![](https://g.infor.pl/p/_files/37454000/1-pieniadze-2a-37454064.jpg)
Temat interpretacji
w sprawie ulgi badawczo-rozwojowej
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
6 września 2021 r. wpłynął wniosek z 1 września 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia :
-czy prowadzona przez Spółkę działalność w zakresie opracowywania nowych wyrobów stanowi działalność badawczo-rozwojową w postaci prac rozwojowych w myśl art. 4a pkt 26 w związku z pkt 28 uCIT,
-czy fakt uwzględnienia kosztów działalności B+R w kalkulacji wynagrodzenia za wykonane usługi/towary dostarczone na rzecz klientów Spółki wpływa na możliwość zaliczenia tych do wydatków kwalifikowanych w rozumieniu art. 18d ust. 1 uCIT,
-czy poniesione przez Wnioskodawcę koszty materiałów produkcyjnych i energii na wytworzenie prototypowej wersji nowego wyrobu stanowią dla Spółki koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 2 uCIT.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie z 4 listopada 2021 r. 0111-KDIB1-3.4010.444.2021.1.IM – 15 listopada 2021 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest podmiotem specjalizującym się w produkcji maszyn i urządzeń górniczych, która to działalność klasyfikuje się pod symbolem Polskiej Klasyfikacji Działalności 28.92.Z - Produkcja maszyn dla górnictwa i do wydobycia oraz budownictwa. Działalność produkcyjna jest wykonywana w zakładach produkcyjnych położonych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Klientami Spółki są w szczególności spółki prowadzące działalność w zakresie wydobycia węgla, zarówno na terenie kraju jak również za granicą. Wnioskodawca prowadzi działalność we wskazanym zakresie konsekwentnie od dziesięcioleci.
Do końca 2020 r. Wnioskodawca korzystał ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT, w ramach posiadanych zezwoleń o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz.U. z 2020 r., poz. 1670 ze zm.).
Rok podatkowy Wnioskodawcy pokrywa się z rokiem kalendarzowym i w roku 2020 Spółka wykorzystała cały pozostały poziom pomocy publicznej przysługującej jej na podstawie posiadanych zezwoleń. W konsekwencji od 1 stycznia 2021 r. Spółka nie korzysta ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT.
Ze względu na zakończenie korzystanie ze wskazanych zwolnień podatkowych Wnioskodawca rozważa aktualnie rozpoczęcie korzystania z ulgi opisanej w art. 18d ustawy o CIT.
Grupy produktowe w działalności Wnioskodawcy.
W trakcie wieloletniej działalności gospodarczej Wnioskodawcy zostało opracowane bardzo szerokie portfolio produktów obejmujące maszyny i urządzenia służące m.in. do wydobycia węgla, transportu urobku, transportu ludzi w zakładach górniczych czy bezpieczeństwa pracowników odpowiedzialnych za wydobycie surowca. Do istotnych grup produktowych należą:
-Kombajny górnicze;
-Obudowy zmechanizowane;
-Przenośniki zgrzebłowe/ścianowe.
Przedmiotem niniejszego wniosku będzie wyłącznie jedna grupa produktowa, w ramach, których Wnioskodawca prowadzi opisaną poniżej działalność badawczo-rozwojową (zwana również działalnością B+R lub pracami B+R).
Wskazane powyżej grupy produktowe stanowią zbiór konkretnych urządzeń/zidentyfikowanych modeli, które znajdują się w ofercie produktowej Spółki. Wskazane powyżej grupy produktowe podlegają dalszym podziałom na poszczególne rodzaj i finalnie na określone typy (modele), które są oferowane klientom.
W ramach przykładu można wskazać grupę kombajnów górniczych, w ramach której można wyodrębnić zarówno kombajny ścianowe jak i kombajny chodnikowe. Oba wskazane rodzaje kombajnów górniczych różnią się w sposób zasadniczy ze względu na zastosowanie ich w ramach odmiennej metody wydobycia surowca (metoda chodnikowa/metoda ścianowa). W ramach kombajnów ścianowych Spółka oferuje aktualnie na rynku szereg produktów (konkretnych typów) o nadanych indywidualnych numerach identyfikujących.
We wszystkich wskazanych powyżej grupach produktowych Wnioskodawca prowadzi prace rozwojowe (w niektórych przypadkach również badania aplikacyjne). Konieczność prowadzenia prac rozwojowych wynika ze znacznej podatności produktów Spółki na efekt postępu technologicznego. Wprowadzanie nowych urządzeń a także dokonywanie istotnych ulepszeń w urządzeniach dotychczas produkowanych jest konieczne dla zachowania przez Wnioskodawcę jego pozycji rynkowej. W przypadku braku prowadzenia prac B+R, nabywcy produktów Spółki wybraliby maszyny i urządzenia nowsze (bardziej efektywne, tańsze) produkowane przez konkurentów Wnioskodawcy.
Ze względu na specyfikę prac B+R w ramach poszczególnych grup produktowych, Wnioskodawca postanowił zaprezentować w ramach niniejszego wniosku wyłącznie zagadnienie prac rozwojowych związanych z grupa produktową przenośników zgrzebłowych/ścianowych. W ramach pozostałych istotnych grup produktowych Spółka złożyła odrębne wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.
Wnioskodawca wskazuje, że do prac badawczo-rozwojowych są klasyfikowane wyłącznie projekty, w których dochodzi powstania innowacji co najmniej w skali Spółki jako przedsiębiorcy. Wybrane rozwiązania technologiczne stosowane przez Spółkę cechują się innowacją w skali szerszej np. kraju lub też świata. Innowacja w skali przedsiębiorcy jest zapewniona poprzez porównanie nowego projektu z dotychczas zrealizowanymi rozwiązaniami. Jeżeli możliwe jest zastosowanie rozwiązań dotychczasowych (wykorzystanie dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej już opracowanej), z wprowadzeniem wyłącznie nieznacznych zmian projektowych, dany projekt nie jest klasyfikowany do prac rozwojowych.
Działalność badawczo-rozwojowa w zakresie przenośników.
W celu zapewnienia odbiorcom produktów żądanej jakości i niezawodności, Spółka prowadzi prace badawczo-rozwojowe związane z nowymi produktami w zakresie przenośników zgrzebłowych/taśmowych. Wskazana grupa produktowa jest dość obszerna i obejmuje swym zakresem również urządzenia i maszyny towarzyszące przenośnikom takie jak np. kruszarki, stacje zwrotne czy urządzenia przesuwające. W ramach dalszej części niniejszego wniosku do opisanej grupy produktowej zaliczane są wszystkie wskazane powyżej typy produktów. W wybranych kwestiach indywidualnych Wnioskodawca odnosi się odrębnie do przenośników i do urządzeń towarzyszących. Ze względu na wspólny charakter większości zagadnień i fakt współpracy przenośników oraz urządzeń towarzyszących, Wnioskodawca zdecydował nie oddzielać obu kategorii maszyn jako odrębnych grup produktowych.
Poniżej przedstawiono opis przebiegu typowych prac B+R związanych z nowym produktem/istotnie ulepszonym w ramach tej grupy produktowej. Standardowe prace rozwojowe są prowadzone w następującym modelu:
- Rozpoczęcie prac, w tym opracowanie założeń konstrukcyjnych i projektu wstępnego,
- Opracowanie dokumentacji produkcyjnej (konstrukcyjnej i technologicznej),
- Wykonanie prototypu nowego urządzenia,
- Przeprowadzenie badań i certyfikacji,
- Walidacja nowego urządzenia,
- Zakończenie prac, w tym sprzedaż prototypów.
Wszystkie wskazane powyżej etapy mają charakter uniwersalny i występują zasadniczo w typowych pracach badawczo-rozwojowych Spółki. W przypadku prac zakończonych ze skutkiem negatywnym (np. brak technicznej możliwości osiągnięcia założonego celu) lub prac przerwanych (brak zainteresowania odbiorców nowym wyrobem), działania rozwojowe są kończone na wcześniejszym etapie - np. na etapie I lub II.
Etap I. Rozpoczęcie prac
Źródłem inicjującym rozpoczęcie prac B+R w Spółce są typowo:
·służby sprzedażowe Wnioskodawcy, które otrzymały:
-informację o wpłynięciu zamówienia od klienta na wykonanie i sprzedaż przenośnika o określonych parametrach technicznych i użytkowych,
-informacja o możliwości pozyskania klienta zainteresowanego maszyną o określonych parametrach technicznych i użytkowych,
-informacji o pojawieniu się na rynku maszyn konkurencji o określonych parametrach technicznych i użytkowych,
·służby serwisowe Wnioskodawcy, które na podstawie opinii własnych lub zebranych z rynku sugerują konieczność zmian w zakresie modernizacji ułatwiających proces serwisowania i obsługi maszyn,
·Inicjatywy własne Spółki, w tym:
-poszerzenie portfolio produktowego,
-obniżenie kosztów produkcji,
-zmiany kooperantów i poddostawców pociągające za sobą zmiany w konstrukcji maszyn
-dywersyfikacja produkcji.
Wszystkie wskazane powyżej informacje są oceniane w kontekście ich klasyfikacji jako „nowego produktu”. Klasyfikacji danej inicjatywy jako prac badawczo-rozwojowych dokonuje Kierownik Konstrukcji Lokalnej. Osoba wskazana w zdaniu poprzednim posiada wiedzę i doświadczenie w zakresie działalności związanej z produkcją maszyn i urządzeń górniczych, jak również znająca portfolio produktów Spółki w zakresie przenośników.
W zależności od źródła rozpoczynającego pracę badawczo-rozwojowe (nowe zamówienie/pozostałe inicjatywy Spółki) prowadzone prace są klasyfikowane jako zlecenie wewnętrzne lub zewnętrzne. W ramach poniższego opisu przedstawiony zostały typowy przebieg procesu zlecenia zewnętrznego tj. opartego o nowe zamówienie klienta. Niemniej, przebieg procesu realizacji zlecenia wewnętrznego jest zasadniczo analogiczny, za wyjątkiem elementów takich jak np. sposób zakończenia prac rozwojowych. Ewentualne istotne różnice pomiędzy zleceniem zewnętrznym a wewnętrznym zostały wyszczególnione poniżej, w ramach poszczególnych elementów stanu faktycznego.
W ramach działalności Spółki można wyróżnić następujące rodzaje prac kwalifikowanych jako prace B+R:
-nowe typoszeregi przenośników taśmowych lub zgrzebłowych - w przypadku tak rozumianych prac rozwojowych przez nowy produkt rozumie się opracowanie nowego (dotychczas nieprodukowanego) modelu przenośnika o np. nowej szerokości, dotychczas nie produkowanej przez Wnioskodawcę;
-nowe typoszeregi urządzeń towarzyszących - w przypadku tak rozumianych prac rozwojowych przez nowy produkt rozumie się opracowanie nowego (dotychczas nieprodukowanego) modelu urządzenia towarzyszącego o np. nowej szerokości, dotychczas nie produkowanej przez Wnioskodawcę;
-nowe urządzenia towarzyszące - w przypadku tak rozumianych prac rozwojowych przez nowy produkt rozumie się opracowanie nowego (dotychczas nieprodukowanego) urządzenia np. w postaci kruszarki stosującej odmienną metodę kruszenia urobku,
-istotne ulepszenie przenośników lub urządzeń towarzyszących, które może przyjąć zaprojektowanie nowego podzespołu do danej maszyny, która znacząco zwiększy jej wartość użytkową. Do wskazanej grupy można zaliczyć zmiany zachodzące np. w jednostkach napędowych, sprzęgłach lub też w ramach systemów kotwienia.
W ramach dalszej części opisu prac B+R związanych z przenośnikami przez „nowy produkt” lub „nowy wyrób ” rozumie się efekt wszystkich wskazanych powyżej rodzajów prac prowadzonych przez Wnioskodawcę.
Kierownik Konstrukcji Lokalnej podejmuje decyzję dotyczącą klasyfikacji nowego zamówienia (nowej inicjatywy) jako nowego produktu w oparciu o bazę produktów dotychczasowych zrealizowanych przez Wnioskodawcę. W przypadku gdy dane zamówienie dotyczy produktu klasyfikowanego jako nowy, zostaje powołany zespół projektowy w skład którego wchodzą:
-pracownicy biura konstrukcyjnego i technologicznego - pracownicy ci odpowiadają za opracowanie koncepcji, stworzenie projektu i dokumentacji produktu, dobór materiałów i technologii, dokonanie ustaleń technicznych w zakresie produktu,
-pracownicy działu planowania - osoby te są odpowiedzialne za uruchamianie produkcji produktów, odpowiednie oznaczanie zleceń produkcyjnych, zapotrzebowanie materiałów do produkcji,
-Szef Biura Technologii i Konstrukcji Lokalnej - jego zadaniem jest koordynowanie prac wszystkich osób wchodzących w skład zespołu a także, a także podejmowanie decyzji o czasowym zawieszeniu lub anulowaniu prac,
-pracownicy działu jakości - przedstawiciele tego działu są odpowiedzialności za przygotowanie planów jakości oraz wykonanie badania nowego produktu w zakresie jego oczekiwanych właściwości.
Opcjonalnie do zespołu wchodzą również pracownicy technicznego wsparcia sprzedaży, którzy wspierają pracowników biura konstrukcyjnego. W trakcie każdego roku działalności w Spółce dochodzi do opracowania co najmniej kilku nowych lub istotnie ulepszonych produktów w grupie przenośników, dotychczas nieprodukowanych w działalności Wnioskodawcy.
Etap II. Opracowanie dokumentacji produkcyjnej
Zespół projektowy jest odpowiedzialny za opracowanie harmonogramu czasowego wdrożenia nowego produktu i równocześnie za uruchomienie procesu realizacji zlecenia i bieżący nadzór nad produkcją. Realizacja projektu podlega regularnym przeglądom a także ocenie w zakresie stosowania rozwiązań technicznych opracowanych przez pracowników biura konstrukcyjnego.
Na podstawie danych wejściowych do projektowania (np. zadanie techniczne przekazane przez klienta; specyfikacja techniczna; notatki służb handlowych; uwagi serwisu itp.) zostają opracowane założenia techniczne którym ma odpowiadać nowy wyrób lub nowy zespół maszyny. Na tym etapie tworzony jest wirtualny model 2D lub 3D projektowanego rozwiązania, umożlwiający sprawdzenie wirtualnej kompatybilności z pozostałymi urządzeniami. Często z inicjatywy własnej biuro konstrukcyjne opracowuje dokument nazywany Definicją Projektu, który jest opisowym zbiorem wymagań technicznych przyszłej maszyny. Podstawowe ramy projektów o istotnej wartości są opisywane w dodatkowo tworzonym dokumencie nazywanym Kartą Projektu. Wnioskodawca podkreśla, że sam fakt tworzenia w ramach danego projektu dodatkowego dokumentu opisującego jego ramy (np. Definicja Projektu; Karta Projektu) nie przesądza o kwalifikacji danego projektu jako prac rozwojowych, jak również brak takiego dokumenty nie przesądza o wykluczenia danego projektu z zakresu prac rozwojowych.
Na podstawie wyżej wymienionych danych biuro konstrukcyjne przystępuje do opracowania projektu wstępnego maszyny lub zespołu. Projekt wstępny obejmuje szczegółowe rozrysowanie w formie dokumentacji konstrukcyjnej głównych zespołów maszyny, wykonanie wstępnych obliczeń wytrzymałościowych i wydajnościowych, przeprowadzenie symulacji współpracy maszyny lub zespołu z pozostałymi urządzeniami z którymi ma współpracować projektowany element (o ile jest to konieczne). Etap ten kończy się przeglądem projektu w wyniku którego zatwierdzona zostaje postać konstrukcyjna projektowanego elementu. W przypadkach szczególnych, gdy konieczne jest przeprowadzenie obliczeń i analizy, co do których Spółka nie posiada wymaganego oprogramowania lub wiedzy zlecane są one do zewnętrznych jednostek badawczych i projektowych takich jak wyższe uczelnie, certyfikowane jednostki badawcze, Główny Instytut Górnictwa itp.
Możliwym wariantem prac pozostaje sytuacja, w której projekt wstępny, opisany powyżej, nie zostaje finalnie opracowany w pełną technologię opracowania nowego wyrobu. Opracowany projekt wstępny może stanowić podstawę przygotowania oferty dla klienta, który po jej otrzymaniu nie wykaże zainteresowania nowym produktem. Przyczyną takiej sytuacji może być zbyt wysoka oszacowana cena nowego produktu lub też względy nieznane Spółce np. brak środków inwestycyjnych po stronie klienta, który wykazał tylko wstępne zainteresowanie nowym produktem. Wszystkie prace rozwojowe Spółki są również obarczone ryzykiem niepowodzenia tj. brakiem lub rezygnacją klienta docelowego a także nieefektywnością nowe produktu w porównaniu do inny zbliżonych urządzeń.
W takich sytuacjach prace rozwojowe prowadzone przez Wnioskodawcę zostają przerwane z przyczyn wewnętrznych (decyzja Spółki) lub też z przyczyn od Wnioskodawcy niezależnych (brak technicznej możliwości; brak zainteresowania potencjalnego nabywcy). Niemniej, w obu przedstawionych sytuacjach Wnioskodawca musi zaangażować często znaczne ilości czasu (dziesiątki, setki roboczogodzin) dla przygotowania projektu wstępnego i sporządzonej na jego podstawie oferty. Co istotne, efektem tak zakończonych prac pozostaje zdobycie przez Wnioskodawcę informacji na temat potencjalnych nowych zastosowań posiadanej wiedzy i doświadczeń.
Po zatwierdzeniu projektu wstępnego biuro konstrukcyjne przystępuje do opracowania kompletnej dokumentacji konstrukcyjnej która przedstawia w szczegółach wszystkie części składowe maszyny na podstawie których można wyprodukować nowoprojektowaną maszynę lub nowoprojektowany zespół maszyny. Każda zaprojektowana i rozrysowana część podlega sprawdzeniu przez upoważnionego pracownika biura konstrukcyjnego i zatwierdzona do dalszego stosowania przez Kierownika Konstrukcji Lokalnej. Zatwierdzona dokumentacja konstrukcyjna jest przekazywana do biura technologicznego które opracowuje na podstawie otrzymanej dokumentacji konstrukcyjnej dokumentację technologiczną. Dokumentacja technologiczna przedstawia w jaki sposób należy wyprodukować wszystkie elementy zawarte w dokumentacji konstrukcyjnej, opisując w tym m.in. materiały wejściowe do produkcji, informacje o pracochłonności oraz o wyborze maszyn na których dane elementy mogą być wyprodukowane. Biuro technologiczne przygotowuje także oprogramowanie dla maszyn obróbczych na których obrabiane są wybrane elementy. Biuro technologiczne opracowuje także dokumentację narzędzi specjalnych, które należy wykonać by zmontować daną maszynę lub dany zespół, a także warunki techniczne odbioru detali jako materiał wejściowy dla procesu kontroli ostatecznej wyrobu.
Kompletna dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna jest przekazywana do działu planowania gdzie uruchamiana jest produkcja danego wyrobu (całej maszyny, zespołu lub podzespołu a także pojedynczej części). W dziale planowania tworzą się także plany produkcyjne i określane są terminy wykonania maszyn, zespołów i podzespołów.
W przypadku wybranych prac rozwojowych, proces ich prowadzenia zostaje zakończony wraz z tym etapem. Przykładem takiej sytuacji jest opracowanie pełnej dokumentacji (technologicznej, konstrukcyjnej i planów produkcyjnych) dla inicjatywy własnej pracowników Spółki, która nie zostaje zamówiona przez klienta. Wnioskodawca działa na wolnym rynku i nie wszystkie podjęte przez niego inicjatywy znajdują swoich odbiorców. W celu ograniczenia kosztów działalności rozwojowej, w wybranych przypadkach gdy uda się opracować nowy produkt (założenia teoretyczne) na który nie pojawiają się rynki zbytu, Spółka nie produkuje tego prototypu. W tego typu przypadkach, prace rozwojowe Spółki zostają zakończone wcześniej, po opracowaniu pełnej lub częściowej dokumentacji.
Etap III. Wykonanie prototypu nowego urządzenia
Uruchomienie produkcji prototypu nowego wyrobu następuje po wpłynięciu zamówienia od klienta i potwierdzenia przyjęcia zamówienia zgodnie z praktyką wewnętrzną Spółki. Uruchomienie produkcji prototypu pociąga za sobą zamówienie wszystkich materiałów produkcyjnych takich jak m.in. blachy, odkuwki, odlewy, narzędzia specjalistyczne i elementy handlowe tj. silniki, uszczelnienia, łożyska i inne. Materiały wejściowe pobierana są z magazynu na wydziały produkcyjne, gdzie są spawane/obrabiane zgodnie z wcześniej opracowaną technologią wykonania.
Technologia produkcyjna opisuje sposób postępowania z materiałem wejściowym, sekwencje czynności i maszyny obróbcze na których z materiału wejściowego wykonuje się dany detal (fragment nowego urządzenia). Technologia produkcyjna wskazuje również dokładny opis samego procesu produkcyjnego dla każdego detalu.
Wszystkie elementy wyprodukowane na wydziałach produkcyjnych przekazywane są na wydział montażu gdzie wykonywany jest montaż ostateczny wyrobu (całej maszyny prototypowej lub zespołu prototypowego). Na wydziale montażu dokonuje się wszystkich odbiorów jakościowych, potwierdzających spełnienie założonych wymagań technicznych zawartych dokumentach źródłowych (np. zamówieniu, założeniach technicznych bądź Definicji Projektu).
Należy w tym miejscu wyraźnie podkreślić pojęcie prototypu w grupie produktowej przenośników. Organizacja produkcji przenośników i urządzeń towarzyszący uzależniona jest w znacznym stopniu od typu wykonywanego urządzenia, wymagań klienta oraz metody akceptacji przyjętych rozwiązań. Typ produkowanego urządzenia ma również znaczenie dla zdefiniowana prototypu dla potrzeb prowadzonych prac rozwojowych. Co istotne, potwierdzenie zgodności prototypu z wymaganiami technicznymi może następować etapowo czyli na różnych etapach produkcji lub też w odniesieniu do partii nowego produktu.
Typowo taka sytuacja ma miejsce w przypadku przenośników ścianowych, dla których najczęściej w pierwszej kolejności odbiorowi podlegają powtarzalne (seryjne) segmenty przenośnika. Na początkowym etapie produkcji całego przenośnika przedstawia się klientowi do akceptacji prototypowy segment (lub segmenty). Po pozytywnej jego ocenie spisywany jest protokół potwierdzający zgodność prototypu z wymaganiami a na bazie tego prototypu rozpoczyna się produkcja seryjna reszty powtarzalnych segmentów.
W przypadku gdy prototypem jest całkowicie nowe urządzenie lub niepowtarzalne część urządzenia (nieprodukowane seryjnie w ramach danego zamówienia; np. prototypowy napęd wysypowy, napęd zwrotny itp.) taka akceptacja typowo ma miejsce na końcu etapu produkcyjnego, bezpośrednio przed wysyłką, co opisano w dalszej części. Niezależnie od typu prototypu (urządzenie/ część powtarzalna / niepowtarzalna część urządzenia), element taki podlega badaniom nieniszczącym i stanowi pełnowartościowy wyrób.
Etap IV. Przeprowadzenie badań i certyfikacji
Prototyp który przeszedł pozytywnie badania podlega procesowi certyfikacji. Wymaga wskazania, że produkty Spółki są wykorzystywane w specjalnym środowisku (głównie zakłady górnicze) i dla ich wprowadzenia na rynek konieczne jest uzyskanie certyfikatów właściwego organu nadzoru. Certyfikaty konieczne są zarówno dla produktów nowych (np. nowy model przenośnika/urządzenia towarzyszącego) jak również dla produktów istotnie zmienionych. Wnioskodawca podkreśla jednak, że nie każda zmiana w produkcie, mająca charakter prac rozwojowych, wymaga przeprowadzenia nowej jego certyfikacji. O ile pozyskanie nowego certyfikatu dla zmienionego produktu potwierdza fakt przeprowadzenia prac rozwojowych, to nie można z założenia zakładać, że brak nowej certyfikacji oznacza, że prace rozwojowe nie nastąpiły.
Etap V. Walidacja
Na całym etapie produkcji wyrobu przedstawiciele działu kontroli jakości weryfikują zgodność produktu (w tym prototypu) z wymaganiami określonymi w dokumentacji konstrukcyjno- technologicznej. Kontroli jakości podlegają również części będące składową urządzenia, które zamawiane są u zewnętrznych dostawców (silniki elektryczne, sprzęgła, przekładnie zębate, odlewy, odkuwki, przewody, rozdzielacze hydrauliczne itp.).
Po końcowym montażu urządzenia pracownicy działu kontroli jakości wystawiają świadectwo jakości dla danego nowego wyrobu. Na tym końcowym etapie produkcji najczęściej odbywa się finalne badanie (odbiór) produktu, który może być w całości prototypem (nowe urządzenia i ich typoszeregi) lub zawierać w swojej kompletności prototyp jako część składową (w przypadku „istotnego ulepszenia”). Dochodzi wówczas do montażu urządzenia w konfiguracji ustalonej z klientem. W zależności od ustaleń/warunków umowy badanie może mieć formę testu kompatybilności (montaż wraz z innymi urządzeniami kompleksu tj. kombajnem, obudową zmechanizowaną, itp.) lub np. prezentacji zmontowanych stref napędowych przenośnika ścianowego, kompletnie zmontowanej kruszarki, zmontowanej strefy przesypu z przenośnika podścianowego na stację zwrotną przenośnika taśmowego itp. Z przeprowadzonego badania spisywany jest protokół odbioru, będący podstawą do wysyłki klientowi.
Etap VI. Zakończenie prac
Po akceptacji nabywcy (walidacji), prototyp nowego produktu podlega najczęściej sprzedaży na rzecz nabywcy, o ile jego stan techniczny na to pozwala. W zależności od skali zamówienia, mogą być od razu produkowane kolejne sztuki nowego produktu dla danego zamawiającego. Równocześnie, nowy produkt wchodzi do protfolio Spółki i może być oferowany innym nabywcom na rynku. Jeżeli przedmiotem prac rozwojowych było opracowanie nowego podzespołu, to jest on następnie wdrażany w różnych przenośnikach / urządzeniach towarzyszących (w stopniu w jakim jest to technologicznie uzasadnione).
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że prace rozwojowe prowadzone przez Spółkę w zakresie grupy przenośników mogą kończyć się na różnych etapach w zależności od ich charakteru tj. tego czy dotyczą elementów o charakterze powtarzalnym (np. sekcje przenośnika ścianowego) czy też elementów produkowanych jednorazowo w ramach danego zamówienia. W konsekwencji prac rozwojowe mogą zostać zakończone:
-z momentem w którym dany nowy produkt (nowy przenośnik / urządzenie towarzyszące) lub też istotne ulepszenie produktu istniejącego (nowy podzespół) są zaakceptowane przez odbiorcę i dopuszczone do wykorzystania w ewentualnych przyszłych zamówieniach albo,
-z momentem zwolnienia powtarzalnych elementów prototypu do produkcji seryjnej, po ich walidacji i ewentualnej certyfikacji.
Elementem prac rozwojowych prowadzonych przez Wnioskodawcę jest więc zarówno zaprojektowanie nowego produktu/jego istotne ulepszenie, wyprodukowanie prototypu a następnie jego zbadanie i ewentualne objęcie stosownym certyfikatem.
W przypadku prac badawczo-rozwojowych klasyfikowanych jako zlecenia wewnętrzne momentem zakończenia prac badawczo-rozwojowych może być:
-zakończenie opracowania kompletnej dokumentacji konstrukcyjnej,
-zakończenie opracowania dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej,
-wyprodukowanie prototypu urządzenia,
-wyprodukowanie prototypu urządzenia i przeprowadzenie koniecznych badań i certyfikacji.
Decyzję o zakończeniu prac badawczo-rozwojowych na danym etapie podejmuje Zespół Projektowy i przedstawiają do zatwierdzenia zarządowi Spółki.
Po wdrożeniu prototypu, rozwiązania techniczne zastosowane przy jego produkcji są wdrażane do produkcji seryjnej lub w kolejnych zamówieniach Spółki. W trakcie produkcji seryjnej, działy zaangażowane w proces produkcji podejmują systematyczne działania mające na celu optymalizację procesów wytwórczych pod względem jakościowym, technicznym i wydajnościowym.
W zależności od zawieranych w tym zakresie umów, Spółka wlicza całość lub cześć kosztów związanych z pracami rozwojowymi do wynagrodzenia uzyskiwanego w ramach otrzymanego zamówienia. Wliczenie kosztów związanych z pracami rozwojowymi oznacza odpowiednie skalkulowanie ceny zbywanych produktów, tak aby pokrywała ona koszty związane z opracowaniem nowego wyrobu. Niemniej, koszty prac B+R nie są Wnioskodawcy zwracane, lecz uwzględnione w cenie produkowanych seryjnie i sprzedawanych nowych produktów. W wielu sytuacjach dochodzi również do zbycia przez Spółkę produktu wytworzonego jako prototyp. Brak jest bowiem ekonomicznego uzasadnienia dla likwidacji (złomowania) nowych produktów wytworzonych jako prototyp, jeżeli spełniają one kryteria oczekiwane przez zamawiającego. W takiej sytuacji Wnioskodawca uzyskuje przychody również z tytułu sprzedaży produktów wykonanych dla celów badawczych tj. prototypów.
Prototypy nowego produktu wytworzone w ramach zleceń klasyfikowanych jako wewnętrzne co do zasady podlegają utylizacji (złomowaniu) po upływie określonego czasu, zależnego od ich potencjalnego wykorzystania.
Rodzaje ponoszonych wydatków.
W ramach opisanej powyżej działalności badawczo-rozwojowej Spółka ponosi szereg wydatków takich jak m.in.:
-wynagrodzenia z narzutami pracowników związanych z prowadzeniem działalności rozwojowej, w szczególności:
- pracowników działu technologicznego,
- pracowników działu konstrukcyjnego,
- projekt menadżera,
- pracowników działu planowania,
- pracowników działu jakości.
Przez wskazane powyżej koszty wynagrodzeń rozumie się zarówno koszty wynagrodzenia zasadniczego jak również koszty wszelkiego typu premii, bonusów, dodatków i nagród związanych funkcjonalnie z efektami wykonywanej pracy. Do kosztów prowadzonych prac nie są zaliczone premie takie jak np. za polecenie pracownika.
-koszty materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową; do tej puli kosztów Spółka zalicza:
- koszty materiałów wykorzystanych do produkcji prototypu/podzespołów w ramach, takie jak blachy, odkuwki, odlewy i pręty jak również silniki, komputery czy elementy sterowania,
- koszty mediów (w tym energii elektrycznej) zużytych na etapie tworzenia prototypu urządzenia lub podzespołów,
-koszty amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych do działalności badawczo-rozwojowej - koszty odpisów amortyzacyjnych w ramach tej puli są zaliczane do kosztów kwalifikowanych wyłącznie w zakresie w jakim te aktywa są wykorzystywane do działalności rozwojowej (zaliczenie proporcjonalne); przykładowymi środkami trwałymi wykorzystywanymi w działalności rozwojowej są maszyny do obróbki mechanicznej i do spawania,
-koszty niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Wskazany powyżej katalog wydatków ma charakter przykładowy (tj. Spółka ponosi również inne typy wydatków) ale wymienione powyżej pozycje mają najbardziej istotny charakter.
Wnioskodawca podkreśla, że do środków trwałych związanych z działalnością badawczo-rozwojową nie przypisuje samochodów osobowych oraz budynków, zgodnie z art. 18d ust. 3 ustawy o CIT.
Proporcjonalnej ustalenie kosztów związanych ze środkami trwałymi.
W związku z tym, że niektóre środki trwałe używane są przez Spółkę także w celach związanych z działalnością operacyjną, niestanowiącą działalności badawczo-rozwojowej, Spółka opracowała metodę pozwalającą określić stopień wykorzystywania danego środka trwałego w działalności badawczo-rozwojowej.
Powyżej wskazane wyodrębnienie jest możliwe dzięki opracowanemu kluczowi alokacji, bazującemu na proporcji wykorzystania danego środka trwałego do projektów związanych z działalnością B+R w stosunku do jego ogólnego wykorzystania. Podstawą wyliczenia proporcji jest faktyczne wykorzystanie danego środka trwałego do działalności badawczo-rozwojowej.
Zgodnie z tym modelem, raz w miesiącu Spółka podsumowuje liczbę godzin realizację zadań B+R przy wykorzystaniu danego środka trwałego biorąc pod uwagę alternatywnie:
-zarejestrowany czas pracy danej maszyny / urządzenia na wykonywanie działań B+R,
-zarejestrowany czas pracy pracowników wykonujących zlecenia B+R,
-inne zmienne, których wykorzystanie będzie adekwatne do sposobu działania danego środka trwałego.
W oparciu o wskazane powyżej klucze alokacji Spółka dokonuje proporcjonalnego podziału odpisów amortyzacyjnych w celu wyodrębnienia tej wartości odpisu, która jest związana z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową. Spółka nie wyklucza stosowania w przyszłości innych kluczy alokacji związanych z wyliczeniem właściwej wartości odpisu amortyzacyjnego, przypadającej na stopień wykorzystania danego środka trwałego w działalności badawczo-rozwojowej Spółki.
Na tym etapie niniejszego wniosku Spółka wskazuje również, że stosuje wskazane powyżej klucze alokacji do przypisania do działalności B+R kosztów, których nie jest w stanie wyliczyć w sposób bezpośrednie. Do puli tych kosztów Wnioskodawca zalicza przede wszystkim koszty mediów (w tym energii elektrycznej). Powodem, dla którego Wnioskodawca jest zmuszony do proporcjonalnego rozliczenia kosztów wskazanych w zdaniu poprzednim jest brak fizycznej możliwości ich dokładnego wyliczenia (m.in. brak odpowiedniej infrastruktury dotyczącej liczników energii).
Dokumentowanie ponoszonych wydatków.
W trakcie 2021 roku Spółka rozpoczęła odrębne ewidencjonowanie wydatków związanych z opisaną powyżej działalnością badawczo-rozwojową poprzez wyodrębnienie ich na kontach pomocniczych w ewidencji pozabilansowej. Spółka prowadzi również ewidencje czasu pracy pracowników, pozwalającą na ustalenie jaki stopień ich czasu pracy w danym miesiącu został przeznaczony na realizowanie zadań związanych z działalnością badawczo-rozwojową. Spółka dokonuje więc wyodrębnienia kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową w swojej ewidencji rachunkowej w myśl art. 9 ust. 1b ustawy o CIT.
W tym miejscu Wnioskodawca wskazuje również, że nie korzysta aktualnie ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a ustawy o CIT. Wydatki ponoszone przez Spółkę z tytułu prowadzonej przez nią działalności badawczo-rozwojowej nie są Wnioskodawcy zwracane w żadnej formie jak również nie są odliczane od podstawy opodatkowania. Jeżeli Wnioskodawca uzyskuje jakieś formy dofinansowania (zwrotu wydatków) na przykład na poczet wynagrodzeń lub zakupu materiałów, takie wydatki zostają bezwzględnie wyłączone z kalkulacji kosztów kwalifikowanych działalności badawczo-rozwojowej. Wnioskodawca nie planuję rozliczać ulgi na działalność badawczo-rozwojową w zakresie dochodów uzyskanych ze źródła zyski kapitałowe.
Opisane powyżej wydatki związane z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej są dla Spółki kosztami uzyskania przychodu tj. spełniają wymogi wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT oraz nie zostały ujęte w treści art. 16 tej ustawy. Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o CIT. Wnioskodawca oświadcza, że prowadzone prace badawczo-rozwojowe nie stanowią i nie będą stanowić badań podstawowych w rozumieniu art. 4a pkt 27 lit. a ustawy o CIT.
W uzupełnieniu wniosku z 9 listopada 2021 r. (data wpływu 15 listopada 2021 r.) Wnioskodawca wskazał że:
1)prowadzona działalność w zakresie przenośników zgrzebłowych/ścianowych i maszyn im towarzyszących, szczegółowo opisana we wniosku z dnia 1 września 2021 r., posiada następujące cechy:
- jest działalnością o charakterze twórczym;
- obejmuje w swoim zakresie prace rozwojowe (spełnia ich definicję);
- jest podejmowana w sposób systematyczny tj. metodyczny, zaplanowany i uporządkowany;
- jest nastawiona na zwiększenie zasobów wiedzy i wykorzystanie jej do tworzenia nowych rozwiązań (cel działalności);
2)opisana działalność, polegająca na pracach rozwojowych, obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych i nowych produktów, procesów i usług.
Spółka oświadcza, że z prowadzonych przez nią prac, objętych wnioskiem z dnia 1 września 2021 r., wyłączone zostają rutynowe i okresowe zmiany w tworzonych produktach, nawet jeżeli zmiany takie mają charakter ulepszeń.
3)przedmiotem wniosku z dnia 1 września 2021 r. nie jest działalność w postaci badań naukowych, zarówno w postaci badań aplikacyjnych jak i badań podstawowych. Wyłącznym przedmiotem wniosku z dnia 1 września 2021 r. jest działalność w postaci prac rozwojowych, jak wskazano również w odpowiedzi na pytanie nr 1 i 2 powyżej.
Spółka prowadzi prace naukowe w postaci badań aplikacyjnych w analizowanej grupie produktowej, co zostało jedynie krótko zaznaczone w treści złożonego wniosku. Prowadzone przez Spółkę badania naukowe zostały jednak jednoznacznie wyłączone z zakresu opisanej działalności i tym samym z samego wniosku. Opisana we wniosku działalność nie zawiera w swoim zakresie badań aplikacyjnych, które najczęściej poprzedzają opisany we wniosku krok I tj. Rozpoczęcie prac, w tym opracowanie założeń konstrukcyjnych i projektu wstępnego.
Badania i certyfikacja, wskazane w pkt III i IV opisanej we wniosku działalności, stanowią element prac rozwojowych i dotyczący wytworzonych już prototypów. Badanie jakościowe wytworzonych prototypów nie stanowi działań zmierzających do zdobycia nowej wiedzy lub umiejętności i nie spełnia definicji badań naukowych. Badania te dotyczą bowiem już istniejących rzeczy, które podlegają ocenie w kontekście spełnienia założonych parametrów. Efektywnie, opisane badania są więc konieczną formą weryfikacji czy spełnione zostały założone cele prac rozwojowych.
4)Spółka nie posiada statusu centrum naukowo-badawczego o którym mowa w art. 17 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 706).
Pytania
1.Czy prowadzona przez Spółkę działalność w zakresie opracowywania nowych wyrobów stanowi działalność badawczo-rozwojową w postaci prac rozwojowych w myśl art. 4a pkt 26 w związku z pkt 28 ustawy o CIT?
2.Czy fakt uwzględnienia kosztów działalności B+R w kalkulacji wynagrodzenia za wykonane usługi/towary dostarczone na rzecz klientów Spółki wpływa na możliwość zaliczenia tych do wydatków kwalifikowanych w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy o CIT?
3.Czy poniesione przez Wnioskodawcę koszty materiałów produkcyjnych i energii na wytworzenie prototypowej wersji nowego wyrobu stanowią dla Spółki koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy :
Ad. 1.
Prowadzona przez Spółkę działalność w zakresie opracowywania nowych wyrobów stanowi działalność badawczo-rozwojową w postaci prac rozwojowych w myśl art. 4a pkt 26 w związku z pkt 28 ustawy o CIT.
Ad. 2.
Fakt uwzględnienia kosztów działalności B+R w kalkulacji wynagrodzenia za wykonane usługi/towary dostarczone na rzecz klientów Spółki nie wpływa na możliwość zaliczenia tych do wydatków kwalifikowanych w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy o CIT. W szczególności, fakt zbycia partii próbnych nowych wyrobów nie wpływa na możliwość zaliczenia kosztów poniesionych na ich wytworzenie do kosztów kwalifikowanych w myśl art. 18d ust. 1 ustawy o CIT.
Ad. 3.
Koszty materiałów produkcyjnych i energii na wytworzenie prototypowej wersji nowego wyrobu stanowią dla Spółki koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.
Ad. 1.
Definicja działalności badawczo-rozwojowej została zamieszczona w art. 4a pkt 26 ustawy o CIT. Zgodnie z treścią tej regulacji, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej - oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Posługując się pojęciami badań naukowych i prac rozwojowych na gruncie ustawy o CIT Ustawodawca odwołuje się do regulacji ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2020 r., poz. 85 ze zm., zwana dalej „Prawem o szkolnictwie wyższym) (art. 4a pkt 27 i 28 ustawy o CIT). Zgodnie z właściwymi przepisami Prawa o szkolnictwie wyższym przez:
-badania naukowe rozumie się działalnością obejmującą:
- badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne:
- badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
-prace rozwojowe rozumie się działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
W świetle powołanych powyżej przepisów, działalność podatnika musi spełniać równocześnie dwie definicje (tj. prac rozwojowych oraz działalności badawczo-rozwojowej) aby temuż podatnikowi przysługiwało prawo do rozliczenia ulgi podatkowej o której mowa w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulga na działalność badawczo-rozwojową). W celu przeprowadzenia pełnej wykładni przepisów istotnych w sprawie, Wnioskodawca postanowił przedstawić kolejno sposób w jaki opisana działalność Spółki spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej a następnie samą definicję prac rozwojowych.
Działalność badawczo-rozwojowa.
W myśl powołanej powyżej definicji działalności badawczo-rozwojowej, aktywność podatnika musi spełniać kumulatywnie trzy następujące kryteria:
1.twórczości,
2.systematyczności,
3.zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Kwestią bezdyskusyjną jest również fakt, że analizowana działalność podatnika musi przyjąć postać badań naukowych lub prac rozwojowych.
Jak wskazano powyżej, działalność badawczo-rozwojowa podatnika musi zatem posiadać twórczy charakter - musi się więc różnić od standardowej działalności gospodarczej tym, że ma na celu stworzenie nowego przedmiotu (produktu), czy też wytworzenie nowego stanu rzeczy w postaci wiedzy lub technologii. W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że posłużenie się przez ustawodawcę sformułowaniem „twórczy charakter” sugeruje, że działalność badawczo- rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, niepowtarzalnym, specyficznym, które nie mają odtwórczego charakteru.
W opinii Wnioskodawcy, w celu ustalenia prawidłowej wykładni wskazanego powyżej twórczego charakteru prowadzonych prac, zasadne jest odwołanie się do objaśnień podatkowy Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. (Objaśnienia podatkowe dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX). W powołanych objaśnieniach Minister Finansów wskazał, że:
32. Pierwszym i zarazem najszerszym kryterium uznania działalności podatnika za działalność badawczo-rozwojową, jest jej twórczy charakter. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzyć - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia.
33. Ponadto, uznać należy, iż na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej, w stopniu minimalnym, wystarczające jest działanie twórcze na skalę przedsiębiorstwa, tzn. przedsiębiorca we własnym zakresie (w ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych) opracowuje nowe lub ulepszone produkty, procesy, usługi, nawet jeżeli podobne rozwiązanie zostało już opracowane przez inny podmiot. Zatem twórczość działalności badawczo- rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
W kontekście powyższych wyjaśnień Wnioskodawca uważa, że prowadzona przez niego działalność w zakresie opracowania nowych wyrobów posiada charakter twórczy. Projekty uznawane przez Wnioskodawcę za prace rozwojowe w zakresie nowych wyrobów mają charakter innowacyjny co najmniej w skali przedsiębiorcy (Spółki) a w wielu przypadkach również w skali kraju lub nawet świata. Niektóre z rozwiązań opracowanych przez Spółkę w ramach prac rozwojowych posiadają przymiot wynalazku i jako takie mogą być zgłoszone do ochrony patentowej (czystość patentowa). Wnioskodawca nie dokonuje wyłącznie prostej produkcji maszyn/urządzeń na podstawie dokumentacji (know-how) powierzonej przez zamawiającego. Spółka każdorazowo musi zmierzyć się z określonymi (nowymi) wyzwaniami natury technicznej i w tym kontekście jej pracownicy podejmują się twórczego wysiłku dla opracowania nowych rozwiązań technologicznych.
Działalność polegająca na badaniach naukowych lub pracach rozwojowych, zgodnie z ustawą o CIT, powinna być ponadto prowadzona w sposób systematyczny, przez pewien okres czasu, zgodnie z pewną przyjętą metodyką postępowania. Odnosząc się ponownie do powołanych już objaśnień podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. w kontekście prac rozwojowych należy wskazać na następujący cytat:
40. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona, ani też od istnienia planu, co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalność w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. Nie ma również wymogu ciągłego lub długotrwałego prowadzenia działalności przez podatnika, by uznać daną działalność za działalność spełniającą kryterium systematyczności, albo też by podatnik musiał planować tego rodzaju działalność na przyszłość. Podobnie, nie ma wymogu, aby podatnik otworzył działalność na przykład na okres trzech miesięcy lub nawet jednego miesiąca lub jednego tygodnia lub jednego dnia w celu przeprowadzenia określonego projektu badawczo-rozwojowego, jeżeli takie działania są uzasadnione charakterem i planowanym rezultatem działalności badawczo-rozwojowej. W każdym z powyższych przypadków zostanie bowiem spełnione kryterium systematyczności działalności prowadzonej przez podatnika.
Mając na uwadze powyższy fragment objaśnień podatkowych, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż realizowane przez niego prace rozwojowe są prowadzone w sposób systematyczny. Prowadzone przez Wnioskodawcę prace mają z góry założone plany prac, które muszą zostać wykonane dla ich realizacji. Działając w oparciu o wieloletnie doświadczenie, Spółka prowadzi pracę w sposób zgodny z opracowanym modelem, opisanym szczegółowo w stanie faktycznym wniosku. Dodatkowo, prace rozwojowe Spółki w zakresie nowych wyrobów dotyczą wielu projektów w trakcie każdego roku jej działalności. Inaczej mówiąc, działania Spółki nie są incydentalne ani przypadkowe.
Ostatnią przesłanką uznania konkretnej działalności za działalność badawczo-rozwojową jest konieczność nakierowania tej działalności na zwiększanie zasobów wiedzy podatnika lub na wykorzystanie tych zasobów do tworzenia nowych rozwiązań. Przesłanka ta ma eliminować próby uznawania standardowej działalności gospodarczej podatnika za działalność badawczo-rozwojową. Celem pierwszej jest bowiem przede wszystkim wypracowanie zysku, zaś drugiej zwiększanie zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych rozwiązań. Nie wyklucza to naturalnie celu zarobkowego takiej działalności, który jednak w tym wypadku nie jest celem głównym.
Odnosząc się po raz kolejny do objaśnień podatkowych Ministra Finansów z 15 lipca 2019 r. Spółka wskazuje na następujące rozumienie wskazanego kryterium:
43. W świetle konstrukcji definicji badawczo-rozwojowej należy uznać, że „zwiększenie zasobów wiedzy” odnosi się przede wszystkim do prowadzenia badań naukowych, natomiast „wykorzystanie już istniejącej lub zwiększonej wiedzy do tworzenia nowych zastosowań” dotyczy przede wszystkim prac rozwojowych. Innymi słowy, działalność badawczo- rozwojowa to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia, w tym badań naukowych (nakierowanych na nową wiedzę i umiejętności) oraz prac rozwojowych (nakierowanych na wykorzystanie dostępnej wiedzy i umiejętności) w celu zwiększenia zasobów wiedzy do tworzenia nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług (również w formie nowych technologii).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt stanu faktycznego niniejszego wniosku trzeba stwierdzić, iż działalność Spółki wykonywana w zakresie opracowania nowych wyrobów (nowych/ulepszonych typów obudów ścianowych) prowadzi do wykorzystania istniejącej wiedzy do stworzenia nowych rozwiązań (np. nowych typów sekcji liniowych lub skrajny) wykorzystywanych w nowych lub ulepszonych produktach. Efektem prac prowadzonych przez Spółkę jest bezwzględnie komercyjne zastosowanie nowych rozwiązań technologicznych.
Prace rozwojowe.
Dokonując wykładni pojęcia prac rozwojowych Wnioskodawca zwraca uwagę, że dla jej spełnienia nie jest konieczne pozyskiwanie nowej wiedzy, ale wykorzystanie wiedzy i umiejętności już dostępnych. Zasoby wiedzy już dostępnej powinny być wykorzystane do opracowania produktów ulepszonych lub nowych (komercyjne nastawienie prac). Finalnie, z zakresu prac rozwojowych wyłączono rutynowe i okresowe zmiany, nawet jeżeli stanowią on postać ulepszeń.
Jak już wskazano powyżej działalność Spółki posiada charakter twórczy i prowadzi do wykorzystania zasobów wiedzy Wnioskodawcy w celu stworzenia nowych rozwiązań. Opisana przez Spółkę działalność jest nastawiona na tworzenie nowych wyrobów, o znacząco zmienionych/ulepszonych parametrach użytkowych. Skala i twórczość prac rozwojowych Spółki determinuje w jej opinii, iż działania te nie stanowią rutynowych i okresowych zmian. Jak podkreślono, prace rozwojowe Spółki stanowią odpowiedź na zapotrzebowanie rynkowe na nowe lub istotnie zmodyfikowane produkty. Działalność w przedstawionym modelu stanowi przeciwieństwo zmian okresowych (zaplanowanych), które nie wnoszą istotnej wartości dodanej. Równocześnie w opinii Spółki jej model prac rozwojowych jest przeciwieństwem działalności rutynowej, mającej na celu raczej utrzymanie dotychczasowej jakości produktów niż tworzenie rozwiązań nowych.
Potwierdzeniem nowego (innowacyjnego) charakteru nowych wyrobów może być również porównanie dotychczasowego portfolio produktów Spółki z opracowywanymi nowymi wyrobami. O ile nowe wyroby Spółki stanowią wciąż obudowy ścianowe (ten sam typ produktu) to są to urządzenia na poziomie technologicznym znacząco innym (lepszym) niż te produkowane np. 5 lub 10 lat temu. Nieustający postęp technologiczny jak również zagrożenie ze strony konkurencji, prowadzącej własne prace rozwojowe, wymusza na Spółce ciągły proces doskonalenia i opracowania nowych wyrobów.
Podsumowanie
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że opisane przez niego prace B+R spełniają równocześnie definicję działalności badawczo-rozwojowej oraz prac rozwojowych. Prace B+R Spółki mają charakter twórczy (innowacyjny), są prowadzone systematycznie i prowadzą do nowego wykorzystania istniejących zasobów wiedzy tj. do tworzenia nowych rozwiązań technologicznych. Produkty opracowywane przez Wnioskodawcę w efekcie tychże prac stanowią innowację co najmniej w skali przedsiębiorcy i nie stanowią wtórnego odtworzenia produkcji dotychczas realizowanej przez Spółkę.
Na potwierdzenie całości wskazanych przez siebie uwag Wnioskodawca wskazuję na interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 lipca 2019 r. znak 0114-KDIP2-1.4010.259.2019.1.MR. Przedmiotem powołanej interpretacji było określenie czy prace wnioskodawcy, projektującego zautomatyzowane linie produkcyjne, stanowią działalność badawczo-rozwojową. We wskazanej interpretacji Dyrektor KIS zgodził się z podatnikiem, iż:
W szczególności całość działalności badawczo - rozwojowej Spółki prowadzona jest w sposób systematyczny (zorganizowany, ciągły) a w ramach poszczególnych projektów tworzone są prototypy linii produkcyjnych. Prototypy te powstają w wyniku działalności twórczej pracowników Spółki, którzy poprzez zaprojektowanie, stworzenie prototypu oraz jego testy i modyfikacje, tworzą całkowicie nowy produkt (linię produkcyjną). Tworząc prototyp pracownicy Spółki wykorzystują, kształtują, łączą oraz pozyskują na bieżąco specjalistyczną wiedzę z różnych dziedzin nauki i techniki (m.in. mechanika, tworzenie oprogramowania).
Działalność Spółki w opisanym zakresie należy sklasyfikować do prac rozwojowych w rozumieniu art. 4a pkt 28 Ustawy o CIT w zw. z art. 4 ust. 3 PSWiN.
W powyższej interpretacji Dyrektor KIS potwierdził rozwojowy charakter pracy, które Spółka uznaje za istotnie zbliżone do własnej działalności (z uwzględnieniem różnic wynikających z odmiennych branż działalności).
Wnioskodawca chciałby odwołać się również do interpretacji podatkowej z dnia 16 listopada 2017 r., 0111-KDIB1-3.4010.387.2017.1.APO - w zbliżonym stanie faktycznym organ podatkowy potwierdził, że prace w zakresie konstrukcji urządzeń i maszyn zindywidualizowanych, dostosowanych do specyficznych potrzeb klientów (wytwarzanie prototypów maszyn - elementów linii produkcyjnych spełniających zindywidualizowane potrzeby klientów oraz tworzenie i udoskonalanie zindywidualizowanego oprogramowania i/lub wprowadza kluczowe modyfikacje do już istniejących maszyn wykorzystywanych przez klientów) - stanowią działalność badawczo - rozwojową, w rozumieniu art. 4a pkt 26-28 Ustawy o CIT, która uprawnia do zastosowania ulgi opisanej w art. 18d ustawy o CIT.
Ad. 2.
W ocenie Wnioskodawcy, na możliwość uznania wydatków związanych z działalnością B+R za koszty kwalifikowane (w myśl art. 18d ust. 1 ustawy o CIT) nie ma wpływu fakt, że wydatki te są w ostatecznym rozrachunku ponoszone przez klientów Spółki w postaci zakupu prototypu nowego wyrobu. Fakt ujęcia kosztów prac rozwojowych w wyliczeniu ceny za dostarczane produktu/świadczone usługi pozostaje bez znaczenia dla uznania ich za koszty kwalifikowane.
Spółka wskazuje, że zgodnie z art. 18d ust. 5 ustawy o CIT, koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Zdaniem Wnioskodawcy, powyższa regulacja nie znajduje zastosowania do sytuacji przedstawionej w opisanym stanie faktycznym.
W ocenie Wnioskodawcy, ratio legis powyższej regulacji odnosi się do sytuacji dofinansowania podatnika ze środków publicznych (np. ze środków pochodzących z Unii Europejskiej). W zamierzeniu Ustawodawcy, celem powołanej regulacji było ograniczenie sytuacji uzyskania podwójnej korzyści przez podatnika - tj. sytuacji, w której za koszt kwalifikowany (zmniejszający dochód do opodatkowania) uznano by wydatki, które zostały podatnikowi zwrócone przez podmiot publiczny.
W przypadku Spółki takiego ryzyka nie ma, a fakt, że koszty wykonanych prac rozwojowych są następnie Spółce zapłacone przez jej klientów (w postaci wynagrodzenia za świadczone usługi/dostarczone towary), nie zmienia charakteru przeprowadzonych prac. Spółka uważa więc, że opisany fakt nie powinien wykluczać możliwości potraktowania poniesionych kosztów tych prac jako wydatków kwalifikowanych.
Prawidłowość powyższego stanowiska znajduje szerokie potwierdzenie w praktyce organów podatkowych, przykładowo w:
-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 listopada 2018 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.381.2018.2.MR),
-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 stycznia 2018 r. (nr: 0111-KDIB1-3.4010.14.2018.1.APO),
-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 stycznia 2018 r. (nr 0111-KDIB1-3.4010.508.2017.1 .MST).
Ad. 3.
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że poniesione przez niego koszty materiałów produkcyjnych i energii na wytworzenie prototypowej wersji nowego wyrobu stanowią dla Spółki koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT. W celu zaprezentowania pełnego stanowiska Wnioskodawcy w kontekście pytania nr 3 konieczne jest zaprezentowanie zarówno prawidłowej wykładni art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT jak i ustosunkowanie się do samego pojęcia prototypu w kontekście prac rozwojowych.
Pojęcie prototypu.
Wielokrotnie powoływane już objaśnienia podatkowe Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. omawiają także zagadnienie funkcji prototypu w prowadzeniu prac rozwojowych. W kontekście tego zagadnienia należy powołać następujących cytat:
36. Twórczy charakter prac to między innymi opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidacje nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony. Twórczym charakterem prac może być w szczególności także, opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku, gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna.
Jak wynika z powyższego cytatu, dopuszczalne jest prowadzenie prac rozwojowych zakładających wytworzenie prototypu, który będzie następnie poddany walidacji i stanie się produktem gotowym (końcowym), gdy jego produkcja wyłącznie dla celów demonstracyjnych była zbyt kosztowna. Produkcja przenośników i urządzeń towarzyszących stanowi przykład tego typu działalności.
Przenośniki stanowią wielkogabarytowe maszyny, które można faktycznie sprawdzić wyłącznie we współpracy w naturalnym środowisku z urządzeniem (głównie: z kombajnem ścianowym i obudową zmechanizowaną w przypadku przenośników zgrzebłowych ścianowych) z którym mają współpracować w przyszłości. Wnioskodawca nie jest w stanie wyprodukować nowo zaprojektowanego produktu i następnie zbadać go we własnym zakresie lub w komercyjnej stacji badań. Działanie takie jest nie możliwe z wielu przyczyn, które są niemożliwe do przezwyciężenia z przyczyn ekonomicznych (np. brak odpowiednich ścian dostępnych dla celów badań). Sam koszt montażu przenośnika (jego instalacji) dla celów wykonania badania byłby znaczącym obciążeniem, ogromnie podnoszącym cenę dla klienta końcowego. Niemniej, fakt konieczności przetestowania nowego przenośnika w warunkach jego faktycznej przyszłej pracy nie zmienia podstawowego faktu, że stanowi on prototyp.
Jeżeli przykładowo Wnioskodawca zaprojektował i wyprodukował nowy model przenośnika, w których wykorzystano nowe rozwiązania techniczne, ma do czynienia z urządzeniami prototypowymi. W dotychczasowej realizacji Spółka (inni polscy producenci) nie produkowali takich maszyn. Ich faktyczne działanie (efektywność) na terenie zakładu górniczego są wyłączę teoretyczne i zostaną potwierdzone w fazie ich rozruchu po wykonanym montażu. Jeżeli wytworzone prototypy nie zadziałają, konieczne będzie prowadzenie dalszych prac rozwojowych np. w postaci zmian konstrukcyjnych (etap projektowania) a następnie w postaci produkcyjnych przeróbek całości lub części przenośnika. Co istotne, Wnioskodawca nie jest w stanie i nie wykonuje prototypu w zmniejszone skali - działanie takie nie dałoby oczekiwanego efektu, ponieważ nie byłoby szansy na przetestowanie urządzenia z urządzeniami z którymi ma pracować w przyszłości.
W opinii Wnioskodawcy, wytworzenie prototypów nowych wyrobów jest elementem bezwzględnie koniecznym przeprowadzonych prac rozwojowych tj. nie jest dopuszczalne przyjęcie, że prace rozwojowe kończą się już na etapie przekazania wytworzonej dokumentacji do produkcji.
Wykładnia art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 2 Ustawy o CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się: (...) nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową (…).
Powołany powyżej przepis ustawy o CIT nie zawiera dalszych ograniczeń lub wyłączeń z kategorii materiałów i surowców, które mogą stanowić koszty kwalifikowane od ulgi B+R, poza wskazaniem, że koszty te muszą być zużyte bezpośrednio do prowadzonej działalności. Pojęcia jakimi posługuje się Usługodawca (tj. materiał, surowce) nie stwarzają też większych problemów interpretacyjnych. Pojęciem surowców z pewnością objęte będą media takie jak m.in. energia elektryczna, gaz ziemny, woda wykorzystywana do celów technologicznych. Przykładem materiałów mogą być produkty ludzkiej działalności zakupione przez Spółkę takie jak blacha walcowana czy też pręty stalowe. Powyższy przepis nie wyklucza z puli kosztów kwalifikowanych wydatków na materiały przewidziane do produkcji prototypów.
Powyższe stanowisko przyjmowane jest również przez doktrynę, przykładowo zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w Komentarzu do art. 18d Ustawy o CIT (K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2019) (https://sip.lega/is.pl/document‑view.seam?documentld‑injxw62zogi3damrsgaytamboobqxalrugmytambsgmyatitabs- metrical-info): 4.Ustawodawca nie objaśnia przy tym, co należy rozumieć przez bezpośredni związek nabywanych materiałów i surowców z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową, pozostawiając tym samym swobodę podatnikom w zakresie możliwości udowodnienia takiego związku. Zasadne wydaje się przyjęcie, że materiały i surowce nabyte i wykorzystane na potrzeby prowadzonej działalności innowacyjnej (np. do wykonania prototypu) są bezpośrednio z tą działalnością związane.
Organy podatkowe potwierdzają, że do kosztów kwalifikowanych wskazanych w rodzajowo w art. 18d ust. 2 pkt 2 Ustawy o CIT zaliczają się koszty materiałów i surowców zużytych na wytworzenie prototypu łub serii pilotażowej. Bez znaczenia dla dopuszczalności odliczenia w ramach ulgi B+R pozostaje również późniejsza sprzedaż prototypu, którego koszty wytworzenia zostały odliczone w ramach ulgi B+R na podstawie art. 18d i nast. Ustawy o CIT. Przykładem takiego stanowiska jest m.in. powołana już interpretacja Dyrektora KIS z dnia 3 lipca 2019 r.
Podsumowanie.
Po przedstawieniu wszystkich powyższych uwag Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż koszty materiałów produkcyjnych i energii elektrycznej zużytej do wykonania prototypów nowych wyrobów (przykładowo: przenośników taśmowych) stanowią dla Spółki koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT. Wykonanie prototypów nowych wyrobów jest koniecznym/niezbędnym elementem dla przeprowadzenia prac rozwojowych Spółki. W oczywisty sposób, wykonanie prototypu nie jest możliwe bez zużycia znacznych materiałów produkcyjnych i surowców. Ze względu na charakterystykę działalności, wykonane prototypy w przypadku ich sprawności są uznawane za pełnoprawne produkty (walidacja) i sprzedawane do klienta. Fakt ten nie ma jednak istotnego znaczenia dla samego uznania poniesionych wydatków za koszty kwalifikowane w myśl powołanych przepisów ustawy o CIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 4a pkt 26 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm., dalej: „uCIT”, „updop”, „ustawa o CIT”),
działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 4a pkt 27 uCIT,
ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:
a.badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
b.badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W myśl art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
(Dz.U. z 2021 r., poz. 478, ze zm.)
badania naukowe są działalnością obejmującą:
a. badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
b. badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do treści art. 4a pkt 28 uCIT,
ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W myśl art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zgodnie z art. 18d ust. 1 uCIT,
podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.
W myśl art. 18d ust. 2 pkt 2 uCIT, za koszty kwalifikowane uznaje się: nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.
Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym (art. 18d ust. 5 uCIT).
Ponadto, zgodnie z treścią art. 18d ust. 6 uCIT,
podatnikowi, który w roku podatkowym korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie tych przepisów.
Jak stanowi art. 18d ust. 7 uCIT,
kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:
1) w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców – 150% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;
2) w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a – 150% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;
3) w przypadku pozostałych podatników – 100% kosztów, o których mowa w ust. 2-3.
Stosownie do art. 18d ust. 8 updop,
odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.
Zgodnie z art. 18e uCIT,
podatnicy korzystający z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, oraz podatnicy, którym przysługuje kwota określona w art. 18da, są obowiązani wykazać w zeznaniu poniesione koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu lub stanowiące podstawę do wyliczenia przysługującej podatnikowi kwoty.
Z art. 9 ust. 1b uCIT, wynika ogólny obowiązek wyodrębniania przez podatników, zamierzających skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, w prowadzonych przez nich księgach podatkowych, kosztów działalności badawczo-rozwojowej.
Natomiast, stosownie do art. 9 ust. 1 uCIT,
podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczania wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 uCIT,
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy, należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób prawnych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym powinny być łącznie spełnione następujące warunki:
1.podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,
2.koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu updop,
3.koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2 - 3 updop,
4.ww. koszty uzyskania przychodów stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu updop, przy czym, jeżeli koszty kwalifikowane zostały poniesione w ramach badań podstawowych, badania te były prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu odrębnych przepisów,
5.jeżeli w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu,
6.w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b updop, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,
7.podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,
8.kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w updop,
9.koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Ad. 1
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, wskazać należy, że w celu skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową należy przeprowadzić analizę nakierowaną na:
1 1. zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazane w art. 4a pkt 26-28 uCIT);
2 2. określenie kosztów działalności badawczo-rozwojowej (poprzez zidentyfikowanie kosztów spełniających definicję „kosztów kwalifikowanych” o jakich mowa w art. 18d uCIT);
3 3. zidentyfikowanie dokumentacji uzasadniającej prawo do skorzystania z ulgi oraz wypełnienie obowiązków formalnych (przede wszystkim w celu realizacji obowiązku wskazanego w art. 9 ust. 1b uCIT).
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 4a pkt 26 updop, zgodnie z którą (jak już wyżej wskazano) przez działalność badawczo-rozwojową, należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Odnosząc się do kwestii będącej przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, że aby działalność spełniała przesłanki działalności badawczo-rozwojowej, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicje wskazane w art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT). Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 4a pkt 26 ustawy o CIT, zgodnie z którą (jak już wyżej wskazano) przez działalność badawczo-rozwojową, należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności – badania naukowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Należy zwrócić uwagę na podkreślone wyłączenie w art. 4a pkt 28 ustawy o CIT, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które pomimo ulepszenia istniejących procesów lub usług z uwagi na brak innowacyjnego charakteru (rutynowość) nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy. Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, że działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Po drugie, z art. 4a pkt 26 uCIT, wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem, słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Pamiętać trzeba, że w ramach prac rozwojowych następuje połączenie wyników prac badawczych z wiedzą techniczną w celu wprowadzenia do produkcji nowego lub zmodernizowanego wyrobu, nowej technologii czy nowego systemu organizacji. Innymi słowy, prowadzone systematyczne prace opierają się na istniejącej wiedzy, uzyskanej w wyniku działalności badawczej oraz/lub doświadczeń praktycznych i mają na celu wytworzenie nowych materiałów, produktów lub urządzeń, inicjowanie nowych i znaczące udoskonalenie już istniejących procesów, systemów i usług. Podmioty gospodarcze zajmujące się działalnością badawczo-rozwojową realizują ją obok swojej działalności podstawowej (np. przedsiębiorstwa przemysłowe dysponujące własnym zapleczem badawczo-rozwojowym, laboratoria, zakłady i ośrodki badawczo-rozwojowe, działy badawczo-technologiczne, biura konstrukcyjne i technologiczne, zakłady rozwoju technik, biura studiów i projektów itp.). Prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Analizując treść powołanych wyżej przepisów, a także opis stanu faktycznego należy uznać, że prowadzona przez Spółkę działalność w zakresie opracowywania nowych wyrobów stanowi działalność badawczo-rozwojową w postaci prac rozwojowych w myśl art. 4a pkt 26 w związku z pkt 28 uCIT.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.
Ad. 2
Odnosząc się natomiast do kwestii, czy Wnioskodawca uwzględniając w kosztach działalności B+R, wynagrodzenia za wykonane usługi/towary dostarczone na rzecz klientów Spółki, ma możliwość zaliczenia tych do wydatków kosztów kwalifikowanych w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy o CIT, należy zwrócić uwagę, że stosownie do treści art. 18d ust. 5 updop, koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Powyższy przepis należy zatem interpretować w ten sposób, że kosztami kwalifikowanymi mogą być jedynie wydatki, które poniesione zostały ze środków własnych podatnika korzystającego z ulgi badawczo-rozwojowej. Podatnik musi zatem ponosić ich ekonomiczny ciężar.
Zatem, wynagrodzenie stanowiące przychód uzyskany przez Spółkę w przypadku sprzedaży nowego wyrobu nie będzie stanowić zwrotu kosztów prac rozwojowych prowadzonych przez Wnioskodawcę.
Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy fakt uwzględnienia kosztów działalności B+R w kalkulacji wynagrodzenia za wykonane usługi/towary dostarczone na rzecz klientów Spółki wpływa na możliwość zaliczenia tych do wydatków kwalifikowanych w rozumieniu art. 18d ust. 1 uCIT, należy uznać za prawidłowe
Ad.3.
Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 2 uCIT, za koszty kwalifikowane uznaje się nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.
Konstrukcja art. 18d ust. 2 pkt 2 uCIT, pozwala na zaliczenie do kosztów kwalifikowanych, kosztów wszelkich materiałów, surowców i wyposażenia, które są kosztami uzyskania przychodów i wykorzystywane są bezpośrednio w działalności badawczo-rozwojowej. Przepisy omawianej ustawy podatkowej nie precyzują co należy rozumieć pod pojęciem materiałów i surowców. Zatem, przyjmuje się, że materiały i surowce, w przypadku których istnieje możliwość ich przypisania do działalności badawczo-rozwojowej, uznaje się za koszty kwalifikowane w ramach ww. działalności.
Należy zwrócić uwagę, że w art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT, ustawodawca posługuje się pojęciami „materiały” oraz „surowce”, które nie zostały zdefiniowane w przepisach ustawy o CIT, stanowiąc przy tym, że w podstawie obliczania ulgi uwzględnione mogą być wyłącznie materiały i surowce związane bezpośrednio z prowadzoną przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową.
Jeżeli chodzi o pojęcie „surowce”, w związku z brakiem definicji przedmiotowego pojęcia na gruncie przepisów podatkowych i rachunkowych, dla celów ustalania zakresu zastosowania ulgi posłużyć należy się znaczeniem pojęcia „surowce” funkcjonującym na gruncie języka powszechnego, gdzie „surowce” to „materiały naturalne pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mineralnego, służące do wytwarzania jakichś produktów lub energii” (www.sjp.pwn.pl).
Z kolei w zakresie interpretacji pojęcia „materiały”, odwołać należy się do interpretacji przedmiotowego pojęcia funkcjonującej na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r., poz. 217 ze zm., dalej: „uor”). W świetle art. 3 ust. 1 pkt 19 uor, materiały to składniki majątku zużywane na własne potrzeby.
Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w doktrynie, gdzie podkreśla się, że materiały to „składniki majątku inicjujące realizację całego cyklu operacyjnego, które jednostka nabywa w celu ich całkowitego zużycia na własne potrzeby, tym m.in. na potrzeby wytwarzania produktów, świadczenia usług czy realizacji działalności ogólnoadministracyjnej. Do materiałów zaliczyć można także pewne składniki majątkowe wytwarzane przez jednostkę we własnym zakresie (zazwyczaj w ramach działalności pomocniczej), a także różnego rodzaju odzyski, posiadające wartość użytkową, a pochodzące np. z likwidowanych środków trwałych, inwentarz żywy przeznaczony do uboju, części zamienne, półfabrykaty obcej produkcji, paliwa, opakowania itp.” (Walińska Ewa (red.), Bek-Gaik Bogusława, Bojanowski Witold, Czajor Agnieszka, Czajor Przemysław, Gad Jacek, Idzikowska Gabriela, Janicka Anna, Jurewicz Anna, Kalinowski Jacek, Kuczyńska Iga, Mariański Adam. Michalak Marcin, Turzyński Mikołaj. Walińska Anna. Wencel Agnieszka, Wiatr Michał, Ustawa o rachunkowości. Komentarz, Wolters Kluwer, 2016). W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że opisane w stanie faktycznym oprogramowanie (pkt b) i sprzęt komputerowy (pkt c) nie stanowią środków trwałych bądź wartości niematerialnych i prawnych. Zatem, należy stwierdzić, że wydatki te stanowią koszty kwalifikowane, o których mowa w ww. przepisach.
W ocenie tut. Organu, wobec spełnienia przez Wnioskodawcę warunku, tj. nabycia materiałów produkcyjnych i energii na wytworzenie prototypowej wersji nowego wyrobu, wydatki te stanowią koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 2 updop.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3, należało uznać za prawidłowe.
Podsumowując stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia:
-czy prowadzona przez Spółkę działalność w zakresie opracowywania nowych wyrobów stanowi działalność badawczo-rozwojową w postaci prac rozwojowych w myśl art. 4a pkt 26 w związku z pkt 28 uCIT,
-czy fakt uwzględnienia kosztów działalności B+R w kalkulacji wynagrodzenia za wykonane usługi/towary dostarczone na rzecz klientów Spółki wpływa na możliwość zaliczenia tych do wydatków kwalifikowanych w rozumieniu art. 18d ust. 1 uCIT ,
-czy poniesione przez Wnioskodawcę koszty materiałów produkcyjnych i energii na wytworzenie prototypowej wersji nowego wyrobu stanowią dla Spółki koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 2 uCIT
- jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który przedstawili Państwo i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).