Temat interpretacji
Czy Prowizja ponoszona przez Bank na rzecz Spółki na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności będzie stanowić dla Banku koszt uzyskania przychodu
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 sierpnia 2022 r. za pośrednictwem platformy ePUAP wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy Prowizja ponoszona przez Bank na rzecz Spółki na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności będzie stanowić dla Banku koszt uzyskania przychodu.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 listopada 2022 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP w tym samym dniu).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
A. B. SA/NV, spółka kapitałowa z siedzibą w Belgii, jest instytucją kredytową należycie upoważnioną i nadzorowaną przez Narodowy Bank Belgii. Może oferować swoje usługi, w tym kredyty konsumenckie, w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w tym w Polsce, w oparciu o swobodę przedsiębiorczości oraz w oparciu o swobodę świadczenia usług w innych państwach Unii Europejskiej. Bank jest rezydentem podatkowym w Belgii.
Bank prowadzi działalność w Polsce poprzez zarejestrowany w Polsce oddział, wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (…), tj. A. B. S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w (…) o numerze identyfikacji podatkowej NIP: (…). Bank („Wnioskodawca” lub „Bank”), jest zarejestrowany dla celów polskiego podatku VAT jako czynny podatnik VAT pod nr (…).
Bank jest licencjonowaną instytucją kredytową oferującą swoim klientom szeroko rozumiane usługi bankowe świadczone głównie na rzecz osób indywidualnych (konsumentów), jak i dla podmiotów gospodarczych, m.in. w ramach świadczenia usług określanych jako banking-as-a-service, tj. usług polegających na świadczeniu przez Bank usług bankowych w taki sposób, że usługi te są świadczone przez Bank na zlecenie innego podmiotu. Taki podmiot, korzystając z usługi banking-as-a-service, będąc w posiadaniu odpowiednich rozwiązań informatycznych, np. aplikacji mobilnej, ma możliwość połączenia takiej aplikacji z systemami informatycznymi Banku i w ten sposób umożliwienia klientom korzystania z usług bankowych świadczonych przez Bank. W ramach usługi banking-as-a-service, Bank świadczy więc klientom określone usługi bankowe, ale podmiotem umożliwiającym świadczenie takich usług klientom jest kontrahent Banku, który pozyskuje klientów oraz za pomocą posiadanej przez siebie technologii informatycznej, np. aplikacji mobilnej, umożliwia klientom korzystanie z usług bankowych świadczonych przez Bank na ustalonych wspólnie z Bankiem zasadach.
Bank planuje rozpocząć współpracę z kontrahentem – spółką R. T. E. UAB z siedzibą w Litwie (dalej: „R.”). Grupa R. wchodzi na rynek Unii Europejskiej i zamierza nawiązać współpracę z partnerem bankowym, który może wesprzeć R. w oferowaniu klientom europejskim, w tym polskim (dalej: „Klienci”) produktu kredytowego, który z ekonomicznego punktu widzenia pozwala Klientom otrzymywać część wynagrodzenia za pracę przed dniem wypłaty (dalej: „Produkt”).
R. jest rezydentem podatkowym na Litwie. R. nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce i nie jest zarejestrowany dla celów podatku od towarów i usług w Polsce. R., zgodnie z prawem litewskim, będzie uprawniony do świadczenia usług pośrednictwa kredytowego i na podstawie zasady swobody świadczenia usług w innych państwach Unii Europejskiej będzie uprawniony do świadczenia takich usług na terytorium Polski.
Celem R. i Banku jest wprowadzenie Produktu w Polsce (a następnie potencjalnie w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej) w połączeniu z rachunkiem bieżącym, na który Klienci będą mogli otrzymywać pełne wynagrodzenie za pracę i/lub wszelkie inne należności oraz z którego Klienci będą mogli dokonywać płatności i przelewów. Klienci będą konsumentami w rozumieniu przepisów prawa polskiego.
Produkt będzie polegał na tym, że Bank będzie oferował Klientom rachunek bieżący, na który Klienci będą mogli otrzymywać pełne wynagrodzenie za pracę i/lub inne należności oraz z którego Klienci będą mogli dokonywać płatności i przelewów, w tym za pomocą karty debetowej związanej z rachunkiem bieżącym. Wraz z rachunkiem bieżącym Bank udostępni Klientowi linię kredytową w rachunku bieżącym, czyli możliwość zaciągania kredytów w rachunku bieżącym do wysokości ustalonego limitu („ Usługi Bankowe”). Z tytułu udzielonego kredytu w ramach linii kredytowej oraz innych Usług Bankowych Bank będzie pobierał wynagrodzenie.
Wierzytelności Banku z tytułu kredytów udzielonych w ramach limitu kredytowego będą każdego dnia roboczego nabywane przez spółkę z grupy R. z siedzibą w Luksemburgu (dalej: „Spółka”). Spółka będzie nabywać codziennie wszystkie wierzytelności wynikające z dokonanych w danym dniu wypłat z limitu kredytowego, który został przyznany Klientom przez Bank (dalej: „Wierzytelności”). W ten sposób Spółka będzie przejmować na siebie ryzyko niespłacalności Wierzytelności, ograniczającym tym samym ryzyko po stronie Banku, co pozwoli Bankowi na oferowanie kredytu w ramach limitu kredytowego po niższej cenie (prowizji) niż gdyby to Bank ponosił ryzyko nieściągalności Wierzytelności. Niższa prowizja pobierana przez Bank powinna z kolei przyczynić się do większej atrakacyjności oferowanego Produktu i tym samym do zwiększenia przychodów uzyskiwanych przez Bank z tego tytułu.
Spółka będzie rezydentem podatkowym w Luksemburgu. Spółka nie będzie miała stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce i nie będzie zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT (na moment składania niniejszego wniosku Spółka nie jest jeszcze formalnie zarejestrowana w Luksemburgu).
Spółka będzie kwalifikować się jako spółka sekurytyzacyjna (societe de titrisation) w rozumieniu luksemburskiej ustawy z dnia 22 marca 2004 r. dotyczącej sekurytyzacji, ze zmianami (dalej: „Ustawa o Sekurytyzacji z 2004 r.”). Przedmiotem działalności Spółki będzie działanie w charakterze spółki sekurytyzacyjnej regulowanej Ustawą o Sekurytyzacji z 2004 r. i na jej podstawie. Zgodnie z tą ustawą, Spółka będzie mogła, między innymi, zawierać transakcje, w ramach których będzie nabywać lub przejmować ryzyko związane z wszelkiego rodzaju należnościami, roszczeniami, innymi aktywami, zobowiązaniami lub pasywami osób trzecich lub nieodłącznie związane z całością lub częścią działalności prowadzonej przez osoby trzecie. Nabycie lub przejęcie przez Spółkę takich ryzyk będzie finansowane poprzez emisję instrumentów finansowych i/lub zaciągnięcie innego rodzaju finansowania, w tym w formie pożyczki.
W kontekście opisanej transakcji, należy jednak podkreślić, że przeniesienie Wierzytelności będzie jedynie częścią bardziej złożonej współpracy pomiędzy R., Bankiem i Spółką rozumianej jako szereg transakcji finansowych których celem będzie świadczenie usług w postaci Produktu oraz Usług Bankowych na rzecz Klientów.
Jak wspomniano powyżej, rolą Spółki będzie nabywanie wszystkich Wierzytelności wynikających z codziennych wypłat z limitu kredytowego, który został przyznany Klientom przez Bank w ramach limitu kredytowego. Nabywanie Wierzytelności przez Spółkę utworzoną przez R. jest przewidziane w umowie o współpracy zawartej pomiędzy R. i Bankiem, która reguluje warunki współpracy pomiędzy Bankiem i R. dotyczące oferowania Klientom Produktu (dalej: „Umowa o Współpracy”).
Szczegółowe warunki sprzedaży Wierzytelności zostaną uregulowane w umowie przelewu wierzytelności, która zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a Spółką (dalej: „Umowa Przelewu Wierzytelności”). Sprzedaż Wierzytelności będzie dokonywana za cenę należną Bankowi od Spółki, która będzie równa wartości nominalnej udzielonego przez Bank kredytu w ramach limitu kredytowego. Umowa Przelewu Wierzytelności zawarta pomiędzy Bankiem a Spółką nie będzie zawierała żadnych postanowień zmieniających cenę za Wierzytelności w zależności od tego, czy Wierzytelności zostaną spłacone przez Klienta w terminie, czy też nie.
Wierzytelności będą sprzedawane Spółce na koniec każdego dnia. Wierzytelności będą niewymagalne. Spłata kredytów zaciągniętych przez Klienta będzie następowała w momencie, gdy Klient otrzyma wynagrodzenie od swojego pracodawcy lub dokona zasilenia konta z innego źródła. W związku z tym omawiane rozwiązanie pozwoli Klientowi na uzyskanie wypracowanego wynagrodzenia jeszcze przed otrzymaniem pensji od pracodawcy. Z drugiej strony, z punktu widzenia Banku, codzienna sprzedaż Wierzytelności Spółce pozwoli Bankowi na natychmiastowe uzyskanie środków pożyczonych Klientom, zanim Wierzytelności staną się wymagalne i płatne przez Klientów. W ten sposób Bank nie będzie ponosił ryzyka niespłacenia Wierzytelności przez Klienta. Ryzyko to zostanie przeniesione na Spółkę.
Jednocześnie, zgodnie z Umową o Współpracy oraz Umową Przeniesienia Wierzytelności, Spółka ustanowi na rzecz Banku zabezpieczenie pieniężne w celu zabezpieczenia Banku przed ryzykiem kredytowym związanym z udzielaniem Klientom kredytów w ramach linii kredytowej. Wysokość zabezpieczenia pieniężnego będzie obliczana z uwzględnieniem, w szczególności, przewidywanych dziennych wypłat przez Klientów. Zabezpieczenie zostanie zdeponowane na rachunku Banku i będzie traktowane jako kaucja bankowa zgodnie z art. 102 Prawa bankowego.
Wierzytelności sprzedawane Spółce nie będą stanowiły nieściągalnych należności i w momencie sprzedaży nie będzie podstaw do zakwalifikowania ich jako potencjalnie nieściągalnych. Wynika to z faktu, że Wierzytelności będą wynikać z kredytów udzielonych Klientom spełniającym określone kryteria kwalifikowalności (w szczególności dotyczące ich sytuacji finansowej i wypłacalności). Wierzytelności będą codziennie sprzedawane Spółce i będą spłacane przez Klienta w krótkim okresie czasu, gdy otrzyma on wynagrodzenie od pracodawcy.
Z tytułu pełnionej przez Spółkę funkcji polegającej na nabywaniu każdego dnia Wierzytelności i zabezpieczeniu ryzyka niespłacalności udzielonych przez Bank kredytów w ramach linii kredytowej, Bank będzie płacił Spółce, w ustalonych okresach rozliczeniowych, wynagrodzenie ustalane jako określony procent wartości portfela Wierzytelności przeniesionych na Spółkę w danym okresie rozliczeniowym (dalej: „Prowizja”).
Prowizja zostanie udokumentowana zgodnie z przepisami właściwymi dla siedziby Spółki, tj. przepisami Wielkiego Księstwa Luksemburga. Dokument wystawiony przez Spółkę na podstawie którego będzie dokonywana płatność będzie spełniać minimalne wymogi przewidziane dla dowodu księgowego w rozumieniu art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217 ze zm.). Po sprzedaży Wierzytelności, spłaty dokonywane przez Klienta będą dokonywane na rachunek Klienta otwarty w Banku. W związku z tym Bank będzie zobowiązany do przyjmowania wpłat dokonywanych przez Klientów oraz do przekazywania Spółce pobranych kwot dotyczących Wierzytelności. Za te funkcje wykonywane przez Bank, Spółka zapłaci Bankowi uzgodnione wynagrodzenie.
Wierzytelności sprzedane Spółce mogą zostać odkupione przez Bank jedynie w nadzwyczajnych okolicznościach związanych z oszustwem, tj. kradzieżą tożsamości, oszukańczym przekazem pieniężnym lub oszukańczą transakcją kartą debetową, w wyniku których kredyt w ramach limitu kredytowego zostanie wykorzystany przez osobę inną niż Klient spełniający kryteria kwalifikowalności. W takim przypadku, jeżeli będzie to konieczne dla jakiegokolwiek postępowania związanego z oszustwem, w szczególności w celu odzyskania strat finansowych poniesionych przez Bank, Spółka przeniesie zwrotnie na Bank tytuł prawny do danej Wierzytelności przeniesionej na Spółkę.
Należy podkreślić, że Produkt, który będzie realizowany przez strony, nie ma na celu osiągnięcia korzyści podatkowych. Jak już szczegółowo wyjaśniono powyżej, celem stron jest wprowadzenie na polski rynek nowego produktu dla Klientów, opartego na współpracy kilku podmiotów (R., Bank i Spółka), który umożliwia Klientowi uzyskanie dostępu do środków finansowych przed faktycznym otrzymaniem wynagrodzenia przez Klienta.
W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 3 listopada 2022 r. wskazali Państwo ponadto, że Umowy Przelewu Wierzytelności będą zawierane przez A. B. S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce. Prowizję na rzecz Spółki będzie wypłacać A. B. S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce.
Ponadto Wnioskodawca wskazał dane podmiotu zagranicznego z siedzibą w Litwie oraz nazwę i adres Spółki z siedzibą w Luksemburgu, której utworzenie jest planowane na rok 2023.
Czy Prowizja ponoszona przez Bank na rzecz Spółki na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności będzie stanowić dla Banku koszt uzyskania przychodu?
Zdaniem Wnioskodawcy, Prowizja ponoszona przez Bank na rzecz Spółki na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności będzie stanowić dla Banku koszt uzyskania przychodu.
Należy podkreślić, że podmioty uczestniczące w opisanych w stanie przyszłym niniejszego wniosku transakcjach przeprowadzanych w oparciu o Umowę Przelewu Wierzytelności oraz Umowę o Współpracy są podmiotami prowadzącymi działalność finansową, tj. Bank jest licencjonowaną instytucją kredytową oferującą swoim klientom szeroko rozumiane usługi bankowe świadczone głównie na rzecz osób indywidualnych (konsumentów), jak i dla podmiotów gospodarczych, m.in. w ramach świadczenia usług określanych jako banking-as-a-service.
R. jest licencjonowanym podmiotem pośredniczącym w oferowaniu produktów finansowych świadczonych przez Bank, a Spółka jest podmiotem skupującym wierzytelności kredytowe wynikające z kredytów udzielonych przez Bank w udzieleniu których pośredniczył R. Transakcje przedstawione w stanie przyszłym niniejszego wniosku są zawierane w związku z podstawowym zakresem działalności gospodarczej każdej z wymienionych powyżej spółek.
To samo dotyczy transakcji sprzedaży Wierzytelności których przeprowadzenie jest kluczowe z perspektywy Banku, ponieważ pozwala na efektywne wyzbycie się ryzyka braku spłaty Wierzytelności przez Klientów, tj. ryzyka kredytowego. Uwzględniając całość relacji gospodarczych związanych z przyznaniem limitu kredytowego Klientom należy wskazać, że gwarancja sprzedaży Wierzytelności na rzecz Spółki, która zobowiązuje się do stałego nabywania portfeli wierzytelności ma kluczowe znaczenie dla opłacalności Produktu oraz możliwość zapewnienia konkurencyjności cenowej Produktu.
Z uwagi na powyższe, z perspektywy przyszłych przychodów generowanych przez Bank z tytułu świadczenia Usług Bankowych, w szczególności udzielania kredytów w ramach limitu kredytowego, kluczowe znaczenie ma zagwarantowanie ograniczenia ryzyka kredytowego Banku. Z uwagi na powyższe, Bank zdecydował się uiszczać na rzecz Spółki (tj. nabywcy Wierzytelności) Prowizję za nabywanie od Banku Wierzytelności i tym samym przejęcie ryzyka niespłacalności tych Wierzytelności. W ten sposób Bank ustalając wynagrodzenie z tytułu udzielenia kredytu w ramach linii kredytowej, nie musi uwzględniać ryzyka niespłacalności tych Wierzytelności i jest w stanie oferować kredyt w niższej cenie, co powinno przełożyć się na atrakcyjność Produktu i skalę jego sprzedaży oraz kwoty uzyskiwanych przychodów.
Odnosząc powyższe na grunt przepisów regulujących opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych, należy wskazać na podstawową zasadę uznawania wydatków za koszty podatkowe wyrażoną w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”). Zgodnie z tym przepisem, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
W kontekście możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów w doktrynie prawa podatkowego potwierdzonej także w interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego wydawanych przez organy podatkowe oraz Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wskazuje się, że art. 15 ust. 1 ustawy o CIT wskazuje kryteria, które musi spełniać dany wydatek, aby mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów (tak, m.in. W. Dmoch, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 10, Warszawa 2022):
- wydatek został poniesiony przez podatnika;
- wydatek ma charakter definitywny;
- wydatek jest związany z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika;
- wydatek został poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów;
- wydatek został należycie udokumentowany;
- wydatek nie został wymieniony w katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Poniesienie wydatku
Ustawa o CIT nie definiuje terminu „poniesienie” w kontekście wydatków uznawanych za stanowiące koszty uzyskania przychodów. Pomimo, że ustawa o CIT nie definiuje bezpośrednio znaczenia tego pojęcia, zwrot ten występuje w kilku przepisach, m.in. w art. 15 ust. 4 ustawy o CIT, który wskazuje, że (...) koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym (...) oraz w kolejnych ustępach tego przepisu - tj. od ust. 4a do 4e.
W ocenie Wnioskodawcy, większą uwagę należy zwrócić na art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, który stanowi, że za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów (...) uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku). Przepis ten również nie definiuje jednak znaczenia przedmiotowego pojęcia, a określa moment, w którym taki koszt może zostać potrącony.
Uwzględniając stanowiska organów podatkowych oraz doktryny prawa podatkowego należy wskazać, że aby dany wydatek mógł zostać uznany za „poniesiony”, powinien zostać wydatkowany, tj. powinien skutkować uszczupleniem majątku podatnika i nie powinien zostać pokryty z zasobów majątkowych innego podmiotu (tak m.in. w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z 14 czerwca 2022 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: 0111-KDIB2-1.4010.106.2022.3.AR).
Uwzględniając powyższe należy wskazać, że Bank poniesie wydatek z tytułu zapłaty Prowizji na rzecz Spółki, ponieważ zapłata Prowizji będzie skutkować uszczupleniem zasobów finansowych Banku, a Bank w żaden sposób nie otrzyma zwrotu tych środków.
Definitywny charakter wydatku
Odnosząc się do przesłanki definitywności należy wskazać, że powszechnie akceptuje się pogląd, iż za wydatek definitywny należy uznać wydatek, który nie podlega zwrotowi.
Tym samym, analizując przesłankę „definitywności” wydatku należy ustalić czy charakter danego wydatku przesądza o tym, że ma on charakter definitywny czy może ze swej istoty stanowi wydatek jedynie przejściowy, który będzie podlegał zwrotowi. Przykład takiego wydatku stanowią np. kaucja, która - co do zasady - podlega zwrotowi, a zatem nie ma charakteru definitywnego.
Na gruncie analizowanego stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) podkreślenia wymaga okoliczność, że wydatek w postaci Prowizji w żadnej formie nie będzie podlegać zwrotowi na rzecz Banku.
Taka wykładnia została zaprezentowana m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 września 2019 r. (sygn. akt II FSK 839/18), w którym Sąd stwierdził, że „W kontekście zaistniałego sporu w pierwszej kolejności należy stwierdzić, że poniesienie kosztu na płaszczyźnie przepisów podatkowych rozumiane jest jako definitywne zadysponowanie określonymi środkami (Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, red. W. Modzelewski, Warszawa 2003, s. 263; Podatek dochodowy od osób prawnych. Rok 2006, red. J. Marciniuk, Warszawa 2006, s. 312-313). Pogląd ten znajduje oparcie w orzecznictwie, np. w wyroku NSA z dnia 20 marca 1996 r., SA/Ka 332/95 (LEX nr 26665), w którym Sąd ten stwierdził, że „za koszty uzyskania przychodów uznane mogą zostać jedynie wydatki o charakterze definitywnym, które nie podlegają zwrotowi”. Nie można zatem uznawać za poniesiony kosztu, który ze swej istoty podlega zwrotowi na rzecz podatnika. Należy przy tym zastrzec, że definitywność dokonanej operacji musi wynikać z jej charakteru. Kosztem nie będą zatem np. płacone przez podatnika kaucje. Zatem kaucja zapłacona przez Spółkę na rzecz O. spełniając swoją pierwotną funkcję nie mogłaby być uznana za koszt uzyskania przychodu. Jest to transfer zwrotny, a więc podatkowo obojętny.”
Należy zatem uznać, iż wydatek w postaci Prowizji będzie stanowić wydatek o charakterze definitywnym w kontekście art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Związek wydatku z działalnością gospodarczą podatnika
Wydatek w postaci Prowizji jest związany z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Bank albowiem dotyczy transakcji finansowej przeprowadzanej przez Bank z uwagi na fakt, iż w ramach świadczonych przez Bank Usług Bankowych doszło do wykreowania Wierzytelności (tj. należności przysługujących Bankowi od Klientów), które z uwagi na podjęte decyzje biznesowe nakierowane na zabezpieczenie interesów Banku (tj. ograniczenie ryzyka niewypłacalności Klientów poprzez zbycie Wierzytelności) zostały następnie sprzedane do podmiotu trzeciego, tj. Spółki (która przejmie na siebie ryzyko niewypłacalności Klientów i ewentualne ryzyko braku spłaty Wierzytelności) w ramach Umowy Przelewu Wierzytelności przewidującej także płatność Prowizji na rzecz Spółki.
Poniesienie wydatku w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów
W odniesieniu do przesłanki poniesienia kosztu „(...) w celu osiągnięcia przychodu ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów” w doktrynie wskazuje się, że „(...) aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodu ze źródła przychodu, niezbędne jest wykazanie, że w momencie dokonywania wydatku istniały obiektywne przesłanki pozwalające na stwierdzenie, że wydatek ten może przynieść podatnikowi przychody ze źródła przychodów, a zatem, że jest to wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodów ze źródła przychodów (chyba że jest to wydatek poniesiony w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, o czym mowa poniżej)” - W. Dmoch, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 10, Warszawa 2022.
Jak wskazuje się na to w orzecznictwie sądów administracyjnych, przykładowo w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 czerwca 2012 r., sygn. Akt II FSK 2/12 wskazano, że „W świetle treści tego ostatniego przepisu, za koszty uzyskania przychodów należy uznać wszystkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione oraz definitywnie poniesione wydatki, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, o ile, jak wynika z art. 15 ust. 1 in fine, nie zostały one wymienione w katalogu kosztów (wydatków) zawartym w art. 16 ust. 1. W analizowanym zakresie za kierunkowe kryterium wykładni art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. przyjąć trzeba kryterium celu poniesionego kosztu. Wiąże się ono z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, tym samym z istnieniem związku przyczynowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego kosztu na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie (np. również w stanie polegającym na wyeliminowaniu, czy też ograniczeniu generowania strat pomniejszających przychód) albo zabezpieczenie jego źródła. W tym więc kontekście istotne jest, aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony koszt jako koszt podatkowy, dokonywana była również z perspektywy związku tego wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz wiedzy o związkach przyczynowych, tj. w tym zakresie, że dany wydatek (koszt) może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu - osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła - co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten zostanie osiągnięty”.
Odnosząc powyższe do transakcji analizowanej na gruncie przedstawionego stanu faktycznego należy wskazać, że sprzedaż Wierzytelności na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności, jest elementem szerszej współpracy pomiędzy Bankiem, R. i Spółką, zmierzającej do zaoferowania Klientom Produktu i w ramach tego Produktu, świadczenia przez Bank Usług Bankowych, w tym udzielania Klientom kredytu w ramach linii kredytowej. Współpraca ta i oferowanie w jej ramach Usług Bankowych i Produktu doprowadzi do osiągniecia przychodu po stronie Banku. Z uwagi na powyższe, w ocenie Wnioskodawcy w rozpatrywanym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) zachodzi związek między poniesieniem wydatku w postaci Prowizji, a osiągnięciem przychodu z tytułu świadczenia Usług Bankowych, w tym udzielania kredytu w ramach linii kredytowej. Nabywanie Wierzytelności przez Spółkę i uwalnianie tym samym Banku od ryzyka nieściągalności Wierzytelności jest elementem uzgodnionych pomiędzy Bankiem oraz R. zasad współpracy w celu oferowania Produktu. Z uwagi na powyższe, koszt w postaci Prowizji jest ponoszony w celu osiągnięcia przez Bank przychodu z tytułu oferowania Produktu.
Jednocześnie należy wskazać, że sprzedaż Wierzytelności na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności nastąpi za wynagrodzeniem należnym Bankowi od SPV, które będzie równe wartości nominalnej udzielonego przez Bank kredytu w ramach limitu kredytowego. Takie wynagrodzenie należne Bankowi od SPV będzie stanowiło dla Banku przychód podlegający opodatkowaniu. W związku z tym, należy uznać, że Prowizja płacona przez Bank będzie związana także z przychodem uzyskiwanym przez Bank z tytułu sprzedaży Wierzytelności na rzecz SPV.
Poza tym sprzedaż Wierzytelności każdego dnia przez upływem terminu płatności takiej Wierzytelności pozwala Bankowi na ograniczenie kosztów, które Bank musiałby ponieść, gdyby Wierzytelność okazała się niespłacalna i Bank musiały zaangażować odpowiednie środki, w tym finansowe, w celu wyegzekwowania tej Wierzytelności. Ponadto, pewność, że Wierzytelności zostaną nabyte i Bank nie ponosi ryzyka ich niespłacenia, ułatwia Bankowi zarządzanie płynnością finansową oraz zapotrzebowaniem na środki finansowe niezbędne w celu prowadzenia przez Bank działalności bankowej i uzyskiwania z tego tytułu przychodu. W związku z tym, koszt Prowizji płaconej przez Bank na rzecz Spółki, z tytułu nabywania Wierzytelności i przejęcia ryzyka niespłacenia Wierzytelności jest także związany z zabezpieczeniem i zachowaniem źródła przychodów Banku.
Z uwagi na powyższe, w ocenie Wnioskodawcy Prowizja wypłacana na rzecz Spółki powinna zostać uznana za poniesioną w celu uzyskania przychodu oraz zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów i stanowić koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Wydatek został należycie udokumentowany
Wydatek w postaci Prowizji zostanie udokumentowany zgodnie z przepisami właściwymi dla siedziby Spółki, tj. przepisami Wielkiego Księstwa Luksemburga. Dokument wystawiony przez Spółkę na podstawie którego będzie dokonywana płatność będzie spełniać minimalne wymogi przewidziane dla dowodu księgowego w rozumieniu art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217 ze zm.). Wskazany przepis stanowi, że dowód księgowy powinien zawierać, co najmniej:
- określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego;
- określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej;
- opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to możliwe, określoną także w jednostkach naturalnych;
- datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną datą - także datę sporządzenia dowodu;
- podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów;
- stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania.
Dokument, na podstawie którego zostanie uregulowana Prowizja będzie spełniać wszystkie wymogi dla uznania go za dowód księgowy w rozumieniu przepisów zarówno ustawy o rachunkowości, jak też ustawy o CIT.
Konsekwentnie, wydatek w postaci Prowizji będzie należycie udokumentowany w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Wydatek nie został wymieniony w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT
W ocenie Wnioskodawcy, w katalogu wydatków które nie są uznawane za koszty uzyskania przychodów nie zostało wymienione wynagrodzenie płacone kontrahentowi z tytułu przejęcia ryzyka niespłacalności wierzytelności i nabycia w tym celu wierzytelności. Należy zatem uznać, że wydatek taki jak opisany w stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) niniejszego wniosku (tj. Prowizja) nie został wskazany w katalogu z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT i konsekwentnie Wynagrodzenie płacone przez Bank do Spółki, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, powinno być uznane za koszt uzyskania przychodów.
Podsumowując przedstawioną analizę, wydatek w postaci Prowizji powinien zostać uznany za koszt uzyskania przychodów w oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy o CIT z uwagi na fakt, że spełnia wszystkie wymienione w tym przepisie, przesłanki warunkujące możliwość zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.
Wnioskodawca wskazuje, że podobne stanowisko Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zajął w interpretacji indywidulanej z 26 listopada 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.514.2018.2.AN, w której uznał, że prowizja płacona przez leasingodawcę spółce nabywającej od tego leasingodawcy wierzytelności pożyczkowe stanowi dla leasingodawcy koszt uzyskania przychodów.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.
Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Spółkę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych oraz orzeczeń sądów administracyjnych należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach podmiotów, które o ich wydanie wystąpiły, zatem nie są one wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej zgodnie z którym:
interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.