W zakresie prawa do zwolnienia przedmiotowego, zwolnienia z opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez Fundusz określonych w art. 21 ust. 1 i 22 ust. 1... - Interpretacja - 0114-KDIP2-1.4010.153.2017.11.S.BC/JS

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 27 czerwca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.153.2017.11.S.BC/JS

Temat interpretacji

W zakresie prawa do zwolnienia przedmiotowego, zwolnienia z opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez Fundusz określonych w art. 21 ust. 1 i 22 ust. 1 updop i określenia ich rzeczywistego właściciela oraz określenia właściwego certyfikatu rezydencji.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 19 czerwca 2017 r. (data wpływu 26 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, z 25 listopada 2021 r., sygn. akt II FSK 470/19,

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 czerwca 2017 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 czerwca 2017 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie prawa do zwolnienia przedmiotowego, zwolnienia z opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez Fundusz określonych w art. 21 ust. 1 i 22 ust. 1 updop i określenia ich rzeczywistego właściciela oraz określenia właściwego certyfikatu rezydencji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

„Fundusz” jest specjalistycznym alternatywnym funduszem inwestycyjnym otwartym utworzonym dla profesjonalnych i półprofesjonalnych inwestorów na podstawie (…) prawa inwestycyjnego. Działalność Funduszu jest regulowana (…) ustawą o inwestycjach ((…) z 16 maja 2013 r., z póżn. zm., dalej: „(…)”). Akt ten stanowi podstawową regulację prawną w (…) dotyczącą zasad wspólnego inwestowania w formie funduszy inwestycyjnych.

Działalność Funduszu obejmuje wspólne inwestowanie środków finansowych wniesionych do Funduszu przez inwestorów. W zamian za środki finansowe wnoszone do Funduszu, inwestorzy uzyskują jednostki uczestnictwa w Funduszu.

Na podstawie (…) podstawowe ramy prawne w jakich działa Fundusz są następujące:

Zgodnie z (…), (…) fundusze inwestycyjne są zarządzane i reprezentowane przez spółki zarządzające. W odniesieniu do Funduszu spółką zarządzającą jest „Spółka”. Spółka jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (…) utworzoną i zorganizowaną na podstawie prawa (…). Spółka posiada swoją zarejestrowaną siedzibę i faktyczne miejsce zarządu w (…). Spółka jest podmiotem zarządzającym alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w znaczeniu Artykułu 1 litera b) Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 roku w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi („Dyrektywa ZAFI”). Spółka zarządza wieloma funduszami inwestycyjnymi o charakterze umownym, inwestującymi w aktywa nieruchomościowe położone w Polsce. Jednym z takich funduszy inwestycyjnych jest Fundusz.

Stosownie do przepisów (…), Fundusz sam w sobie nie jest odrębnym podmiotem prawnym; nie posiada on osobowości prawnej, jako takiej, oraz nie jest formalnie zdolny do nabywania we własnym imieniu praw i własności aktywów, ani też zawierania umów we własnym imieniu. Tytuł prawny do aktywów przypisanych do Funduszu posiada formalnie Spółka i to Spółka zawiera umowy, które dotyczą Funduszu i aktywów przypisanych do Funduszu. Z tego względu Fundusz jest funduszem o charakterze umownym. Spółka działa w imieniu własnym, ale na rachunek Funduszu.

Niemniej jednak, dla celów (…) podatku dochodowego od osób prawnych Fundusz jest traktowany jako odrębny podmiot prawa, jako osoba prawna.

Fundusz (w sensie prawnym i formalnym - Spółka na rachunek Funduszu) lokuje powierzone mu przez inwestorów środki finansowe w udziały polskich spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, które prowadzą działalność na rynku nieruchomości. W rezultacie, w związku z charakterem dokonywanych inwestycji, Fundusz może osiągać na terytorium Polski przychody (dochody) z udziału w zyskach osób prawnych, tj. przykładowo w postaci dywidendy, dochodu z umorzenia udziałów, dochodu z likwidacji spółki z o.o. Fundusz może również osiągać dochody kapitałowe z tytułu sprzedaży udziałów polskich spółek z o.o. w przypadku wyjścia Funduszu z inwestycji w określoną spółkę. Dodatkowo, Fundusz może również finansować spółki, w których posiada udziały, poprzez udzielanie im pożyczek pieniężnych. W konsekwencji, Fundusz osiągać może również dochody w postaci odsetek.

Chociaż inwestowanie za pośrednictwem polskich spółek z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi obecnie główne źródło dochodu uzyskiwanego przez Fundusz z terytorium Polski, zgodnie z (…) Fundusz (prawnie/technicznie: Spółka na rachunek Funduszu) jest, co do zasady, uprawniony do nabywania aktywów, między innymi, w następujący sposób:

  • bezpośrednie nabywanie nieruchomości (jako składnika aktywów, przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części),
  •  pośrednie nabywanie nieruchomości poprzez nabywanie udziałów w polskich spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością będących właścicielami nieruchomości lub nabywanie praw i obowiązków w polskich spółkach komandytowych będących właścicielami nieruchomości,
  • pośrednie nabywanie nieruchomości poprzez wcześniejsze utworzenie polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która nabędzie, w imieniu własnym i na swój rachunek, nieruchomość (jako składnik aktywów, przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część) lub udziały w spółce posiadającej nieruchomość,
  •  pośrednie nabywanie nieruchomości poprzez wcześniejsze utworzenie polskiej spółki komandytowej, która nabędzie, w imieniu własnym i na swój rachunek, nieruchomość (jako składnik aktywów, przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część) lub udziały w spółce posiadającej nieruchomość.

W świetle powyższego Fundusz jest uważany za specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty zgodnie z prawem (…), przy czym postanowienia statutowe na podstawie których prowadzi swoją działalność inwestycyjną przewidują kilka ograniczeń i zakazów, które – z punktu widzenia prawa polskiego - są typowe dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych. W szczególności, Fundusz jest uprawniony do nabywania udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością inwestujących w nieruchomości. Ponadto, liczba inwestorów Funduszu jest ograniczona i inwestorzy są wyłącznie instytucjonalni (tj. są to inwestorzy profesjonalni i półprofesjonalni).

Fundusz ma charakter funduszu inwestycyjnego specjalistycznego, który jest instrumentem dedykowanym wyłącznie dla inwestorów instytucjonalnych. Aktywa Funduszu stanowią formalną własność Spółki, lecz są one utrzymywane i zarządzane na rachunek inwestorów. Liczba inwestorów jest ograniczona do 100 osób. Relacje pomiędzy inwestorami i Spółką są określone warunkami umownymi. Inwestorzy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania Funduszu. Jednostki Funduszu nie znajdują się w obrocie publicznym i nie są notowane na giełdzie papierów wartościowych.

Zgodnie z przepisami (…), Spółka prowadzi swoją działalność na podstawie zezwolenia udzielonego Spółce przez B, będącą (…) organem nadzoru finansowego. B jest instytucją podobną do polskiej Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: „KNF”), nadzorującej działalność polskich funduszy inwestycyjnych oraz Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych (dalej: „TFI”). Zezwolenie zostało wydane przez B spółce zarządzającej (Spółce), aby umożliwić jej tworzenie i zarządzanie alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Zgodnie z prawem (…) nie są natomiast wydawane zezwolenia dotyczące utworzenia poszczególnych funduszy. W odniesieniu do tworzenia funduszy, Spółka jest zobowiązana do zawiadomienia B o utworzeniu nowego funduszu i przekazania B kopii odpowiedniej dokumentacji dotyczącej funduszu. Zawiadomienie jest również wymagane przy stosowaniu warunków umownych określających stosunek prawny pomiędzy spółką zarządzającą a inwestorami, a także - z pewnymi wyjątkami - przy zmianie takich warunków umownych. Zasady te miały zastosowanie również w przypadku tworzenia Funduszu.

Fundusz podlega w (…) również bezpośredniemu nadzorowi B, czyli organu właściwego do nadzoru nad rynkiem finansowym.

Działalność Spółki obejmuje tworzenie różnego rodzaju alternatywnych funduszy inwestycyjnych w (…) i zarządzanie alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Spółka prowadzi działalność na podstawie wyżej wskazanej ustawy (…). Zgodnie z wymogami tego aktu prawnego, Spółka działa na podstawie zezwolenia i jest nadzorowana przez wyżej wskazany (…) organ nadzoru finansowego, tj. B.

Jak wyżej wskazano, Fundusz prowadzi działalność na podstawie (…). W odniesieniu do Funduszu zastosowanie mają głównie przepisy art. 91, 92 do 107, 273 do 277 oraz 284 (...) Ustawa ta reguluje całościowo status Funduszu, dozwolony zakres inwestycji, dywersyfikację, finansowanie, zarządzanie Funduszem, itd.

Jak wskazano powyżej, Fundusz jest funduszem typu umownego. Fundusz nie jest osobą prawną, ani też nie posiada podmiotowości prawnej. Fundusz nie posiada również samodzielnych, wewnętrznych organów reprezentujących i zarządzających Funduszem. W świetle regulacji (…), Fundusz jest majątkiem inwestycyjnym (…) stanowiącym wyodrębniony majątek (…) i, jak wyżej wskazano, w świetle prawa (…) jest on funduszem inwestycyjnym, który jest zarządzany i reprezentowany przez spółkę zarządzającą. Spółka działa w tym zakresie w imieniu własnym, lecz na rachunek Funduszu. Jest to konstrukcja analogiczna do instytucji zastępcy pośredniego, funkcjonującej na gruncie polskich przepisów. Faktycznie Spółkę i Fundusz charakteryzuje wyodrębnienie organizacyjne i finansowe. Spółka i Fundusz funkcjonują w konstrukcji, w której Fundusz stanowi wyodrębnioną masę majątkową, którą na rachunek Funduszu zarządza Spółka.

Aktywa Funduszu pozostają formalnie własnością Spółki, lecz są one utrzymywane całkowicie oddzielnie i zarządzane na rachunek Funduszu. W konsekwencji, formalnym udziałowcem w polskich spółkach z o.o., w które inwestuje Fundusz, jest Spółka. Spółka figuruje w Krajowym Rejestrze Sądowym, jako udziałowiec spółki z o.o., w którą Fundusz zainwestował środki finansowe. Jednakże, jak wyżej wskazano, występując, jako udziałowiec tych spółek, Spółka działa we własnym imieniu, lecz na rachunek Funduszu. W konsekwencji również przychody osiągane z polskich spółek z o.o. stanowią faktycznie przychody Funduszu, a nie Spółki. Fundusz - poprzez działającą w imieniu własnym, lecz na rachunek Funduszu Spółkę - prowadzi zatem działalność inwestycyjną w oparciu o środki finansowe inwestorów zbierane poprzez emisję jednostek uczestnictwa. Fundusz, poprzez reprezentującą go Spółkę, lokuje kapitał w nabywane udziały w spółkach z o.o. inwestujących na rynku Polskim.

Podkreślenia wymaga fakt, że Spółka nie ujawnia w swoich sprawozdaniach finansowych aktywów Funduszu, jak również przychodów uzyskanych i kosztów poniesionych w związku z inwestycjami dokonanymi na rzecz Funduszu. Wynika to z faktu, że Spółka, pomimo iż z prawnego punktu widzenia pozostaje formalnym udziałowcem polskiej spółki z o.o., nie jest jej „ekonomicznym właścicielem” tzn. nie jest uprawniona do czerpania pożytków generowanych przez te aktywa. Pożytki te przysługują Funduszowi. (…) regulacje prawne w bardzo restrykcyjny sposób określają prawa i obowiązki spółek zarządzających majątkiem funduszy inwestycyjnych:

a)Zgodnie z Art. 275(1) nr 2 (…), Spółka nie jest w pełni niezawisła w swoich decyzjach, a dla określonych czynności podejmowanych w imieniu funduszy, np. dla dokonywania obciążeń i cesji praw na majątku funduszu konieczna jest zgoda depozytariusza.

b)Zgodnie z Art. 93 (2), (5), (6) (...)., Fundusz nie ponosi odpowiedzialności majątkowej za działania spółki zarządzającej.

Prawo własności spółki zarządzającej w odniesieniu do aktywów nabytych na rzecz funduszu jest zatem daleko ograniczone przez ustawodawstwo (…) regulujące zasady działania funduszy inwestycyjnych i ma charakter posiadania powierniczego, tj. w imieniu własnym, lecz na rachunek osób trzecich.

Zgodnie z wymogami (…), Fundusz posiada depozytariusza. Depozytariuszem Funduszu jest (…) S.A. (oddział (…)). Depozytariusz kontroluje, czy zarządzanie Funduszem odbywa się zgodnie z przepisami prawa i postanowieniami umownymi. Depozytariusz jest także odpowiedzialny za stałe monitorowanie aktywów posiadanych przez Fundusz.

Pomimo, iż jak wskazano wyżej, Fundusz nie jest osobą prawną i nie posiada zdolności prawnej, w świetle (…) przepisów podatkowych jest on uznawany za odrębnego podatnika (…) podatku dochodowego od osób prawnych. W rezultacie, Fundusz objęty jest nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, tj. co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w (…) od całości swoich dochodów, tak jak to ma miejsce w przypadku zwykłej osoby prawnej. Niemniej jednak, zgodnie z wyraźnym przepisem (…) prawa podatkowego, Fundusz jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z (…) przepisami podatkowymi, opodatkowanie dochodów generowanych w wyniku inwestycji prowadzonych przez Fundusz następuje dopiero na poziomie inwestorów.

W zakresie zobowiązań podatkowych, Spółka jest ustawowym przedstawicielem Funduszu, jako odrębnego podatnika. Spółka i Fundusz są uznawane za odrębnych podatników podatku dochodowego od osób prawnych w (…). Oba podmioty posiadają też odrębne (…) numery identyfikacji podatkowej. Dochody wynikające z inwestycji Funduszu (np. dochody dywidendowe, odsetkowe, ze zbycia udziałów w spółkach) są uznawane w świetle (…) prawa podatkowego za dochody Funduszu. W konsekwencji, dochody takie nie są wykazywane w deklaracji podatkowej składanej w (…) przez Spółkę.

Zarówno Fundusz, jak i Spółka są uznawane za (…) rezydentów podatkowych podlegających opodatkowaniu od całości swoich dochodów (nieograniczony obowiązek podatkowy), bez względu na miejsce ich osiągania. W konsekwencji, możliwe jest uzyskanie certyfikatu rezydencji zarówno dla Funduszu, jak i dla Spółki.

Podsumowując, Fundusz charakteryzuje się następującymi cechami:

a)Fundusz jest instytucją wspólnego inwestowania, posiadającą siedzibę w innym, niż Rzeczpospolita Polska, państwie członkowskim Unii Europejskiej (czyli w (…));

b)Fundusz podlega w państwie siedziby (w (…)) opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania; (…) rezydencja podatkowa Funduszu może zostać potwierdzona odpowiednim certyfikatem rezydencji wydanym dla Funduszu;

c)Fundusz jest specjalistycznym alternatywnym funduszem inwestycyjnym otwartym działającym zgodnie z prawem (…), ale przepisy statutowe, na podstawie których prowadzi swoją działalność inwestycyjną przewidują kilka ograniczeń i zastrzeżeń, które - z perspektywy prawa polskiego - są typowe dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych;

d)jednostki Funduszy nie znajdują się w obrocie publicznym, ani nie są notowane na giełdzie papierów wartościowych;

e)wyłącznym przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych bezpośrednio i pośrednio (jak opisano powyżej) w nieruchomości i inne związane z nimi prawa; jak wskazano powyżej, Fundusz inwestuje na rynku polskim w udziały polskich spółek z o.o. oraz może udzielać pożyczek wspólniczych spółkom, w które inwestuje;

f)Fundusz został utworzony przez Spółkę na podstawie zezwolenia właściwych władz państwa (organów nadzoru nad rynkiem finansowym), w którym ma siedzibę, wydanego dla Spółki przez B będący (…) organem nadzoru nad rynkiem finansowym. Zgodnie bowiem z prawem ((…) nie są wydawane zezwolenia dotyczące utworzenia poszczególnych funduszy, a w odniesieniu do ich tworzenia Spółka jest zobowiązana do zawiadomienia B o utworzeniu nowego funduszu i przekazania B kopii odpowiedniej dokumentacji dotyczącej funduszu - na wskazanych zasadach został także utworzony Fundusz;

g)działalność Funduszu podlega nadzorowi właściwych władz (B) państwa, w którym Fundusz ma siedzibę (…);

h)Fundusz posiada depozytariusza nadzorującego jego działalność;

i)Fundusz jest zarządzany przez Spółkę, tj. pomiot prowadzący swoją działalność na podstawie zezwolenia B- właściwego (…) organu nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym Fundusz ma siedzibę (tj. (…)).

Pytania

1.Czy dochody (przychody) Funduszu uzyskiwane na terytorium Polski są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP, z wyłączeniem dochodów (przychodów) określonych w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a)-f) UPDOP?

2.Czy dochody (przychody), o których mowa w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 UPDOP, uzyskiwane przez Fundusz, są zwolnione ze zryczałtowanego podatku dochodowego na podstawie art. 26 ust. 1g w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP?

3.Czy certyfikat rezydencji, o którym mowa w art. 26 ust. 1g pkt 1) UPDOP, powinien być wystawiony w odniesieniu do Funduszu, tj. potwierdzać rezydencję podatkową Funduszu?

4.Czy Fundusz jest rzeczywistym właścicielem wypłacanych przez płatnika należności z tytułów wskazanych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 UPDOP i w konsekwencji, czy pisemne oświadczenie, o którym mowa w art. 26 ust. 1g pkt 2) UPDOP, powinno być złożone przez Fundusz działający formalnie poprzez Spółkę?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, dochody (przychody) Funduszu uzyskiwane na terytorium Polski są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP, z wyłączeniem dochodów (przychodów) określonych w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a)-f) UPDOP. W konsekwencji, zwolnienie to dotyczy, w szczególności, dochodów (przychodów) uzyskiwanych z inwestycji w udziały polskich spółek z o.o., tj. dochodów z udziału w zyskach osób prawnych (np. dochód z dywidendy, umorzenia udziałów, dochód z majątku otrzymanego wskutek likwidacji spółki z o.o.), dochodów z odpłatnego zbycia udziałów spółki z o.o., jak również dochodów odsetkowych.

Zgodnie z wprowadzonym do UPDOP z dniem 1 stycznia 2017 r. zmodyfikowanym przepisem art. 6 ust. 1 pkt 10a) zwalnia się od podatku instytucje wspólnego inwestowania posiadające siedzibę w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego pod warunkiem, że instytucje te spełniają łącznie następujące warunki (zwolnienie podmiotowe):

a)podlegają w państwie, w którym mają siedzibę, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania,

b)wyłącznym przedmiotem ich działalności jest zbiorowe lokowanie środków pieniężnych, zebranych w drodze publicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego,

c)prowadzą swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę,

d)ich działalność podlega bezpośredniemu nadzorowi właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę,

e)posiadają depozytariusza przechowującego aktywa tej instytucji,

f)są zarządzane przez podmioty, które prowadzą swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym podmioty te mają siedzibę.

Jednak na podstawie art. 6 ust. 4 UPDOP powyższe zwolnienie nie ma zastosowania do instytucji wspólnego inwestowania:

a)które prowadzą swoją działalność w formie instytucji wspólnego inwestowania typu zamkniętego albo są instytucją wspólnego inwestowania typu otwartego działającą na podstawie zasad i ograniczeń inwestycyjnych odpowiadających instytucjom wspólnego inwestowania typu zamkniętego, lub

b)których tytuły uczestnictwa, zgodnie z dokumentami założycielskimi, nie są oferowane w drodze oferty publicznej, dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu oraz mogą być nabywane także przez osoby fizyczne wyłącznie w przypadku, gdy osoby te dokonają jednorazowego nabycia tytułów uczestnictwa o wartości nie mniejszej niż EUR (...).

Zgodnie z powyższymi przepisami, od dnia 1 stycznia 2017 r. tylko fundusze inwestycyjne otwarte, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10) lub instytucje zbiorowego inwestowania, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a) pozostały objęte zakresem zwolnienia podmiotowego z podatku CIT (tj. zostały ustawowo wyjęte z zakresu opodatkowania podatkiem dochodowym w Polsce).

Z dniem 1 stycznia 2017 roku instytucje wspólnego inwestowania, które prowadzą swoją działalność w formie instytucji wspólnego inwestowania typu zamkniętego albo są instytucją wspólnego inwestowania typu otwartego działającą na podstawie zasad i ograniczeń inwestycyjnych odpowiadających instytucjom wspólnego inwestowania typu zamkniętego (dalej zwane łącznie: „Instytucje wspólnego inwestowania typu zamkniętego”) mające siedzibę w państwie UE/EOG innym niż Polska, są - dla celów podatkowych - traktowane inaczej. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP w związku z art. 6 ust. 1 pkt a) i d)-f) jak również art. 6 ust. 4 UPDOP, dochody (przychody) uzyskiwane przez takie podmioty na terytorium Polski są zwolnione z podatku CIT jeśli spełnione są następujące warunki:

a)podlegają w państwie, w którym mają siedzibę, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania,

b)wyłącznym przedmiotem ich działalności jest zbiorowe lokowanie środków pieniężnych w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe,

c)prowadzą swoją działalność na podstawie zawiadomienia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę,

d)ich działalność podlega bezpośredniemu nadzorowi właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę,

e)posiadają depozytariusza przechowującego aktywa tej instytucji,

f)są zarządzane przez podmioty, które prowadzą swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym podmioty te mają siedzibę.

Jednakże, jak wskazano w art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP, zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów wymienionych w art. 17 ust. 1 pkt 57) lit. a) - f) UPDOP, które obejmują:

a)dochody (przychody) z udziału w spółkach niemających osobowości prawnej lub jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami ustawy lub prawa podatkowego państwa, w którym te spółki lub jednostki organizacyjne mają siedzibę lub zarząd, podmioty te nie są traktowane jak osoby prawne i nie podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,

b)dochody (przychody) z odsetek od pożyczek udzielonych podmiotom, o których mowa w lit. a, oraz odsetek od innych zobowiązań tych podmiotów wobec funduszu,

c)dochody (przychody) z odsetek od udziału kapitałowego w podmiotach, o których mowa w lit. a),

d)darowizny bądź inne nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia dokonywane przez podmioty, o których mowa w lit. a),

e)dochody (przychody) z tytułu odsetek (dyskonta) od papierów wartościowych emitowanych przez podmioty, o których mowa w lit. a),

f)dochody (przychody) z tytułu zbycia papierów wartościowych wyemitowanych przez podmioty, o których mowa w lit. a, lub udziałów w tych podmiotach.

Biorąc pod uwagę powyższe można stwierdzić, że po wprowadzeniu ostatnich zmian do UPDOP, Instytucje wspólnego inwestowania typu zamkniętego nie są już objęte zakresem podmiotowego zwolnienia z opodatkowania, lecz korzystają z szerokiego zakresu zwolnienia z opodatkowania w Polsce obejmującego wszystkie typy dochodów, z wyłączeniem jedynie dochodów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 57) lit. a-f UPDOP. Z tego względu, jeśli zagraniczna Instytucja wspólnego inwestowania typu zamkniętego spełnia powyższe wymagania i nie posiada praw udziałowych w spółkach osobowych, które mogłyby skutkować otrzymywaniem dochodów przez taki fundusz, fundusz ten powinien być zwolniony z podatku CIT w Polsce w odniesieniu do całego swojego dochodu, jaki otrzymuje w Polsce.

Powyższe przepisy UPDOP mają zastosowanie także do Funduszu. Na gruncie przepisów (…), Fundusz zarządzany przez Spółkę jest funduszem typu otwartego, a prawo (…) podobnie do polskiego jest oparte na ustawodawstwie europejskim, a zwłaszcza na przepisach Dyrektywy ZAFI. Główną cechą, która pozwala na odróżnianie funduszy zamkniętych i otwartych na podstawie Dyrektywy ZAFI jest procedura umarzania jednostek uczestnictwa funduszu.

W przypadku Funduszu, o ile specjalne warunki Funduszu uzgodnione z inwestorem nie przewidują inaczej, inwestor jest uprawniony do umorzenia jednostek Funduszu w dowolnym czasie. Ze względów regulacyjnych i ubezpieczeniowych zostało przewidziane zabezpieczenie, zgodnie z którym, inwestorzy kwalifikowani inwestujący w Fundusz, nie będą uprawnieni do inwestowania, jeśli warunki Funduszu nie pozwalają inwestorowi na umarzanie jednostek przynajmniej raz w roku. Stąd Fundusz spełnia definicję „funduszu otwartego” określoną w art. 1 ust. 2 Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) Nr 694/2014 z dnia 17 grudnia 2013 roku uzupełniającego Dyrektywę ZAFI, który przewiduje, że „otwarty fundusz AFI (alternatywny fundusz inwestycyjny) będzie uznawany za AFI, którego udziały bądź jednostki są, na żądanie dowolnego z jego udziałowców lub posiadaczy jednostek, odkupywane lub umarzane przed rozpoczęciem jego etapu likwidacji lub rozwiązania, z aktywów AFI i zgodnie z procedurą i częstotliwością określoną w jego regulaminie lub dokumentach założycielskich AFI, prospekcie emisyjnym lub dokumentach ofertowych.”

Pomimo zakwalifikowania Funduszu jako funduszu otwartego, zapisy statutowe Funduszu przewidują kilka ograniczeń i zakazów, które - z perspektywy prawa polskiego - są typowe dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych. Jak wskazano w części wstępnej Fundusz jest uprawniony do nabywania udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością inwestujących w nieruchomości lub nabywania bezpośrednich tytułów własności do nieruchomości. Ponadto liczba inwestorów Funduszu jest ograniczona i ogólnie rzecz biorąc, inwestorzy mogą być tylko instytucjonalni. Dlatego też, Fundusz powinien być uważany za Instytucję wspólnego inwestowania typu zamkniętego (czyli fundusz inwestycyjny otwarty stosujący zasady typowe dla funduszu zamkniętego). 

Przedstawiona w opisie stanu faktycznego charakterystyka prawna Funduszu wsparta powyższą analizą przepisów prawa (…) i unijnego prowadzi do wniosku, iż Fundusz, będąc instytucją zbiorowego inwestowania typu zamkniętego, spełnia wszystkie warunki, które konieczne są do zwolnienia dochodów (przychodów) Funduszu z podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce (z zastrzeżeniem ograniczeń, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 57) UPDOP. Poniżej przedstawiona została analiza potwierdzająca spełnienie przez Fundusz poszczególnych warunków wymaganych do zwolnienia. 

Fundusz jako instytucja wspólnego inwestowania z siedzibą w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej (EOG)

UPDOP nie zawiera definicji instytucji wspólnego inwestowania. Niemniej jednak, z uwagi na to, iż, jak wskazano szerzej w dalszej części niniejszego wniosku, wprowadzając zwolnienie z CIT dla instytucji wspólnego inwestowania z krajów UE (EOG) ustawodawca miał na celu objęcie nim podmiotów zagranicznych odpowiadających polskim funduszom inwestycyjnym, to należy przyjąć, że ustawodawca uznaje polski fundusz inwestycyjny za taką instytucję. Należy przy tym podkreślić, iż w przypadku ram prawno-organizacyjnych ustanowionych przez polskiego ustawodawcę, instytucją wspólnego inwestowania jest fundusz inwestycyjny, a nie TFI, które jedynie funduszem zarządza. 

W konsekwencji, przez instytucję wspólnego inwestowania należy rozumieć taką instytucję, której rola (uwzględniając przy tym różnice prawno-organizacyjne występujące pomiędzy różnymi krajami) odpowiada roli, jaką w Polsce pełni fundusz inwestycyjny, tj. zbioru aktywów zgromadzonych przez inwestorów w celu wspólnego inwestowania.

Jak już wspomniano, ustawową podstawę dla funkcjonowania Funduszu stanowi (…) regulacja (…) ((…) z 16 maja 2013 r.). Zgodnie z art. 1 (…), przepisy tej ustawy stosuje się - między innymi - do podlegającego prawu (…) majątku inwestycyjnego (…) w formie funduszu inwestycyjnego w rozumieniu art. 91 par. (1), (3), 92 (…). Przy tym, art. 1 (…) stwierdza, iż majątkiem inwestycyjnym (…) jest majątek przeznaczony do wspólnego inwestowania, lokowany zgodnie z zasadą dywersyfikacji ryzyka w określone składniki majątku (definicja zgodna z odpowiednią definicją zawartą w Dyrektywie AIFM). Przywoływany wyżej art. 1 i art. 92 par. (1) (…) definiuje fundusz inwestycyjny jako wyodrębniony majątek (…) spełniający kryteria określone w prawie europejskim, zarówno jako fundusz publiczny, jak i specjalny. Równocześnie, zgodnie z art. 93 par. (1) (…), wyodrębniony majątek (…) jest zarządzany przez spółkę zarządzającą na rachunek inwestorów zgodnie z (…) oraz warunkami umownymi określającymi stosunek prawny pomiędzy spółką zarządzającą a inwestorami. Zgodnie z (…) oraz warunkami umownymi inwestorom przysługuje prawo do umorzenia udziałów (por. art. 98 (…)). 

W świetle powyższego, Fundusz będący majątkiem inwestycyjnym (…) stanowiącym wyodrębniony majątek (…) jest w świetle prawa (…) funduszem inwestycyjnym, który jest zarządzany przez spółkę zarządzającą (czyli Spółkę). 

Ponadto, należy wskazać, iż zgodnie z art. 95 par. (1) (…) udziały inwestorów w wyodrębnionym majątku reprezentują certyfikaty udziałowe, zaś zgodnie z art. 98 par. (1) (…) inwestor może za zwrotem udziału żądać wypłaty - przypadającej na tenże udział - wartości wyodrębnionego majątku (który obejmuje określone w (…) przedmioty majątkowe nabyte w wyniku lokowania w Funduszu środków finansowych przez inwestorów). Powyższe certyfikaty udziałowe pełnią funkcję podobną do tej, jaką w Polsce pełnią jednostki uczestnictwa, względnie certyfikaty inwestycyjne emitowane przez polskie fundusze inwestycyjne. 

Mając na uwadze przytoczone argumenty, należy uznać, iż Fundusz jest odpowiednikiem polskiej Instytucji wspólnego inwestowania typu zamkniętego, wobec czego nie ulega wątpliwości, iż Fundusz jest instytucją wspólnego inwestowania w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP.

Ponadto, skoro Fundusz został utworzony i działa zgodnie z przepisami (…) oraz jest zarządzany przez podmiot (…), to należy uznać, iż ma on siedzibę w (…), a zatem w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej.

W rezultacie, należy uznać Fundusz za instytucję wspólnego inwestowania posiadająca siedzibę w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej. 

Jak wskazano powyżej, aby zagraniczne Instytucje wspólnego inwestowania typu zamkniętego mogły korzystać ze zwolnienia z podatku CIT, powinny spełnić pewne warunki określone w UPDOP, które są w pewnym zakresie podobne do tych, które dotyczą funduszy otwartych.

Warunek z art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. a) UPDOP - rezydencja podatkowa Funduszu

Zasady opodatkowania dochodów Funduszu (…) podatkiem dochodowym od osób prawnych wynikają z przepisów (…) ustawy o podatku od osób prawnych (…) z 15 października 2002 (…) oraz (…) ustawy o podatku od inwestycji - (…) z15 grudnia 2003 (…), dalej: „G”. 

Należy wskazać, iż (…) podatek dochodowy od osób prawnych (…) jest podatkiem dochodowym będącym odpowiednikiem polskiego CIT. Mianowicie, zgodnie z art. 7  (…) podatek dochodowy od osób prawnych oblicza się od kwoty dochodu do opodatkowania obliczanego zgodnie z przepisami tej ustawy. W myśl art. 1 par. (1) G,  nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w tym podatku podlegają korporacje, spółki osobowe oraz masy majątkowe mające zarząd lub siedzibę w (…). W szczególności, zgodnie art. 1 par. (1) pkt 5 G powyższy obowiązek dotyczy nieposiadających zdolności prawnej związków, instytutów, fundacji oraz innych majątków celowych (…) prawa prywatnego. Równocześnie, w art. 11 G określono, iż wyodrębniony majątek (…) w rozumieniu G stanowi wzmiankowany wyżej majątek celowy (…), o którym mowa w art. 1 par. (1) pkt 5 G.

Powyższe oznacza, iż Fundusz, który jest takim wyodrębnionym majątkiem, podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w (…) podatku dochodowym od osób prawnych. Skoro zaś Fundusz podlega w Niemczech nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, to należy uznać, iż podlega on w (…) opodatkowaniu od całości swoich dochodów. Powyższej konkluzji nie zmienia fakt, iż na mocy art. 11 G, Fundusz jest z (…) podatku od osób prawnych zwolniony. Występuje tu bowiem analogia do sytuacji polskiego funduszu inwestycyjnego, który mimo iż podlega opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów niezależnie od miejsca ich osiągania zgodnie z art. 3 ust. 1 UPDOP, to równocześnie na mocy odpowiednich przepisów także jest zwolniony z polskiego CIT (z wyłączeniem dochodu z art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a)-f)).

Za prawidłowością przedstawionego przez Wnioskodawcę stanowiska, iż Fundusz podlega w Niemczech opodatkowaniu od całości swoich dochodów przemawia również fakt, iż Fundusz jest uprawniony do uzyskania certyfikatu potwierdzającego rezydencję podatkową Funduszu w (…) w rozumieniu Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku z dnia 14 maja 2003 r. (dalej: „UPO”). Należy zauważyć, iż, zgodnie z art. 2 UPO, jej postanowienia w Niemczech dotyczą m.in. podatku od osób prawnych. W świetle zaś art. 4 UPO oraz Komentarza do Konwencji Modelowej OECD w zakresie podatków od dochodu i majątku określenie rezydencji podatkowej danej osoby następuje każdorazowo w oparciu o kryteria ustanowione w prawie wewnętrznym państw, takie jak: miejsce siedziby / zamieszkania, miejsce efektywnego zarządu albo inne kryteria podobnego rodzaju. Oznacza to, że miejsce podlegania przez daną osobę nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w danym państwie (bez względu na źródło osiągania przychodów) określa się w oparciu o kryteria ustanowione w prawie wewnętrznym tego państwa.

W związku z powyższym, certyfikat potwierdzający (…) rezydencję podatkową Funduszu, w rozumieniu UPO, należy uznać za dokument urzędowy potwierdzający fakt podlegania przez Fundusz opodatkowaniu w Niemczech od całości dochodów (bez względu na źródło ich osiągania).

Mając powyższe na uwadze, należy uznać, iż Fundusz podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Niemczech, który to kraj, jak wspomniano wyżej, jest krajem siedziby Funduszu. W związku z powyższym spełniony jest warunek określony w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. a) UPDOP.

Warunek z art. 17 ust. 11 pkt 1 UPDOP - przedmiot działalności Funduszu

Warunek zwolnienia sformułowany w powyższym przepisie wymaga, aby wyłącznym przedmiotem działalności instytucji wspólnego inwestowania było zbiorowe lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego lub inne prawa majątkowe. Warunek ten odpowiada zakresowi działalności polskich funduszy inwestycyjnych wskazanemu w art. 3 Ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej: „Ustawa o FI”), zgodnie z którym wyłącznym przedmiotem działalności polskiego funduszu inwestycyjnego jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a niekiedy również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Mając na uwadze szczegółowy opis działalności Funduszu wskazany w stanie faktycznym, należy stwierdzić, iż działalność Funduszu określona przepisami (…) oraz warunkami umownymi, jest zbieżna z obszarami działalności polskich funduszy inwestycyjnych.

Mianowicie, jak już wspomniano, środki finansowe do Funduszu pozyskiwane są od inwestorów, którzy w wyniku ulokowania w Funduszu tych środków uzyskują certyfikaty udziałowe. Fundusz lokuje pozyskane środki w udziały polskich spółek z o.o. Może również udzielać finansowania w formie pożyczek spółkom, w które inwestuje. 

Działalność taka, jak najbardziej odpowiada zatem przedmiotowi działalności polskich funduszy inwestycyjnych. Zgodnie bowiem z art. 145 ust. 1 pkt 3) Ustawy o FI, fundusz inwestycyjny zamknięty może lokować aktywa, między innymi, w udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Art. 153 ust. 1 pkt 1) Ustawy o FI stanowi z kolei, iż fundusz inwestycyjny zamknięty może, przy uwzględnieniu celu inwestycyjnego funduszu, udzielać pożyczek pieniężnych do określonej wysokości wartości aktywów funduszu. 

Powyższe oznacza, iż działalność inwestycyjna prowadzona przez Fundusz na rynku polskim w pełni odpowiada dopuszczalnym sposobom lokowania kapitału przez polskie fundusze inwestycyjne. Skoro zatem polskie fundusze inwestycyjne mogą dokonywać powyższych inwestycji, to nie ulega wątpliwości, iż działalność prowadzona przez Fundusz w tym samym zakresie mieści się w pojęciu inwestowania w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego lub inne prawa majątkowe. W rezultacie, odpowiadające im inwestycje Funduszu wspomniane wyżej także zawierają się w tym pojęciu. 

W świetle powyższego należy uznać, iż opisana działalność Funduszu stanowi działalność w zakresie lokowania środków pieniężnych w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego lub inne prawa majątkowe. Ponadto, skoro środki te pochodzą ze środków uzyskanych od inwestorów, którzy w wyniku ich ulokowania w Funduszu otrzymali certyfikaty udziałowe, a Fundusz nie prowadzi innej działalności, to należy uznać, iż wyłącznym przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego lub inne prawa majątkowe.

Zatem, jak zaznaczono na wstępie, warunek, o którym mowa w art. 17 ust. 11 pkt 1 UPDOP należy uznać za spełniony. 

Warunek z art. 17 ust. 11 pkt 2 UPDOP - zawiadomienie właściwego organu nadzoru

Stosownie do art. 5 ust. (1) (…) właściwym organem (…) sprawującym nadzór nad działalnością Funduszu oraz Spółki jest Federalny Urząd Nadzoru Usług Finansowych - (…). (B). Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Spółka uzyskała od B zezwolenie na utworzenie i prowadzenie funduszy. Zgodnie z prawem (…) nie są natomiast wydawane zezwolenia dotyczące utworzenia poszczególnych funduszy. Z tego względu Spółka jest zobowiązana do zawiadomienia B o utworzeniu nowego funduszu i przekazania B kopii odpowiedniej dokumentacji dotyczącej funduszu. Zawiadomienie jest również wymagane przy stosowaniu warunków umownych określających stosunek prawny pomiędzy spółką zarządzającą a inwestorami, a także - z pewnymi wyjątkami - przy zmianie takich warunków umownych. Zasady te miały zastosowanie również w przypadku Funduszu, którego dotyczy niniejszy wniosek. 

Zatem, skoro utworzenie Funduszu wymagało zawiadomienia B, to należy uznać, iż Fundusz spełnia wymogi, o których mowa w art. 17 ust. 11 pkt 2 UPDOP. W rezultacie, w przypadku Funduszu warunek, o którym tu mowa jest spełniony. 

Warunek z art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. d) UPDOP - bezpośredni nadzór właściwych organów

Kolejnym warunkiem, który musi spełnić instytucja wspólnego inwestowania mająca siedzibę w innym państwie członkowskim UE (EOG), aby móc korzystać ze zwolnienia z podatku CIT, jest konieczność podlegania przez tę instytucję bezpośredniemu nadzorowi właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa jej siedziby. Również w przypadku tego warunku, analizując jego spełnienie należy brać pod uwagę różnice prawno-organizacyjne występujące między polskimi a zagranicznymi funduszami inwestycyjnymi. Wobec powyższego, należy uznać, iż istotą tego wymogu jest, aby działalność inwestycyjna podlegała stałemu nadzorowi odpowiedniego organu nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym instytucja ta ma siedzibę. 

Zgodnie z art. 5 (…), B został powierzony nadzór nad działalnością spółek zarządzających, a także depozytariuszy. W szczególności, w celu wykonywania powyższego nadzoru B otrzymał uprawnienie do wydawania nakazów, które są niezbędne i odpowiednie w celu zapewnienia, aby działalność spółki zarządzającej była zgodna z przepisami (…), przepisami wydanymi na podstawie tej ustawy, jak też warunkami umownymi. Biorąc pod uwagę konstrukcję Funduszu jako wyodrębnionego majątku stanowiącego - w aspekcie cywilnoprawnym - własność spółki zarządzającej, nadzór B nad Funduszem przyjmuje postać nadzoru nad zarządzaniem przez spółkę wyodrębnionym majątkiem stanowiącym Fundusz. Nadzór ten przejawia się, między innymi, obowiązkiem poinformowania B o zmianach warunków umownych Funduszu (z pewnymi wyjątkami). Przejawem nadzoru B nad Funduszem jest także obowiązek przekazywania B prospektów informacyjnych Funduszu, jak też raportów rocznych Funduszu, które spółka zarządzająca jest zobowiązana sporządzać. Ponadto, B nadzoruje prawidłowość wykonywania obowiązków przez kierownictwo Spółki. W tym zakresie istnieją daleko idące podobieństwa z zakresem nadzoru sprawowanego przez (…) nad działalnością polskiego funduszu inwestycyjnego oraz TFI.

Jako że - jak wynika z powyższych uwag - Fundusz podlega nadzorowi B będącego (…) urzędem państwowym, należy uznać, iż jego działalność podlega bezpośredniemu nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem finansowym kraju, w którym Fundusz ma siedzibę. W konsekwencji, warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. d) UPDOP należy uznać za spełniony w przypadku Funduszu. 

Warunek z art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. e) UPDOP – depozytariusz

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, zgodnie z wymogami wskazanymi w (…) Fundusz posiada depozytariusza. Depozytariuszem Funduszu jest (…) S.A. (oddział (…)). Depozytariusz kontroluje, czy zarządzanie Funduszem odbywa się zgodnie z przepisami prawa i postanowieniami umownymi. Depozytariusz jest także odpowiedzialny za stałe monitorowanie aktywów posiadanych przez Fundusz. 

Funkcja depozytariusza Funduszu jest zatem analogiczna do roli, jaką pełni depozytariusz w odniesieniu do polskich funduszy inwestycyjnych. Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 1 Ustawy o FI, depozytariusz wykonuje obowiązki określone w ustawie, w szczególności polegające na przechowywaniu aktywów oraz prowadzeniu rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego lub alternatywnej spółki inwestycyjnej, a także na zapewnieniu właściwego monitorowania przepływu środków pieniężnych tych podmiotów.

Ponadto, jak wynika z art. 10 Ustawy o FI, wykonując swoje działania, towarzystwo i depozytariusz oraz zarządzający ASI i depozytariusz działają niezależnie i w interesie odpowiednio uczestników funduszu inwestycyjnego i inwestorów alternatywnej spółki inwestycyjnej. 

Wobec powyższego, należy uznać, iż rola pełniona przez depozytariusza Funduszu odpowiada funkcji, jaką w konstrukcji polskiego funduszu inwestycyjnego pełni depozytariusz. W szczególności, podobnie jak w przypadku depozytariusza polskiego funduszu inwestycyjnego, depozytariusz Funduszu działa niezależnie od Spółki i w interesie inwestorów (uczestników Funduszu). Powyższe prowadzi do wniosku, iż w przypadku Funduszu spełniony jest warunek zwolnienia wskazany w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. e) UPDOP. 

Warunek z art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. f) UPDOP - zarządzanie przez uprawniony podmiot

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Fundusz zarządzany jest przez Spółkę, która uzyskała na prowadzenie swojej działalności zgodę właściwego (…) organu nadzoru nad rynkiem finansowym, czyli B. Mając powyższe na uwadze, warunek przewidziany w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. f) ustawy o CIT, należy uznać za spełniony.

Warunek z art. 17 ust. 12 UPDOP - podstawa prawna dla wymiany informacji podatkowych

Ostatnim warunkiem wymaganym dla zwolnienia instytucji wspólnego inwestowania z siedzibą w innym kraju UE (EOG) z polskiego podatku CIT jest wskazany w art. 17 ust. 12 UPDOP wymóg istnienia podstawy prawnej, wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji od organu podatkowego państwa, w którym podatnik ma siedzibę.

Biorąc pod uwagę fakt, iż zarówno Fundusz, jak i Spółka mają siedzibę w Republice Federalnej Niemiec, zastosowanie w tym przypadku znajduje UPO. W konsekwencji, podstawę prawną do uzyskania potrzebnych informacji przez polskie organy podatkowe stanowi art. 27 UPO. Prowadzi to do wniosku, iż powyższy warunek jest spełniony w przypadku Funduszu.

 Zwolnienie Funduszu – podsumowanie

Jak wynika ze szczegółowej analizy przedstawionej powyżej, Fundusz jest instytucją wspólnego inwestowania posiadającą siedzibę w innym, niż Polska, państwie UE (Niemcy). Zważywszy na status prawny i sposób działania Funduszu, w przypadku Funduszu spełnione są również wszystkie warunki wskazane w art. 6 ust. 1 pkt 10a) lit. a), d)-f), art. 17 ust. 1 pkt 58) oraz ust. 11 i 12 UPDOP, co zostało jednoznacznie dowiedzione powyżej. W konsekwencji należy uznać, iż dochody (przychody) Funduszu uzyskiwane w Polsce są zwolnione z podatku CIT z zastrzeżeniem ograniczeń, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a)-f) UPDOP.

Należy jednocześnie podkreślić, iż zwolnienia dochodów (przychodów) Funduszu z podatku CIT nie eliminuje szczególny charakter prawny Funduszu, a mianowicie nieposiadanie przez Fundusz podmiotowości prawnej w zakresie prawa cywilnego, przez co aktywa Funduszu są nabywane przez Spółkę. Spółka nabywa bowiem te aktywa jedynie we własnym imieniu, lecz nie na swój rachunek, a na rachunek Funduszu. Z uwagi na różnorodność form prawnych i organizacyjnych, w ramach których funkcjonują fundusze inwestycyjne w innych państwach UE i EOG brak jest możliwości, aby fundusze takie posiadały identyczny charakter prawny do funduszy polskich. Właśnie dlatego ustawodawca wprowadził w art. 6 ust. 1 pkt. 10a) i art. 17 ust. 1 pkt 58) oraz art. 11 i 12 UPDOP szereg warunków, które muszą być spełnione, aby dochody (przychody) zagranicznych funduszy inwestycyjnych mogły być zwolnione z podatku CIT w Polsce. Spełnienie tych warunków ma potwierdzić, że określona zagraniczna instytucja wspólnego inwestowania posiada zbliżony status do polskich funduszy inwestycyjnych. Jak wskazuje przeprowadzona powyżej analiza poszczególnych warunków zwolnienia w odniesieniu do Funduszu, zarówno cel, jak i sposób działania oraz przeznaczenie Funduszu jest, na gruncie (…) przepisów, analogiczne do zasad funkcjonowania polskich funduszy inwestycyjnych określonych w Ustawie o FI. 

Analizy przepisów dotyczących zwolnienia dochodów (przychodów) zagranicznych funduszy inwestycyjnych z podatku CIT w Polsce nie sposób dokonać bez uwzględnienia celu i okoliczności wprowadzenia art. 6 ust. 1 pkt 10a) UPDOP, oraz, od 1 stycznia 2017, art. 17 ust. 1 pkt 58) i innych powiązanych przepisów UPDOP. Wprowadzenie tej regulacji wynikało z konieczności usunięcia niezgodności polskiego prawa z prawem europejskim. Mianowicie, zgodnie z brzmieniem art. 6 ust. 1 pkt 10) UPDOP obowiązującym do 31 grudnia 2010 r., zwolnieniu z CIT podlegały fundusze inwestycyjne działające na podstawie przepisów polskiej Ustawy o FI. Prowadziło to do dyskryminacji zagranicznych funduszy inwestycyjnych w zakresie zasad opodatkowania podatkiem CIT. W konsekwencji, Komisja Europejska wszczęła w trybie art. 226 Traktatu WE postępowanie w sprawie uchybienia przez Polskę zobowiązaniom państwa członkowskiego.

Dla potrzeb analizy wprowadzonej w dniu 1 stycznia 2011 r. regulacji art. 6 ust. 1 pkt 10a) UPDOP pomocne jest również sięgnięcie do uzasadnienia zawartego w projekcie ustawy wprowadzającej powyższy przepis. W uzasadnieniu tym wskazano między innymi:

„Taki stan prawny prowadzi do nierównego traktowania funduszy inwestujących na rynku polskim, a tym samym do naruszenia traktatowej swobody przepływu kapitału, do której respektowania zobowiązały się państwa członkowskie UE i EOG (zasada ustanowiona art. 63 TFUE (dawny art. 56 TWE) i art. 40 Porozumienia EOG) i na którą wskazała Komisja Europejska w naruszeniu nr 2006/4093.

W celu usunięcia wskazanego przez Komisję Europejską naruszenia i zrównania w prawach podatkowych polskich i zagranicznych funduszy, nie pozbawiając polskich podatników praw nabytych, stosownego rozszerzenia o fundusze inwestycyjne i emerytalne, podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w innych krajach UE lub EOG, wymaga katalog zwolnień podmiotowych zawarty w art. 6 ustawy CIT.

Należy zaznaczyć, że specyfika form organizacyjno-prawnych polskich funduszy różni się w znacznej mierze od form funduszy funkcjonujących w innych państwach członkowskich UE i EOG. /.../ W związku z tym wprowadzając zwolnienie dla zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych określono warunki materialne i formalne, które pozwalają na objęcie tym rozwiązaniem wyłącznie takich podmiotów, które działają na analogicznych zasadach jak krajowe fundusze inwestycyjne i emerytalne.”

Trzeba zatem przyjąć, iż ustawodawca mając świadomość różnic w prawno-organizacyjnych ramach, w których funkcjonują fundusze inwestycyjne w różnych krajach europejskich, dążył do przyznania zwolnienia tym funduszom inwestycyjnym z innych państw członkowskich UE (EOG), które odpowiadają polskim funduszom inwestycyjnym. Równocześnie trzeba przyjąć, iż skoro ustawodawca miał świadomość takich różnic, to jego intencją było objęcie zwolnieniem także takich funduszy inwestycyjnych z innych krajów UE (EOG), których konstrukcja prawna odbiega od konstrukcji polskiego funduszu, ale służy realizacji tych samych podstawowych celów funduszu inwestycyjnego.

Ponadto, warto zauważyć cel wprowadzania zmian do UPDOP w odniesieniu do Instytucji wspólnego inwestowania typu zamkniętego, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. Jak wynika z uzasadnienia do ustawy zmieniającej z dnia 29 listopada 2016 roku, głównym powodem wprowadzenia ostatnich zmian było rozwiązanie problemu uchylania się od opodatkowania z wykorzystaniem struktur zbudowanych w oparciu o transparentne podatkowo podmioty i fundusze inwestycyjne zamknięte. Główną konsekwencją wprowadzenia ostatniej zmiany jest de facto wyłączenie z zakresu zwolnienia z CIT dochodów uzyskiwanych przez fundusze inwestycyjne za pośrednictwem transparentnych podatkowo podmiotów (spółek osobowych, w tym spółek komandytowych), podczas gdy pozostałe dochody uzyskiwane w Polsce przez polskie fundusze inwestycyjne oraz zagraniczne instytucje zbiorowego inwestowania pozostały zwolnione z CIT. Tak więc, zważywszy że Fundusz nie otrzymuje żadnych dochodów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a)-f) UPDOP, ostatnie zmiany w UPDOP nie powinny w żaden sposób wpłynąć negatywnie na zwolnienie dochodów Funduszu z podatku CIT.

Jak wykazano w przedstawionej analizie, charakterystyka Funduszu w pełni odpowiada celom i zasadom funkcjonowania polskich funduszy inwestycyjnych. W konsekwencji, Fundusz spełnia również wymogi stawiane przez ustawodawcę, które znalazły odzwierciedlenie w art. 17 ust. 1 pkt 58), ust. 11, ust. 12, art. 6 ust. 1 pkt 10a) lit. a, d)-f) oraz ust. 4 UPDOP.

Wyżej przedstawione stanowisko, zgodnie z którym dochody osiągane przez Fundusz z terytorium Polski są zwolnione z polskiego CIT znajduje pełne potwierdzenie w jednolitym orzecznictwie sądów administracyjnych dotyczącym funduszy (…) działających na zasadach analogicznych do Funduszu. Tytułem przykładu można powołać następujące orzeczenia:

a)Wyrok WSA w Warszawie z 1 lutego 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 2188/12 oraz utrzymujący go w mocy wyrok NSA z 16 czerwca 2015 r. sygn. II FSK 1279/13, w którym wskazano jednoznacznie:

„W art. 6 ust. 1 pkt 10a u.p.d.o.p. ustawodawca operuje niezdefiniowanym nigdzie pojęciem „instytucja wspólnego inwestowania”. Tę właśnie „instytucję” ustawa zwalnia z opodatkowania - o ile wystąpią enumeratywnie określone warunki zwolnienia i jakkolwiek krąg podatników istotnie określa art. 1 oraz 1a u.p.d.o.p., to jednak w pełni uprawnione jest uznanie art. 6 ust. 1 pkt 10a za przepis o charakterze szczególnym, komplementarnym i uzupełniającym art. 1 i art. 1a ustawy w zakresie wskazującym potencjalnie możliwe formy organizacyjne podatników podatku dochodowego./.../ Przy czym należy zauważyć i podkreślić, że ustawodawca w omawianym przepisie nawiązuje bezpośrednio i wyłącznie do podmiotów posiadających siedzibę poza granicami Polski, zatem wyprowadzić należy wniosek, że określone w polskiej ustawie podatkowej kryteria kwalifikacji podmiotu jako podatnika podatku dochodowego od osób prawnych nie mogą być ostateczne i rozstrzygające. Istotny jest status podatkowy „einstytucji wspólnego inwestowania „w kraju jej siedziby.”

b)Wyrok WSA w Warszawie z 27 marca 2013 r., sygn. III SA/Wa 2810/12, w którym stwierdzono:

„W ocenie Sądu trzeba jednak odnotować, że w art. 10 ust. 1 pkt 10a ustawa operuje niezdefiniowanym nigdzie pojęciem „instytucja wspólnego inwestowania”.

Tę właśnie „instytucję” ustawa zwalnia z opodatkowania - o ile wystąpią enumeratywnie określone warunki zwolnienia, czyli te okoliczności faktyczne i prawne, które ustawa opisuje pod punktami a - f omawianego przepisu. Jeśli przyjąć taką jego wykładnię, jaką zaprezentował Minister Finansów, to - pomimo spełnienia wszystkich tych warunków - jakikolwiek podmiot z kraju Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, który w świetle polskiego prawa krajowego nie spełnia koniecznych przesłanek podmiotowych dla uznania go za podatnika polskiego podatku dochodowego od osób prawnych, nie mógłby korzystać ze zwolnienia podatkowego. Taki stan rzeczy nie dałby się natomiast pogodzić z akcentowanymi w skardze podstawowymi zasadami pierwotnego prawa unijnego, tj. z zasadą niedyskryminacji (art. 18 Traktatu Ustanawiającego Unię Europejską), zasadą swobody przepływu kapitału (art. 63 ust. 1 TFUE), a także zasadą swobody przedsiębiorczości (art. 49 TFUE). Forma organizacyjno-prawna instytucji zbiorowego inwestowania nie może determinować oceny, czy ten status (takiej właśnie instytucji) danemu podmiotowi przysługuje, czy też nie. Skarżąca w pełni zasadnie wskazuje na historyczny kontekst wprowadzenia do ustawy art. 10 ust. 1 pkt 10a. Intencją Ustawodawcy, jak wynika z analizy uzasadnienia do nowelizacji ustawy, było zapewnienie zgodności ustawy z prawem wspólnotowym, tj. zagwarantowanie, aby każda instytucja z każdego kraju Unii (lub EOG), która co do celów i zasad funkcjonowania odpowiada polskiemu funduszowi inwestycyjnemu, mogła korzystać ze zwolnienia podatkowego, o ile istotnie jest instytucją zbiorowego (wspólnego) inwestowania. Wielość systemów prawnych w ramach wspólnego rynku Unii Europejskiej, skutkująca różnym ujęciem statusu podatnika podatku dochodowego (takie podatki nie są zasadniczo, jak dotychczas, zharmonizowane), nie może niweczyć podstawowego celu, jaki wyznacza dyrektywa 2009/65/WE, tj. celu zapewnienia efektywnego zwolnienia z opodatkowania instytucji zbiorowego inwestowania.”

c)Wyroki WSA w Warszawie z 27 marca 2013 r. (sygn. akt III SA/Wa 2846/12 i III SA/Wa 2847/12), z dnia 18 kwietnia 2013 r. (sygn. III SA/Wa 2929/12 i III SA/Wa 2928/12), z dnia 14 marca 2013 r. (sygn. III SA/Wa 2500/12). Wszystkie te wyroki uchylały negatywne interpretacje podatkowe wydane przez organy podatkowe. W orzeczeniach tych sądy zaprezentowały stanowisko analogiczne do wyżej wskazanego, a mianowicie, że (…) fundusze inwestycyjne, o charakterystyce analogicznej do Funduszu, stanowią instytucję wspólnego inwestowania spełniającą warunki dla zwolnienia z CIT.

d)Wszystkie wyżej wskazane w pkt c) wyroki WSA zostały następnie utrzymane w mocy wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego oddalającymi skargi kasacyjne złożone przez Ministra Finansów. Tym samym, zasadność twierdzenia o zwolnieniu dochodów uzyskiwanych przez (…) fundusze inwestycyjne na terytorium Polski potwierdza również najwyższa instancja sądownictwa administracyjnego w Polsce, między innymi, w następujących wyrokach NSA: z 8 października 2015 r. sygn.. II FSK 2153/13, sygn. II FSK 2280/13, sygn. II FSK 2154/13, sygn. II FSK 2279/13, oraz sygn. II FSK 2152/13.

W powyższych wyrokach NSA jednoznacznie wskazał, że przy interpretacji art. 6 ust. 1 pkt 10a) UPDOP niezbędne jest wzięcie pod uwagę celu wprowadzenia tej regulacji, którym było zapewnienie zgodności polskich przepisów podatkowych z normami prawa europejskiego i stanowiło następstwo wszczętego przez Komisję Europejską w trybie art. 226 Traktatu WE postępowania w sprawie uchybienia przez Polskę zobowiązania państwa członkowskiego. Komisja zwróciła się do Polski o zakończenie dyskryminacyjnego opodatkowania zagranicznych funduszy emerytalnych, funduszy inwestycyjnych i instytucji finansowych. NSA wskazał w powyższych orzeczeniach (np. w wyroku o sygn. II FSK 2279/13) również: „Prawidłowa interpretacja art. 6 ust. 1 pkt 10a u.p.d.o.p. powinna wobec tego uwzględniać domniemanie zgodności krajowych przepisów podatkowych z prawem unijnym. W konsekwencji przyjąć należy, że omawiane zwolnienie, w zależności od konkretnych okoliczności faktycznych, może mieć zarówno charakter podmiotowy, jak i przedmiotowy. Istotny jest przede wszystkim cel tego przepisu, tj. zapewnienie realizacji europejskich zasad traktatowych: swobodnego przepływu kapitału oraz swobody przedsiębiorczości”.

e)Powołane wyżej wyroki WSA i NSA dotyczyły sporów wynikłych z negatywnych interpretacji podatkowych. Należy jednakże podkreślić, iż zwolnienie (…) funduszy inwestycyjnych z podatku CIT w Polsce potwierdza także wiele wyroków wydanych w sprawie nadpłaty podatku CIT zapłaconego przez te fundusze w Polsce w minionych latach. Przykładami takich wyroków są: orzeczenia wydane przez WSA w Warszawie w dniu 30 lipca 2014 r. (sygn. III SA/Wa 264/14 oraz sygn. III SA/Wa 265/14), 21 sierpnia 2014 r. (sygn. III SA/Wa 268/14), 27 sierpnia 2014 (sygn. III SA/Wa 269/14), 17 listopada 2015 (sygn. III SA/Wa 18/15), 28 października 2015 r. (sygn. III SA/Wa 3924/14), 13 listopada 2015 (sygn. III SA/Wa 125/15).

Orzeczenia powyższe dotyczą stanu prawnego obowiązującego jeszcze przed 1 stycznia 2011 r. W powyższych orzeczeniach, jak również innych dotyczących analogicznych kwestii (m.in. wyroki: z 28 czerwca 2012 r. sygn. akt II FSK 1308/11, z 5 grudnia 2012 r. sygn. akt II FSK 725/11, z 20 grudnia 2012 r. sygn. akt 1005/11, z 4 marca 2014 r. sygn. akt II FSK 755/12, z 7 listopada 2014 r. sygn. akt II FSK 2691/12) podkreślano, że wykładnia art. 6 ust. 1 pkt 10 UPDOP oparta wyłącznie na jego literalnym brzmieniu, bez uwzględnienia jego otoczenia prawnego, w tym wynikających z przepisów prawa unijnego zasad niedyskryminacji oraz swobody przepływu kapitału, jest nieprawidłowa. W zakresie „porównywalności” zagranicznych podmiotów do „polskich funduszy inwestycyjnych” podkreślano, że istotniejsze znaczenie mają rzeczywiste funkcje podmiotu zagranicznego, a nie jego forma prawna. Jak wynika z wyroku NSA z 29 września 2015 r., sygn. II FSK 882/15, również w poprzednim stanie prawnym „należało poszukiwać takich sposobów wykładni przepisów prawa krajowego, w tym przypadku art. 6 ust. 1 pkt 10 u.p.d.o.p. w związku z przepisami Ustawy o FI., które pozwoliłyby na respektowanie równoprawnego traktowania zagranicznych instytucji, porównywalnych do krajowych funduszy inwestycyjnych, niezależnie od różnic co do formy organizacyjno-prawnej w jakiej one funkcjonują. Jak wynika z wyżej przedstawionej szerokiej analizy i licznych przykładów orzeczeń sądów administracyjnych, wypracowana została jednolita linia orzecznictwa w zakresie zwolnienia (…) funduszy inwestycyjnych z podatku CIT w Polsce. Zgodnie z tą linią, fundusze inwestycyjne, o charakterystyce analogicznej do Funduszu, korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego w Polsce.

Aczkolwiek powołane orzeczenia wydane zostały w indywidualnych sprawach, przez co nie wiążą one, co do zasady, w innych sprawach, to należy wskazać, iż pomijanie tak bogatego dorobku judykatury przy wydawaniu interpretacji podatkowych byłoby nieuzasadnione. Należy zaznaczyć, iż Dyrektor Krajowego Informacji Skarbowej ma obowiązek wydawać interpretacje uwzględniając, między innymi, orzecznictwo sądów. Konkluzja taka wynika zarówno z art. 14a ust. 1 Ordynacji podatkowej, który dotyczy interpretacji ogólnych, jak i z art. 14e ust. 1 pkt 1) Ordynacji podatkowej, dotyczącego zmiany interpretacji indywidualnych.

Ponadto, pomimo iż powyższe wyroki polskich sadów administracyjnych dotyczą ustawodawstwa obowiązującego przed dniem 1 stycznia 2017 r., jak już wskazano powyżej, aktualne regulacje dotyczące zwolnienia dochodów zagranicznych funduszy z podatku CIT są w znacznym stopniu podobne do regulacji obowiązujących przed 1 stycznia 2017 r. i dotyczących zwolnienia Instytucji wspólnego inwestowania typu zamkniętego z podatku CIT w Polsce. W szczególności aktualne brzmienie art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP również dotyczy terminu „instytucji zbiorowego inwestowania”, na który powoływano się w wielu cytowanych wyrokach sądowych. Przy rozpatrywaniu niniejszego wniosku nie ma więc powodu nieuwzględniania argumentów szeroko omawianych przez te sądy.

Zważywszy zatem na fakt, iż dorobek orzecznictwa w sprawach opodatkowania (…) funduszy inwestycyjnych jest niezwykle bogaty, a także i na to, że wydane orzeczenia jednoznacznie potwierdzają jednolitą i ustaloną linię interpretacyjną wskazującą na zwolnienie przedmiotowych funduszy z podatku CIT, w pełni zasadne jest twierdzenie, że stanowisko sądów powinno znaleźć odzwierciedlenie również w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Należy podkreślić, iż zwolnienie (…) funduszy inwestycyjnych, działających na zasadach analogicznych do Funduszu, z polskiego podatku CIT zostało potwierdzone także w interpretacjach podatkowych. Powołać tutaj należy następujące pisma:

a)Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 listopada 2015 r. (nr IPPB5/423-206/12/15-5/S/AJ), w której Dyrektor IS potwierdził prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie i uznał, że (…) fundusz inwestycyjny jest instytucją wspólnego inwestowania, która spełnia wszystkie warunki określone w art. 6 ust. 1 pkt 10a) UPDOP. W konsekwencji, potwierdził również, że dochody tego funduszu są zwolnione z podatku CIT w Polsce.

b)Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 października 2015 r. (nr IPPB5/423-1203/11/15-8/S/AJ), w której potwierdzono w pełni stanowisko, iż (…) fundusz inwestycyjny, o analogicznej formie prawnej do Funduszu, korzysta ze zwolnienia podatkowego w Polsce.

c)Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 listopada 2015 r. (nr IPPB5/423-209/12/15-5/S/AJ) potwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w zakresie uznania dochodów (…) funduszy inwestycyjnych za zwolnione z podatku CIT.

Należy także dodać, iż Minister Rozwoju i Finansów w indywidualnej interpretacji podatkowej wydanej indywidualnie dla Funduszu w dniu 3 listopada 2016 r. Nr IPPB5/4510-745/16-3/AJ bezpośrednio i wyraźnie potwierdził, że w 2016 roku Fundusz spełniał warunki określone w art. 6 ust. 1 pkt 10a) lit. a) i c)-f) UPDOP. Fundusz nie został natomiast uznany przez organ wydający interpretację za podmiot spełniający wymóg, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a) lit. b) UPDOP w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2017 r. z tego powodu, że Fundusz - zgodnie z prawem (…) - mógł prowadzić działalność inwestycyjną w Polsce za pośrednictwem spółek komandytowych. Takie samo stanowisko zostało przedstawione w kilku interpretacjach podatkowych z dnia 3 listopada 2016 r. wydanych w odniesieniu do innych analogicznych funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez Spółkę (interpretacje nr IPPB5/4510-741/16-3/AJ, IPPB5/4510-742/16-3/AJ, IPPB5/4510-743/16-3/AJ, IPPB5/4510-744/16-3/AJ, IPPB5/4510 -740/16-3/AJ, IPPB5/4510-749/16-3/AJ).

Od momentu wydania powyższej interpretacji podatkowej status prawny Funduszu nie uległ zmianie, podczas gdy UPDOP została znowelizowana i niektóre z wymogów dotyczących zwolnień zostały przeniesione z art. 6 do art. 17 UPDOP. Jak jednak wynika z obszernej analizy przeprowadzonej powyżej, aktualna podstawa prawna zwolnienia z CIT mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) Instytucji wspólnego inwestowania typu zamkniętego, w tym również do Funduszu, jest oparta o takie same wymogi, jakie obowiązywały przed dniem 1 stycznia 2017 r., z zastrzeżeniem ograniczenia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a)-f) UPDOP, w przypadku dochodów otrzymywanych za pośrednictwem spółek osobowych.

W interpretacji podatkowej, o której mowa powyżej, potwierdzono, iż Fundusz jest instytucją zbiorowego inwestowania, jak również, iż spełnia wymogi, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a) lit. a), c) (aktualny art. 17 ust. 11 pkt 2) oraz lit. d)-f) UPDOP. Brzmienie lit. b) art. 6 ust. 1 pkt 10a) UPDOP z 2016 r. jest obecnie odzwierciedlone w art. 17 ust. 11 pkt 1) UPDOP. Natomiast inwestowanie za pośrednictwem spółek komandytowych jest bezpośrednio wyłączone z zakresu zwolnienia z CIT. W takim przypadku podstawa stanowiska zaprezentowanego w powyższej interpretacji o braku spełnienia jednego z warunków, która opierała się na potencjalnej możliwości inwestowania przez Fundusz za pośrednictwem spółek komandytowych w Polsce, zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami dotyczącymi zwolnienia dochodów zagranicznych funduszy z CIT, nie ma już żadnego znaczenia. Dochody osiągane z udziału w spółkach osobowych są bowiem bezpośrednio wyłączone ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 57 UPDOP.

Biorąc pod uwagę powołane powyżej argumenty, przykłady licznych orzeczeń sądowych oraz interpretacji podatkowych, jak również wcześniejsze stanowisko przedstawione przez Ministra Rozwoju i Finansów w indywidulanej interpretacji podatkowej wydanej dla Funduszu, dochody (przychody) Funduszu uzyskane w Polsce korzystają ze zwolnienia z polskiego podatku CIT.

Ad. 2

Odnośnie pytania nr 2, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż dochody (przychody), o których mowa w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 UPDOP, uzyskiwane przez Fundusz, są zwolnione ze zryczałtowanego podatku dochodowego w Polsce.

Powyższa konkluzja opiera się na wyżej uzasadnionym stanowisku, iż dochody (przychody) Funduszu korzystają ze zwolnienia z podatku CIT, z wyłączeniem dochodów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt. 57 lit. a-f UPDOP. Zwolnienie to obejmuje zatem również i te dochody/przychody, które zostały wskazane w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 UPDOP (np. odsetki, dywidendy i inne dochody z udziału w zyskach osób prawnych), od których podatek pobierany jest przez płatnika (tzw. podatek u źródła).

Dla wyłączenia obowiązku poboru podatku u źródła od wyżej wskazanej kategorii dochodów konieczne jest spełnienie jeszcze dwóch dodatkowych warunków formalnych wskazanych w art. 26 ust. 1g UPDOP. Zgodnie z tym przepisem, „osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1 na rzecz podmiotów wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 10a i 11a oraz w art. 17 ust. 1 pkt. 58), stosują zwolnienia wynikające z tych przepisów wyłącznie pod warunkiem:

1)udokumentowania przez podmiot, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a, 11a oraz art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP jego miejsca siedziby dla celów podatkowych, uzyskanym od tego podmiotu certyfikatem rezydencji, oraz

2)złożenia przez podmiot, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a, 11a oraz art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP, pisemnego oświadczenia, że jest rzeczywistym właścicielem wypłaconych przez płatnika należności oraz spełnia on warunki, o których mowa w tych przepisach.”

Mając zatem na uwadze, iż Fundusz spełnia warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 58) oraz ust. 11 i 12 UPDOP oraz zakładając, że Fundusz przekaże płatnikowi podatku od dochodu/przychodu wskazanego w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 UPDOP certyfikat rezydencji oraz pisemne oświadczenie, o którym mowa w wyżej powołanym art. 26 ust. 1g UPDOP, wypłacany Funduszowi dochód (przychód) nie będzie podlegał podatkowi u źródła w Polsce. W konsekwencji, podmiot wypłacający ten dochód/przychód nie będzie miał obowiązku poboru żadnego podatku z tytułu wypłaty tych należności do Funduszu.

Zasadność powyższego stanowiska potwierdza, między innymi wyrok WSA w Krakowie z 14 listopada 2014 r. (sygn.. I SA/Kr 1542/14) oraz interpretacja indywidualna z 10 grudnia 2014 r. nr IPPB5/423-835/14-4/AJ, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że wypłaty z tytułu odsetek oraz dywidend i innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, w części w jakiej są przypisane (…) funduszowi emerytalnemu i/lub (…) funduszowi inwestycyjnemu mającemu charakter instytucji wspólnego inwestowania zdefiniowanej w art. 6 ust. 1 pkt 10a UPDOP, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem u źródła w Polsce.

Ad 3

W odniesieniu do pytania nr 3 zawartego w niniejszym wniosku, wnioskodawca stoi na stanowisku, iż certyfikat rezydencji, o którym mowa w art. 26 ust. 1g pkt 1) UPDOP, powinien być wystawiony w odniesieniu do Funduszu, tj. potwierdzać rezydencję podatkową Funduszu.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, z perspektywy przepisów (…). Fundusz i Spółka są odrębnymi podatnikami dla celów podatku dochodowego od osób prawnych w Niemczech. Zarówno Fundusz jak i Spółka posiadają nieograniczony obowiązek podatkowych w Niemczech, są w tym kraju rezydentami podatkowymi i na potwierdzenie tego może zostać uzyskany certyfikat rezydencji podatkowej, tak dla Spółki, jak i dla Funduszu. Niemniej jednak, w opinii wnioskodawcy, w przedmiotowym przypadku celem wyłączenia poboru podatku u źródła od wypłacanych dochodów (przychodów), o których mowa w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 UPDOP, certyfikat powinien potwierdzać rezydencję podatkową Funduszu, a nie Spółki.

Powyższe stanowisko znajduje uzasadnienie zarówno w celowościowej, jak i literalnej wykładni art. 26 ust. 1g UPDOP. Powołany przepis ma bowiem na celu potwierdzenie, że podmiot, który uzyskuje dochód zwolniony z podatku dochodowego w Polsce, jest rezydentem podatkowym kraju należącego do UE lub EOG. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt. 58) UPDOP zwolnienie określone tym przepisem dotyczy instytucji wspólnego inwestowania z siedzibą w wyżej wymienionych krajach. Co więcej, art. 26 ust. 1g pkt 1) UPDOP wyraźnie stanowi, iż udokumentowanie rezydencji podatkowe w formie certyfikatu rezydencji musi nastąpić przez podmiot, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a) oraz art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP. Skoro podmiotem wskazanym w art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP jest Fundusz, jako instytucja wspólnego inwestowania, a nie Spółka, działająca jedynie, jako spółka zarządzająca, to zasadne jest twierdzenie, że certyfikat rezydencji powinien potwierdzać rezydencję podatkową Funduszu, a nie Spółki. 

Ad. 4 

W odniesieniu do pytania nr 4, wnioskodawca stoi na stanowisku, iż rzeczywistym właścicielem wypłacanych przez płatnika należności z tytułów wskazanych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 UPDOP jest Fundusz i w konsekwencji, że pisemne oświadczenie, o którym mowa w art. 26 ust. 1g pkt 2) UPDOP, powinno być złożone przez Fundusz, formalnie działający poprzez Spółkę.

Zasadność powyższej konkluzji potwierdza w pełni charakterystyka prawna Funduszu przedstawiona w stanie faktycznym i omówiona szczegółowo również w zakresie uzasadnienia do pytania nr 1. Z uwagi na fakt, iż Fundusz nie jest osobą prawną, ani też nie posiada podmiotowości prawnej, aktywa Funduszu pozostają formalnie własnością Spółki. Niemniej jednak są one utrzymywane całkowicie oddzielnie i zarządzane na rachunek Funduszu. W konsekwencji, faktycznym właścicielem przedmiotowych aktywów, jak i przychodów generowanych przez te aktywa jest Fundusz, a nie Spółka, która pobierając te dochody działa na rachunek Funduszu. Powyższe stanowisko potwierdza również i fakt, że przedmiotowe aktywa nie są uwzględniane w sprawozdaniu finansowym Spółki, a przedmiotowe dochody uzyskiwane na rachunek Funduszu wykazywane są dla celów podatkowych w Niemczech po stronie Funduszu, a nie Spółki. 

Powyższe okoliczności potwierdzają, iż to Fundusz (działając poprzez Spółkę) powinien złożyć oświadczenie wymagane art. 26 ust. 1g pkt 2) UPDOP, tj. iż Fundusz jest rzeczywistym właścicielem wypłaconych przez płatnika należności oraz że spełnia warunki przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 58 UPDOP. Konkluzja ta wynika również z literalnego brzmienia przedmiotowego przepisu, który wymaga, aby przedmiotowe oświadczenie złożył podmiot wskazany w art. 17 ust. 1 pkt 58) UPDOP. czyli instytucja wspólnego inwestowania, która w omawianym przypadku jest Fundusz, a nie Spółka. 

Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 września 2011 r. nr IPPB5/423-570/11-2/AJ, w której stwierdzono: „W tym stanie rzeczy stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Fundusz jest/będzie rzeczywistym właścicielem dochodów/przychodów osiąganych z polskich źródeł (dochody z najmu, odsetek, dywidend, zyski z przeniesienia własności aktywów itp.) - należy uznać za prawidłowe”.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrując Państwa wniosek Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 26 września 2017 r. wydał dla Państwa indywidualną interpretację znak: 0114-KDIP2-1.4010.153.2017.1.BC, w której uznał Państwa stanowisko w zakresie:

  • prawa Funduszu do zwolnienia przedmiotowego – za nieprawidłowe,
  • zwolnienia z opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez Fundusz określonych w art. 21 ust. 1 i 22 ust. 1 updop – za nieprawidłowe,
  • określenia właściwego certyfikatu rezydencji – za nieprawidłowe,
  • określenia rzeczywistego właściciela wypłacanych należności z tytułów określonych w art. 21 ust. 1 i 22 ust. 1 updop – za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Państwu 27 września 2017 r.

Skarga na interpretację indywidualną

26 października 2017 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skarga wpłynęła 30 października 2017 r.

Wnieśli Państwo o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej.

Postępowanie przed sądem administracyjnym/sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę na zaskarżoną interpretację indywidualną – wyrokiem z 11 października 2018 r. sygn. akt III SA/Wa 3939/17.

20 grudnia 2018 r. wnieśli Państwo skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 25 listopada 2021 r., sygn. akt II FSK 470/19:

  • uchylił zaskarżony wyrok w całości, oraz
  • uchylił zaskarżoną interpretacje indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 września 2017 nr 0114-KDIP2-1.4010.153.2017.1.BC.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie pismem z 30 marca 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 3939/17 (data wpływu 4 kwietnia 2022 r.) zwrócił akta.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku  

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

  • uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyroku;
  • ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja dotyczy tylko problematyki będącej ściśle przedmiotem Państwa pytań. Treść pytania/pytań wyznacza bowiem granice tematyczne wydawanej interpretacji indywidualnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszlego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną do odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.