Temat interpretacji
w zakresie przychodów z tytułu umorzenia zobowiązania
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2018 r. (data wpływu 25 kwietnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodów jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 25 kwietnia 2018 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie konsekwencji podatkowych związanych z umorzeniem zobowiązania, tj. zwolnieniem Spółki z obowiązku zapłaty.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca (dalej jako X) prowadzi działalność m in. w
zakresie dochodzenia nabywanych wierzytelności.
X nabywa
wierzytelności od banków. Współpraca X z bankami następuje w oparciu o
umowę o wspólnym przedsięwzięciu w obrocie wierzytelnościami i umowy
cesji.
Zasady współpracy pomiędzy X a bankami w w/w zakresie są następujące:
- nabywanie i windykowanie przez X wierzytelności finansowane jest przez wybrany przez X bank, z którym X ma zawartą umowę o wspólnym przedsięwzięciu,
- finansowanie to następuje poprzez pokrycie kosztów windykacji, w tym a w wyjątkowych sytuacjach również ceny za nabyte wierzytelności w ramach umowy o wspólnym przedsięwzięciu lub jej części, jeśli wpływy z windykacji będą niższe od prognozowanych we wstępnej wycenie lub później niż założone terminy,
- X nabywa wierzytelności na swoją rzecz, najczęściej ustalając odroczony termin zapłaty ceny, skorelowany z prognozowanym przepływami finansowymi z nabytych wierzytelności (tak, aby termin zapłaty ceny nastąpił po dacie szacowanych wpływów z windykacji wierzytelności),
- X nabywa wierzytelności na swoją rzecz i przeprowadza czynności windykacyjne,
- nabywane wierzytelności są wierzytelnościami trudnymi, tj. wymagalnymi i zakwalifikowanymi przez bank wg odnośnych przepisów do sytuacji ryzyka stracone; nabycie następuje po cenie niższej od wartości nominalnej tych wierzytelności, a cena nabycia odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość tych wierzytelności w chwili sprzedaży,
- ze środków uzyskanych z windykacji X spłaca zobowiązania względem banków z tytułu ceny za nabyte wierzytelności oraz z tytułu pokrycia kosztów windykacji,
- w celu zabezpieczenia swoich roszczeń banki mają możliwość zawarcia warunkowej umowy przelewu wierzytelności, wedle której w przypadku braku zapłaty ceny za wierzytelność w odroczonym terminie następuje zwrotny przelew wierzytelności, a ponadto wedle umowy, w takim przypadku bank może zaspokoić swoje roszczenia tylko do wysokości nieuzyskanej ceny za wierzytelność.
Żadna z zawartych umów nie przewiduje jednak zwrotnego przelewu wierzytelności w toku realizacji umowy inwestycyjnej, w okresie kiedy nie nadszedł jeszcze termin zapłaty ceny za wierzytelność, a więc nie ziścił się warunek.
X w toku procesu windykacji nabytych wierzytelności rozważa dokonanie &− w niektórych przypadkach &− cesji na rzecz banku w zamian za zwolnienie z zapłaty ceny za ich nabycie lub skompensowanie wzajemnych zobowiązań z tytułu cen za cesje.
Powodem determinującym decyzję X jest szacowany w oparciu o aktualne dane, dłuższy niż założono w pierwotnej wycenie okres windykacji oraz rozbieżne koncepcje kierunków windykacji przyświecające bankowi i X jako współinwestorom na podstawie umowy o wspólnym przedsięwzięciu.
X rozważa dwa warianty ustalenia ceny wierzytelności przelewanej zwrotnie na rzecz banku:
- ustalenie ceny zbycia przez X na bank na poziomie równym cenie nabycia wierzytelności przez X od banku, pomniejszonej o dokonane już przez X częściowe płatności na rzecz banku z tytułu ceny (cena sprzedaży nadal będzie niższa, aniżeli wartość nominalna wierzytelności),
- ustalenie ceny na podstawie aktualnej wyceny wartości, która z uwagi na upływ czasu będzie niższa niż cena za jaką X nabyło wierzytelności.
W pierwszym przypadku cena do zapłaty przez X na rzecz banku skompensuje się z ceną jaką bank będzie zobowiązany zapłacić X. Ponadto w przypadku sprzedaży wierzytelności na rzecz banku po cenie nabycia, cena sprzedawanej wierzytelności, ze względu na upływ czasu i nieskuteczność egzekucji, będzie wyższa aniżeli wartość rynkowa tej wierzytelności, aczkolwiek nadal cena sprzedaży nie będzie wyższa, aniżeli wartość nominalna wierzytelności.
W drugim przypadku, cena wierzytelności przelewanej zwrotnie na rzecz banku będzie niższa niż cena, po jakiej nastąpiło nabycie tej wierzytelności przez X. Pomimo zatem dokonania zwrotnego przelewu wierzytelności po stronie X pozostanie zobowiązanie do zapłaty na rzecz banku pozostałej części ceny. W takim przypadku planowane jest, że bank zwolni X z zapłaty pozostałej części ceny.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Czy dokonanie przez X zwrotnego przelewu wierzytelności w toku realizacji umowy inwestycyjnej, w okresie kiedy nie nadszedł jeszcze termin zapłaty ceny za wierzytelność potwierdza, ze pierwotny przelew wierzytelności, tj. z banku na X nie był przelewem o charakterze powierniczym, a tym samym czynność taka nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych oznaczone we wniosku numerem 3. Zagadnienia z zakresu podatku od towarów i usług zostaną rozpatrzone w odrębnej interpretacji.
Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania trzeciego) zwolnienie X z zapłaty pozostałej części ceny będzie skutkowało powstaniem przychodu po stronie X.
Zwolnienie z długu jest źródłem przychodu. Wynika to jednoznacznie z przepisu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o CIT. Zgodnie z którym, przychodem jest wartość umorzonych zobowiązań. Bez znaczenia jest w takim przypadku fakt, że wzajemne zobowiązania stron, które nie zostały w całości skompensowane powstały w związku z obrotem tym samym prawem majątkowym. Istotne jest natomiast to, że nastąpiła zmiana wartości rynkowej cedowanej wierzytelności i w wyniku cesji zwrotnej bank otrzyma wierzytelność o wartości rynkowej obniżonej w stosunku do cesji pierwotnej.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2343, z późn. zm., dalej: updop) przychodami są w szczególności: wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek/kredytów, z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.
Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka w ramach swojej działalności współpracuje z bankami, nabywając od nich wierzytelności w celu windykacji.
Umowa zawarta z wybranym bankiem przewiduje, że Spółka będzie mogła dokonać na jego rzecz zwrotnego przelewu wierzytelności. Spółka rozważa, dwa warianty ustalenia ceny wierzytelności przelewanej zwrotnie na rzecz banku. Przedmiotem zapytania jest wariant drugi, w którym cena wierzytelności przelewanej zwrotnie będzie niższa niż cena, po jakiej nastąpiło nabycie tej wierzytelności przez Spółkę. W takiej sytuacji po stronie Spółki powstanie zobowiązanie do zapłaty na rzecz banku pozostałej części ceny. Jednakże strony planują, że w takim przypadku bank zwolni Spółkę z zapłaty pozostałej części ceny.
Zdaniem Spółki zwolnienie jej z zapłaty części ceny będzie stanowiło przychód podlegający opodatkowaniu.
W świetle przepisu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) updop, każde umorzenie zobowiązania będzie powodowało co do zasady, powstanie przychodu po stronie dłużnika w wysokości wartości umorzonego zobowiązania.
Umorzenie zobowiązania ma swoje źródło w art. 508 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Dla skutecznego umorzenia zobowiązania (lub jego części) koniecznym jest zaistnienie dwóch elementów, tj. zwolnienie z długu przez wierzyciela oraz przyjęcia zwolnienia przez dłużnika.
W omawianej sprawie strony ustaliły, że Spółka zostanie zwolniona z obowiązku zapłaty na rzecz banku kwoty wynikającej z różnicy pomiędzy ceną nabycia, a rynkową wartością przelewanej zwrotnie wierzytelności. Z tego tytułu powstanie po jej stronie przysporzenie majątkowe, w wysokości wartości umorzonego zobowiązania, które będzie stanowiło przychód podatkowy.
A zatem stanowisko Spółki należy uznać prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidulana wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej