Czy wydatki ponoszone na zakup uprawnień do emisji stanowią koszty uzyskania przychodów dla Spółki. W którym momencie Spółka będzie uprawniona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu nabycia uprawnień do emisji CO2.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalenia:

-  czy wydatki ponoszone na zakup uprawnień do emisji stanowią koszty uzyskania przychodów dla Spółki – jest prawidłowe,

-  czy ww. wydatki stanowią bezpośrednie koszty uzyskania przychodów i w którym momencie Spółka będzie uprawniona do rozpoznania tych kosztów – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

-  czy wydatki ponoszone na zakup uprawnień do emisji stanowią koszty uzyskania przychodów dla Spółki,

-  w którym momencie Spółka będzie uprawniona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu nabycia uprawnień do emisji CO².

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Głównym przedmiotem działalności (…) Sp. z o.o. z siedzibą w (…) (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest działalność w zakresie produkcji alkoholu etylowego. Działalność produkcyjna prowadzona jest w Zakładzie (…). Zasadnicza działalność produkcyjna skupia się wokół produkcji (...) wykorzystywanego w wytwarzaniu biopaliw, a także alkoholu (...) wykorzystywanego w przemyśle (...). Spółka jest obecna również na rynku (...). Procesy produkcyjne wykonywane przez Spółkę wiążą się z posiadaniem przez Spółkę urządzeń, które powodują emisję gazów cieplarnianych. Posiadanie powyższych urządzeń skutkuje dla Spółki powstaniem obowiązku działania zgodnie z ustawą z 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1092) oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy. Celem powyższych regulacji jest wprowadzenie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do atmosfery, co jest następstwem programu ograniczania emisji dwutlenku węgla ustanowionego na bazie porozumień międzynarodowych, zobowiązujących organy państw, w tym Polski, do kontroli i redukcji emisji w/w gazów. W  celu wykonania powyższej ustawy Spółka jest zobowiązania do odpłatnego nabycia w trakcie roku podatkowego (na rynku) uprawnień do emisji CO² w celu wywiązania się z obowiązku ich umorzenia za dany rok rozliczeniowy - jeżeli przewiduje niedobór nieodpłatnie przyznanych praw na dany rok lub lata przyszłe w ramach danego okresu rozliczeniowego. W związku z posiadaną instalacją, Spółka jest objęta regulacjami ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2021 r. poz. 332 z późn. zm., dalej: „ustawa o handlu uprawnieniami do emisji”). Spółka otrzymuje co roku określony przydział darmowych uprawnień do emisji CO², który wykorzystuje dla potrzeb prowadzonej działalności. W okresie do 30 kwietnia kolejnego roku (po roku przyznania darmowych uprawnień do emisji CO²) Spółka oblicza ilość wyemitowanego CO² do atmosfery w związku z prowadzoną działalnością i określa, jaka ilość posiadanych uprawnień powinna być przedstawiona do umorzenia.

Spółka z o.o. zobowiązana jest do:

1.posiadania w Krajowym rejestrze rachunku operatora w rejestrze Unii,

2.wnoszenia opłaty za wprowadzanie dwutlenku węgla (CO²) do powietrza przez prowadzącego instalację, który posiada instalację objętą systemem, której przyznano uprawnienia do emisji,

3.uzyskania zezwolenia dla prowadzącego instalację objętą systemem handlu uprawnieniami,

4.monitorowania wielkości emisji CO² dla instalacji objętej wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji; plan monitorowania został zatwierdzony powyższą decyzją,

5.wykonywania corocznych raportów w zakresie emisji gazów cieplarnianych w formie papierowej i elektronicznej do końca lutego każdego roku,

6.weryfikacji powyższego raportu przez jednostki uprawnione do końca lutego każdego roku,

7.złożenia zweryfikowanego raportu, w formie papierowej i elektronicznej, (...) raportu o wielkości emisji, zweryfikowanego przez jednostkę uprawnioną, w terminie do dnia 31 marca każdego roku,

8.umorzenia uprawnień do emisji w liczbie odpowiadającej wielkości emisji ustalonej na podstawie raportu w terminie do dnia 30 kwietnia każdego roku za pośrednictwem rachunku w Krajowym rejestrze.

Jeżeli z raportu, o którym mowa powyżej wynika, że faktyczna emisja była wyższa, prowadzący instalację w terminie 14 dni od dnia wprowadzenia do Krajowego rejestru informacji o wielkości emisji, dokonują umorzenia brakującej liczby uprawnień do emisji. Brakującą liczbę emisji należy nabyć przez prowadzącego instalację. Spółka nie dokonuje transakcji w zakresie uprawnień do emisji CO² o charakterze spekulacyjnym, tj. nie dokonuje w szczególności sprzedaży uprawnień do emisji CO² z uwagi na korzystną cenę tych uprawnień na rynku albo w celu czasowego pozyskania środków finansowych dla potrzeb prowadzonej działalność. Spółka nie nabywa również żadnych instrumentów finansowych, które odnosiłyby się do uprawnień do emisji (np. jak instrumenty zabezpieczające cenę zakupu lub sprzedaży uprawnień do emisji CO²).

Pytania

1.Czy wydatki ponoszone na zakup uprawnień do emisji stanowią koszty uzyskania przychodów dla Spółki?

2.W którym momencie Spółka będzie uprawniona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu nabycia uprawnień do emisji CO²?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Państwa zdaniem, wydatki ponoszone na zakup uprawnień do emisji CO² stanowią dla Spółki koszt uzyskania przychodu. Wydatki na nabycie uprawnień do emisji CO² wykazują bezpośredni związek z przychodami uzyskiwanymi z działalności prowadzonej przez podmiot, który takie gazy emituje. Posiadanie przez podmiot niezbędnej ilości uprawnień do emisji gazów (która to emisja jest nieodłącznym elementem prowadzonej działalności, wynikającym z uwarunkowań technologicznych procesu produkcji), stanowi w istocie warunek konieczny dla prowadzenia takiego rodzaju działalności gospodarczej. Wnioskodawca bez posiadania odpowiedniej ilości uprawnień musiałby zredukować wielkość prowadzonej działalności, co niewątpliwie przełożyłoby się na wielkość osiąganych przychodów. Bez poniesienia wydatków na nabycie odpowiedniej ilości uprawnień do emisji gazów, w razie zbyt niskiego limitu własnych uprawnień przyznanych w drodze alokacji i w sytuacji, gdy Wnioskodawca nie zakupi praw na wolnym rynku, koniecznym byłoby więc ewentualne ograniczenie produkcji. Natomiast przekroczenie norm emisji powoduje obowiązek uiszczenia kar pieniężnych za brak uprawnień na pokrycie rzeczywistych wielkości emisji. Poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na zakup uprawnień do emisji CO² wykazują więc związek funkcjonalny z przychodami uzyskiwanymi przez Wnioskodawcę, bez ich poniesienia uzyskanie tych przychodów nie byłoby możliwe. Wydatki wskazane we wniosku są zatem niewątpliwie ukierunkowane na osiągnięcie przychodów, a nie na tylko zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła. Niezbędność poniesienia tych kosztów dla uzyskania przychodów przez Spółkę wynika przede wszystkim z regulacji rynku energetycznego, której elementem istotnym dla rozpoznawanej sprawy jest nałożenie na odbiorców przemysłowych ustawowego obowiązku nabycia uprawnień do emisji. W opinii Wnioskodawcy, zaistniały zatem wszystkie warunki, aby zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów tj.: 

a)wykazania związku przyczynowo skutkowego poniesionego wydatku z potencjalną możliwością osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

b)prawidłowego udokumentowania poniesionego wydatku,

c) wydatek (koszt) nie może być wymieniony w katalogu kosztów negatywnych zawartych w art. 16 ust. 1 ustawy CIT,

d)wydatek winien dokumentować realne zdarzenie.

Ad 2

Zdaniem Spółki wydatki z tytułu nabycia uprawnień do emisji powinny zostać uznane za koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami.

Za koszty bezpośrednio związane z uzyskaniem przychodu uznaje się te koszty, których poniesienie można wprost powiązać z konkretnym przychodem uzyskanym przez podatnika (np. zakup towarów handlowych). Wydatki na nabycie uprawnień do emisji CO² wykazują bezpośredni związek z przychodami uzyskiwanymi z działalności prowadzonej przez podmiot, który takie gazy emituje. Posiadanie przez podmiot niezbędnej ilości uprawnień do emisji gazów (która to emisja jest nieodłącznym elementem prowadzonej działalności, wynikającym z uwarunkowań technologicznych procesu produkcji), stanowi w istocie warunek konieczny dla prowadzenia takiego rodzaju działalności gospodarczej. Wnioskodawca bez posiadania odpowiedniej ilości uprawnień musiałby zredukować wielkość prowadzonej działalności, co niewątpliwie przełożyłoby się na wielkość osiąganych przychodów.

Zatem w opinii Wnioskodawcy wydatki na zakup uprawnień do emisji CO² są w sposób bezpośredni z przychodami Spółki. Wobec tego, wydatki te stanowią bezpośrednie koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 4 ustawy CIT.

Momentem poniesienia ww. kosztów będzie moment, w którym ostatecznie (definitywnie) dojdzie do rozliczenia nabytych uprawnień do emisji CO². Oznacza to, że Wnioskodawca powinien dla celów podatkowych rozpoznawać koszty zakupu uprawnień do emisji CO², co do zasady w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody. Wyjątek od tej zasady stanowią koszty poniesione po dniu określonym w art. 15 ust. 4b u.p.d.o.p., tj. po dniu złożenia sprawozdania finansowego lub zeznania podatkowego (w sytuacji, gdy podatnik nie jest zobowiązany do złożenia sprawozdania finansowego), które są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie, a więc zgodnie z art. 15 ust. 4c ustawy CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „updop”),

W świetle powyższego przepisu, ocena prawna konkretnego wydatku poniesionego przez podatnika wymaga odniesienia się do kryterium celowości jego poniesienia oraz uwzględnienia wyłączeń z kategorii kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 16 ust. 1 updop. Odnosząc się do przesłanki celowości wydatku należy podkreślić, że kosztem uzyskania przychodów są zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia. W każdym przypadku konieczne jest jednak zaistnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem, a uzyskiwaniem, bądź też szansą uzyskiwania przychodów przez podmiot ponoszący ten koszt.

A zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

-został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 updop. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zabezpieczenie tego przychodu. Jednocześnie, wydatki te nie mogą znajdować się w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy wydatki ponoszone na zakup uprawnień do emisji stanowią koszty uzyskania przychodów dla Spółki.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane powyżej przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że wydatki ponoszone przez Spółkę na zakup uprawnień do emisji wypełniają podstawową przesłankę, jaką jest celowość poniesionego wydatku, czyli nakierowanie na osiągnięcie bądź też zachowanie oraz zabezpieczenie źródła przychodów. Jak wynika bowiem z opisu sprawy poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na zakup uprawnień do emisji CO² wykazują związek funkcjonalny z przychodami uzyskiwanymi przez Wnioskodawcę.  Tym samym ponoszone przez Spółkę ww. wydatki mogą stanowić koszty uzyskania przychodów ze źródła, o którym mowa w art. 15 ust. 1 updop.

Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należało więc uznać za prawidłowe.

Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje dwie kategorie kosztów:

·bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód),

·inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Moment potrącalności kosztów został przez ustawodawcę uregulowany w art. 15 ust. 4-4e updop.

W przepisie art. 15 ust. 4 updop określono, że

Jednakże w myśl art. 15 ust. 4b updop,

Zgodnie z art. 15 ust. 4c updop,

Generalną zasadą podatkowego rozliczania kosztów bezpośrednich jest ich ujęcie (potrącenie) w rachunku podatkowym w roku ich związania z odpowiadającym im przychodem, chyba że koszty bezpośrednie zostały poniesione po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego po zakończonym roku podatkowym (nie później jednak niż termin określony do złożenia zeznania podatkowego) – w takim przypadku są one potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, którego dotyczą.

Zasada potrącalności kosztów uzyskania przychodów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami zawarta została w art. 15 ust. 4d updop, który stanowi, że

W myśl art. 15 ust. 4e updop,

Na podstawie art. 15 ust. 4d i 4e updop wynika, że koszty, które pozostają w innym niż bezpośredni związku z przychodami, powinny być uznane za koszty uzyskania przychodów w roku ich poniesienia.

W świetle wyżej wskazanych zasad, data potrącalności kosztów zależy od charakteru powiązania kosztów z przychodem podatkowym.

Należy także wskazać, że zasady ustalania przychodów i kosztów podatkowych wynikają wyłącznie z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a nie z przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r. poz. 217 ze zm.). Przepisy rachunkowe nie są podatkotwórcze, nie mogą zmieniać zasad zawartych w ustawach podatkowych. Ustawa o rachunkowości nie jest częścią prawa podatkowego, w związku z czym jej postanowienia nie mogą modyfikować obowiązków podatkowych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Teza ta była wielokrotnie potwierdzana w orzecznictwie sądów oraz interpretacjach organów podatkowych (np. wyrok z 13 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1703/13).

W świetle przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, Państwa wątpliwości budzi kwestia związana z ustaleniem momentu, w którym Spółka będzie uprawniona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu nabycia uprawnień do emisji CO².

Jak już wcześniej wskazano, data potrącalności kosztów zależy od charakteru powiązania kosztów z przychodem podatkowym.

Należy wskazać, że obowiązek posiadania przez Wnioskodawcę uprawnień do emisji CO² oraz ich umorzenia wynika odpowiednio z ustaw:

-  z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 610; dalej: „Ustawa o OZE”)

-  z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 332; dalej: „Ustawa o SHUE”).

Wnioskodawca nabywa uprawnienia do emisji CO² w celu wywiązania się z obowiązków wynikających z powyższych ustaw.

Należy zauważyć, że wydatki te nie warunkują bezpośrednio wytwarzania produktów. Ich wyprodukowanie jest możliwe bez posiadanych uprawnień do emisji CO², niemniej jednak jest zagrożone nałożeniem kar pieniężnych/brakiem ulg. Posiadanie przez Wnioskodawcę odpowiedniej ilości uprawnień do emisji CO² ma znaczenie z punktu widzenia efektywnego prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż chroni Wnioskodawcę przed koniecznością ograniczenia produkcji bądź uiszczenia kar pieniężnych.

Wydatki na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla mają zatem charakter wydatków pośrednio związanych z przychodami uzyskiwanymi z działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę.

Jak już wcześniej wskazano, data potrącalności kosztów zależy od charakteru powiązania kosztów z przychodem podatkowym.

W przypadku Wnioskodawcy poniesionych wydatków nie można w sposób bezpośredni powiązać z osiąganymi przychodami, zatem są one potrącalne zgodnie z art. 15 ust. 4d updop w dacie ich poniesienia. Zgodnie z art. 15 ust. 4e updop za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie uznania kosztów nabycia uprawnień do emisji CO² za koszty bezpośrednie i momentu zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów, należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).