1) Czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej Metoda odliczenia I, którą Wnioskodawca planuje stosować przy odliczeniu Wydatków ponad Limit, je... - Interpretacja - 0111-KDIB1-2.4010.337.2022.1.MZA

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 16 sierpnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.337.2022.1.MZA

Temat interpretacji

1) Czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej Metoda odliczenia I, którą Wnioskodawca planuje stosować przy odliczeniu Wydatków ponad Limit, jest prawidłowa? 2) W przypadku uznania, że Metoda odliczenia I nie jest prawidłowa, czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej prawidłowa jest Metoda odliczenia II? 3) W przypadku uznania za prawidłową Metodę odliczenia II, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów Wydatków ponad Limit z zastosowaniem metody FIFO?

Interpretacja indywidualna

– stanowisko jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalenia:

   - czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej Metoda odliczenia I, którą Wnioskodawca planuje stosować przy odliczeniu Wydatków ponad Limit jest prawidłowa,

   - w przypadku uznania, że Metoda odliczenia I nie jest prawidłowa, czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej prawidłowa jest Metoda odliczenia II,

   - w przypadku uznania za prawidłową Metodę odliczenia II, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów Wydatków ponad Limit z zastosowaniem metody FIFO.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Grupa X

Y spółka z ograniczoną odpowiedzialnością („Spółka”, „Wnioskodawca”) jest rezydentem podatkowym podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przeważającym przedmiotem działalności Spółki jest (…).

Spółka jest częścią grupy X („Grupa”). Grupa jest (…) w zakresie produkcji (…) oraz prowadzi sprzedaż swoich produktów (…).

Usługi niematerialne a koszty uzyskania przychodów w Spółce

W związku z prowadzoną działalnością Spółka ponosiła i dalej ponosi wydatki na nabycie usług niematerialnych, mieszczących się w katalogu z art. 15e ust. 1 ustawy o CIT według stanu prawnego obowiązującego w latach 2018-2021, tj. usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze („Usługi niematerialne”).

Spółka ponosi opłaty za Usługi niematerialne na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. Jednocześnie odbiorcy płatności spełniali również warunki do uznania ich za podmioty powiązane ze Spółką na gruncie art. 11 ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2018 r.

W latach 2018-2021 wydatki Spółki na nabycie Usług niematerialnych od podmiotów powiązanych przekroczyły w każdym z tych lat limit, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.

Limit ten zgodnie z powyższym przepisem oznacza kwotę przekraczającą 5% kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonych o przychody z tytułu odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16a-16m, i odsetek („EBITDA”) powiększonej o 3 mln złotych, stosownie do art. 15e ust. 12 ustawy o CIT („Limit”).

W związku z tym, w latach 2018-21 wydatki na Usługi niematerialne nabywane od podmiotów powiązanych, w części w jakiej przekraczały Limit obliczony dla danego roku, Spółka traktowała jako wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów („Wydatki ponad Limit”) na zasadach określonych w art. 15e ustawy o CIT.

Nowelizacja ustawy o CIT

Od 1 stycznia 2022 r. art. 15e ustawy o CIT został uchylony przez art. 2 pkt 30 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (dalej: „ustawa nowelizująca”).

Zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2022 r. nabyli prawo do odliczenia kosztów na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., zachowują prawo do tego odliczenia po dniu 31 grudnia 2021 r., w zakresie i na zasadach określonych w uchylonym art. 15e ustawy o CIT.

W 2022 r. i latach kolejnych Spółka, na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, planuje dokonać odliczenia (rozpoznać koszty uzyskania przychodu) wydatków na Usługi niematerialne, w tej części, która w latach 2018-2021 stanowiła Wydatki ponad Limit i stanowiła dla Spółki wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Spółka planuje odliczać Wydatki ponad Limit przy wykorzystaniu jednego z następujących sposobów:

Metoda odliczenia I

  - Spółka będzie przyjmować założenie, że art. 15e ustawy CIT nie znajduje zastosowania, z wyjątkiem art. 15e ust. 9 ustawy o CIT;

  - w związku z tym Spółka nie będzie ustalać Limitu obowiązującego w danym roku na podstawie zasad wynikających z art. 15e ust. 1 i ust. 12 ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2021 r.;

  - Spółka dokona odliczenia wydatków na Usługi niematerialne, w tej części, która w latach 2018-2021 stanowiła Wydatki ponad Limit w całości w jednym roku podatkowym (do wysokości uzyskanych w tym roku przychodów).

Metoda odliczenia II

  - w latach 2022-2026 Spółka będzie przyjmować założenie, że art. 15e ustawy CIT nadal jest stosowany;

  - w związku z tym Spółka ustali Limit obowiązujący w danym roku zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 15e ust. 1 i ust. 12 ustawy o CIT obowiązującymi do 31 grudnia 2021 r.;

  - a następnie ta część Wydatków ponad Limit, która w danym roku będzie mieściła się w Limicie, zostanie rozpoznana przez Spółkę jako koszty uzyskania przychodów tego roku.

Przy wykorzystaniu tej metody, Spółka będzie odliczać Wydatki ponad limit na zasadach wynikających z reguły FIFO (ang. first in, first out; „FIFO”), co oznacza, że najwcześniej poniesione Wydatki ponad Limit będą odliczane w pierwszej kolejności. Metoda ta stosowana jest w polskich i międzynarodowych standardach rachunkowości m. in. dla celów inwentaryzacji zapasów. Ze względu na charakterystykę tej metody: pozwalającą na racjonalne i proste ustalenie kolejności, w jakiej powinny być odliczane koszty, Spółka chciałaby zastosować ją na zasadzie analogii dla rozliczenia kosztów uzyskania przychodów objętych limitem w poprzednich latach podatkowych.

Pytania

1)Czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej Metoda odliczenia I, którą Wnioskodawca planuje stosować przy odliczeniu Wydatków ponad Limit, jest prawidłowa?

2)W przypadku uznania, że Metoda odliczenia I nie jest prawidłowa, czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej prawidłowa jest Metoda odliczenia II?

3)W przypadku uznania za prawidłową Metodę odliczenia II, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów Wydatków ponad Limit z zastosowaniem metody FIFO?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

1.Metoda odliczenia I, którą Wnioskodawca planuje stosować przy odliczeniu Wydatków ponad Limit jest prawidłowa w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej.

2.Metoda odliczenia I jest prawidłowa, jednakże, gdyby uznane zostało, że Metoda odliczenia I jest nieprawidłowa w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, prawidłowa będzie Metoda odliczenia II.

3.W przypadku zastosowania Metody odliczenia II, Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów Wydatków ponad Limit z zastosowaniem metody FIFO.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Wspólne stanowisko w odniesieniu do pytań 1, 2 i 3

Na podstawie art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., podatnicy byli zobowiązani do wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wartości określonych usług niematerialnych nabywanych od podmiotów powiązanych w przypadku, gdy ich wartość przekracza ustawowy Limit. Limit ten był równy wartości 5% wskaźnika EBITDA podatnika w danym roku, powiększonego o kwotę wolną wynoszącą 3 mln zł. Jednocześnie ustawodawca dopuścił prawo do odliczenia nieodliczonych wcześniej kosztów usług niematerialnych w pięciu kolejnych latach podatkowych w ramach Limitu obowiązującego w danym roku (art. 15e ust. 9 ustawy o CIT).

Od 1 stycznia 2022 r. art. 15e ustawy o CIT został uchylony przez art. 2 pkt 30 ustawy nowelizującej. Jednocześnie, zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2022 r. nabyli prawo do odliczenia kosztów na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., zachowują prawo do tego odliczenia po dniu 31 grudnia 2021 r., w zakresie i na zasadach określonych w uchylonym art. 15e ustawy o CIT.

Z literalnego brzmienia art. 60 ustawy nowelizującej wynika zatem, że podatnicy CIT, którzy do dnia 31 grudnia 2021 r. nabyli na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT prawo do odliczenia nieodliczonych w poprzednich latach kosztów, zachowają to prawo również po tym dniu. Skutkiem tego przepisu będzie to, że podatnicy będą mogli odliczać nieodliczone w poprzednich latach wydatki (z lat 2018-2021), pomimo uchylenia art. 15e ustawy o CIT, począwszy od 1 stycznia 2022 r.

Wnioskodawca w latach 2018-2021 spełniał warunki do odliczenia w kolejnych 5 latach podatkowych nieodliczonej kwoty wydatków poniesionych z tytułów, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1-3 ustawy o CIT, na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, tj.:

   - Spółka, będąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, ponosiła na rzecz podmiotów powiązanych wydatki na Usługi niematerialne wymienione w art. 15e ust. 1 pkt 1-3 ustawy o CIT;

   - Spółka stosowała Limit wynikający z art. 15e ust. 1 ustawy o CIT w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpowiedniej kwoty z tytułu wydatków na Usługi niematerialne,

   - nadwyżka Wydatków ponad Limit stanowiła dla Spółki wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, które - gdyby art. 15e ustawy o CIT nie został uchylony - mogłyby zostać odliczone w kolejnych latach na podstawie ust. 9 (w ramach dostępnego w danym roku Limitu).

Wnioskodawca miał zatem prawo do dokonania odliczenia, o którym mowa w art. 15e ust. 9 ustawy o CIT. W konsekwencji Wnioskodawca zachował również prawo do odliczenia po dniu 31 grudnia 2021 r., kosztów poniesionych na usługi niematerialne w zakresie i na zasadach określonych w art. 15e ust. 9 ustawy o CIT - zgodnie z brzmieniem art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej. Rozważenia wymaga jednak sposób w jaki należy dokonać odliczenia - ten nie został bowiem wskazany w ustawie nowelizującej.

Uzasadnienie do pytania 1

Zgodnie z treścią art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, wydatki podlegające wyłączeniu z kosztów podatkowych na podstawie art. 15e ust. 1 ustawy o CIT mogą zostać odliczone w pięciu kolejno następujących po sobie latach podatkowych, zgodnie z zasadami określonymi w ust. 1-8 i 10-15 oraz w ramach obowiązujących w danym roku limitów wynikających z tych przepisów.

Ustawa nowelizująca nie zawiera jednak dalszych informacji, w jaki sposób należy zrealizować uprawnienie wynikające z ww. przepisu. W szczególności nie wprowadzono żadnej regulacji, która ustanowiłaby nowy Limit, w ramach którego podatnicy mogą odliczać koszty uzyskania przychodów w 2022 r. i latach kolejnych. W związku z tym, według Wnioskodawcy, koszty te powinny podlegać odliczeniu w całości, bez dodatkowego stosowania Limitu z art. 15e, tj. bez przyjmowania, że przepis ten nadal obowiązuje w całości w kolejnych latach i należy na jego podstawie kalkulować Limit na dany rok podatkowy.

Po pierwsze, Wnioskodawca pragnie wskazać, że z samego językowego brzmienia art. 15e ust. 9 wynika, że mówi on o Limitach obowiązujących w danym roku – natomiast począwszy od roku 2022, art. 15e ust. 1 i 12 (regulujące wysokość obowiązującego Limitu) nie funkcjonują już w polskim porządku prawnym. Tym samym, od 2022 r., nie można mówić o Limicie obowiązującym w danym roku.

Żaden przepis ustawy nowelizującej nie przewiduje tymczasowego stosowania innych przepisów art. 15e ustawy o CIT niż art. 15e ust. 9. W związku z tym, przepisy dotyczące obliczania limitu kosztów nie powinny mieć od 2022 r. zastosowania jako niefunkcjonujące w obrocie prawnym – intencją racjonalnego ustawodawcy nie mogło być narzucenie na podatnika obowiązku kalkulowania jakiegoś „wirtualnego” limitu dla potrzeb odliczenia nieodliczonych w latach wcześniejszych kosztów, w sytuacji, gdy podstawa prawna do obliczania takiego limitu nie występuje już na gruncie prawnym.

Zdaniem Wnioskodawcy również językowy kształt art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej w zw. z art. 15e ust. 9 ustawy o CIT wskazuje na to, że w 2022 r. Limit nie powinien być już obliczany i stosowany. Artykuł 15e ust. 9 ma szerszy zakres regulowania niż art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej. Wskazuje na to kolejność przesłanek wskazanych w art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, gdy porówna się go z treścią art. 15e ust. 9 ustawy o CIT. Jak wynika z brzmienia art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, kontynuacja prawa do odliczenia nieodliczonych wcześniej kosztów przysługuje podatnikom „w zakresie i na zasadach” określonych w art. 15e ust. 9 ustawy o CIT. Artykuł 15e ust. 9 ustawy o CIT reguluje natomiast nie tylko zakres, zasady, ale też ramy stosowania tego przepisu:

- Zakresem tym jest horyzont czasowy prawa do odliczenia nieodliczonych wcześniej kosztów, czyli 5 kolejno następujących po sobie lat podatkowych.

- Zasady wskazane zostały z kolei przez odwołanie się do treści zasad zawartych art.15e ust. 1-8 i 10-16 ustawy o CIT.

- Przez ramy należy rozumieć natomiast obowiązujące w danym roku podatkowym Limity odliczalności podatkowej wydatków.

Zatem zdaniem Wnioskodawcy, ustawodawca w art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej celowo nie odwołuje się do ram tego przepisu, tj. do obowiązujących w danym roku limitów: jego intencją było uchylenie obowiązku liczenia Limitu odliczalności kosztów począwszy od 2022 r. Gdyby celem było utrzymanie tych limitów, odwołałby się nie tylko do zasad i zakresu art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, ale też jego ram.

O odrębności zasad, zakresu oraz ram omawianego przepisu świadczy także wykładnia systemowa: w art. 15c ust. 18 (regulującym możliwość dokonania odliczenia nieodliczonych w poprzednich latach kosztów finansowania dłużnego), ustawodawca wskazał, iż również koszty finansowania dłużnego wyłączone w roku podatkowym z kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15c ust. 1 podlegają zaliczeniu do takich kosztów w następnych 5 latach podatkowych, zgodnie z zasadami określonymi w ust. 1-17 oraz w ramach obowiązujących w danym roku limitów wynikających z tych przepisów. Użycie spójnika ,,oraz” świadczy o wyodrębnieniu ram przepisu od jego zasad i zakresu. Pokazuje to świadomą intencję ustawodawcy takiego uregulowania przedmiotowych przepisów.

Wnioskodawca pragnie także wskazać, iż uznanie, że Limity nadal obowiązują, rodziłoby także problemy natury technicznej. Artykuł 15e ust. 9 nie wskazuje w żaden sposób tego, które koszty powinny być odliczane w pierwszej kolejności: czy jako pierwsze odliczeniu powinny podlegać koszty z danego roku podatkowego, a następnie te z lat ubiegłych czy też podatnik ma większą dowolność w tym względzie. Zatem interpretacja art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej w zw. z art. 15e ust. 9 ustawy o CIT w ten sposób, iż stosować należy jakiś ,,wirtualny” Limit, prowadziłaby do luki prawnej, co byłoby sprzeczne z założeniem o racjonalności prawodawcy oraz założeniem o zupełności systemu prawa.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy powinien on być uprawniony do zastosowania Metody odliczenia I, a zatem odliczenia kosztów lat poprzednich w całości w jednym roku podatkowym (do wysokości przychodów osiągniętych w tym roku podatkowym).

Uzasadnienie do pytania 2

W przypadku uznania stanowiska Spółki w zakresie pytania 1 za nieprawidłowe, Spółka zastosuje Metodę odliczenia II, opartą na przyjęciu fikcji, że Limit dalej obowiązuje. W takim wypadku Spółka przyjęłaby interpretację, zgodnie z którą dla właściwego zastosowania art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, który mówi o zachowaniu prawa do odliczenia „w zakresie i na zasadach określonych w tym przepisie [tj. art. 15e ust. 9 ustawy o CIT]”, konieczne jest przyjęcie fikcji, że Limit dalej obowiązuje.

W związku z tym Metoda odliczenia II będzie bazowała na przyjęciu założenia, że art. 15e ustawy CIT nadal powinien być stosowany, tzn.:

   - w pierwszej kolejności Spółka ustali „hipotetyczny” Limit obowiązujący ją w danym roku zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 15e ust. 1 i ust. 12 ustawy o CIT;

   - a następnie ta część Wydatków ponad Limit, która w danym roku będzie mieściła się w „hipotetycznym” Limicie, zostanie rozpoznana przez Spółkę jako koszty uzyskania przychodów tego roku.

Przyjęcie takiego podejście uzasadnia to, że przyjęcie interpretacji odmiennej w istocie czyniłoby niemożliwym skorzystanie z art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej. Celem wprowadzenia tego przepisu było zapewnienie podatnikom ochrony praw nabytych, tj. możliwości odliczenia kosztów. Realizacja tego prawa odbywać się może także przy wykorzystaniu uchylonych przepisów art. 15e ustawy o CIT, na podstawie których można policzyć ,,wirtualny” Limit na kolejne lata podatkowe.

Potwierdzenie prawidłowości Metody odliczenia II opisanej przez Wnioskodawcę można również wywieść z wypowiedzi przedstawiciela Ministerstwa Finansów, która została zacytowana w artykule opublikowanym w Dzienniku Gazecie Prawnej z 2 grudnia 2021 r. (https://podatki.gazetaprawna.pl/cit/artykuły/8304665,polski-lad-cit-limit-kosztow-wydatki-na-uslugi-niematerialne.html (dostęp: 7 luty 2022 r.) :

“Podatnik, ustalając w latach 2022-2026 prawo do odliczenia kosztów uprzednio wyłączonych na podstawie art. 15e ustawy CIT, ustalał limit odliczenia, przypadający na dany rok, zgodnie z zasadami określonymi w tym przepisie. Innymi słowy dla celów ustalenia limitu warunkującego prawo do odliczenia należy, zgodnie z art. 60 ust. 1 Polskiego Ładu [tj. ustawy nowelizującej - przyp. Wnioskodawca], przyjmować założenie, że art. 15e ustawy CIT nadal jest stosowany.”

Z cytowanej wypowiedzi wynika zatem, że w 2022 r. podatnicy będą musieli stosować dotychczasowy Limit do kosztów usług niematerialnych od podmiotów powiązanych poniesionych przed 2022 r.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, jeżeli nieprawidłowa jest Metoda odliczenia I, prawidłowa będzie Metoda odliczenia II.

Uzasadnienie do pytania 3

Jak już omówiono, poza wskazaniem ograniczenia 5 lat podatkowych na odliczenie, art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej oraz art. 15e ust. 9 ustawy o CIT nie zawierają innych wytycznych dotyczących sposobu rozliczenia w kolejnych latach niewykorzystanej nadwyżki Wydatków ponad Limit z poprzednich okresów. Również żadne inne regulacje zawarte w ustawie o CIT lub ustawie nowelizującej nie odnoszą się w żaden sposób do tej kwestii.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro ustawodawca nie zdecydował się na zawarcie jasnych regulacji dotyczących „techniki” (kolejności) rozpoznawania w kosztach uzyskania przychodów nieodliczonych Wydatków ponad Limit na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej (ani też na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT), należy uznać, że kwestia ta pozostawiona została do decyzji podatnika.

W ocenie Spółki, odliczając na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej w związku z art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, Wydatki ponad Limit w 2022 r. i kolejnych latach, Spółka będzie uprawniona do odliczenia w pierwszej kolejności tych Wydatków ponad Limit, które powstały najwcześniej, tj. do wyboru odliczenia zgodnie z zasadą FIFO.

Zdaniem Wnioskodawcy, zastosowanie zasady FIFO przy odliczaniu Wydatków ponad Limit na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej pozwoli na najpełniejsze zrealizowanie celu, jakim jest ochrona praw nabytych podatników, realizowana poprzez wprowadzenia możliwości rozliczania „niewykorzystanych” wydatków na Usługi niematerialne w kolejnych latach podatkowych.

Zastosowanie innej metody ustalania kolejności odliczenia Wydatków ponad Limit, np. drugiej z powszechnie stosowanych w rachunkowości metod wyceny i rozchodu zapasów - LIFO (ang. last in, first out), czyli odliczenie w pierwszej kolejności najpóźniej poniesionych Wydatków ponad Limit – mógłby skutkować tym, że zanim upłynąłby 5-letni okres na odliczenie, prawo podatnika do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów części „najstarszych” Wydatków ponad Limit, mogłoby ulec przedawnieniu.

W ocenie Spółki również dotychczasowa praktyka podatkowa dotycząca stosowania art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, potwierdza prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy. Przykładowo, zasadność stosowania metody FIFO do ustalenia kolejności ujmowania kwoty kosztów nieodliczonej w danym roku podatkowym na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej („Dyrektor KIS”) w interpretacji indywidualnej z 15 stycznia 2020 r., 0111-KDIB1-2.4010.425.2019.1.AW. W przywołanej interpretacji wskazano, że „przepisy prawa podatkowego nie stoją na przeszkodzie zastosowaniu metody określonej w treści pytania Wnioskodawcy jako FIFO (tzw. „pierwsze weszło, pierwsze wyszło”), która pozwoli na zrealizowanie prawa do odliczenia kwoty kosztów nieodliczonej w danym roku podatkowym z uwagi na limit wynikający z art. 15e u.p.d.o.p.”.

Zdaniem Spółki powyższa interpretacja indywidualna i argumentacja w niej zawarta stanowi ważną wskazówkę odnośnie do stosowania art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, w szczególności z uwagi na to, że przepis ten wskazuje, że odliczenie jest dokonywane „w zakresie i na zasadach określonych” w art. 15e ust. 9 ustawy o CIT. Powołanie się na stanowisko zajęte przez organy podatkowe w interpretacji wydanej na gruncie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, do którego odwołuje się art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej w ocenie Spółki jest zasadne.

Ponadto, zagadnienie o zbliżonej treści było również przedmiotem interpretacji indywidualnych wydawanych na gruncie art. 15c ustawy o CIT, tj. przepisu, który wprowadza tzw. Limit kosztów finansowania dłużnego. Mechanizm działania tego Limitu jest podobny do rozwiązania z art. 15e ust. 9 ustawy o CIT – wydatki na finansowanie dłużne powyżej pewnego progu stanowią dla podatnika wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, które jednocześnie mogą być odliczone w kolejnych 5 latach w ramach dostępnych w danym roku Limitów.

Analiza praktyki na gruncie art. 15c ustawy o CIT wskazuje, że prawidłowym jest zastosowanie metody FIFO w odniesieniu do przepisów określających technikę i moment uwzględniania w kosztach uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego nieodliczonych w roku podatkowym.

Dyrektor KIS potwierdził poprawność tego stanowiska w m.in. w poniższych rozstrzygnięciach:

- interpretacja indywidualna z 16 września 2020 r. Znak: 0111-KDIB2-1.4010.279.2020.1.PB,

- interpretacja indywidualna z 30 listopada 2021 r., Znak: 0111-KDWB.4010.87.2021.1.KP.

Z dotychczas wydanych interpretacji indywidualnych wynika zatem, że zarówno w przypadku art. 15c ust. 18 ustawy o CIT, jaki i art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, w przypadku nadwyżki wydatków, która nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w danym roku podatkowym z uwagi na ich limitowanie, przy ich odliczaniu w kolejnych latach zastosowanie znajdzie zasada FIFO.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku zastosowania Metody odliczenia II będzie on uprawniony do odliczenia w pierwszej kolejności tych Wydatków ponad Limit, które powstały najwcześniej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…)

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów.

W myśl art. 15e ust. 1 ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.), podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty:

 1) usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,

 2) wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7,

 3) przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze

   - poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 lub podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w przepisach wydanych na podstawie art. 11j ust. 2, w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają 5% kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonych o przychody z tytułu odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16a-16m, i odsetek.

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT – ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o podmiotach powiązanych – oznacza to:

a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub

b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

- ten sam inny podmiot lub

- małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub

c) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub

d) podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej – spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.

Na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT,

kwota kosztów, o których mowa w ust. 1, nieodliczona w danym roku podatkowym podlega odliczeniu w kolejnych 5 latach podatkowych, zgodnie z zasadami określonymi w ust. 1-8 i 10-16 oraz w ramach obowiązujących w danym roku limitów wynikających z tych przepisów.

Ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105, dalej: „ustawa nowelizująca”), zgodnie z art. 2 pkt 30 ww. ustawy z dniem 1 stycznia 2022 r. uchylony został przepis art. 15e.

Oznacza to, że art. 15e ustawy o CIT, limitujący wysokość kosztów uzyskania przychodów ponoszonych przez podatnika na nabycie określonych usług lub praw niematerialnych z 1 stycznia 2022 r. został uchylony, jednak przepisy definiujące to rozwiązanie zostają odpowiednio włączone do regulacji art. 24ca ust. 2 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 24ca ust. 2 ustawy o CIT, dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach, o których mowa w ust. 1, nie uwzględnia się:

 1) zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne, kosztów wynikających z nabycia, wytworzenia lub ulepszenia środków trwałych;

 2) przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio lub pośrednio związanych z tymi przychodami odpowiednio osiągniętych albo poniesionych w związku z transakcją, jeżeli:

 a) cena lub sposób określenia ceny przedmiotu transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych oraz

 b) podatnik w roku podatkowym poniósł stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych z transakcji, o której mowa w lit. a, albo osiągnął udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach innych niż z zysków kapitałowych wynikający z takiej transakcji w wysokości nie większej niż 1%, przy czym obliczenia straty i udziału dochodów w przychodach dokonuje się odrębnie dla transakcji tego samego rodzaju.

W myśl art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej,

Z powyższego wynika, że podatnicy, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2022 r. nabyli prawo do odliczenia kosztów na podstawie art. 15e ust. 9, zachowują uprawnienie do odliczenia w zakresie i na zasadach określonych w tym przepisie (tj. w kolejnych 5 latach podatkowych w ramach obowiązujących w danym roku limitów).

Ad. 1.

Zgodnie z zasadą lex retro non agit, określającą zakaz retroaktywności prawa, przepisy prawa co do zasady nie mogą działać wstecz. Wyjątkiem od tej zasady, kiedy dopuszczalna jest retroaktywność prawa jest sytuacja, gdy zmiana przepisów związana jest z korzyściami lub nagrodami. W tym przypadku jednak ustawa musi zawierać przepisy intertemporalne regulujące zakres ich obowiązywania wstecz, co ma miejsce w opisanej sytuacji Wnioskodawcy.

W powołanym wyżej przepisie przejściowym, tj. art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, ustawodawca wskazał na możliwość odliczenia na zasadzie „praw nabytych” kosztów na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT w zakresie i na zasadach określonych w tym przepisie (tj. w kolejnych 5 latach podatkowych w ramach obowiązujących w danym roku limitów).

Nie można przyznać racji Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 który uważa, że koszty te powinny podlegać odliczeniu w całości, bez dodatkowego stosowania Limitu z art. 15e, tj. bez przyjmowania, że przepis ten nadal obowiązuje w całości w kolejnych latach i należy na jego podstawie kalkulować Limit na dany rok podatkowy.

Należy ponownie zwrócić uwagę na treść art. 15e ust. 9 ustawy o CIT z którego wprost wynika, że kwota kosztów, o których mowa w ust. 1, nieodliczona w danym roku podatkowym podlega odliczeniu w kolejnych 5 latach podatkowych, zgodnie z zasadami określonymi w ust. 1-8 i 10-15 oraz w ramach obowiązujących w danym roku limitów wynikających z tych przepisów.

W tym miejscu wskazuje się, że z wstecznym (retroaktywnym) działaniem przepisów mamy do czynienia wówczas, gdy prawodawca nakazuje określone fakty prawnie relewantne, zaistniałe przed dniem wejścia w życie nowych przepisów, oceniać w świetle tych nowych przepisów, wprowadzając fikcję, jakoby przepisy te obowiązywały już w dacie nastąpienia ocenianych faktów.

Podatnicy decydując się na stosowanie przepisów, które z dniem 1 stycznia 2022 r. zostały uchylone, na podstawie nabytego prawa do ich stosowania, powinni respektować wyżej wskazane zasady obowiązujące w takich sytuacjach. Dla Wnioskodawcy oznacza to obowiązek kalkulowania limitu dla potrzeb odliczenia nieodliczonych w latach wcześniejszych wydatków podlegających wyłączeniu z kosztów podatkowych na podstawie art. 15e ust. 1 ustawy o CIT. Zatem, przedstawiona w opisie Metoda odliczenia I, której jednym z założeń jest przyjęcie, że Spółka nie będzie ustalać Limitu obowiązującego w danym roku na podstawie zasad wynikających z art. 15e ust. 1 i ust. 12 ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. jest nieprawidłowa.

W związku z powyższym, stanowisko w zakresie pytania nr 1, zgodnie z którym Wnioskodawca powinien być uprawniony do zastosowania Metody odliczenia I, a zatem odliczenia kosztów z lat poprzednich w całości w jednym roku podatkowym (do wysokości przychodów osiągniętych w tym roku podatkowym), uznano za nieprawidłowe.

Ad. 2.

W związku z tym, że Organ nie zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy dot. pytania nr 1, uznając, że Metoda odliczenia I którą Wnioskodawca planuje stosować przy odliczeniu Wydatków ponad Limit jest nieprawidłowa, konieczne jest odniesienie się do zakresu objętego warunkowo zadanym pytaniem nr 2.

Należy wskazać, że podatnik, ustalając w latach 2022-2026 prawo do odliczenia kosztów uprzednio wyłączonych na podstawie art. 15e ustawy o CIT, ustala limit odliczenia, przypadający na dany rok, zgodnie z zasadami określonymi w tym przepisie. Innymi słowy, dla celów ustalenia limitu warunkującego prawo do odliczenia należy, zgodnie z art. 60 ust. 1 Polskiego Ładu, przyjmować założenie, że art. 15e ustawy o CIT nadal jest stosowany.

Dotyczy to jednakże wyłącznie zasad ustalania limitu odliczeń dla tych podatników, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed 1 stycznia 2022 r. nabyli prawo do odliczenia kosztów na podstawie art. 15e ust. 9 ustawy o CIT.

W ramach tak ustalonego limitu podatnik może odliczyć kwoty kosztów limitowanych nieodliczonych w poprzednich latach podatkowych.

Z opisu sprawy wynika, że w związku z prowadzoną działalnością Spółka ponosiła i dalej ponosi wydatki na nabycie Usług niematerialnych, mieszczących się w katalogu z art. 15e ust. 1 ustawy o CIT według stanu prawnego obowiązującego w latach 2018-2021 (…). W latach 2018-2021 wydatki Spółki na nabycie Usług niematerialnych od podmiotów powiązanych przekroczyły w każdym z tych lat limit, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.

W związku z tym, w latach 2018-21 wydatki na usługi niematerialne nabywane od podmiotów powiązanych, w części w jakiej przekraczały limit obliczony dla danego roku, Spółka traktowała jako wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów (wydatki ponad limit) na zasadach określonych w art. 15e ustawy o CIT.

W 2022 r. i latach kolejnych Spółka, na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej, planuje dokonać odliczenia (rozpoznać koszty uzyskania przychodów) wydatków na Usługi niematerialne, w tej części, która w latach 2018-2021 stanowiła wydatki ponad Limit i stanowiła dla Spółki wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Odnosząc wyżej cytowane przepisy prawa podatkowego do opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku stwierdzić należy, że Metoda odliczenia II, którą Wnioskodawca planuje stosować przy odliczaniu wydatków ponad limit, polegająca na tym, że:

  - w latach 2022-2026 Spółka będzie przyjmować założenie, że art. 15e ustawy o CIT nadal jest stosowany;

  - w związku z tym Spółka ustali Limit obowiązujący w danym roku zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 15e ust. 1 i ust. 12 ustawy o CIT obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.;

  - a następnie ta część Wydatków ponad Limit, która w danym roku będzie mieściła się w Limicie, zostanie rozpoznana przez Spółkę jako koszty uzyskania przychodów tego roku;

– jest prawidłowa.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Ad. 3.

W związku z uznaniem przedstawionej we wniosku Metody odliczenia II za prawidłową,  konieczne jest odniesienie się do warunkowo zadanego pytania nr 3.

Z opisu sprawy wynika również, że Spółka będzie odliczać wydatki ponad limit na zasadach wynikających z reguły FIFO, co oznacza, że najwcześniej poniesione wydatki ponad limit będą odliczane w pierwszej kolejności.

Ustawodawca w art. 15e ust. 9 ustawy o CIT sformułował uprawnienie do odliczenia w kolejnych 5 latach podatkowych, zgodnie z zasadami określonymi w ust. 1-8 i 10-15 oraz w ramach obowiązujących w danym roku limitów wynikających z tych przepisów dla kwoty kosztów, o których mowa w ust. 1, nieodliczonej w danym roku podatkowym.

Powyższy przepis (ani inne regulacje zawarte w ustawie) nie określa jednak, w jakiej kolejności należy ujmować kwotę kosztów nieodliczoną w danym roku podatkowym (powyżej limitu) w przypadku gdy w kolejnym roku limit ustalony zgodnie z art. 15e ust. 1 i 12 ustawy o CIT zostanie przekroczony.

Jednocześnie ustawodawca nie pozbawił podatników prawa do takiego odliczenia, które ograniczone jest wobec tego jedynie pięcioletnim terminem określonym w art. 15e ust. 9 ustawy o CIT.

Należy zatem stwierdzić, że przepisy prawa podatkowego nie stoją na przeszkodzie zastosowaniu metody FIFO (tzw. „pierwsze weszło, pierwsze wyszło”), która pozwoli na zrealizowanie prawa do odliczenia kwoty kosztów nieodliczonej w danym roku podatkowym z uwagi na limit wynikający z art. 15e ustawy o CIT.

Zatem, Spółka odliczając na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej w związku z art. 15e ust. 9 ustawy o CIT, wydatki ponad limit w 2022 r. i kolejnych latach, będzie uprawniona do odliczenia w pierwszej kolejności tych wydatków ponad limit, które powstały najwcześniej, tj. do wyboru odliczenia zgodnie z zasadą FIFO.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia:

   - czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej Metoda odliczenia I, którą Wnioskodawca planuje stosować przy odliczeniu Wydatków ponad Limit jest prawidłowa - jest nieprawidłowe,

   - w przypadku uznania, że Metoda odliczenia I nie jest prawidłowa, czy w świetle art. 60 ust. 1 ustawy nowelizującej prawidłowa jest Metoda odliczenia II - jest prawidłowe,

   - w przypadku uznania za prawidłową Metodę odliczenia II, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów Wydatków ponad Limit z zastosowaniem metody FIFO - jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).