Temat interpretacji
W związku z pismem Stowarzyszenia sprawie stosowania przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, a dot. zwolnień przedmiotowych - Urząd Skarbowy w Strzelcach Opolskich, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) wyjaśnia co następuje:
Opisany przez Stowarzyszenie stan faktyczny jest następujący:Stowarzyszenie poniosło wydatki na artykuły spożywcze zakupione w związku z organizacją obchodów patronki muzyki i śpiewu kościelnego i innych spotkań orkiestry.Stowarzyszenie podjęło wątpliwość, czy są to koszty uzyskania przychodu. Wg stanowiska zawartego w piśmie są to wydatki z tytułu działalności statutowej, które mogą być odliczone od dochodu.W przedstawionym stanie faktycznym mają zastosowanie przepisy art. 17 ust. 1 pkt 4 i art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), tj. zwaną dalej "ustawą".Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy wolne od podatku dochodowego są dochody podatników ( z zastrzeżeniem ust. 1c), których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna ,oświatowa, kulturalna , w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspieraniu inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele. Natomiast art. 15 ust. 1 ustawy zawiera definicję kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z którą kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Kosztami uzyskania przychodów, w przypadku podatników wymienionych w wyżej cyt. przepisie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, są przede wszystkim koszty utrzymania osoby prawnej oraz koszty działalności gospodarczej. Ustalenie kosztów uzyskania przychodów pozwala na obliczenie "dochodu podatkowego" (art. 7 ust. 2 ustawy)."Dochód podatkowy" jest wydatkowany przez stowarzyszenie na cele wymienione w statucie .
Jednak cele statutowe niekoniecznie muszą się pokrywać z celami wymienionymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy .Wydatkując "dochód podatkowy" należy zatem zwrócić uwagę, czy
poniesione wydatki
1) są wydatkami na cele statutowe wymienione w cyt. wyżej przepisie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy,
2) czy też są wydatkami na cele statutowe nie wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.
Ustalenie powyższego podziału wydatków jest konieczne, ponieważ zwolnienie przedmiotowe przewidziane w przepisie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy nie dotyczy wszystkich dochodów przeznaczonych na cele statutowe, a jedynie dochodów przeznaczonych na cele wyraźnie przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 4, jeśli są one statutowym celem działalności podatnika (wyraźnie wyszczególnione w statucie).
Tak więc kwota dochodu odpowiadająca kwocie wydatków na cele statutowe, które zostały wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy będzie kwota wolna od podatku.
Natomiast kwota dochodu stanowiąca równowartość wydatków na cele statutowe, które nie zostały wymienione w tym przepisie podlega podatkowaniu.
Zaznaczyć należy, że wolne od podatku są dochody,( po spełnieniu w/opisanych warunków), niezależnie od źródła z jakiego pochodzą, z zastrzeżeniem art. 17 ust. 1a. Źródłem przychodów jest wszystko, co przynosi danemu podatnikowi przychody (składki członkowskie, darowizny, spadki i zapisy, dochody z majątku oraz przychody z działalności gospodarczej ).
Odnosząc się do sytuacji opisanej w cyt. na wstępie piśmie Stowarzyszenia stwierdzić należy, że przedmiotowe wydatki (zakup artykułów żywnościowych) nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, ponieważ nie spełniają kryterium określonego w art. 15 ust. 1 ustawy (nie były poniesione w celu uzyskania przychodu).
Należy zatem ustalić, czy są to wydatki na cele statutowe Stowarzyszenia i czy te cele statutowe są wymienione w cyt. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.
Przy definiowaniu pojęć określających cele wymienione w przepisie art. 17 ust. 1 pkt 4 należy posługiwać się wykładnią gramatyczną. Wykładnia ta pozwala
wyznaczyć zakres wydatków stanowiących podstawę do zwolnienia z podatku dochodowego, i tak m.in.:
- cele kulturalne: środki przeznaczone na rozwój i zachowanie całokształtu materialnego i duchowego dorobku ludzkości,
- cele oświatowe i oświatowo-wychowawcze: środki przeznaczone na proces upowszechniania i wykształcenia kultury w społeczeństwie oraz zabiegi mające na celu ukształtowanie człowieka pod względem fizycznym, moralnym i umysłowym oraz przygotowanie go do życia w społeczeństwie.
Statut Stowarzyszenia w § 4 określa, że celem Stowarzyszenia jest popularyzowanie kultury muzycznej, kultywowanie i przedstawianie muzyki ludowej, oprawa muzyczna świąt i zgromadzeń, utrzymywanie przyjaźni i koleżeństwa między muzykami.Natomiast zapis § 5 i § 6 Statutu określa sposoby działania Stowarzyszenia. Stowarzyszenia).Z treści Statutu oraz przedłożonych w dniu 30.06.2003 r dokumentów wynika, że Stowarzyszenie realizuje cele statutowe określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy poprzez
m.in. spotkania popularyzujące muzykę, pogłębianie wiadomości i umiejętności muzycznych przy współpracy z muzykami innych krajów.Tym samym wydatki związane z realizacją tych spotkań nie są kosztami uzyskania przychodu lecz wydatkami na cele statutowe. Należy jednocześnie uznać, że wydatki wymienione w piśmie Stowarzyszenia są poniesione po to, by stworzyć warunki do osiągnięcia celu statutowego w zakresie kultury, co oznacza, że "dochód podatkowy" w części odpowiadającej kwocie tych wydatków jest wolny od podatku.Oczywistym jest, że fakt ponoszenie wydatków na cele statutowe (podobnie jak i wydatków będących kosztami uzyskania przychodu) musi być wynikać z prowadzonej przez Stowarzyszenie dokumentacji. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok
podatkowy.
Tymi odrębnymi przepisami jest ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694). Stowarzyszenia, które nie prowadzą działalności gospodarczej mogą stosować przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 139, poz. 1539).