Temat interpretacji
Czy opisana w stanie faktycznym kara umowna stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, tym samym nie podlegając wyłączeniu przewidzianemu w art. 16 ust. 1 pkt 22 tej ustawy?
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 9 listopada 2017 r. (data wpływu 15 listopada 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości uznania za koszty podatkowe wskazanych we wniosku wydatków jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 15 listopada 2017 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości uznania za koszty podatkowe wskazanych we wniosku wydatków.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca - Spółka Akcyjna (zwana dalej: Spółką) jest podmiotem dostarczającym rozwiązania informatyczne, między innymi dla podmiotów sektora publicznego. W 2013 r. Spółka podpisała umowę (zwaną dalej: Umową) z Kontrahentem, na podstawie której zobowiązała się m.in. do świadczenia Usług Utrzymania Środowisk oraz Usług Zapewnienia Jakości. Usługi te polegają na wsparciu technicznym systemu informatycznego, w szczególności zaś na obsłudze zgłoszeń. Umowa określa maksymalny czas reakcji (czas między dokonaniem zgłoszenia, a rozpoczęciem prac zmierzających do jego realizacji) oraz czas realizacji (czas między dokonaniem zgłoszenia, a wykonaniem świadczenia w ramach danej usługi) na różne kategorie zgłoszeń. Umowa określa również poziomy jakości świadczonych usług, rozumiane jako zbiorcza statystyka terminowości obsługi zgłoszeń.
W przypadku niedotrzymania przez Spółkę zapisanych czasów reakcji lub czasów realizacji, Umowa przewiduje nałożenie przez Kontrahenta na Spółkę kar umownych, kalkulowanych jako iloczyn pewnej stawki podstawowej (procent wynagrodzenia, nie mniej niż określona w Umowie kwota) oraz czasu opóźnienia lub stopnia niedostępności środowisk.
W wyniku podpisania Umowy Wnioskodawca przejął wykonywanie zapisanych w niej zadań od poprzedniego wykonawcy usług dla Kontrahenta. Okazało się, że przekazany Spółce do utrzymania (z dniem 1 lipca 2013 r.) system był istotnie różny od systemu istniejącego i opisanego na etapie przetargu oraz w tzw. okresie przejściowym. Kontrahent zezwolił poprzedniemu wykonawcy usług na zainstalowanie i uruchomienie w systemie informatycznym licznych, często niedostatecznie przetestowanych modyfikacji, w bardzo krótkim czasie, tuż przed przejęciem systemu przez Wnioskodawcę, tj. w czerwcu 2013 r. W efekcie okazało się, że system przekazany do utrzymania zawierał szereg ukrytych wad i nieprawidłowości, o istnieniu których Spółka powzięła informacje dopiero w momencie rozpoczęcia realizacji Umowy, co istotnie wpłynęło na przebieg realizacji Umowy przez Wykonawcę.
W toku wykonywania Umowy, w lipcu i sierpniu 2013 r., tj. w pierwszych dwóch miesiącach, doszło do opóźnień w realizowaniu jej zapisów, to jest do nieterminowego realizowania zgłoszeń, zarówno w ramach Usług Utrzymania Środowisk, jak i Usług Zapewnienia Jakości. Nieterminowość ta wynikała z opisanej wyżej, niespotykanej i nieprzewidzianej okoliczności, jaką były liczne modyfikacje systemu, wprowadzone przez poprzedniego wykonawcę usług, które, będąc w większości nieprzetestowane i nieudokumentowane, spowodowały lawinę błędów i przypadków niestabilności systemu. Wnioskodawca nie był świadomy skali zmian wprowadzonych przez poprzedniego wykonawcę usług w czerwcu 2013 r., a więc w okresie bezpośrednio poprzedzającym rozpoczęcie świadczenia usług wynikających z Umowy.
W efekcie opisanych powyżej opóźnień w realizacji Kontrahent nałożył na Spółkę kary umowne.
Wnioskodawca zaznacza, że wszystkie przewidziane w Umowie usługi zostały ostatecznie w pełnym zakresie wykonane. Niezgodny z Umową był wyłącznie termin realizacji tych usług, co stanowiło podstawę do naliczenia kar umownych.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy opisana w stanie faktycznym kara umowna stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, tym samym nie podlegając wyłączeniu przewidzianemu w art. 16 ust. 1 pkt 22 tej ustawy?
Zdaniem Wnioskodawcy, w stanie faktycznym kara umowna, nałożona przez Kontrahenta, stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodu i nie podlega wyłączeniu przewidzianemu w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Kara umowna jest płatnością wynikającą wprost z zapisów umownych - zgodnie z art. 484 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r poz. 459 z późn. zm.), w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Jest to zatem bez wątpienia płatność związana z wykonywaną umową, a zatem z osiąganym z jej tytułu przychodem.
W przedstawionej w opisie stanu faktycznego sytuacji nie doszło do nienależytego, a do nieterminowego wykonania usług, przewidzianych w Umowie. Spółka działała w celu osiągnięcia przychodu z tytułu realizacji Umowy (jak zaznaczono w stanie faktycznym, usługi zostały finalnie wykonane w sposób w pełni zaakceptowany przez Kontrahenta), choć nie zawsze była w stanie sprostać terminom w niej przewidzianym. Tym samym można uznać, że spełniona jest przesłanka pozytywna uznania takiego wydatku, jakim jest kara umowna, za koszt uzyskania przychodu - to jest przesłanka z art. 15 ust. 1 ustawy o C1T. Wydatek ten bowiem ponoszony jest w celu zachowania źródła przychodu, jakim jest podpisana Umowa.
Ustawodawca przewidział jednak - w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT - katalog przesłanek negatywnych, wyłączających możliwość zakwalifikowania określonych kategorii wydatków jako kosztów uzyskania przychodu. W szczególności chodzi tu o art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, który stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Cytowany przepis nie dotyczy jednak sytuacji opisanej w stanie faktycznym. Potwierdzenie takiego rozumienia przepisu znaleźć można m.in. w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z 16 sierpnia 2016 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach Znak: IBPB-1-2/4510-618/16-1/BD: Wymienione w treści ww. przepisu kary umowne stanową katalog zamknięty i wiążą się z nienależytym wykonaniem zobowiązań. Celem tego przepisu jest zatem uniemożliwienie pomniejszenia podstawy opodatkowania o koszty poniesione w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania. W katalogu tym jednak nie został wymieniony, będący przedmiotem zapytania Wnioskodawcy przypadek, tj. nieterminowe wykonanie usług. Dlatego też zdarzenie to należy rozpatrywać w oparciu o spełnienie ogólnych przesłanek uznania poniesionego wydatku za koszty uzyskania przychodów.
W przypadku opisanym w stanie faktycznym opóźnienia w świadczeniu usług - występujące przez pierwsze dwa miesiące trwania Umowy - zdaniem Wnioskodawcy, wynikały wyłącznie z faktu, że przejęty do obsługi system informatyczny znacząco odbiegał w swoim funkcjonowaniu i architekturze od stanu, przedstawionego w dokumentacji przetargowej. Modyfikacje, które w większości były nieprzetestowane, a w dużej mierze wadliwe i niestabilne i które spowodowały opóźnienia w świadczeniu usług obsługi systemu przez Spółkę, zostały zaimplementowane przez poprzedniego wykonawcę usług za zgodą Kontrahenta, jednak bez wiedzy Spółki. Terminy obsługi zgłoszeń, ustalone w Umowie, negocjowane były w okolicznościach innych niż zastane w momencie faktycznego przejęcia obsługi systemu przez Spółkę. Spółka od momentu podpisania Umowy była przygotowana do terminowego świadczenia usług, ale w warunkach opisanych w dokumentacji przetargowej. Dlatego nie można przypisać jej żadnej winy w związku z tym, że stan rzeczywisty odbiegał od stanu tam opisanego. Tym samym opóźnienia, które wystąpiły, w żadnym wypadku nie mają charakteru zawinionego, a więc nie stanowią zwłoki w świadczeniu usług.
Zatem, biorąc także pod uwagę prymat wykładni językowej w prawie podatkowym oraz zakaz interpretacji rozszerzającej w odniesieniu do obowiązków podatników (tu: wyjątków ograniczających prawo do zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodu), uznać należy, że kara umowna opisana w stanie faktycznym nie spełnia tej negatywnej przesłanki.
Skoro więc kara umowna została poniesiona w ramach działania w celu zachowania źródła przychodu oraz nie spełnia przesłanki negatywnej (wyłączającej) z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, uznać należy, że taką karę można zaliczyć do kategorii kosztów uzyskania przychodu, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Podobne stanowisko wyrażone zostało również m.in. w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, wydanych przez:
- Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 29 maja 2017 r. Znak: 0114-KDIP2- 3.4010.10.2017.2.KK,
- Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 17 maja 2017 r. Znak: 1462-1PPB3.4510. 73.2017.1.DP: (...) stwierdzić należy, że możliwość zaliczenia kar umownych w poczet podatkowych kosztów uzyskania przychodów istnieje, gdy naliczenie tych kar stanowi efekt niechcianych przez podatnika okoliczności wynikających z działań zmierzających co do zasady do uzyskania przychodu podatkowego. Podatnik chcąc zaliczyć tego typu świadczenia do rachunku podatkowego winien zatem wskazać na okoliczności bądź te niezależne od niego (np. wynikające ze zmiany koniunktury), bądź jeśli nawet zależne to nieplanowane, które świadczą, iż podejmowane przez niego działania nie były zawinione, a opierały się na rzetelnym wykonywaniu obowiązków. Działania zaś zawinione, a nie wynikające z czynników zewnętrznych nie realizują celu zakreślonego w ustawie o CIT (...),
- Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, 15 lutego 2017 r. Znak: 2641-IBPB-l-2.4510. 1076.2016.1.BKD: (...) jeżeli Spółka działała przy zachowaniu zasad należytej staranności, a naliczona kara wynika z okoliczności, na które Spółka nie miała wpływu i jest związana z uzyskiwanym przez nią przychodem w ramach prowadzonej działalności, to zapłaconą karę umowną będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów,
- Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, 30 stycznia 2017 r. Znak: 2461-IBPB-1-1. 4510.373.2016.1.BK: (...) zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, mogą podlegać wyłącznie te kary umowne, których zapłata oparta jest na obiektywnych przesłankach, wskazujących, że podmiot zobowiązany do jej uiszczenia dochował należytej staranności, tj. podjął wszelkie działania stanowiące podstawę prawidłowej realizacji umowy (...), (...) stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu kary umownej za opóźnienie w dostawach towarów powstałych z przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy - jest prawidłowe (tj. wydatki takie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu - przyp. Wnioskodawcy),
- Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, 10 listopada 2016 r. Znak: 3063-ILPB2.4510. 92.2016.1.AO),
- Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, 16 sierpnia 2016 r. Znak: IBPB-1-2/4510-618/16-1/BD: Podkreślić bowiem należy, że nałożone kary, które wynikają z nieracjonalnego i pozbawionego należytej staranności działania samej Spółki nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Niezwykle istotne jest, aby obiektywna ocena działań Spółki skutkowała możliwością uznania ich za racjonalne, podjęte przy zachowaniu zasad staranności, które to działania muszą cechować przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą. W takim przypadku zapłacona przez Wnioskodawcę kara umowna za nieterminowe wykonanie usług stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodów. Jeżeli więc powyższa sytuacja nie wynika z nieracjonalnego i pozbawionego należytej staranności działania, to wydatki z tytułu ww. kar umownych, jako spełniające warunki określone w art. 15 ust. 1 updop, stanowić będą koszty uzyskania przychodów,
- Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, 28 kwietnia 2016 r. Znak: IPPB3/4510-77/16-2/DP: (...) należy zbadać, czy w świetle wszystkich występujących w sprawne okoliczności, Spółka zachowała należytą staranność i czy zapłata kary umownej będzie następstwem zdarzeń niezależnych od Spółki. Tak będzie w przypadku, gdy Spółka zobowiązana do wytworzenia określonego produktu nie mogła na czas pozyskać odpowiednich składników. Ta sytuacja jest bowiem związana z utrudnieniem w dostawie tych składników, która to utrudnienia były niezależne od Spółki. Poniesienie kar umownych za niedotrzymanie terminu jest z kolei związane z utrzymaniem kontraktu z odbiorcą produktów wytwarzanych przez Spółkę, co przesądza o racjonalności i celowości poniesionego wydatku.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Na wstępie zauważyć należy, że z uwagi na fakt, że wniosek złożony 15 listopada 2017 r., dotyczy przedstawionego w nim stanu faktycznego, niniejsza interpretacja indywidualna oparta jest o przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2018 r. (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2343 ze zm. -dalej: updop).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Przepis powyższy oznacza, że podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Zatem kosztem uzyskania przychodu są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.
Podkreślić przy tym należy, że to obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 updop.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Do kosztów uzyskania przychodów na tej podstawie nie będą mogły zatem zostać zaliczone kary umowne i odszkodowania z tytułu:
- wad dostarczonych towarów, wykonanych robot i usług,
- zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,
- zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika m.in., że Wnioskodawca jest podmiotem dostarczającym rozwiązania informatyczne, m.in. dla podmiotów sektora publicznego. W 2013 r. podpisał z Kontrahentem umowę, na podstawie której zobowiązał się m.in. do świadczenia Usług Utrzymania Środowisk oraz Usług Zapewnienia Jakości, polegających na wsparciu technicznym systemu informatycznego, a w szczególności na obsłudze zgłoszeń. Umowa określa maksymalny czas reakcji (czas między dokonaniem zgłoszenia, a rozpoczęciem prac zmierzających do jego realizacji) oraz czas realizacji (czas między dokonaniem zgłoszenia, a wykonaniem świadczenia w ramach danej usługi) na różne kategorie zgłoszeń. Umowa określa również poziomy jakości świadczonych usług, rozumiane jako zbiorcza statystyka terminowości obsługi zgłoszeń. W przypadku niedotrzymania przez Wnioskodawcę zapisanych czasów reakcji lub czasów realizacji, umowa przewiduje nałożenie przez Kontrahenta na Spółkę kar umownych, kalkulowanych jako iloczyn pewnej stawki podstawowej (procent wynagrodzenia, nie mniej niż określona w umowie kwota) oraz czasu opóźnienia lub stopnia niedostępności środowisk.
W wyniku podpisania umowy, Wnioskodawca przejął wykonywanie zapisanych w niej zadań od poprzedniego wykonawcy usług dla Kontrahenta. Okazało się, że przekazany Wnioskodawcy do utrzymania, z dniem 1 lipca 2013 r., system był istotnie różny od systemu istniejącego i opisanego na etapie przetargu oraz w tzw. okresie przejściowym. Kontrahent zezwolił poprzedniemu wykonawcy usług na zainstalowanie i uruchomienie w systemie informatycznym licznych, często niedostatecznie przetestowanych modyfikacji, w bardzo krótkim czasie, tuż przed przejęciem systemu przez Wnioskodawcę, tj. w czerwcu 2013 r. W efekcie okazało się. że system przekazany do utrzymania zawierał szereg ukrytych wad i nieprawidłowości, o istnieniu których Wnioskodawca powziął informacje dopiero w momencie rozpoczęcia realizacji umowy, co istotnie wpłynęło na przebieg jej realizacji przez Wykonawcę.
W toku wykonywania umowy, w lipcu i sierpniu 2013 r., tj. w pierwszych dwóch miesiącach, doszło do opóźnień w realizowaniu jej zapisów, tj. do nieterminowego realizowania zgłoszeń, zarówno w ramach Usług Utrzymania Środowisk, jak i Usług Zapewnienia Jakości. Nieterminowość ta wynikała z opisanej wyżej, niespotykanej i nieprzewidzianej okoliczności, jaką były liczne modyfikacje systemu, wprowadzone przez poprzedniego wykonawcę usług, które, będąc w większości nieprzetestowane i nieudokumentowane, spowodowały lawinę błędów i przypadków niestabilności systemu. Wnioskodawca nie był świadomy skali zmian wprowadzonych przez poprzedniego wykonawcę usług w czerwcu 2013 r., a więc w okresie bezpośrednio poprzedzającym rozpoczęcie świadczenia usług wynikających z umowy.
W efekcie opisanych powyżej opóźnień w realizacji, Kontrahent nałożył na Wnioskodawcę kary umowne. Wnioskodawca zaznacza, że wszystkie przewidziane w umowie usługi zostały ostatecznie w pełnym zakresie wykonane, a niezgodny z umową był wyłącznie termin realizacji tych usług, co stanowiło podstawę do naliczenia kar umownych.
Na tle przedstawionego stanu sprawy w pierwszej kolejności należy wskazać, że kara do zapłacenia której zobowiązany został Wnioskodawca nie jest karą umowną ani odszkodowaniem, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 updop. Przepis ten wyłącza bowiem z kosztów uzyskania przychodów kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Nie dotyczy on przypadku nieterminowego wykonania usługi. Zatem cytowany przepis nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. Nie stanowi to jednakże automatycznie przesłanki do zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów podatkowych.
Wobec tego koniecznym jest ustalenie, czy w przedstawionym stanie faktycznym kara, o której mowa we wniosku, może być uznana za koszt uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 updop w sytuacji, gdy doszło do nieterminowego wykonania usług wynikających z zawartej umowy i Wnioskodawca poniósł wskazane we wniosku wydatki. W tym też kontekście zauważyć należy, że jak wynika z wniosku:
- W wyniku podpisania umowy Wnioskodawca przejął wykonywanie zapisanych w niej zadań od poprzedniego wykonawcy usług dla Kontrahenta. Okazało się, że przekazany Wnioskodawcy do utrzymania, z dniem 1 lipca 2013 r., system różnił się od systemu istniejącego i opisanego na etapie przetargu oraz w tzw. okresie przejściowym,
- Kontrahent zezwolił poprzedniemu wykonawcy usług na zainstalowanie i uruchomienie w systemie informatycznym licznych, często niedostatecznie przetestowanych modyfikacji, w bardzo krótkim czasie, tuż przed przejęciem systemu przez Wnioskodawcę, tj. w czerwcu 2013 r. W efekcie okazało się, że system przekazany do utrzymania zawierał szereg ukrytych wad i nieprawidłowości, o istnieniu których Wnioskodawca powziął informacje dopiero w momencie rozpoczęcia realizacji umowy, co istotnie wpłynęło na przebieg jej realizacji przez Wykonawcę.
- Wnioskodawca nie był świadomy skali zmian wprowadzonych przez poprzedniego wykonawcę usług w czerwcu 2013 r., a więc w okresie bezpośrednio poprzedzającym rozpoczęcie świadczenia usług wynikających z umowy.
Abstrahując od kwestii, czy w świetle powyższych okoliczności, Wnioskodawca w istocie dochował należytej staranności, oceniając warunki przetargu i przedmiotu umowy zawartej w następstwie jego wygrania (ocena w tym zakresie wykracza poza ramy postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej), zauważyć należy, że dokonując przejęcia systemu od poprzedniego wykonawcy i stwierdzając, że odbiega on w sposób istotny, a więc w zakresie mogącym mieć wpływ na sposób, czy też termin realizacji umowy, winien był on podjąć działania, mające na celu wyeliminowanie niekorzystnych dla niego konsekwencji. Tym bardziej Wnioskodawca winien był tak uczynić w sytuacji, gdy jak wynika z wniosku Kontrahent wyraził zgodę na uruchomienie przez poprzedniego wykonawcę modyfikacji w systemie informatycznym, przez co system odbiegał od specyfikacji przetargowej. W takiej bowiem sytuacji, ww. okoliczności winny znaleźć odzwierciedlenie w stosownych ustaleniach pomiędzy stronami umowy dot. warunków, w tym terminów realizacji umowy, a skutki opóźnień w realizacji umowy nie powinny być przenoszone na Skarb Państwa.
W konsekwencji, w niniejszej sprawie kary umowne będące następstwem nieterminowego wykonania umów nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Ponadto w ocenie Organu, w przedstawionym stanie faktycznym wydatek na zapłacenie kar umownych nie był wydatkiem poniesionym w celu uzyskania przychodu, a wręcz przeciwnie, celem działania (zapłaty kary umownej) nie mogło być powstanie przychodu. Nie był on również wydatkiem poniesionym dla zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, bowiem brak tu przesłanek wskazujących, że zapłata kary umownej wpłynęła na podtrzymanie źródła przychodów, jego utrzymanie w sprawności, czy też przyczyniło się do skutecznej realizacji przedsięwzięcia lub uczyniło źródło przychodów mocnym, trwałym i odpornym na działanie czynników obniżających jego sprawność.
Reasumując, kwota kary zapłacona w okolicznościach wskazanych w opisie stanu faktycznego sprawy nie może być uznana za koszt uzyskania przychodów.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Odnosząc się natomiast do przywołanych we wniosku interpretacji indywidualnych należy wskazać, że dotyczą one odmiennych stanów fatycznych niż przedstawiony w omawianym wniosku, brak jest więc podstaw, aby można było je w jakikolwiek sposób porównawczo zastosować do niniejszego przypadku.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej