Temat interpretacji
POSTANOWIENIE
Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku, działając na podstawie art.14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz.60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r., Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), w sprawie: koszty uzyskania przychodu ? wartość towarów handlowych zafakturowanych i wydanych nieistniejącemu podmiotowi posługującemu się sfałszowanymi dokumentami
stwierdza, że
stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.
UZASADNIENIE
Spółka z o.o. w dniu 27.04.2004r. sprzedała blachę nierdzewną o wartości netto 20.625,00 zł, wystawiając fakturę na podstawie przedstawionych przez kontrahenta dokumentów rejestrowych oraz wydając towar na podstawie przedstawionego potwierdzenia dokonania przelewu.
Pieniądze z tytułu sprzedaży blachy nie wpłynęły na konto Spółki. W toku dalszych ustaleń Spółka uzyskała informację, iż firma kontrahenta od czterech lat nie istnieje a pieczęć banku widniejąca na potwierdzeniu przelewu jest fałszywa, gdyż oddział banku figurujący na nim nie istnieje.
Niezwłocznie po rozpoznaniu faktu dokonania oszustwa Podatnik zawiadomił o sprawie policję, jednakże prowadzone śledztwo nie doprowadziło do wykrycia sprawcy. Wobec wyczerpania możliwości dalszego prowadzenia postępowania w tej sprawie prokuratura rejonowa orzekła o umorzeniu śledztwa.
Wątpliwości Podatnika budzi, czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym Spółka ma prawo zaliczyć równowartość wcześniej zaewidencjonowanego przychodu do kosztów uzyskania przychodu.
Zdaniem Spółki, ponieważ postanowienie prokuratury o umorzeniu śledztwa zamyka drogę na odzyskanie należności uznanie za koszt uzyskania przychodu równowartości zaewidencjonowanego wcześniej przychodu w wysokości 20.625,00 zł jest uzasadnione.
Na tle zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:
Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i 16 ustawy z 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15.02.1992r. nie uważa się za koszt uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1.
Dokonując wykładni a contrario przepisu art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15.02.1992r. przyjmuje się, iż straty w składnikach majątku obrotowego można pod pewnymi warunkami zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Przy czym przez straty w majątku obrotowym należy rozumieć jedynie straty w rzeczowych składnikach majątku obrotowego (np. kradzież towarów, straty w produktach gotowych i materiałach zaistniałe na skutek zdarzeń losowych np. pożaru, powodzi, kradzieży).
Fakt, iż Podatnik nie otrzymał należnej zapłaty za wydany towar nie może być uznany za stratę w majątku obrotowym w rozumieniu powołanego przepisu art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15.02.1992r., gdyż należności nie są zaliczane do składników rzeczowego majątku obrotowego. Ponadto ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje odrębny tryb zaliczania do kosztów uzyskania przychodów należności, które były uprzednio zaliczone do przychodów należnych.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy z dnia 15.02.1992r. nie uważa się za koszt uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1.
Jak stanowi art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności jeżeli:
- dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
- zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
- wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
- wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego.
Katalog warunków uzasadniających uznanie odpisu aktualizującego wartość należności, które uprzednio zostały zaliczone do przychodów należnych, do kosztów podatkowych, nie jest katalogiem zamkniętym. Zatem mogą istnieć inne okoliczności uprawdopodobniające nieściągalność wierzytelności. W takim przypadku, to wierzyciel musi zgromadzić dowody i przedstawić takie fakty, które będą pozwalały na wyprowadzenie wniosku, że występowało duże prawdopodobieństwo nieściągalności wierzytelności.
Jak stwierdził NSA w wyroku z dnia 20.05.1998r., sygn. akt SA/Sz 1434/97 katalog sytuacji, w których uznaje się nieściągalność wierzytelności za uprawdopodobnioną, nie jest wyczerpujący (...), jednakże nie ulega wątpliwości, że ewentualne inne przesłanki takiego uprawdopodobnienia muszą mieć charakter przesłanek o znaczeniu prawnym, równorzędnym w stosunku do wskazanych w ustawie.
Na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1 lit.a) ustawy z dnia 15.02.1992r. nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną jeżeli dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej.
Za przesłankę o charakterze równorzędnym do wymienionej w art. 16 ust. 2a pkt 1 lit.a) ustawy z dnia 15.02.1992r. mogą zostać uznane okoliczności, na które powołuje się Podatnik, iż firma dłużnika od czterech lat nie istnieje, a przedstawione przez niego dokumenty okazały się sfałszowane. Przy czym podkreślić należy, iż uprawdopodobnienie nieściągalności należności wystąpi, jeżeli okoliczności na które powołuje się Podatnik zostały udokumentowane dla celów podatkowych, oraz o ile do zaistniałej sytuacji, nie przyczynił się sam Podatnik, poprzez brak zachowania należytej staranności.
W świetle powyższego, pod przedstawionymi powyżej warunkami, stanowisko Podatnika, iż po umorzeniu przez prokuraturę rejonową śledztwa w sprawie wyłudzenia towaru, wobec niewykrycia sprawcy, Spółka ma prawo zaliczyć równowartość wcześniej zaewidencjonowanego przychodu do kosztów uzyskania przychodu, uznać należy za prawidłowe.