Temat interpretacji

Podatek dochodowy od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 17 listopada 2016 r. (data wpływu 21 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismem z 24 stycznia 2017 r. (data wpływu 25 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. zwane dalej Spółką, której jedynym udziałowcem jest Gmina, jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a wykonywana przez nią działalność w zakresie poboru, uzdatniania i dostarczania wody (PKWiU 36.00.20) oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków (PKWiU 37.00.11) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Spółka z o.o. została powołana w dniu 23.12.1991 r. i przejęła majątek wcześniej istniejącego Przedsiębiorstwa (które w różnych formach spełniało zadania własne Gminy od 1958 r.).

Jak powyżej wspomniano, Spółka świadczy usługi w zakresie poboru, uzdatniania i dostarczania wody dla mieszkańców i podmiotów prawnych na terenie Gminy. W wyniku tej działalności Spółka eksploatowała dwie studnie głębinowe:

1. na terenie wsi A (działka o numerze ewidencyjnym 205/1),
2. w B (działka o numerze ewidencyjnym 35/12).

Z przyczyn ekonomicznych postanowiono stacje uzdatniania wody (zwane dalej SUW) w A i w B, wraz ze studniami głębinowymi wyłączyć z użytkowania.

Przedmiotowe studnie głębinowe umiejscowione były na terenie należącym do gminy i bezpłatnie użytkowane przez Spółkę na podstawie dwóch umów użyczenia z dnia 8.01.2001 r. Po zakończeniu poboru, uzdatniania i dostarczania wody studnie zostały wyłączone z umowy bezpłatnego użyczenia na podstawie:

1. Aneksu z dnia 30.12.2010 r. w zakresie SUW na terenie wsi A,
2. Oświadczenia o rozwiązaniu umowy użyczenia z dnia 10.08.2016 r. odnośnie SUW w B,

a co za tym idzie grunt zwrócono do dyspozycji właścicielowi, tj. Gminie.

Wobec zamiaru zaprzestania eksploatacji tych studni przez Spółkę Gmina zwróciła się do Spółki z wnioskiem z dnia 8.01.2016 r. o likwidację tych studni. Na uzasadnienie wniosku Gmina wskazała posiadanie przez Spółkę odpowiedniego zaplecza technicznego i personelu pozwalającego na przeprowadzenie takiej niełatwej technicznie operacji. Wskazała przy tym na fakt nieodpłatnego korzystania ze studni, co nie pozwoliło Gminie na zabezpieczenie stosownego funduszu na pokrycie kosztów likwidacji przez firmę zewnętrzną.

Zauważyć tu należy, iż są to skomplikowane prace budowlane/rozbiórkowe, wymagające między innymi sporządzenia projektów technicznych, przywrócenia oddzielenia poszczególnych warstw wodonośnych, realizowane przy wykorzystaniu ciężkiego sprzętu, przez wyspecjalizowane przedsiębiorstwa etc. Spółka jest takim wyspecjalizowanym przedsiębiorstwem, posiadającym odpowiednie zaplecze sprzętowe i wyspecjalizowaną kadrę pracowniczą. Koszt likwidacji jednej studni to kilkanaście kilkadziesiąt tysięcy złotych.

W przypadku Spółki koszty te wyniosły w kwotach netto:

1. na terenie wsi A: 29.312,03 zł
2. w B: 25.909,21 zł

Razem: 55.221,24 zł.

Część powyższych kosztów została powiększona o należny podatek VAT w kwocie 12.507,37 zł. Nie podlegały temu podatkowi koszty wynagrodzeń pracowników Spółki wykonujących pracę przy likwidacji oraz usługa obca przez podmiot niebędący podatnikiem podatku VAT.

Spółka uzupełniła powyższy opis sprawy odpowiadając na tak zadane pytania Organu:

1. Czy Wnioskodawca jest spółką użyteczności publicznej, która wykonuje zadania własne gminy?
   Art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.) wskazuje, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz należą do zadań własnych gminy.
   Art. 9 ust. 4 powołanej wyżej ustawy definiuje zadania użyteczności publicznej jako zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
   Zgodnie z ust. 1 art. 9 tej ustawy w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a ust. 3 cytowanego przepisu stanowi, że formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa.
   Tą odrębną ustawą jest ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 573 z późn. zm.), która w art. 1 stanowi: ustawa określa zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.
   Gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
   Z kolei art. 2 tej ustawy dopuszcza prowadzenie gospodarki komunalnej przez JST między innymi w formie spółek prawa handlowego.
   Zasady i warunki zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz zbiorowego odprowadzania ścieków, w tym zasady działalności przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, zasady tworzenia warunków do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody, niezawodnego odprowadzania i oczyszczania ścieków, wymagania dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, a także zasady ochrony interesów odbiorców usług, z uwzględnieniem wymagań ochrony środowiska i optymalizacji kosztów określają przepisy ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 139 ze zm.; dalej: u.z.z.w). W art. 3 ust. 1 ustawa ta wskazuje, że zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy.
   Należy podkreślić, że obowiązki gminy wyrażone w cytowanym wyżej przepisie rozumiane są w orzecznictwie jako zadania obligatoryjne, za których zrealizowanie gmina ponosi odpowiedzialność (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 2 lutego 2012 r. IV SA/Wr 715/11, LEX nr 1139682).
   Wnioskodawca jest zatem, w świetle powołanych wyżej przepisów, spółką użyteczności publicznej, wykonującą zadania własne Gminy i to zadania o charakterze obowiązkowym w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym.
2. Czy likwidacja studni głębinowych związana jest wykonywaniem zadań własnych gminy?
   Podstawowym obowiązkiem Wnioskodawcy, jako przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego w rozumieniu u.z.z.p., jest realizowanie dostaw wody i odprowadzanie ścieków w sposób zorganizowany i ciągły. Wnioskodawca zapewnia dostarczanie wody w odpowiedniej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem. Obowiązkiem Wnioskodawcy jest także zapewnienie, aby jakość wody i ścieków była odpowiednia. Do realizacji tych zadań niezbędne jest zagwarantowanie sprawności posiadanych urządzeń. Wnioskodawca, zgodnie z powołanymi przepisami, pełni przede wszystkim funkcję operacyjną, organizując od strony technicznej doprowadzanie wody i odprowadzanie ścieków. W ramach tych funkcji Wnioskodawca obowiązany jest także do likwidacji urządzeń technicznych wyeksploatowanych, zbędnych lub niezapewniających odpowiedniej jakości wody, w tym studni głębinowych. W takim rozumieniu likwidacja studni głębinowych była związana z realizacją zadań własnych gminy.
3. Jakie to są wskazane przez Wnioskodawcę przyczyny ekonomiczne likwidacji studni głębinowych?
   Przyczyny ekonomiczne to nieopłacalność eksploatacji przedmiotowych studni w związku z ich przestarzałą technologią i zastąpienie ich dostawami z wydajniejszych i nowocześniejszych ujęć wody zaspokających powszechne zaopatrzenie w wodę mieszkańców gminy. Jako spółka prawa handlowego Wnioskodawca obowiązany jest kierować się w swoich działaniach rachunkiem ekonomicznym, jakkolwiek w zakresie ograniczonym celami jego działalności. Obowiązek taki wynika pośrednio z art. 44 ust. 3 ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1870 ze zm.). Wspomniane zasady racjonalnej i efektywnej gospodarki wymagają tworzenie nowych i likwidację wyczerpanych bądź nieefektywnych ujęć wody.
   Przedmiotowe stacje, tj. we wsi A i w B, były stacjami przestarzałymi technologicznie, wymagającymi dużych nakładów finansowych w celu przywrócenia ich wartości użytkowej oraz generującymi wysokie koszty utrzymania oraz bieżących napraw. Mając powyższe na uwadze, Spółka postanowiła wyłączyć te SUW z użytkowania budując sieci wodociągowe tranzytowe. Natomiast stacje wodociągowe, które w ich zastępstwie zaopatrują w wodę mieszkańców, rozwinąć poprzez budowę nowej studni głębinowej i zbiornika wody pitnej.
   W ubiegłym roku Wnioskodawca wykonał nowy otwór studzienny stanowiący zabezpieczenie ilości i jakości wody między innymi dla wsi A. Otwór ten w bieżącym roku nakładem 350.000,00 zł zostanie wraz z automatyką oraz agregatem prądotwórczym podłączony do SUW. Cały zakres prac pozwoli na harmonijną pracę stacji, na spokojniejszą eksploatację złoża, a przede wszystkim na bezpieczeństwo i dystrybucję wody do odbiorców o odpowiednich parametrach jakościowych.
   Również budowa zbiornika betonowego o pojemności 600 m³ na SUW to kolejna inwestycja, która pozwoli na zabezpieczenie odpowiedniej ilości wody przeznaczonej dla mieszkańców zasilanych z ww. stacji, m.in. wsi C. Rezerwuar wody znacznie poprawi Spółce zdolności zabezpieczenia przeciwpożarowego, jak również technologicznego sieci wodociągowej. Prace te wykonane zostaną w I połowie 2017 r., a przewidywany wydatek ok. 500.000,00 zł.
4. Czy likwidacja studni głębinowych pozostaje w związku z przyszłymi przychodami, zabezpieczeniem lub zachowaniem źródła przychodu, np. czy grunty posłużą nowym inwestycjom w zakresie zadań, do których wykonywania został Wnioskodawca powołany itp.?
   Likwidacja studni pozostaje w związku z przychodami w tym sensie, że uwalnia Wnioskodawcę od ponoszenia kosztów utrzymania i konserwacji ujęć wody, z których nie korzysta dla realizacji obowiązków powszechnego zaopatrzenia w wodę z racji na wykonanie nowych urządzeń. Wnioskodawca nigdy nie był właścicielem gruntów, na których zlokalizowano studnie, zatem nie ma wpływu na dalsze zagospodarowanie tych gruntów.
   Reasumując likwidacja studni redukuje wydatki Wnioskodawcy związane z ich utrzymywaniem jako obiektów, które straciły związek z generowaniem bieżących przychodów przez Wnioskodawcę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Czy wydatki poniesione przez Spółkę w kwocie 55.221,24 zł stanowią koszty uzyskania przychodu w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy wydatki poniesione przez niego w kwocie 55.221,24 zł stanowią koszty uzyskania przychodu w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Uzasadnienie.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym (art. 15 ust. 1) kosztem uzyskania przychodów jest taki wydatek, który spełnia łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W ocenie Spółki wszystkie powyższe przesłanki zostały spełnione. Spółka miała możliwość poboru, uzdatniania i dostarczania wody poprzez eksploatację przedmiotowych studni głębinowych, co potwierdzają umowy z 2001 r. Wcześniej eksploatacja ujęcia wody w A odbywała się bezumownie (tj. od roku 1996).

Jak wyżej wskazano Spółka przez wiele lat czerpała przychody z tytułu poboru wody z niniejszych studni głębinowych i jej sprzedaży do odbiorców końcowych.

Ponieważ statutowym przedmiotem działalności gospodarczej Spółki ze 100% udziałem Gminy jest zaopatrzenie w wodę oraz organizacja gospodarki ściekowej na terenie Gminy, Spółka uważa, że likwidacja wyłączonych z eksploatacji studni głębinowych wchodzi w zakres jej działalności, a zaopatrzenie w wodę, jako zadanie o charakterze publicznym, realizowane przez Gminę poprzez działalność gospodarczą Spółki, nakłada na nią obowiązek fachowego przeprowadzenia takiej likwidacji na własny koszt, podobnie jak budowa nowych ujęć wody.

W związku z powyższym zasadne jest, iż to właśnie Spółka zobowiązana była dokonać ich fizycznej likwidacji.

Ponadto gdyby Spółka odmówiła przeprowadzenia likwidacji studni głębinowych, musiałaby liczyć się z działaniem Gminy polegającym na wycofaniu z bezpłatnego użytkowania innej studni głębinowej i zmuszenia do zawarcia odpłatnej umowy dzierżawy terenu, na których zlokalizowano studnie, o czym Gmina mówi wprost w piśmie z dnia 8.01.2016 r., uzasadniając to koniecznością pozyskania środków na likwidację przedmiotowych studni przez podmiot trzeci.

Zatem działanie Spółki było umotywowane zabezpieczeniem przyszłych przychodów. Powyższe uwagi stanowią indywidualną analizę wydatku poniesionego przez podatnika, przeprowadzoną przez Spółkę, jako podatnika, w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Analiza ta prowadzi do wniosku, że nie występuje sytuacja, w której ustawa wyraźnie wyłącza możliwość zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodu. Analiza potwierdza przynależność wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów, wskazując na istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. W wyniku tego procesu uznano przedmiotowy wydatek za koszt uzyskania przychodów, gdyż jest to wydatek celowy, racjonalnie uzasadniony, bowiem zabezpiecza źródła uzyskiwania przychodów Spółki, zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 i nie jest objęty włączeniami wskazanymi w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Nie zmienia tego stanowiska okoliczność, że na koszty likwidacji Spółka przeznaczyła środki pochodzące z wpłat Gminy na podwyższenie kapitału zakładowego Spółki. Dla Gminy bowiem ekwiwalentnym świadczeniem związanym z podniesieniem kapitału zakładowego Spółki i pokrycia go wkładem pieniężnym było objęcie dodatkowych udziałów w Spółce. Spółka ma natomiast swobodę w dysponowaniu środkami zgromadzonymi jako kapitał zakładowy i racjonalnego wydatkowania go na realizację celów statutowych określonych przez udziałowców w umowie spółki, w celu osiągania dochodów z prowadzonej działalności.

W związku z powyższym zasadne jest poniesienie kosztów likwidacji tych studni przez Spółkę i rozliczenie związanych z tym kosztów w zakresie podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo informuje się, że w przedmiocie podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu