Kwoty czynszu, opłat eksploatacyjnych, opłat za przeglądy, kwota wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, kwota kar umownych i kwota o... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 14 listopada 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.448.2022.3.AND

Temat interpretacji

Kwoty czynszu, opłat eksploatacyjnych, opłat za przeglądy, kwota wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, kwota kar umownych i kwota odsetek oraz kwoty kosztów postępowania arbitrażowego mogą zostać zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i Wnioskodawca powinien je ująć jako koszt w dacie poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia czy:

1. kwoty czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz opłat za przeglądy należne Spółce od Wnioskodawcy na podstawie Umowy Najmu, wynikające z faktur wystawionych w dniu 31 grudnia 2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. oraz faktur wystawionych 31 stycznia 2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. mogą zostać zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien ją ująć jako koszt w dacie poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT (tj. w okresie, w którym otrzymał od kontrahenta i zaksięgował fakturę dokumentującą ww. kwoty,

2. kwota wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu należna Spółce od Wnioskodawcy może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien ją ująć jako koszt w dacie jej poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT (tj. w okresie, w którym otrzymał od Wynajmującego i zaksięgował fakturę dokumentującą kwotę ww. wynagrodzenia),

3. kwota kar umownych naliczonych z tytułu nieprowadzenia działalności w Lokalu, zapłaconych pierwotnie przez Wynajmującego na rzecz właściciela lokalu (Wydzierżawiającego) i przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi karami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy ze Spółką), w kwocie równej zapłaconym przez Spółkę karom umownym, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien ująć kwotę kar umownych jako koszt podatkowy w dacie ich faktycznego poniesienia (zapłaty),

4. kwota odsetek od zaległości za nieterminowe uregulowanie czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz za przeglądy należna Spółce od Wnioskodawcy, zgodnie z Umową Najmu oraz na podstawie Porozumienia 1, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien ująć kwotę odsetek jako koszt podatkowy w dacie ich faktycznej zapłaty,

5. kwota kosztów postępowania arbitrażowego, zapłacona pierwotnie przez Wynajmującego na rzecz właściciela Lokalu (Wydzierżawiającego) i następnie przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi kosztami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy z Wynajmującym), może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien je ująć jako koszt w dacie ich poniesienia.

Uzupełniliście Państwo wniosek – na wezwanie – pismem z 23 września 2022 r. (data wpływu do tut. Organu 27 września 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Informacje wstępne

1) K. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) (adres: ul. (…), (…)) jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (…), posiada NIP: (…), REGON: (…), (dalej: „Wnioskodawca”).

2) Wnioskodawca jako najemca zawarł z kontrahentem jako wynajmującym (dalej: „Spółka”) umowę najmu z dnia 7 stycznia 2014 r. („Umowa Najmu") w celu prowadzenia przez Wnioskodawcę sklepu pod marką E. (dalej: „Sklep”).

3) Spółka oraz Wnioskodawca będą dalej zwane łącznie „Stronami”.

4) Spółka, zanim zawarła Umowę Najmu z Wnioskodawcą, zawarła jako dzierżawca, z kontrahentem jako wydzierżawiającym (dalej: „Wydzierżawiający”) Umowę zobowiązującą i umowę dzierżawy z dnia 2 kwietnia 2012r. (dalej: „Umowa Dzierżawy”). Przedmiot dzierżawy stanowiła powierzchnia użytkowa (dalej: „Lokal”) w galerii handlowej (dalej: „Centrum Handlowe”); zatem Lokal był wydzierżawiany przez Wydzierżawiającego na rzecz Spółki, która to Spółka następnie wynajęła (podwynajęła) Lokal na rzecz Wnioskodawcy.

5) W związku z wprowadzeniem stanu epidemii SARS-CoV-2 oraz ograniczeniami w prowadzeniu sklepów, Strony zawarły porozumienie z dnia 25 maja 2020 r. (dalej: „Porozumienie 1"), w którym podsumowały aktualny ówczesny stan faktyczny, opisany szczegółowo w niniejszym punkcie poniżej.

a. Pismem z dnia 15 kwietnia 2020 r. Wnioskodawca poinformował Spółkę, że wskutek nadzwyczajnej zmiany stosunków, spełnienie świadczeń pieniężnych na rzecz Spółki, które ciążą na Wnioskodawcy na podstawie Umowy Najmu, w wysokości przewidzianej przez Umowę Najmu, grozić będzie Wnioskodawcy rażącą stratą. W szczególności Wnioskodawca wskazał, że:

i. nadzwyczajna zmiana stosunków, wpływająca na obowiązki Wnioskodawcy jest spowodowana przede wszystkim pandemią wirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19,

ii. nastąpił znaczny spadek obrotów osiąganych przez Sklep, co ostatecznie miało wpływ na ujemny wynik finansowy Sklepu,

iii. Wnioskodawca zmuszony jest do redukcji kosztów prowadzonej działalności,

iv. w ocenie Wnioskodawcy Lokal posiada wady, ograniczające przydatność Lokalu do użytku zgodnego z Umową Najmu; z chwilą wprowadzenia ograniczenia w handlu, mającego wpływ na działalność Sklepu, Spółka zaprzestała udostępniać Wnioskodawcy Lokal, , który charakteryzowałby się tym, że możliwe jest w nim prowadzenie niezakłóconego handlu (detalicznego art. spożywczo-przemysłowymi) w prężnie działającym Centrum Handlowym,

v. Wnioskodawca zwrócił uwagę na naruszenie przez Spółkę postanowień Umowy Najmu w zakresie zakazu działalności konkurencyjnej, o którym mowa w postanowieniach art. 16 Umowy Najmu; stosownie do treści ww. postanowień, w Umowie Dzierżawy właściciel Centrum Handlowego, tj. Wydzierżawiający zobowiązał się, by w Centrum Handlowym nie istniały równocześnie inne placówki handlowe w postaci sklepu spożywczego lub spożywczo- przemysłowego o powierzchni nie mniejszej niż 200 m²; tymczasem w Centrum Handlowym, funkcjonowały sklepy R., S.-P. oraz P., które z uwagi na asortyment, stanowiły konkurencję dla Wnioskodawcy; powierzchnia każdego z nich wynosiła przy tym ponad 200 m²; obecność sklepów konkurencyjnych powodowała negatywne konsekwencje w działalności Sklepu; oferowanie przez ww. sklepy tych samych produktów powodowało jeszcze niższy poziom przychodów osiąganych przez Wnioskodawcę w Sklepie,

vi. mając na uwadze powyższe, a w szczególności okoliczności mające charakter wady, ograniczające przydatność Lokalu do umówionego użytku, Wnioskodawca zwrócił się do Spółki z żądaniem obniżenia czynszu w wysokości 50 procent za czas trwania wad, tj. od 14 marca 2020 r. do czasu ich usunięcia i przywrócenia funkcjonowania Centrum Handlowego w sposób niezakłócony, wolny od jakichkolwiek restrykcji i ograniczeń,

vii. Wnioskodawca wskazał, że w razie niespełnienia żądań przez Spółkę, Wnioskodawca wystąpi przeciwko Spółce na drogę postępowania sądowego (arbitrażowego), na podstawie art. 3571 lub o zapłatę odszkodowania.

b. Pismem z dnia 25 maja 2020 r. Wnioskodawca poinformował Spółkę, że nie doszło do poprawy sytuacji Wnioskodawcy, w zakresie osiąganego w Sklepie obrotu oraz podtrzymał żądania względem Spółki;

c. Wobec powyższej sytuacji Wnioskodawca nie był zainteresowany dalszym prowadzeniem Sklepu z uwagi na generowane straty. Dalsze prowadzenie Sklepu i ponoszenie kosztów z tym związanych, w tym wszelkich kosztów stanowiących należności Spółki z tytułu Umowy Najmu, prowadziłoby do powiększenia strat Wnioskodawcy;

d. Spółka wskazała, że nie może zaakceptować żądania Wnioskodawcy do obniżenia czynszu w wysokości 50 procent za czas trwania wad, tj. od 14 marca 2020 r. do czasu ich usunięcia i przywrócenia funkcjonowania Centrum Handlowego w sposób niezakłócony, wolny od jakichkolwiek restrykcji i ograniczeń, ponieważ spowoduje to rażące straty po stronie Spółki;

e. W sytuacji rynkowej, aktualnej na dzień zawarcia Porozumienia 1, na którą negatywny wpływ miała epidemia COVID-19, znalezienie przez Spółkę kolejnego najemcy, który mógłby zastąpić Wnioskodawcę, było bardzo utrudnione;

f. Wobec zaistniałej sytuacji, w interesie Wnioskodawcy było rozwiązanie Umowy Najmu;

g. Wnioskodawca oświadczył Spółce, że zamierza zaprzestać działalności Sklepu;

h. Zarówno Umowa Dzierżawy, jak i Umowa Najmu zobowiązywały do prowadzenia w Lokalu sklepu wielkopowierzchniowego zgodnego ze standardami odpowiadającymi standardom sklepów występujących pod znakiem E.;

i. Z treści Umowy Dzierżawy wynikało, że w przypadku naruszenia zobowiązania do prowadzenia w Lokalu sklepu wielkopowierzchniowego, Spółka zobowiązana będzie do zapłaty kary umownej wynoszącej 1/30 kwoty czynszu, jaki jest należny za używanie przedmiotu dzierżawy według Umowy Dzierżawy, za każdy dzień naruszenia po tym 30 dniowym terminie.

6) W związku z przywołanym powyżej całokształtem okoliczności, w związku z tym, że Wnioskodawca zainteresowany był rozwiązaniem Umowy Najmu, Spółka gotowa była zgodzić się na rozwiązanie Umowy Najmu, o ile Wydzierżawiający wyrazi zgodę na przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy, Strony zawarły Porozumienie 1, w którym ustaliły, że Spółka złoży Wydzierżawiającemu oświadczenie o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy, w związku ze spełnieniem przesłanki uprawniającej do rozwiązania Umowy Dzierżawy, tj. naruszeniem przez Wydzierżawiającego zakazu działalności konkurencyjnej (szczegóły w kolejnym punkcie). W przypadku, gdyby Umowa Dzierżawy została skutecznie rozwiązana, Spółka była skłonna do rozwiązania Umowy Najmu z Wnioskodawcą. Ponadto Strony ustaliły zasady postępowania na wypadek, gdyby oświadczenie o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy zostało uznane za bezskuteczne.

7) Spółka złożyła Wydzierżawiającemu oświadczenie z dnia 11 września 2020 r. o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy ze skutkiem na dzień 30 września 2020 r. Spółka wskazała w ww. oświadczeniu, że podstawą rozwiązania Umowy Dzierżawy jest naruszenie postanowień Umowy w zakresie zakazu działalności konkurencyjnej. W Umowie Dzierżawy strony postanowiły, że w Centrum Handlowym nie będą istniały równocześnie inne (niż lokal Spółki lub jej najemcy) placówki w postaci sklepu spożywczego lub spożywczo-przemysłowego, o powierzchni równej lub większej niż 200 m². W związku z tym, Wydzierżawiający zobowiązał się, że na terenie Centrum Handlowego nie wynajmie lub nie wydzierżawi pomieszczeń podmiotom, które zamierzają prowadzić w Centrum Handlowym sklep spożywczy lub spożywczo-przemysłowy, o powierzchni równej lub większej niż 200 m² lub ewentualnie uzyska uprzednią, pisemną zgodę Spółki na taki najem lub dzierżawę. Tymczasem, w Centrum Handlowym, w lokalach o powierzchni co najmniej 200 m² działały inne sklepy spożywczo-przemysłowe, tj. R., S.-P. oraz P. Wskazane sklepy stanowiły konkurencję dla Spółki, których obecność wpływała negatywnie na poziom osiąganych przez Spółkę przychodów. Pismem z dnia 29 maja 2020 r., Spółka wezwała Wydzierżawiającego do usunięcia naruszeń ustanowionego w Umowie Dzierżawy ww. zakazu działalności konkurencyjnej, tj. do zaprzestania wynajmowania lub wydzierżawiania pomieszczeń Centrum Handlowego innym podmiotom, które prowadzą w Centrum Handlowym sklep spożywczy lub spożywczo-przemysłowy, wyznaczając w tym celu, zgodnie z Umową Dzierżawy, termin 60 dni. Spółka wskazała również, że brak usunięcia naruszeń w tym terminie będzie skutkował wypowiedzeniem Umowy. Wydzierżawiający, mimo upływu ww. terminu, nie wykonał swego obowiązku. Pomimo wezwania, w Centrum Handlowym w dalszym ciągu funkcjonowały ww. sklepy konkurencyjne. W związku z tym, Spółka wskazała Wydzierżawiającemu, że jest uprawniona do rozwiązania Umowy Dzierżawy, stosownie do postanowień Umowy.

8) W wyniku złożenia ww. oświadczenia, doszło do sporu pomiędzy Spółką oraz Wydzierżawiającym, ponieważ Wydzierżawiający kwestionował skuteczność oświadczenia Spółki (Wydzierżawiający kwestionował wystąpienie przesłanki naruszenia działalności konkurencyjnej). Ostatecznie spór stał się przedmiotem postępowania przed Sądem Arbitrażowym.

9) W związku z opisanym powyżej trwałym spadkiem obrotów skutkującym utratą rentowności i generowaniem strat w związku z działalnością Sklepu, spowodowanym ograniczeniami pandemicznymi, Wnioskodawca we wrześniu 2020 r. faktycznie zaprzestał działalności Sklepu. Od tego czasu Wnioskodawca zaprzestał prowadzenia faktycznej działalności operacyjnej skutkującej osiąganiem przychodów.

10) Zgodnie z wyrokiem Sądu Arbitrażowego z dnia 31 grudnia 2021 r., wydanym w sprawach sygn. akt (…) (dalej: „Wyrok”), Spółkę oraz Wydzierżawiającego łączyła Umowa Dzierżawy, tj. oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy zostało uznane przez Sąd Arbitrażowy za bezskuteczne. Ponadto, Sąd Arbitrażowy zasądził od Spółki na rzecz Wydzierżawiającego kwotę, której domagał się Wydzierżawiający tytułem czynszu, opłat eksploatacyjnych, kosztów wspólnych oraz kary umownej za nieprowadzenie Sklepu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

11) Zgodnie z Wyrokiem, Sąd Arbitrażowy zasądził od Spółki określoną kwotę tytułem kosztów postępowania arbitrażowego.

12) Spółka oraz Wnioskodawca zawarły porozumienie z dnia 5 stycznia 2022 r. (dalej: „Porozumienie 2”).

13) W Porozumieniu 2 Strony potwierdziły, że:

i. w związku z wydaniem Wyroku, Umowa Najmu obowiązuje oraz Wnioskodawca posiada w stosunku do Spółki dług z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz innych opłat należnych na podstawie Umowy Najmu,

ii. w związku z zakończeniem prowadzenia działalności w Lokalu, Wnioskodawca zainteresowany jest rozwiązaniem Umowy Najmu oraz dokonaniem ostatecznego rozliczenia należności z tytułu Umowy Najmu,

iii. Spółka jest gotowa wyrazić zgodę na rozwiązanie Umowy Najmu, o ile Wydzierżawiający wyrazi zgodę na przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy;

14) Na podstawie Porozumienia 2, Spółka zobowiązała się przeprowadzić z Wydzierżawiającym negocjacje, których celem było zawarcie porozumienia, na podstawie którego Spółka oraz Wydzierżawiający rozwiążą Umowę Dzierżawy oraz ustalą wysokość zobowiązań pieniężnych Spółki względem Wydzierżawiającego, przy czym Spółka miała dążyć do tego, aby Umowa Dzierżawy została rozwiązana w możliwie najkrótszym terminie, a wynagrodzenie z tytułu rozwiązania Umowy Dzierżawy zostało ustalone w możliwie najmniejszej kwocie.

15) Spółka oraz Wydzierżawiający w dniu 3 lutego 2022 r. zawarły „Porozumienie o rozwiązaniu umowy zobowiązującej i umowy dzierżawy z dnia 2 kwietnia 2012 r.” (dalej: „Porozumienie z Wydzierżawiającym”), na podstawie którego Spółka oraz Wydzierżawiający rozwiązały Umowę Dzierżawy za porozumieniem z dniem 3 lutego 2022 r., przy czym Spółka oraz Wydzierżawiający ustaliły, że Spółka była zobowiązana do wykonywania zobowiązań wynikających z Umowy Dzierżawy, w szczególności do dokonywania płatności czynszu i innych należności wyłącznie za okres do dnia 31 stycznia 2022 r.

16) Na podstawie Porozumienia z Wydzierżawiającym, Spółka zobowiązała się do zapłaty Wydzierżawiającemu „Kwoty Rozliczenia” w rozumieniu Porozumienia z Wydzierżawiającym, obejmującej m.in. „Wynagrodzenie” oraz „Koszty Usterek” w rozumieniu Porozumienia z Wydzierżawiającym. Wydzierżawiający oświadczył, że „Kwota Rozliczenia” wyczerpuje wszystkie roszczenia Wydzierżawiającego wobec Spółki, wynikające z Umowy Dzierżawy lub pozostające w związku z Umową Dzierżawy, niezależnie od podstawy prawnej i faktycznej takich roszczeń. W związku z powyższym Wydzierżawiający zrzekł się wobec Spółki wszelkich roszczeń wynikających z Umowy Dzierżawy lub pozostających w związku z Umową Dzierżawy, niezależnie od podstawy prawnej i faktycznej takich roszczeń, z wyłączeniem roszczenia o zapłatę Kwoty Rozliczenia oraz ewentualnych odsetek za opóźnienie w zapłacie Kwoty Rozliczenia za okres począwszy od dnia 12 lutego 2022 r. oraz zobowiązał się, że nie będzie dochodził od Spółki takich roszczeń, w tym na drodze sądowej;

17) Spółka oraz Wnioskodawca zawarły porozumienie z dnia 10 lutego 2022 r. („Porozumienie 3”).

18) Na podstawie Porozumienia 3, Umowa Najmu została rozwiązana z dniem 10 lutego 2022 r., przy czym Strony ustaliły, że Wnioskodawca był zobowiązany do wykonywania zobowiązań wynikających z Umowy Najmu, w szczególności do dokonywania płatności czynszu i innych należności wyłącznie za okres do dnia 31 stycznia 2022 r.

19) Na podstawie Porozumienia 3, Wnioskodawca zobowiązał się m.in. do:

i. zapłaty wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu (szczegóły w lit. C poniżej),

ii. zwrotu Spółce kwoty kar umownych z tytułu nieprowadzenia działalności, należnych Wydzierżawiającemu od Spółki (szczegóły w lit. D poniżej),

iii. zapłaty Spółce odsetek za opóźnienie w zapłacie czynszu (szczegóły w lit. E poniżej)

iv. zwrotu Spółce kwoty kosztów postępowania arbitrażowego, należnych Wydzierżawiającemu od Spółki (szczegóły w lit. F poniżej).

B. Ustalenia dotyczące czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz opłat za przeglądy (dot. pytań nr 1 i 6)

20) Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 1, Strony ustaliły, że jeżeli Sąd Arbitrażowy lub sąd powszechny uzna oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy za bezskuteczne, Wnioskodawca zobowiązuje się, że zapłaci Spółce:

i. czynsz,

ii. opłaty eksploatacyjne,

iii. opłaty za przeglądy,

należne za okres od dnia, w którym oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy ma stać się skuteczne zgodnie z jego treścią wraz z odsetkami za opóźnienie naliczonymi zgodnie z Umową Najmu.

21) W Porozumieniu 2, Strony potwierdziły, że w związku z wydaniem Wyroku, Umowa Najmu obowiązuje oraz Wnioskodawca posiada w stosunku do Spółki dług z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz innych opłat należnych na podstawie Umowy Najmu.

22) W Porozumieniu 2, Strony potwierdziły, że w przypadku zawarcia przez Spółkę porozumienia z Wydzierżawiającym o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy, Umowa Najmu zostanie rozwiązana przez Spółkę oraz Wnioskodawcę, w związku z czym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty Spółce czynszu i opłat eksploatacyjnych ani jakichkolwiek innych kwot na podstawie Umowy Najmu za okres po dniu rozwiązania Umowy Najmu;

23) Na podstawie powyższych ustaleń, Spółka wystawiła Wnioskodawcy za ww. świadczenia z pkt 20 powyżej faktury VAT – w dniu 31 grudnia 2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. oraz w dniu 31 stycznia 2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2021 r. (winno być: „31 stycznia 2022 r.”).

C. Ustalenia dotyczące wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu (dot. pytań nr 2 i 7)

24) Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 2, Strony ustaliły, że w przypadku, jeżeli warunkiem zawarcia przez Wydzierżawiającego porozumienia o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy będzie zobowiązanie się Spółki do zapłaty na rzecz Wydzierżawiającego wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy, Wnioskodawca zobowiązuje się do zapłaty Spółce wynagrodzenia w wysokości równej ww. wynagrodzeniu Wydzierżawiającego określonemu w porozumieniu o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy (netto), powiększonego o podatek VAT, jednak wyłącznie w przypadku, gdy kwota ww. wynagrodzenia (netto) będzie niższa niż łączna kwota czynszu i opłat eksploatacyjnych za okres pozostały do końca trwania Umowy Najmu, która zostałaby naliczona na postawie Umowy Najmu (który to warunek w praktyce został spełniony w związku z kwotą wynegocjowaną przez Spółkę z Wydzierżawiającym).

25) Zgodnie ustaleniami Porozumienia z Wydzierżawiającym, Spółka oraz Wydzierżawiający postanowili, że Dzierżawca zapłaci Wydzierżawiającemu wynagrodzenie w związku z przedterminowym rozwiązaniem Umowy Dzierżawy („Wynagrodzenie”).

26) Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 3, w wykonaniu ustaleń z Porozumienia 2, Strony ustaliły, że Wnioskodawca zapłaci Spółce wynagrodzenie za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu w wysokości równej Wynagrodzeniu. W związku z powyższym, Spółka wystawiła Wnioskodawcy fakturę VAT z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu. Należy podkreślić, że zgodnie z warunkami Porozumienia 2, kwota ww. wynagrodzenia (netto) ustalonego pomiędzy Spółką a Wnioskodawcą (odpowiadająca kwocie Wynagrodzenia zapłaconego przez Spółkę na rzecz Wydzierżawiającego) była znacząco niższa, niż łączna kwota czynszu i opłat eksploatacyjnych za okres pozostały do końca trwania Umowy Najmu, która zostałaby naliczona na postawie Umowy Najmu (różnica wynosiła ponad 400 tys. złotych – tym samym taką kwotę Wnioskodawca „zaoszczędził”).

D. Ustalenia dotyczące kar umownych (dot. pytania nr 3)

27) Zgodnie postanowieniami Porozumienia 1, Strony ustaliły, że Wnioskodawca zobowiązuje się, że w przypadku jeżeli:

a) Wydzierżawiający uzna oświadczenie o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy ze bezskuteczne,

b) Wydzierżawiający wniesie powództwo przeciwko Spółce przed Sądem Arbitrażowym lub sądem powszechnym o stwierdzenie bezskuteczności rozwiązania Umowy Dzierżawy lub inne roszczenia związane z wykonywaniem lub rozwiązaniem Umowy Dzierżawy,

c) Spółka będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz Wydzierżawiającego m.in. kar umownych na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Arbitrażowego lub sądu powszechnego lub ugody lub porozumienia kończącego spór w sprawie, Wnioskodawca zwróci Spółce kwoty pieniężne wskazane w lit. c. powyżej;

28) Spółka zapłaciła Wydzierżawiającemu kary umowne z tytułu nieprowadzenia działalności;

29) Zgodnie z uzgodnieniami z Porozumienia 3, w wykonaniu postanowień Porozumienia 1 ustalono, że Wnioskodawca zwróci Spółce kwotę kar umownych z tytułu nieprowadzenia działalności, należnych Wydzierżawiającemu od Spółki, a zapłata nastąpi w terminie i na rachunek bankowy wskazane w nocie obciążeniowej wystawionej przez Spółkę.

E. Ustalenia dotyczące odsetek od zaległości za nieterminowe uregulowanie czynszu (dot. pytania nr 4)

30) Zgodnie postanowieniami Porozumienia 1, Strony ustaliły, że jeżeli Sąd Arbitrażowy lub sąd powszechny uzna oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy za bezskuteczne, Wnioskodawca zobowiązuje się, że zapłaci Spółce:

i. czynsz,

ii. opłaty eksploatacyjne,

iii. opłaty za przeglądy,

31) W Porozumieniu 2 Strony potwierdziły, że w związku z wydaniem Wyroku, Umowa Najmu obowiązuje oraz Wnioskodawca posiada w stosunku do Spółki dług z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz innych opłat należnych na podstawie Umowy Najmu;

32) Zgodnie z uzgodnieniami z Porozumienia 3, w wykonaniu postanowień Porozumienia 1 ustalono, że Wnioskodawca zapłaci Spółce kwotę odsetek za opóźnienie w zapłacie czynszu, należnych Spółce od Wnioskodawcy.

F. Ustalenia dotyczące kosztów postępowania arbitrażowego (dot. pytania nr 5)

33) Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 1, Strony ustaliły, że Wnioskodawca zobowiązuje się, że w przypadku jeżeli:

a) Wydzierżawiający uzna oświadczenie o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy za bezskuteczne,

c) Spółka będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz Wydzierżawiającego m.in. kosztów sądowych,

na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Arbitrażowego lub sądu powszechnego lub ugody lub porozumienia kończącego spór w sprawie, Wnioskodawca zwróci Spółce kwoty pieniężne wskazane w lit. c powyżej;

34) Spółka zapłaciła Wydzierżawiającemu kwotę kosztów postępowania arbitrażowego wskazaną w Wyroku.

35) Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 3, w wykonaniu postanowień Porozumienia 1 ustalono, że Wnioskodawca zwróci Spółce kwotę kosztów postępowania arbitrażowego, należnych Wydzierżawiającemu od Spółki, a zapłata nastąpi w terminie i na rachunek bankowy wskazane w nocie obciążeniowej wystawionej przez Spółkę.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 23 września 2022 r. (data wpływu do tut. Organu 27 września 2022 r.) wskazali Państwo m.in., że w toku prowadzonej działalności gospodarczej, przedsiębiorcy są niejednokrotnie postawieni w sytuacji, kiedy muszą podjąć pewne kroki, by na różne sposoby zabezpieczyć swoje interesy gospodarcze. Działania te nie zawsze koncentrują się wyłącznie na zwiększeniu przychodów lub rentowności (np. na skutek optymalizacji kosztów), lecz czasem przybierają formę działań zmierzających do minimalizacji ponoszonych strat. W efekcie, w określonych sytuacjach, na skutek przeprowadzonego rachunku zysków i strat, przedsiębiorcy podejmują racjonalną ekonomicznie decyzję o poniesieniu nadzwyczajnych wydatków w celu uniknięcia długookresowych wyższych kosztów określonego przedsięwzięcia ocenianego jako trwale nieefektywne i/lub nierentowne. W ten sposób w działalności handlowej często ma miejsce podejmowanie decyzji np. o przeniesieniu działalności do innej lokalizacji czy też likwidacji nierentownych punktów sprzedaży. Zdarza się, iż w takich przypadkach przedsiębiorcy ponoszą znaczne koszty na rzecz podmiotu wynajmującego/wydzierżawiającego – np. w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy najmu czy dzierżawy nieruchomości (budynku, lokalu). Przy tym koszty takie są i tak w przeważającej ilości przypadków znacząco niższe od kosztów jakie byłyby ponoszone z tytułu kontynuacji często wieloletnich umów najmu, kosztów utrzymywania pracowników etc. (co jest też główną motywacją z rezygnacji z kontynuacji tego typu umów). W konsekwencji, jest to działanie zapobiegające ponoszeniu zbędnych i nadmiernych strat, a jako takie, działanie jednoznacznie zmierzające do zabezpieczenia źródła przychodów. Racjonalność i akceptacja dla tego rodzaju podejścia biznesowego, również w kontekście podatkowym, znajduje potwierdzenie m.in. w praktyce orzeczniczej organów podatkowych i sądów administracyjnych (przytoczonej szeroko we wniosku). Jak wynika z tego orzecznictwa istotne jest istnienie związku przyczynowo-skutkowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego kosztu na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie albo zabezpieczenie źródła tego przychodu. W tym więc kontekście ważne jest, aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony koszt jako koszt podatkowy, dokonywana była również z perspektywy związku tego wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz wiedzy o związkach przyczynowych. Chodzi zatem o racjonalne rozstrzygniecie w tym zakresie czy dany wydatek (koszt) może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu (osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła), co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten zostanie osiągnięty. Postuluje się przy tym interpretowanie prawa podatkowego w oparciu o tzw. wykładnię gospodarczą, tzn. taką, która przewiduje m.in. przyjęcie, że podatnik działa i powinien działać w sposób typowy dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, tj. przykładowo dążyć do osiągnięcia zysku, a nie strat. W istotnej dla analizowanej tematyki uchwale z 25 czerwca 2012 r., II FPS 2/12, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „działając w warunkach rynkowych podatnik musi podejmować racjonalne z jego punktu widzenia, oparte na ekonomicznych analizach i kalkulacjach, działania zmierzające do uzyskania możliwie największej efektywności ekonomicznej. Działania te mogą również polegać na dokonywaniu określonych oszczędności, zmniejszeniu kosztów i wydatków, minimalizowaniu strat z określonych segmentów działalności, czy też eliminowaniu nieopłacalnych przedsięwzięć. Gdyby podatnik działań takich nie podejmował, mógłby nie sprostać konkurencji, a prowadzona przez niego działalność mogłaby stać się nierentowna i zacząć przynosić straty. Tym samym zagrożone byłoby źródło przychodów, jakim jest prowadzenie działalności gospodarczej w jej całokształcie. W tym sensie, co do zasady, każde tego rodzaju przedsięwzięcie zmierzające do zapobieżenia powstania takiej sytuacji, powinno być postrzegane jako prowadzące do zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów, a związane z tym koszty, jako koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.”. Tego rodzaju sytuacja, jak opisana powyżej, miała miejsce w przedmiotowej sprawie. Wnioskodawca zdecydował się na poniesienie wydatków m.in. w postaci kar umownych, wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy oraz kosztów postępowania arbitrażowego, w celu zakończenia nierentownej i nieperspektywicznej Umowy Najmu. Umowa ta stała się nierentowna z uwagi na negatywne okoliczności w zakresie prowadzenia działalności handlowej w centrach handlowych: (a) obiektywne i niezależne od Sklepu (Wnioskodawcy), a także (b) niezawinione przez Wnioskodawcę – tj. narzucone ograniczenia w związku z restrykcjami pandemicznymi COVID. Okoliczności te sprawiły trwałą długookresową utratę rentowności Wnioskodawcy (Sklepu), która zagrażała dalszemu funkcjonowaniu Sklepu, a ponadto zagrażała realizacji zobowiązań Wnioskodawcy względem Spółki (wynajmującego). Jednocześnie z uwagi na: (i) ww. określone obiektywne okoliczności ekonomiczne (restrykcje COVID) oraz (ii) sytuację na lokalnym rynku – znalezienie przez Wnioskodawcę lub Spółkę innego „zastępczego” najemcy, który zdecydowałby się na zawarcie ze Spółką umowy najmu (w miejsce/zamiast Wnioskodawcy) na analogicznych warunkach jak Sklep albo chociaż na warunkach gwarantujących Spółce rentowność, było praktycznie niemożliwe. Tym samym stan, w którym Umowa Najmu byłaby kontynuowana przez Wnioskodawcę na dotychczasowych warunkach, generowałby po stronie Wnioskodawcy straty, które prawdopodobnie doprowadziłyby do niewypłacalności najemcy (Sklepu). Należy podkreślić, że zgodnie z warunkami Porozumienia 2, kwota wynagrodzenia netto (za przedterminowe rozwiązanie umowy) ustalonego pomiędzy Spółką a Wnioskodawcą (odpowiadająca kwocie Wynagrodzenia zapłaconego przez Spółkę na rzecz Wydzierżawiającego) była znacząco niższa niż łączna kwota czynszu i opłat eksploatacyjnych za okres pozostały do końca trwania Umowy Najmu, która zostałaby naliczona na postawie Umowy Najmu (różnica wynosiła ponad 400 tys. złotych – tym samym taką kwotę Wnioskodawca „zaoszczędził”). W konsekwencji, poniesienie wydatków z tytułu kar umownych, wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy oraz kosztów postępowania arbitrażowego (tj. ww. wydatków poniesionych na wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu) w znacznie niższej wartości niż łączna kwota czynszu za najem i opłat eksploatacyjnych, które byłyby należne od Wnioskodawcy do czasu wygaśnięcia Umowy Najmu w podstawowym terminie (prawdopodobnie niekompensowalnych dla Wnioskodawcy przez mocno zmniejszone przychody ze Sklepu w tym okresie z uwagi na ograniczenia związane z COVID-19), było zasadne i racjonalne ekonomicznie z perspektywy Wnioskodawcy. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, w świetle opisanych powyżej wytycznych płynących z orzecznictwa sądów administracyjnych, wydatki Wnioskodawcy z tytułu kar umownych, wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy oraz kosztów postępowania arbitrażowego, zapłaconych na rzecz Spółki, można uznać za wydatki zmierzające do „zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów”, stanowiące koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i posiadała ten status w momencie dokonywania wszelkich rozliczeń związanych ze stanem faktycznym opisanym we Wniosku. Wydatki z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych, przeglądów oraz z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, dotyczące usługi najmu, są związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT. Wnioskodawca jako najemca zawarł ze Spółką jako wynajmującym Umowę Najmu w celu prowadzenia przez Wnioskodawcę sklepu pod marką E. i wszelkie ww. wydatki (wynikające z Umowy Najmu i jej późniejszych modyfikacji wynikające z ustaleń stron) były związane z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy polegającą na prowadzeniu ww. Sklepu i osiąganiu przychodów ze sprzedaży towarów w ramach prowadzenia Sklepu. Ponadto (odnośnie pytań we wniosku dotyczących podatku od towarów i usług) Wnioskodawca wskazał, że wydatki o których mowa w pytaniu nr 6, tj. dotyczące czynszu, opłat eksploatacyjnych, przeglądów i w pytaniu nr 7, tj. dotyczące wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy, związane były z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług tj. były związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT, polegającą na prowadzeniu ww. Sklepu i osiąganiu przychodów ze sprzedaży towarów w ramach prowadzenia Sklepu pod marką E.

Pytania

1. Czy kwoty czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz opłat za przeglądy należne Spółce od Wnioskodawcy na podstawie Umowy Najmu, wynikające z faktur wystawionych w dniu 31 grudnia 2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. oraz faktur wystawionych 31 stycznia 2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. mogą zostać zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien ją ująć jako koszt w dacie poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT (tj. w okresie, w którym otrzymał od kontrahenta i zaksięgował fakturę dokumentującą ww. kwoty? – ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku.

2. Czy kwota wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu należna Spółce od Wnioskodawcy może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien ją ująć jako koszt w dacie jej poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT (tj. w okresie, w którym otrzymał od Wynajmującego i zaksięgował fakturę dokumentującą kwotę ww. wynagrodzenia)?

3. Czy kwota kar umownych naliczonych z tytułu nieprowadzenia działalności w Lokalu, zapłaconych pierwotnie przez Wynajmującego na rzecz właściciela lokalu (Wydzierżawiającego) i przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi karami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy ze Spółką), w kwocie równej zapłaconym przez Spółkę karom umownym, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien ująć kwotę kar umownych jako koszt podatkowy w dacie ich faktycznego poniesienia (zapłaty)?

4. Czy kwota odsetek od zaległości za nieterminowe uregulowanie czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz za przeglądy należna Spółce od Wnioskodawcy, zgodnie z Umową Najmu oraz na podstawie Porozumienia 1, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien ująć kwotę odsetek jako koszt podatkowy w dacie ich faktycznej zapłaty?

5. Czy kwota kosztów postępowania arbitrażowego, zapłacona pierwotnie przez Wynajmującego na rzecz właściciela Lokalu (Wydzierżawiającego) i następnie przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi kosztami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy z Wynajmującym), może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca powinien je ująć jako koszt w dacie ich poniesienia?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, kwoty czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz za przeglądy, należne Spółce od Wnioskodawcy naliczone na podstawie Umowy Najmu, wynikające z faktur wystawionych w dniu 31.12.2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. oraz faktur wystawionych 31.01.2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. mogą zostać zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, w dacie ich poniesienia, tj. na dzień, na który ujęto je w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie faktur, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Faktury VAT z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz za przeglądy, zostały wystawione przez Spółkę w związku z Wyrokiem ustalającym, że Umowa Dzierżawy nie została skutecznie rozwiązana.

Ponadto, Strony precyzyjnie ustaliły (patrz lit. B. opisu stanu faktycznego), że jeżeli Sąd Arbitrażowy lub sąd powszechny uzna oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy za bezskuteczne, Wnioskodawca zobowiązuje się, że zapłaci Spółce:

i. czynsz,

ii. opłaty eksploatacyjne,

iii. opłaty za przeglądy,

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w praktyce orzeczniczej organów podatkowych. Przykładowo w wydanej w analogicznej sprawie indywidulanej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 lutego 2017 r., Znak: 1462-IPPB1.4511.1118.2016.1.EC, organ podatkowy potwierdził m.in., że:

a) „ (...) wydatki wymienione w przedmiotowym wniosku, tj. czynsz za dzierżawę [tu: zaległy czynsz związany z przegranym sporem sądowym przez dzierżawcę – przyp. Wnioskodawcy], bezspornie zostały poniesione w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. W konsekwencji będą mogły zostać zaliczone przez Wnioskodawcę, do kosztów uzyskania przychodów (...)”.

b) „(...) czynsz dzierżawy Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć w koszty uzyskania przychodu w dacie poniesienia, tj. na dzień, na który ujęto je w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanego duplikatu faktury”.

W konsekwencji, koszty poniesione przez Wnioskodawcę na czynsz, opłaty eksploatacyjne oraz za przeglądy dotyczące ww. okresów, należy kwalifikować tak sam, jak koszty poniesione przez Wnioskodawcę na czynsz, opłaty eksploatacyjne oraz za przeglądy, dotyczące wcześniejszego okresu trwania Umowy Najmu, tj. koszty te należy kwalifikować jako koszty pośrednie zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT.

Ad.2

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, należna Spółce od Wnioskodawcy, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a Wnioskodawca powinien ją ująć jako koszt w dacie jej poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT (tj. w okresie, w którym otrzymał od Wynajmującego i zaksięgował fakturę dokumentującą kwotę ww. wynagrodzenia).

W świetle utrwalonej i aktualnej linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, zasadniczo kwota wynagrodzenia za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu, jaką spółka zapłaci wynajmującemu z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu, może stanowić dla niej koszt uzyskania przychodu (stanowisko to, można odnieść odpowiednio do umów dzierżawy).

Powyższe stanowisko zostało przedstawione m.in. w:

1) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 stycznia 2021 r., sygn. akt. II FSK 2230/20;

2) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2021 r., sygn. akt II FSK 3813/18;

3) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 sierpnia 2020 r., sygn. akt II FSK 1074/18;

4) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 stycznia 2020 r., sygn. akt II FSK 187/18;

5) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 stycznia 2020 r., sygn. akt II FSK 188/18;

6) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 lipca 2019 r., sygn. akt II FSK 2442/17;

7) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK1248/17;

8) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego 16 stycznia 2018 r., sygn. II FSK 3585/15.

Przykładowo, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 stycznia 2021 r. sygn. akt II FSK 2230/20 stwierdzono, że „jeśli rozwiązanie umowy najmu i zapłata wynagrodzenia z tego tytułu tworzą dla podatnika bardziej korzystną sytuację powodującą zwiększenie dochodu, to takie działanie należy uznać za uzasadnione ekonomicznie, a poniesiony na zapłatę dodatkowego wynagrodzenia wydatek ma związek z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów”. W orzecznictwie podkreśla się, że nie jest istotne, jak świadczenie zostanie określone: wynagrodzenie, odszkodowanie, kara umowna itp. Ważne jest, by z obiektywnego porównania wartości tego dodatkowego wynagrodzenia z wysokością potencjalnych ciężarów możliwych do poniesienia przez podatnika wynikał gospodarczy, finansowy sens takiej operacji. W istocie chodzi bowiem o przeprowadzenie analizy, dokonania swoistego „ważenia”, co w konkretnym przypadku jest dla podatnika – przedsiębiorcy korzystniejsze ze względów ekonomicznych: kontynuowanie dotychczasowego stosunku prawnego (np. umowy najmu) czy też rozwiązanie umowy, powiązane z obowiązkiem wypłaty drugiej stronie określanego świadczenia.

Z kolei w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2021 r. sygn. akt II FSK 3813/18 postawiono następujące tezy:

„1. Gospodarczo racjonalne decyzje, podejmowane pierwotnie w określonych warunkach, w związku z negatywną zmianą okoliczności lub rozwojem działalności gospodarczej, mogą skutkować koniecznością podejmowania działań zmierzających do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów i ponoszenia w związku z tym wydatków, które można zakwalifikować do kosztów podatkowych w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. 2. Wydatki z tytułu kary umownej związanej z wcześniejszym rozwiązaniem umowy najmu spełniają kryteria wskazane w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Mogą zatem zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodu.”

Prawo do zaliczenia tego typu wydatku do kosztu uzyskania przychodu znajduje również potwierdzenie w aktualnej praktyce organów podatkowych. Przykładowo takie podejście zostało potwierdzone w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 września 2021 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.257.2021.3.ŚS, w którym organ stwierdził m.in., że „(...) wydatek z tytułu zapłaconego odszkodowania za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu spełnia ogólną przesłankę, wynikającą z dyspozycji art. 15 ust. 1 updop z uwzględnieniem art. 16 ust. 1, tym samym może być uznany za koszt uzyskania przychodów Spółki.”

Analogiczne stanowisko zostało wyrażone m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 sierpnia 2020 r., Znak: 1061-IPTPB1.4511.724.2016.10.20-S.AP, w której organ wskazał, że „(...) wynagrodzenie dla Wynajmującego z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów”.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że w zaistniałym stanie faktycznym, zawarcie przez Wnioskodawcę ww. porozumień ze Spółką i zapłata wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu było korzystniejsze niż kontynuowanie Umowy Najmu.

W szczególności należy zwrócić uwagę, że:

1) zgodnie z Wyrokiem, złożenie oświadczenia z dnia 11 września 2020 r. o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy, nie było skuteczne i Umowa Dzierżawy nadal obowiązywała Spółkę oraz Wydzierżawiającego;

2) skoro Sąd Arbitrażowy uznał, że przesłanka uprawniająca Spółkę do rozwiązania Umowy (naruszenie zakazu konkurencji) Dzierżawy nie wystąpiła, Spółka nie była uprawniona do jednostronnego rozwiązania Umowy Dzierżawy (nie występowały inne przesłanki do rozwiązania Umowy Dzierżawy);

3) skoro Umowa Dzierżawy obowiązywała i Spółka nie mogła jednostronnie jej rozwiązać, Spółka była zobowiązana do zapłaty wszelkich należności z tytułu Umowy Dzierżawy, w szczególności z tytułu czynszu;

4) w konsekwencji, o ile nie zawarto by Porozumienia z Wydzierżawiającym, Spółka nie była zainteresowana rozwiązaniem Umowy Najmu;

5) Wnioskodawca zaprzestał prowadzenia działalności Sklepu i była zdeterminowany, aby rozwiązać Umowę Najmu i ograniczyć straty, które byłyby zwiększane z każdym miesiącem nieprowadzenia Sklepu;

6) w okresie stanu epidemii COVID-19, znalezienie nowego najemcy (podnajemcy) zamiast Wnioskodawcy na warunkach rynkowych zbliżonych do Umowy Najmu było praktycznie niemożliwe, zatem kontynuowanie Umowy Dzierżawy oznaczałoby również dla Spółki ponoszenie strat – koszty ponoszone z tytułu Umowy Dzierżawy nie byłyby równoważone satysfakcjonującymi przychodami z podnajmu lub Spółka w ogóle nie osiągałoby przychodów w przypadku braku znalezienia nowego najemcy lub braku płatności przez Wnioskodawcę należności z tytułu Umowy Najmu;

7) w Porozumieniu 2, Strony potwierdziły, że:

iii. Spółka jest gotowa wyrazić zgodę na rozwiązanie Umowy Najmu, o ile Wydzierżawiający wyrazi zgodę na przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy;

8) zgodnie z Porozumieniem 2, Spółka oraz Wnioskodawca ustalili, że w przypadku, jeżeli warunkiem zawarcia przez Wydzierżawiającego porozumienia o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy będzie zobowiązanie się Spółki do zapłaty na rzecz Wydzierżawiającego wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy, Wnioskodawca zobowiązuje się do zapłaty Spółce wynagrodzenia w wysokości równej ww. wynagrodzeniu Wydzierżawiającego określonemu w porozumieniu o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy (netto), powiększonego o podatek VAT;

9) istniało potencjalne ryzyko, że w przypadku braku akceptacji warunków Porozumienia 2, w szczególności braku zgody Wnioskodawcy na zapłatę wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, a także w przypadku nie zawarcia przez Wydzierżawiającego porozumienia o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy, Spółka wystąpiłaby wobec Wnioskodawcy z roszczeniami o zapłatę odszkodowania odpowiadającemu kwocie kar umownych z tytułu nieprowadzenia działalności w Sklepie, naliczonych Spółce przez Wydzierżawiającego; ponadto brak zawarcia przedmiotowych porozumień powodowałby istnieje niepewnego stanu prawnego pomiędzy Wnioskodawcą oraz Spółką, narażającego Wnioskodawcę na ponoszenie dalszych strat;

10) zatem zobowiązanie Wnioskodawcy do zapłaty wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu było konieczne, aby Spółka wyraziła zgodę na rozwiązanie Umowy Najmu – gdyby Wnioskodawca takiego zobowiązania nie podjął, skutkowałoby to znacznym wydłużeniem okresu, w którym Wnioskodawca ponosiłby comiesięczne straty (konieczność zapłaty czynszu i pozostałych opłat należnych z tytułu Umowy Najmu, znacząco przewyższających łącznie za pozostały okres najmu kwotę wynegocjowanego wynagrodzenia za jego skrócenie, przy jednoczesnym braku przychodów, w związku z zaprzestaniem działalności nierentownego Sklepu).

W konsekwencji kwota zapłaconego wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, jako pozostająca w związku z zabezpieczeniem źródła przychodów Wnioskodawcy, w ocenie Wnioskodawcy może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

W tym zakresie, w ocenie Wnioskodawcy, można również odwołać się do stanowiska organów podatkowych i sądów administracyjnych zaprezentowanego w uzasadnieniu do pytania nr 3. Ponadto, w ocenie Wnioskodawcy, analizowane wydatki powinny zostać uznane za koszty o charakterze innym niż bezpośrednie (tzw. koszty pośrednie). Tym samym powinny one zostać rozliczone jak koszt podatkowy w dacie ich poniesienia (zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz ust. 4e ustawy o CIT). Takie podejście znajduje również potwierdzenie w praktyce organów podatkowych, przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 maja 2019 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.98.2019.1.NL.

Ad.3

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota kar umownych naliczonych z tytułu nieprowadzenia działalności w Lokalu, zapłaconych pierwotnie przez Spółkę na rzecz właściciela Lokalu (Wydzierżawiającego) i przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi karami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy ze Spółką) w kwocie równej zapłaconym przez Spółkę karom umownym, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a Wnioskodawca powinien ująć kwotę kar umownych jako koszt podatkowy w dacie ich faktycznego poniesienia (zapłaty).

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Kar umownych naliczonych z tytułu nieprowadzenia działalności w Lokalu (ani odszkodowania z tego tytułu) nie można zaliczyć do katalogu wskazanego w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT. W konsekwencji, zaliczenie tego rodzaju kar umownych (lub odszkodowania) do kosztów uzyskania przychodu jest dopuszczalne.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego (patrz lit. D), Spółka wymagała od Wnioskodawcy zobowiązania do zapłaty kwoty równej ww. karom umownym i tylko w przypadku podjęcia tego zobowiązania, Spółka wyrażała zgodę na zawarcie ww. porozumień z Wnioskodawcą, a w konsekwencji na podjęcie działań mających na celu rozwiązanie Umowy Dzierżawy i Umowy Najmu. Z kolei rozwiązanie Umowy Najmu ograniczało straty Wnioskodawcy (analogiczne zastosowanie znajduje argumentacja przedstawiona w pkt 3 powyżej).

Ponadto należy wskazać, że w ocenie Wnioskodawcy, wydatek w postaci kary umownej lub odszkodowania naliczonych z tytułu nieprowadzenia działalności w Lokalu, spełnia ogólne przesłanki do jego uznania za koszt podatkowy wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Wnioskodawca pragnie ponownie podkreślić, że zaprzestanie aktywności polegającej na prowadzeniu Sklepu było działaniem racjonalnym ekonomicznie, nakierowanym na minimalizację strat Wnioskodawcy związanych z utratą rentowności prowadzonego Sklepu, wynikających z ograniczeń pandemicznych. W tym kontekście poniesione kwoty równe karom umownym stanowiły znacząco mniejszy wydatek, niż koszty jakie Wnioskodawca musiałaby ponieść w przypadku kontynuacji działalności handlowej Sklepu (w tym koszty pracownicze, zatowarowania, eksploatacyjne etc.), które w związku z zaistniałą sytuacją nie byłyby nawet w części równoważone drastycznie spadającymi przychodami ze sprzedaży realizowanej przez Wnioskodawcę za pośrednictwem Sklepu. W związku z powyższym, zapłacone kwoty równe karom umownym należy uznać za wydatek poniesiony w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów Spółki.

Ponadto, w ocenie Wnioskodawcy, tego rodzaju wydatki powinny zostać uznane za koszty o charakterze innym niż bezpośrednie (tzw. koszty pośrednie). Tym samym powinny one zostać rozliczone jak koszt podatkowy w dacie ich poniesienia (zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz ust. 4e ustawy o CIT). Takie podejście znajduje również potwierdzenie w praktyce organów podatkowych, przykładowo w powołanej powyżej interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 maja 2019 r. Znak: 0111-KDIB1-1.4010.98.2019.1.NL.

Ad.4

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota odsetek od zaległości za nieterminowe uregulowanie czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz za przeglądy, należna Spółce od Wnioskodawcy, zgodnie z Umową Najmu oraz na podstawie Porozumienia 1, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a Wnioskodawca powinien ująć kwotę odsetek jako koszt podatkowy w dacie ich faktycznej zapłaty.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego (patrz lit. E), Spółka wymagała od Wnioskodawcy zobowiązania do zapłaty ww. odsetek i tylko w przypadku podjęcia tego zobowiązania, Spółka wyrażała zgodę na zawarcie ww. porozumień z Wnioskodawcą, a w konsekwencji na podjęcie działań mających na celu rozwiązanie Umowy Dzierżawy i Umowy Najmu. Z kolei rozwiązanie Umowy Najmu ograniczało straty Wnioskodawcy (analogiczne zastosowanie znajduje argumentacja przedstawiona w pkt 3 powyżej). Takie stanowisko znajduje potwierdzenie również w praktyce organów podatkowych. Przykładowo, w przywołanej powyżej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 lutego 2017 r., Znak: 1462-IPPB1.4511.1118.2016.1.EC, w której organ podatkowy wskazał m.in., że: „(...) Odnosząc się natomiast do zapłaconych odsetek od opóźnienia w zapłacie za czynsz dzierżawy wskazać należy, że odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie za czynsz dzierżawy są w istocie wydatkami poniesionymi w celu uzyskiwania przychodów z prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Tym samym, mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodów prowadzonej działalności (...) do kosztów uzyskania przychodów można ująć jedynie odsetki od zobowiązań, które zostały zapłacone”.

Ad.5

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota zapłaconych kosztów postępowania arbitrażowego, poniesiona pierwotnie przez Spółkę na rzecz właściciela lokalu (Wydzierżawiającego) i następnie przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi kosztami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy ze Spółką), może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a Wnioskodawca powinien je ująć jako koszt w dacie ich poniesienia.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego (patrz lit. F), Spółka wymagała od Wnioskodawcy zobowiązania do zapłaty kwoty równej ww. kosztom i tylko w przypadku podjęcia tego zobowiązania, Spółka wyrażała zgodę na zawarcie ww. porozumień z Wnioskodawcą, a w konsekwencji na podjęcie działań mających na celu rozwiązanie Umowy Dzierżawy i Umowy Najmu. Z kolei rozwiązanie Umowy Najmu ograniczało straty Wnioskodawcy (analogiczne zastosowanie znajduje argumentacja przedstawiona w pkt 3 powyżej).

Uczestnictwo w postępowaniu sądowym czy rozstrzyganym w drodze arbitrażu, zasadniczo jest przejawem dążenia do pozytywnego dla podatnika rozstrzygnięcia tego sporu przed sądem. W przypadku sporu dotyczącego roszczeń o charakterze majątkowym, ponoszenie przez podatnika kosztów związanych z postępowaniem sądowym, można zatem uznać za racjonalne oraz uzasadnione ekonomicznie. Co więcej, jeśli spór prowadzony jest z kontrahentem, ponoszone koszty sądowe należy niewątpliwie zakwalifikować jako koszty związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Toczenie sporów mieści się bowiem zasadniczo w zakresie zwykłego ryzyka gospodarczego. Wyżej opisany spór był prowadzony w interesie Wnioskodawcy w celu rozwiązania Umowy Dzierżawy i tym samym umożliwieniu rozwiązania Umowy Najmu.

Odnosząc się do możliwości zaliczenia zasądzonych od podatnika kosztów procesu należy wskazać, że koszty procesu sądowego, w którym podatnik bierze udział nie zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Również w ocenie organów podatkowych zasądzone od podatnika koszty postępowania sądowego czy arbitrażowego (w tym również zakończonego niekorzystnym rozstrzygnięciem) mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Przykładowo, jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16 lipca 2019 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.215.2019.1.MBD) „fakt przegrania sporu, nie decyduje o możliwości zakwalifikowania danych wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ale decydujące znaczenie ma czy dany koszt został poniesiony w celu zabezpieczenia bądź zapewnienia źródła przychodu (...)”.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, zasadne jest uznanie, że wydatki związane z postępowaniem arbitrażowym pośrednio dotyczącym Wnioskodawcy (tj. prowadzonym z inicjatywy spółki i w jej interesie), należy uznać za wydatki związane z zabezpieczeniem źródła przychodów spółki i jako takie za spełniające przesłanki do ich uznania za koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Zdaniem Wnioskodawcy, tego rodzaju wydatki powinny zostać uznane za koszty o charakterze innym niż bezpośrednie (tzw. koszty pośrednie). Tym samym powinny one zostać rozliczone jak koszt podatkowy w dacie ich poniesienia (zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz ust. 4e ustawy o CIT).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (…).

Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT wynika zatem, że aby wydatki poczynione przez podatnika można uznać za koszt uzyskania przychodu, muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik więc, podejmując decyzję o dokonaniu wydatku, musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych.

Jednocześnie zauważyć należy, że obowiązkiem podatników, jako odnoszących ewentualną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 ww. ustawy).

W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy zatem rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku. Należy w tym miejscu podkreślić, że koszt uzyskania przychodów jest kosztem działalności gospodarczej, która ze swej istoty zmierza do osiągnięcia przychodów.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodów.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem, to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Należy zaznaczyć, że działalność gospodarcza podlega określonym regułom ekonomicznym i musi opierać się o zasadę racjonalności działań w dążeniu do realizacji postawionego celu.

W przedmiotowej sprawie istotna jest analiza poniesionych wydatków w postaci kwot czynszu wraz z odsetkami, opłat eksploatacyjnych i opłat za przeglądy, kwot wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu i kwot kar umownych oraz kosztów postępowania arbitrażowego i ich wpływu na powstanie przychodu, względnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu. Analiza ta nie byłaby pełna bez uwzględnienia czy powstaniu tych kosztów towarzyszyło racjonalne działanie Wnioskodawcy.

Oprócz powyższego należy mieć na uwadze, że dokonując rozpoznania kosztowego charakteru określonego wydatku, podatnik musi badać nie tylko to czy wydatek ten został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 15 ust. 1 ustawy o CIT), ale i to, czy nie jest on objęty wyłączeniem z art. 16 ust. 1 ww. ustawy, co definitywnie pozbawia go charakteru kosztu podatkowego, choćby nawet spełniał wprowadzone przez ustawodawcę w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kryteria normatywne.

I tak, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT,

nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Z zacytowanego przepisu wynika, że za koszty uzyskania przychodów nie są uznawane kary umowne i odszkodowania z tytułu:

- wad dostarczonych towarów;

- wad wykonanych robót;

- wad wykonanych usług;

- zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad;

- zwłoki w usunięciu wad towarów;

- zwłoki w usunięciu wad wykonanych robót;

- zwłoki w usunięciu wad wykonanych usług.

Przepis ten stanowi katalog zamknięty, dotyczący zdarzeń gospodarczych spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych wydatków z kosztów podatkowych. Ustawodawca wyłączył zatem z kosztów uzyskania przychodów te wydatki, nie chcąc „premiować” przypadków nienależytego wykonania zobowiązania.

Jednocześnie wskazać należy, że kary umowne i odszkodowania z innego tytułu, które nie zostały wymienione w zamkniętym katalog, zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem istnienia związku przyczynowego pomiędzy karą lub odszkodowaniem a możliwością uzyskania przychodu.

Podsumowując, art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT nakazuje wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów wszelkie kary umowne i odszkodowania wypłacone z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, niezależnie od tego czy odpowiedzialność dłużnika, której wyrazem jest zapłata kary umownej/odszkodowania, została oparta na zasadzie winy czy na zasadzie ryzyka.

Jak wskazano w opisie sprawy, wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu nastąpiło w związku z tym, że Wnioskodawca nie był zainteresowany dalszym prowadzeniem Sklepu z uwagi na generowane straty. Dalsze prowadzenie Sklepu i ponoszenie kosztów z tym związanych, w tym wszelkich kosztów stanowiących należności Spółki z tytułu Umowy Najmu, prowadziłoby do powiększenia strat Wnioskodawcy. Wnioskodawca zdecydował się na poniesienie wydatków m.in. w postaci kar umownych, wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy oraz kosztów postępowania arbitrażowego, w celu zakończenia nierentownej i nieperspektywicznej Umowy Najmu. Umowa ta stała się nierentowna z uwagi na negatywne okoliczności w zakresie prowadzenia działalności handlowej w centrach handlowych. Okoliczności te sprawiły trwałą długookresową utratę rentowności Wnioskodawcy, która zagrażała dalszemu funkcjonowaniu Sklepu, a ponadto zagrażała realizacji zobowiązań Wnioskodawcy względem Spółki (wynajmującego). Jednocześnie z uwagi na obiektywne okoliczności ekonomiczne (restrykcje COVID) oraz sytuację na lokalnym rynku – znalezienie przez Wnioskodawcę lub Spółkę innego najemcy, który zdecydowałby się na zawarcie ze Spółką umowy najmu (w miejsce/zamiast Wnioskodawcy) na analogicznych warunkach jak Sklep albo chociaż na warunkach gwarantujących Spółce rentowność, było praktycznie niemożliwe. Tym samym stan, w którym Umowa Najmu byłaby kontynuowana przez Wnioskodawcę na dotychczasowych warunkach, generowałby po jego stronie straty, które prawdopodobnie doprowadziłyby do niewypłacalności najemcy (Sklepu).

Ponadto, zgodnie z warunkami Porozumienia 2, kwota wynagrodzenia netto (za przedterminowe rozwiązanie umowy) ustalonego pomiędzy Spółką a Wnioskodawcą (odpowiadająca kwocie Wynagrodzenia zapłaconego przez Spółkę na rzecz Wydzierżawiającego) była znacząco niższa niż łączna kwota czynszu i opłat eksploatacyjnych za okres pozostały do końca trwania Umowy Najmu, która zostałaby naliczona na postawie Umowy Najmu. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, poniesienie wydatków z tytułu kar umownych, wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy oraz kosztów postępowania arbitrażowego (tj. ww. wydatków poniesionych na wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu) w znacznie niższej wartości niż łączna kwota czynszu za najem i opłat eksploatacyjnych, które byłyby należne od Wnioskodawcy do czasu wygaśnięcia Umowy Najmu w podstawowym terminie było zasadne i racjonalne ekonomicznie z perspektywy Wnioskodawcy.

Mając na względzie powyższe należy stwierdzić, że samo działanie polegające na odstąpieniu od umowy celem zmniejszenia straty ekonomicznej, nie stanowi wystarczającej podstawy do uznania, że mamy do czynienia z zabezpieczeniem źródła przychodów. Należy przy tym podkreślić, że tut. Organ nie kwestionuje sensu ekonomicznego poniesionych wydatków czy też racjonalności podejmowanych przez przedsiębiorcę decyzji gospodarczych i ich efektywności, dokonuje natomiast oceny celowości wydatku w granicach wyznaczonych przez art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, tj. czy konkretny wydatek został poniesiony w związku z dążeniem do osiągnięcia przychodu (zachowania lub zabezpieczenia jego źródła). Nie wszystkie bowiem wydatki związane z działalnością gospodarczą, nawet ekonomicznie uzasadnione, stanowią koszty uzyskania przychodów. W przeciwnym wypadku każde ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej można by przenosić przy użyciu przepisów podatkowych na Skarb Państwa poprzez pomniejszanie dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania (por. wyrok NSA z 12 marca 1999 r. sygn. akt I SA/Po 1362/98, wyrok NSA z 30 listopada 2006 r. sygn. akt II FSK 1388/05, wyrok NSA w Krakowie z 18 maja 1995 r. sygn. akt SA/Kr 1768/94).

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, że kwoty czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz opłat za przeglądy należne Spółce z tytułu umowy najmu, a także kwota odsetek od zaległości za nieterminowe uregulowanie należności z ww. tytułu będą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Poniesienie ww. wydatków związane było z prawem do korzystania z lokalu, w którym Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą w postaci Sklepu. Zatem istnieje związek poniesionych wydatków z ww. tytułu z powstaniem przychodu, zabezpieczeniem lub zachowaniem źródła przychodu Wnioskodawcy, uprawniający do zaliczenia ww. wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Odnosząc się natomiast do momentu zaliczenia ww. wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, wskazać należy, iż podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami, tj. ustalić czy są to koszty uzyskania przychodu bezpośrednio związane z przychodami, czy też są to koszty uzyskania przychodu inne niż bezpośrednio związane z przychodami.

Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o CIT,

koszty uzyskania przychodu bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, co do zasady są potrącalne w roku podatkowym, w którym został osiągnięty odpowiadający im przychód.

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 4d ww. ustawy,

koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT,

za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów (innego niż bezpośrednio związanego z przychodem) uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku).

W przedstawionym stanie faktycznym kwoty czynszu, opłat eksploatacyjnych i opłat za przeglądy oraz kwoty odsetek zapłacone przez Wnioskodawcę nie mogą zostać przypisane do konkretnych przychodów. Z uwagi na brak bezpośredniego związku tych wydatków z konkretnymi przychodami Wnioskodawcy, kwoty te należy uznać za pośredni koszty uzyskania przychodów. Tym samym, związane z zapłatą tych kwot wydatki z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych i opłat za przeglądy podlegają zaliczeniu do koszów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia na podstawie art. 15 ust. 4d w zw. z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT.

Natomiast kwoty odsetek za nieterminowe uregulowanie należności będą stanowić koszty uzyskania przychodu w dacie ich zapłaty, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT.

Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT,

nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Zatem, kwota odsetek za nieterminowe uregulowanie na rzecz Spółki czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz opłat za przeglądy stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie ich faktycznej zapłaty. Tym samym, możliwość zaliczania ww. odsetek do kosztów podatkowych warunkowana jest faktem ich zapłaty.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy objęte pytaniem oznaczonym we wniosku Nr 1 i 4 należy uznać za prawidłowe.

Natomiast odnosząc się do stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 2 i 3 odnoście wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu oraz kwoty kar umownych naliczonych z tytułu nieprowadzenia działalności w Lokalu, w pierwszej kolejności należy wyjaśnić kwestę dot. kar umownych naliczonych z tytułu nieprowadzenia działalności.

Zgodnie z cytowanym wyżej art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT wyłączone z kosztów uzyskania przychodów są wszelkie kary umowne i odszkodowania wypłacone z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Zatem wskazane we wniosku kary umowne nie są karą umowną, o jakiej mowa w ww. art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT.

Dlatego należy rozstrzygnąć czy zapłacone kary umowne zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Odnosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, że koszty te nie pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z prowadzoną działalnością Wnioskodawcy. We wniosku wskazano bowiem, że to Spółka (a nie Wnioskodawca) na mocy wyroku Sądu Arbitrażowego była zobowiązana do zapłaty na rzecz Wydzierżawiającego kary umownej za nieprowadzenie Sklepu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Natomiast Wnioskodawca na podstawie Porozumienia 3 zobowiązał się do zwrotu Spółce kwoty kar umownych z tytułu nieprowadzenia działalności należnych Wydzierżawiającemu od Spółki. Dodatkowo Wnioskodawca wskazał we wniosku, że od września 2020 r. faktycznie zaprzestał działalności Sklepu. Od tego czasu Wnioskodawca zaprzestał prowadzenia faktycznej działalności operacyjnej skutkujące osiąganiem przychodów. Ostatecznie doszło także do rozwiązania Umowy Najmu zawartej między Spółką a Wnioskodawcą.

Powyższe oznacza, że Wnioskodawca nie osiąga już przychodów z działalności prowadzonej w postaci Sklepu, a umowa najmu została rozwiązana. Zatem wydatek w postaci zwrotu Spółce kwoty kar umownych nie jest związany z powstaniem przychodów z działalności Wnioskodawcy, ani z zabezpieczeniem oraz zachowaniem źródła tego przychodu. Tym samym wydatek Wnioskodawcy w postaci zwrotu kwot kary umownej na rzecz Spółki nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Również z tych samych powodów co wskazane wyżej, kwota wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu należna Spółce od Wnioskodawcy nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Wnioskodawca nie osiąga już przychodów z działalności prowadzonej w postaci Sklepu, a umowa najmu, w której prowadzony był Sklep została rozwiązana, a więc źródło przychodu z tego tytułu wygasło. Zatem wynagrodzenie za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu należne Spółce od Wnioskodawcy nie przyczyni się już do powstania przychodu z tego źródła przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia tego źródła przychodu. Tym samym nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 2 i 3 należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do oceny stanowiska dot. pytania Nr 5 w zakresie kosztów postępowania arbitrażowego, wskazać należy, że przepisy ustawy o CIT nie przewidują bezpośredniego wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kosztów sądowych, a zasadnicze znaczenie dla dokonania oceny możliwości zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodu będzie miało – jak wskazano to powyżej – określenie czy są one ponoszone w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów, co wynika wprost z normy art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Należy wskazać, że w zakresie zwykłego ryzyka gospodarczego mieszczą się zdarzenia uzasadniające toczenie sporów, dochodzenie należności oraz kwestionowanie obowiązku jej zapłaty, wykazanie wadliwości nabywanych świadczeń oraz obrona prawidłowego sposobu spełnienia świadczenia, działania zarówno w celu uzyskania zapłaty, jak i zmniejszenia kosztów (wydatków) własnych, a także spór dotyczący praw lub obowiązków niepieniężnych.

Kosztem podatkowym jest każdy koszt poniesiony w celu osiągnięcia przychodu ze źródła przychodu albo zabezpieczenia lub zachowania źródła uzyskania przychodu. Jeżeli dla zachowania, istnienia, posiadania bądź funkcjonowania danego źródła przychodu niezbędne jest prowadzenie procesu sądowego, koszty takiego procesu spełniają definicję kosztu uzyskania przychodów.

Jak wynika z wniosku, postępowanie arbitrażowe toczyło się między Spółką a Wydzierżawiającym. Przedmiotem sporu była kwestia skuteczności oświadczenia Spółki o rozwiązaniu umowy w związku z naruszeniem zakazu konkurencji. Wnioskodawca nie był stroną postępowania, tylko na podstawie zawartych porozumień ze Spółką zobowiązał się do pokrycia kosztów postępowania arbitrażowego. Jak wskazano wyżej, tut. Organ nie kwestionuje sensu ekonomicznego poniesionych kosztów postępowania arbitrażowego, jednak nie można stwierdzić, że koszty te pozostają w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, skoro postępowanie sądowe toczyło się pomiędzy Wydzierżawiającym a Spółką, a więc pomiędzy innymi podmiotami niż Wnioskodawca.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia czy kwota kosztów postępowania arbitrażowego, zapłacona pierwotnie przez Wynajmującego na rzecz właściciela Lokalu (Wydzierżawiającego) i następnie przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi kosztami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy z Wynajmującym), może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT należy uznać za nieprawidłowe.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 5 jest nieprawidłowe.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia czy:

- kwoty czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz opłat za przeglądy należne Spółce od Wnioskodawcy na podstawie Umowy Najmu, wynikające z faktur wystawionych w dniu 31 grudnia 2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. oraz faktur wystawionych 31 stycznia 2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. mogą zostać zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i czy Wnioskodawca powinien ją ująć jako koszt w dacie poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT (tj. w okresie, w którym otrzymał od kontrahenta i zaksięgował fakturę dokumentującą ww. kwoty) – jest prawidłowe;

- kwota wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu należna Spółce od Wnioskodawcy może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i czy Wnioskodawca powinien ją ująć jako koszt w dacie jej poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT (tj. w okresie, w którym otrzymał od Wynajmującego i zaksięgował fakturę dokumentującą kwotę ww. wynagrodzenia – jest nieprawidłowe;

- kwota kar umownych naliczonych z tytułu nieprowadzenia działalności w Lokalu, zapłaconych pierwotnie przez Wynajmującego na rzecz właściciela lokalu (Wydzierżawiającego) i przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi karami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy ze Spółką), w kwocie równej zapłaconym przez Spółkę karom umownym, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i czy Wnioskodawca powinien ująć kwotę kar umownych jako koszt podatkowy w dacie ich faktycznego poniesienia (zapłaty) – jest nieprawidłowe;

- kwota odsetek od zaległości za nieterminowe uregulowanie czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz za przeglądy należna Spółce od Wnioskodawcy, zgodnie z Umową Najmu oraz na podstawie Porozumienia 1, może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i czy Wnioskodawca powinien ująć kwotę odsetek jako koszt podatkowy w dacie ich faktycznej zapłaty – jest prawidłowe;

- kwota kosztów postępowania arbitrażowego, zapłacona pierwotnie przez Wynajmującego na rzecz właściciela Lokalu (Wydzierżawiającego) i następnie przeniesiona na Wnioskodawcę (jako podmiot efektywnie obciążony tymi kosztami zgodnie z ustaleniami umownymi Wnioskodawcy z Wynajmującym), może zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i czy Wnioskodawca powinien je ująć jako koszt w dacie ich poniesienia – jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądów administracyjnych stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą Organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku od towarów i usług zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie