Ustalenia: - czy środki pieniężne wpłacane przez Partnera kapitałowego na rzecz Wnioskodawcy tytułem uczestnictwa w Spółce cichej nie stanowią przychodu Wnioskodawcy w rozumieniu przepisów ustawy o CIT, - czy przychodami podatkowymi oraz kosztami uzyskania przychodów Wnioskodawcy w związku z uczestnictwem w Spółce cichej będą wpływy osiągnięte w ramach realizacji inwestycji przez Spółkę cichą oraz wydatki poniesione na realizację inwestycji w ramach Spółki cichej w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez Wnioskodawcę udziałowi w zysku wspólnego przedsięwzięcia, tj. zgodnie z art. 5 ust. 1, 1a i 2 ustawy o CIT, to znaczy, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do uznania przychodu oraz zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu niezależnie od faktu faktycznie poniesionych kosztów przez poszczególnych wspólników spółki cichej, natomiast zgodnie z ustalonym podziałem zysku

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe (dotyczy pytań oznaczonych we wniosku nr 1-2).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, który dotyczy ustalenia:

-czy środki pieniężne wpłacane przez Partnera kapitałowego na rzecz Wnioskodawcy tytułem uczestnictwa w Spółce cichej nie stanowią przychodu Wnioskodawcy w rozumieniu przepisów ustawy o CIT,

-czy przychodami podatkowymi oraz kosztami uzyskania przychodów Wnioskodawcy w związku z uczestnictwem w Spółce cichej będą wpływy osiągnięte w ramach realizacji inwestycji przez Spółkę cichą oraz wydatki poniesione na realizację inwestycji w ramach Spółki cichej w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez Wnioskodawcę udziałowi w zysku wspólnego przedsięwzięcia, tj. zgodnie z art. 5 ust. 1, 1a i 2 ustawy o CIT, to znaczy, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do uznania przychodu oraz zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu niezależnie od faktu faktycznie poniesionych kosztów przez poszczególnych wspólników spółki cichej, natomiast zgodnie z ustalonym podziałem zysku,

-jeżeli odpowiedź na pytanie numer dwa będzie negatywna lub jeżeli dyspozycja art. 5 ustawy o CIT dopuszcza alternatywny sposób rozliczeń - czy przychodami Wnioskodawcy w związku z uczestnictwem w spółce cichej będą wpływy osiągnięte w ramach realizacji inwestycji przez Spółkę cichą w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez Wnioskodawcę udziałowi w zysku wspólnego przedsięwzięcia, natomiast koszty podatkowe oraz wydatki poniesione na realizację inwestycji w ramach Spółki cichej będą odpowiadały faktycznie poniesionym przez Wnioskodawcę wydatków w ramach realizacji Spółki cichej,

-jeżeli odpowiedź na pytanie numer trzy będzie negatywna lub jeżeli dyspozycja art. 5 ustawy o CIT dopuszcza alternatywny sposób rozliczeń - czy przychodami Wnioskodawcy w związku z uczestnictwem w spółce cichej będą wpływy osiągnięte w ramach realizacji inwestycji przez spółkę cichą w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez Wnioskodawcę udziałowi w zysku wspólnego przedsięwzięcia, tj. zgodnie z art. 5 ust. 1, 1a i 2 ustawy o CIT, to znaczy, że w ramach rozliczeń podatkowych Wnioskodawca dokona rozliczenia przychodów i kosztów Spółki cichej, a następnie podziału zysku (rozumianego jako różnica przychodów i kosztów podatkowych inwestycji) pomiędzy Wnioskodawcę i Partnera kapitałowego zgodnie z proporcją udziału w zysku, w konsekwencji przychodem podatkowym oraz jednocześnie dochodem (wartością podstawy opodatkowania) dla Wnioskodawcy będzie wartość wynikająca z udziału w zysku

 (dotyczy pytań oznaczonych we wniosku nr 1-4)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Dnia 11 lipca 2022 r. Do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wpłynął wniosek Wnioskodawcy o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych.

Sprawie zostały nadane poniższe sygnatury:

0111-KDIB1-1.4010.480.2022.2.SG,

0111-KDIB3-1.4012.539.2022.3.ICZ,

0111-KDIB2-2.4014.193.2022.3.DR.

Pismem z dnia 30 września 2022 r. (UNP: (…)) Wnioskodawca został wezwany do uzupełnienia wniosku o wydanie interpretacji poprzez doprecyzowanie przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego w drodze udzielenia odpowiedzi na 6 pytań.

Ze względu na nieudzielenie odpowiedzi na pytania w wyznaczonym terminie, Wnioskodawca ponownie składa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Z uwzględnieniem odpowiedzi na zadane pytania jednocześnie Wnioskodawca prosi o rozpatrzenie niniejszego wniosku przez ten sam zespół i w tej samej delegaturze.

Spółka działająca pod firmą F. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…), przy ulicy (…) lok. (…), (…), wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy (…), pod numerem KRS: (…), NIP: (…) (dalej: „Wnioskodawca”), będąca zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 5 lutego 1992 r. (Dz. U. nr 21, poz. 86, winno być: t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), polskim rezydentem podatkowym podlegającym obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów w Polsce bez względu na miejsce ich osiągania. Jednocześnie Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny w rozumieniu art. 96 ust. 4 ustawy z dnia o podatku od towarów i usług (zwanej dalej: „ustawą o VAT”).

Wnioskodawca jest spółką powołaną celem prowadzenia działalności w sektorze nieruchomości komercyjnych oraz prywatnych, związanych zarówno z nieruchomościami (i) gruntowymi, (ii) budynkowymi oraz (iii) lokalowymi („działalność gospodarcza”). Wnioskodawca specjalizuje się w prowadzeniu działalności gospodarczej na rynku nieruchomości, w tym wyszukiwaniu atrakcyjnych nieruchomości z potencjałem gospodarczym lub inwestycyjnym, zajmuje się również rozwojem i promocją rynku nieruchomości w Polsce. Wnioskodawca prowadzi albo będzie prowadzić działalność polegającą na dokonaniu inwestycji, bezpośredniej lub pośredniej w nieruchomości. Wobec przedmiotowych nieruchomości zostaną, między innymi, przeprowadzone czynności polegające na modernizacji, przeprowadzaniu prac budowlanych, w tym czynności deweloperskich lub redeweloperskich, promocji oraz efektywnym zarządzaniu i sprzedażą oraz świadczeniu usług związanych z inwestycją, w ramach organizacji spółki lub korzystając z wyspecjalizowanych podmiotów zewnętrznych. Przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest, zgodnie z klasyfikacją Polskiej Klasyfikacji Działalności, między innymi: kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, działalność związana z obsługą rynku nieruchomości wykonywana na zlecenie oraz roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca prowadzi rozmowy z partnerami kapitałowymi - osobami fizycznymi prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą, osobami prywatnymi oraz spółkami prawa handlowego („Partnerzy kapitałowi”), którzy chcieliby wspólnie z Wnioskodawcą zrealizować inwestycję na konkretnej nieruchomości poprzez uczestnictwo w zyskach z działalności gospodarczej z tej inwestycji w sposób anonimowy, tj. bez formalnego uczestnictwa w strukturach kapitałowych Wnioskodawcy w zamian za dokapitalizowanie działalności gospodarczej w postaci wkładu pieniężnego („Inwestycja”).

Wnioskodawca wraz z partnerem lub partnerami kapitałowymi zamierza zawiązać spółkę cicha opartą na następujących założeniach („Spółka cicha”):

-uczestnictwo Partnera kapitałowego ma charakter anonimowy;

-Partner kapitałowy uczestniczy wkładem majątkowym w cudzym przedsiębiorstwie (działalności gospodarczej Wnioskodawcy);

-Partner kapitałowy w zamian za wniesiony wkład uczestniczy w zysku wypracowanym z działalności gospodarczej, ma ograniczone możliwości kontroli nad działalnością przedsiębiorstwa Wnioskodawcy;

-Partner kapitałowy nie ma żadnego udziału w majątku Wnioskodawcy (nie wykluczając natomiast zabezpieczenia wkładu Partnera kapitałowego na majątku Wnioskodawcy);

-Partner kapitałowy nie prowadzi spraw przedsiębiorstwa;

-Partner kapitałowy nie odpowiada za zobowiązania związane z działalnością gospodarczą;

-Wnioskodawca oraz Partner kapitałowy nie zamierzają zawrzeć umowy pożyczki;

-Wnioskodawca oraz Partner kapitałowy nie zamierzają zawrzeć umowy spółki cywilnej, osobowej lub kapitałowej.

W związku z powyższym jedynym obowiązkiem nałożonym na Partnera kapitałowego wynikającym z faktu zawiązania pomiędzy Wnioskodawcą a Partnerem kapitałowym spółki cichej, jest zobowiązanie do wniesienia określonego wkładu pieniężnego. Wnioskodawca natomiast, w ramach spółki cichej, wykorzystując swoją wiedzę, kompetencje oraz personel realizuje inwestycje i zobowiązuje się do wypłaty Partnerowi kapitałowemu zysku wynikającego z podziału zysku w ramach spółki cichej.

Wnioskodawca w ramach inwestycji realizowanej przez Spółkę cichą może dodatkowo angażować swoje środki pieniężne (wkład pieniężny do Spółki cichej), natomiast Wnioskodawca przewiduje możliwość skonstruowania Spółki cichej w ten sposób, że nie będzie on angażował, poza wiedzą, kompetencjami oraz personelem, dodatkowych środków pieniężnych.

Wnioskodawca może jednocześnie prowadzić kilka inwestycji w ramach różnych spółek cichych oraz realizować inne inwestycje nieruchomościowe w ramach działalności gospodarczej. Wnioskodawca niezależnie od wykonywania obowiązków w zakresie wynikającym z ustawy o rachunkowości, będzie dla każdej inwestycji (realizowanej w ramach spółki cichej) prowadził wyodrębnione zapisy księgowe umożliwiające przypisanie danej inwestycji wydatki (koszty) oraz przychody (dochody).

W związku z planowanymi transakcjami polegającymi na zawiązaniu Spółki cichej z partnerem kapitałowym, Wnioskodawca powziął wątpliwości dotyczące skutków podatkowych realizacji zawartych Spółki cichej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (zwanego dalej: „CIT”), podatku od towarów i usług (zwanego dalej: „VAT”) oraz podatku od czynności cywilnoprawnych (zwanego dalej: „PCC”).

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca przewiduje, że niektórzy Partnerzy kapitałowi będą czynnymi podatnikami VAT, a niektórzy nie.

Z natury Spółki cichej wynika, że Partner kapitałowy (jako wspólnik cichy) nie jest uprawniony do reprezentowania w stosunkach zewnętrznych ani planowanej Spółki cichej, ani przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Zasadą jest, iż prowadzenie przedsiębiorstwa, w którym Partner kapitałowy występuje jako wspólnik cichy należy do Wnioskodawcy. Dodatkowo jednym z elementów konstrukcyjnych Spółki cichej jest to, że wspólnik cichy pozostaje anonimowy w stosunkach zewnętrznych, tj. Udział Partnera kapitałowego w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy nie podlega ujawnieniu wobec osób trzecich. Uczestnictwo wspólnika cichego w przedsiębiorstwie ma znaczenie jedynie w stosunku wewnętrznym, tj. Pomiędzy nim a Wnioskodawcą. Nie istnieje natomiast w stosunku zewnętrznym, tj. między Wnioskodawcą a osobami trzecimi (partnerami przedsiębiorstwa) - dla osób trzecich prowadzącym przedsiębiorstwo jest tylko Wnioskodawca. Spółka cicha nie jest odrębnym bytem prawnym.

Sens Spółki cichej sprowadza się do tego, aby Partner kapitałowy (jako wspólnik cichy) jedynie partycypował wkładem w cudzym przedsiębiorstwie, tj. w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, bez osobistego włączania się w prowadzenie tego przedsiębiorstwa. Dodatkowo do konstytutywnych elementów Spółki cichej należy to, że Partner kapitałowy (jako wspólnik cichy) nie ma żadnego udziału w majątku przedsiębiorstwa Wnioskodawcy ani nie odpowiada za zobowiązania związane z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa. Uczestnictwo wspólnika cichego w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy ma znaczenie tylko w stosunku wewnętrznym (między nim a Wnioskodawcą), a jedynym uprawnieniem Partnera kapitałowego w zamian za uczestnictwo wkładem w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy jest udział w zysku wypracowanym przez to przedsiębiorstwo. Natomiast Wnioskodawcy przysługują prawa związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Cechą Spółki cichej jest brak obustronności wkładów. Wobec tego tylko Partner kapitałowy będzie dokonywał wkładu pieniężnego w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, w zamian za udział w zysku wypracowanym przez to przedsiębiorstwo.

Przedmiotem wkładu Partnera kapitałowego będą wyłącznie pieniądze (wkład gotówkowy).

W przypadku rozwiązania umowy Spółki cichej wspólnik cichy nie otrzyma majątku o wartości równej wartości wniesionego wkładu niepieniężnego, ponieważ wkład nie będzie miał charakteru niepieniężnego.

Pytania                                                            

1.Czy środki pieniężne wpłacane przez Partnera kapitałowego na rzecz Wnioskodawcy tytułem uczestnictwa w Spółce cichej nie stanowią przychodu Wnioskodawcy w rozumieniu przepisów ustawy o CIT?

2.Czy przychodami podatkowymi oraz kosztami uzyskania przychodów Wnioskodawcy w związku z uczestnictwem w Spółce cichej będą wpływy osiągnięte w ramach realizacji inwestycji przez Spółkę cichą oraz wydatki poniesione na realizację inwestycji w ramach Spółki cichej w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez Wnioskodawcę udziałowi w zysku wspólnego przedsięwzięcia, tj. zgodnie z art. 5 ust. 1, 1a i 2 ustawy o CIT, to znaczy, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do uznania przychodu oraz zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu niezależnie od faktu faktycznie poniesionych kosztów przez poszczególnych wspólników spółki cichej, natomiast zgodnie z ustalonym podziałem zysku?

3.Jeżeli odpowiedź na pytanie numer dwa będzie negatywna lub jeżeli dyspozycja art. 5 ustawy o CIT dopuszcza alternatywny sposób rozliczeń - czy przychodami Wnioskodawcy w związku z uczestnictwem w spółce cichej będą wpływy osiągnięte w ramach realizacji inwestycji przez Spółkę cichą w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez Wnioskodawcę udziałowi w zysku wspólnego przedsięwzięcia, natomiast koszty podatkowe oraz wydatki poniesione na realizację inwestycji w ramach Spółki cichej będą odpowiadały faktycznie poniesionym przez Wnioskodawcę wydatków w ramach realizacji Spółki cichej?

4.Jeżeli odpowiedź na pytanie numer trzy będzie negatywna lub jeżeli dyspozycja art. 5 ustawy o CIT dopuszcza alternatywny sposób rozliczeń - czy przychodami Wnioskodawcy w związku z uczestnictwem w spółce cichej będą wpływy osiągnięte w ramach realizacji inwestycji przez spółkę cichą w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez Wnioskodawcę udziałowi w zysku wspólnego przedsięwzięcia, tj. zgodnie z art. 5 ust. 1, 1a i 2 ustawy o CIT, to znaczy, że w ramach rozliczeń podatkowych Wnioskodawca dokona rozliczenia przychodów i kosztów Spółki cichej, a następnie podziału zysku (rozumianego jako różnica przychodów i kosztów podatkowych inwestycji) pomiędzy Wnioskodawcę i Partnera kapitałowego zgodnie z proporcją udziału w zysku, w konsekwencji przychodem podatkowym oraz jednocześnie dochodem (wartością podstawy opodatkowania) dla Wnioskodawcy będzie wartość wynikająca z udziału w zysku?

 (dotyczy pytań oznaczonych we wniosku nr 1-4)

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, należy wyjaśnić, że w obecnym stanie prawnym brak jest przepisów regulujących spółkę cichą, a przy tym żaden z przepisów prawa nie zabrania zawierania tego rodzaju umów. Zatem stosunek prawny nazywany spółką cichą stanowi umowę nienazwaną. Dopuszczalność nawiązywania stosunku spółki cichej wywodzi się przede wszystkim z przepisu art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (zwanej dalej: „kodeks cywilny”). W praktyce przyjmuje się za charakterystyczne dla spółki cichej cechy, które wynikały z uprzednio obowiązujących przepisów kodeksu handlowego z dnia 27 czerwca 1934 r. regulujących spółkę cichą (księga II „Czynności handlowe” - art. 682-695 kodeksu handlowego). Występowanie stosunku prawnego nazywanego spółką cichą jest uznawane zarówno przez doktrynę prawa, jak i utrwalone orzecznictwo (m.in. wyrok naczelnego sądu administracyjnego z 11 października 2017 r., sygn. akt II FSK 2513/15; postanowienie Sądu Najwyższego z 24 października 2003 r., sygn. akt CZP 67/03).

W ramach stosunku spółki cichej występują dwie strony - przedsiębiorca i wspólnik cichy.

Wspólnikiem cichym może być zarówno osoba fizyczna, osoba prawna, jak i jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, ale posiadająca zdolność prawną. Wspólnik cichy jest zobowiązany do wniesienia wkładu do przedsiębiorstwa, a przedsiębiorca ma roszczenie o dokonanie wkładu. Wniesiony wkład pieniężny lub aport staje się własnością przedsiębiorcy. Przedsiębiorca prowadzi przedsiębiorstwo we własnym imieniu i na własny rachunek, podczas gdy wspólnik cichy nie jest ujawniany na zewnątrz jako wspólnik przedsiębiorcy i nie podlega zgłoszeniu do żadnego rejestru, jak i nie jest ujawniany w firmie przedsiębiorstwa. W związku z tym, iż na zewnątrz działa przedsiębiorca, tylko on ponosi odpowiedzialność za zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Ryzyko ekonomiczne wspólnika cichego wynikające z uczestnictwa w stosunku spółki cichej, w zależności od przyjętego modelu spółki cichej, nie występuje (przedsiębiorca jest zawsze zobowiązany zwrócić otrzymany wkład) albo ryzyko ekonomiczne wspólnika ogranicza się do wniesionego wkładu (możliwe jest, że wspólnik cichy nie uzyska choćby zwrotu wniesionego wkładu).

Opisany w niniejszym wniosku stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawcą i Partnerem kapitałowym spełnia opisane powyżej cechy spółki cichej. Wnioskodawcę prowadzącego działalność gospodarcza należy uznać w ramach stosunku spółki cichej za stronę nazywaną przedsiębiorcą. Z kolei Partner kapitałowy powinien być w ramach spółki cichej uważany za wspólnika cichego. Należy bowiem wskazać, że Partner kapitałowy w ramach opisanego w niniejszym wniosku stosunku prawnego wpłaca Wnioskodawcy wkład pieniężny w celu nabycia prawa do uczestnictwa w zyskach z działalności gospodarczej z inwestycji na konkretnej nieruchomości realizowanej wspólnie z Wnioskodawcą.

Jednocześnie, co charakterystyczne dla wspólnika cichego, Partner kapitałowy nie jest ujawniany na zewnątrz jako podmiot w jakikolwiek sposób zaangażowany w działalność gospodarczą Wnioskodawcy, a także Partner kapitałowy nie jest uprawniony do współdecydowania w sprawach związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

Specyfika umowy spółki cichej skłania do stwierdzenia, że na gruncie ustawy o CIT dochody podmiotów w niej uczestniczących powinny podlegać opodatkowaniu na zasadach właściwych dla przychodów ze wspólnego przedsięwzięcia, określonych w art. 5 ust. 1 ustawy o CIT.

Ustawa o CIT nie zawiera legalnej definicji pojęcia „wspólnego przedsięwzięcia”. Pojęciu temu należy nadać szeroki zakres, przy czym cel takiego wspólnego przedsięwzięcia powinien być zarobkowy. Działalność wykonywana w ramach przedsięwzięcia może też mieć każdy charakter, np. może to być działalność handlowa. Wspólne przedsięwzięcie powinno być ujęte w pewne normy organizacyjne. Nie muszą to być jednakże ramy sztywne i zinstytucjonalizowane. Wystarczy, by pozwalały na sprawne przeprowadzenie przedsięwzięcia, osiąganie przychodów oraz rozliczenie zysków przypadających każdemu z podmiotów w nim uczestniczących. Do „wspólnego przedsięwzięcia” należy zatem zaliczyć wskazaną w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) umowę spółki cichej.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o CIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zasady wyrażone w ust. 1 i 1a stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku (art. 5 ust. 2 ustawy o CIT). Przepisy te ustalają nadrzędne zasady rozliczeń podatkowych dokonywanych między podmiotami biorącymi udział we wspólnym przedsięwzięciu.

Dodać przy tym trzeba, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Stosownie do art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zatem przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Co do zasady, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa.

Wskazać jednak należy, że w sytuacji, w której Wnioskodawca - w ramach zawartej umowy spółki cichej - otrzymuje od Partnerów kapitałowych środki pieniężne, wartość tych środków nie może być traktowana jako przychód w rozumieniu art. 12 ustawy o CIT. Przekazana bowiem przez Partnerów kapitałowych w ramach wspólnego przedsięwzięcia kwota pieniężna jest wkładem inwestycyjnym we wspólne przedsięwzięcie. Oznacza to tym samym, że samo wniesienie wkładów jest neutralne podatkowo z punktu widzenia opodatkowania podatkiem CIT.

Skoro zatem działalność gospodarcza dotycząca inwestycji prowadzona przez Wnioskodawcę w ramach zawiązanej umowy spółki cichej stanowi wspólne przedsięwzięcie, o którym mowa w art. 5 ustawy o CIT, to tym samym przychodami (i kosztami uzyskania przychodów) Wnioskodawcy będą wyłącznie przychody (i koszty) przypadające na Wnioskodawcę zgodnie z postanowieniami wynikającymi z zawartej umowy. Jednocześnie, rozliczenia pomiędzy stronami spółki cichej (Wnioskodawcą i Partnerów kapitałowych) są sprawą wewnętrzną i pozostają poza sferą rozliczeń z najemcami, tj. podmiotami trzecimi.

W opisanym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) wkłady pieniężne Partnerów kapitałowych przekazywane na rzecz Wnioskodawcy są jedynie wkładem inwestycyjnym w spółkę cichą i nie będą stanowiły po stronie Wnioskodawcy przychodu podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy o CIT.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) możliwa jest sytuacja, w której Wnioskodawca celem realizacji inwestycji będzie zajmował się stroną operacyjną, natomiast nie przeznaczy wkładu pieniężnego na realizację inwestycji w ramach spółki cichej. Z drugiej strony, Partner kapitałowy nie będzie zajmował się dzielnością operacyjną, natomiast przeznaczy na realizację inwestycji całą wymaganą kwotę.

Wnioskodawca uważa, że zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 5 ust. 1-2 ustawy o CIT, zarówno Wnioskodawca, jak i Partner kapitałowy powinni rozliczać przychody, koszty uzyskania przychodów, wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów w proporcji określonej umową spółki cichej. Niezależnie od faktycznych przepływów pieniężnych oraz wkładu związanego z realizacją inwestycji przez spółkę cichą. Podatek dochodowy od osób prawnych realizuje zasadę, że podatek ten jest podatkiem globalnym, tj. przychody i koszty podatnika tego podatku ze wszystkich możliwych źródeł są kumulowane i poddane jednolitemu opodatkowaniu, ponieważ podmioty podatku CIT (w tym również spółki kapitałowe) mogą uczestniczyć we wspólnym przedsięwzięciu, przepis ten normuje sposób rozliczania przychodów i kosztów ich uzyskania pochodzących z tych źródeł, gdyż źródła te nie mają własnej podmiotowości podatkowej.

Poniesione w tych warunkach koszty powinny być rozliczane osobno u każdego uczestnika jako koszty uzyskania przychodów z udziału w zysku ze wspólnego przedsięwzięcia. Ta sama zasada dotyczy rozliczania wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku. W rezultacie, poniesione koszty uzyskania przychodów podlegają rozliczeniu u wspólników proporcjonalnie do ich udziałów w zyskach tego przedsięwzięcia.

Oznacza to, że jeżeli Wnioskodawca będzie miał w ramach spółki cichej przypisane 50% zysku, dokładnie w takiej proporcji będzie mógł rozliczyć koszty uzyskania przychodu, niezależnie od faktu, że Wnioskodawca nie wniósł żadnego kapitału (nie poniósł w tym zakresie wydatku) na realizację inwestycji przez spółkę cichą. W tym celu Wnioskodawca będzie prowadził odrębne zapisy księgowe w postaci ewidencji przychodów i kosztów związanych z inwestycją na cele spółki cichej. Wnioskodawca w ramach swoich ksiąg rachunkowych wyodrębni na kontach analitycznych koszty i przychody dotyczące realizacji inwestycji, a także rozliczeń z Partnerem kapitałowym, co ma uzasadnienie dla wzajemnych rozliczeń.

Dla przykładu: realizacja inwestycji w ramach spółki cichej zakłada wydatki na poziomie 1.000.000,00 złotych. Wnioskodawca jako wspólnik faktycznie prowadzący działalność gospodarczą będzie zajmował się operacyjną stroną inwestycji oraz występował w swoim imieniu w relacji z kontrahentami. Partner kapitałowy, działając w ramach spółki cichej jako wspólnik anonimowy nie będzie prowadził przedsiębiorstwa Wnioskodawcy ani działalności gospodarczej, nie będzie występował jako wspólnik kapitałowy (udziałowiec) w ramach struktury Wnioskodawcy. Partner kapitałowy celem uczestniczenia w zysku spółki cichej dokona wpłaty kapitałowej w kwocie 1.000.000,00 złotych. Zakładając, że realizacja inwestycji będzie wymagała poniesienia wydatków w kwocie 1.000.000,00 złotych, wygeneruje kwotę przychodu 1.200.000,00 złotych. Na cele rozliczeniowe strony ustaliły podziały zysku (przychodów) i kosztów w proporcji 50/50. W konsekwencji dla celów rozliczenia podatku dochodowego każdy ze wspólników spółki cichej, w tym Wnioskodawca, będzie mógł zaliczyć jako przychody kwotę 600.000,00 złotych oraz jako koszty kwotę 500.000,00 złotych. Końcowo, ustaloną w ten sposób kwotę kosztów oraz przychodów podatkowych należy zsumować odpowiednio z przychodami i kosztami podatkowymi Wnioskodawcy wynikającymi z jego pozostałej działalności gospodarczej.

Wskazane stanowisko potwierdza interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 23 grudnia 2013 r., Znak: ILPB4/423-391/13-5/MC, w którym potwierdzono, że: „przychody i koszty uzyskania przychodów uzyskiwane w ramach umowy spółki cichej stanowiącej wspólne przedsięwzięcie wspólnika cichego i spółki, w zakresie działalności handlowej, winny zostać opodatkowane zgodnie z art. 5 ustawy o CIT. Zatem opodatkowanie działalności gospodarczej prowadzonej w ramach umowy spółki cichej na poziomie jej uczestników powinno odbywać się na bieżąco proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału) w trakcie roku podatkowego oraz rozliczone w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy”.

Wskazane stanowisko potwierdza również interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 września 2017 r., Znak: 0115-KDIT2-3.4010.65.2017.2.JG), zgodnie z którą: „na podstawie tych zasad, należy w pierwszej kolejności ustalić udział Wnioskodawcy w zysku wynikającym z realizacji wspólnego przedsięwzięcia, a następnie określić wysokość przychodów i kosztów przypadających na Wnioskodawcę poprzez odniesienie prawa Wnioskodawcy do udziału w zysku do łącznej kwoty uzyskanych w przyszłości przychodów oraz łącznej kwoty kosztów uzyskania przychodów. Końcowo, ustaloną w ten sposób kwotę kosztów oraz przychodów podatkowych należy zsumować odpowiednio z przychodami i kosztami podatkowymi Wnioskodawcy wynikającymi z jego pozostałej działalności gospodarczej.

Uwzględniając fakt, że udział Wnioskodawcy w zysku wynikającym z realizacji wspólnego przedsięwzięcia wynosi 49%, Wnioskodawca powinien wykazać dla celów podatkowych 49% łącznej kwoty uzyskanych przychodów oraz 49% łącznej kwoty kosztów poniesionych w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia.

Wobec powyższego, ustalenie kwoty przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów wynikających z realizacji zawartej umowy po uruchomieniu procesu produkcji powinno przebiegać z uwzględnieniem zasad określonych w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, co oznacza, że Wnioskodawca powinien wykazać dla celów podatkowych 49% łącznej kwoty uzyskanych przychodów oraz 49% łącznej kwoty kosztów poniesionych w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia.”

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1-2 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z cywilistyczną zasadą swobody umów, wyrażoną w art. 353¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.),

Z zasady tej wynika możliwość zawierania tzw. „umów nienazwanych”, tj. nieuregulowanych w ww. Kodeksie. Należy przy tym pamiętać, że treść dozwolonej umowy przez prawo wyznaczają postanowienia art. 56 i 58 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 56 Kodeksu cywilnego,

Z uwagi na brak ustawowych uregulowań umowy spółki cichej należy stwierdzić, że umowa ta jest jedną z tzw. umów nienazwanych. Należy przy tym zauważyć, że o rodzaju zawartej umowy nie decyduje nadana jej przez strony nazwa lecz treść złożonych przy jej zawieraniu oświadczeń woli. Funkcjonowanie spółki cichej opiera się na wniesieniu przez wspólnika cichego, dysponującego majątkiem rzeczowym lub finansowym, wkładu (niekiedy w postaci wkładu własnej pracy) na rzecz drugiego wspólnika, prowadzącego przedsiębiorstwo lub inną działalność zarobkową we własnym imieniu. Wspólnik cichy w zamian za swój wkład uczestniczy w zyskach tej działalności, nie ujawniając się jednak na zewnątrz, nie mając też praw do majątku tej spółki. Wspólnik cichy nie odpowiada też za zobowiązania spółki wobec wierzycieli. Spółka taka jest po prostu odmianą umowy cywilnoprawnej dwóch stron.

Do istotnych elementów stosunku spółki cichej należą:

1.uczestniczenie w cudzym przedsiębiorstwie (strony dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego),

2.wniesienie wkładu (wkład wspólnika cichego, który może być w formie zarówno pieniężnej, jak i niepieniężnej, staje się częścią majątku przedsiębiorcy),

3.wniesienie wkładu daje prawo do udziału w zysku (nie można wyłączyć wspólnika cichego od uczestnictwa w zyskach - inaczej jest w odniesieniu do strat),

4.wyłączenie osobistej odpowiedzialności (wobec wierzycieli przedsiębiorcy).

Istota spółki cichej wyczerpuje się w stosunku zobowiązaniowym łączącym wspólników (spółka wewnętrzna). Wspólnik cichy nie staje się współwłaścicielem majątku, do którego wniósł wkład, ani nie występuje w stosunkach zewnętrznych.

Przechodząc do przepisów prawa podatkowego, należy w pierwszej kolejności przytoczyć brzmienie art. 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm. dalej: „ustawa o CIT”).

I tak, w myśl art. 5 ust. 1 ustawy o CIT,