Temat interpretacji
Czy w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, Spółka będzie uprawniona do uznania za koszt uzyskania przychodów wynagrodzenia uiszczonego na rzecz Doradcy 1, Doradcy 2 i Doradcy 3 za Usługi związane z pozyskaniem Inwestora.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 października 2022 r. za pośrednictwem platformy ePUAP wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustaleni czy Spółka będzie uprawniona do uznania za koszt uzyskania przychodów wynagrodzenia uiszczonego na rzecz Doradcy 1, Doradcy 2, Doradcy 3 za Usługi związane z pozyskaniem Inwestora?
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest Internetowym Centrum Podróży, które oferuje swoim klientom pełen zakres usług turystycznych. Spółka specjalizuje się w sprzedaży biletów lotniczych wraz z usługami towarzyszącymi, ale oferuje także m.in. rezerwację miejsc hotelowych, wynajem samochodów osobowych, wycieczki turystyczne. Dystrybucja oferowanych usług odbywa się poprzez strony internetowe oraz centrum telefoniczne. Od 2008 r. Spółka działa również na rynkach międzynarodowych. Spółka jest wiodącą firmą w segmencie sprzedaży biletów lotniczych online, posiada akredytację International Air Transport Association (Międzynarodowego Stowarzyszenia Przewoźników Lotniczych). Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, jej główną działalność stanowi sprzedaż usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT bądź sprzedaż dającą prawo do odliczenia VAT.
W związku z trudną sytuacją ekonomiczną na rynku, na którym działa Spółka w roku 2020, spowodowaną głównie pandemią koronawirusa SARS-COV2 oraz w celu umożliwienia Spółce realizacji strategii jej dalszego rozwoju podjęto decyzję o poszukiwaniu dodatkowego finansowania działalności operacyjnej i rozwojowej Spółki. Jednocześnie dotychczasowi akcjonariusze podjęli decyzję o sprzedaży większościowego pakietu akcji Spółki. Dla zapewnienia sobie odpowiedniego wsparcia i środków na rozwój i inwestycje w obszarze realizowanej działalności, Spółka podjęła szereg działań nakierowanych na pozyskanie odpowiedniego inwestora lub inwestorów. Celem Spółki było przede wszystkim nawiązanie współpracy z partnerem, który będzie w stanie poprawić jej sytuację finansową i wzmocnić jej pozycję strategiczną, poprzez w szczególności:
- umożliwienie realizowania bardziej ambitnej strategii rozwoju (również poprzez fuzje i przejęcia) dzięki dostępowi do dodatkowych środków finansowych w razie potrzeby,
- objęcie kontroli i dodatkowe dokapitalizowanie Spółki,
- know-how i sieć relacji, dających dodatkowe możliwości w zakresie realizacji strategii (dotarcie do potencjalnych targetów inwestycyjnych, rekrutacja ekspertów etc.).
Z uwagi na powyższe, Spółka za zgodą i przy udziale jej akcjonariuszy oraz założycieli, nawiązała współpracę z profesjonalnymi, zewnętrznymi doradcami, którzy wspierali ją w następujących obszarach w procesie pozyskiwania inwestora:
A. Doradca 1: doradztwo prawne transakcyjne dotyczące – zgodnie z umową zawartą z Wnioskodawcą – pozyskania przez Spółkę i jej założycieli inwestora strategicznego do Spółki obejmujące w szczególności opracowanie dokumentacji planowanej transakcji w zgodzie z przyjętymi założeniami biznesowymi oraz zobowiązaniami korporacyjnymi Spółki, udział w procesie negocjacji w celu redagowania i wprowadzania zmian wynikających z negocjacji do przygotowanej dokumentacji, doradztwo i wsparcie prawne Spółki w procesie zamknięcia transakcji, w tym przygotowanie lub weryfikacja dokumentów związanych z jej realizacją. Wynagrodzenie Doradcy 1 oparte jest na stawce godzinowej i zestawieniach liczby godzin członków zespołu poświęconych na zrealizowane prace w danym okresie (dołączonych każdorazowo do wystawionej przez Doradcę 1 faktury).
B. Doradca 2: doradztwo prawne i reprezentacja, dotyczące – zgodnie z umową zawartą z Wnioskodawcą i założycielami Spółki – transakcji sprzedaży pakietu większościowego akcji Spółki oraz inwestycji w Spółkę, obejmujące w szczególności reprezentowanie Spółki i jej założycieli w zakresie wynegocjowania umowy inwestycyjnej – prace obejmowały dwa etapy:
I. prowadzenie do transakcji i analiza oraz
II. implementacja struktury.
Wynagrodzenie Doradcy 2 oparte jest częściowo na ryczałcie (etap I prac) oraz na stawkach godzinowych i zestawieniach liczby godzin poszczególnych członków dedykowanego zespołu poświęconych na zrealizowane prace w danym okresie (etap II; zestawienia dołączone były każdorazowo do wystawionej przez Doradcę 2 faktury). Umowa z Doradcą 2 wskazuje, iż Spółka będzie obciążana wyłącznie kosztami doradztwa, które jej dotyczy.
C. Doradca 3: doradztwo – zgodnie z umową zawartą z Wnioskodawcą – w procesie pozyskania finansowania i pozyskania inwestora dla Spółki, które obejmowało głównie doradztwo transakcyjne, polegające w szczególności na: przygotowaniu do procesu transakcyjnego, w tym opracowaniu strategii transakcji, rekomendacji potencjalnych inwestorów (lista potencjalnych inwestorów została przygotowana przez Doradcę 3 i ujęta już w treści umowy z Wnioskodawcą), strukturyzacja procesu transakcyjnego etc. oraz prowadzenie procesu transakcyjnego, w tym analizy dla potencjalnych inwestorów, wybór krótkiej listy inwestorów, negocjacje, koordynacja badań due dilligence, etc.
Wynagrodzenie Doradcy 3 składa się z miesięcznego ryczałtu oraz z wynagrodzenia za sukces, kalkulowanego jako określony procent wartości transakcji (tj. od ceny sprzedaży akcji Spółki oraz od wartości dofinansowania Spółki przez inwestora, przewidzianej w umowie inwestycyjnej). Umowa z Doradcą 3 została wypowiedziana przez Spółkę i zastąpiona zawartym Porozumieniem z 13 kwietnia 2021 r. wraz z późniejszymi zmianami. Doradca 3 m.in. przygotował teaser zachęcający potencjalnych inwestorów do zaangażowania się w transakcję dotyczącą Spółki opisanej w nim szczegółowo oraz niektóre elementy umowy inwestycyjnej, dotyczące m.in. wyliczenia liczby oraz wartości akcji w odniesieniu do poszczególnych stron umowy; Doradca 3 brał również udział w negocjacjach samej umowy inwestycyjnej oraz jej załączników, koordynował oraz organizował kontakty Spółki i jej doradców z inwestorem oraz jego doradcami. Zgodnie z zapisami umowy z Doradcą 3 i porozumienia o rozwiązaniu tej umowy, zachował on prawo do wynagrodzenia za sukces w przypadku zawarcia umowy z jednym z podmiotów ujętych na liście potencjalnych inwestorów dołączonej do umowy lub podmiotem z nim powiązanym kapitałowo lub osobowo.
Usługi opisane powyżej w punktach A-C będą dalej nazywane „Usługami doradczymi związanymi z pozyskaniem Inwestora”, a podmioty je realizujące będą dalej łącznie nazywane „Doradcami”.
Doradcy działają w formie polskich spółek prawa handlowego, prowadzących profesjonalną działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług doradztwa i zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni. Doradcy i Wnioskodawca nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów prawa podatkowego.
Proces pozyskania inwestora doprowadził do zawarcia 2 lutego 2022 r. Umowy inwestycyjnej dotyczącej Spółki, zawartej pomiędzy jej dotychczasowymi akcjonariuszami, założycielami, Spółką oraz Inwestorem. Na mocy umowy dotychczasowi akcjonariusze zobowiązali się do zbycia na rzecz Inwestora pakietu większościowego akcji Spółki, a jednocześnie Inwestor zobowiązał się do dokapitalizowania Spółki poprzez wniesienie do niej wkładu pieniężnego na podwyższenie kapitału. W umowie inwestycyjnej zawarto również zapisy przewidujące możliwości dalszego dofinansowania Spółki przez Inwestora, tj. przeznaczenia dodatkowych środków finansowych na potrzeby bieżącej działalności gospodarczej Spółki, w szczególności organicznie, poprzez przejęcia lub połączenia z innymi podmiotami z branży. Wartości poszczególnych dofinansowań są informacjami poufnymi, przy czym stosunek ceny sprzedaży akcji Spółki przez dotychczasowych akcjonariuszy do dofinansowania Spółki przez Inwestora poprzez wniesienie wkładu pieniężnego na kapitał i do możliwości dalszego dofinansowania przedstawia się następująco: 1,4: 0,2 :1. Inwestor był objęty listą potencjalnych inwestorów dołączoną do umowy Wnioskodawcy z Doradcą 3, Doradca 3 zorganizował również i koordynował proces przystąpienia i prowadzenia z nim negocjacji – wynagrodzenie za sukces stało się więc należne zgodnie z zapisami tej umowy.
Należy podkreślić, że Inwestor jest jednym z najstarszych funduszy inwestycyjnych w Europie Środkowej i Wschodniej oraz wiodącym inwestorem w obszarze ekosystemu cyfrowego. Ma także szerokie doświadczenie na rynku eTravel, na którym działa Spółka, poparte przeprowadzonymi inwestycjami w podmioty z tej branży, które aktywnie wspierał w czasie trudnej sytuacji związanej z pandemią koronawirusa SARS-COV2. Inwestor ma unikalne kompetencje dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej, pozwalające na budowę regionalnych liderów, a elastyczny horyzont inwestycyjny umożliwia potencjalne wydłużenie okresu inwestycyjnego w celu umacniania i rozszerzania pozycji lidera.
Pytania
1. Czy w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, Spółka będzie uprawniona do uznania za koszt uzyskania przychodów wynagrodzenia uiszczonego na rzecz Doradcy 1 za Usługi związane z pozyskaniem Inwestora?
2. Czy w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, Spółka będzie uprawniona do uznania za koszt uzyskania przychodów w całości wynagrodzenia uiszczonego na rzecz Doradcy 2 za Usługi związane z pozyskaniem Inwestora?
3. Czy w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, Spółka będzie uprawniona do uznania za koszt uzyskania przychodów w całości wynagrodzenia uiszczonego na rzecz Doradcy 3 za Usługi związane z pozyskaniem Inwestora?
Państwa stanowisko w sprawie
1. Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, Spółka będzie uprawniona do uznania za koszt uzyskania przychodów wynagrodzenia Doradcy 1 za Usługi związane z pozyskaniem Inwestora, wypłacanego na podstawie faktur VAT.
2. Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, Spółka będzie uprawniona do uznania w całości za koszt uzyskania przychodów wynagrodzenia Doradcy 2 za Usługi związane z pozyskaniem Inwestora, wypłacanego na podstawie faktur VAT.
3. Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, Spółka będzie uprawniona do uznania w całości za koszt uzyskania przychodów wynagrodzenia Doradcy 3 za Usługi związane z pozyskaniem Inwestora, wypłacanego na podstawie faktur VAT, również w części uzależnionej od efektu.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 1.
Zdaniem Wnioskodawcy ponoszone przez Wnioskodawcę koszty Usług doradczych związanych z pozyskaniem Inwestora, opisane w zaistniałym stanie faktycznym, świadczone przez Doradcę 1, podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów Spółki na gruncie Ustawy CIT.
Uzasadniając własne stanowisko Wnioskodawca wskazał, że w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Na gruncie analizy przywołanej normy prawnej, zarówno w doktrynie, jak i praktyce prawa podatkowego przyjmuje się zatem, że kosztami uzyskania przychodów są tylko takie wydatki, które spełniają łącznie następujące warunki:
1) zostały poniesione przez podatnika, w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,
2) mają charakter definitywny,
3) są właściwie udokumentowane,
4) ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów (tzw. przesłanka celowości kosztów),
5) nie zostały wymienione w zamkniętym katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do wydatków na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 zostały spełnione przesłanki pozwalające uznać Wydatki za koszty uzyskania przychodów Spółki.
Definitywny charakter kosztów oraz ciężar ich poniesienia.
Wnioskodawca pragnie wskazać, że wszystkie wydatki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 zostały poniesione bezpośrednio przez Spółkę i obciążały jej aktywa, a także związane były z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą. Przede wszystkim Wnioskodawca chciałby podkreślić, że zmiana akcjonariatu nie była celem samym w sobie, lecz miała przyczynić się do dalszego rozwoju prowadzonej działalności gospodarczej Spółki i zwiększeniu uzyskiwanych przychodów – zmiana akcjonariatu była bowiem warunkiem koniecznym pozyskania dodatkowych środków przez Spółkę od inwestora.
Ponadto Wnioskodawca pragnie podkreślić, że Spółka poniosła wydatki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 w sposób definitywny, w szczególności nie otrzymała ich zwrotu w żadnej formie od jakiegokolwiek podmiotu.
Należy dodatkowo podkreślić fakt, iż wydatki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 były ponoszone przez Spółkę, a nie przez Inwestora lub dotychczasowych akcjonariuszy/założycieli, wynikał z przesłanek ekonomicznych. W szczególności, obciążenie innych stron transakcji kosztami procesu poszukiwania i pozyskania Inwestora w zakresie, w jakim chodziło o reprezentację interesów i potrzeb Spółki związanych z tym procesem, mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której posiadaczem większościowego pakietu akcji Spółki, a co za tym idzie mającym decydujący wpływ na jej sytuację, stałby się podmiot przyjmujący całkowicie odmienną strategię od planów biznesowych Spółki. W dłuższej perspektywie mogłoby to doprowadzić do osłabienia lub utraty dotychczasowej pozycji Wnioskodawcy w branży.
Związek z prowadzoną działalnością i cel poniesienia wydatków.
Należy zauważyć, iż wydatki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1, choć nie skutkowały uzyskaniem natychmiast przysporzenia po stronie Spółki, to zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów w przyszłości przez dalszy rozwój prowadzonej działalności. W szczególności zmiany dotychczasowego akcjonariatu i przystąpienie do niego Inwestora jako posiadacza pakietu większościowego akcji Spółki może przyczynić się m.in. do:
a) nawiązania nowych kontaktów handlowych,
b) dostępu do know-how Inwestora, jego bazy relacji i wykwalifikowanej kadry,
c) wsparcia doradczego w procesie tworzenia strategii i zarządzania Spółką,
d) zwiększenia wiarygodności i rozpoznawalności Spółki,
e) łatwiejszego pozyskania źródeł finansowania.
Dodatkowo, poza pozyskaniem większościowego akcjonariusza mającego szerokie doświadczenie w zarządzaniu i rozwoju podmiotów prowadzących działalność w branżach podobnych, jak Wnioskodawca, Spółka otrzymała od Inwestora dofinansowanie w formie wkładu pieniężnego, który poprawił jej płynność finansową i pozwoli sprawniej realizować strategię biznesową umożliwiając rozwój, a także może otrzymać potencjalne kolejne dofinansowania na warunkach opisanych w stanie faktycznym.
Biorąc pod uwagę powyższe, podjęte działania oraz poniesienie wydatków na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 ma, w ocenie Spółki, racjonalny charakter i bezpośrednio wiąże się z prowadzoną działalnością gospodarczą. Działanie Spółki kreuje bowiem związek przyczynowy pomiędzy poniesionymi wydatkami, a powstaniem lub zwiększeniem osiąganych przychodów lub też zachowaniem i zabezpieczeniem tych przychodów. Wydatki te pozwolą Spółce dążyć do zakładanego celu, jakim jest zwiększenie/zachowanie/zabezpieczenie przychodów.
Spółka pragnie również podkreślić, że działając w warunkach rynkowych podejmuje decyzje w oparciu o kalkulacje i analizy, które zmierzają do rozwoju i umocnienia własnej pozycji ekonomicznej. Bez podejmowania takich aktywności działalność Spółki mogłaby stracić efektywność ekonomiczną i rentowność, co stałoby w sprzeczności z sensem prowadzenia działalności gospodarczej, która z założenia ukierunkowana jest na przynoszenie zysków, a nie strat.
W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy poniesione wydatki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 spełniają przesłankę celowościową uznania ich za koszty uzyskania przychodów, tj. służą uzyskaniu lub zachowaniu albo zabezpieczeniu przychodów. Tożsame stanowisko wyraził m.in. NSA w uchwale 7 sędziów z 25 czerwca 2012 r., sygn. akt II FPS 2/12, w której wskazał, że: „(...) w świetle treści art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., decydującym kryterium przy kwalifikacji prawnej danego kosztu, jako kosztu uzyskania przychodów w rozumieniu tego przepisu, pozostaje kryterium celu poniesienia kosztu, a poza tym niezbędne jest istnienie bezpośredniego lub pośredniego tylko związku pomiędzy kosztem a realizacją wymienionych w tym przepisie celów.”
Brak wyłączenia z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Spółka chciałaby również zaznaczyć, że poniesione wydatki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 nie mieszczą się też w katalogu wydatków, o którym mowa w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT, tj. nie stanowią kosztów wyłączanych czasowo lub stale z kosztów uzyskania przychodów.
W szczególności wydatki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 nie stanowią wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 Ustawy CIT. Należy bowiem wskazać, że norma prawna wynikająca z omawianego przepisu stanowi o wydatkach ponoszonych przez podatnika na m.in. objęcie lub nabycie akcji. W przedstawionym stanie faktycznym to nie Spółka, lecz Inwestor dokonuje nabycia/objęcia akcji.
Należy jednocześnie podkreślić, iż charakter oraz cel wydatków na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 nie jest związany bezpośrednio z nabyciem/objęciem akcji przez Inwestora, tylko z dalszym rozwojem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i realizacją przyjętej strategii dla tej działalności.
Wydatki związane z podwyższeniem kapitału jako koszt uzyskania przychodu.
Kolejno Spółka pragnie również wskazać, że wydatki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 nie mogą być uznane jako bezpośrednio związane z podwyższeniem kapitału zakładowego Wnioskodawcy, a w konsekwencji jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodu.
Kwestia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego była przedmiotem rozważań w orzecznictwie sądów administracyjnych. Rozważania te opierają się na ustawowym rozróżnieniu kategorii kosztów bezpośrednio związanych z przychodami oraz kosztów innych niż bezpośrednie, tj. tzw. kosztów pośrednich. Skoro bowiem zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 Ustawy CIT do przychodów nie zalicza się m.in. przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, to tym samym z kosztów podatkowych należy wyłączyć tylko wartości kosztowe, które bezpośrednio związane są z przychodem otrzymanym na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego. W obecnej praktyce podatkowej przyjmuje się zatem, że tylko wydatki pozostające w bezpośrednim związku z powiększeniem kapitału zakładowego nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. A contrario, koszty pośrednie, tj. stanowiące koszty ogólne prowadzonej działalności, będą kosztami podatkowymi.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w uchwale 7 sędziów NSA z 24 stycznia 2011 r. sygn. akt II FPS 6/10, w której wskazano: „(...) gdyby nie wyłączenie z przychodów w art. 12 ust. 4 pkt 4 tej ustawy wpłaty na kapitał zakładowy, również w przypadku jego podwyższenia stanowiłyby przychód spółki kapitałowej. Na zasadzie wyrażonej w art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p. przychód ten brany byłby w rachunku wyliczenia dochodu podlegającego opodatkowaniu. Tego rodzaju przychód, a „nie – przychód” z mocy art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy jest pomijany dla celów podatkowych. Jeden ze skutków tej regulacji stanowi to, że wydatki bezpośrednio powiązane tym przychodem i warunkujące jego wystąpienie w postaci wniesienia podwyższonego kapitału nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Ocena ta nie może jednak zostać rozciągnięta na tę część wydatków ogólnych spółki kapitałowej, których poniesienie tego rodzaju związku już nie cechuje tzw. koszty ogólne funkcjonowania osoby prawnej służące zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów i nie wykazujące związku z konkretnym przychodem. Zgodzić należy się zatem z oceną, że wydatki związane z nabyciem usług w celu emisji akcji należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Są one typowymi kosztami pośrednimi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu.”
W omawianej uchwale NSA wskazał również przykładowy katalog kosztów bezpośrednio związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego, które nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów: „(...) do tego rodzaju wydatków niewątpliwie należy zaliczyć opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a w przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych.”
Przywołane stanowisko jest utrwalone w praktyce interpretacyjnej sądów – podobnie orzekał np. NSA w wyroku z 13 lutego 2015 r., sygn. akt II FSK 3210/12 czy też w wyroku z dnia 20 lutego 2013 r., sygn. akt II FSK 1044/12.
Biorąc pod uwagę powoływane powyżej orzecznictwo oraz charakter poniesionych wydatków na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1, Spółka chciałaby wskazać, że miały one charakter kosztów pośrednich, tj. nie przełożyły się one bezpośrednio na zwiększenie przychodów, jednakże służą rozwojowi prowadzonej działalności.
Spółka pragnie podkreślić, iż charakter wydatków związanych z transakcją nabycia i emisji akcji Spółki wiązał się w szczególności z poszukiwaniem inwestorów, wsparciem w opracowywaniu optymalnej struktury i harmonogramu przeprowadzenia transakcji, przygotowaniu i negocjowaniu umów związanych z przeprowadzaną transakcją, konsultacjach w zakresie planu prawnego transakcji, konsultacjach dokumentów związanych z przystąpieniem do Spółki nowego podmiotu.
Reasumując, bezpośrednim celem poniesienia wydatków na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1 nie było podniesienie kapitału zakładowego Spółki, tylko zmiana w akcjonariacie Spółki połączona z dalszym rozwojem prowadzonej działalności gospodarczej. Jak zostało to już wyżej wykazane, kwoty otrzymane na podwyższenie kapitału zakładowego nie stanowią przychodów podatkowych. W konsekwencji koszty poniesione w bezpośrednim związku z podwyższeniem kapitału zakładowego nie mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych podmiotu, którego kapitał jest podnoszony. Mając jednak na uwadze rzeczywisty cel poniesionych wydatków na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 1, Spółka stoi na stanowisku, że nie wykazują one bezpośredniego związku z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki, a tym samym mogą stanowić koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy.
Interpretacje organów podatkowych.
Wnioskodawca pragnie wskazać, że tożsame z prezentowanym przez Spółkę stanowisko znajduje odzwierciedlenie w wydanych interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, przykładowo:
- Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z 15 grudnia 2021 r., znak 0111-KDIB1-2.4010.555.2021.2.BG,
- Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z 3 grudnia 2021 r., znak 0111-KDIB1-1.4010.399.2021.3.EJ,
- Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z 16 stycznia 2020 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.469.2019.3.BS.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 2.
Argumentacja stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 2 jest w pełni zbieżna z wywiedzionym powyżej stanowiskiem odnoszącym się do pytania Nr 1.
Podstawą zadania odrębnego pytania w tym zakresie jest natomiast okoliczność, iż stroną umowy z Doradcą 2 była nie tylko Spółka, ale też jej założyciele.
Natomiast w ocenie Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, iż zgodnie z umową z Doradcą 2 podmioty zaangażowane w transakcję były odrębnie rozliczane z tytułu wykonanych przez niego świadczeń, okoliczność ta pozostaje bez wpływu na ocenę podatkową wydatków Spółki na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora świadczone przez Doradcę 2. Spółka nie była bowiem obciążana kosztami usług, które dotyczyłyby wyłącznie innych podmiotów zaangażowanych w proces pozyskania Inwestora lub które nie dotyczyłyby jej w żadnym zakresie.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 3.
Argumentacja stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania 3 jest w pełni zbieżna z wywiedzionym powyżej stanowiskiem odnoszącym się do pytania Nr 1.
Podstawą zadania odrębnego pytania w tym zakresie były natomiast kwestie dotyczące rozwiązania umowy z Doradcą 3 z uwagi na zawieszenie prac na pewnym ich etapie, przy jednoczesnym zachowaniu prawa Doradcy 3 do wynagrodzenia za sukces w sytuacji przystąpienia do Spółki Inwestora (co zostało uregulowane na gruncie Porozumienia pomiędzy Doradcą 3 a Spółką z 13 kwietnia 2021 r. wraz z późniejszymi zmianami).
W ocenie Wnioskodawcy ustalenie części wynagrodzenia jako procent wartości transakcji w sytuacji zawarcia umowy z inwestorem nie wyłącza prawa do ujęcia w kosztach uzyskania przychodów Spółki wynagrodzenia za Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora należnego mu zgodnie z zawartą umową, w tym w części uzależnionej od efektu. Taki rodzaj kalkulacji wynagrodzenia jest powszechnie stosowany w tego typu transakcjach handlowych i sam w sobie nie może wpływać na kwalifikację podatkową wydatku. Możliwość ujęcia tego rodzaju wynagrodzenia usługodawcy w kosztach uzyskania przychodów przez podatników potwierdzały również niejednokrotnie organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z 15 grudnia 2021 r., znak 0111- KDIB1-2.4010.555.2021. 2.BG, z 3 grudnia 2021 r., znak 0111-KDIB1-1.4010.399.2021.3.EJ, z 1 grudnia 2020 r., znak 0111-KDIB1-2.4010.427.2020.2.AW.
Również rozwiązanie umowy z Doradcą 3 na pewnym etapie procesu pozyskiwania Inwestora nie może prowadzić do wyłączenia wynagrodzenia należnego mu zgodnie z umową z kosztów uzyskania przychodów Spółki – rozwiązanie umowy nie zmieniło bowiem celu, w jakim wydatki te zostały przez Wnioskodawcę poniesione. Ponadto, Porozumienie z 13 kwietnia 2021 r. regulujące warunki rozwiązania umowy z Doradcą 3 utrzymywało niektóre jej zapisy w mocy – pozwalało to bowiem na odpowiednie uregulowanie praw i obowiązków jej stron wynikających z działań zrealizowanych wcześniej w ramach tego stosunku prawnego. Wynagrodzenie to stało się należne, gdyż Doradca 3 wykonał na rzecz Wnioskodawcy określone prace (w szczególności spotykał się z potencjalnymi inwestorami i przygotował teaser zachęcający potencjalnych inwestorów do zaangażowania się w transakcję dotyczącą opisanej w nim szczegółowo Spółki oraz niektóre istotne elementy umowy inwestycyjnej, dotyczące wyliczenia liczby oraz wartości akcji w odniesieniu do poszczególnych stron umowy; Doradca 3 brał również udział w negocjacjach samej umowy inwestycyjnej oraz jej załączników, koordynował oraz organizował kontakty Spółki i jej doradców z inwestorem oraz jego doradcami), które – w połączeniu z szeregiem innych działań podejmowanych przez Spółkę we współpracy z Doradcami, jej akcjonariuszy, założycieli, potencjalnych inwestorów – doprowadziły finalnie do ziszczenia się warunku wypłaty wynagrodzenia za sukces, tj. do zawarcia umowy z Inwestorem oraz realizacji warunków określonych w umowie i tym samym zamknięcia transakcji, w wyniku czego nowy Inwestor stał się większościowym akcjonariuszem Spółki i objął 55% akcji w Spółce. Zapłata przez Spółkę należnego wynagrodzenia na rzecz Doradcy 3, także w części uzależnionej od efektu, ma ścisły związek z zachowaniem oraz zabezpieczeniem źródeł jej przychodów – co Wnioskodawca wykazywał w swoim stanowisku odnośnie pytania Nr 1. Przedterminowe rozwiązanie umowy o świadczenie Usług doradczych związanych z pozyskaniem Inwestora i zawarcie Porozumienia z Doradcą 3 w tym zakresie nie wpływa na ocenę tego związku. Pozwoliło ono natomiast obniżyć łączną wartość wydatków na Usługi doradcze związane z pozyskaniem Inwestora, świadczone przez Doradcę 3, poprzez istotne skrócenie okresu, za jaki należne było ryczałtowe miesięczne wynagrodzenie Doradcy 3 – służyło zatem zachowaniu i zabezpieczeniu przychodów Spółki.
Prezentowane powyżej stanowisko znajduje odzwierciedlenie również w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, wydawanych przez organy, przykładowo w piśmie Dyrektora Krajowej Izby (winno być: Informacji) Skarbowej z 27 kwietnia 2022 r. znak 0111-KDIB1-1.4010.40.2022.1.SG.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Należy wskazać, iż wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów (zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów), obciąża Wnioskodawcę.
Zasadność zaliczenia wskazanych przez Wnioskodawcę wydatków, do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, może zostać zweryfikowana w toku ewentualnego postępowania podatkowego, prowadzonego przez uprawniony organ podatkowy.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych wskazać należy, iż rozstrzygnięcie w nich zawarte nie są wiążące dla tutejszego Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące.
Odnosząc się natomiast do przywołanych przez Wnioskodawcę wyroków należy zaznaczyć, że orzeczenia sądowe nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.