Czy Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji wskazanych we wniosku transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 dokonywanych na rynku SPO... - Interpretacja - 0111-KDIB2-1.4010.597.2022.1.AR

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 16 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.597.2022.1.AR

Temat interpretacji

Czy Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji wskazanych we wniosku transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 dokonywanych na rynku SPOT - do źródła przychodów z innych źródeł.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji wskazanych we wniosku transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 dokonywanych na rynku SPOT - do źródła przychodów z  innych źródeł.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

X S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą na terytorium RP, jest polskim rezydentem i w całości rozlicza swoje przychody w Polsce. Jest spółką specjalizującą się w produkcji, wykończaniu i sprzedaży tkanin. Ten rodzaj działalności stanowi główne źródło przychodów Spółki. Spółka uzyskuje także inne przychody w tym ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. W październiku 2013 r. Spółka nabyła uprawnienia do emisji CO2 na ryku wtórnym a obecnie w roku 2022 dokonała sprzedaży części tych uprawnień na rynku giełdowym. Nabywcą uprawnień do emisji CO2 była

Y S.A., z którym to podmiotem Spółka ma zawartą umowę w przedmiocie m.in. nabywania i zbywania uprawnień do emisji CO2 na rynku kasowym. Spółka posiada swój rachunek związany z obrotem uprawnieniami do emisji CO2 prowadzony przez Y S.A. Sprzedaż uprawnień do emisji CO2 została zrealizowana na podstawie dziewięciu zleceń sprzedaży:

1)  zlecenie z dnia (...) czerwca 2022 r. z okresem ważności zlecenia na dzień (...) czerwca 2022 r. od godziny 10:08 do godziny 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone tego samego dnia (...) czerwca 2022 r. Faktura VAT Nr (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia, tj.: (...) czerwca 2022 r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN,

2)  zlecenie z dnia (...) czerwca 2022 r. z okresem ważności zlecenia na dzień (...) czerwca 2022 r. od godziny 11:58 do godziny 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w  zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone tego samego dnia (...) czerwca 2022 r. Faktura (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia, tj.: (...) czerwca 2022 r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN.

3)  zlecenie z dnia (...) czerwca 2022 r. z okresem ważności zlecenia na dzień (...) czerwca 2022  r. od godziny 10:18 do godziny 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w  zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w  zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone tego samego dnia (...) czerwca 2022 r. Faktura VAT Nr (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia, tj.: (...) czerwca 2022 r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN.

4)  zlecenie z dnia (...) czerwca 2022 r. z okresem ważności zlecenia na dzień (...) czerwca 2022 r. od godziny 12:38 do godziny 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w  zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone tego samego dnia (...) czerwca 2022 r. Faktura VAT Nr (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia, tj.: (...) czerwca 2022 r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN.

5)  zlecenie z dnia (...) lipca 2022 r. z okresem ważności zlecenia od (...)  lipiec 2022 r. od godziny 13:36 do (...) lipca 2022 r. do godz. 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w  zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone w dniu zlecenia (...) lipca 2022 r. Faktura VAT Nr (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia, tj.: (...) lipca 2022 r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN.

6)  zlecenie z dnia (...) lipca 2022 r. z okresem ważności zlecenia na dzień (...) lipca 2022 r. od godziny 13:36 do godziny 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w  zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone tego samego dnia (...) lipca 2022 r. Faktura VAT Nr (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia (...) lipca 2022r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN.

7)  zlecenie z dnia (...) sierpnia  2022 r. z okresem ważności zlecenia na dzień (...) sierpnia 2022 r. od godziny 10:08 do godziny 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w  zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone tego samego dnia (...)  sierpnia 2022 r. Faktura VAT Nr (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia, tj.: (...) sierpnia 2022 r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN.

8)  zlecenie z dnia (...) sierpnia 2022 r. z okresem ważności zlecenia na dzień (...) sierpnia 2022 r. od godziny 11:08 do godziny 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w  zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone tego samego dnia (...) sierpnia 2022 r. Faktura VAT Nr (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia, tj.: (...) sierpnia 2022r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN.

9)  zlecenie z dnia (...) sierpnia 2022 r. z  okresem ważności zlecenia na dzień (...) sierpnia 2022 r. od godziny 12:53 do godziny 18:00; rodzaj uprawnienia EUA (uprawnienia do emisji CO2), rodzaj transakcji SPOT, identyfikacja zlecającego jako sprzedawcy - S, wskazana w zamówieniu ilość uprawnień podlegających sprzedaży, wskazany w  zamówieniu limit ceny sprzedaży w dniu realizacji zlecenia, rynek sprzedaży - Giełda ICE (Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie), zlecenie nie przeznaczone do dyspozycji maklera. Przyjęcie przedmiotowego zlecenia zostało potwierdzone tego samego dnia (...) sierpnia 2022 r. Faktura VAT Nr (…) dokumentująca dostawę uprawnień do emisji CO2 została wystawiona w dniu zlecenia, tj.: (...) czerwca 2022 r. Cena transakcji w EURO, podatek VAT w PLN.

Opisane powyżej dziewięć zleceń sprzedaży uprawnień do emisji CO2 (dalej zlecenia sprzedaży) zawarte przez Spółkę to kontrakty typu SPOT. Transakcje na rynku SPOT charakteryzują się tym, że dochodzi do sprzedaży walut lub innych instrumentów finansowych (w tym uprawnień do emisji CO2) w zamian za walutę. Spot jest to tak zwany rynek natychmiastowy, gotówkowy oraz rzeczywisty czyli realizacja sprzedaży następuje niezwłocznie po zawarciu umowy sprzedaży, zapłata także następuje niezwłocznie po zawarciu umowy i dostawa przedmiotu transakcji także następuje niezwłocznie po zawarciu umowy. Przedmiotem sprzedaży na tym rynku SPOT mogą być surowce, waluty, towary, papiery wartościowe inne prawa majątkowe w tym uprawnienia do emisji CO2. W  transakcjach SPOT aktywa będące przedmiotem sprzedaży wyceniane są po aktualnym kursie obowiązującym w miejscu sprzedaży. W przypadku opisanych dziewięciu transakcji sprzedaży miejscem sprzedaży była Giełda ICE Intercontinental Exchange (ICE/ECX) z siedzibą w Londynie. Mimo że, operacja finansowa na rynku SPOT jest błyskawiczna, natychmiastowa to w praktyce trwa od jednego do dwóch dni roboczych, ten czas potrzebny jest na zaksięgowanie operacji, a także wykrycie i eliminację ewentualnych błędów. Rynek transakcji SPOT to odwrotność rynku terminowego gdyż rynek terminowy charakteryzuje się tym, że operacja finansowa jest realizowana w przyszłości i po cenie terminowej z dostawą przedmiotu transakcji w przyszłości. Na rynku SPOT wszystkie transakcje kasowe realizowane są od razu oznacza to, że zapłata i dostarczenie uprawnień następuje niezwłocznie po zawarciu transakcji. Opisane powyżej dziewięć transakcji sprzedaży spełniają każda z nich kryteria sprzedaży instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2) na rynku SPOT.

Nadto opisane powyżej dziewięć transakcji sprzedaży nie były transakcjami terminowymi dokonanymi na rynku terminowym. Żadna z opisanych transakcji sprzedaży nie spełniała cech kontraktu futures, tj. cech instrumentu finansowego, będącego rodzajem umowy, zawartej pomiędzy kupującym/sprzedającym a giełdą, w której sprzedający zobowiązuje się sprzedać określony instrument bazowy (może nim być uprawnienie do emisji CO2) za ściśle określoną cenę w ściśle oznaczonym w przyszłości terminie. Cena, według której strony przeprowadzą transakcje w przyszłości, zwana jest ceną terminową (ang. futurę price), zaś dzień, w którym strony zobowiązane są przeprowadzić transakcję to data rozliczenia (ang. settlement datę) lub data dostawy (ang. delivery datę). W praktyce oznacza to, że zapłata i dostarczenie towaru może nastąpić po kilku miesiącach lub latach od zawarcia transakcji. Treść kontraktu typu futures zawiera regulacje dotyczące gwarancji wykonania kontraktu przez strony, nadto gwarancji dla takiego kontraktu udziela izba rozliczeniowa (ang. clearing house), która, wymaga od stron transakcji uiszczenia depozytu zabezpieczającego, liczonego jako procent od wartości zawieranej transakcji. Wszystkie kontrakty futures są instrumentami finansowymi podlegającymi standaryzacji poszczególnych elementów transakcji, m.in. ceny, terminu wykonania transakcji czy sposobu ich rozliczenia. Spółka dokonując sprzedaży uprawnień do emisji CO2 na warunkach opisanych powyżej oczywiście nie była stroną kontraktu terminowego futures. Żadna z  opisanych transakcji sprzedaży nie spełniała cech kontraktu terminowego typu forward, gdzie standaryzacja nie występuje jak przy kontraktach terminowych futures, a poszczególne elementy kontraktu jak cena, wolumen transakcji, data dostawy uprawnień są negocjowane przez każdą ze stron. Transakcje terminowe typu forward są realizowane na rynkach pozagiełdowych. Spółka dokonując sprzedaży uprawnień do emisji CO2 na warunkach opisanych powyżej oczywiście nie była stroną kontraktu terminowego forward.

Żadna z opisanych transakcji sprzedaży nie spełniała cech kontraktu na opcje. Opcja to prawo, które daje właścicielowi możliwość kupna (opcje cali) lub sprzedaży (opcje put) składnika aktywów (aktywem może być uprawnienie do emisji CO2) w pewnym przyszłym terminie po określonej cenie. Cena ta jest określana na początku kontraktu i nazywana jest ceną wykonania. W kontraktach na opcje na początku kontraktu płaci się cenę za nabycie opcji, którą nazywa się premią opcyjną, która wpływa na ewentualną stratę spowodowaną zmiennością w czasie ceny aktywa będącego przedmiotem opcji. Żadna z opisanych dziewięciu transakcji sprzedaży zrealizowanych przez Spółkę nie była kontraktem na opcje czyli na prawa które miałyby być zrealizowane w przyszłości, kontrakty te były bowiem zrealizowane na rynku natychmiastowej sprzedaży w cenie z dnia zlecenia sprzedaży na giełdzie ICE.

Żadna z opisanych transakcji sprzedaży nie spełniała cech transakcji typu swap których przedmiotem byłoby zasady dostaw w określonym dłuższym czasie uprawnień do emisji CO2 i zasady płatności rozłożone w czasie za sprzedaż tych uprawnień do emisji CO2 . Swap to instrument finansowy w postaci umowy, określającej zasady dostaw danego aktywa i  wzajemnych płatności pomiędzy stronami, których wysokość uzależniona jest od przyjętego przez strony parametru rynku np. rynkowej wartości emisji CO2 odnoszonej do wartości CER, tj. do wartości jednostki stworzonej w celu wspierania redukcji emisji gazów cieplarnianych w ramach Protokołu z Kioto. Wzrost na rynku wartości parametru przyjętego przez strony do wzajemnych rozliczeń powoduje, że jedna ze stron umowy kompensuje drugiej stronie konsekwencje zmian wartości objętego umową parametru bazowego pokrywając różnicę (spread). Natomiast, gdy dojdzie do spadku parametru przyjętego przez strony do wzajemnych rozliczeń - strona ta jest uprawniona do pobrania odpowiedniej kwoty. W zależności od kierunku i skali zmian parametru przyjętego przez strony do wzajemnych rozliczeń, zmianie ulega również kierunek i wielkość transferów między stronami. Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca w żadnej z dziewięciu zrealizowanych transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 nie zawał postanowień dotyczących długotrwałej współpracy stron, której przedmiotem miałyby być dostawy uprawnień do emisji CO2 i rozliczeń stron w przyszłości za te dostawy z uwzględnieniem fluktuacji w czasie ceny rynkowej uprawnień do emisji CO2 do ceny jednostki CER.

Żadna z opisanych transakcji sprzedaży nie spełniała cech innego instrumentu pochodnego którego wartość w czasie byłaby wyznaczana przez instrument bazowy o których to instrumentach mowa w art. 2 ust.1 pkt2 lit c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Przedmiotem dziewięciu transakcji sprzedaży dokonanych przez Spółkę były uprawnienia do emisji CO2, których wartość nie zależała od jakichkolwiek instrumentów bazowych lecz była to wartość samoistna wyznaczona przez rynek giełdowy dla konkretnego instrumentu finansowego jakim było uprawnienie do emisji CO2. Dokonane dziewięć transakcji opisanych powyżej nie były także instrumentami pochodnymi w rozumieniu art.3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, których cena miałaby być ustalana w  przyszłości z uwzględnieniem instrumentu bazowego, tj. instrumentu finansowego lub pochodnego instrumentu finansowego czy towaru.

Żadna z dziewięciu dokonanych transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 nie zabezpieczała żadnego innego kontraktu Spółki ani żadna z nich nie była czynnością, która miałyby zmierzać do zniwelowania lub zniesienia jakiegokolwiek ryzyka innej transakcji Spółki. Każda z dokonanych transakcji sprzedaży stanowiła samoistną operację zawartą w  celu osiągnięcie zysku i żadna z tych transakcji nie była powiązana z podstawową działalnością operacyjną Spółki.

Spółka dokonując sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w ramach prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała przychód z każdej z opisanych wyżej dziewięciu transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2. Spółka powzięła wątpliwość czy przychody z opisanych powyżej i  dokonanych dziewięciu transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 na rynku SPOT należy zakwalifikować do źródła przychodów z kapitałów czy też do źródła przychodów z  ogólnej działalności Spółki.

OPIS ZDARZENIA PRZYSZŁEGO

X S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą na terytorium RP, jest polskim rezydentem i w całości rozlicza swoje przychody w Polsce. Jest spółką specjalizującą się w produkcji, wykończaniu i sprzedaży tkanin. Ten rodzaj działalności stanowi główne źródło przychodów Spółki. Spółka uzyskuje także inne przychody w tym ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. W październiku 2013 roku Spółka nabyła uprawnienia do emisji CO2 na ryku wtórnym. W roku 2022 dokonała sprzedaży części tych uprawnień na rynku giełdowym. Spółka zamierza dokonać kolejnych transakcji sprzedaży posiadanych uprawnień do emisji CO2. Nabywcą uprawnień do emisji CO2 będzie Y S.A. z którym to podmiotem Spółka ma zawartą umowę w przedmiocie m.in. nabywania i zbywania uprawnień do emisji CO2 na rynku kasowym. Spółka posiada swój rachunek związany z  obrotem uprawnieniami do emisji CO2 prowadzony przez Y S.A. Sprzedaż uprawnień do emisji CO2 będzie realizowana na podstawie zleceń sprzedaży. Każde zlecenie sprzedaży uprawnień do emisji CO2 będzie zawierało okres ważności zlecenia określony na jeden góra dwa dni do jego realizacji, ze wskazaniem godzin trwania zlecenia. Każde zlecenie będzie zawierało przedmiot sprzedaży, którym będzie uprawnienie EUA (uprawnienie do emisji CO2). Każde zlecenie będzie realizowane na rynku SPOT czyli z obowiązkiem natychmiastowej dostawy uprawnień EUA i z obowiązkiem natychmiastowej zapłaty ceny po zawarciu transakcji sprzedaży. W każdym przypadku zlecenia sprzedaży uprawnień EUA Spółka będzie bezpośrednim sprzedawcą. W każdym zleceniu będzie wskazana ilość uprawnień EUA podlegająca sprzedaży. W każdym przypadku zlecenia sprzedaży będzie wskazany limit ceny sprzedaży czyli zlecenie nie będzie do dyspozycji maklera. W każdym przypadku zlecenia sprzedaży będzie ono realizowana na giełdzie. W każdym przypadku Spółka będzie w posiadaniu dokumentu przyjęcia zlecenia a każda sprzedaż będzie dokumentowana fakturą VAT ze wskazanym przedmiotem sprzedaży (uprawnienia EUA), ilością przedmiotu sprzedaży, ceną w EURO (VAT w PLN). Każda z transakcji sprzedaży będzie spełniała kryteria sprzedaży instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2) na rynku SPOT.

Nadto żadna z planowanych transakcji sprzedaży nie będzie transakcją terminową. Żadna z  planowanych transakcji sprzedaży nie będzie spełniała cech kontraktu futures, tj. cech instrumentu finansowego, będącego rodzajem umowy, zawartej pomiędzy kupującym/sprzedającym a giełdą, w której sprzedający zobowiązuje się sprzedać określony instrument bazowy (może nim być uprawnienie do emisji CO2) za ściśle określoną cenę w  ściśle oznaczonym w przyszłości terminie. Cena, według której strony przeprowadzą takie transakcje w przyszłości, zwana jest ceną terminową (ang. futurę price), zaś dzień, w którym strony zobowiązane są przeprowadzić transakcję to data rozliczenia (ang. settlement datę) lub data dostawy (ang. delh/ery datę). W  praktyce oznacza to, że zapłata i dostarczenie towaru może nastąpić po kilku miesiącach lub latach od zawarcia transakcji. Treść kontraktu typu futures zawiera regulacje dotyczące gwarancji wykonania kontraktu przez strony, nadto gwarancji dla takiego kontraktu udziela izba rozliczeniowa (ang. clearing house), która, wymaga od stron transakcji uiszczenia depozytu zabezpieczającego, liczonego jako procent od wartości zawieranej transakcji. Wszystkie kontrakty futures są instrumentami finansowymi podlegającymi standaryzacji poszczególnych elementów transakcji, m.in. ceny, terminu wykonania transakcji czy sposobu ich rozliczenia. Spółka dokonując sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w przyszłości nie będzie stroną kontraktu terminowego futures. Żadna z planowanych transakcji sprzedaży nie będzie spełniała cech kontraktu terminowego typu forward, gdzie standaryzacja nie występuje jak przy kontraktach terminowych futures, a poszczególne elementy kontraktu jak cena,

wolumen transakcji, data dostawy uprawnień są negocjowane przez każdą ze stron. Transakcje terminowe typu forward są realizowane na rynkach pozagiełdowych. Spółka dokonując sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w przyszłości nie będzie stroną kontraktu terminowego forward.

Żadna z przyszłych transakcji sprzedaży nie będzie spełniała cech kontraktu na opcje. Opcja to prawo, które daje właścicielowi możliwość kupna (opcje cali) lub sprzedaży (opcje put) składnika aktywów (aktywem może być uprawnienie do emisji CO2) w pewnym przyszłym terminie po określonej cenie. Cena ta jest określana na początku kontraktu i nazywana jest ceną wykonania. W kontraktach na opcje na początku kontraktu płaci się cenę za nabycie opcji, którą nazywa się premią opcyjną, która wpływa na ewentualną stratę spowodowaną zmiennością w czasie ceny aktywa będącego przedmiotem opcji. Planowane przez Spółkę transakcje sprzedaży nie będą kontraktami na opcje czyli na prawa które miałyby być zrealizowane w dalszej przyszłości.

Żadna z przyszłych transakcji sprzedaży nie będzie spełniała cech transakcji typu swap których przedmiotem byłoby zasady dostaw w określonym dłuższym czasie uprawnień do emisji CO2 i zasady płatności rozłożone w czasie za sprzedaż tych uprawnień do emisji CO2 . Swap to instrument finansowy w postaci umowy, określającej zasady dostaw danego aktywa i wzajemnych płatności pomiędzy stronami, których wysokość uzależniona jest od przyjętego przez strony parametru rynku np. rynkowej wartości emisji CO2 odnoszonej do wartości CER, tj. do wartości jednostki stworzonej w celu wspierania redukcji emisji gazów cieplarnianych w ramach Protokołu z Kioto. Wzrost na rynku wartości parametru przyjętego przez strony do wzajemnych rozliczeń powoduje, że jedna ze stron umowy kompensuje drugiej stronie konsekwencje zmian wartości objętego umową parametru bazowego pokrywając różnicę (spread). Natomiast, gdy dojdzie do spadku parametru przyjętego przez strony do wzajemnych rozliczeń - strona ta jest uprawniona do pobrania odpowiedniej kwoty. W  zależności od kierunku i skali zmian parametru przyjętego przez strony do wzajemnych rozliczeń, zmianie ulega również kierunek i wielkość transferów między stronami. Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca w planowanych transakcjach sprzedaży uprawnień EUA nie będzie zawierał postanowień dotyczących długotrwałej współpracy stron, której przedmiotem miałyby być dostawy uprawnień do emisji CO2 i rozliczeń stron w dalszej przyszłości z uwzględnieniem fluktuacji w czasie ceny rynkowej uprawnień do emisji CO2 do ceny jednostki CER.

Żadna z planowanych transakcji sprzedaży nie będzie spełniała cech innego instrumentu pochodnego którego wartość w czasie byłaby wyznaczana przez instrument bazowy o  których to instrumentach mowa w art. 2 ust.1 pkt 2 lit c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Przedmiotem przyszłych transakcji sprzedaży, będzie instrument finansowy (uprawnia do emisji CO2), których wartość nie będzie uzależniona od jakichkolwiek instrumentów bazowych lecz która to wartość będzie wyznaczona przez rynek giełdowy dla tego konkretnego instrumentu finansowego jakim będzie uprawnienie do emisji CO2.

Planowane transakcje sprzedaży nie będą instrumentami pochodnymi o których mowa w  art.  2 ust. 1 pkt 2 lit c-i ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w rozumieniu art. 3 pkt 28a tej samej ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, których cena miałaby być ustalana w przyszłości z uwzględnieniem instrumentu bazowego, tj. instrumentu finansowego lub pochodnego instrumentu finansowego czy towaru.

Planowane transakcje sprzedaży uprawnień do emisji CO2 nie będą zabezpieczały żadnego innego kontraktu Spółki ani żadna z nich nie będzie czynnością zmierzającą do zniwelowania lub zniesienia jakiegokolwiek ryzyka innej transakcji Spółki. Każda z planowanych transakcji sprzedaży będzie stanowiła samoistną operację zawartą w celu osiągnięcie zysku i żadna z  planowanych transakcji nie będzie powiązana z podstawową działalnością operacyjną Spółki. Spółka ma wątpliwość czy przychód, który będzie osiągnięty ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 na rynku SPOT należy zakwalifikować do źródła przychodów z kapitałów czy też do źródła przychodów z ogólnej działalności Spółki.

Pytania

Do zaistniałych stanów faktycznych

1)  Czy dla celów obliczenia wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji dziewięciu transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 dokonanych na rynku SPOT, tj. z  realizacją dostawy uprawnień do emisji CO2 niezwłocznie po zawarciu umowy sprzedaży i  niezwłoczną zapłatą ceny wyrażonej w EURO i ustalonej w warunkach giełdy ICE - do źródła przychodów z innych źródeł?

Do zdarzenia przyszłego

2)  Czy dla celów obliczenia wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji planowanych transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2, które będą dokonane na rynku SPOT, tj. z realizacją dostawy uprawnień do emisji CO2 niezwłocznie po zawarciu umowy sprzedaży i niezwłoczną zapłatą ceny wyrażonej w EURO i ustalonej w warunkach giełdy ICE - do źródła przychodów z innych źródeł?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, dla celów obliczenia wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji dziewięciu transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 zrealizowanych na rynku SPOT, tj. z realizacją dostawy uprawnień do emisji CO2 niezwłocznie po zawarciu umowy sprzedaży i niezwłoczną zapłatą ceny wyrażonej w EURO i ustalonej w  warunkach giełdy ICE - do źródła przychodów z innych źródeł.

Kwalifikacja przychodów z tytułu transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych.

Z dniem 1 stycznia 2018 r. do ustawy CIT wprowadzone zostały nowe regulacje statuujące po stronie podatników podatku dochodowego od osób prawnych obowiązek wyodrębniania przychodów z zysków kapitałowych oraz przychodów z innych źródeł. W myśl art. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa pdop”), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. Konsekwencją powyższej regulacji prawnej jest konieczność odrębnego określania przez podatnika wyniku podatkowego, tj. dochodu lub straty z każdego z tych dwóch kategorii źródeł przychodu oraz brak możliwości odliczania straty poniesionej z jednego źródła przychodów od dochodu osiągniętego z  drugiego źródła przychodów. W art. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca określił zamknięty katalog kategorii przychodów, które powinny być kwalifikowane do źródła - zyski kapitałowe. W kontekście stanu faktycznego w niniejszej sprawie na szczególną uwagę zasługuje treść art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) oraz e) ustawy o  podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z treścią tych regulacji za przychody z  zysków kapitałowych uważa się m.in.: przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit b) ustawy pdop), a także ze zbycia praw, o których mowa w lit. a)-c) (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit e) ustawy pdop.

Definicja pochodnych instrumentów finansowych dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

W myśl art. 4a pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przez pochodne instrumenty finansowe rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)- i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z obecnym brzemieniem art. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi w  rozumieniu ustawy są:

1)papiery wartościowe;

2)niebędące papierami wartościowymi:

a)  tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,

b)  instrumenty rynku pieniężnego,

c)  opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,

d)  opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,

e)  opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,

f)   niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

g)  instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,

h)  kontrakty na różnicę,

i)   opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

j)   uprawnienia do emisji.

Treść przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi obejmuje regulacje zawierające się w definicji pochodnych instrumentów finansowych w  rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o pdop. Jak wynika z powyższego - uprawnienia do emisji są instrumentem finansowym odrębnie wymienionym przez ustawodawcę i nie są objęte definicją podatkową pochodnych instrumentów finansowych zawartą w ww. artykule ustawy pdop. Powyższe nie wyłącza jednak możliwości, iż istota kontraktu, którego przedmiotem byłoby uprawnienie do emisji CO2 może skutkować, że sama transakcja może kwalifikować czynność sprzedaży do pojęcia pochodnych instrumentów finansowych, którego cena zależeć będzie od wartości instrumentu bazowego przyjętego przez strony do ustalenia ceny sprzedaży pochodnego instrumentu finansowego jakim jest uprawnienie do emisji CO2. Z tych względów konieczne było opisanie istoty transakcji objętych definicją pochodnych instrumentów finansowych w celu porównania cech tych transakcji z  transakcjami rzeczywiście przeprowadzonymi, których przedmiotem były emisje CO2.

Definicja instrumentów pochodnych zawarta w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, o których to instrumentach pochodnych mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i) tej ustawy.

W myśl art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi - ilekroć w ustawie jest mowa o: instrumentach pochodnych - rozumie się przez to opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena lub wartość zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników, oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.

Treść ww. przepisu ma znaczenie interpretacyjne dotyczące wykładni przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i), która to regulacja obejmuje nie tylko pojęcia: opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową ale również inne instrumenty pochodne, których definicja została wskazana w treści art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Kwalifikacja przychodów z tytułu transakcji z udziałem instrumentów finansowych do właściwego źródła przychodów.

Z uwagi na brzmienie przepisów art. 7, art. 7b i art. 4a pkt 22 ustawy o pdop, wskazać należy, że kwalifikując przychody osiągane przez podatnika z tytułu transakcji z udziałem instrumentów finansowych należy w pierwszej kolejności ustalić, czy spełniają one ustawową definicję pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż wyłącznie w przypadku instrumentów spełniających definicję ustawową można mówić o przychodach ze źródła jakim są zyski kapitałowe. W  przypadku instrumentów niespełniających definicji ustawowej, nawet jeśli stanowiłyby one instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, przychody osiągane ze sprzedaży tych instrumentów lub z ich wykorzystaniem należy zawsze kwalifikować do źródła przychodów z innych źródeł. Kolejną kwestią wymagającą rozstrzygnięcia jest określenie charakteru danej transakcji z udziałem instrumentu finansowego w celu ustalenia czy transakcja taka nie spełnia cech kwalifikujących ją do pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o pdop oraz czy transakcja taka nie zabezpiecza przychodów albo kosztów niezaliczanych do zysków kapitałowych. Co do zasady bowiem przychody osiągane z tytułu transakcji sprzedaży lub innych transakcji z  udziałem pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o pdop, powinny być kwalifikowane do źródła - zyski kapitałowe. Wyjątek dotyczy jednak pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów niezaliczanych do zysków kapitałowych czyli instrumentów zabezpieczających przychody lub koszty z pozostałej działalności podatnika, które powinny być zaliczane do przychodów z  pozostałej działalności podatnika (zob. interpretacja indywidualna DKIS (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej) z 15 lutego 2018 r., Znak: 0111- KDIB1-3.4010.9.2018.2.JKT; interpretacja indywidulana DKIS z dnia 26 kwietnia 2018 r. Znak: 0111- KDIB2-1.4010.72.2018.2.BKD); interpretacja indywidulana z 23 kwietnia 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-1.4510.75.2018.1 .JP).

Z powyższego wynika, że do źródła przychodów z pozostałej działalności podatnika powinny być kwalifikowane przychody/straty osiągane przez podatnika z tytułu: realizacji transakcji z  udziałem instrumentów finansowych, które nie posiadają na gruncie ustawy o pdop statutu pochodnych instrumentów finansowych (art. 4a pkt 22 ustawy o pdop w zw. z art. 2 ust. 1 pkt lit. c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi) oraz pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o pdop, których celem jest zabezpieczenie dochodu/starty z pozostałej działalności podatnika (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) w zw. z art. 4a pkt 22 ustawy o pdop, w zw. z art. 2 ust. 1 pkt lit. c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi). Natomiast przychody/straty z tytułu realizacji transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych, które nie zabezpieczają dochodu/straty z pozostałej działalności podatnika należy kwalifikować do źródła - zyski kapitałowe.

Pochodne instrumenty finansowe o charakterze zabezpieczającym i niezabezpieczającym Pojęcia pochodnych instrumentów finansowych o charakterze zabezpieczającym i  niezabezpieczającym nie zostały zdefiniowane wprost w przepisach prawa podatkowego. W interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe przyjmuje się, iż przez pochodne instrumenty finansowe o charakterze niezabezpieczającym należy rozumieć takie instrumenty, które stanowią samoistne, niezależne, niezwiązane z podstawowym przedmiotem działalności podatnika, operacje mające na celu osiągnięcie zysku z  posiadanego kapitału (zob. DKIS w interpretacji indywidualnej z 15 lutego 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.9.2018.2.JKT). Natomiast przez instrumenty o charakterze zabezpieczającym rozumie się instrumenty, które nie są samoistne lecz których zasadniczym celem jest zapewnienie stosownego zabezpieczenia dla określonego rodzaju działalności podatnika lub dla danego kontraktu podatnika i które z taką działalnością lub kontraktem można powiązać (zob. DKIS w interpretacji indywidualnej z 15 lutego 2018 r., Znak 0111-KDIB1-3.4010.9.2018.2.JKT).

Podsumowanie dotyczące zaistniałych stanów faktycznych

Mając powyższe uwagi na względzie i zgodnie z opisem zaistniałego stanu faktycznego, każda z dziewięciu transakcji zawartych przez Spółkę z Y S.A., których przedmiotem była sprzedaż uprawnień do emisji CO2 na rynku SPOT, na rynku giełdowym z ceną giełdową z dnia zlecenia sprzedaży, z niezwłoczną realizacją dostawy i niezwłoczną zapłatą - przyjąć należy, że ich cechy skutkują, iż każda z dokonanych dziewięciu transakcji była samoistna, żadna nie zabezpieczała żadnej innej transakcji Spółki ani nie była z inną transakcją w jakikolwiek sposób powiązana. Przedmiotem każdej z dziewięciu transakcji była sprzedaż instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2 - art. 2 ust.1 pkt 2 lit. j) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi), który to instrument finansowy nie jest pochodnym instrumentem finansowym w rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o pdop. Stan faktyczny dotyczący każdej z dziewięciu dokonanych transakcji sprzedaży wyklucza jednocześnie aby transakcje te mogły być zakwalifikowane jako pochodne instrumenty finansowe z udziałem instrumentu bazowego w postaci uprawnień do emisji w tym aby były to kontrakty terminowe a także opcje, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym miałby być inny instrument finansowy lub pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi lub towar lub inny przedmiot rozumiany jako instrument bazowy od którego uzależniona byłaby cena instrumentu pochodnego w tym pochodnego instrumentu finansowego w rozumieniu ustawy pdop. W każdym z opisanych dziewięciu stanów faktycznych dotyczących sprzedaży uprawnień do emisji CO2 sprzedaż nastąpiła na rynku natychmiastowym (SPOT) a cena sprzedaży tego instrumentu finansowego wynikała wyłącznie z ceny giełdowej z dnia sprzedaży i nie była pomiędzy stronami uzgadniana ani nie była ceną uzależnioną od wartości jakiegokolwiek instrumentu bazowego o którym mowa w  art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i) w zw. z art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

W przedmiotowej sprawie potencjalne zastosowanie mógłby znaleźć art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b, lub e ustawy pdop, gdyż dyspozycją tego przepisu objęte zostały sytuacje, gdzie podatnik uzyskuje przychód/ponosi stratę z tytułu transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy pdop. Biorąc pod uwagę brzmienie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b), i e) ustawy o pdop, oraz uwagi dotyczące wykładni pojęć zawartych w treści tych regulacji a także iż przedmiotem niniejszego wniosku jest określenie prawidłowej kwalifikacji do celów podatkowych wyniku osiąganego przez Spółkę z tytułu transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 opisanych w stanie faktycznym rozstrzygnięcia wymaga przede wszystkim kwestia charakteru zawartych transakcji. W tym miejscu - w ślad za opisem transakcji objętych definicją pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu pdop ponownie wskazuję, że transakcje sprzedaży zostały dokonane na rynku SPOT, tj. z  niezwłoczną realizacją dostawy uprawnień oraz z niezwłocznym obowiązkiem zapłaty z  dostawę. Żadna z dokonanych transakcji nie była kontraktem terminowym futures ani forward. Żadna z dziewięciu transakcji sprzedaży nie była kontraktem na opcje. Żadne z  opisanych transakcji sprzedaży nie spełniała cech transakcji typu swap. Żadne z opisanych transakcji sprzedaży nie spełniała cech innego instrumentu pochodnego którego wartość w  czasie byłaby wyznaczana przez instrument bazowy o których to instrumentach mowa w  art. 2 ust.1 pkt 2 lit c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Przedmiotem transakcji dokonanych przez Spółkę były uprawnienia do emisji CO2, których wartość nie zależała od jakichkolwiek instrumentów bazowych lecz była to wartość samoistna wyznaczona przez rynek giełdowy dla konkretnego instrumentu finansowego jakim było uprawnienie do emisji CO2 w danym dniu. Dokonane dziewięć transakcji opisanych w  zaistniałym stanie faktycznym nie były także instrumentami pochodnymi w rozumieniu art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, których cena miałaby być ustalana w przyszłości z uwzględnieniem instrumentu bazowego, tj. instrumentu finansowego lub pochodnego instrumentu finansowego czy towaru. Każda z dziewięciu opisanych w zaistniałym stanie faktycznym transakcji sprzedaży była samoistna i  nieuzależniona od jakichkolwiek innych warunków i jednocześnie żadna z tych transakcji nie była transakcją terminową. Transakcje o takich cechach jak opisane w zaistniałym stanie faktycznym są transakcjami z udziałem instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2) lecz nie stanowią pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy pdop. Zdaniem Spółki, w tych okolicznościach faktycznych przychody ze zbycia instrumentu finansowego jakim są uprawnienia do emisji CO2 nie mogą być zaliczone do źródła przychodów – zyski kapitałowe, gdyż przedmiot sprzedaży nie jest pochodnym instrumentem finansowym a co skutkuje, że przychody osiągnięte ze zbycia tego instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2) powinny być zaliczane do przychodów z pozostałej działalności podatnika. Wynik z tej transakcji powinien być kwalifikowany przez Wnioskodawcę do źródła przychodów z innych źródeł. Dla celów obliczenia wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 opisanych w  przedmiotowym wniosku jako zaistniały stan faktyczny - do źródła przychodów z innych źródeł.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, dla celów obliczenia wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji planowanych transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2, które będą dokonane na rynku SPOT, tj. z realizacją dostawy uprawnień do emisji CO2 niezwłocznie po zawarciu umowy sprzedaży i niezwłoczną zapłatą ceny wyrażonej w  EURO i  ustalonej w warunkach giełdy ICE - do źródła przychodów z innych źródeł.

Kwalifikacja przychodów z tytułu transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych.

Z dniem 1 stycznia 2018 r. do ustawy CIT wprowadzone zostały nowe regulacje statuujące po stronie podatników pdop obowiązek wyodrębniania przychodów z zysków kapitałowych oraz przychodów z innych źródeł. W myśl art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. Konsekwencją powyższej regulacji prawnej jest konieczność odrębnego określania przez podatnika wyniku podatkowego, tj. dochodu lub straty z każdego z tych dwóch kategorii źródeł przychodu oraz brak możliwości odliczania straty poniesionej z  jednego źródła przychodów od dochodu osiągniętego z drugiego źródła przychodów. W  art. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca określił zamknięty katalog kategorii przychodów, które powinny być kwalifikowane do źródła - zyski kapitałowe. W kontekście stanu faktycznego w niniejszej sprawie na szczególną uwagę zasługuje treść art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) oraz e) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z treścią tych regulacji za przychody z zysków kapitałowych uważa się m.in.: przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z  wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit b) ustawy pdop), a także ze zbycia praw, o których mowa w lit. a-c (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit e) ustawy pdop.

Definicja pochodnych instrumentów finansowych dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

W myśl art. 4a pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przez pochodne instrumenty finansowe rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z obecnym brzemieniem art. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi w  rozumieniu ustawy są:

1)papiery wartościowe;

2)niebędące papierami wartościowymi:

a)  tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,

b)  instrumenty rynku pieniężnego,

c)  opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,

d)  opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,

e)  opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,

f)   niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

g)  instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,

h)  kontrakty na różnicę,

i)   opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

j)   uprawnienia do emisji.

Treść przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi obejmuje regulacje zawierające się w definicji pochodnych instrumentów finansowych w  rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o pdop. Jak wynika z powyższego - uprawnienia do emisji są instrumentem finansowym odrębnie wymienionym przez ustawodawcę i nie są objęte definicją podatkową pochodnych instrumentów finansowych zawartą w art. 4a pkt  22 ustawy pdop. Powyższe nie wyłącza jednak możliwości, iż istota kontraktu, którego przedmiotem byłoby uprawnienie do emisji CO2 może skutkować, że sama transakcja może kwalifikować czynność sprzedaży do pojęcia pochodnych instrumentów finansowych, którego cena zależeć będzie od wartości instrumentu bazowego przyjętego przez strony do ustalenia ceny sprzedaży pochodnego instrumentu finansowego jakim jest uprawnienie do emisji CO2. Z tych względów konieczne było opisanie istoty transakcji objętych definicją pochodnych instrumentów finansowych w celu porównania cech tych transakcji z  transakcjami, które są planowane do przeprowadzenia przez Spółkę a których przedmiotem będą emisje CO2.

Definicja instrumentów pochodnych zawarta w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, o których to instrumentach pochodnych mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i tej ustawy W myśl art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi - ilekroć w  ustawie jest mowa o instrumentach pochodnych - rozumie się przez to opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena lub wartość zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników, oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego;

Treść ww. przepisu ma znaczenie interpretacyjne dotyczące wykładni przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i), która to regulacja obejmuje nie tylko pojęcia: opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową ale również inne instrumenty pochodne, których definicja została wskazana w treści art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Kwalifikacja przychodów z tytułu transakcji z udziałem instrumentów finansowych do właściwego źródła przychodów.

Z uwagi na brzmienie przepisów art. 7, art. 7b i art. 4a pkt 22 ustawy o pdop, wskazać należy, że kwalifikując przychody, które będą osiągane przez podatnika z tytułu transakcji z udziałem instrumentów finansowych należy w pierwszej kolejności ustalić, czy spełniają one ustawową definicję pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż wyłącznie w przypadku instrumentów spełniających definicję ustawową można mówić o przychodach ze źródła jakim są zyski kapitałowe. W  przypadku instrumentów niespełniających definicji ustawowej, nawet jeśli stanowiłyby one instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, przychody osiągane ze sprzedaży tych instrumentów lub z ich wykorzystaniem należy zawsze kwalifikować do źródła przychodów z innych źródeł. Kolejną kwestią wymagającą rozstrzygnięcia jest określenie charakteru danej transakcji z udziałem instrumentu finansowego w celu ustalenia czy transakcja taka nie będzie spełnia cech kwalifikujących ją do pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o pdop oraz czy transakcja taka nie będzie zabezpieczała przychodów albo kosztów niezaliczanych do zysków kapitałowych. Co do zasady bowiem przychody osiągane z tytułu transakcji sprzedaży lub innych transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o  pdop, powinny być kwalifikowane do źródła - zyski kapitałowe. Wyjątek dotyczy jednak pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów niezaliczanych do zysków kapitałowych czyli instrumentów zabezpieczających przychody lub koszty z pozostałej działalności podatnika, które powinny być zaliczane do przychodów z  pozostałej działalności podatnika (zob. interpretacja indywidualna Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z 15 lutego 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.9.2018.2.JKT; interpretacja indywidulana DKIS z dnia 26 kwietnia 2018 r., Znak: 0111- KDIB2-1.4010.72.2018.2.BKD; interpretacja indywidulana z 23 kwietnia 2018 r., Znak: 0111-KDIB2- 1.4510.75.2018.1.JP). Z powyższego wynika, że do źródła przychodów z pozostałej działalności podatnika powinny być kwalifikowane przychody/straty osiągane przez podatnika z tytułu: realizacji transakcji z udziałem instrumentów finansowych, które nie posiadają na gruncie ustawy o pdop statutu pochodnych instrumentów finansowych (art. 4a pkt 22 ustawy o pdop w zw. z art. 2 ust. 1 pkt lit. c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi) oraz pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o pdop, których celem jest zabezpieczenie dochodu/starty z pozostałej działalności podatnika (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) w zw. z art. 4a pkt 22 ustawy o pdop w zw. z art. 2 ust. 1 pkt lit. c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi). Natomiast przychody/straty z tytułu realizacji transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych, które nie zabezpieczają dochodu/straty z pozostałej działalności podatnika należy kwalifikować do źródła - zyski kapitałowe.

Pochodne instrumenty finansowe o charakterze zabezpieczającym i niezabezpieczającym Pojęcia pochodnych instrumentów finansowych o charakterze zabezpieczającym i  niezabezpieczającym nie zostały zdefiniowane wprost w przepisach prawa podatkowego. W interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe przyjmuje się, iż przez pochodne instrumenty finansowe o charakterze niezabezpieczającym należy rozumieć takie instrumenty, które stanowią samoistne, niezależne, niezwiązane z podstawowym przedmiotem działalności podatnika, operacje mające na celu osiągnięcie zysku z  posiadanego kapitału (zob. DKIS w interpretacji indywidualnej z 15 lutego 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.9.2018.2.JKT). Natomiast przez instrumenty o charakterze zabezpieczającym rozumie się instrumenty, które nie są samoistne lecz których zasadniczym celem jest zapewnienie stosownego zabezpieczenia dla określonego rodzaju działalności podatnika lub dla danego kontraktu podatnika i które z taką działalnością lub kontraktem można powiązać (zob. DKIS w interpretacji indywidualnej z 15 lutego 2018 r., Znak 0111-KDIB1-3.4010.9.2018.2.JKT).

Podsumowanie dotyczące planowanych zdarzeń przyszłych

Mając powyższe uwagi na względzie i zgodnie z opisem planowanych transakcji sprzedaży uprawnień EUA, każda z planowanych transakcji będzie zawarta przez Spółkę z Y S.A. Przedmiotem każdej z planowanych transakcji będzie sprzedaż uprawnień do emisji CO2 na rynku SPOT, na rynku giełdowym z ceną giełdową z dnia zlecenia sprzedaży z niezwłoczną realizacją dostawy i niezwłoczną zapłatą. Cechy planowanych transakcji skutkują, iż każda z  niech będzie samoistna i jednocześnie nie będzie zabezpieczała żadnej innej transakcji Spółki ani nie będzie z inną transakcją Spółki w jakikolwiek sposób powiązana. Przedmiotem każdej z planowanych transakcji będzie sprzedaż instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2 - art. 2 ust.1 pkt 2 lit. j) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi). Uprawnienie do emisji CO2 jako samoistny przedmiot transakcji sprzedaży na rynku SPOT nie jest pochodnym instrumentem finansowym w rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o podp. Stan faktyczny dotyczący planowanych transakcji sprzedaży wyklucza jednocześnie aby transakcje te mogły być zakwalifikowane jako pochodne instrumenty finansowe z udziałem instrumentu bazowego w postaci uprawnień do emisji w tym aby były to kontrakty terminowe a także opcje, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym miałby być inny instrument finansowy lub pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi lub towar lub inny przedmiot rozumiany jako instrument bazowy od którego uzależniona byłaby cena instrumentu pochodnego w tym pochodnego instrumentu finansowego w rozumieniu ustawy pdop. W każdej z planowanych sprzedaży uprawnień do emisji CO2 na rynku natychmiastowym (SPOT) cena sprzedaży tego instrumentu finansowego będzie wynikała wyłącznie z ceny giełdowej i jednocześnie nie będzie to cena uzależniona od wartości jakiegokolwiek instrumentu bazowego o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c)-i) w zw. z  art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi W planowanych sprzedażach uprawnień do emisji CO2 potencjalne zastosowanie mógłby znaleźć art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b), lub e) ustawy pdop, gdyż dyspozycją tego przepisu objęte zostały sytuacje, gdzie podatnik uzyskuje przychód/ponosi stratę z tytułu transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy pdop. Biorąc pod uwagę brzmienie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit.  b) i e) ustawy o pdop, oraz uwagi dotyczące wykładni pojęć zawartych w treści tych regulacji a także iż przedmiotem niniejszego wniosku jest określenie prawidłowej kwalifikacji do celów podatkowych wyniku, który ma być osiągnięty przez Spółkę z tytułu planowanych transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 opisanych w stanie faktycznym dotyczącym zdarzenia przyszłego, rozstrzygnięcia wymaga przede wszystkim kwestia charakteru planowanych transakcji. W tym miejscu - w ślad za opisem transakcji objętych definicją pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu pdop ponownie wskazuję, że planowane transakcje sprzedaży będą realizowane na rynku SPOT, tj. z niezwłoczną realizacją dostawy uprawnień oraz z niezwłocznym obowiązkiem zapłaty z dostawę. Żadna z  planowanych transakcji nie będzie kontraktem terminowym futures ani forward. Żadna z  planowanych transakcji sprzedaży nie będzie kontraktem na opcje. Żadne z planowanych transakcji sprzedaży nie będzie spełniała cech transakcji typu swap. Żadna z planowanych transakcji sprzedaży nie będzie spełniała cech innego instrumentu pochodnego którego wartość w czasie byłaby wyznaczana przez instrument bazowy o których to instrumentach mowa w art. 2 ust.1 pkt 2 lit c)-i) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Przedmiotem planowanych przez Spółkę transakcji będą uprawnienia do emisji CO2, których wartość nie będzie zależała od jakichkolwiek instrumentów bazowych lecz będzie to wartość samoistna wyznaczona przez rynek giełdowy. Planowane transakcje nie będą instrumentami pochodnymi w rozumieniu art.3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, których cena miałaby być ustalana w przyszłości z uwzględnieniem instrumentu bazowego, tj. instrumentu finansowego lub pochodnego instrumentu finansowego czy towaru. Każda z  planowanych transakcji sprzedaży będzie samoistna i nie będzie uzależniona od jakichkolwiek innych warunków i jednocześnie żadna z tych planowanych transakcji nie będzie transakcją terminową. Transakcje o takich cechach jak opisane w zdarzeniu przyszłym będą transakcjami z udziałem instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2) lecz nie będą stanowić pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy pdop.

Zdaniem Spółki, w odniesieniu do przyszłych transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 - przychody ze zbycia instrumentu finansowego jakim są uprawnienia do emisji CO2 nie mogą być zaliczone do źródła przychodów - zyski kapitałowe, gdyż przedmiot sprzedaży nie będzie pochodnym instrumentem finansowym a co skutkuje, że przychody osiągnięte ze zbycia w  przyszłości tego instrumentu finansowego (uprawnienia do emisji CO2) powinny być zaliczane do przychodów z pozostałej działalności podatnika. Wynik z przyszłych transakcji powinien być kwalifikowany przez Wnioskodawcę do źródła przychodów z innych źródeł. Dla celów obliczenia wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, Spółka powinna kwalifikować wynik z tytułu realizacji przyszłych transakcji sprzedaży uprawnień do emisji CO2 opisanych w przedmiotowym wniosku jako zdarzenie przyszłe - do źródła przychodów z innych źródeł.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Na podstawie art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2022 r., poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.