Temat interpretacji
Możliwość zmiany stawki amortyzacyjnej środków trwałych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
17 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy:
-Wnioskodawca, po dokonaniu obniżenia stawek amortyzacyjnych zgodnie z art. 16i ust. 5 Ustawy CIT (dla wybranych Środków Trwałych) ujętych w Wykazie stawek według zasad przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, będzie uprawniony do przywrócenia wysokości stawek amortyzacyjnych wynikających z Wykazu stawek od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego;
-Wnioskodawca będzie uprawniony do modyfikacji wysokości stawek amortyzacyjnych w zakresie minionych lat podatkowych do wysokości nie wyższej niż wynikająca z Wykazu stawek dla Środków Trwałych, dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej, z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych;
-w przypadku uznania stanowiska w zakresie pytania nr 2 za prawidłowe, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do modyfikacji stawek amortyzacyjnych w zakresie bieżącego roku podatkowego tj. roku w którym Wnioskodawca podejmie decyzję o obniżeniu lub podwyższeniu stawek ze skutkiem począwszy od dnia 1 stycznia tego wskazanego roku.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca prowadzi działalność w formie spółki akcyjnej. Wnioskodawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. (…). Rok podatkowy Wnioskodawcy pokrywa się z rokiem kalendarzowym.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca posiada i wykorzystuje składniki majątkowe stanowiące środki trwałe, w tym należące do 2 grupy KŚT „obiekty inżynierii lądowej i wodnej” (dalej: „Środki Trwałe”), które podlegają amortyzacji tzw. metodą liniową, o której mowa w art. 16h Ustawy CIT.
W przeszłości (w grudniu 2021 r.) Wnioskodawca podjął decyzję o obniżeniu stawek amortyzacyjnych dla wybranych Środków Trwałych zgodnie z art. 16i ust. 5 Ustawy CIT. Obniżenie stawek amortyzacyjnych miało skutek od początku roku podatkowego, za który stawki te zostały obniżone (tj. od dnia 1 stycznia 2022 r.) .
Dodatkowo Wnioskodawca nie wyklucza podjęcia w przyszłości decyzji o dalszej modyfikacji stawek amortyzacyjnych odnoszących się do wybranych Środków Trwałych polegającej na obniżeniu albo podwyższeniu stosowanych stawek z zastrzeżeniem wysokości stawek określonych w Wykazie stawek (tj. do maksymalnej wysokości z niego wynikających).
Środki Trwałe, w odniesieniu do których Wnioskodawca obniżył stawki amortyzacyjne nie były (w okresie za który będą korygowane odpisy amortyzacyjne) oraz nie są wykorzystywane przez Wnioskodawcę w działalności, z tytułu której dochody podlegały lub podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym. Tym samym, w stosunku do przedmiotowych Środków Trwałych nie znajdzie zastosowania przepis art. 16i ust. 8 Ustawy CIT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2021 r.).
Aktualnie z uwagi na istotną zmianę warunków otoczenia ekonomicznego i konkurencyjnego Spółki, rozważane jest podjęcie decyzji o powrocie do stawek amortyzacyjnych sprecyzowanych w Wykazie stawek amortyzacyjnych.
W konsekwencji, Wnioskodawca nie wyklucza zatem, że w przyszłości dla wybranych Środków Trwałych, podejmie decyzję o modyfikacji, tj. ponownym obniżeniu lub podwyższeniu uprzednio obniżonych stawek amortyzacyjnych do wysokości wynikającej z Wykazu stawek, w tym również ze skutkiem wstecznym. Przez skutek wsteczny Wnioskodawca rozumie dokonanie zmiany stawek amortyzacyjnych począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego, w którym nastąpiło wprowadzenie środka trwałego do ewidencji w odniesieniu do:
-minionych lat podatkowych, w przypadku których nie upłynie okres przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku CIT lub
-bieżącego roku podatkowego, tj. roku w którym Wnioskodawca podejmie decyzję o modyfikacji stawek amortyzacji podatkowej.
W ww. sytuacjach Wnioskodawca złoży korekty zeznań podatkowych za lata podatkowe, w odniesieniu do których nie upłynie okres przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku CIT lub też w odniesieniu do bieżącego roku, w którym dokona obniżenia lub podwyższenia stawek amortyzacyjnych ze skutkiem od dnia 1 stycznia bieżącego roku (przy uwzględnieniu poziomu wynikającego z Wykazu stawek).
Pytania:
1.Czy Wnioskodawca, po dokonaniu obniżenia stawek amortyzacyjnych zgodnie z art. 16i ust. 5 Ustawy CIT (dla wybranych Środków Trwałych) ujętych w Wykazie stawek według zasad przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, będzie uprawniony do przywrócenia wysokości stawek amortyzacyjnych wynikających z Wykazu stawek od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego?
2.Czy Wnioskodawca będzie uprawniony do modyfikacji wysokości stawek amortyzacyjnych w zakresie minionych lat podatkowych do wysokości nie wyższej niż wynikająca z Wykazu stawek dla Środków Trwałych, dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej, z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych?
3.W przypadku uznania stanowiska w zakresie pytania nr 2 za prawidłowe, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do modyfikacji stawek amortyzacyjnych w zakresie bieżącego roku podatkowego tj. roku w którym Wnioskodawca podejmie decyzję o obniżeniu lub podwyższeniu stawek ze skutkiem począwszy od dnia 1 stycznia tego wskazanego roku?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy:
Ad. 1
Zdaniem Wnioskodawcy, po dokonaniu obniżenia stawek amortyzacyjnych zgodnie z art. 16i ust. 5 Ustawy CIT (dla wybranych Środków Trwałych) ujętych w Wykazie stawek według zasad przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca będzie uprawniony do przywrócenia wysokości stawek amortyzacyjnych wynikających z Wykazu stawek od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.
Ad. 2
Zdaniem Wnioskodawcy, będzie on uprawniony do modyfikacji wysokości stawek amortyzacyjnych w zakresie minionych lat podatkowych do wysokości nie wyższej niż wynikająca z Wykazu stawek dla Środków Trwałych, dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej, z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych.
Ad. 3
Zdaniem Wnioskodawcy, będzie on uprawniony do modyfikacji w zakresie bieżącego roku podatkowego tj. roku w którym Wnioskodawca podejmie decyzję o obniżeniu lub podwyższeniu stawek ze skutkiem od dnia 1 stycznia tego wskazanego roku.
Uzasadnienie Wnioskodawcy w zakresie stanowiska dotyczącego pytania 1.
Art. 16i ust. 5 Ustawy CIT stanowi, iż podatnicy mogą obniżać podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Jak wynika z powyższego przepisu obniżenia stawki podatnik dokonuje w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia środka trwałego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, tj. w miesiącu rozpoczęcia amortyzacji.
W ocenie Spółki, ww. przepis nie wyklucza zmiany stawek amortyzacyjnych polegających na podwyższeniu wcześniej obniżonych stawek do poziomu nieprzekraczającego wartości określonych w Wykazie stawek.
Zgodnie ze stanowiskiem doktryny, zmiana stawek obejmująca zarówno obniżanie stawki, w tym dalsze obniżanie stawki uprzednio obniżonej, jak i podwyższanie w tym powrót do stawki wskazanej w Wykazie stawek amortyzacyjnych jest możliwe na podstawie art. 16i ust. 5 Ustawy CIT i dokonywana jest od pierwszego miesiąca każdego roku podatkowego (por. Komentarz do art. 16i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, red. Obońska 2019, wyd. 3 Godyń/Pomperski).
Amortyzacja dokonywana jest przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek. W wykazie tym określono roczne stawki amortyzacji w stosunku do poszczególnych środków trwałych wraz z podaniem ich klasyfikacji, zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych, która określona została w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych z 3 października 2015 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1864). Stawki określone w Wykazie stawek mogą być, zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 16i Ustawy CIT, stosowane w ich standardowej wysokości podwyższane lub obniżane. Podatnik może również zadecydować o stosowaniu stawki podwyższonej w trakcie amortyzowania danego środka trwałego lub o zaprzestaniu stosowania stawki podwyższonej i rozpoczęciu stosowania stawki standardowej z Wykazu stawek. Zmiana taka może być dokonana wyłącznie od pierwszego miesiąca roku podatkowego i również nie stanowi zmiany zasad amortyzacji, o której mowa jest w art. 15h ust. 2 Ustawy CIT (por. Komentarz do art. 16i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, red. Dmoch 2018 wyd. 7).
Ww. stanowisko prezentowane przez doktrynę należy przyjąć za aktualne i prawidłowe, z zastrzeżeniem ograniczeń wskazanych w art. 16i ust. 8 Ustawy CIT obowiązujących od 1 stycznia 2021 r.
Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe potwierdza także dorobek orzeczniczy, w którym wskazuje się na możliwość podwyższenia lub obniżenia stawek określonych w Wykazie stawek (w oparciu o art. 16i ust. 5 Ustawy CIT), a mianowicie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 grudnia 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 566/18 (dotyczący podatku CIT), w którym Sąd stwierdził, że: „Wysokość odpisów amortyzacyjnych bezpośrednio przekłada się zatem na podstawę opodatkowania, a w konsekwencji - na wysokość zobowiązania podatkowego. Ustawodawca zezwala również na podwyższenie, bądź obniżenie stawek przez podatników stosujących metodę liniową.”. Wnioskodawca zaznacza zarazem, że wskazany wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, choć został zaskarżony, to Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną (por. wyrok Naczelnego Sądu administracyjnego z dnia 3 lutego 2022 r. sygn. akt II FSK 1413/19.
Potwierdza to również wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedzibą w Łodzi z dnia 17 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 401/11, zgadzający się ze stanowiskiem podatnika, iż „(...) powyższe unormowania zawarte w art. 16i u.p.d.p., ani też inne przepisy nie wyłączają możliwości zmiany obniżonych stawek amortyzacyjnych. Jedyne granice jakie ustalił ustawodawca dotyczą maksymalnej wysokości stawki oraz tego od jakiej chwili nowa stawka znajduje zastosowanie. Zmiana stawki może w szczególności polegać na jej podwyższeniu, przy czym podwyższenie nie musi wcale oznaczać powrotu do pierwotnej wysokości przewidzianej w Wykazie stawek amortyzacyjnych. Zastosowanie stawki obniżonej (art. 16i ust. 5 u.p.d.p.), nie wyklucza również jej podwyższenia z zastosowaniem wskaźników, o których mowa w art. 16i ust. 2 u.p.d.p. Maksymalne granice stawek podwyższonych określa wspomniany art. 16i ust. 2, natomiast zasady na jakich można dokonać takiej operacji na stawkach amortyzacyjnych określają ust. 3-4 i 6 tego artykułu. Przepisy te nie tworzą żadnej bariery jeżeli chodzi o sytuację opisaną w pytaniu drugim zawartym we wniosku o udzielenie interpretacji. Podatnik może zatem podwyższyć poprzednio obniżone na podstawie art. 16i ust. 5 u.p.d.p. stawki, dotyczące środków trwałych określonych w art. 16i ust. 2 u.p.d.p., od razu do maksymalnej ich wysokości wskazanej w tym przepisie, tj. do stawek wynikających z Wykazu stawek amortyzacyjnych, powiększonych o odpowiedni współczynnik wymieniony w ust. 2 art. 16i u.p.d.p.”
Sąd w uzasadnieniu kontynuował, że: „Za powyższą interpretacją art. 16i u.p.d.p. przemawia nie tylko wykładnia gramatyczna wspomnianych unormowań, ale również wykładnia celowościowa. Jeżeli bowiem ustawodawca przewidział wprost, że w stosunku do enumeratywnie wymienionych środków trwałych dopuszczalne jest podwyższanie stawek amortyzacyjnych w stosunku do wielkości zawartych w wykazie stawek amortyzacyjnych, to sprzeczne z intencją ustawodawcy byłoby ograniczenie tego uprawnienia podatnikom, którzy uprzednio obniżyli wysokość stawek amortyzacyjnych na podstawie art. 16i ust. 5 u.p.d.p., a następnie zdecydowali się te stawki podwyższyć.”
Na potwierdzenie prezentowanego stanowiska Wnioskodawca wskazuje również interpretacje indywidualne wydane przez:
-Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 września 2019 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.289.2019.1.AB, w której organ uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy stanowiące, że: „Spółka ma prawo do podwyższenia uprzednio obniżonej stawki amortyzacji nie przekraczając wartości maksymalnej stawki, wynikającej z Wykazu stawek”;
-Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 kwietnia 2019 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.52.2019.2.BM, w której organ stwierdził, iż: „(...) Zmiana stawek amortyzacyjnych przewidziana w art. 16i ust. 5 u.p.d.o.p., pomimo że nie została ograniczona przez ustawodawcę żadnym limitem, powinna być dokonywana z uwzględnieniem pozostałych przepisów ustawy. Z powyższego wynika, że możliwość obniżania lub podwyższania stawek nie jest uwarunkowana wystąpieniem jakichkolwiek okoliczności. Taką decyzję podejmuje podatnik. Ponadto, wysokość obniżenia lub podwyższenia stawki amortyzacyjnej dla danego środka trwałego jest dowolna i pozostaje w gestii podatnika (z ww. zastrzeżeniem dot. stawki wynikającej z Wykazu)”;
-Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 10 lutego 2016 r., znak: IBPB-1-2/4510-863/15/JW, w której organ stwierdził, iż: „(...) podatnik przy zachowaniu terminów wskazanych w art. 16i ust. 5 u.p.d.o.p., może dokonać podwyższenia uprzednio obniżonych stawek amortyzacyjnych środków trwałych amortyzowanych metodą liniową. Podwyższenia tego Wnioskodawca może dokonać zarówno dla wybranych, jak i wszystkich środków trwałych, przy czym wysokość podwyższenia może zostać zindywidualizowana dla poszczególnych środków trwałych, których stawka uprzednio została obniżona. Wysokość podwyższenia zaś ograniczona jest poziomem stawek ustalonym w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych (zał. nr 1 do u.p.d.o.p.)”;
-Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 października 2014 r., znak: IBPBI/2/423-801/14/IZ, w której organ stwierdził, że: „(...) Zatem, powołany w zdaniu poprzednim przepis nie zabrania obniżenia stawki amortyzacyjnej danego środka trwałego nawet kilka razy, a następnie jej podwyższenia. Podatnik może zatem dokonać zmiany stawki, tj. jej zmniejszenia bądź zwiększenia uprzednio obniżonej począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo począwszy od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Ma on w tej sytuacji możliwość stosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy, z tym tylko zastrzeżeniem, aby stawki te nie były wyższe od stawek określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych. Zmiana stawek amortyzacyjnych przewidziana w art. 16i ust. 5 u.p.d.o.p., pomimo że nie została ograniczona przez ustawodawcę żadnym limitem, powinna być dokonywana z uwzględnieniem pozostałych przepisów ustawy. Z powyższego wynika zatem, że możliwość obniżania lub podwyższania stawek nie jest uwarunkowana wystąpieniem jakichkolwiek okoliczności. Taką decyzję podejmuje podatnik. Ponadto, wysokość obniżenia lub podwyższenia dla danego środka trwałego jest dowolna i pozostaje w gestii podatnika. Może on, na podstawie art. 16i ust. 5 u.p.d.o.p., obniżyć dla poszczególnych środków trwałych stawkę amortyzacyjną wynikającą z Wykazu stawek amortyzacyjnych, bądź podwyższyć uprzednio obniżoną stawkę począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo począwszy od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Ponadto, przy podwyższaniu uprzednio obniżonych stawek amortyzacyjnych należy pamiętać, że górną granicę tego podwyższenia stanowi Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych.”
Uwzględniając przytoczone stanowiska doktryny, organów podatkowych oraz sądów administracyjnych, możliwe jest, po dokonaniu obniżenia stawek amortyzacyjnych, ich ponowne podwyższenie (przywrócenie) do poziomu nieprzekraczającego wartości wskazanej w Wykazie stawek.
W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, Spółka ma prawo do podwyższenia uprzednio obniżonych stawek amortyzacyjnych, tj. przywrócenia stawek amortyzacyjnych (dla wybranych Środków Trwałych), nie przekraczając wartości maksymalnej stawek amortyzacyjnych, wynikających z Wykazu stawek.
Uzasadnienie Wnioskodawcy w zakresie stanowiska dotyczącego pytania 2.
Zdaniem Wnioskodawcy, zmiana wysokości stawek amortyzacyjnych określona w stanowisku Spółki do pytania numer 1 może zostać dokonana ze skutkiem wstecznym opisanym w zdarzeniu przyszłym.
W świetle art. 16d ust. 2 Ustawy CIT, składniki majątku (…) wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 9 ust. 1, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 4.
Zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Podatnicy, z zastrzeżeniem art. 16l i 16ł Ustawy CIT, dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonych w art. 16i-16k (tj. wg stawek wynikających z Wykazu stawek, stawek podwyższonych, stawek obniżonych, stawek indywidualnie określonych, według metody degresywnej), dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji. Wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego (art. 16h ust. 2 Ustawy CIT).
Zgodnie z art. 16i ust. 1 Ustawy CIT, odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, z zastrzeżeniem art. 16j-16ł, dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek i zasad, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1. Przy czym, stosownie do przytaczanego już art. 16i ust. 5 Ustawy CIT, podatnicy mogą obniżać podane w Wykazie stawki amortyzacyjne stawki dla poszczególnych środków trwałych. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.
Z przedstawionej podstawy prawnej wynika więc jednoznacznie, iż podatnicy amortyzujący środki trwałe wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej z zastosowaniem metody liniowej, mogą obniżyć stosowane dla celów podatkowych stawki amortyzacyjne w stosunku do stawek określonych w Wykazie stawek. Jednocześnie, jak wskazano w uzasadnieniu do pytania numer 1, możliwe jest również dokonanie modyfikacji obniżonej wcześniej stawki amortyzacyjnej, np. poprzez jej podwyższenie, jednak z zastrzeżeniem nieprzekroczenia wysokości ustalonej w Wykazie stawek.
W ocenie Wnioskodawcy, przepis art. 16i ust. 5 Ustawy CIT, zdanie drugie, w zakresie w jakim wskazuje on, iż zmiany stawek dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego, należy interpretować w ten sposób, że modyfikacji stawek amortyzacji określonych w Wykazie stawek można dokonać zarówno w odniesieniu do przyszłych, jak i przeszłych rozliczeń podatkowych (lat podatkowych, za które podatnik złożył już deklarację CIT), w tym za wszystkie lata podatkowe wstecz, które nie uległy jeszcze przedawnieniu zgodnie z przepisami Ordynacji Podatkowej.
Wskazać należy w pierwszej kolejności, iż w art. 16i ust. 5 Ustawy CIT, nie zostało określone, że zmiana ta musi następować od pierwszego miesiąca roku podatkowego następnego po roku bieżącym, jak również nie zastrzeżono, że zmian stawek amortyzacji nie wolno dokonywać wstecz. Przedmiotowy przepis art. 16i ust. 5 Ustawy CIT nie wskazuje, o który tzw. „następny” rok podatkowy chodzi, w ocenie Wnioskodawcy, uznać należy jednoznacznie, iż obniżenia stawki amortyzacyjnej można dokonywać:
-począwszy od miesiąca, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych albo
-od pierwszego miesiąca każdego (jakiekolwiek) kolejnego roku podatkowego, następującego po roku podatkowym, w którym nastąpiło wprowadzenie środka trwałego do ewidencji środków trwałych, przy czym zmiany te mogą być dokonywane zarówno „na bieżąco”, jak i wstecz, z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązania CIT.
W szczególności za pozbawiony stosownej podstawy prawnej należałoby uznać pogląd, iż wyrażenie „każdy następny rok podatkowy” użyty w ww. przepisie oznacza każdy następny rok podatkowy po obecnym. Skoro bowiem regulacja wskazuje, że zmiany stawki dokonuje się począwszy od „(...) pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego”, to nie oznacza to, że zmiana ta musi następować od pierwszego miesiąca roku podatkowego następnego po roku bieżącym (np. takim w którym podatnik podejmuje decyzję o obniżeniu stawek amortyzacyjnych). Innymi słowy, gdyby ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie zakazu dokonywania zmian stawek amortyzacyjnych za lata wcześniejsze, to powinien uczynić to w sposób niebudzący wątpliwości, właściwie redagując przepis ustawy. Zatem, za uzasadniony i zgodny z literalną wykładnią należy uznać sposób interpretacji Wnioskodawcy.
Wnioskodawca podkreśla zarazem, że zawarte w art. 16i ust. 5 Ustawy CIT, terminy nie wprowadzają zakresu czasowego dokonywania zmian wysokości stawek amortyzacyjnych, lecz określają jedynie momenty (tj. miesiące), od których modyfikacja stawki amortyzacyjnej może być dokonana. Przepis ten nie wprowadza natomiast limitu czasowego na dokonanie modyfikacji stawki amortyzacyjnej, z zastrzeżeniem terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych. Również literalna wykładnia przedmiotowego przepisu nie pozwala na stwierdzenie, że zmiany stawek amortyzacyjnych można dokonać tylko na przyszłość (tj. tylko na przyszłe okresy rozliczeniowe). W konsekwencji, takiej konstrukcji uregulowań, w ocenie Wnioskodawcy, zmiany stawek amortyzacyjnych można dokonać zarówno:
-na przyszłość – korygując stawki w odniesieniu do przyszłych okresów,
-wstecz – czyli za okresy wcześniejsze.
Dzięki takiemu rozwiązaniu uznać należy, że samą intencją ustawodawcy było udzielenie podatnikowi prawa do podjęcia swobodnej decyzji, od kiedy zmiana stawki amortyzacyjnej zacznie obowiązywać, nie zakreślając okresu za jaki zmiana stawki amortyzacyjnej będzie możliwa. Natomiast, niewątpliwie jedynym ograniczeniem czasowym dokonania obniżenia stawki amortyzacyjnych jest okres przedawnienia zobowiązania podatkowego wynikający z Ordynacji Podatkowej.
Wobec nieprecyzyjnej redakcji ww. przepisu uznać należy, że jego brzmienie pozwala podatnikom na zmianę stawek amortyzacyjnych w odniesieniu zarówno do przyszłych, jak i przeszłych rozliczeń podatkowych. W konsekwencji wykładnia art. 16i ust. 5 Ustawy CIT, polegająca na zakazie zmiany wysokości odpisów amortyzacyjnych wstecz opisana w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym byłaby przede wszystkim sprzeczna z wykładnią językową tego przepisu oraz oparta zostałaby jedynie o domniemanie, które nie może stanowić wiążącej wykładni prawa.
Potwierdzeniem, że przepis art. 16i ust. 5 Ustawy CIT, nie ogranicza prawa podatników do wstecznej zmiany wysokości stawek amortyzacji może stanowić również przebieg procesu legislacyjnego, w ramach którego przedmiotowa regulacja weszła w życie (począwszy od 1 stycznia 2003 r., druk sejmowy nr 411 z dnia 17 kwietnia 2002 r.). Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, że: „zgodnie z założeniami pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość” zmieniono również Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych, ograniczając liczbę pozycji Wykazu. Wprowadzono też możliwość zmniejszenia stawek amortyzacyjnych z Wykazu w dowolnej wysokości oraz w wybranym przez podatnika momencie. Taka zmiana podyktowana była koniecznością dostosowania ustaw podatkowych z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie o rachunkowości oraz stworzenia mocniejszego instrumentu polityki podatkowej prowadzonej przez podatników. Podatnicy będą mogli w okresie ponoszenia strat podatkowych zaplanować maksymalnie obniżone stawki amortyzacyjne i powrócić do stawek, tj. wyższych kosztów podatkowych, w okresie osiągania dochodów, a tym samym odpowiednio wpływać na wysokość straty podatkowej i dochodu do opodatkowania”.
Powyższe stanowi dodatkowe uzasadnienie dla stanowiska Wnioskodawcy, gdyż intencją ustawodawcy było udzielenie podatnikom możliwości elastycznej modyfikacji stawek amortyzacyjnych w zależności, od ich wyboru, co wyklucza zawężające podejście, zgodnie z którym taka modyfikacja mogłaby zostać przykładowo dokonana od pierwszego miesiąca roku następującego po bieżącym (tj. roku, w którym podjęto decyzję o modyfikacji wysokości stawek amortyzacyjnych).
Prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy potwierdzają również najnowsze wyroki sądów administracyjnych, tj.:
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 16 marca 2022 r. sygn. akt I SA/Gd 1187/21, w którym Sąd podkreślił, iż: „W ocenie Sądu - wobec nieprecyzyjnej redakcji ww. przepisu - należy uznać, że jego brzmienie pozwala podatnikom podatku dochodowego na zmianę stawek amortyzacyjnych w odniesieniu zarówno do przyszłych, jak i przeszłych rozliczeń podatkowych (…). Z językowego znaczenia ww. regulacji wynika zatem, że podatnicy mogą obniżyć stosowane stawki zaczynając od miesiąca (rozliczenia za ten miesiąc) - rozumianego jako punkt w czasie - w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ich ewidencji lub od pierwszego miesiąca któregokolwiek z następnych lat podatkowych.”.
Ponadto Sąd wskazał, że: „podatnicy mogą dokonywać zmiany stawek amortyzacyjnych z Wykazu w dowolnym momencie, także za okres, w którym wskutek ponoszenia straty podatkowej ujmowane w trakcie trwania roku podatkowego odpisy amortyzacyjne nie wpływały na wysokość zobowiązania podatkowego. (…) Spółka ma prawo do obniżenia stawki amortyzacyjnej za lata ubiegłe z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych, do dowolnej wysokości, dla wybranych lub wszystkich środków trwałych, dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej. Spółka może zmienić stosowane stawki amortyzacyjne ze skutkiem od pierwszego miesiąca danego roku podatkowego na podstawie decyzji, która może zostać podjęta w trakcie trwania roku podatkowego.”;
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 25 marca 2021 r. sygn. akt I SA/Go 32/21, w którym Sąd orzekł, iż „za słusznością stanowiska strony przemawia (...) również to, że wsteczna zmiana stawek amortyzacji podatkowej, w istocie stanowi jedynie techniczne rozliczenie kosztu w czasie, które nie rzutuje wstecznie na treść obowiązków podatkowych. Nie spowoduje jednocześnie, że podatnicy uzyskają w rozliczeniu globalnym korzyści podatkowe, ponieważ górną granicą sumy odpisów amortyzacyjnych pozostaje wartość początkowa środka trwałego podlegającego amortyzacji. Brak zatem racjonalnego uzasadnienia do odmowy retrospektywnego zmniejszenia stawek amortyzacji. Konkludując, Sąd uznał, że podatnicy mogą dokonywać zmiany stawek amortyzacyjnych z Wykazu w dowolnym momencie, także za okres, w którym wskutek ponoszenia straty podatkowej, ujmowane w trakcie trwania roku podatkowego odpisy amortyzacyjne nie wpływały na wysokość zobowiązania podatkowego. Wbrew stanowisku organu Spółka ma prawo do obniżenia stawki amortyzacyjnej za lata ubiegłe z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych, do dowolnej wysokości (nawet bliskiej zeru), dla wybranych lub wszystkich środków trwałych, dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej”;
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 11 grudnia 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 566/18, w którym sąd stwierdził, że: „brzmienie tego przepisu pozwala podatnikom podatku dochodowego na zmianę stawek amortyzacyjnych w odniesieniu zarówno do przyszłych, jak i przeszłych rozliczeń podatkowych (...) w ocenie Sądu wykładnia art. 16i ust. 5 u.p.d.o.p. zaprezentowana przez organ w zaskarżonej interpretacji jest przede wszystkim sprzeczna z wykładnią gramatyczną tego przepisu. Z językowego znaczenia ww. regulacji wynika zatem, że podatnicy mogą obniżyć stosowane stawki zaczynając od miesiąca (rozliczenia za ten miesiąc) - rozumianego jako punkt w czasie - w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ich ewidencji lub od pierwszego miesiąca któregokolwiek z następnych lat podatkowych. (...) Sąd podzielając stanowisko zawarte w skardze uznał, że rację ma Skarżąca, że treść art. 16i ust. 5 u.p.d.o.p. wskazuje jedynie, że „punktem w czasie” w którym mogą zostać obniżone stawki amortyzacyjne jest: miesiąc wprowadzenia środka trwałego do ewidencji lub pierwszy miesiąc jakiegokolwiek następującego po nim roku podatkowego. Podzielić należy pogląd, że omawiany przepis posługuje się konstrukcją językową „Zmiany (...) dokonuje się począwszy od (...) albo od (...)”, która wyraźnie wskazuje „na punkt w czasie”, od którego można dokonać przedmiotowej zmiany stawek. (...) Regulacja ta nie odnosi się natomiast w żadnym zakresie do momentu, w którym podatnik jest uprawniony do „technicznej” zmiany stawek amortyzacyjnych (tj. w którym momencie można wprowadzić zmniejszenie stawek w księgach podatkowych podatnika) ani do tego czy zmiany tej można dokonać tylko na przyszłość (tj. tylko na przyszłe okresy rozliczeniowe). Sąd przyjął jako własne stanowisko Skarżącej, że wręcz przeciwnie, użycie pojęcia „od”, bezpośrednio odnosi się również do okresów w przeszłości wskazuje, że zmiany tych stawek można również dokonać wstecz (...)”.
Wnioskodawca nadmienia również, że Naczelny Sąd Administracyjny również zajął stanowisko w tej sprawie w wyroku z dnia 3 lutego 2022 r. sygn. akt II FSK 1413/19, w którym oddalił skargę organu podatkowego kwestionującą zasadność ww. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 11 grudnia 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 566/18. Wyrok ten potwierdza zasadność stanowiska Spółki w sprawie.
Podsumowując, powyższe argumenty, jak również orzecznictwo sądów administracyjnych, uzasadniają jednoznacznie prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy, zgodnie z którym niezależnie od stawek amortyzacji podatkowej stosowanych w trakcie poprzednich (minionych) lat podatkowych, Wnioskodawca jest uprawniony do zastosowania w odniesieniu do poprzednich lat podatkowych, w przypadku których nie upłynął okres przedawnienia zobowiązania podatkowego CIT, stawki amortyzacji podatkowej zmodyfikowanej (zmniejszonej lub zwiększonej do wysokości określonej w Wykazie stawek) dla wybranych Środków trwałych (tzn. takich, które podlegają lub podlegały amortyzacji podatkowej), dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej, zgodnie z zasadami określonymi w art. 16i ust. 1 Ustawy CIT.
Uzasadnienie Wnioskodawcy w zakresie stanowiska dotyczącego pytania 3.
W przypadku uznania za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 2, zdaniem Wnioskodawcy, będzie on uprawniony do modyfikacji w zakresie bieżącego roku podatkowego tj. roku w którym Wnioskodawca podejmie decyzję o obniżeniu lub podwyższeniu stawek amortyzacji podatkowej w odniesieniu do każdego okresu roku trwającego ze skutkiem począwszy od dnia 1 stycznia tego wskazanego roku.
Jak już Wnioskodawca podkreślił w uzasadnieniu pytania 2, przepis art. 16i ust. 5 Ustawy CIT, zdanie drugie, w zakresie w jakim wskazuje, iż zmiany stawek dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego, należy interpretować w ten sposób, że modyfikacji stawek amortyzacji określonych w Wykazie stawek można dokonać zarówno w odniesieniu do przyszłych, jak i przeszłych rozliczeń podatkowych (lat podatkowych, za które podatnik złożył już deklarację CIT), w tym za wszystkie lata podatkowe wstecz, które nie uległy jeszcze przedawnieniu zgodnie z przepisami Ordynacji Podatkowej.
Zdaniem Wnioskodawcy, w art. 16i ust. 5 Ustawy CIT nie zostało określone, że zmiana ta musi następować od pierwszego miesiąca roku podatkowego następnego po roku bieżącym, jak również nie zastrzeżono, że zmian stawek amortyzacji nie wolno dokonywać wstecz. Zatem, przedmiotowy przepis art. 16i ust. 5 Ustawy CIT nie wskazuje, o który tzw. „następny” rok podatkowy chodzi, w ocenie Wnioskodawcy, uznać należy jednoznacznie, iż obniżenia stawki amortyzacyjnej można dokonywać od pierwszego miesiąca każdego (jakiekolwiek) kolejnego roku podatkowego, następującego po roku podatkowym, w którym nastąpiło wprowadzenie środka trwałego do ewidencji środków trwałych, przy czym zmiany te mogą być dokonywane również „na bieżąco”, z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązania CIT.
Zatem, należy uznać, że brzmienie ww. przepisu pozwala podatnikom na zmianę stawek amortyzacyjnych w odniesieniu do bieżących rozliczeń podatkowych. W konsekwencji wykładnia art. 16i ust. 5 Ustawy CIT polegająca na zakazie zmiany wysokości odpisów amortyzacyjnych na bieżąco opisana w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym byłaby przede wszystkim sprzeczna z wykładnią językową tego przepisu oraz oparta zostałaby jedynie o domniemanie, które nie może stanowić wiążącej wykładni prawa.
W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, niezależnie od stawek amortyzacji podatkowej stosowanych w trakcie poprzednich lat podatkowych, Wnioskodawca jest uprawniony do zastosowania w odniesieniu do bieżącego roku podatkowego (w którym Wnioskodawca podejmie decyzję o modyfikacji stawek amortyzacji podatkowej), stawki amortyzacji podatkowej zmodyfikowanej (zmniejszonej lub zwiększonej do wysokości określonej w Wykazie stawek od 1 stycznia) dla wybranych Środków trwałych (tzn. takich, które podlegają lub podlegały amortyzacji podatkowej), dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej, zgodnie z zasadami określonymi w art. 16i ust. 1 Ustawy CIT, co potwierdza także stanowisko sądów administracyjnych oraz organów podatkowych powołanych w treści uzasadnienia pytania 2.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm. dalej: „ustawa o CIT”):
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest istnienie pomiędzy nim, a osiągnięciem przychodu związku przyczynowo - skutkowego, czyli wykazanie, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu, jego zabezpieczenie lub zachowanie.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o CIT:
kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m, przy czym w przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.
Zasady dotyczące dokonywania odpisów z tytułu zużycia środków trwałych (odpisów amortyzacyjnych) zawarte zostały w art. 16a - 16m ww. ustawy.
Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy o CIT:
amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1)budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2)maszyny, urządzenia i środki transportu,
3)inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Treść powyższego przepisu oznacza, że amortyzacja podatkowa stanowi formę rozłożonego w czasie, obniżenia kosztów podatkowych wartością używanych w prowadzonej działalności gospodarczej przedmiotów, które zużywają się w dłuższym okresie. Okres amortyzacji jest zwykle zbliżony do standardowego okresu użytkowania danego rodzaju środków trwałych, co znajduje odzwierciedlenie w wysokości stawek amortyzacyjnych wskazanych w Wykazie Stawek Amortyzacyjnych.
Jak stanowi art. 16f ust. 1 ustawy o CIT:
podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 16b.
W myśl art. 16f ust. 3 ustawy o CIT:
odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z art. 16h-16m, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 10 000 zł. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 10 000 zł, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 16d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16h-16m albo jednorazowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.
Stosownie do art. 16h ust. 2 ustawy o CIT:
podatnicy, z zastrzeżeniem art. 16l i 16ł, dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonych w art. 16i-16k dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji; wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.
Dodatkowo zauważyć należy, że zgodnie z art. 16h ust. 4 ustawy o CIT:
podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego, z uwzględnieniem art. 16i. Suma odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonanych w pierwszym roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, nie może przekroczyć wartości tych odpisów przypadających za okres od wprowadzenia ich do ewidencji do końca tego roku podatkowego.
Jak stanowi art. 16i ust. 1 ustawy o CIT:
odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, z zastrzeżeniem art. 16j-16ł, dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych i zasad, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1.
Stosownie zaś do art. 16i ust. 5 ustawy o CIT:
podatnicy mogą obniżać podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.
Powołany przepis art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, nie zabrania obniżenia stawki amortyzacyjnej danego środka trwałego nawet kilka razy. Podatnik może zatem dokonać zmiany stawki, tj. jej zmniejszenia począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo jej zmniejszenia bądź zwiększenia uprzednio obniżonej począwszy od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Podatnik ma więc możliwość stosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy, z tym tylko zastrzeżeniem, aby stawki te nie były wyższe od stawek określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych.
Zmiana stawek amortyzacyjnych przewidziana w art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, pomimo że nie została ograniczona przez ustawodawcę żadnym limitem, powinna być dokonywana z uwzględnieniem pozostałych przepisów ustawy. Zatem, ww. przepis umożliwił podatnikom obniżanie stawek amortyzacyjnych, nie określając przy tym szczegółowych zasad tego procesu, za wyjątkiem określenia terminów, w których może do tych zmian dojść (czyli począwszy od miesiąca wprowadzenia do ewidencji lub od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego) oraz w przypadku stosowania dla tych środków trwałych odpisów amortyzacyjnych metodą liniową.
Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że w art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, ustawodawca jasno określił, kiedy może nastąpić modyfikacja stawki z Wykazu, stwierdzając, że zmiany stawki w odniesieniu do:
a.środków trwałych wprowadzonych po raz pierwszy do ewidencji – dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji;
b.środków pozostających już w ewidencji – dokonuje się począwszy od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.
W związku z powyższym, Wnioskodawca, po dokonaniu obniżenia stawek amortyzacyjnych zgodnie z art. 16i ust. 5 ustawy CIT (dla wybranych Środków Trwałych) ujętych w Wykazie stawek według zasad przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, będzie uprawniony do przywrócenia wysokości stawek amortyzacyjnych wynikających z Wykazu stawek od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, uznano więc za prawidłowe.
Odnośnie pytania oznaczonego nr 2, Organ wskazuje, że zasady zawarte w przepisie art. 16i ust. 5 ustawy o CIT nie oznaczają, że zmiany stawki amortyzacji można dokonać „wstecz”. Wyrażenie „następny”, zdaniem Organu, oznacza każdy następny rok podatkowy po obecnym. Tak więc zmiany obniżenia stawek amortyzacji można dokonać tylko na początku każdego roku po bieżącym. Wskazuje na to także treść uzasadnienia projektu ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk sejmowy nr 411 z dnia 17 kwietnia 2002 r.) „zgodnie z założeniami pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość” zmieniono również Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych, ograniczając liczbę pozycji Wykazu. Wprowadzono też możliwość zmniejszenia stawek amortyzacyjnych z Wykazu w dowolnej wysokości oraz w wybranym przez podatnika momencie. Taka zmiana podyktowana była koniecznością dostosowania ustaw podatkowych z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie o rachunkowości oraz stworzenia mocniejszego instrumentu polityki podatkowej prowadzonej przez podatników. Podatnicy będą mogli w okresie ponoszenia strat podatkowych zaplanować maksymalnie obniżone stawki amortyzacyjne i powrócić do stawek, tj. wyższych kosztów podatkowych, w okresie osiągania dochodów, a tym samym odpowiednio wpływać na wysokość straty podatkowej i dochodu do opodatkowania”.
W uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej wskazano zatem na możliwość zaplanowania obniżonych stawek amortyzacji dla celów podatkowych w okresie ponoszenia strat, a tym samym wpływania na wysokość straty podatkowej i dochodu do opodatkowania. Nie można jednak uznać, że art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, zezwala na modyfikowanie odpisów amortyzacyjnych (a więc w konsekwencji wysokości kosztów podatkowych) za okresy wcześniejsze. Podatnicy nie są uprawnieni do modyfikowania kosztów uzyskania przychodów w dowolnym dla siebie momencie i za dowolny okres w przeszłości według własnego uznania, bez wyraźnej przyczyny powodującej korektę. Taką przyczyną może być m.in. błąd rachunkowy, oczywista omyłka czy też błędnie stosowane stawki amortyzacji.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o CIT:
rokiem podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 2, 2a, 3 i 6, jest rok kalendarzowy, chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników; wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych.
W związku z powyższym, obniżenia stawek amortyzacyjnych przy stosowaniu metody liniowej Wnioskodawca może dokonać począwszy od miesiąca, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji lub od pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego, przy czym przez słowo „następny” należy rozumieć każdy następny po obecnym (bieżącym) roku podatkowym. Wnioskodawca nie może natomiast w trakcie roku podjąć decyzji dotyczącej modyfikacji stawki amortyzacyjnej ze skutkiem wstecz, dokonując korekty uprzednio dokonywanych odpisów amortyzacyjnych wg stawek wynikających z Wykazu, ponieważ jak wynika z wyżej powołanego przepisu art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, podatnik może dokonać zmiany od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Kolejne obniżenie/podwyższenie stawki amortyzacyjnej dla tych konkretnych środków trwałych będzie możliwe jak wynika z przepisu art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, od pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego.
Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że w rozumieniu art. 16i ust. 5 omawianej ustawy, zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Ustawodawca stworzył więc możliwość obniżenia/podwyższenia stawek określonych w Wykazie, a decyzję w tym zakresie pozostawił podatnikowi, nie wymagając jednocześnie wystąpienia żadnych szczególnych okoliczności, w których stawka może być obniżona/podwyższona. Jednocześnie brzmienie art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, nie pozostawia wątpliwości co do momentu, w którym może nastąpić modyfikacja stawki z Wykazu – jest to (w odniesieniu do środków będących już w ewidencji) – pierwszy miesiąc każdego następnego roku podatkowego. Zmiana stawki nie może być więc dokonana, jak twierdzi Spółka, „wstecz”. Gdyby istniała taka możliwość przepis art. 16i ust. 5 musiałby mieć brzmienie: „zmiany stawki można dokonać „wstecz” lub w trakcie roku podatkowego ze skutkiem począwszy od pierwszego miesiąca roku podatkowego”.
Reasumując, literalna wykładnia przepisu art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, nie daje podstaw do dokonania modyfikacji stawki amortyzacyjnej, a więc podjęcia przez podatnika decyzji w tym zakresie, w miesiącu innym niż pierwszy miesiąc każdego roku podatkowego.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2, należy uznać za nieprawidłowe.
Biorąc pod uwagę powyższe, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy:
-Wnioskodawca, po dokonaniu obniżenia stawek amortyzacyjnych zgodnie z art. 16i ust. 5 ustawy o CIT (dla wybranych Środków Trwałych) ujętych w Wykazie stawek według zasad przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, będzie uprawniony do przywrócenia wysokości stawek amortyzacyjnych wynikających z Wykazu stawek od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego – jest prawidłowe;
-Wnioskodawca będzie uprawniony do modyfikacji wysokości stawek amortyzacyjnych w zakresie minionych lat podatkowych do wysokości nie wyższej niż wynikająca z Wykazu stawek dla Środków Trwałych, dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej, z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych – jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
W związku z faktem, iż stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 uznano za nieprawidłowe, bezprzedmiotowe jest rozpatrywanie wniosku w zakresie pytania oznaczonego nr 3, dotyczącego ustalenia czy Wnioskodawca będzie uprawniony do modyfikacji stawek amortyzacyjnych w zakresie bieżącego roku podatkowego tj. roku w którym Wnioskodawca podejmie decyzję o obniżeniu lub podwyższeniu stawek ze skutkiem począwszy od dnia 1 stycznia tego wskazanego roku
Końcowo stwierdzić należy, iż orzeczenia organów i sądu administracyjnego uzasadniające stanowisko Spółki, zostały potraktowane jako elementy argumentacji, są to jednak rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w tych konkretnych, indywidualnych sprawach nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).