Temat interpretacji
Podmiot X, będący Członkiem Zarządu w Spółce zależnej, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy w związku z przedstawionym opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego Podmiot X, będący Członkiem Zarządu w Spółce zależnej, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „Ustawa o CIT”).
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 września 2022 r. (wpływ 5 września 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca – spółka akcyjna (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest czynnym podatnikiem VAT, będącym polskim rezydentem podatkowym, podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia na rzecz klientów usług retargetingu cyfrowego w oparciu o tzw. real-time bidding technology w cyfrowych sieciach reklamowych (dalej: „Technologia”).
Grupa Kapitałowa, której częścią jest Wnioskodawca (dalej: „Grupa Kapitałowa”), wypracowała szereg rozwiązań w postaci algorytmów i programów służących do rozwoju strategii marketingowych w Internecie. Dodatkowo, Grupa Kapitałowa oferuje usługi polegające na wykorzystaniu innowacyjnych technologii pozwalających na precyzyjne dobieranie odbiorców reklam w celu zwiększenia ilości sprzedaży produktów przez klienta (dalej: „Usługi”). Ponadto w skład Grupy Kapitałowej wchodzą spółki, skupiające się na tworzeniu i udostępnianiu oprogramowania dla firm w obszarze social media marketingu i obsługi klienta, a także wsparcia działań dot. content marketingu oraz influencer marketingu.
Spółka pełni rolę podmiotu holdingowego. Co więcej, Wnioskodawca świadczy ponadto usługi m.in. w zakresie udostępniania Technologii oraz usługi wsparcia dla spółek z Grupy Kapitałowej. Innym podmiotem działającym w Grupie Kapitałowej jest spółka będąca polskim rezydentem podatkowym, polskim podatnikiem VAT, która pełni rolę centrum usług wspólnych (dalej: „Spółka zależna”, „CUW” ), w której Wnioskodawca posiada 100% udziałów. Główną działalnością Spółki zależnej jest świadczenie usług wsparcia m.in. administracyjnych, technicznych i innych dla spółek z Grupy Kapitałowej.
Zgodnie z art. 201 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1526 ze zm., winno być : „Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm. ”; dalej: „K.s.h.”), organem prowadzącym sprawy Spółki zależnej jest Zarząd, który reprezentuje Spółkę zależną we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych, jak również we wszelkich sprawach nie zastrzeżonych przepisami prawa. Zarząd Spółki zależnej składa się z dwóch Członków, tj. Prezesa Zarządu oraz Członka Zarządu (Członek Zarządu zwany dalej jako: „Podmiot X” lub „Osoba X”), którzy zostali powołani uchwałą wspólników Spółki zależnej (dalej: „Uchwała”).
Podmiot X powołany na Członka Zarządu nie posiada udziałów w CUW, powiązań rodzinnych (opisanych w art. 11a ust. 2 pkt 3 Ustawy o CIT oraz majątkowych (również tych wskazanych w art. 11a ust. 2 pkt 1 lit. a i lit. b Ustawy o CIT). Ponadto Podmiot X zawarł w 2019 roku, tj. blisko na dwa lata przed powołaniem go na Członka Zarządu spółki zależnej, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej umowę na świadczenie usług doradztwa prawnego (tj. w zakresie wsparcia w przeciwdziałaniu praktykom korupcyjnym w Grupie Kapitałowej). Umowa ta obowiązuje na dzień złożenia niniejszego wniosku. Na podstawie powyższej umowy Podmiot X uzyskuje comiesięczne wynagrodzenie ryczałtowe. Przedmiotowe usługi skierowane są do wszystkich podmiotów wchodzących w skład Grupy Kapitałowej w tym także Spółki. Jak sama nazwa wskazuje, usługi te dotyczą sprawowania nadzoru nad Grupą Kapitałową pod kątem przeciwdziałania praktykom korupcyjnym zarówno wewnątrz samej Grupy Kapitałowej, jak i w relacjach Grupy Kapitałowej na zewnątrz, tj. w kontakcie z jej klientami czy dostawcami.
Równocześnie Osoba X nie była powiązana ze Spółką w inny sposób na moment powołania jej na Członka Zarządu (kryterium powiązania oceniane w oparciu o stan prawny obowiązujący od dnia 1 stycznia 2019 r., tj. art. 11a Ustawy o CIT). Osoba X powołana na Członka Zarządu nie ma miejsca zamieszkania na terytorium lub w kraju wymienionym w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 2 (winno być: „art. 11j ust. 2”) Ustawy o CIT.
Ponadto Osoba X powołana na Członka Zarządu Spółki zależnej, nie pełni żadnej funkcji w Spółce, tj. nie wchodzi w skład organu zarządzającego ani Rady Nadzorczej Wnioskodawcy, nie jest Prokurentem Spółki. Nie posiada ona również w sposób pośredni lub bezpośredni akcji Spółki lub innych praw do udziału w zyskach, stratach lub majątku Wnioskodawcy. Podmiot X nie ma ponadto powiązania rodzinnego (opisanego w art. 11a ust. 2 pkt 3 Ustawy o CIT). Podmiot X nie jest również przez Wnioskodawcę zatrudniony na podstawie umowy o pracę w rozumieniu art. 25 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 1320 ze zm. – winno być: Dz.U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.; dalej: „K.p.”) ale w 2017 roku, tj. blisko cztery lata przed powołaniem go na Członka Zarządu CUW Podmiot X zawarł w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej umowę na świadczenie usług doradztwa prawnego, która to obowiązuje na dzień złożenia niniejszego wniosku. Powyższa umowa i świadczone na jej podstawie przez Osobę X usługi dotyczą sensu stricte usług doradztwa prawnego i podatkowego, w tym głównie w zakresie obsługi korporacyjnej Spółki. Tytułem świadczenia powyższych usług doradztwa prawnego Osoba X w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej uzyskuje comiesięczne wynagrodzenie ustalone pomiędzy Spółką a Osobą X. Ponadto zdarza się, że Osoba X występuje jako pełnomocnik w imieniu Spółki i reprezentuje ją m.in. przy zawieraniu bieżących umów, których stroną jest Spółka, w tym umów zlecenia, o świadczenie usług, reprezentuje Spółkę jako pełnomocnik przy dokonywaniu czynności z członkami zarządu w trybie art. 379 § 1 K.s.h. Zdarza się także, że Osoba X reprezentuje poszczególnych akcjonariuszy Spółki na zwyczajnych oraz nadzwyczajnych zgromadzeniach akcjonariuszy Spółki zgodnie z postanowieniami zawartymi w przepisach K.s.h.
W związku z powyższym, Wnioskodawca powziął wątpliwość czy Podmiot X stanowi dla niego podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT.
W uzupełnieniu wniosku wskazaliście Państwo m.in., że:
1)Wnioskodawca prowadzi działalność w formie spółki akcyjnej. Zgodnie z regulującym jej funkcjonowanie art. 368 Kodeksu Spółek Handlowych (Dz. U. z 2022, poz. 1467 ze zm., dalej: „K.s.h.”), to zarząd prowadzi sprawy Spółki oraz ją reprezentuje. Na dzień 1 września 2022 r., zarząd Spółki składa się z pięciu osób. Ponadto, Wnioskodawca pragnie wskazać, iż zarząd Spółki podejmuje kluczowe decyzje w czynnościach sądowych i pozasądowych oraz wszelkich sprawach i czynnościach nie zastrzeżonych przepisami prawa. W skład zarządu wchodzą osoby, które zajmują się poszczególnymi aspektami funkcjonowania Spółki w tym np.: Dyrektor Finansowy odpowiada za politykę finansową, księgową czy administrację, Prezes Zarządu skupia się na zarządzaniu pionem strategicznym, zaś Członek Zarządu ds. Technologicznych odpowiada za dział rozwijający technologię, sprawuje kontrole i podejmuje kluczowe decyzje co do programistów czy działu IT Spółki.
Tak, jak zostało wskazane w treści opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego Wniosku, pomimo iż Spółka zawarła z Podmiotem X umowę na świadczenie usług doradztwa prawnego, to w praktyce podmiotem/organem podejmującym wszelkie decyzje dotyczące Spółki, jest jej zarząd. Innymi słowy, doradztwo prawne polega na świadczeniu usług prawnych, w ramach których nie mieści się podejmowanie decyzji więżących się z zarządzaniem Spółką, a co jedynie doradzanie zarządowi i wskazywanie potencjalnych rozwiązań lub ewentualności takich rozwiązań. Finalne decyzje są wyłączną kompetencją zarządu Wnioskodawcy.
2)Podmiot X posiada pełnomocnictwa, które umożliwiają mu reprezentowanie Spółki w konkretnych sytuacjach, wśród których mieści się m.in. składanie wniosku w imieniu Spółki o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, reprezentowanie przed organami podatkowymi, reprezentowanie w sprawach związanych z Krajowym Rejestrem Sądowym, podpisywanie rachunków, a także inne jednorazowe pełnomocnictwa w szczególności związane z posiadanymi przez nią udziałami w innych podmiotach (np. reprezentowanie Wnioskodawcy na określonym zgromadzeniu wspólników podmiotu zależnego).Każdorazowo, w przypadku pojawienia się czynności bądź sprawy, która może zostać załatwiona w ramach usług świadczonych przez Podmiot X (np. czynności dotyczących spraw podatkowych czy prawnych) Podmiot X po przedstawieniu opisu sprawy zarządowi Spółki i stwierdzeniu przez zarząd Spółki, że sprawa nie wymaga osobistego stawiennictwa lub działania zarządu Spółki, otrzymuje upoważnienie do reprezentacji Spółki do tej konkretnej sprawy, natomiast Zarząd Spółki w pełni monitoruje reprezentację oraz działanie Podmiotu X w ramach przyznanego mu pełnomocnictwa.
3)Podmiot X w ramach otrzymanego od Spółki pełnomocnictwa nie podejmuje samodzielnie kluczowych decyzji w jej imieniu lub decyzji mających istotne skutki dla Spółki. Taką rolę pełni Zarząd Spółki. Jak zostało wskazane przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wniosku, Podmiot X nie podejmuje kluczowych decyzji gospodarczych w Spółce. Wnioskodawca ponownie podkreśla, iż Podmiot X nie uczestniczy w funkcjonowaniu Spółki poprzez udział w podejmowaniu decyzji lub możliwości ich zatwierdzania w procesach decyzyjnych przez Wnioskodawcę. Pomimo, iż Podmiot X świadczy usługi doradcze na rzecz Wnioskodawcy, to – w ocenie Spółki – nie posiada on faktycznej zdolności do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych w Spółce, ponieważ to zarząd Spółki podejmuje decyzje wpływające na jej funkcjonowanie. Co więcej, Podmiot X koordynując wsparcie w zakresie usług prawnych w Spółce, nie ma wpływu na wybranie przez Wnioskodawcę konkretnego rozwiązania czy działania mogącego mieć wpływ na działalność Wnioskodawcy, ponieważ to do zarządu Spółki należy pełna decyzyjność i odpowiedzialność.
Pytanie
Czy w związku z przedstawionym opisem stanu faktycznego (winno być: stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego) Podmiot X, będący Członkiem Zarządu w Spółce zależnej, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, w związku z przedstawionym opisem stanu faktycznego (winno być: stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego) Podmiot X, będący Członkiem Zarządu w Spółce zależnej, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. a pkt 4 (winno być: art. 11a ust. 1 pkt 4) Ustawy o CIT.
Uzasadnienie:
a.Określenie kręgu podmiotów powiązanych
Występujące w art. 11a ust. 1 pkt 5 Ustawy o CIT odesłania do art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT wskazuje, że powiązaniami są relacje, o których mowa w tymże przepisie (tj. art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT), czyli powiązania występujące między:
1.podmiotami, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
2.podmiotami, na które wywiera znaczący wpływ ten sam inny podmiot lub małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
3.spółką niemającą osobowości prawnej i jej wspólnikami, oraz
4.podatnikiem i jego zagranicznym zakładem.
Natomiast, zgodnie z art. 11a ust. 2 Ustawy o CIT, przez wywieranie znaczącego wpływu, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 4 lit. a i b Ustawy o CIT, rozumie się:
1.posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w kapitale lub posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających lub posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub
2.faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej lub
3.pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.
Tym samym, aby uznać, że pomioty stanowią dla siebie podmioty powiązane w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT konieczne jest, aby zachodziła któraś z przesłanek opisywanych w powyższych przepisach.
Nie budzi wątpliwości, że Podmiot X, jako Członek Zarządu CUW będącego podmiotem zależnym od Spółki jest podmiotem powiązanym z CUW. Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy wskazane przez ustawodawcę powiązania kapitałowe i zarządcze (art. 11a ust. 2 pkt 1 Ustawy o CIT) oraz powiązania o charakterze rodzinnym (art. 11a ust. 2 pkt 3 Ustawy o CIT) nie budzą wątpliwości i w niniejszym przypadku nie będą miały zastosowania. Podmiot X nie będzie bowiem stanowić dla Wnioskodawcy podmiotu powiązanego w wyniku braku powiązań kapitałowych, tj. brak posiadania przez Podmiot X udziału w kapitale, posiadania prawa głosu w organach kontrolnych Spółki oraz brak prawa do zysku oraz brak pokrewieństwa lub powinowactwa z podmiotami powiązanymi ze Spółką.
Jednakże, mając na uwadze, iż w dalszej części przytoczonych przepisów pojawiają się pojęcia nieostre i niezdefiniowane przez ustawodawcę, zdaniem Wnioskodawcy, wymagają one szczegółowego omówienia.
b.Faktyczna zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych
Jak stanowi ust. 2 pkt 2 wskazanego powyżej przepisu, przez wywieranie znaczącego wpływu, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lit. a i b, rozumie się faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.
Wprowadzenie niniejszej regulacji ma na celu uwzględnienie przy klasyfikacji podmiotów powiązanych podmiotów, które, pomimo że nie zasiadają w podmiotach zarządzających lub kontrolnych, to wywierają znaczący wpływ na działanie firmy. Jako przykład można podać osobę fizyczną, która podejmuje decyzję o zawarciu strategicznej umowy pomimo braku umocowania do podejmowania takich decyzji. Działania takich osób muszą decydować o rozwoju przedsiębiorstwa i jego konkurencyjności. Mogą to być także decyzje o powoływaniu członków organów zarządzających lub kontrolnych. Decyzje takie często są powodowane czynnikami innymi niż gospodarcze/ekonomiczne, przez co mogą nie odzwierciedlać rynkowego charakteru transakcji pomiędzy takimi podatnikami. Obecnie organy podatkowe mają możliwość badania rentowności przedsięwzięć wynikających z decyzji podejmowanych przez takie podmioty.
Niemniej, Wnioskodawca zwraca uwagę, że zgodnie z art. 368 § 1 K.s.h., to zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Co więcej, w myśl art. 372 § 1 K.s.h., prawo członka zarządu do prowadzenia spraw spółki akcyjnej i jej reprezentowania dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki.
Członkowie zarządu spółek akcyjnych nie ponoszą odpowiedzialności względem osób trzecich za działania podejmowane w roli jej organu. W przepisach o spółce akcyjnej brak jest bowiem odpowiednika przepisu art. 299 K.s.h., który statuuje osobistą, acz wyjątkową, odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. za jej zobowiązania.
W związku z art. 38 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm., winno być: „DZ. U. z 2021 poz. 1360”; dalej: „K.c.”), członkowie zarządu są zatem piastunami organu, którzy działają wprost w imieniu tejże osoby prawnej, a ich prawa i obowiązki wynikają z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa oraz postanowień statutu.
Z powyższego wprost wynika, że członkowie zarządu wchodzą w skład organu kolegialnego - zarządu spółki akcyjnej - w jego ramach prowadzą wszystkie sprawy spółki, które nie zostały zastrzeżone dla innych jej organów oraz reprezentują spółkę.
W ocenie Wnioskodawcy, dla przedstawionego stanu faktycznego (winno być: „stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego”) istotne znaczenie ma czy Podmiot X, będący Członkiem Zarządu spółki zależnej spełnia przesłankę z art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT i wywiera znaczący wpływ na Wnioskodawcę.
Odnosząc powyższe do zdarzenia opisanego przez Wnioskodawcę, należy uznać, że w przedstawionej we wniosku sytuacji Osoba X nie uczestniczy w funkcjonowaniu Spółki, poprzez podejmowanie decyzji, czy udział w procesie podejmowania decyzji. Sam fakt doradzania, świadczenia usług prawnych nie stanowi bowiem o wywieraniu znaczącego wpływu na Wnioskodawcę. Reprezentowanie Spółki jako pełnomocnik także nie może świadczyć o wywieraniu takiego wpływu, ponieważ czynności pełnomocnika są de facto czynnościami technicznymi, uzewnętrzniającymi tylko wolę czy decyzję zarządu Spółki wcześniej już przez niego podjętą.
W opisanej sprawie, Podmiot X nie posiada faktycznej zdolności do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez Wnioskodawcę. Faktyczna zdolność oznacza możliwość wpływania na kluczowe decyzje gospodarcze zarówno poprzez sprawowanie formalnych funkcji w Spółce (np. poprzez bycie faktycznym członkiem zarządu), jak również rzeczywistą możliwość takiego wpływu bez formalnego umocowania. Nawet mimo tak szerokiej interpretacji zwrotu „faktyczna zdolność” nie jest możliwe - w ocenie Wnioskodawcy - aby przyjąć, że Podmiot X posiada taką cechę. Konkluzji takiej nie zmienia fakt świadczenia przez Podmiot X usług doradztwa prawnego na rzecz CUW i Wnioskodawcy.
Należy nadmienić także, że interpretacja zwrotu „faktyczna zdolność do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych” nie może zostać sprowadzona od uznania, że każda usługa doradcza powoduje zrealizowanie tej przesłanki. Powinien on - zdaniem Wnioskodawcy - być interpretowany zgodnie z celem jego wprowadzenia. W uzasadnieniu do wprowadzenia wskazanej przesłanki wskazuje się, że: „uwzględnienie tego aspektu ma na celu rozszerzenie katalogu powiązań o sytuację, w której istnieje osoba fizyczna, mogąca w istotny sposób wpływać na kluczowe decyzje gospodarcze podejmowane przez podmiot, pomimo braku formalnego umocowania w organach stanowiących lub kontrolnych. Decyzje te mogą obejmować np. wskazywanie przez osobę fizyczną członków organów zarządzających lub nadzorujących u podatnika, podejmowanie decyzji o rezygnacji z części działalności, wprowadzenie na rynek nowego produktu lub przejęcie pewnego zakresu działalności od podmiotu powiązanego. Decyzje te mogą być powodowane innymi czynnikami niż czysto ekonomiczne i mogą nie odzwierciedlać zachowania podmiotów niepowiązanych w porównywalnych okolicznościach”.
W ocenie Wnioskodawcy oznacza to, że realizacja tej przesłanki powinna sprowadzać się tylko do sytuacji, w których dany podmiot ma istotny wpływ na kluczowe decyzje gospodarcze podmiotu. Spółka stoi na stanowisku, że:
- zarządzanie podmiotem zależnym; czy też
- usługi prawne świadczone pośrednio na rzecz Wnioskodawcy
choć niezmiernie istotne dla prowadzenia działalności gospodarczej, nie powinny być traktowane jako kluczowe do podejmowania istotnych decyzji gospodarczych.
Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Spółki to zarząd Wnioskodawcy będący jedynym organem posiada pełnię kompetencji w zakresie prowadzenia i reprezentowania Spółki. Tym samym, Podmiot X, jako Członek Zarządu spółki zależnej, oraz osoba świadcząca usługi doradztwa prawnego na rzecz CUW i Spółki nie ma możliwości wywierania wpływu (pośrednio lub bezpośrednio) na decyzje Wnioskodawcy oraz istotnego wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych w Spółce.
Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, w związku z przedstawionym opisem stanu faktycznego (winno być: stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego), Podmiot X, będący Członkiem Zarządu w Spółce zależnej, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej „ustawa o CIT”),
Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o podmiotach powiązanych – oznacza to:
a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:
- ten sam inny podmiot lub
- małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
c) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub
ca) spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, i jej komplementariusza, lub
cb) spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1a, i jej wspólnika, lub
d) podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej – spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.
Z kolei stosownie do art. 11a ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT,
za podmiot uważa się osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej oraz zagraniczny zakład. Natomiast powiązania oznaczają relacje, o których mowa w art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, występujące pomiędzy podmiotami powiązanymi.
Jako jedną z przesłanek powiazania pomiędzy podmiotami ustawodawca wskazał „wywieranie znaczącego wpływu” na co najmniej jeden inny podmiot.
Zgodnie z art. 11a ust. 2 ustawy o CIT,
Przez wywieranie znaczącego wpływu, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lit. a i b, stosownie do art. 11a ust. 2 ustawy o CIT, rozumie się:
1.posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:
a.udziałów w kapitale lub
b.praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub
c.udziałów lub praw do udziału w zyskach, stratach, lub majątku, lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub
2.faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub
3.pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.
Ponadto zgodnie z art. 11a ust. 3 ustawy o CIT,
posiadanie pośrednio udziału lub prawa, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, oznacza sytuację, w której jeden podmiot posiada w drugim podmiocie udział lub prawo za pośrednictwem innego podmiotu lub większej liczby podmiotów, przy czym wielkość posiadanego pośrednio udziału lub prawa odpowiada:
1)wielkości udziału albo prawa łączącego dowolne dwa podmioty spośród wszystkich podmiotów uwzględnianych przy ustalaniu posiadania pośrednio udziału lub prawa - w przypadku gdy wszystkie wielkości udziałów lub praw łączących te podmioty są równe;
2)najniższej wielkości udziału lub prawa łączącego podmioty, pomiędzy którymi wielkość posiadanego pośrednio udziału lub prawa jest ustalana - w przypadku gdy wielkości udziałów lub praw łączących te podmioty są różne;
3)sumie wielkości posiadanych pośrednio udziałów lub praw - w przypadku gdy podmioty, pomiędzy którymi wielkość posiadanego pośrednio udziału lub prawa jest ustalana, łączy więcej niż jeden posiadany pośrednio udział lub prawo.
W uzasadnieniu do ustawy nowelizującej z dnia 23 października 2018 r., wprowadzającej m.in. nowe definicje podmiotu powiązanego, projektodawca wskazał, że uwzględnienie tego (tj. wywierania znaczącego wpływu przez osobę fizyczną) aspektu ma na celu rozszerzenie katalogu powiązań o sytuację, w której istnieje osoba fizyczna, mogąca w istotny sposób wpływać na kluczowe decyzje gospodarcze podejmowane przez podmiot, nawet pomimo braku formalnego umocowania w organach stanowiących lub kontrolnych. Decyzje te mogą obejmować np. wskazywanie przez osobę fizyczną członków organów zarządzających lub nadzorujących u podatnika, podejmowanie decyzji o rezygnacji z części działalności, wprowadzeniu na rynek nowego produktu lub przejęciu pewnego zakresu działalności od podmiotu powiązanego (Druk sejmowy Nr 2860).
Analiza regulacji prowadzi do wniosku, że ustawodawca za podmioty powiązane uważa takie podmioty, z których jeden zarządza innym podmiotem (wywiera na niego znaczący wpływ).
Biorąc pod uwagę treść przepisów o podmiotach powiązanych oraz ich celowość, należy stwierdzić, że nie chodzi wyłącznie o uprawnienia o charakterze formalnym (np. udział w zarządzie, radzie nadzorczej spółki lub innego podmiotu), ale również o faktyczny wpływ na kształtowanie decyzji gospodarczych lub kontrolę powiązanego podmiotu.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia czy Wnioskodawca oraz Podmiot X (osoba fizyczna), będący Członkiem Zarządu w spółce zależnej spełniają przesłanki uznania ich za podmioty powiązane stosownie do przepisów art. 11a ust. 1 pkt 4 tej ustawy.
W ocenie Wnioskodawcy, brak jest powiązań pomiędzy Wnioskodawcą a Członkiem Zarządu spółki zależnej, w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT.
Ze stanowiskiem tym jednak nie sposób się zgodzić. Okoliczności przedstawione we wniosku oraz w jego uzupełnieniu, prowadzą bowiem do innych wniosków.
Co prawda Wnioskodawca wskazał, że Podmiot X nie pełni żadnej funkcji w Spółce, tj. nie wchodzi w skład organu zarządzającego ani Rady Nadzorczej Wnioskodawcy, nie jest Prokurentem Spółki. Nie posiada w sposób pośredni lub bezpośredni akcji Spółki lub innych praw do udziału w zyskach, stratach lub majątku Wnioskodawcy w związku z czym nie zostanie spełniona przesłanka określona w art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT. Między podmiotem X a Wnioskodawcą nie występują również powiązania rodzinne (opisane w art. 11a ust. 2 pkt 3 Ustawy o CIT). Podmiot X nie jest również przez Wnioskodawcę zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Co prawda Podmiot X świadczy na rzecz Wnioskodawcy usługi doradztwa prawnego, jednakże, jak Państwo twierdzą w praktyce podmiotem/organem podejmującym wszelkie decyzje dotyczące Spółki, jest jej zarząd. Innymi słowy, doradztwo prawne polega na świadczeniu usług prawnych, w ramach których nie mieści się podejmowanie decyzji wiążących się z zarządzaniem Spółką, a co jedynie doradzanie zarządowi i wskazywanie potencjalnych rozwiązań lub ewentualności takich rozwiązań. Finalne decyzje są wyłączną kompetencją zarządu Wnioskodawcy. Podmiot X posiada pełnomocnictwa, które umożliwiają mu reprezentowanie Spółki w konkretnych sytuacjach, wśród których mieści się m.in. składanie wniosku w imieniu Spółki o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, reprezentowanie przed organami podatkowymi, reprezentowanie w sprawach związanych z Krajowym Rejestrem Sądowym, podpisywanie rachunków, a także inne jednorazowe pełnomocnictwa w szczególności związane z posiadanymi przez nią udziałami w innych podmiotach (np. reprezentowanie Wnioskodawcy na określonym zgromadzeniu wspólników podmiotu zależnego). Każdorazowo, w przypadku pojawienia się czynności bądź sprawy, która może zostać załatwiona w ramach usług świadczonych przez Podmiot X (np. czynności dotyczących spraw podatkowych czy prawnych) Podmiot X po przedstawieniu opisu sprawy zarządowi Spółki i stwierdzeniu przez zarząd Spółki, że sprawa nie wymaga osobistego stawiennictwa lub działania zarządu Spółki, otrzymuje upoważnienie do reprezentacji Spółki do tej konkretnej sprawy, natomiast Zarząd Spółki w pełni monitoruje reprezentację oraz działanie Podmiotu X w ramach przyznanego mu pełnomocnictwa. Podmiot X w ramach otrzymanego od Spółki pełnomocnictwa nie podejmuje samodzielnie kluczowych decyzji w jej imieniu lub decyzji mających istotne skutki dla Spółki. Taką rolę pełni Zarząd Spółki. Podmiot X nie uczestniczy w funkcjonowaniu Spółki poprzez udział w podejmowaniu decyzji lub możliwości ich zatwierdzania w procesach decyzyjnych przez Wnioskodawcę. Pomimo, iż Podmiot X świadczy usługi doradcze na rzecz Wnioskodawcy, to – w ocenie Spółki – nie posiada on faktycznej zdolności do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych w Spółce, ponieważ to zarząd Spółki podejmuje decyzje wpływające na jej funkcjonowanie. Co więcej, Podmiot X koordynując wsparcie w zakresie usług prawnych w Spółce, nie ma wpływu na wybranie przez Wnioskodawcę konkretnego rozwiązania czy działania mogącego mieć wpływ na działalność Wnioskodawcy, ponieważ to do zarządu Spółki należy pełna decyzyjność i odpowiedzialność. Podmiot X w ramach otrzymanego od Spółki pełnomocnictwa nie podejmuje samodzielnie kluczowych decyzji w jej imieniu lub decyzji mających istotne skutki dla Spółki. Taką rolę pełni Zarząd Spółki.
Zauważyć jednak należy, że z opisu sprawy wynika również, iż zdarza się, że Osoba X występuje jako pełnomocnik w imieniu Spółki i reprezentuje ją m.in. przy zawieraniu bieżących umów, których stroną jest Spółka, w tym umów zlecenia, o świadczenie usług, reprezentuje Spółkę jako pełnomocnik przy dokonywaniu czynności z członkami zarządu w trybie art. 379 § 1 K.s.h. Zdarza się także, że Osoba X reprezentuje poszczególnych akcjonariuszy Spółki na zwyczajnych oraz nadzwyczajnych zgromadzeniach akcjonariuszy Spółki zgodnie z postanowieniami zawartymi w przepisach K.s.h.
W związku z powyższym wskazać należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (a konkretnie w art. 11a ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT) wyraźnie zostało wskazane, że podmioty należy uznać za podmioty powiązane, jeżeli osoba fizyczna posiada faktyczną zdolność do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.
W przedstawionej we wniosku sytuacji Osoba X, w ramach zawartej ze Spółką umowy sprawuje nadzór nad Spółką pod kątem przeciwdziałania praktykom korupcyjnym, doradza Spółce w sprawach prawnych i podatkowych, w tym wskazuje potencjalne rozwiązania oraz ich skutki, reprezentuje spółkę przy zawieraniu bieżących umów, których stroną jest Spółka oraz co istotniejsze reprezentuje poszczególnych akcjonariuszy Spółki na zgromadzeniach akcjonariuszy Spółki oraz reprezentuje Spółkę na zgromadzeniu wspólników podmiotu zależnego.
W związku z powyższym zauważyć należy, iż jak wynika z art. 412 § 1, 3, 5 i 7 K.s.h.
§ 1. Akcjonariusz może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu oraz wykonywać prawo głosu osobiście lub przez pełnomocnika.
§ 3. Pełnomocnik wykonuje wszystkie uprawnienia akcjonariusza na walnym zgromadzeniu, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa.
§ 4. Pełnomocnik może udzielić dalszego pełnomocnictwa, jeżeli wynika to z treści pełnomocnictwa.
§ 5. Pełnomocnik może reprezentować więcej niż jednego akcjonariusza i głosować odmiennie z akcji każdego akcjonariusza.
§ 7. Przepisy o wykonywaniu prawa głosu przez pełnomocnika stosuje się do wykonywania prawa głosu przez innego przedstawiciela.
Walne zgromadzenie to najwyższy organ spółki akcyjnej i komandytowo akcyjnej.
Decyzje walnego zgromadzenia podejmowane są przez akcjonariuszy w formie uchwał, które mają moc nadrzędną nad czynnościami podejmowanymi przez pozostałe organy spółki.
Zgodnie z art. 393 K.s.h.
Uchwały walnego zgromadzenia (…) wymaga:
1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów spółki z wykonania przez nich obowiązków;
2) postanowienie dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru;
3) zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego;
4) nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, chyba że statut stanowi inaczej;
5) emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa i emisja warrantów subskrypcyjnych, o których mowa w art. 453 uchwała o emisji warrantów subskrypcyjnych § 2;
6) nabycie własnych akcji w przypadku określonym w art. 362 ograniczenia w nabywaniu akcji własnych przez spółkę § 1 pkt 2 oraz upoważnienie do ich nabywania w przypadku określonym w art. 362 ograniczenia w nabywaniu akcji własnych przez spółkę § 1 pkt 8;
7) zawarcie umowy, o której mowa w art. 7 umowa o zarządzanie spółką zależną lub o przekazywanie zysków.
W świetle powyższego, Osoba X wbrew temu co Państwo twierdzicie, poprzez reprezentowanie akcjonariuszy Spółki na zwyczajnych oraz nadzwyczajnych zgromadzeniach akcjonariuszy Spółki bierze udział w podejmowaniu decyzji w imieniu Spółki oraz ma wpływ na zawieranie przez spółkę umów o zarządzanie spółką zależną lub o przekazywaniu zysków, jak również ma możliwość opiniowania czy doradzania w procesach decyzyjnych Spółki poprzez przedstawienie określonych rozwiązań gospodarczych i ich skutków.
W opisanej sprawie Osoba X posiada zatem faktyczną zdolność do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez Spółkę, za które należy uznać chociażby podjęcie decyzji na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy o zatrzymaniu zysku, czy też nabywaniu/zbywaniu nieruchomości, emisji akcji, tym bardziej, gdy Osoba X reprezentować będzie na tym Zgromadzeniu więcej niż jednego akcjonariusza.
Faktyczna zdolność oznacza możliwość wpływania na kluczowe decyzje gospodarcze zarówno poprzez sprawowanie formalnych funkcji w Radzie Nadzorczej (np. poprzez bycie faktycznym członkiem Rady Nadzorczej), jak również rzeczywistą możliwość takiego wpływu bez formalnego umocowania, poprzez zastępowanie akcjonariuszy na Walnym zgromadzeniu.
W ocenie tut. Organu, biorąc pod uwagę powyższe przesłanki, Osoba X spełniają przesłanki do uznania jej za podmiot powiązany ze Spółką w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Tym samym, Państwa stanowisko należy ocenić jako nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).