Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytania w części odnoszącej się do ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku stosowania ograniczeń dotyczących kosztów uzyskania przychodów (art. 15d). W części dotyczącej solidarnej odpowiedzialności za zaległości podatkowe w podatku VAT, wniosek został rozpatrzony odrębnie.

Stanowisko Wnioskodawcy.

1. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w przypadku dokonywania przez Spółkę w różnych dniach/okresach rozliczeniowych wielu płatności za dostawy towarów/świadczenie usług potwierdzonych fakturą, za transakcje określone w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców powyżej kwoty 15.000 zł brutto (lub równowartość tej kwoty) na rachunek Kontrahenta niewskazany w Wykazie, wystarczającym dla uniknięcia sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, jak również solidarnej odpowiedzialności w zakresie VAT, jest jednorazowe złożenie zawiadomienia do właściwego dla Kontrahenta wystawcy faktury naczelnika urzędu skarbowego o takim rachunku po dokonaniu pierwszej płatności.
2. W przypadku, gdy Spółka nie będzie miała możliwości złożenia zawiadomienia o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu do właściwego dla Kontrahenta wystawcy faktury naczelnika urzędu skarbowego i złoży takie zawiadomienie do niewłaściwego naczelnika urzędu skarbowego, to uniknie sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, jak również solidarnej odpowiedzialności w zakresie VAT.
3. W przypadku, gdy Spółka złożyła bądź złoży zawiadomienie o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu w formie dokumentu innego niż wzór zawiadomienia określony w załączniku do Rozporządzenia, jednak zawierającego wszystkie elementy określone w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej, to uniknie sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, jak również solidarnej odpowiedzialności w zakresie VAT.

Ad. pytanie 1

1. Ramy prawne

Na podstawie art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w postaci elektronicznej Wykaz podmiotów:

1. w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT;
2. zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Zgodnie z art. 96b ust. 3 pkt 13 ww. przepisu, Wykaz zawiera: numery rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której podmiot jest członkiem, otwartych w związku z prowadzoną przez członka działalnością gospodarczą wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym i potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR, w rozumieniu art. 119zg pkt 6 Ordynacji podatkowej.

Jak wynika z art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w Wykazie w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

Natomiast z art. 117ba § 1 Ordynacji podatkowej wynika, iż podatnik, na rzecz którego dokonano dostawy towarów lub świadczenia usług, odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów lub usługodawcą zarejestrowanym na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, za jego zaległości podatkowe w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług, jeżeli zapłata należności za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w Wykazie, a z odrębnych przepisów wynika obowiązek dokonania zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Jednocześnie, art. 15d ust. 4 ustawy o CIT przewiduje, że wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów nie stosuje się w przypadku, gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w Wykazie, i złożył zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

Z art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej wynika, iż art. 117ba § 1 Ordynacji podatkowej (przewidujący solidarną odpowiedzialność) nie ma zastosowania gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w Wykazie, i złożył zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

Zgodnie z art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej, zawiadomienie zawiera:

1. numer identyfikacyjny, firmę (nazwę) oraz adres siedziby albo, w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną, imię i nazwisko oraz adres stałego miejsca prowadzenia działalności, a w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności adres miejsca zamieszkania, podatnika dokonującego zapłaty należności;
2. dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwę albo imię i nazwisko oraz adres);
3. numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności;
4. wysokość należności zapłaconej przelewem na rachunek, o którym mowa w pkt 3, i dzień zlecenia przelewu na ten rachunek.

Wnioskodawca wskazuje, że wzór zawiadomienia, o który mowa w powyższym przepisie, stanowi załącznik ZAW-NR do Rozporządzenia.

1. Zawiadomienie

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, niektórzy z Kontrahentów posługują się rachunkami bankowymi, które nie znajdują się w Wykazie. Brak numeru rachunku bankowego Kontrahenta w Wykazie może wynikać z różnych przyczyn. Przykładowo, Kontrahent może posiadać rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy, który nie jest rachunkiem rozliczeniowym w rozumieniu art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, a zatem nie znajdzie się w Wykazie. Jednocześnie, Spółka zobowiązana jest do wypełnienia swoich zobowiązań umownych i dokonania płatności Kontrahentowi z tytułu dostawy towarów/świadczenia usług na ten właśnie rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy.

Stąd też, w celu uniknięcia sankcji za dokonywanie płatności na rachunki spoza Wykazu, Spółka składa i zamierza składać zawiadomienia, zgodnie z art. 117ba § 3, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury, w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu, o płatności dokonanej na rachunek spoza Wykazu. Zawiadomienia zawierają/będą zawierały wszelkie dane wymagane w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej.

Niemniej, przepisy regulujące kwestię składania zawiadomień o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu nie odnoszą się wprost do przypadków, kiedy podatnik dokonuje wielu płatności na rachunek spoza Wykazu i przy pierwszej płatności na taki rachunek spoza Wykazu, złożył stosowne zawiadomienie do urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury.

Z art. 15d ust. 4 ustawy o CIT oraz art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej, wynika, iż wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów/odpowiedzialności solidarnej nie stosuje się w przypadku, gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w Wykazie, i złożył zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

Wnioskodawca zaznacza, że przepisy przewidujące obowiązek złożenia zawiadomienia o zrealizowaniu przelewu na rachunek spoza Wykazu, w celu uniknięcia sankcji, będą miały zastosowanie gdy spełnione będą wszystkie poniższe warunki, tj.:

• transakcja przekracza kwotę 15.000 zł brutto (lub równowartość tej kwoty);

• stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca;

• następuje za dostawę towarów/świadczenie usług potwierdzone fakturą;

• na rzecz zarejestrowanego czynnego podatnika VAT.

W rezultacie, jeżeli powyższe warunki zostaną spełnione i Spółka złoży zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury (Kontrahenta) o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu już przy pierwszej płatności to, w ocenie Wnioskodawcy, nie będzie konieczne informowanie o kolejnych płatnościach na ten rachunek. Naczelnik urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury będzie już bowiem posiadał informacje o rachunku spoza Wykazu, na który został dokonany przelew. Tym samym, naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł podjąć stosowne kroki w celu weryfikacji, czy podmiot, który wskazał rachunek nieznajdujący się w Wykazie jako rachunek właściwy do zapłaty za towary/usługi, wywiązuje się ze swoich obowiązków podatkowych. Pozwoli to jednocześnie na wypełnienie podstawowego celu Nowelizacji, którym jest, zgodnie z uzasadnieniem do Nowelizacji: dalsze uszczelnienie systemu podatku od towarów i usług oraz zminimalizowanie ryzyka nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT.

Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, że w art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej, odnoszącym się do złożenia zawiadomienia o dokonaniu przelewu na rachunek spoza Wykazu, ustawodawca posłużył się zwrotem: złożył zawiadomienie, a tym samym ustawodawca w stosunku do pojęcia zawiadomienia posłużył się liczbą pojedynczą, a nie mnogą, co oznacza, że jednorazowe złożenia zawiadomienia powinno być wystarczające dla uniknięcia sankcji. Przemawia za tym także treść powołanego już wcześniej uzasadnienia do Nowelizacji, w którym wskazano, iż: W art. 14 ust. 2i pkt 1 i 2 ustawy o PIT i w art. 12 ust. 4j pkt 1 i 2 ustawy o CIT wprowadza się przepisy, które wyłączają skutki w postaci konieczności rozpoznania u podatnika przychodu, w sytuacji gdy płatność będzie wynikała z transakcji innej niż określona w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców lub zostanie dokonana na inny rachunek niż zawarty w wykazie, pod warunkiem że podatnik złoży w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu zawiadomienie o tym rachunku do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury. Zatem, celem złożenia zawiadomienia jest poinformowanie właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rachunku spoza Wykazu, na który dokonywane są płatności, a nie informowanie o każdej płatności dokonywanej na dany rachunek, który nie został umieszczony w Wykazie.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez Ministerstwo Finansów w objaśnieniach podatkowych z dnia 20 grudnia 2019 r. pt. Wykaz Podatników VAT, gdzie wprost wskazano, że: W przypadku wysłania zawiadomienia o dokonaniu zapłaty na rachunek spoza Wykazu podatnik nie będzie obowiązany dokonywać ponownie takiego zawiadomienia w sytuacji, gdyby kolejna wpłata została dokonana na ten sam rachunek spoza Wykazu, o którym podatnik już raz poinformował organy składając stosowne zawiadomienie. Wystarczające będzie dokonanie jednorazowego zgłoszenia takiego rachunku do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Wnioskodawca podkreśla, iż tożsame stanowisko zostało zaprezentowane przez przedstawicieli Ministerstwa Finansów podczas Webinarium na temat wykazu podatników VAT, które odbyło się 25 listopada 2019 r.

Dodatkowo, można wskazać, iż w uzasadnieniu do Rozporządzenia, które określa wzór zawiadomienia o płatności dokonanej na rachunek spoza Wykazu, podkreślono, że podatnik w przypadku dokonania zawiadomienia o dokonaniu płatności na wskazany rachunek spoza wykazu, nie będzie obowiązany do składania odrębnego zawiadomienia o tym rachunku w przypadku dokonania kolejnej płatności na ten sam rachunek.

Wnioskodawca uważa, iż brak obowiązku składania odrębnego zawiadomienia dla każdej płatności realizowanej na dany rachunek spoza Wykazu ma na celu uniknięcie nadmiernych sankcji podatkowych i zapewnienie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Stąd też, zdaniem Spółki przyjąć należy, że składanie odrębnego zawiadomienia dla każdej płatności realizowanej na ten sam rachunek spoza Wykazu, który został już uprzednio zgłoszony w zawiadomieniu, powodowałby nadmierne utrudnienie dla Wnioskodawcy w skorzystaniu z ww. uprawnienia oraz generował dodatkowo obciążenia administracyjne, nie tylko po stronie Spółki, ale również po stronie naczelników urzędów skarbowych, do których zawiadomienia te będą składane.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, w przypadku dokonywania przez Spółkę w różnych dniach/okresach rozliczeniowych wielu płatności za dostawy towarów/świadczenie usług potwierdzonych fakturą, za transakcje określone w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców powyżej kwoty 15.000 zł brutto (lub równowartości tej kwoty) na rachunek Kontrahenta niewskazany w Wykazie, wystarczającym dla uniknięcia sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, jak również solidarnej odpowiedzialności w zakresie VAT, jest jednorazowe złożenie zawiadomienia do właściwego dla wystawcy faktury urzędu skarbowego o dokonaniu pierwszej płatności na taki rachunek.

Ad. pytanie 2

Z art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej wynika jednak, że art. 117ba § 1 Ordynacji podatkowej (przewidujący solidarną odpowiedzialność za zaległości podatkowe dostawcy/usługodawcy) nie ma zastosowania gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w Wykazie, i złożył zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

Natomiast art. 15d ust. 4 ustawy o CIT przewiduje, że art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT (przewidujący brak możliwości uwzględnienia wydatków w kosztach podatkowych) nie stosuje się w przypadku, gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w Wykazie, i złożył zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

Zgodnie z przywołanymi powyżej przepisami, w przypadku płatności za dostawę towarów/świadczenie usług przekraczającą 15.000 zł brutto (lub równowartość tej kwoty) na rachunek bankowy spoza Wykazu, sankcji w postaci wyłączenia dokonanej płatności z kosztów uzyskania przychodów/odpowiedzialności solidarnej można uniknąć poprzez złożenie stosownego zawiadomienia, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury.

Wnioskodawca zaznacza, iż mogą wystąpić sytuacje, w których Spółka nie będzie miała możliwości złożenia zawiadomienia o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu do właściwego naczelnika urzędu skarbowego dla Kontrahenta wystawcy faktury, co skutkować będzie złożeniem zawiadomienia do niewłaściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Niemniej, w ocenie Spółki, jeżeli zawiadomienie zostanie złożone do niewłaściwego naczelnika urzędu skarbowego wystawcy faktury, to w tym przypadku powinny mieć zastosowanie ogólne zasady prawa podatkowego wskazane poniżej.

Wnioskodawca podkreśla, iż zawiadomienie jest formą podania, które zgodnie z art. 168 § 1 Ordynacji podatkowej może być wnoszone pisemnie lub ustnie do protokołu, a także za pomocą środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, lub portal podatkowy. Ponadto, zawiadomienie, zgodnie z art. 168 § 2 Ordynacji podatkowej zawiera treść żądania, wskazanie podmiotu, od którego pochodzi wraz z adresem, identyfikator podatkowy, a także będzie spełniać wymogi przewidziane w ustawie o VAT oraz Rozporządzeniu.

Jak wynika z art. 170 § 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli organ podatkowy, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać je organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie. Równocześnie § 2 ww. przepisu przewiduje, iż podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem terminu określonego przepisami prawa uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.

W rezultacie, biorąc pod uwagę powyższe regulacje, w sytuacji, gdy Wnioskodawca złoży zawiadomienie do niewłaściwego naczelnika urzędu skarbowego, zastosowanie powinien znaleźć art. 170 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym organ podatkowy, do którego wniesiono zawiadomienie powinien niezwłocznie przekazać je organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie i jednocześnie zachowany zostaje termin do wniesienie zawiadomienia.

Powyższe podejście Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w stanowisku Ministerstwa Finansów, wyrażonym w wyjaśnieniach do Wykazu, znajdujących się na stronie internetowej Ministerstwa (w sekcji Pytania i odpowiedzi), tj.: Naczelnik, który otrzyma zawiadomienie o zleceniu przelewu na rachunek, którego nie ma na wykazie podatników VAT, a nie będzie właściwy dla wystawcy faktury, przekaże takie zawiadomienie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy w przypadku, gdy Spółka nie złożyła bądź nie złoży zawiadomienia o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu do właściwego dla Kontrahenta wystawcy faktury naczelnika urzędu skarbowego i złoży takie zawiadomienie do niewłaściwego naczelnika urzędu skarbowego, to uniknie sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, jak również solidarnej odpowiedzialności w zakresie VAT.

Ad. Pytanie 3

Art. 117ba § 3 Ordynacji Podatkowej stanowi, że przepisów dotyczących odpowiedzialności solidarnej w przypadku zapłaty na rachunek spoza Wykazu nie stosuje się, w przypadku gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w Wykazie i złożył zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

Analogicznie, na podstawie art. 15d ust. 4 ustawy o CIT, w przypadku złożenia zawiadomienia nie mają zastosowania sankcje w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Z kolei art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej, określa wymogi, jakie powinno zawierać zawiadomienie, tj.:

1. numer identyfikacyjny, firmę (nazwę) oraz adres siedziby albo, w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną, imię i nazwisko oraz adres stałego miejsca prowadzenia działalności, a w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności adres miejsca zamieszkania, podatnika dokonującego zapłaty należności;
2. dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwę albo imię i nazwisko oraz adres);
3. numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności;
4. wysokość należności zapłaconej przelewem na rachunek, o którym mowa w pkt 3, i dzień zlecenia przelewu na ten rachunek.

Zgodnie z art. 117ba § 5 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, wzór zawiadomienia, o którym mowa w § 3, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego jego wypełnienia, uwzględniając konieczność uproszczenia i usprawnienia procesu składania zawiadomień.

Z powyższych przepisów wynika, że złożenie zawiadomienia pozwala podatnikowi na uniknięcie ww. negatywnych konsekwencji w przypadku zapłaty za towary/usługi, na rachunek bankowy nieznajdujący się w Wykazie, w sytuacji, gdy płatność taka powinna być dokonana na rachunek znajdujący się w Wykazie. Jednocześnie, Ordynacja podatkowa wskazuje niezbędne dane, jakie muszą zostać zawarte w zawiadomieniu. Żaden z ww. przepisów nie wskazuje, że podatnik składający zawiadomienie ma obowiązek korzystania ze wzoru określonego rozporządzeniem. Tym bardziej, że art. 117ba § 5 zawiera fakultatywne upoważnienie do wydania rozporządzenia określającego wzór zawiadomienia.

W ocenie Spółki, możliwość korzystania ze wzoru zawiadomienia stanowi zatem uprawnienie Wnioskodawcy, a nie jego obowiązek. Spółka może z niego skorzystać, ale równie dobrze może złożyć zawiadomienie w innej formie, pod warunkiem, że będzie ono zawierało wszystkie dane wskazane w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej. W związku z powyższym, w ocenie Spółki, Wnioskodawca składając zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 3 dni od dokonania płatności i wskazując wszystkie dane, o których mowa w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej, spełnia wszystkie wymogi nałożone przez Ordynację podatkową do uniknięcia sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, jak również solidarnej odpowiedzialności w zakresie VAT.

Mając na uwadze powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy Wnioskodawca złożył bądź złoży zawiadomienie o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu w formie dokumentu innego niż dokument wykorzystujący wzór zawiadomienia określony w załączniku do Rozporządzenia, jednak zawierającego wszystkie elementy określone w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej, to uniknie sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, jak również solidarnej odpowiedzialności w zakresie VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2019 r., poz. 865, z późn. zm., dalej: updop), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Zgodnie z art. 15d ust. 1 updop w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2020 r., podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców:

1. została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub
2. została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, lub
3. pomimo zawarcia na fakturze wyrazów mechanizm podzielonej płatności zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.

Stosownie do art. 15d ust. 2 updop, w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem ust. 1, podatnicy w tej części:

1. zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo
2. w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów zwiększają przychody

- w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

W myśl natomiast art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2019 r., poz. 1292, z późn. zm.), dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Ponadto, zgodnie z art. 15d ust. 4 updop, przepisów ust. 1 pkt 2 i ust. 2 nie stosuje się, w przypadku gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, i złożył zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

Zgodnie z art. 96b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm., dalej jako: ustawa o VAT) w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2019 r. Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w postaci elektronicznej wykaz podmiotów:

1. w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT;
2. zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Wykaz jest udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych w sposób umożliwiający sprawdzenie, w tym automatycznie, czy podmiot znajduje się w wykazie na wybrany dzień, przypadający nie wcześniej niż w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany. Dane tego podmiotu są udostępniane według stanu na wybrany dzień, z wyjątkiem danych, o których mowa w ust. 3 pkt 1-3, które są udostępniane według stanu na dzień sprawdzenia (art. 96b ust. 2 ustawy o VAT).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywa towary i usługi od szeregu podmiotów (dalej: Kontrahenci lub Dostawcy). Spółka dokonuje płatności na rzecz Kontrahentów z tytułu otrzymanych faktur potwierdzających dostawę towarów/świadczenie usług zrealizowane w ramach transakcji określonej w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców. Płatności następują najczęściej w formie przelewów na rachunki bankowe Dostawców. Wśród dokonywanych przez Spółkę płatności, występują również płatności o charakterze powtarzalnym (cyklicznym), w rezultacie Spółka wielokrotnie dokonuje przelewów na te same rachunki bankowe Kontrahentów. Niektórzy z Kontrahentów posługują się rachunkami bankowymi niewidniejącymi w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (dalej: Wykaz). Wobec tego, Spółka może być zobowiązana do dokonania płatności na rachunek bankowy Kontrahenta spoza Wykazu. W efekcie, aby uchylić się od sankcji za dokonanie płatności na rachunek spoza Wykazu, Spółka zamierza składać zawiadomienia do właściwych urzędów skarbowych o płatnościach dokonanych na te rachunki. Jednocześnie, zawiadomienie może zostać złożone przez Spółkę do niewłaściwego urzędu skarbowego wystawcy faktury (Kontrahenta).

Ad. 1

Wątpliwość zgłoszona przez Wnioskodawcę w pytaniu nr 1 dotyczy tego, czy w przypadku dokonywania przez Spółkę wielu płatności za dostawy towarów bądź świadczenie usług potwierdzonych fakturą za transakcje określone w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców powyżej kwoty 15.000 zł na rachunek Kontrahenta niezawarty w Wykazie, wystarczającym dla uniknięcia sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest jednorazowe złożenie zawiadomienia do właściwego dla Kontrahenta naczelnika urzędu skarbowego o takim rachunku po dokonaniu pierwszej płatności.

W świetle powyższego, zauważyć należy, że w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług potwierdzonych fakturą i dokonanych przez podatników VAT czynnych, aby móc zaliczyć płatność (przekraczającą 15.000 zł) do kosztów uzyskania przychodów niezbędnym jest jej dokonanie na rachunek zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT. W przypadku dokonania przelewu na rachunek, który na dzień zlecenia przelewu nie znajduje się w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, ustawodawca przewidział możliwość zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 15d ust. 4 updop, tj. złożenia zawiadomienia, o którym mowa w art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

W myśl art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej, przepisów § 1 i 2 nie stosuje się, w przypadku gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, i złożył zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

W konsekwencji, jeżeli w istocie Wnioskodawca dokonuje/będzie dokonywał zgłoszeń, o których mowa w art. 15d ust. 4 updop z zachowaniem ustawowej formy oraz ustawowego trzydniowego terminu, to w przedmiotowej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 15d ust. 1 pkt 2 updop w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2020 r.

Nadmienić przy tym należy, że zgodnie z objaśnieniami podatkowymi z 20 grudnia 2019 r. Wykaz podatników VAT, w przypadku wysłania zawiadomienia o dokonaniu zapłaty na rachunek spoza Wykazu podatnik nie będzie obowiązany dokonywać ponownie takiego zawiadomienia w sytuacji, gdyby kolejna wpłata została dokonana na ten sam rachunek spoza Wykazu, o którym podatnik już raz poinformował organ składając stosowne zawiadomienie. Wystarczające będzie dokonanie jednorazowego zgłoszenia takiego rachunku do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Mając na uwadze powyższe, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku dokonywania przez Spółkę w różnych dniach/okresach rozliczeniowych wielu płatności za dostawy towarów/świadczenie usług potwierdzonych fakturą, za transakcje określone w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców powyżej kwoty 15.000 zł brutto (lub równowartość tej kwoty) na rachunek Kontrahenta niewskazany w Wykazie, wystarczającym dla uniknięcia sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, jest jednorazowe złożenie zawiadomienia do właściwego dla Kontrahenta wystawcy faktury naczelnika urzędu skarbowego o takim rachunku po dokonaniu pierwszej płatności.

Ad. 2

Kolejne zadane przez Spółkę pytanie dotyczy tego, czy w przypadku, gdy Spółka złożyła bądź złoży zawiadomienie o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu do niewłaściwego dla Kontrahenta naczelnika urzędu skarbowego, to uniknie sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Jak słusznie zauważył Wnioskodawca, na stronie Ministerstwa Finansów (https://www.podatki.gov.pl/vat/bezpieczna-transakcja/wykaz-podatnikow-vat/q-a-wykaz-podatnikow-vat/) znajdują się odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące wykazu podatników VAT.

W odpowiedzi na pytanie 16 wskazano, że naczelnik, który otrzyma zawiadomienie o zleceniu przelewu na rachunek, którego nie ma na wykazie podatników VAT, a nie będzie właściwy dla wystawcy faktury, przekaże takie zawiadomienie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Zauważyć należy, że organy podatkowe działają w takiej sytuacji na podstawie stosownych przepisów Ordynacji podatkowej.

Zgodnie z art. 170 § 1 Ordynacji Podatkowej, jeżeli organ podatkowy, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać je organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie.

Jednocześnie w myśl art. 170 § 2 Ordynacji Podatkowej, podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem terminu określonego przepisami prawa uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.

Wprawdzie powyższa zasada odnosi się bezpośrednio do pism w postępowaniu podatkowym (chodzi o podania, wnioski itp.), to jednak biorąc pod uwagę przytoczoną powyżej odpowiedź Ministerstwa Finansów należy ją również przyjąć w odniesieniu do zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (ZAW-NR), o którym mowa w art. 117ba § 3 Ordynacji Podatkowej.

Zatem w sytuacji, gdy Wnioskodawca działał z najwyższą starannością, ale z powodu błędu lub niezawinionych przez niego okoliczności, zawiadomienie zostanie przesłane w wymaganym terminie 3 dni, ale do niewłaściwego dla wystawcy faktury urzędu skarbowego, omyłka taka nie spowoduje negatywnych następstw dla podatnika.

W konsekwencji, prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym w przypadku, gdy Spółka nie będzie miała możliwości złożenia zawiadomienia o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu do właściwego dla Kontrahenta wystawcy faktury naczelnika urzędu skarbowego i złoży takie zawiadomienie do niewłaściwego naczelnika urzędu skarbowego, to uniknie sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Ad. 3

Zgłoszona przez Spółkę wątpliwość w ostatnim z zadanych pytań (pytanie nr 3) dotyczy kwestii uniknięcia sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów w przypadku, gdy Spółka złożyła bądź złoży zawiadomienie o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu w formie dokumentu innego niż wzór zawiadomienia określony w załączniku do Rozporządzenia, jednak zawierającego wszystkie elementy określone w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej.

Elementy, jakie powinno zawierać zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podatników VAT, zostały określone w 117ba § 4 ustawy Ordynacja podatkowa.

W myśl art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej, zawiadomienie, o którym mowa w § 3, zawiera:

1. numer identyfikacyjny, firmę (nazwę) oraz adres siedziby albo, w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną, imię i nazwisko oraz adres stałego miejsca prowadzenia działalności, a w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności adres miejsca zamieszkania, podatnika dokonującego zapłaty należności;
2. dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwę albo imię i nazwisko oraz adres);
3. numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności;
4. wysokość należności zapłaconej przelewem na rachunek, o którym mowa w pkt 3, i dzień zlecenia przelewu na ten rachunek.

Na podstawie art. 117ba § 5 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, wzór zawiadomienia, o którym mowa w § 3, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego jego wypełnienia, uwzględniając konieczność uproszczenia i usprawnienia procesu składania zawiadomień.

Powyższe zawiadomienie składa się na druku ZAW-NR, którego wzór został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r., w sprawie wzoru zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r., poz. 2530), stanowiącym wykonanie fakultatywnego upoważnienia, o którym mowa w art. 117ba § 5 Ordynacji podatkowej. Określony w nim wzór uwzględnia wymagane elementy zawiadomienia wskazane w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej.

W uzasadnieniu do projektu ww. rozporządzenia wskazano, że wprowadzenie zawiadomień ułatwi zarówno podatnikom, jak i organom skarbowym obsługę w zakresie zawiadomień o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów. Ponadto umożliwi sprawowanie nadzoru nad prawidłowością procesów związanych z funkcjonowaniem uregulowań dotyczących braku możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów kwot zapłaconych na rachunki, których nie ma na wykazie.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że złożenie zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT na formularzu ZAW-NR nie jest obowiązkowe.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r., określa bowiem wzór, stworzony w celu ułatwienia podatnikom składania zawiadomień, o których mowa w art. 117ba § 3 Ordynacji podatkowej. Pismo, które posiada wszystkie elementy zawiadomienia określone w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej, spełnia więc wymogi formalne.

W związku z powyższym należy uznać za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku, gdy Spółka złożyła bądź złoży zawiadomienie o dokonaniu płatności na rachunek spoza Wykazu w formie dokumentu innego niż wzór zawiadomienia określony w załączniku do Rozporządzenia, jednak zawierającego wszystkie elementy określone w art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej, to uniknie sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku zastosowania art. 15d updop w opisanym we wniosku stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w () w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 z późn. zm.).

Jednocześnie, stosownie do art. 15zzs ust. 7 ww. ustawy z dnia 2 marca 2020 r., czynności dokonane w postępowaniach, o których mowa w ust. 1, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID są skuteczne. Tym samym, Strona może skutecznie wnieść skargę pomimo wstrzymania biegu powyższego terminu.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej