przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust 1.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. organ podatkowy ma obowiązek uznać konkretny wydatek za koszt uzyskania przychodów, jeżeli podatnik spełni jednocześnie poniższe warunki:

• faktycznie poniesie wydatek, który nie został wymieniony w katalogu kosztów zawartych w art. 16 ust. 1 ustawy,
• wykaże związek tego wydatku z uzyskanym lub racjonalnie spodziewanym przychodem,
• przedstawi dowód umożliwiający obiektywną ocenę, że okoliczności dotyczące powstania tego wydatku faktycznie miały miejsce.

Nie spełnienie, któregoś z tych warunków pozbawia podatnika możliwości zaliczenia poniesionego faktycznie wydatku do kosztów uzyskania przychodów przy sporządzaniu rachunku podatkowego.

Ciężar co do prawidłowego udokumentowania wydatku, jak i wykazania związku pomiędzy poniesieniem wydatku a uzyskaniem przychodu spoczywa na podatniku. Podatnik musi wykazać, że poniósł koszt celowy i racjonalny z punktu widzenia jego wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych między poniesionym kosztem a zasadnie oczekiwanym przychodem.

Także w orzecznictwie podkreśla się, że gramatyczna wykładnia art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. jednoznacznie wskazuje, że podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych od przychodów wszelkich wydatków, pod tym warunkiem, że mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu (z wyroku NSA z dnia 07.03.2001r. sygn. akt III S.A. 64/00, podobnie NSA w wyroku z dnia 22.06.2000r. sygn. akt I S.A./Ka 2466/98). Przy czym ciężar wykazania istnienia związku, o którym mowa powyżej spoczywa na podatniku (z wyroku NSA z dnia 24.05.2000r. sygn. akt I S.A. Ka 2121/98).

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych jakkolwiek posługuje się w art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. pojęciami "bonifikata" i "skonto", to pojęć tych nie definiuje. Zarówno bonifikata jak i skonto polegają generalnie na zmniejszeniu należności (tj. przychodów spółki) za wykonane świadczenie z tym, że:

• bonifikata, to pomniejszenie ustalonej uprzednio ceny towaru lub usługi. Może być przyznawana wówczas, gdy wystąpią okoliczności uzasadniające obniżenie ustalonej wcześniej ceny, których nie można było przewidzieć w momencie zawierania umowy sprzedaży (wady towaru ),
• skonto jest procentowym zmniejszeniem należności udzielanym nabywcy towaru ( odbiorcy usługi) przez sprzedawcę lub usługodawcę jako gratyfikacja za zapłatę należności przed upływem terminu albo zapłatę gotówką za towar objęty sprzedażą ratalną (kredytową).

Bonifikata i skonto muszą być skorelowane z konkretnym towarem w związku, z którym zostały zastosowane, powodując obniżenie ceny.

Inną (poza bonifikatą i skontem ) formą premiowania kupujących jest wypłacenie wynagrodzenia zwanego premią pieniężną, która jest wypłacana po spełnieniu postawionego warunku np. po zakupie określonej ilości towarów w określonym czasie. W przypadku premii każda sprzedaż dokumentowana jest fakturą według rzeczywistych, stałych cen sprzedaży, a wypłacenie premii nie wiąże się z obniżeniem tej ceny.

Premia pieniężna, aby mogła zostać uznana za koszt uzyskania przychodu musi być powiązana z uzyskiwaniem przychodu przez sprzedawcę oraz prawidłowo udokumentowana.

W kwestii udokumentowania, gdy preferencje skierowane są do nieoznaczonego nabywcy konieczne jest stworzenie regulaminu promocji natomiast, gdy preferencje skierowane są do oznaczonych kontrahentów między sprzedawcą i nabywcą powinna zostać zawarta umowa określająca jednoznacznie zasady przyznawania premii pieniężnych, sposób ich liczenia i dokumentowania.

W przedstawionym stanie faktycznym sprawy, przyznanie premii pieniężnej jest wynikiem przyjętych przez Spółkę jasnych zasad. Przesłanką udzielania premii jest zwiększenie obrotów z kontrahentem, zaś kontrahent na mocy umowy został zobowiązany do świadczeń wzajemnych w formie promocji produktów Spółki. Ponadto z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, by pomiędzy Spółką a jej kontrahentem istniały powiązania kapitałowe lub osobowe, o których mowa w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując w stanie faktycznym przedstawionym przez podatnika istnieją podstawy do uznania premii dokonywanych zgodnie z zawartą umową za koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r.

Przy czym zauważyć należy, iż podstawą do wypłaty premii pieniężnej winna być nie nota korygująca, jak przyjęto w umowie, lecz faktura wystawiona przez kontrahenta.