Temat interpretacji
Dotyczy ustalenia: - w jaki sposób należy określić ustaloną na dzień poprzedzający dzień połączenia wartość rynkową majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych; - w jaki sposób należy określić wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych wspólnikom spółki przejmowanej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych; - w jaki sposób należy określić wartość składników majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w drodze połączenia w rozumieniu art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych; - czy przeprowadzenie połączenia w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, polegającego na przeniesieniu całego majątku spółki przejmowanej na Wnioskodawcę, będzie skutkować powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Spółki przejmującej; - czy za dzień poprzedzający dzień połączenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy rozumieć ten sam dzień, na który dokonana została wycena majątku spółki w celu połączenia, tj. zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych „określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia”, na której podstawie ustalany jest parytet wymiany udziałów, stanowiący element planu połączenia zgodnie z art. 499 § 1 pkt 2 KSH i finalnie podlegający zatwierdzeniu w uchwałach łączeniowych podejmowanych przez wspólników spółek; - czy w sytuacji gdy wartość majątku spółki przejmowanej na dzień poprzedzający bezpośrednio wpis połączenia do KRS, będzie większa niż wartość majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia (która to wartość zgodnie z KSH posłuży do określenia parytetu wymiany udziałów), to powstanie u spółki przejmującej przychód do opodatkowania.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:
- w jaki sposób należy określić ustaloną na dzień poprzedzający dzień połączenia wartość rynkową majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych;
- w jaki sposób należy określić wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych wspólnikom spółki przejmowanej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych;
- w jaki sposób należy określić wartość składników majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w drodze połączenia w rozumieniu art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych;
- czy przeprowadzenie połączenia w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, polegającego na przeniesieniu całego majątku spółki przejmowanej na Wnioskodawcę, będzie skutkować powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Spółki przejmującej;
- czy za dzień poprzedzający dzień połączenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy rozumieć ten sam dzień, na który dokonana została wycena majątku spółki w celu połączenia, tj. zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych „określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia”, na której podstawie ustalany jest parytet wymiany udziałów, stanowiący element planu połączenia zgodnie z art. 499 § 1 pkt 2 KSH i finalnie podlegający zatwierdzeniu w uchwałach łączeniowych podejmowanych przez wspólników spółek;
- czy w sytuacji gdy wartość majątku spółki przejmowanej na dzień poprzedzający bezpośrednio wpis połączenia do KRS, będzie większa niż wartość majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia (która to wartość zgodnie z KSH posłuży do określenia parytetu wymiany udziałów), to powstanie u spółki przejmującej przychód do opodatkowania.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest producentem opakowań ochronnych i elementów izolacyjnych wykorzystujących folię bąbelkową, piankę polietylenową oraz inne podobne tworzywa. Produkowane przez nią produkty wykorzystywane są do pakowania i zabezpieczania przedmiotów podatnych na uszkodzenia w sektorze transportowym, elektronicznym, mechanicznym, medycznym i spożywczym.
Wnioskodawca ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest polskim rezydentem podatkowym, czyli podlega (jak również będzie podlegać na moment zaistnienia zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym wniosku) w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej „ustawa o CIT”) od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Całość udziałów Wnioskodawcy posiada spółka, mająca siedzibę na terytorium Republiki Włoskiej i będąca włoskim rezydentem podatkowym. Spółka ta nie posiada zagranicznego zakładu w Polsce. Spółka przejmowana prowadzi działalność o porównywalnej charakterystyce i w tej samej branży co Wnioskodawca. Spółka przejmowana ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest polskim rezydentem podatkowym). Spółka przejmowana i Wnioskodawca są członkami jednej grupy kapitałowej. Całość udziałów spółki przejmowanej posiada spółka, mająca siedzibę na terytorium Królestwa Belgii i będąca belgijskim rezydentem podatkowym. Spółka belgijska jest także powiązana z Wnioskodawcą - posiada pełnię udziałów w podmiocie, który jest jego udziałowcem.
W 2023 r. planowane jest połączenie Wnioskodawcy ze spółką przejmowaną w trybie art. 492 § 1 Kodeksu spółek handlowych (dalej „KSH”), czyli poprzez przeniesienie całości majątku spółki przejmowanej na Wnioskodawcę za udziały w podwyższonym kapitale zakładowym, które Wnioskodawca przyzna wspólnikowi spółki przejmowanej (łączenie przez przejęcie). Połączenie zostanie przeprowadzone przy pomocy metody łączenia udziałów. Wskutek połączenia, w spółce przejmującej udziały posiadać będzie dwóch wspólników - spółka włoska i spółka belgijska. Otrzymane przez Wnioskodawcę składniki majątku będą wykorzystywane do kontynuowania i rozszerzania działalności gospodarczej prowadzonej w Polsce, w zamierzeniu Wnioskodawcy zapewniając ciągłość i rozwój dotychczasowych przedsięwzięć spółki przejmowanej.
W wyniku połączenia kapitał zakładowy spółki przejmującej zostanie podwyższony, a jedyny wspólnik spółki przejmowanej obejmie wszystkie nowe udziały w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy.
W ramach prawidłowego ustalenia parytetu wymiany udziałów oraz rozliczenia transakcji połączenia, wyspecjalizowany, niepowiązany z Wnioskodawcą podmiot zewnętrzny przeprowadzi wyceny - odnośnie ustalenia wartości rynkowej majątku spółki przejmującej, wskazującą wartość rynkową udziałów oraz drugą odnośnie wyceny wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej, dokonując ustalenia:
-wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą;
-wartości emisyjnej udziałów przydzielonych wspólnikom spółki przejmowanej.
Dokument z powyższymi wycenami zostanie załączony do sporządzonego planu połączenia spółek. W celu zapewnienia prawidłowego rozliczenia transakcji połączenia, wycena spółek zostanie przygotowana zgodnie z następującymi założeniami:
1. Wycena będzie bazować na modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych w odmianie FCFF, FCFE oraz EVA.
2. W celu weryfikacji wyceny przygotowanej na podstawie metody dochodowej dodatkowo zostanie sporządzona wycena metodą porównawczą z wykorzystaniem mnożników transakcyjnych (EV/EBITDA i/lub EV/EBIT, EV/S, P/BV lub na podstawie odpowiednio dobranych wskaźników branżowych).
3. Na podstawie wspomnianych wycen przeprowadzone zostanie wyliczenie parytetu wymiany udziałów, wraz z określeniem liczby i wartości udziałów, które zostaną wyemitowane na rzecz właściciela podmiotu przejmowanego.
Wartość emisyjna udziałów Wnioskodawcy, które zostaną przyznane udziałowcowi spółki przejmowanej w związku z planowanym połączeniem odpowiadać będzie wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej.
Z uwagi na obowiązującą zasadę niepodzielności udziałów, Wnioskodawca w przypadku gdy parytet wymiany udziałów ustalony na podstawie dokonanej wyceny obu spółek nie wykaże liczb całkowitych, dopuszcza możliwość przyznania dopłat w gotówce na rzecz wspólnika spółki przejmowanej.
Ze względu na chronologię i terminarz procedur przejęcia, dyktowane przez przepisy KSH, pomiędzy sporządzeniem planu, a dniem połączenia może upłynąć nawet kilka miesięcy - szacunkowy czas trwania samego etapu procedowania planu połączenia przez sąd rejestrowy może sięgnąć dwóch miesięcy. Wnioskodawca ma świadomość, że w ciągu tego czasu mogą nastąpić znaczne wahania wartości wyceny zarówno w odniesieniu do spółki przejmowanej, jak i przejmującej. W praktyce oznacza to, że nawet jeżeli w dniu, w którym nastąpiło ustalenie wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej na potrzeby planu połączenia, łączące się spółki zdecydowały o przydzieleniu udziałów o wartości emisyjnej równej wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej, i tak istnieje wysokie ryzyko, że w dniu poprzedzającym dzień przejęcia wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej oraz wartość emisyjna udziałów spółki przejmującej będą różne.
Konsekwencją połączenia będzie tzw. sukcesja generalna, tj. wstąpienie przez Wnioskodawcę we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej na podstawie art. 494 § 1 KSH oraz art. 93 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, natomiast spółka przejmowana, zgodnie z przepisami KSH, zostanie wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. W wyniku połączenia oraz zgodnie z ogólnymi zasadami sukcesji podatkowej Wnioskodawca przyjmie podatkową wartość początkową przejętych składników majątku taką jaka przyjęta była dla celów podatkowych przez spółkę przejmowaną w okresie bezpośrednio poprzedzającym dzień Połączenia w jej księgach podatkowych oraz przyporządkuje przejęte składniki majątku do działalności gospodarczej prowadzonej w Polsce.
Wnioskodawca podkreśla, że czynności, o których mowa w niniejszym wniosku stanowią kolejny krok w ramach procesu reorganizacji grupy, którego celem jest uproszczenie jej struktury, ograniczenie kosztów związanych z bieżącym funkcjonowaniem oraz zminimalizowanie obciążeń administracyjnych i prawnych. Zakup spółki przejmowanej przez grupę, był pierwszym krokiem, który został podjęty w ramach procesu reorganizacji, opisane połączenie spółek zaś stanowi krok następny.
Decyzja o przeprowadzeniu połączenia podyktowana jest nowymi wyzwaniami wynikającymi z ekonomicznej ekspansji grupy. Skutkiem tej transakcji będą wymierne korzyści ekonomiczne - podniesienie efektywności funkcjonowania spółki oraz zwiększenie jej elastyczności podażowej, zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym. Wnioskodawca wskazuje, iż połączenie opisane we wniosku zostanie przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego celem nie będzie uniknięcie, ani uchylenie się od opodatkowania (i nie jest to przedmiotem zapytania). Pozytywne efekty ekonomiczne zostaną osiągnięte w szczególności poprzez:
-Rozwój i synergię potencjałów produkcyjnych.
-Zwiększenie stabilności i bezpieczeństwa ekonomicznego, wraz ze zwiększeniem skali działalności.
-Uproszczenie obowiązków administracyjnych i prawnych związanych z funkcjonowaniem spółek.
-Zmniejszenie kosztów stałych, redukcję podwójnie występujących wydatków oraz efektywniejsze wykorzystanie posiadanych zasobów.
-Wymianę kapitału wiedzy i doświadczenia między pracownikami spółek.
-Ułatwienie wdrażania projektów B+R, a tym samym produkcji nowych produktów oraz ulepszania tych już istniejących.
-Obniżenie kosztów pozyskiwania kapitału, wskutek wzmocnienia struktury kapitałowej spółki przejmującej, a tym samym łatwiejsze finansowanie inwestycji.
Wnioskodawca przy tym zwraca uwagę, że przedmiotem niniejszego wniosku nie jest potwierdzenie w ramach postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego kwestii weryfikacji posiadania uzasadnienia ekonomicznego. Kwestia ta stanowi element zdarzenia przyszłego w ramach niniejszego wniosku.
Pytania
1. W jaki sposób należy określić ustaloną na dzień poprzedzający dzień połączenia wartość rynkową majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?
2. W jaki sposób należy określić wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych wspólnikom spółki przejmowanej w rozumieniu ustawy o CIT?
3. W jaki sposób należy określić wartość składników majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w drodze połączenia w rozumieniu art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT?
4. Czy przeprowadzenie połączenia w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, polegającego na przeniesieniu całego majątku spółki przejmowanej na Wnioskodawcę, będzie skutkować powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o CIT po stronie Spółki przejmującej?
5. Czy za dzień poprzedzający dzień połączenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć ten sam dzień, na który dokonana została wycena majątku spółki w celu połączenia, tj. zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 KSH „określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia”, na której podstawie ustalany jest parytet wymiany udziałów, stanowiący element planu połączenia zgodnie z art. 499 § 1 pkt 2 KSH i finalnie podlegający zatwierdzeniu w uchwałach łączeniowych podejmowanych przez wspólników spółek?
6. W przypadku gdy odpowiedź organu na pytanie 5 będzie negatywna i Organ uzna, iż dzień poprzedzający dzień połączenia musi być rozumiany jako dzień bezpośrednio poprzedzający wpis połączenia do KRS, Wnioskodawca stawia następujące pytanie: czy w sytuacji gdy wartość majątku spółki przejmowanej na dzień poprzedzający bezpośrednio wpis połączenia do KRS, będzie większa niż wartość majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia (która to wartość zgodnie z KSH posłuży do określenia parytetu wymiany udziałów), to powstanie u spółki przejmującej przychód do opodatkowania?
Państwa stanowisko w sprawie
Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania numer 1:
Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej, ustalona na dzień poprzedzający dzień połączenia, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8c i pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej „ustawa o CIT”), to wartość rynkowa ustalona z zastosowaniem właściwej metody wyceny, dla celów której majątek rozumiany jest jako zbiór nie tylko aktywów, ale także zobowiązań.
Artykuł 491 § 1 Kodeksu spółek handlowych (dalej „KSH”) stanowi, iż spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą. Zgodnie z art. 492 § 1 pkt 1 KSH, połączenie może być dokonane przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie).
Przechodząc na grunt ustawy o CIT zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Stosownie do art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym między innymi - przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności ustalona na dzień poprzedzający łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej lub dzielonej otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjęta dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Następnie, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Stosownie natomiast do treści art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które: spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 13 ustawy o CIT, przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b) oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Stosownie zaś do art. 12 ust. 14 ustawy o CIT, jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, ze głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Należy podkreślić, iż ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „wartości rynkowej majątku”, należy zatem odwołać się do wykładni językowej tego pojęcia - wg słownika języka polskiego (www.sjp.pwn.pl) „majątek” to „czyjś stan posiadania”.
Należy również pamiętać, iż w toku wykładni językowej można odwoływać się do pewnych dyrektyw interpretacyjnych, w tym do dyrektywy języka prawniczego, na którą należy powołać się szczególnie w takich sytuacjach, kiedy dane pojęcie nie ma definicji legalnej, ale posiada ustalone znaczenie w orzecznictwie lub doktrynie prawniczej.
W doktrynie prawa cywilnego, w którym zdefiniowano pojęcie mienia ale nie majątku, wskazuje się, że należy odróżniać pojęcie mienia od majątku, którym ustawodawca posługuje się w k.c., jak i w ustawach szczególnych.
W doktrynie powszechnie przyjmuje się, że wyraz „majątek” może być rozumiany dwojako: w znaczeniu szerszym oraz znaczeniu węższym. Pierwsze - obejmuje ogół praw i obowiązków majątkowych podmiotu prawa, drugie zaś - majątek ogranicza wyłącznie do aktywów (por. W. Pawlak, pkt 10 do art. 44 w J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, wyd. II, publ. SIP LEX, WKP 2021). Jednocześnie podkreśla się, że nie ma żadnych ogólnych przepisów prawnych, które by tę kwestie regulowały, a zatem należy w drodze wykładni ustalać, w jakim znaczeniu termin „majątek” został w danej instytucji użyty (por. Z. Radwański, Zobowiązania - część ogólna, C. H. Beck 1995, str. 105, Nb 294).
Z uwagi na to, że pojęcie mienia odnosi się zawsze tylko do zbioru aktywów (por. SN w wyr. z 3 grudnia 2009 r., sygn. akt II CSK 215/09), natomiast pojęcie majątku jest szersze pojęciowo, jak również biorąc pod uwagę treść m. in. art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, należy przyjąć, że na kanwie przywoływanych przepisów ustawy o CIT, wykładnia pojęcia „majątku”, powinna włączać do niego zarówno składniki mienia dające się wyodrębnić jako zespół aktywów, jak i te, które stanowią zespół pasywów.
Dalej, przez termin „wartość” należy rozumieć, zgodnie z przywoływanym powyżej słownikiem języka polskiego sjp.pl, „to, ile coś jest warte pod względem materialnym”.
Przechodząc do „wartości rynkowej”, należy wskazać, iż zgodnie z Encyklopedią Zarządzania (dostępną na stronie internetowej https://mfiles.pl): „Wartość rynkowa jest najwyższą ceną po jakiej kupujący chce zakupić produkty lub usługi i najniższą na jaką może zgodzić się sprzedający. Jest również najbardziej prawdopodobną ceną jaką dany składnik aktywów mógłby otrzymać na zorganizowanym rynku. Wartość rynkowa może być zależna od sytuacji politycznej, preferencji kupujących lub sprzedających oraz koniunktury”.
Mając na uwadze przytoczony powyżej wywód, zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 8c i pkt 8d ustawy o CIT, „wartość rynkowa majątku” winna być ustalona z zastosowaniem właściwej metody wyceny z uwzględnieniem zarówno aktywów, jak i pasywów, tym samym pojęcie „wartość tych składników majątku”, do których odnosi się art. 12 ust. 4 pkt 3e, powinno być ujmowane w szerszym kontekście.
Podobne stanowisko zajmują zarówno sądy administracyjne jak i organy podatkowe:
- NSA w wyroku z dnia 28 kwietnia 2022 r. sygn. II FSK 2031/19, stwierdził, iż: „Reasumując należy stwierdzić, że skoro unormowanie z art. 12 ust. 1 pkt 8c u.p.d.o.p. odnosi się do wartości majątku spółki przejmowanej ustalonej na dzień łączenia to oznacza to, że dotyczy ono majątku w znaczeniu szerszym, oznaczającym ogół praw i obowiązków majątkowych”.
- Dyrektor Krajowej informacji Skarbowej, w interpretacji indywidualnej z dnia 31 października 2022 r. 0111-KDIB1-1.4010.518.2022.1.AND potwierdził, że: „ustaloną na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkową majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c i pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć wartość rynkową ustaloną z zastosowaniem właściwej metody wyceny, dla której celów majątek powinien być rozumiany jako zbiór aktywów i pasywów.
W związku z tym, w celu dokładnego określenia wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c i pkt 8d ustawy o CIT, należy zastosować właściwą metodę wyceny. W przedmiotowej sytuacji wycena:
-Zostanie przygotowana przez wyspecjalizowany i niepowiązany ze spółkami podmiot zewnętrzny, co pozwoli na zachowanie jednolitych standardów i zasad wyceny.
-Będzie bazować na modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych w odmianie FCFF, FCFE oraz EVA.
W celu weryfikacji wyceny przygotowanej na podstawie metody dochodowej dodatkowo zostanie sporządzona wycena metodą porównawczą z wykorzystaniem mnożników transakcyjnych (EV/EBITDA i/lub EV/EBIT, EV/S, P/ Bv lub na podstawie odpowiednio dobranych wskaźników branżowych).
Zdaniem Wnioskodawcy, wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej, ustalona na dzień poprzedzający dzień połączenia, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8c i pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej „ustawa o CIT”), to wartość rynkowa ustalona z zastosowaniem właściwej metody wyceny (opisanej powyżej), dla celów której majątek rozumiany jest jako zbiór nie tylko aktywów, ale także zobowiązań.
Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania numer 2:
Wnioskodawca uważa, iż przez wartość emisyjną udziałów przydzielonych wspólnikom spółki przejmowanej zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT należy rozumieć - wartość rynkową udziałów spółki przejmującej wydanych wspólnikom spółki przejmowanej.
Artykuł 491 § 1 KSH stanowi, iż spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą. Zgodnie z art. 492 § 1 pkt 1 KSH, połączenie może być dokonane przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wynajmnie wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie).
Przechodząc na grunt ustawy o CIT, zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Stosownie do art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym między innymi - przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o ClT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności ustalona na dzień poprzedzający łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej lub dzielonej otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjęta dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Stosownie natomiast do treści art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które: spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
Następnie, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Zgodnie z art. 4a pkt 16a ustawy o CIT, za wartość emisyjną udziałów (akcji) uważa się cenę, po jakiej obejmowane są udziały, określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku - w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższą od wartości rynkowej tych udziałów.
Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 13 ustawy o CIT, przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b) oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Stosownie zaś do art. 12 ust. 14 ustawy o CIT, jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Wobec kształtu powyższej regulacji podkreślić należy, że mimo zdefiniowania przez ustawodawcę pojęcia „wartości emisyjnej udziałów (akcji)” w art 4a pkt 16a ustawy o CIT, rozumienie tego pojęcia może nadal budzić wątpliwości. Termin ten został zdefiniowany w ustawie jako „cena, po jakiej obejmowane są udziały (akcje), określona w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku - w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższa od wartości rynkowej tych udziałów (akcji)”.
Starając się przełożyć tę definicję na zespół norm regulujących transakcję połączenia spółek, można byłoby dojść do wniosku, że wartość ta powinna być ustalona jako równowartość majątku spółki przejmowanej, gdyż to ona stanowi „cenę” za objęcie przez udziałowca udziałów/akcji. Przyjmując jednak taką wykładnię, art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT okazałby się przepisem pustym - oznaczałoby to bowiem, że cały majątek spółki przejmowanej będzie zawsze przypadał na udziały wydawane przez spółkę przejmującą.
Zdaniem Wnioskodawcy w tej sytuacji należy odwołać się do stanowiska doktryny i uznać, iż ustawodawca miał na myśli: „wartość rynkową udziałów wydawanych udziałowcom spółki przejmowanej, przez spółkę przejmującą”, (por. Kondej Mikołaj, Wicher Mateusz, Opodatkowanie połączeń po 1.01.2022 r., PP 2022/7/24-36).
Analogiczne stanowisko zajmuje również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przykładowo w interpretacji z dnia 31 października 2022 r., 0111-KDIB1-1.4010.518.2022.1.AND, w której, zgadzając się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, wyjaśnił iż: „w związku z powyższym, przez wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółki łączonej m.in. w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć cenę, jaką spółka przejmująca płaci wspólnikowi spółki przejmowanej za majątek spółki przejmowanej, tj. wartość rynkową wydanych udziałów (akcji) w spółce przejmującej”.
W związku z tym, w celu dokładnego określenia wartości emisyjnej udziałów (a zatem wartości rynkowej udziałów), należy zastosować właściwą metodę wyceny.
W przedmiotowej sytuacji wycena:
- Zostanie przygotowana przez wyspecjalizowany i niepowiązany ze spółkami podmiot zewnętrzny, co pozwoli na zachowanie jednolitych standardów i zasad wyceny.
- Będzie bazować na modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych w odmianie FCFF, FCFE oraz EVA W celu weryfikacji wyceny przygotowanej na podstawie metody dochodowej dodatkowo zostanie sporządzona wycena metodą porównawczą z wykorzystaniem mnożników transakcyjnych (EV/EBITDA i/lub EV/EBIT, EV/S, P/ BV lub na podstawie odpowiednio dobranych wskaźników branżowych).
Podsumowując zdaniem wnioskodawcy, wartość emisyjna udziałów przydzielonych wspólnikom spółki przejmowanej zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT to - wartość rynkowa udziałów spółki przejmującej wydanych wspólnikom spółki przejmowanej, która w rozpatrywanym przypadku zostanie określona na podstawie opisanej wyżej wyceny.
Stanowisko wnioskodawcy odnośnie pytania numer 3:
Artykuł 491 § 1 KSH stanowi, iż spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą. Zgodnie z art. 492 § 1 pkt 1 KSH, połączenie może być dokonane przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie)
Zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Stosownie do art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym między innymi - przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności ustalona na dzień poprzedzający łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej lub dzielonej otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjęta dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Zgodnie zaś z art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które: spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
Ustawa o CIT w art. 4a pkt 2 definiuje użyte w powyższym przepisie pojęcie składników majątku. Zgodnie z zawartą w niej definicją, ilekroć w ustawie jest mowa o składnikach majątkowych, oznacza to aktywa w rozumieniu ustawy o (dalej „UoR”), pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy, o ile długi te nie zostały uwzględnione w cenie nabycia, o której mowa w art. 16g ust. 3.
Przez aktywa natomiast, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 12 UoR, rozumie się kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Z kolei cenę nabycia art. 16g ust. 3 ustawy o CIT definiuje jako kwotę należną zbywcy.
W definicji „składników majątkowych” zawartej w art. 4a pkt 2 ustawy o CIT ustawodawca odwołał się do ustawy o rachunkowości jedynie w przypadku aktywów. W odniesieniu do pojęcia „długu” wskazał zaś jedynie, iż długi mają być funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy. Oznacza to, że ustawodawcy nie chodziło o całą grupę pasywów określanych w bilansie jako „zobowiązania i rezerwy na zobowiązania”, lecz konkretnie o zobowiązania finansowe należne do zapłaty innym jednostkom. Długi te stanowią kapitał obcy i finansują część majątku (aktywów) przedsiębiorstwa.
W świetle tej regulacji, dług musi spełniać dwa warunki, aby mógł być uwzględniony w składnikach majątkowych:
-powinien być funkcjonalnie związany z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy oraz
-nie może być uwzględniony w cenie nabycia, o której mowa w cyt. wyżej art. 16g ust. 3 ustawy.
Ze wskazanej powyżej definicji składników majątkowych wynika, że przez składniki dla celów podatkowych rozumie się kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy. Dodatkowo, należy wskazać, iż redakcja przepisu 4a pkt 2 ustawy o CIT wskazuje na dwa alternatywne sposoby ujęcia długów w rozumieniu pojęcia składników majątku:
1.Poprzez pomniejszenie wartości aktywów o równowartość długów funkcjonalnych.
2.Poprzez uwzględnienie równowartości długów w cenie nabycia.
Wartość składników majątku będzie zatem oznaczać wartość aktywów pomniejszoną o równowartość długów, które są funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy. Należy bowiem wskazać, że w przypadku połączeń spółek nie dochodzi do ustalenia ceny nabycia, zatem wartość długów powinna pomniejszać wartość aktywów.
Podsumowując, określając sposób rozumienia wartości składników majątku w myśl art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, należy odwołać się do definicji wskazanej w art. 4a pkt 2 ustawy o CIT.
Odnosząc się do stanowiska Wnioskodawcy przedstawionego w uzasadnieniu do pytania 1, należy wskazać, że ustaloną na dzień poprzedzający dzień połączenia wartość rynkową majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT należy rozumieć wartość rynkową ustaloną z zastosowaniem właściwej metody wyceny, dla celów której majątek powinien być rozumiany jako zbiór aktywów i zobowiązań.
Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, przez wartość składników majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w drodze połączenia w rozumieniu art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, należy rozumieć wartość rynkową ustaloną z zastosowaniem właściwej metody wyceny, dla celów której składniki majątku powinny być rozumiane jako zbiór aktywów pomniejszony o zbiór długów funkcjonalnych.
Stanowisko wnioskodawcy odnośnie pytania numer 4:
Zdaniem Wnioskodawcy, przeprowadzenie połączenia w trybie art. 492 § 1 pkt 1 KSH, polegającego na przeniesieniu całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą - Wnioskodawcę, nie będzie po jego stronie skutkować powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o CIT, jeżeli podczas przejęcia zostaną spełnione określone warunki z art. 12 ust. 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, do przychodów zaliczana jest, w szczególności, ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Stosownie natomiast do treści art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, powinny znaleźć zastosowanie regulacje zawarte we wszystkich trzech powyżej przytoczonych przepisach. Oznacza to, że przychód spółki przejmującej powinien zostać obliczony jako suma:
1. Ustalonej na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartości rynkowej majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną, w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników (art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT). Przy czym, do tej wartości nie wlicza się wartość tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu (art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT); oraz
2. Ustalonej na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartości rynkowej majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej (art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT).
Wnioskodawca podkreśla, że powyższe wartości zostaną ustalone przez wyspecjalizowany, niepowiązany z Wnioskodawcą podmiot zewnętrzny.
Wobec powyższego, przy założeniu, że:
1. Wnioskodawca przyjmie dla celów podatkowych wartość wszystkich składników majątku spółki przejmowanej, otrzymanych przezeń w drodze łączenia, w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych oraz przypisze te składniki majątku do działalności prowadzonej w RP; oraz
2. Wartość emisyjna akcji przydzielonych wspólnikowi spółki przejmowanej, rozumiana jako wartość rynkowa udziałów Wnioskodawcy wydanych do wspólnika spółki przejmowanej będzie co najmniej równa wartości majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez Wnioskodawcę
- połączenie będzie z perspektywy Wnioskodawcy neutralne podatkowo.
Zgodnie z art. 12 ust. 13 ustawy o CIT, wyłączenia z przychodów, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT nie stosuje się jednak w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Stosownie zaś do art. 12 ust. 14 ustawy o CIT, jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że połączenie będzie miało miejsce z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a głównym lub jednym z głównych celów połączenia nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Tym samym, do analizowanego przypadku mogą znaleźć zastosowanie przepisy art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT. Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przeprowadzenie połączenia w trybie art. 492 § 1 pkt 1 KSH, polegającego na przeniesieniu całego majątku spółki przejmowanej na Wnioskodawcę, nie będzie skutkować powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o CIT po stronie Spółki przejmującej, ponieważ:
- Połączenie będzie miało miejsce z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego celem nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
- Wnioskodawca przyjmie dla celów podatkowych wartość składników majątku (w rozumieniu przedstawionym w pytaniu nr 3) otrzymanego przez Wnioskodawcę w drodze łączenia, w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych spółki przejmowanej oraz przypisze te składniki majątku do działalności prowadzonej w RP.
- Wartość majątku spółki przejmowanej będzie równa wartości emisyjnej wydanych udziałów (w rozumieniu przedstawionym w pytaniu nr 2), czyli inaczej mówiąc - wartość majątku spółki przejmowanej, przejętego przez Wnioskodawcę w ramach połączenia, będzie mniejsza lub równa wartości rynkowej udziałów Wnioskodawcy objętych w związku z połączeniem przez wspólnika spółki przejmowanej.
Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania numer 5:
Zdaniem Wnioskodawcy, za dzień poprzedzający dzień połączenia, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć ten sam dzień, na który dokonana została wycena majątku spółki w celu połączenia zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 KSH.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 KSH do planu połączenia spółek należy dołączyć ustalenie wartości majątku spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia, przy czym, w zgodzie z praktyką ukonstytuowaną przez doktrynę i orzecznictwo sądów, do planu połączenia spółek zostanie dołączone także ustalenie wartości majątku spółki przejmującej.
Zgodnie z przepisami KSH, połączenie spółek musi zostać poprzedzone stworzeniem planu połączenia, przygotowanego w ramach pisemnego uzgodnienia między łączącymi się spółkami. Plan ten powinien zawierać, między innymi, stosunek wymiany udziałów spółki przejmowanej na udziały spółki przejmującej oraz zasady dotyczące przyznania udziałów w spółce przejmującej bądź w spółce nowo zawiązanej. Sporządza się go w celu udostępnienia szczegółowej informacji na temat zasad i warunków transakcji wspólnikom spółek oraz weryfikacji podstawowych założeń ekonomicznych i prawnych transakcji pod kątem ochrony interesów wspólników.
Co istotne, jednym z dokumentów, które powinny zostać załączone do planu, jest ustalenie wartości majątku spółki przejmowanej, dokonane, zgodnie z art. 499 ust. 2 pkt 3 KSH, „na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia”.
Zgodnie z art. 500 § 2 KSH, plan połączenia (wraz z załączonym ustaleniem wartości majątku spółki przejmowanej) powinien zostać ogłoszony nie później niż na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników, na którym ma być podjęta uchwała o połączeniu. W okresie między sporządzeniem planu, a walnym zgromadzeniem wspólników, nie ma możliwości dokonywania w nim poprawek i zmian.
Przechodząc na grunt podatkowych skutków wyceny majątku spółki przejmowanej, art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT uzależnia wystąpienie przychodu od istnienia nadwyżki wartości rynkowej majątku podmiotu przejmowanego ponad wartość emisyjną udziałów przydzielonych udziałowcom spółek łączonych, przy czym ustawa wymaga, by ustalenie wartości rynkowej majątku podmiotu przejmowanego odbyło się na dzień poprzedzający dzień połączenia.
Oznacza to, że nawet jeżeli w dniu, w którym nastąpiło ustalenie wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej na potrzeby planu połączenia, łączące się spółki zdecydowały o przydzieleniu udziałów o wartości emisyjnej równej wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej, i tak istnieje wysokie ryzyko, że ich intencja nie będzie mogła zostać zrealizowana, a w dniu poprzedzającym dzień przejęcia, wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej oraz wartość emisyjna udziałów spółki przejmującej będą różne.
Między ostatecznym, z punktu widzenia przepisów KSH, ustaleniem wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej, a dniem połączenia może w praktyce minąć kilka miesięcy. Przez ten czas, mechanizmy gospodarki rynkowej nieustannie oddziaływają na wartość majątku spółek, zmniejszając ją, bądź zwiększając, w zależności od czynników makroekonomicznych, niezależnych od podmiotów działających na rynku. Wpływ na wartość rynkową majątku mogą mieć zmiany w zakresie m.in. koniunktury ekonomicznej, państwowej polityki pieniężnej i kursowej, legislacji, czy równowagi popytowo-podażowej. Biorąc pod uwagę dynamikę rynków, wynikającą ze wskazanych czynników, prawdopodobieństwo wystąpienia sytuacji, w której we wskazanym okresie wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej ulegnie zwiększeniu, jest zatem znaczne.
Niezależnie od wahań wartości rynkowej, na tym etapie procesu połączenia, spółka przejmująca nie posiada jednak narzędzi prawnych, które pozwoliły zrównoważyć taki wzrost proporcjonalnym wzrostem wartości emisyjnej przydzielanych udziałów, pozwalając utrzymać równość wartości, o których mówi art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy CIT. Jedynym sposobem na dokonanie zmiany w tym zakresie jest ponowne dokonanie ustalenia wartości majątku spółki przejmowanej i załączenie go do zupełnie nowego planu połączenia, rozpoczynając de facto całą procedurę od początku.
Takie działanie nie przyniesie jednak oczekiwanego efektu, ponieważ nie zabezpiecza spółek przed ponownym wystąpieniem dokładnie tego samego problemu, wskutek dalszych wahań wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej. Tworzy za to swoiste błędne koło, w które wpadnie każda spółka dążąca do zagwarantowania braku wystąpienia przychodu określonego w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy CIT.
Dokonując wykładni przepisu art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy CIT w przedstawiony powyżej sposób, jedyną możliwą konkluzją jest stwierdzenie, że w obowiązującym stanie prawnym ustawodawca dopuszcza wystąpienie dochodu, o którym mówi przepis, nawet jeżeli transakcja połączenia została z przyczyn ekonomicznych a podmioty w niej uczestniczące podjęły wszystkie możliwe działania, w celu zapewnienia transakcji neutralności podatkowej. Taka wykładnia nie wydaje się jednak być poprawna, ponieważ nie jest zgodna z celem dyrektywy mergerowej (Dyrektywa Rady 2009/133/WE), czyli zapewnieniem neutralności podatkowej dla wszystkich reorganizacji, które nie mają charakteru unikania albo uchylania się od opodatkowania, a także tworzy niespójność pomiędzy prawem gospodarczym a podatkowym w ramach polskiego systemu prawnego.
W odniesieniu do art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy CIT należy zatem posłużyć się zasadami wykładni celowościowej - dążąc do wyboru spośród wielu możliwych znaczeń takiego, które będzie w najwyższym stopniu realizować cel wyznaczony przez ustawodawcę (czyli transparentność podatkową połączeń, które nie mają charakteru unikania albo uchylania się od opodatkowania), a także systemowej - starając się zachować spójność wymogów stawianych przed łączącymi spółkami w obydwu obszarach prawa (gospodarczym i podatkowym). Dzięki takiej postawie interpretacyjnej.
Prezentując taką właśnie postawę interpretacyjną i wskazując na przedstawione powyżej argumenty, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że za dzień poprzedzający dzień połączenia, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć ten sam dzień, na który dokonana została wycena majątku spółki w celu połączenia zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 KSH.
Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania numer 6:
W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy odnoszącego się do pytania nr 5 za nieprawidłowe i przyjęcia, iż za dzień poprzedzający dzień połączenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, nie należy rozumieć dnia, na który dokonana jest wycena majątku spółki zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 KSH, wnioskodawca uważa za prawidłowe stanowisko, zgodnie z którym, nawet gdy wartość majątku spółki przejmowanej na dzień poprzedzający bezpośrednio wpis połączenia do KRS, będzie większa niż wartość majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia, to u spółki przejmującej nie powstanie przychód do opodatkowania.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 KSH do planu połączenia spółek należy dołączyć ustalenie wartości majątku spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia, przy czym, w zgodzie z praktyką ukonstytuowaną przez doktrynę i orzecznictwo sądów, do planu połączenia spółek zostanie dołączone także ustalenie wartości majątku spółki przejmującej.
Odwołując się do argumentacji, którą Wnioskodawca zaprezentował w swoim stanowisku odnośnie pytania 5., należy podkreślić, że wykładnia przepisu art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy CIT, w myśl której ustawodawca dopuszcza wystąpienie dochodu - nawet jeżeli podmioty uczestniczące w połączeniu, w ostatnim możliwym dla nich momencie przed jego faktycznym zaistnieniem ustaliły wartość przyznanych udziałów w spółce przejmującej na poziomie równym wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej - jest nieprawidłowa.
Nawet jeżeli, na kanwie obowiązujących przepisów, nie jest możliwe przyjęcie za dzień wyznaczony w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy CIT, określonego w art. 499 § 2 pkt 3 KSH dnia w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia, i tak przychód do opodatkowania nie powinien powstać. Fakt niezharmonizowania przez ustawodawcę regulacji zawartych w KSH, mających na celu ochronę interesów wspólników, z regulacjami podatkowymi z zawartymi w ustawie o CIT, nie powinien negatywnie rzutować na pozycję prawną podatnika, dążącego do spełnienia wszystkich wymogów neutralności podatkowej:
a.określonych w ustawodawstwie krajowym i wspólnotowym.
b.zawartych w przywoływanych ustawach oraz dyrektywach.
Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, że nawet gdy wartość majątku spółki przejmowanej na dzień poprzedzający bezpośrednio wpis połączenia do KRS, będzie większa niż wartość majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia, to u spółki przejmującej nie powstanie przychód do opodatkowania.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady organizacji i funkcjonowania spółek prawa handlowego oraz problematyka łączenia spółek została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000 r. ustawy Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm., dalej: „KSH”).
Zgodnie z art. 491 § 1 KSH:
spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi; spółka osobowa nie może jednakże być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną.
Stosownie do art. 492 § 1 tej ustawy:
połączenie może być dokonane:
1)przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca przyznaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie);
2)przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki).
W przypadku dokonania połączenia na powyższych zasadach, spółka przejmowana przestaje istnieć, wspólnicy spółki przejmowanej stają się wspólnikami spółki przejmującej oraz wszystkie aktywa i pasywa spółki przejmowanej przechodzą na spółkę przejmującą.
Prawa i obowiązki następców prawnych reguluje także ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
W świetle art. 93 § 1 Ordynacji podatkowej:
osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się:
1.osób prawnych,
2.osobowych spółek handlowych,
3.osobowych i kapitałowych spółek handlowych
- wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.
Zgodnie z art. 93 § 2 Ordynacji podatkowej:
przepis § 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej łączącej się przez przejęcie:
1.innej osoby prawnej (osób prawnych);
2.osobowej spółki handlowej (osobowych spółek handlowych).
Stosownie do art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):
przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
2. Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT:
za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
-przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej.
Zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1a ww. ustawy:
za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów.
Ustawa o CIT, nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:
przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.
Literalna wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. W piśmiennictwie i judykaturze przychód podatkowy identyfikowany jest z trwałym przysporzeniem majątkowym zwiększającym wartość aktywów (zob. P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość – Komentarz do art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. LEX 2014). Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 lutego 2013 r., sygn. akt II FSK 1248/11 stwierdzając, że z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem jest ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.
Przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych, na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT,
przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT,
przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
W tym miejscu należy wskazać, że przez wartość emisyjną rozumie się, zgodnie z art. 4a pkt 16a ustawy CIT:
cenę, po jakiej obejmowane są udziały (akcje), określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku – w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższą od wartości rynkowej tych udziałów (akcji).
Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 3e ww. ustawy,
do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które:
a)spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz
b)spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
W myśl art. 12 ust. 13 ustawy o CIT:
przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Jak wynika z art. 12 ust. 14 ustawy o CIT:
jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Stosownie do art. 12 ust. 15 ustawy o CIT:
przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b mają zastosowanie wyłącznie do spółek będących podatnikami, o których mowa w:
1)art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo
2)art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, albo
3)art. 3 ust. 2, podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek będących podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1.
Artykuł 12 ust. 16 ustawy o CIT, stanowi:
przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d stosuje się odpowiednio do podmiotów wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy.
Odnosząc się do Państwa wątpliwości w zakresie pytań oznaczonych we wniosku Nr 1-6, na wstępie wskazać należy, że tut. Organ oceniając Państwa stanowisko w zakresie tych pytań nie odniósł się do wskazanej (zaprezentowanej) przez Państwa wyceny dotyczącej rozliczenia transakcji połączenia bazującej na modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych w odmianie FCFF, FCFE, EVA oraz metody porównawczą z wykorzystaniem mnożników transakcyjnych (EV/EBITDA i/lub EV/EBIT, EV/S, P/BV lub dobranych wskaźników branżowych dokonanej w celu weryfikacji wyceny przygotowawczej na podstawie metody dochodowej. Powyższa metoda wyceny może zostać zweryfikowane jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione organy. Należy zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania podatkowego, w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do oceny (weryfikacji) przyjętej przez Państwa metody wyceny.
Ad 1
Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 1 dotyczą ustalenia w jaki sposób należy określić ustaloną na dzień poprzedzający dzień połączenia wartość rynkową majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT.
Powołany powyżej art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT oraz art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT odwołuje się do pojęcia „wartości rynkowa majątku”.
Omawiane pojęcie nie zostało bezpośrednio zdefiniowane w przepisach ustawy podatkowej, zasadnym jest nadaniu mu rozumienia wynikającego z języka potocznego. I tak:
- wg słownika języka polskiego (www.sjp.pwn.pl) „majątek” to „czyjś stan posiadania”; jak wskazano w wyroku z dnia 28 marca 2014 r. sygn. akt I ACa 1278/13: „Od pojęcia „mienia” należy odróżnić pojęcie „majątek”. Choć terminy te niekiedy uznaje się za tożsame, to jednak nie mają one identycznego zakresu pojęciowego.
W doktrynie przyjmuje się bowiem, że wyraz majątek używany jest w dwóch znaczeniach: węższym, oznaczającym tylko aktywa, czyli prawa majątkowe posiadane przez podmiot, co może być utożsamiane z pojęciem mienia, oraz w znaczeniu szerszym, oznaczającym ogół praw i obowiązków majątkowych podmiotu prawa. Majątkiem są składniki mienia dające się wyodrębnić jako zespół aktywów, ale i zespół pasywów, będących przedmiotem obrotu, dziedziczenia, podstawą odpowiedzialności za zobowiązania, itp.”;
- „Majątek – ogół praw majątkowych przysługujących określonemu podmiotowi prawa, na które składają się aktywa i pasywa, tj. prawa i obowiązki obciążające dany podmiot (w znaczeniu sensu largo); niekiedy pojęcie te obejmuje same aktywa (w znaczeniu sensu stricto). Poza majątkiem pozostają prawa osobiste, np. prawo do nazwiska”, Wielka Encyklopedia Prawa, red. prof. zw. dr hab. Brunon Hołyst, prof. zw. dr hab. Eugeniusz Smoktunowicz, wyd. Prawo i Praktyka Gospodarcza 2005,
- „Majątek spółki – suma praw oraz innych składników majątkowych spółki posiadających wartość ekonomiczną. Do m. wchodzi również wartość wniesionych do s. wkładów wspólników i w chwili jej powstania ich suma może stanowić cały m. s., jednak w odróżnieniu od kapitału zakładowego, który jest wartością stałą, m. s. podlega ustawicznym zmianom. Wartość m. s. zależy od wartości praw i innych składników majątkowych s., a ponieważ m. ten obciążą zobowiązania s., można przyjąć, że wartość ta odpowiada różnicy między wartością sumy aktywów i zobowiązań s.” ibid.,
Z kolei, przez termin „wartość” należy rozumieć „to, ile coś jest warte pod względem materialnym”.
Natomiast zgodnie z Encyklopedią Zarządzania (dostępną na stronie internetowej https://mfiles.pl), wartość rynkowa jest najwyższą ceną po jakiej kupujący chce zakupić produkty lub usługi i najniższą na jaką może zgodzić się sprzedający. Jest również najbardziej prawdopodobną ceną jaką dany składnik aktywów mógłby otrzymać na zorganizowanym rynku. Wartość rynkowa może być zależna od sytuacji politycznej, preferencji kupujących lub sprzedających oraz koniunktury.
Na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 8c i pkt 8d ustawy o CIT, „wartość rynkowa majątku” winna być ustalona z zastosowaniem właściwej metody wyceny z uwzględnieniem zarówno aktywów, jak i pasywów, tym samym pojęcie „wartość tych składników majątku”, do których odnosi się art. 12 ust. 4 pkt 3e, powinno być ujmowane w szerszym kontekście.
W związku z powyższym, w celu dokładnego określenia wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c i pkt 8d ustawy o CIT, należy każdorazowo zastosować właściwą metodę wyceny mającą na celu określenia wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej.
Podsumowując, przez ustaloną na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkową majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c i pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć wartość rynkową ustaloną z zastosowaniem właściwej metody wyceny, dla której celów majątek powinien być rozumiany jako zbiór aktywów i pasywów.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy dot. pytania nr 1 jest prawidłowe, z zastrzeżeniem jednak (jak wskazano na wstępie), że przedmiotem oceny tego stanowiska nie była przyjęta przez Państwa metoda wyceny.
Ad 2
Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 dotyczą ustalenia w jaki sposób należy określić wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych wspólnikom spółki przejmowanej w rozumieniu ustawy o CIT.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy, wskazać należy, że przez wartość emisyjną akcji przydzielonych udziałowcowi spółki przejmowanej, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT należy rozumieć cenę, jaką spółka przejmująca płaci udziałowcowi (akcjonariuszowi) spółki przejmowanej za majątek spółki przejmowanej, tj. wartość rynkową wydanych akcji w spółce przejmującej. Cena, za jaką są obejmowane akcje w spółce nie może być niższa od wartości rynkowej tych akcji. Jeśli więc w przedmiotowej sprawie cena, po jakiej zostaną objęte akcje, będzie odpowiadała wartości rynkowej majątku przejmowanego, to przez wartość emisyjną akcji przydzielonych udziałowcowi spółki przejmowanej w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT należy rozumieć wartość rynkową wydanych akcji w spółce przejmującej.
Wobec tego, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie, tj. w zakresie pytania Nr 2 należało uznać za prawidłowe, z zastrzeżeniem jednak (jak wskazano na wstępie), że przedmiotem oceny tego stanowiska nie była przyjęta przez Państwa metoda wyceny.
Ad 3
Odnosząc się do pytania Nr 3 stwierdzam, że stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe i odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.
Ad 4
Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 4 dotyczą ustalenia, czy przeprowadzenie połączenia w trybie art. 492 § 1 pkt 1 KSH, polegającego na przeniesieniu całego majątku spółki przejmowanej na Wnioskodawcę, będzie skutkować powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o CIT po stronie Spółki przejmującej.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości ponownie wskazać, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT,
przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Z powyższego przepisu wynika, że wartość przychodu na skutek połączenia powinna zostać określona jako ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez Wnioskodawcę jako Spółkę Przejmującą w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Przychodem po stronie Wnioskodawcy może więc być ewentualna nadwyżka ww. wartości majątku ponad wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku.
Zatem, w przypadku gdy ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez Spółkę Przejmującą (Wnioskodawcę) nie będzie przewyższała wartości przyjętej dla celów podatkowych składników tego majątku (nie wyższej od wartości rynkowej tych składników), to po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT.
W przypadku jednak, gdy ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez Spółkę Przejmującą (Wnioskodawcę) będzie przewyższała wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku (wyższą od wartości rynkowej tych składników), to nadwyżka ta będzie stanowić przychód, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT.
Nie mniej jednak z uwagi na art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które:
a)spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz
b)spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
Zatem do przychodów nie zalicza się ewentualnej nadwyżki wartości rynkowej majątku podmiotu przejmowanego nad wartością przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, jeśli zostaną spełnione dwie przesłanki, tj.:
a)spółka przejmująca przyjmie dla celów podatkowych te składniki majątku w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego (co będzie miało miejsce w analizowanej sytuacji) oraz
b)spółka przejmująca przypisze te składniki majątku do działalności prowadzonej na terytorium RP.
W analizowanej sytuacji obie ww. przesłanki zostaną spełnione, bowiem wskazali Państwo we wniosku, że Spółka Przejmująca będzie spełniać warunki określone w art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, tj. wartość składników majątkowych przyjętych przez Spółkę Przejmującą dla celów podatkowych będzie wynikać z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego oraz Spółka Przejmująca przypisze te składniki majątku do działalności prowadzonej na terytorium RP.
Zatem, po stronie Wnioskodawcy (Spółki Przejmującej) na skutek połączenia ze Spółka Przejmowaną nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT lub na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT.
Po stronie Wnioskodawcy (Spółki Przejmującej) nie powstanie również przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT.
Wskazać należy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT,
przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Z przepisu tego wynika, że połączenie spółek jest neutralne podatkowo dla Spółki Przejmującej pod warunkiem, że wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej, ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia, otrzymana przez spółkę przejmującą, nie będzie przewyższać wartości emisyjnej udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych.
Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie znajdzie zastosowanie cytowany powyżej art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, bowiem we wniosku wskazują Państwo, że wartość emisyjna udziałów Wnioskodawcy, które zostaną przyznane udziałowcowi spółki przejmowanej w związku z planowanym połączeniem odpowiadać będzie wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej.
Tym samym w wyniku planowanego Połączenia opisanego w zdarzeniu przyszłym po stronie Spółki Przejmującej nie powstanie przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT.
Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 4 należało uznać za prawidłowe.
Ad 5
Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 5 dotyczą ustalenia, czy za dzień poprzedzający dzień połączenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć ten sam dzień, na który dokonana została wycena majątku spółki w celu połączenia, tj. zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 KSH „określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia”, na której podstawie ustalany jest parytet wymiany udziałów, stanowiący element planu połączenia zgodnie z art. 499 § 1 pkt 2 KSH i finalnie podlegający zatwierdzeniu w uchwałach łączeniowych podejmowanych przez wspólników spółek.
Odnosząc się do powyższego ponownie wskazać zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT,
przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Zgodnie z art. 493 § 2 KSH,
połączenie następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby, odpowiednio spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej (dzień połączenia) (…).
W myśl art. 499 § 2 pkt 3 KSH,
do planu połączenia należy dołączyć ustalenie wartości majątku spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia.
Zatem, odnosząc się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy, wskazać należy, że art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT odwołuje się do dnia poprzedzającego dzień łączenia.
Ponadto, podkreślić należy, że dzień połączenia to dzień wpisu do rejestru (Krajowego Rejestru Sądowego) właściwego według siedziby spółki przejmującej (art. 493 § 2 KSH).
Zatem, mając na uwadze powyższe, za dzień poprzedzający dzień łączenia, o którym mowa w art. 12 ust. pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć dzień poprzedzający dzień wpisu do połączenia do rejestru.
Wobec powyższego nie można zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że za dzień poprzedzający dzień połączenia, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, należy rozumieć ten sam dzień, na który dokonana została wycena majątku spółki w celu połączenia zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 KSH.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy dot. pytania nr 5 należało uznać za nieprawidłowe.
Ad 6
Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 6 dotyczą ustalenia, czy w sytuacji gdy wartość majątku spółki przejmowanej na dzień poprzedzający bezpośrednio wpis połączenia do KRS, będzie większa niż wartość majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia (która to wartość zgodnie z KSH posłuży do określenia parytetu wymiany udziałów), to powstanie u spółki przejmującej przychód do opodatkowania.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy, ponownie wskazać należy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT,
przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Z powyższego przepisu wynika, że połączenie spółek jest neutralne podatkowo dla Spółki Przejmującej pod warunkiem, że wartość rynkowa majątku spółki przejmowanej, ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia (przez który należy rozumieć dzień poprzedzający dzień wpisu do połączenia do rejestru), otrzymana przez spółkę przejmującą, nie będzie przewyższać wartości emisyjnej udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych.
Zatem, mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że w sytuacji gdy wartość majątku spółki przejmowanej na dzień poprzedzający bezpośrednio wpis połączenia do KRS, będzie większa niż wartość majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzający złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia i wartość ta będzie przewyższać wartość emisyjną udziałów przydzielonych udziałowcowi spółki łączonej, to powstanie przychód. Jednak przychód podatkowy na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT powstanie w sytuacji, gdy będzie nadwyżka, o której mowa w tym przepisie.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy dot. pytania nr 6 należało uznać za nieprawidłowe.
Reasumując, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia:
- w jaki sposób należy określić ustaloną na dzień poprzedzający dzień połączenia wartość rynkową majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest prawidłowe;
- w jaki sposób należy określić wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych wspólnikom spółki przejmowanej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest prawidłowe;
- w jaki sposób należy określić wartość składników majątku spółki przejmowanej otrzymanego przez spółkę przejmującą w drodze połączenia w rozumieniu art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest prawidłowe;
- czy przeprowadzenie połączenia w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, polegającego na przeniesieniu całego majątku spółki przejmowanej na Wnioskodawcę, będzie skutkować powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Spółki przejmującej – jest prawidłowe;
- czy za dzień poprzedzający dzień połączenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy rozumieć ten sam dzień, na który dokonana została wycena majątku spółki w celu połączenia, tj. zgodnie z art. 499 § 2 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych „określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia”, na której podstawie ustalany jest parytet wymiany udziałów, stanowiący element planu połączenia zgodnie z art. 499 § 1 pkt 2 KSH i finalnie podlegający zatwierdzeniu w uchwałach łączeniowych podejmowanych przez wspólników spółek – jest nieprawidłowe;
- czy w sytuacji gdy wartość majątku spółki przejmowanej na dzień poprzedzający bezpośrednio wpis połączenia do KRS, będzie większa niż wartość majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia (która to wartość zgodnie z KSH posłuży do określenia parytetu wymiany udziałów), to powstanie u spółki przejmującej przychód do opodatkowania – jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Organ nie odniósł się do powołanych przez Państwo interpretacji indywidualnych, albowiem zostały one wydane w indywidualnych sprawach podatników i nie wiążą Organu w niniejszej sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).