Czy powstanie przychód w skutek nieodpłatnego przekazania licencji ? Czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku u źródła ? Czy nieodpłatne przekazanie licencji stanowi import usług zgodnie z ustawą o VAT?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek (z dnia 20 kwietnia 2022r.), o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie stwierdzenia czy w skutek przekazania na rzecz Wnioskodawcy licencji powstanie u niego przychód z nieodpłatnych świadczeń oraz czy powstanie obowiązek podatkowy w tzw. „podatku u źródła”?

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 sierpnia 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej jako: „Wnioskodawca”, „Instytut”) jest(....) jednostką naukową prowadzącą działalność naukowo - badawczą w zakresie (…).

Instytut prowadzi swoją działalność na podstawie Statutu (dalej: „Statut"). W myśl § 5a wskazanego aktu prawnego, do podstawowych zadań statutowych Instytutu należy prowadzenia badań (…), działanie na rzecz (...).

Instytut prowadzi szeroką współpracę z uczelniami, instytutami badawczymi i towarzystwami naukowymi, w szczególności w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych. Dba również o ciągły rozwój międzynarodowej współpracy naukowej, poprzez(...).

Ważnym celem w działalności Wnioskodawcy jest (...).

Zdarza się, że do Wnioskodawcy zgłaszają się wszelkiego rodzaju partnerzy zagraniczni nie będący podmiotami powiązanymi z Instytutem w rozumieniu ustawy o CIT, tacy jak (…), (…) (dalej: „Partnerzy") chętni do przekazania Instytutowi darmowych licencji na oprogramowanie naukowe przeznaczone dla studentów/doktorantów pracujących nad badaniami naukowymi. Przykładowo są to programy (…).

W/w licencje nie są przekazywane jako wsparcie działalności Instytutu. Przekazanie licencji stanowi formę przywiązania klientów do produktów partnerów Wnioskodawcy, co potencjalnie może przełożyć się na zwiększenie ich przychodów. Podmiotom tym zależy, żeby do ich oprogramowania mieli dostęp studenci oraz doktoranci. Osoby te podczas przyszłej pracy poza strukturami instytutu z pewnością wybiorą bowiem znane im oprogramowania, z których mieli już okazje korzystać.

Podkreślić należy, iż Instytut z własnej inicjatywy nie dokonałby zakupu przedmiotowych oprogramowań, gdyż posiada oprogramowanie wytworzone we własnym zakresie, o znacznie większej przydatności dla celów jego działalności niż to, które otrzymuje od Partnerów.

Przekazywane na rzecz Wnioskodawcy oprogramowania to tzw. licencje akademickie. Nie dają one możliwości korzystania z ich funkcji komercyjnie.

W związku z powyższym, pojawiają się pytania odnośnie właściwych zasad opodatkowania wyżej opisanych działań.

W uzupełnieniu wniosku z 18 lipca 2022 r., które wpłynęło 22 lipca 2022 r. wskazali Państwo m.in. że:

I.  Przedmiotowe licencje, wykorzystywane są przez studentów i doktorantów Instytutu, w przeprowadzanych przez nich badaniach. Licencje nie są przez Wnioskodawcę użytkowane w celach komercyjnych, co więcej, wykorzystywanie ich we wskazany sposób zostało zabronione na łamach treści umów dotyczących przekazania oprogramowania, zawartych pomiędzy Instytutem a Partnerami.

II.  Jak wskazano w akapicie drugim opisu stanu faktycznego wniosku, do podstawowych zadań statutowych Instytutu należy prowadzenia badań naukowych, działanie na rzecz (…). Wnioskodawca podkreśla, że licencje wykorzystywane są przez studentów i doktorantów Instytutu w przeprowadzanych przez nich badaniach co wskazuje na niewątpliwy związek sposobu wykorzystywania licencji z celem statutowym Wnioskodawcy, którym jest kształcenie liderów środowiska naukowego.

III.  Stanowiące przedmiot niniejszego wniosku licencje mają charakter end-user. Są one wykorzystywane przez Instytut na jego własne cele (kształcenie studentów, doktorantów) a także nie ma miejsca ich udostępnianie na rzecz innych podmiotów. Wnioskodawca nie wykorzystuje licencji komercyjnie, ponadto, nie posiada on nawet prawa do takiego działania (jak wyżej wskazano, zabraniają tego umowy zawarte z Partnerami).

IV.  Wnioskodawca nie jest zobowiązany do żadnych wzajemnych świadczeń na rzecz licencjodawców. Umowy zawarte pomiędzy Instytutem a Partnerami nie przewidują obowiązku jakichkolwiek działań, które miałby on podejmować w związku z otrzymaniem licencji. Jak już zostało podkreślone w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, kontrahenci zagraniczni przekazują na rzecz Instytutu licencje celem swoistej reklamy swojego produktu. Niektóre z zawartych pomiędzy stronami umów przewidują zatem jedynie konieczność oznaczania rodzaju użytego oprogramowania na dokumentach sporządzonych za jego pomocą. Nie stanowi to jednak świadczenia wzajemnego, a jedynie sposób realizacji przysługujących twórcy programu praw autorskich.

Pytania

1.  Czy wskutek nieodpłatnego przekazania na rzecz Wnioskodawcy licencji, dojdzie do powstania u niego przychodu z nieodpłatnych świadczeń? – (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

2.  W sytuacji odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1, tj. uznania, że wskutek nieodpłatnego przekazania na rzecz Wnioskodawcy licencji dojdzie do powstania u niego przychodu z nieodpłatnych świadczeń, to czy dochód ten korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

3.  Czy w sytuacji nieodpłatnego przekazania na rzecz Wnioskodawcy licencji, powstanie po jego stronie obowiązek podatkowy w podatku u źródła? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, wskutek nieodpłatnego przekazania na jego rzecz licencji, nie dojdzie do powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt. 2 ustawy o CIT przychodem jest m.in. wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawodawca nie sprecyzował jednak, co należy rozumieć poprzez pojęcie „nieodpłatny”. W myśl stanowiska zawartego w interpretacji indywidualnej z dnia 31.08.2021 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0112-KDIL2-1.4011.564.2021.3.MKA, "Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.”

Wskazana wyżej interpretacja pojęcia „nieodpłatny” kładzie szczególny nacisk na aspekt finansowy przeprowadzonej transakcji. Zysk z takiego przekazania, niewątpliwie odnoszą Partnerzy Wnioskodawcy, którzy oprogramowanie przekazują. Udostępnienie przedmiotowych licencji za pośrednictwem Instytutu stanowi dla wskazanych podmiotów swoistą reklamę, z uwagi na fakt, iż licencje trafiają bezpośrednio do ich grupy docelowej - studentów i doktorantów.

Ponadto, jak wskazano w przytoczonej interpretacji indywidualnej, dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu. W przedmiotowym przypadku, korzyści uzyskują Partnerzy przekazujący na rzecz Wnioskodawcy licencje, zatem uznać należy, że transakcja ta nie odbywa się „ich kosztem”, a wręcz przeciwnie, uzyskują oni z tego wymierne zyski.

Jak już wskazano w opisie stanu faktycznego niniejszej sprawy, w przedmiotowym przypadku Instytut otrzymuje licencje od zagranicznych podmiotów. Oprogramowanie, następnie użytkowane jest przez studentów oraz doktorantów Instytutu. Przekazywane licencje dotyczą programów, których użyteczność w działalności Wnioskodawcy jest na niskim poziomie. Oprogramowanie to ma charakter tzw. licencji akademickich. Nie dają one możliwości korzystania z ich funkcji komercyjnie. Wnioskodawca nie ma możliwości wykonać na takiej licencji badań oraz udostępniać ich wyników.

Otrzymane oprogramowanie nie jest konieczne dla funkcjonowania Wnioskodawcy, gdyż posiada on własne programy, o lepszych walorach z punktu widzenia nauki. W sytuacji gdy wskazane nieodpłatne przekazanie nie miałoby miejsca, Instytut nie dokonałby odpłatnego nabycia udzielanych mu przez partnerów licencji. Instytut podkreśla, że w związku z faktem, iż nie miał zamiaru nabywać oprogramowań od Partnerów, nie dochodzi do żadnej oszczędności po jego stronie.

Wobec powyższego, nie ulega wątpliwości, że przekazanie licencji na oprogramowanie skutkuje powstaniem korzyści po stronie Partnerów przekazujących. Z punktu widzenia Wnioskodawcy, posiadanie przedmiotowych licencji jest obojętne.

Mając powyższe na względzie, wskutek nieodpłatnego przekazania na jego rzecz licencji, nie dojdzie do powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

Ad. 2

W ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1, tj. uznania, że wskutek nieodpłatnego przekazania na rzecz Wnioskodawcy licencji dojdzie do powstania u niego przychodu z nieodpłatnych świadczeń, to dochód ten korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Zgodnie art. 17 ust. 1 pkt. 4 ustawy o CIT wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c. których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego – w części przeznaczonej na te cele. Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 2 sierpnia 2016 r„ sygn. akt II FSK 3765/14 „Warunkiem koniecznym skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. jest przeznaczenie i wydatkowanie dochodu na jeden z celów statutowych wymienionych w tym przepisie." W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z działalnością naukową, która wprost wskazana jest w powyższej regulacji.

W myśl natomiast art. 17 ust. 1b ustawy o CIT, zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a.

Z powyższego wynika, że możliwość skorzystania ze zwolnienia ustanowionego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT została uzależniona od przeznaczenia dochodu na wskazane w tym przepisie cele.

Jak już wyżej wskazano, statutowym celem działalności Instytutu jest(...). Ważnym celem działalności Wnioskodawcy jest także (…).

Wobec powyższego, nie ulega wątpliwości, że działalność Wnioskodawcy ma charakter naukowy, ponadto ma ścisły związek z kształceniem studentów. Przekazywane licencje służą nie samemu Instytutowi, a szeregowi kształcących się osób, którym są udostępniane jako licencje akademickie. W związku z tym jasno i wyraźnie widoczne jest powiązanie ewentualnego dochodu powstałego w związku z udzieleniem przez Partnerów nieodpłatnych świadczeń z celami wskazywanymi w art 17 ust. 1 pkt. 4 ustawy o CIT.

Mając na uwadze powyższe, w sytuacji odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1, tj. uznania, że wskutek nieodpłatnego przekazania na rzecz Wnioskodawcy licencji dojdzie do powstania u niego przychodu z nieodpłatnych świadczeń, to dochód ten korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Ad . 3

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji nieodpłatnego przekazania na rzecz Wnioskodawcy licencji, nie powstanie po jego stronie obowiązek podatkowy w podatku u źródła.

Jak już wskazano, Instytut otrzymuje od szeregu Partnerów licencje na nieodpłatne korzystanie z ich programów. Większość podmiotów udzielających dotychczas licencji na rzecz Wnioskodawcy, jest instytucjami zagranicznymi, posiadającymi rezydencję podatkową poza granicami Polski.

Według art. 3 ust. 2 ustawy o CIT, w przypadku gdy podatnicy nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tyko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21 ust 1 ustawy o CIT, stanowi zaś. że podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) ustala się w wysokości 20% przychodów.

W myśl art. 26 ust. 1 ustawy o CIT osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b. 2d i 2e. w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Według stanowiska WSA w Gliwicach, zawartego w wyroku z dnia 25.01.2018 r„ sygn. I SA/GI969/17 „Podatek u źródła należy pobrać od każdej płatności dokonywanej przez polskiego przedsiębiorcę na rzecz zagranicznego podmiotu z tytułów wskazanych w art. 21 ust. 1 updop., a fakt otrzymania płatności od polskiego podmiotu wskazuje, że nierezydent osiągnął dochody (przychody) na terytorium Polski, które podlegają opodatkowaniu w Polsce. Podmioty, które nie posiadają na terytorium Polsce siedziby lub zakładu (oddziału), a świadczą na rzecz skarżącej usługi poza granicami Polski, obciąża ograniczony obowiązek podatkowy (z uwzględnieniem przepisów Konwencji), o którym mowa w art 3 ust. 2 updop., zaś wypłacając zagranicznym kontrahentom wynagrodzenie za wykonane usługi, zobowiązanym jest się do potrącenia podatku u źródła, o  którym mowa w art. 21 ust. 1 updop”.

Wobec powyższego, należy uznać, że podstawową kwestią przesądzającą o tym czy zaistnieje w danym przypadku obowiązek pobrania podatku u źródła, będzie fakt zaistnienia odpłatności danej transakcji. By ustalić znaczenie pojęcia „odpłatności” należy posłużyć się orzecznictwem. NSA w swoim wyroku z dnia 4.11.2020 r„ sygn. II FSK 1669/18, wyjaśnia, że ustawodawca wiąże obowiązek płatnika z dokonaną przez niego wypłatą należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 updop., a nie z faktem ponoszenia ekonomicznego ciężaru. Zatem pod pojęciem „wypłaty” dla potrzeb określenia obowiązku płatnika podatku u źródła należy rozumieć faktyczne przekazanie środków pieniężnych należnych za wykonanie usługi, czy nabyte towary podmiotowi osiągającego przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 updop."

W niniejszym stanie faktycznym nie zaistnieje obowiązek ustanowiony w art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, z uwagi na brak odpłatności transakcji przekazania licencji na rzecz Wnioskodawcy. Partnerzy, dokonują przekazania oprogramowania z własnej woli, celem reklamy świadczonych przez siebie usług. Instytut nie przekazuje w zamian za to żadnych świadczeń, a w szczególności nie dokonuje zapłaty żadnych sum pieniężnych. Jak zostało podkreślone w wyżej przytoczonym orzeczeniu NSA, pod pojęciem „wypłaty” dla potrzeb określenia obowiązku płatnika podatku u źródła należy rozumieć faktyczne przekazanie środków pieniężnych. W przedmiotowej sytuacji, przekazanie takie niewątpliwie nie ma miejsca, nie dochodzi do żadnej wypłaty środków pieniężnych, zatem po stronie Wnioskodawcy nie zaistnieją obowiązki płatnika w podatku u źródła.

Wobec powyższego, w sytuacji nieodpłatnego przekazania na rzecz Wnioskodawcy licencji, nie powstanie po jego stronie obowiązek podatkowy w podatku u źródła.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie pytań nr 1 i 3 jest prawidłowe.

Odstępuje od dokonania uzasadnienia w ww. zakresie.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że skoro stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 uznano za prawidłowe, bezprzedmiotowa stała się ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2. Pytanie to ma bowiem charakter warunkowy, tj. jego zasadność jest uzależniona od uznania stanowiska dotyczącego pytania nr 1 za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy jedynie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (pytań oznaczonych we wniosku nr 1,2,3). W pozostałym zakresie wniosku, wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-  Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

-  Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1, art. 14r § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.