POSTANOWIENIE - Interpretacja - DP/P1/423-0036/05/AK

www.shutterstock.com
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 14.04.2005, sygn. DP/P1/423-0036/05/AK, Pomorski Urząd Skarbowy

Temat interpretacji

Pytanie podatnika

POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku działając na podstawie art.14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz.60), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 64, poz. 654 z późn. zm), w sprawie: różnice kursowe przy potrąceniu wzajemnych wierzytelności wyrażonych w walutach obcych

stwierdza, że

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

W latach 2001 - 2003 Spółka zaciągnęła pożyczki, w wyniku których stała się dłużnikiem swojego udziałowca, tj. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zawiązanej i istniejącej zgodnie z prawem holenderskim. Jednocześnie Spółka uzgodniła warunki nabycia wierzytelności przysługującej podmiotowi trzeciemu względem tego udziałowca. Z chwilą nabycia tych wierzytelności Spółka chciałaby dokonać kompensaty kwoty wymagalnej pożyczki z wierzytelnością względem udziałowca (oba zobowiązania / wierzytelności są wyrażone oraz płatne w walucie obcej) na zasadzie art. 498 i następnych Kodeksu cywilnego. W wyniku powyższej kompensaty w księgach Spółki, prowadzonych w walucie polskiej, powstaną różnice kursowe wynikające z wyższego kursu USD w stosunku do złotego w dacie zaciągania pożyczki (zarachowania zobowiązania z tego tytułu) w porównaniu z kursem obowiązującym w dacie wzajemnej kompensaty zobowiązań (spłaty pożyczki przez Spółkę), prowadzące do zmniejszenia, przeliczonego na walutę polską, zobowiązania Spółki z tytułu Pożyczki.

Zdaniem Podatnika zrealizowane po stronie Spółki różnice kursowe, powstałe w przypadku dokonania potrącenia (kompensaty) wzajemnych wierzytelności przysługującej kontrahentowi zagranicznemu wobec Spółki z wierzytelnością Spółki wobec tego kontrahenta, w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego, tj. art. 12 ust. 3 w związku z art. 12 ust. 1, art. 12 ust. 2a, art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) nie wpływają na wysokość zobowiązania podatkowego Spółki w podatku dochodowym od osób prawnych, to jest nie stanowią przychodu Spółki podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych oraz nie stanowią podstawy do korekty (obniżenia) kosztów uzyskania przychodów po stronie Spółki i tym samym podwyższenia podstawy opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych.

Na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:

W ustawie z 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca wyodrębnił w poszczególnych przepisach art. 12 i 15 następujące stany faktyczne, w których ustala się różnice kursowe wpływające na przychody lub koszty uzyskania przychodów:

  1. przychody związane z prowadzoną działalnością gospodarczą wyrażone w walutach obcych gdy występuje różnica kursu między dniem uzyskania a dniem faktycznego otrzymania (art. 12 ust. 3 - jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu),
  2. koszty uzyskania przychodów związane z osiąganiem przychodów wyrażone w walutach obcych gdy występuje różnica kursu między dniem zarachowania a dniem zapłaty (art. 15 ust. 1 - zdanie trzecie - jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów),
  3. różnice kursowe od własnych środków pieniężnych (art. 12 ust. 2a i art. 15 ust. 1a - przychody / koszty z tytułu różnic kursowych od własnych środków pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu kupna / sprzedaży walut z dnia faktycznego otrzymania / zapłaty oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik).

Różnice kursowe wymienione w punktach 1 i 2 zwiększają lub zmniejszają przychody (jeżeli dotyczą sprzedaży towarów lub usług) lub wpływają na koszty uzyskania przychodów (jeżeli dotyczą zakupu towarów i usług). Natomiast dodatnie różnice kursowe wymienione w pkt 3 stanowią przychód, a ujemne koszt uzyskania przychodu.

Stosownie do powyżej wskazanych przepisów prawa podatkowego różnice kursowe powstają przy poniesionych kosztach lub otrzymanych przychodach w walucie obcej, jedynie wówczas, gdy pomiędzy dniem zarachowania i dniem faktycznej zapłaty występują różne kursy walut.

Różnice kursowe od własnych środków pieniężnych związane są z faktycznym wpływem walut obcych lub rozchodem tych walut z rachunku bankowego w wyniku zaistniałych zdarzeń gospodarczych, bądź z zakupem od banku lub sprzedażą bankowi walut obcych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Podatnika we wniosku wynika, że Spółka otrzymała pożyczkę w walucie obcej. W przypadku otrzymania pożyczki w walucie obcej - co do zasady - spłata pożyczki zaciągniętej w dewizach może powodować powstanie różnic, wynikających ze wzrostu / spadku kursu walut, który wystąpił pomiędzy dniem otrzymania pożyczki a dniem jej spłaty (różnice kursowe). Różnice te ustalane w odniesieniu do kwoty faktycznej spłaty pożyczki skutkują realnym zwiększeniem / zmniejszeniem kosztu pozyskania kapitału. Należy przy tym pamiętać, że przy zaliczaniu różnic kursowych powstałych przy wyliczaniu kwoty spłaty pożyczki do kosztów uzyskania przychodów musi być spełniony warunek, że cel, na który pożyczka została przeznaczona był związany z gospodarczą działalnością podatnika i pożyczone pieniądze przyczyniły się do zwiększenia lub utworzenia nowego źródła przychodów. Jeżeli pożyczka lub jej część została przeznaczona na inwestycje, to - zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - różnice kursowe zwiększają / obniżają koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku nie doszło jednak do faktycznej spłaty pożyczki, lecz do kompensaty (potrącenia) wzajemnych wierzytelności. Kompensata zaś, chociaż jest formą regulowania wzajemnych zobowiązań i należności, to nie można uznać, iż jest ona związana z finansowymi operacjami, skutkującymi (w ujęciu kasowym) utratą lub wzrostem wartości waluty. Dlatego w sytuacji, gdy rozliczenia między podmiotami następują na zasadach kompensaty wzajemnych zobowiązań i należności nie powstają różnice kursowe, które miałyby wpływ na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Jak stwierdził Minister Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (pismo z dnia 16.04.2004r. nr PB4/KGK-060-1445-44/04) w wyniku potrącenia nie dochodzi do efektywnej zapłaty dokonanej w pieniądzu. Potrącenie, pomimo iż dotyczy zobowiązań do świadczeń tego samego rodzaju, nie prowadzi bowiem do ich realizacji, a jedynie do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania.

Także w piśmie z dnia 14.06.2004r. nr PB4/KGK-8214-836-173/04 Ministerstwo Finansów odnosząc się do kwestii skutków podatkowych potrącenia wzajemnych wierzytelności wyrażonych w walutach obcych potwierdziło, iż prawo do podwyższenia albo obniżenia przychodów lub kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut pomiędzy dniem faktycznego otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań, a dniem ich zarachowania istnieje wyłącznie w przypadku dokonania zapłaty w pieniądzu.

Mając zatem na uwadze przedstawiony stan prawny rozliczenie przez Spółkę wzajemnych wierzytelności na zasadach kompensaty nie doprowadzi do powstania podatkowych różnic kursowych, stanowiących podstawę do korekty przychodów i kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym - w stanie faktycznym przedstawionym przez Podatnika we wniosku - różnice kursowe powstałe między dniem otrzymania pożyczki, a dniem kompensaty jako różnice niezrealizowane mogą zostać uwzględnione jedynie w bilansowym rachunku Spółki.

Biorąc powyższe pod uwagę przedstawione przez Stronę we wniosku stanowisko jest prawidłowe.

Pomorski Urząd Skarbowy