Czy Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów podatkowych koszty usług doradztwa transakcyjnego jako koszty pośrednie, tj. inne niż bezpośrednie? - Interpretacja - 0111-KDIB1-2.4010.8.2018.1.BD

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 25.01.2018, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.8.2018.1.BD, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Czy Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów podatkowych koszty usług doradztwa transakcyjnego jako koszty pośrednie, tj. inne niż bezpośrednie?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 20 października 2017 r. (data wpływu 5 stycznia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości oraz momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Spółki wydatków poniesionych na nabycie usług doradztwa transakcyjnego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 stycznia 2017 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości oraz momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Spółki wydatków poniesionych na nabycie usług doradztwa transakcyjnego.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka (dalej zwana: Wnioskodawcą) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych m.in. usług faktoringu. Jednocześnie Wnioskodawca posiada aktywa finansowe w postaci akcji i udziałów w innych spółkach.

Ze względu na konieczność poniesienia nakładów inwestycyjnych, pogarszającą się sytuację finansową Spółki zależnej PE (100% akcji), a jednocześnie nie mając własnych możliwości finansowych Wnioskodawca podjął działania zmierzające do jej sprzedaży, czy też pozyskania inwestora branżowego. Czynności usług doradztwa transakcyjnego powierzył niezależnej spółce doradczej wskazując jako przedmiot umowy: poszukiwanie potencjalnych Inwestorów, przygotowanie i dystrybucję memorandum Informacyjnego, prowadzenie negocjacji, opracowanie optymalnej struktury transakcji i zamknięcie transakcji. Czynności doradztwa transakcyjnego miały doprowadzić do sprzedaży części lub całości akcji Spółki.

Proces pozyskania inwestora trwał 2 lata. Ostatecznie został utworzony nowy podmiot Spółka z o.o., do której Wnioskodawca wniósł aportem zorganizowaną część przedsiębiorstwa wydzieloną ze Spółki PE, a inwestor branżowy objął udziały za wkład pieniężny. Wniesiony wkład pieniężny przeznaczony jest na finansowanie inwestycji, które mają spowodować rozwój spółki, obniżyć koszty produkcji i tym samym pozwolą Spółce być konkurencyjną na rynku. Pozyskując inwestora branżowego Wnioskodawca poprzez utworzoną na bazie majątku dotychczasowej Spółki PE Nową Spółkę - uzyskał możliwość kontynuacji działalności w branży, zatrzymał proces jej upadłości i tym samym nie poniósł kosztów likwidacji Spółki PE. Koszty usług doradczych poniesione zostały więc przez Wnioskodawcę w celu ochrony majątku (aktywów finansowych) oraz zachowania i zabezpieczenia źródeł przychodów. Stanowią więc koszty pośrednio związane z przychodami z posiadanych aktywów finansowych. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na fakt, że Wnioskodawca nie posiada umowy na zarządzanie Spółką PE.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów podatkowych koszty usług doradztwa transakcyjnego jako koszty pośrednie, tj. inne niż bezpośrednie?

Zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo do potrącenia kosztów doradztwa w dacie ich poniesienia, tj. dacie ujęcia ich jako kosztu w księgach rachunkowych.

Pozyskując inwestora branżowego Wnioskodawca poprzez utworzoną na bazie majątku dotychczasowej Spółki PE Nową Spółkę - uzyskał możliwość kontynuacji działalności w branży, zatrzymał proces jej upadłości i tym samym nie poniósł kosztów likwidacji Spółki PE. Koszty usług doradczych poniesione zostały więc przez Wnioskodawcę w celu ochrony majątku (aktywów finansowych) oraz zachowania i zabezpieczenia źródeł przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2343, z późn. zm., dalej: updop) (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2017 r.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z ww. regulacji wynika, że podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Zatem, kosztem uzyskania przychodu są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Tym samym, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem, a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim, a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem, bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Można więc przyjąć, że koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny. Ponadto, poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać realność celu. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast, jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

  • został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
  • jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  • poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
  • został właściwie udokumentowany,
  • nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Jak wynika z art. 15 ust. 4 updop, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są więc takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru.

Natomiast w świetle art. 15 ust. 4d updop, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód.

Warto również wskazać, że zgodnie z art. 15 ust. 4e updop, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Jak wskazano na wstępie definicja kosztów uzyskania przychodów ma charakter ogólny, w związku z czym każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. W związku ogólną niesprecyzowaną kategorią ustawową odwołującą się do bezpośredniości i pośredniości związku wydatku z przychodem, ustawodawca nakazuje analizować związek w każdym przypadku indywidualnie, biorąc pod uwagę między innymi rodzaj działalności gospodarczej podatnika, racjonalnie dokonaną ocenę możliwości osiągnięcia przychodu z konkretnego kosztu, intencje podatnika towarzyszące ponoszeniu wydatku, więź, jaka w konkretnych okolicznościach np. gospodarczych, rynkowych, występuje (lub nie występuje) pomiędzy kosztem podatkowym, a efektywnie osiągniętym lub tylko zamierzonym przychodem. Mając powyższe na względzie, ten sam wydatek w określonych okolicznościach może być uznany za koszt bezpośredni, a w innych za pośredni, a w jeszcze innych może w ogóle nie stanowić kosztu podatkowego.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych. Posiada również aktywa finansowe w postaci udziałów oraz akcji innych spółek. Jedna ze spółek zależnych Wnioskodawcy wymagała wsparcia finansowego. Wobec powyższego, Wnioskodawca podjął działania zmierzające do jej sprzedaży, czy też pozyskania inwestora branżowego. W wyniku tego procesu został utworzony nowy podmiot Spółka z o.o., do którego Wnioskodawca wniósł aportem zorganizowaną część przedsiębiorstwa wydzieloną ze Spółki zależnej PE. W rezultacie, inwestor branżowy objął udziały za wkład pieniężny, który przeznaczony został na finansowanie inwestycji, mających na celu rozwój Spółki zależnej PE, obniżenie kosztów produkcji, czy też wsparcie w konkurencyjności na rynku. W związku z przeprowadzeniem ww. działań Wnioskodawca korzystał z usług doradztwa transakcyjnego. Wątpliwości Wnioskodawcy budzi natomiast kwestia możliwości oraz momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem usług doradztwa transakcyjnego.

Odnosząc powyższe do przedstawionych przepisów prawa stwierdzić należy, że wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na nabycie usług doradztwa transakcyjnego stanowią koszty uzyskania przychodów. Zauważyć bowiem należy, że wydatki te zostały poniesione w celu ochrony majątku, tj. posiadanych przez Wnioskodawcę aktywów finansowych. Tym samym, mają one na celu zachowanie i zabezpieczenie źródeł przychodów Wnioskodawcy. Jednocześnie, nie są one związane z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki, lecz przeznaczone zostały na finansowanie inwestycji, a także nie mieszczą się w katalogu wyłączeń wynikających z art. 16 ust. 1 updop.

Podkreślić również należy, że wydatki te nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w przychodach Wnioskodawcy, ale ich poniesienie ma wpływ na ich utrzymanie, a także poniesione są w związku z działalnością Wnioskodawcy.

Wobec powyższego, jako koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami, zgodnie art. 15 ust. 4d updop, są one potrącalne w dacie ich poniesienia.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzeń w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej