1) Czy w sytuacji gdy, Wnioskodawca dokonuje płatności, dotyczącej transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców („Prawo przedsiębiorców”), z pominięciem MPP określonego w art. 108a ust. 1a Ustawy VAT, pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy, a następnie finalnie dokonuje ponownego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy w każdym z Wariantów, Spółka będzie miała możliwość zaliczenia poniesionego wydatku z tytułu nabycia towarów i usług, potwierdzonych fakturami VAT, do kosztów uzyskania przychodów, tj. sankcja przewidziana w art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT nie będzie miała zastosowania? 2) Jeżeli stanowisko Spółki w zakresie pytania z pkt 1 jest prawidłowe, to czy termin ostatecznego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy będzie miał wpływ na moment rozpoznania przez Spółkę kosztu uzyskania przychodu?

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 października o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

1)  czy w sytuacji gdy, Wnioskodawca dokonuje płatności, dotyczącej transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców („Prawo przedsiębiorców”), z pominięciem MPP określonego w art. 108a ust. 1a Ustawy VAT, pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy, a następnie finalnie dokonuje ponownego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy w każdym z Wariantów, Spółka będzie miała możliwość zaliczenia poniesionego wydatku z tytułu nabycia towarów i usług, potwierdzonych fakturami VAT, do kosztów uzyskania przychodów, tj. sankcja przewidziana w art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT nie będzie miała zastosowania,

2)  jeżeli stanowisko Spółki w zakresie pytania z pkt 1 jest prawidłowe, to czy termin ostatecznego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy będzie miał wpływ na moment rozpoznania przez Spółkę kosztu uzyskania przychodu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

(…) S.A. („Spółka” lub „Wnioskodawca”) z siedzibą w Polsce jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług („VAT”) i na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „Ustawa CIT”) podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Działalność Spółki koncentruje się na (…).

W związku z tym, że od 1 listopada 2019 r. stosowanie mechanizmu podzielonej płatności („MPP”) jest obowiązkowe dla faktur powyżej 15 tys. zł brutto, które dotyczą tzw. towarów i usług wrażliwych określonych w załączniku nr 15 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług („Ustawa VAT”), Spółka szczegółowo weryfikuje otrzymywane od dostawców i innych kontrahentów („Dostawcy”) faktury w zakresie podlegania obowiązkowemu MPP. Co do zasady, Spółka stosuje MPP zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Spółka wyjaśnia, że ze względu na skalę prowadzonej przez nią działalności, pomimo przestrzegania obowiązującej w Spółce polityki stosowania MPP oraz zachowania należytej staranności, mogą zdarzyć się omyłki. Omyłki te polegają na tym, że płatności za faktury podlegające obowiązkowemu MPP (w szczególności, gdy na fakturach widnieje adnotacja „mechanizm podzielonej płatności”), są realizowane z pominięciem MPP, tj. całość kwoty należności (kwota brutto) zostaje omyłkowo przelana na podstawowy (tj. bieżący - ujawniony na tzw. białej liście) rachunek bankowy Dostawcy z pominięciem rachunku VAT Dostawcy.

W związku z powyższym, Wnioskodawca niezwłocznie po wykryciu błędu, w celu zapewnienia, że należna kwota VAT zostanie wpłacona na rachunek VAT Dostawcy, stosuje jeden z następujących wariantów działania wobec Dostawców:

1)  Spółka zwraca się do Dostawcy z prośbą o dokonanie przelewu zwrotnego w kwocie równej pełnej kwocie należności (kwota brutto) uiszczonej błędnie przez Spółkę bez zastosowania MPP. Następnie, Spółka dokonuje ponownego przelewu kwoty należności na rzecz Dostawcy z zastosowaniem MPP, tj. kwota netto należności zostaje przelana na rachunek podstawowy (bieżący) Dostawcy, a wartość podatku VAT zostaje przelana na rachunek VAT Dostawcy, lub

2)  Spółka zwraca się do Dostawcy z prośbą o dokonanie przelewu zwrotnego w kwocie równej wartości podatku VAT błędnie opłaconego na rachunek podstawowy (bieżący) Dostawcy z pominięciem MPP. Następnie, Spółka dokonuje ponownego przelewu kwoty podatku VAT, ale tym razem z zastosowaniem MPP, tj. na rachunek VAT Dostawcy, lub

3)  Spółka zwraca się do Dostawcy z propozycją, o której mowa w pkt 1) lub pkt 2) powyżej, a w przypadku odmowy Dostawcy, Spółka najpierw przelewa Dostawcy wartość podatku VAT na rachunek VAT Dostawcy, a następnie z uwagi na powstanie nadpłaty w wysokości podatku VAT pierwotnie nieprawidłowo przelanego na rachunek podstawowy (bieżący) Dostawcy, Spółka zwraca się do Dostawcy z prośbą o dokonanie przelewu zwrotnego na rzecz Spółki z rachunku podstawowego (bieżącego), lub

4)  Spółka zwraca się do Dostawcy z propozycją, o której mowa w pkt 1) lub pkt 2) powyżej, a w przypadku odmowy Dostawcy, Spółka najpierw przelewa Dostawcy wartość podatku VAT na rachunek VAT Dostawcy, a następnie z uwagi na powstanie nadpłaty w wysokości podatku VAT pierwotnie nieprawidłowo przelanego na rachunek podstawowy (bieżący) Dostawcy, i fakt, że Dostawca jest wierzycielem Spółki z tytułu innych należności, Spółka zwraca się do Dostawcy z prośbą o zwrot nadpłaconej kwoty (z rachunku bieżącego Dostawcy), a w przypadku braku zwrotu - Spółka dokonuje kompensaty nadpłaconej kwoty z wartością wierzytelności jaką zobowiązana jest zapłacić temu Dostawcy z innego tytułu. Kompensata zostaje dokonana zgodnie z art. 498 k.c.

- zwanych dalej łącznie „Warianty”.

Dodatkowo, Spółka wyjaśnia, że wszystkie wskazane powyżej płatności są dokonane na rachunek Dostawcy wskazany na tzw. Białej Liście (art. 96b ust. 1 Ustawy VAT).

Pytania

1)  Czy w sytuacji gdy, Wnioskodawca dokonuje płatności, dotyczącej transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców („Prawo przedsiębiorców”), z pominięciem MPP określonego w art. 108a ust. 1a Ustawy VAT, pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy, a następnie finalnie dokonuje ponownego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy w każdym z Wariantów, Spółka będzie miała możliwość zaliczenia poniesionego wydatku z tytułu nabycia towarów i usług, potwierdzonych fakturami VAT, do kosztów uzyskania przychodów, tj. sankcja przewidziana w art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT nie będzie miała zastosowania?

2)   Jeżeli stanowisko Spółki w zakresie pytania z pkt 1 jest prawidłowe, to czy termin ostatecznego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy będzie miał wpływ na moment rozpoznania przez Spółkę kosztu uzyskania przychodu?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji gdy Wnioskodawca dokonuje płatności, dotyczącej transakcji określonej w art. 19 Prawo przedsiębiorców, z pominięciem MPP określonego w art. 108a ust. 1a Ustawy VAT, pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy, a następnie ostatecznie dokonuje ponownego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy w każdym z Wariantów, tj. w każdej z sytuacji opisanych w punktach 1), 2), 3) i 4) powyżej, Spółka ma prawo zaliczenia poniesionego wydatku z tytułu nabycia towarów i usług, potwierdzonych fakturami VAT, do kosztów uzyskania przychodów. Tym samym sankcja przewidziana w art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT nie będzie miała zastosowania.

Uzasadnienie:

W myśl art. 15 ust. 1 Ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z tym przepisem, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

a)został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

b)jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

c)pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

d)poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

e)został właściwie udokumentowany,

f)nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Jednoczenie zgodnie z art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 Prawo przedsiębiorców, pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a Ustawy VAT, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.

W myśl art. 108a ust. 1 Ustawy VAT przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.

Z kolei zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a Ustawy VAT faktura powinna zawierać w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy - wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”, przy czym do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.

Natomiast, zgodnie z art. 19 Prawo przedsiębiorców dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1)   stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2)   jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Celem przepisów wprowadzających obowiązek stosowania MPP było ograniczenie prawa do dysponowania przez podatników kwotą VAT. Przy transakcjach, w których występuje obowiązek stosowania MPP kwota podatku VAT zgodnie z przepisami powinna trafić na specjalne konto VAT dostawcy/kontrahenta, gdzie podlega ograniczeniom w zakresie dysponowania tą kwotą.

Sankcja, którą przewiduje art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT ma za zadanie wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów wydatków, które zostały poniesione z pominięciem MPP. Natomiast, celem tego przepisu jest zapobieganie próbom nadużycia VAT, a to zapewnić ma wpłata podatku VAT na specjalnie dedykowane konto. Z punktu widzenia Skarbu Państwa, istotne jest, aby ostatecznie należna kwota VAT została wpłacona na rachunek VAT podatnika. Taka jest też językowa wykładnia art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT, który mówi o dokonaniu zapłaty z pominięciem MPP. Rozstrzygający jest zatem finalny efekt finansowy, tj. czy ostatecznie płatność została dokonana w MPP.

W konsekwencji, sankcja, którą przewiduje art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT nie powinna mieć zastosowania w sytuacjach opisanych w Wariantach. Spółka działając w dobrej wierze i dochowując należytej staranności, jeżeli tylko zauważa omyłkę, tj. pominięcie przy transakcji MPP, dokonuje „korekty” takiej omyłki. Zatem, wszystkie cztery Warianty przewidują „korektę” pierwotnej, błędnej płatności w zakresie kwoty VAT oraz ponowny, prawidłowy przelew kwoty VAT na specjalny rachunek VAT Dostawcy, tj. z zastosowaniem MPP. Co w konsekwencji skutkuje tym, że finalnie w każdym z Wariantów kwota VAT trafia na specjalny rachunek VAT Dostawcy, a zatem zgodnie z art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT (a contrario), Spółka nie dokonuje płatności z pominięciem MPP.

Natomiast, sam fakt, że Spółka potencjalnie nadpłaca (przelewając pierwotnie omyłkowo równowartość kwoty VAT na rachunek bieżący Dostawcy) należność netto, pozostaje poza regulacją przepisów dotyczących MPP. Sankcja z art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT dotyczy bowiem kwoty VAT, która powinna zostać przelana na specjalny rachunek VAT, co finalnie ma miejsce w każdym z opisanych Wariantów.

W konsekwencji w związku z tym, że w każdym z opisanych Wariantów ostatecznie kwota VAT trafia na specjalny rachunek VAT Dostawcy, to osiągnięty zostaje główny cel wprowadzenia przepisów dotyczących obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności, tj. zapobieganie próbom wyłudzenia VAT. Zatem sankcja, o której mowa w art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT nie powinna mieć zastosowania w niniejszej sprawie.

Powyższe stanowisko potwierdzają również najnowsze interpretacje indywidualne tj. m.in.:

1)  interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej („DKIS”) z dnia 13 grudnia 2021 r. nr 0111-KDIB1-2.4010.534.2021.2.MS, w której DKIS stwierdził, że: „Ponowny przelew przez Wnioskodawcę zapłaty należności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności doprowadzi do rozliczenia przez kontrahenta całej kwoty podatku wynikającej z faktury i w konsekwencji spowoduje osiągnięcie głównego celu wprowadzenia przepisów dotyczących MPP tj. zapobieganie próbom wyłudzenia VAT. Tym samym w opisanej sprawie nie znajdzie zastosowania wyłączenie z kosztów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy CIT”;

2)  interpretacja indywidualna DKIS z dnia 7 grudnia 2020 r. nr 0111-KDIB1- 3.4010.402.2020.1.BM, w której DKIS stwierdził, że: „Ponowny przelew przez Wnioskodawcę kwoty stanowiącej równowartość VAT, tym razem z wykorzystaniem komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności (art. 108a ust. 3 ustawy o VAT) doprowadzi do rozliczenia przez dostawcę całej kwoty podatku wynikającej z faktury i w konsekwencji spowoduje osiągnięcie głównego celu wprowadzenia przepisów dotyczących MPP tj. zapobieganie próbom wyłudzenia VAT. Tym samym w opisanej sprawie nie znajdzie zastosowania wyłączenie z kosztów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy CIT”.

Prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy potwierdza również odpowiedź ówczesnego Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów Jana Sarnowskiego z dnia 6 marca 2020 r. na interpelację poselską Posła Tomasza Rzymkowskiego (nr 2109). W interpelacji poselskiej zadano pytanie: „Czy jeśli po dokonaniu wpłaty bez dochowania zasad zawartych w art. 15d ust. 1 pkt 2 oraz pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnik otrzyma zwrot wpłaconych kwot, a następnie ponowi wpłatę z dochowaniem wymogów określonych wyżej przywoływanymi przepisami, to czy zachowa prawo do ujęcia wydatków odpowiadających komentowanym wpłatom w kosztach podatkowych?”. Ministerstwo Finansów odpowiedziało, że: „W świetle przedstawionego pytania pierwotne transakcje zapłaty zostały anulowane zarówno po stronie kupującego jak i sprzedającego. Następnie ponownie uregulowano należności z zachowaniem zasad określonych w art. 15d ust. 1 pkt 2 oraz 3 ustawy o CIT, co powinno skutkować zachowaniem prawa do uznania wydatków z tak przeprowadzonych transakcji jako koszty uzyskania przychodu”.

Zdaniem Wnioskodawcy, co prawda przedstawione powyżej stanowisko MF dotyczy sytuacji opisanej w Wariancie w punkcie 1), natomiast w pozostałych Wariantach opisanych w punktach 2)- 4) ostateczny efekt działania, będzie taki sam tj. kwota podatku VAT trafi na specjalne konto VAT Dostawcy, ale więc cel przepisu dotyczącego stosowania MPP zostanie w pełni osiągnięty.

Zatem, zdaniem Spółki nie powinna ona ponieść negatywnych konsekwencji zaistniałej omyłki, gdyż ostatecznie, nie wpływa to negatywnie na szczelność systemu podatkowego.

Warto również dodać, co zostało już wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego sprawy, że Spółka dokonywała i dokonuje wszystkich przelewów (tj. zarówno pierwotnych przelewów, jak i ponownych) na rachunki Dostawcy znajdujące się na tzw. Białej Liście.

Podsumowując, biorąc pod uwagę wskazane powyżej argumenty, w każdej z sytuacji opisanych w Wariantach w przypadku dokonania swoistej „korekty” płatności VAT na specjalny rachunek VAT Dostawcy, sankcja z art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy VAT nie będzie miała zastosowania.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli stanowisko Spółki w zakresie pytania z pkt 1 jest prawidłowe, to termin ostatecznego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy nie ma wpływu na moment rozpoznania przez Spółkę kosztu uzyskania przychodu. W konsekwencji, Spółka rozpoznaje koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych i nie musi czekać z ich rozpoznaniem do czasu dokonania wpłaty na rachunek VAT Dostawcy z zastosowaniem MPP.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 Prawo przedsiębiorców, pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a Ustawy VAT, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.

Z kolei, zgodnie z art. 15d ust. 2 Ustawy CIT w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 Prawo przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem ust. 1, podatnicy w tej części:

1)zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo

2)w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów - zwiększają przychody

- w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

Natomiast, Spółka wskazuje, że w Ustawie CIT brak jest przepisu, który regulowałby moment zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów, w sytuacji gdy Spółka dokonuje „korekty” pierwotnej, błędnej płatności zrealizowanej z pominięciem MPP i dokonuje ponownego przelewu kwoty VAT wykazanej na otrzymanej od Dostawcy fakturze na jego rachunek VAT.

W związku z tym, zdaniem Spółki powinna ona mieć prawo do ujęcia takich wydatków w kosztach uzyskania przychodów na zasadach ogólnych. W takim bowiem przypadku, zgodnie z uzasadnieniem do pytania nr 1 powyżej, art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT nie ma zastosowania, a zatem nie ma również wpływu na moment rozpoznania kosztów uzyskania przychodów przez Spółkę.

Tak więc, aby ustalić prawidłowy moment zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, istotne jest określenie, czy dane koszty powinny być traktowane jako koszty bezpośrednio związane z przychodami, czy też koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami.

Zgodnie z art. 15 ust. 4 Ustawy CIT koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 4d Ustawy CIT koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Zatem tzw. koszty pośrednie są potrącalne w dacie poniesienia kosztu.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli Spółka ma prawo ująć wydatki w kosztach uzyskania przychodów na zasadach ogólnych to na moment zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów nie będzie miał wpływu moment ponownego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy. W konsekwencji, w związku z późniejszym „skorygowaniem” płatności VAT uznaje się, że Spółka dokonała płatności (poniosła koszt) na rachunek VAT Dostawcy już w dacie pierwotnej płatności (a limine).

Podsumowując, biorąc pod uwagę wskazane powyżej okoliczności, w każdym z czterech Wariantów, Spółka powinna mieć prawo do zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodu na zasadach ogólnych. Zatem na moment zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów nie ma wpływu moment późniejszej „korekty” płatności, tj. data wpłacenia VAT na dedykowany rachunek VAT Dostawcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

W myśl tego przepisu, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

-  został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika

-  wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

-  jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-  pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-  poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-  został właściwie udokumentowany,

-  nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Aby zatem wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy oceniać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczyniać się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów – w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości.

Należy jednak mieć na uwadze zamknięty katalog wydatków zawarty w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, które nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pomimo, że pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością i zostały przez niego poniesione w celu uzyskania przychodu.

Zgodnie z art. 15d ust. 1 i 2 ustawy o CIT:

Z kolei w myśl art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.):

Zestawienie ww. przepisów prowadzi do wniosku, że w przypadku każdej transakcji o wartości przekraczającej 15.000 zł istnieje obowiązek dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, przy czym naruszenie tego obowiązku, a więc dokonanie płatności w całości lub w części z pominięciem takiego rachunku oznacza brak możliwości zaliczenia kosztu do kosztów uzyskania przychodów w tej części, w jakiej płatność dotycząca tej transakcji została dokonana z pominięciem rachunku płatniczego.

Zgodnie z obowiązującym od 1 listopada 2019 r. art. 106e ust. 1 pkt 18a oraz art. 108a ust. 1a – wprowadzonym art. 1 ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, faktura powinna zawierać, w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy - wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”. Natomiast, w myśl dodanego ust. 1a do art. 108a ww. ustawy, przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

1.  zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;

2.  zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Zgodnie z przepisem art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT:

Jednym z celów wprowadzenia obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności było ograniczenie swobodnego dysponowania przez podatników kwotą podatku VAT. Środki stanowiące równowartość kwoty podatku VAT wynikającej z faktury mają trafiać na specjalne konto VAT dostawcy, który nie ma pełnej swobody co do rozporządzania tymi środkami - dysponuje nimi w ograniczonym i ściśle określonym zakresie.

Zgodnie z treścią Objaśnień podatkowych MF z 23 grudnia 2019 r. w sprawie Mechanizmu Podzielonej Płatności, obowiązek uregulowania należności w mechanizmie podzielonej płatności dotyczy wyłącznie kwoty odpowiadającej kwocie VAT wynikającej z nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15. Możliwa jest zapłata w mechanizmie podzielonej płatności wyłącznie samej kwoty odpowiadającej kwocie podatku VAT wykazanej na fakturze. Wówczas wskazana w komunikacie przelewu kwota brutto będzie równa kwocie podatku.

Dla ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania koszty podatkowe można podzielić na:

-    bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód – potrącane na podstawie art. 15 ust. 4, ust. 4b-4c ustawy o CIT),

-    inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie – potrącane na podstawie art. 15 ust. 4d-4e ustawy o CIT).

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 4 ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT:

W myśl art. 15 ust. 4e ustawy o CIT:

Z opisu sprawy przedstawionego we wniosku wynika, że ze względu na skalę prowadzonej działalności, pomimo przestrzegania obowiązującej w Spółce polityki stosowania MPP oraz zachowania należytej staranności, mogą zdarzyć się omyłki. Omyłki te polegają na tym, że płatności za faktury podlegające obowiązkowemu MPP (w szczególności, gdy na fakturach widnieje adnotacja „mechanizm podzielonej płatności”), są realizowane z pominięciem MPP, tj. całość kwoty należności (kwota brutto) zostaje omyłkowo przelana na podstawowy (tj. bieżący - ujawniony na tzw. białej liście) rachunek bankowy Dostawcy z pominięciem rachunku VAT Dostawcy.

W związku z powyższym, Wnioskodawca niezwłocznie po wykryciu błędu, w celu zapewnienia, że należna kwota VAT zostanie wpłacona na rachunek VAT Dostawcy, stosuje jeden z następujących wariantów działania wobec Dostawców:

1.  Spółka zwraca się do Dostawcy z prośbą o dokonanie przelewu zwrotnego w kwocie równej pełnej kwocie należności (kwota brutto) uiszczonej błędnie przez Spółkę bez zastosowania MPP. Następnie, Spółka dokonuje ponownego przelewu kwoty należności na rzecz Dostawcy z zastosowaniem MPP, tj. kwota netto należności zostaje przelana na rachunek podstawowy (bieżący) Dostawcy, a wartość podatku VAT zostaje przelana na rachunek VAT Dostawcy, lub

2.  Spółka zwraca się do Dostawcy z prośbą o dokonanie przelewu zwrotnego w kwocie równej wartości podatku VAT błędnie opłaconego na rachunek podstawowy (bieżący) Dostawcy z pominięciem MPP. Następnie, Spółka dokonuje ponownego przelewu kwoty podatku VAT, ale tym razem z zastosowaniem MPP, tj. na rachunek VAT Dostawcy, lub

3.  Spółka zwraca się do Dostawcy z propozycją, o której mowa w pkt 1) lub pkt 2) powyżej, a w przypadku odmowy Dostawcy, Spółka najpierw przelewa Dostawcy wartość podatku VAT na rachunek VAT Dostawcy, a następnie z uwagi na powstanie nadpłaty w wysokości podatku VAT pierwotnie nieprawidłowo przelanego na rachunek podstawowy (bieżący) Dostawcy, Spółka zwraca się do Dostawcy z prośbą o dokonanie przelewu zwrotnego na rzecz Spółki z rachunku podstawowego (bieżącego), lub

4.  Spółka zwraca się do Dostawcy z propozycją, o której mowa w pkt 1) lub pkt 2) powyżej, a w przypadku odmowy Dostawcy, Spółka najpierw przelewa Dostawcy wartość podatku VAT na rachunek VAT Dostawcy, a następnie z uwagi na powstanie nadpłaty w wysokości podatku VAT pierwotnie nieprawidłowo przelanego na rachunek podstawowy (bieżący) Dostawcy, i fakt, że Dostawca jest wierzycielem Spółki z tytułu innych należności, Spółka zwraca się do Dostawcy z prośbą o zwrot nadpłaconej kwoty (z rachunku bieżącego Dostawcy), a w przypadku braku zwrotu - Spółka dokonuje kompensaty nadpłaconej kwoty z wartością wierzytelności jaką zobowiązana jest zapłacić temu Dostawcy z innego tytułu. Kompensata zostaje dokonana zgodnie z art. 498 k.c.

Dodatkowo, Spółka wyjaśniała, że wszystkie wskazane powyżej płatności są dokonane na rachunek Dostawcy wskazany na tzw. Białej Liście (art. 96b ust. 1 Ustawy VAT).

Odnosząc wyżej cytowane przepisy prawa podatkowego do opisu sprawy przedstawionego we wniosku stwierdzić należy, że opisane powyżej warianty działania wobec dostawców stanowią swoistą „korektę” pierwotnej, błędnej płatności zrealizowanej z pominięciem MPP i zakładają ponowny przelew kwoty podatku VAT wykazanej na otrzymanej od kontrahenta fakturze na rachunek VAT.

Zatem ponownie uregulowane należności z zachowaniem zasad określonych w art. 15d ust. 1 pkt 2 oraz 3 ustawy o CIT, skutkuje zachowaniem prawa do uznania wydatków z tak przeprowadzonych transakcji jako kosztu uzyskania przychodu.

Zaliczenie do kosztów możliwe będzie natomiast w dacie dokonania prawidłowych płatności z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Bowiem z przepisu art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT wynika, że opłacenie faktur zawierających informację o mechanizmie podzielonej płatności z pominięciem tego mechanizmu uniemożliwia zaliczenie do kosztów wydatków z takich faktur. Z kolei w przypadku ich wcześniejszego zaliczenia do kosztów, na podstawie art. 15d ust. 2 ustawy o CIT, koszty powinny zostać zmniejszone (albo zwiększone przychody), w miesiącu dokonania płatności z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności. Z opisu sprawy wynika, że pierwotnie faktury zostały opłacone bez zachowania mechanizmu podzielonej płatności, co uniemożliwiało ich zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów.

Mając na uwadze powyższe, Spółka ma prawo zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodów z tytułu faktur, które początkowo zostały błędnie opłacone, a w następnej kolejności, błąd został naprawiony, w momencie w którym ponowna płatność podatku VAT na rachunek VAT została przelana.

Tym samym w opisanej sprawie nie znajdzie zastosowania wyłączenie z kosztów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

Reasumując stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia:

1.  czy w sytuacji gdy, Wnioskodawca dokonuje płatności, dotyczącej transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców („Prawo przedsiębiorców”), z pominięciem MPP określonego w art. 108a ust. 1a Ustawy VAT, pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy, a następnie finalnie dokonuje ponownego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy w każdym z Wariantów, Spółka będzie miała możliwość zaliczenia poniesionego wydatku z tytułu nabycia towarów i usług, potwierdzonych fakturami VAT, do kosztów uzyskania przychodów, tj. sankcja przewidziana w art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT nie będzie miała zastosowania – jest prawidłowe,

2.  jeżeli stanowisko Spółki w zakresie pytania z pkt 1 jest prawidłowe, to czy termin ostatecznego przelewu kwoty VAT na rachunek VAT Dostawcy będzie miał wpływ na moment rozpoznania przez Spółkę kosztu uzyskania przychodu – jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).