Czy w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - powinien wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu zapłacone przez siebie odsetki od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenie, czy w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - powinien wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu zapłacone przez siebie odsetki od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

           I. A. C. Spółka Akcyjna (zwana dalej: „Spółką” lub „Wnioskodawcą”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, objętym nieograniczonym obowiązkiem podatkowym na terytorium Polski.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w następujących obszarach:

   - nabywanie udziałów i akcji w spółkach oraz zarządzanie tymi spółkami (działalność holdingowa),

   - nabywanie wierzytelności w celu ich egzekucji,

   - nabywanie obligacji w celach inwestycyjnych (typowanie wiarygodnych i bezpiecznych emitentów, typowanie obligacji o odpowiedniej stopie zwrotu, nabywanie obligacji celem zarabiania na odsetkach lub ewentualnej dalszej sprzedaży obligacji lub ich wykupie przez emitentów).

Aktualne Spółka podejmuje działania inwestycyjne polegające m in. na nabywaniu obligacji korporacyjnych emitowanych przez banki i firmy ubezpieczeniowe, w tym takich podmiotów jak P., P., S., P. oraz A. Obligacje te są notowane na rynku regulowanym CATALYST prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych S.A. Obligacje te są emitowane w bardzo dużych wolumenach i mogą być kupowane na rynku zarówno przez podmioty instytucjonalne jak i osoby fizyczne. Spółka kupuje przedmiotowe obligacje za pośrednictwem biura maklerskiego. Nabyte obligacje są zapisywane na rachunku maklerskim Spółki. Spółka nabywa te obligacje na rynku poniżej ich wartości nominalnej. Wszystkie nabyte przez Spółkę obligacje korporacyjne podlegają oprocentowaniu zgodnie z warunkami emisji.

W zależności od sytuacji rynkowej i wewnętrznej sytuacji Wnioskodawcy, obligacje będą sprzedawane przez Wnioskodawcę na rynku przed terminem ich wykupu lub będą przedstawiane do wykupu przez emitentów w dacie przewidzianej w warunkach emisji. W wyniku sprzedaży obligacji, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód w rozumieniu Ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej: „Ustawą o CIT”).

Na potrzeby finansowania zakupu opisanych wyżej obligacji korporacyjnych, Wnioskodawca zaciągnął dwie pożyczki, które zostały mu udzielone przez podmiot będący podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą w rozumieniu przepisu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT. Uzyskany w ten sposób kapitał (a także własne środki pieniężne Spółki) Spółka przeznacza na finansowanie zakupu opisanych wyżej obligacji korporacyjnych. Wskazane umowy pożyczki zostały zawarte na warunkach nie odbiegających od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Umowy pożyczek zobowiązują Wnioskodawcę, jako pożyczkobiorcę, do zapłaty odsetek na rzecz pożyczkodawcy. Wnioskodawca dokonuje płatności odsetek w terminach przewidzianych w umowach pożyczek.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - powinien wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu zapłacone przez siebie odsetki od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji?

Państwa stanowisko w sprawie

W przedstawionym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - nie będzie zobowiązany wyłączać z kosztów uzyskania przychodów zapłaconych przez siebie odsetek od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Uzasadniając powyższe stanowisko Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 uzyskanych od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4, w części, w jakiej zostały one przeznaczone bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe, w szczególności nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia.

Z treści przytoczonego przepisu wynikają zatem następujące trzy przesłanki jego zastosowania:

 a) poniesienie kosztów finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 Ustawy o CIT,

 b) uzyskanie finansowania dłużnego od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT,

 c) przeznaczenie tego finansowania dłużnego, bezpośrednio lub pośrednio, na transakcje kapitałowe, w szczególności nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia.

Zgodnie z art. 15c ust. 12 Ustawy o CIT, przez koszty finansowania dłużnego rozumie się wszelkiego rodzaju koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów, w tym od podmiotów niepowiązanych, środków finansowych i z korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, w tym skapitalizowane lub ujęte w wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych, niezależnie na rzecz kogo zostały one poniesione.

W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że zapłacone przez Wnioskodawcę odsetki od pożyczek stanowią koszty finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 Ustawy o CIT. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika także, że finansowanie dłużne (pożyczki) zostały uzyskane przez Wnioskodawcę od podmiotu z nim powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT. Uznać zatem należy, że wymienione powyżej w pkt a) oraz b) przesłanki zastosowania przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT zostały spełnione.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nie została jednak spełniona przesłanka wymieniona wyżej w pkt c), tj. uzyskane przez Wnioskodawcę finansowanie dłużne nie zostało przeznaczone bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT. Jest tak dlatego, że zakup opisanych w stanie faktycznym obligacji korporacyjnych nie może zostać uznany za transakcje kapitałowe w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT.

Wykładnia językowa treści przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT wskazuje, że użyte w tym przepisie pojęcie „transakcje kapitałowe” nie zostało zdefiniowane przy użyciu definicji legalnej. Ani w treści tego przepisu, ani w treści jakiejkolwiek innej jednostki redakcyjnej Ustawy o CIT, ustawodawca nie wprowadził definicji legalnej pojęcia „transakcje kapitałowe”. Wprowadzając do analizowanego przepisu pojęcie „transakcji kapitałowych” ustawodawca posłużył się techniką legislacyjną polegającą na wyliczeniu elementów, które mieszczą się w zakresie znaczeniowym tego pojęcia. Wskazuje na to posłużenie się wyrażeniem „w szczególności”, użytym bezpośrednio po użytym w przepisie pojęciu „transakcje kapitałowe”. Taka technika legislacyjna powoduje, że katalog elementów mieszczących się w zakresie znaczeniowym pojęcia „transakcje kapitałowe” jest otwarty i przykładowy (użycie wyrażenia „w szczególności”, a nie wyrażenia takiego jak „tylko” lub „wyłącznie”).

Istotną konsekwencją posłużenia się przez Ustawodawcę opisaną techniką legislacyjną jest to, że elementy wymienione po słowie „w szczególności” mają charakter przykładowy. Innymi słowy, decyzją ustawodawcy, wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o CIT, zdarzenia w postaci: „nabycia lub objęcia udziałów (akcji), nabycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienia dopłat, podwyższenia kapitału zakładowego lub wykupu udziałów własnych w celu ich umorzenia” - zawsze stanowią transakcje kapitałowe w rozumieniu analizowanego przepisu, choć nie są one jedynymi zdarzeniami, które mogą zostać uznane za transakcje kapitałowe i dlatego są one przykładowe.

Celem dalszego doprecyzowania zakresu znaczeniowego pojęcia „transakcji kapitałowych” użytego w art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, należy odwołać się do zasady „ejusdem generis”, będącej uznaną w doktrynie zasadą wykładni językowej w prawie podatkowym. W myśl tej zasady, „jeśli prawodawca dla sprecyzowania zakresu określonego wyrażenia będącego nazwą kategorii ogólnej wymienia przykładowo obiekty należące do tej kategorii, to przy ocenie i kwalifikacji innych obiektów należy pomijać te, które nie wykazują istotnego podobieństwa do obiektów wymienionych” (tak. B. Brzeziński „Wykładnia prawa podatkowego” Gdańsk 2013 r., s. 43). W świetle powyższego konieczna staje się odpowiedź na pytanie, czy przedstawione w stanie faktycznym transakcje nabycia obligacji korporacyjnych wykazują, czy też nie wykazują istotnego podobieństwa, do transakcji kapitałowych przykładowo wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT. Innymi słowy, czy nabycie tych obligacji przez Wnioskodawcę jest rodzajowo podobne do transakcji wymienionych przykładowo w treści analizowanego przepisu.

W celu udzielenia odpowiedzi na powyższe pytanie należy sięgnąć do treści uzasadnienia projektu ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r., poz. 2105), która wprowadziła do Ustawy o CIT analizowany przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f).

Jak wynika z treści uzasadnienia projektu ustawy, przepis ten „ma przeciwdziałać sytuacjom obniżenia dochodu podatkowego w ramach grupy podmiotów powiązanych na skutek przekształcenia finansowania dłużnego w finansowanie własne. Działanie to polega na zaciągnięciu przez podatnika pożyczki od podmiotu powiązanego, która następnie jest zmieniana na transakcję kapitałową (np. wkład pieniężny do innej spółki). W ten sposób dochodzi do erozji podstawy opodatkowania w ramach grupy kapitałowej na poziomie podatnika uzyskującego finansowanie długiem, który dokonuje jego konwersji na kapitał. Odsetki od finansowania długiem pomniejszają jego dochód i jednocześnie podatnik nie wykazuje z tego tytułu przychód na skutek przekwalifikowania na finansowanie kapitałem. W skali grupy kapitałowej w wyniku takich transakcji wartość zadłużenia względem podmiotów niepowiązanych (zewnętrznych) nie wzrasta, ponieważ zmianie ulega wyłącznie wewnątrzgrupowy stosunek proporcji długu do kapitału” (por. str. 143 uzasadnienia projektu ustawy - druk sejmowy nr 1532 z dnia 8 września 2021 r., https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=1532).

W świetle przytoczonego uzasadnienia projektu ustawy nie może ulegać wątpliwości, że zamierzonym przez ustawodawcę celem przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT jest wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów tych poniesionych kosztów finansowania zewnętrznego, które po jego pozyskaniu przez podatnika (np. poprzez zaciągnięcie pożyczki) od podmiotu powiązanego, jest następnie konwertowane na kapitał (np. jako wkład pieniężny do spółki kapitałowej, lub dopłata do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Efektem tego rodzaju operacji jest ponoszenie przez podatnika kosztów finansowania dłużnego (np. odsetek od pożyczki), przy jednoczesnym wykorzystaniu finansowania dłużnego na realizację transakcji z założenia nie generujących przychodu podlegającego opodatkowaniu po stronie tego podatnika. Nie ulega wątpliwości, że taki właśnie charakter mają wszystkie rodzaje transakcji kapitałowych wymienionych przykładowo w treści art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT: „nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia”.

Dodatkowym potwierdzeniem wyrażonego powyżej zamiaru ustawodawcy, co do celu wprowadzenia przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, jest wniesiony do Sejmu rządowy projekt nowelizacji Ustawy o CIT (druk sejmowy nr 2544 z 25 sierpnia 2022 r., https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=2544). Projekt tej nowelizacji dotyczy m.in. modyfikacji treści przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT.

Jak wynika z treści uzasadnienia tego projektu: „Przepisami ustawy z 29 października 2021 r. wprowadzony został do ustawy CIT - art. 16 ust. 1 - nowy pkt 13f, ograniczający możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów, kosztów finansowania dłużnego uzyskanego od podmiotu powiązanego i przeznaczonego na sfinansowanie działań restrukturyzacyjnych lub polegających na akwizycji innych podmiotów. (...) Uwzględniając jednak fakt, iż celem tego przepisu było wyeliminowanie działań optymalizacyjnych w grupach podmiotów powiązanych, proponuje się: (...)” (por. str. 25 uzasadnienia projektu ustawy).

Uwzględniając zatem cytowane powyżej fragmenty uzasadnienia projektów ustaw wprowadzającej oraz zmierzającej do nowelizacji przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT jasnym jest, że przepis ten - w zamierzeniu ustawodawcy - skierowany jest przeciwko działaniom wykazującym cechy optymalizacji podatkowej, polegającym na zwiększaniu bazy kosztowej podatnika. Działania te polegać mają na ponoszeniu kosztów finansowania dłużnego (np. odsetek od pożyczek), zaś samo pozyskane od podmiotów powiązanych finansowanie dłużne wykorzystywane jest do operacji restrukturyzacyjnych lub polegających na akwizycji innych podmiotów, poprzez konwertowanie pozyskanego finansowania dłużnego na transakcje kapitałowe, które same z siebie nie generują przychodu podlegającego opodatkowaniu po stronie podatnika dokonującego tych transakcji.

Odwołując się zatem ponownie, do przytoczonej wcześniej zasady wykładni językowej prawa podatkowego „ejusdem generis” uznać należy, że opisane w stanie faktycznym niniejszego wniosku transakcje, polegające na zakupie przez Spółkę obligacji korporacyjnych, nie wykazują żadnego istotnego podobieństwa do transakcji kapitałowych objętych - zgodnie z celem ustawodawcy - zakresem przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13j Ustawy o CIT.

Jest tak dlatego, że:

   - nabywane przez Wnioskodawcę obligacje korporacyjne są w istocie zdematerializowanymi papierami wartościowymi notowanymi na rynku regulowanym C., których oferta zakupu kierowana jest do każdego zainteresowanego podmiotu. Głównym celem, jakim kieruje się Wnioskodawca przy zakupie przedmiotowych obligacji, jest osiągnięcie przychodu podlegającego opodatkowaniu;

   - transakcja polegająca na nabyciu przedmiotowych obligacji z samej swojej istoty nakierowana jest na osiągnięcie przychodu przez obligatariusza. Przychód ten powstanie po stronie Wnioskodawcy w momencie sprzedaży obligacji na rynku przed terminem ich wykupu przez emitenta, a najpóźniej w momencie wykupu obligacji przez emitenta w terminie przewidzianym w warunkach emisji obligacji. Co więcej, przychodem podlegającym opodatkowaniu po stronie Wnioskodawcy są również wypłacone przez emitenta odsetki, gdyż obligacje posiadane przez Spółkę są - zgodnie z warunkami emisji - oprocentowane;

   - pożyczki (finansowanie dłużne) zaciągnięte przez Wnioskodawcę i przeznaczone na zakup obligacji nie przekształcają się w ten sposób w transakcję kapitałową, taką jak np. objęcie udziałów lub akcji w kapitale zakładowym podmiotów emitujących te obligacje. W istocie, z punktu widzenia emitentów przedmiotowych obligacji, środki pozyskane z emisji obligacji mają charakter finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 Ustawy o CIT, co wyklucza ich „kapitałowy” charakter. Innymi słowy, emitenci przedmiotowych obligacji, pozyskując środki pieniężne wskutek emisji tych obligacji, finansują się długiem, a nie kapitałami własnymi. Nie można zatem w omawianym przypadku mówić o „konwersji” finansowania długiem na kapitał (por. przywołane wyżej uzasadnienie projektu ustawy - druk sejmowy nr 1532 z 8 września 2021 r.)

   - nabywanie przez Wnioskodawcę przedmiotowych obligacji jest częścią podstawowej działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę, która nastawiona jest na osiągnięcie zysku, czyli - na płaszczyźnie podatku dochodowego od osób prawnych - zmierza w pierwszej kolejności (wskutek sprzedaży uprzednio nabytych obligacji) do osiągnięcia przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Ponieważ Wnioskodawca kupuje przedmiotowe obligacje na rynku poniżej ich wartości nominalnej, szanse na osiągnięcie zysku na przedmiotowych operacjach są wysokie. Głównym ekonomicznym celem Wnioskodawcy jest zatem osiągnięcie zysku na przedmiotowych transakcjach, zaś pozyskanie finansowania dłużnego w postaci pożyczek, jest narzędziem umożliwiającym Wnioskodawcy sfinansowanie zakupu tych obligacji.

Podsumowując - zdaniem Wnioskodawcy - w opisanym stanie faktycznym przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT nie będzie stanowił przeszkody w ujęciu odsetek od pożyczek zapłaconych przez Wnioskodawcę jako kosztu uzyskania przychodu. Jest tak dlatego, że transakcje polegające na nabywaniu przez Wnioskodawcę obligacji korporacyjnych nie mogą zostać zakwalifikowane jako transakcje kapitałowe w znaczeniu, w jakim pojęcie to zostało użyte przez ustawodawcę w treści art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Należy jednak pamiętać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 16 ustawy o CIT, zostaną ex lege uznane za koszty mające wpływ na podstawę opodatkowania.

I tak, w art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT ustawodawca zawarł ograniczenie w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu przez podmioty powiązane kosztów finansowania dłużnego.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 uzyskanych od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4, w części, w jakiej zostały one przeznaczone bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe, w szczególności nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia.

W myśl natomiast art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT:

Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o podmiotach powiązanych - oznacza to:

a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub

b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

- ten sam inny podmiot lub

- małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub

c) spółkę niebędącą osobą prawną i jej wspólnika, lub

ca) spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, i jej komplementariusza, lub

cb) spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1a, i jej wspólnika, lub

 d) podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej - spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.

Z kolei, z art. 15c ust. 12 ustawy o CIT wynika, że:

Przez koszty finansowania dłużnego rozumie się wszelkiego rodzaju koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów, w tym od podmiotów niepowiązanych, środków finansowych i z korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, w tym skapitalizowane lub ujęte w wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych, niezależnie na rzecz kogo zostały one poniesione.

Zgodnie z uzasadnieniem do wprowadzonych zmian, zawartym w druku sejmowym 1532 „Projektowany przepis ma przeciwdziałać sytuacjom obniżenia dochodu podatkowego w ramach grupy podmiotów powiązanych na skutek przekształcenia finansowania dłużnego w finansowanie własne. Działanie to polega na zaciągnięciu przez podatnika pożyczki od podmiotu powiązanego, która następnie jest zmieniana na transakcję kapitałową (np. wkład pieniężny do innej spółki). W ten sposób dochodzi do erozji podstawy opodatkowania w ramach grupy kapitałowej na poziomie podatnika uzyskującego finansowanie długiem, który dokonuje jego konwersji na kapitał. Odsetki od finansowania długiem pomniejszają jego dochód i jednocześnie podatnik nie wykazuje z tego tytułu przychodu na skutek przekwalifikowania na finansowanie kapitałem. W skali grupy kapitałowej w wyniku takich transakcji wartość zadłużenia względem podmiotów niepowiązanych (zewnętrznych) nie wzrasta, ponieważ zmianie ulega wyłącznie wewnątrzgrupowy stosunek proporcji długu do kapitału”.

Wykładnia gramatyczna ww. przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT prowadzi do wniosku, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego:

− uzyskanych od podmiotu powiązanego, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT,

− w części, w jakiej zostały one przeznaczone bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe.

Przepis ten zwiera istotne ograniczenie w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu kosztów finansowania dłużnego uzyskanych od pomiotów powiązanych, jeśli uzyskane środki zostaną przeznaczone na transakcje kapitałowe, a w szczególności na:

− nabycie lub objęcie udziałów (akcji),

− nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,

− wniesienie dopłat,

− podwyższenie kapitału zakładowego lub

− wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia.

Podkreślić przy tym należy, że ww. wyliczenie jest katalogiem otwartym, co oznacza, że zakresem pojęcia transakcje kapitałowe objęte zostały również inne transakcje z udziałem kapitału nie wymienione w tym przepisie.

Kwestią kluczową w zakresie tego przepisu jest określenie celu, na jaki pozyskane środki muszą być wydatkowane, aby podatnik nie mógł zaliczyć kosztu finansowania tego długu do kosztów uzyskania przychodów. Przepis ten wskazuje bowiem, że jego zastosowanie będzie miało miejsce w przypadku, gdy pozyskany dług zostanie przez podatnika przeznaczony bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe, w szczególności nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia.

Mając na względzie, że pojęcie „transakcji kapitałowych” nie zostało zdefiniowane w ustawie CIT, jak również, że katalog czynności przeznaczenia środków finansowych przez podatnika poprzedzony został wyrazami „w szczególności”, co wskazuje, że jest on katalogiem otwartym, należy odnieść się do wykładni językowej pojęcia „transakcji kapitałowych”.

Odnosząc się do powyższego zauważyć należy, że zgodnie z internetowym Słownikiem języka polskiego  pojęcie „transakcji” oznacza operację handlową dotyczącą kupna lub sprzedaży towarów lub usług, umowę handlową na kupno lub sprzedaż towarów lub usług, czy też zawarcie takiej umowy (https://sjp.pwn.pl/slowniki/transakcja.html).

Mając zatem na uwadze powyższe, przez pojęcie transakcji należy rozumieć wszelkiego rodzaju czynności prawne powodujące przeniesienie własności dóbr.

Z kolei, przez transakcje kapitałowe należy rozumieć operacje lub umowy handlowe związane z kapitałem zakładowym spółki (w tym np. podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego), które jednocześnie bezpośrednio wpływają na prawa udziałowe poszczególnych wspólników w związku ze zwiększeniem bądź zmniejszeniem liczby lub wartości nominalnej posiadanych udziałów (por. Z. Jara, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wydawnictwo C.H. Beck, 2020, wydanie 3, art. 177).

Z danych zawartych w opisie stanu faktycznego wynika m.in., że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa obligacje w celach inwestycyjnych. Aktualnie Spółka podejmuje działania inwestycyjne polegające m.in. na nabywaniu obligacji korporacyjnych. Na potrzeby sfinansowania opisanych wyżej obligacji korporacyjnych, Wnioskodawca zaciągnął dwie pożyczki, które zostały mu udzielone przez podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Uzyskany w ten sposób kapitał, Spółka przeznaczyła na zakup opisanych wyżej obligacji korporacyjnych.

Wątpliwości Wnioskodawcy,  budzi kwestia, czy w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f Ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - powinien wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu zapłacone przez siebie odsetki od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości, wskazać należy, że kwestią kluczową w zakresie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 13 ustawy o CIT jest określenie celu, na jaki pozyskane środki muszą być wydatkowane, aby podatnik nie mógł zaliczyć kosztu finansowania tego długu do kosztów uzyskania przychodów. Przepis ten wskazuje bowiem, że jego zastosowanie będzie miało miejsce w przypadku, gdy pozyskany dług zostanie przez podatnika przeznaczony bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe.

Dodatkowo, jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy (Druk sejmowy 1532), zastosowanie ograniczenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT ma miejsce w sytuacji przekwalifikowania finansowania długiem (czyli finansowania zwrotnego) na finansowanie kapitałem.

W analizowanej sprawie w przypadku pożyczek zaciągniętych od podmiotu powiązanego, które zostaną przeznaczona na zakup obligacji korporacyjnych, trudno jest uznać, że miała miejsce transakcja kapitałowa. Wnioskodawca zakupił (nabył) obligacje korporacyjne w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Z opisu stanu faktycznego ponadto nie wynika, że ww. zakup wiązał się dodatkowo z uzyskaniem przez Wnioskodawcę określonych praw kapitałowych. W związku z powyższym do ww. pożyczki nie znajdzie zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT.

Zatem, należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że w przedstawionym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - nie będzie zobowiązany wyłączać z kosztów uzyskania przychodów zapłaconych przez siebie odsetek od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Reasumując, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).