Czy w świetle art. 21 ust. 1 pkt 1 lub pkt 2a ustawy o CIT wynagrodzenie faktora („opłata faktoringowa”) nie podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem u źródła.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, która dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w świetle art. 21 ust. 1 pkt 1 lub pkt 2a ustawy o CIT wynagrodzenie faktora („opłata faktoringowa”) nie podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem u źródła.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Sp. z o.o. (dalej również: „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest spółką z siedzibą na terytorium Polski i podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: „CIT”) od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy). Rok podatkowy Spółki jest tożsamy z rokiem kalendarzowym. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności świadczy usługi polegające na obsłudze, naprawach i remontach najnowszej generacji (…).

Spółka jest stroną umowy faktoringu, w której faktorem jest X GmbH. Na podstawie umowy Spółka (faktorant) zbywa na rzecz faktora nieprzeterminowane wierzytelności przysługujące jej wobec kontrahentów, dzięki czemu uzyskuje środki finansowe z tytułu świadczonych usług wcześniej, niż wynikałoby z przyjętych w tych transakcjach terminów zapłaty. Faktor otrzymuje od Spółki z tego tytułu odpowiednie wynagrodzenie. Spółka ponosi także koszty obsługi rachunków bankowych związanych z faktoringiem.

Zgodnie z treścią zawartej z faktorem umowy, wynagrodzenie faktora (w umowie określone jako „Factoring Fee”, w tłumaczeniu „Opłata faktoringowa”) jest równe odsetkom (umowa posługuje się określeniem „interest”) naliczanym od ceny zakupu wierzytelności, generalnie za okres do momentu, gdy kontrahent ureguluje nabytą przez faktora wierzytelność. Wysokość odsetek jest ustalana na podstawie referencyjnej stopy procentowej oraz dodatkowej marży, której wysokość jest określana na bazie ratingu kredytowego danego kontrahenta Spółki, dostarczanego przez F lub inną instytucję ratingową określoną w umowie faktoringowej.

Opłata faktoringowa kalkulowana jest w następujący sposób:

OF = MF1 + MF2

gdzie:

OF - Opłata faktoringowa

MF1 - marża faktoringowa kontrahenta 1

MF2 - marża faktoringowa kontrahenta 2

Marże faktoringowe są zaś kalkulowane w następujący sposób:

MF1 = RSP + M1

MF2 = RSP + M2

gdzie:

RSP - referencyjna stopa procentowa oparta na SOFR

M1 - marża dotycząca sprzedaży wierzytelności kontrahenta 1 uzależniona od ratingu tego kontrahenta wg tabeli z umowy faktoringowej

M2 - marża dotycząca sprzedaży wierzytelności kontrahenta 2 uzależniona od ratingu tego kontrahenta wg tabeli z umowy faktoringowej

Na fakturach wystawianych przez faktora wynagrodzenie faktora (czyli „Factoring Fee”, PL: „Opłata faktoringowa”) jest określane jako „Interest” (PL: „Odsetki”), natomiast w załącznikach do faktur występuje określenie „Funding interest” (PL: „Odsetki z tytułu finansowania”).

Pytania

1.Czy prawidłowe jest stanowisko, że w świetle art. 21 ust. 1 pkt 1 lub pkt 2a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 z późn. zm., dalej jako: ustawa o CIT) wynagrodzenie faktora („Factoring Fee”, PL: „Opłata faktoringowa”) nie podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem u źródła?

2.Czy jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest negatywna, to czy wynagrodzenie to jest zwolnione w Polsce z opodatkowania podatkiem u źródła w świetle postanowień umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (dalej jako: polsko-niemiecka UPO)?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

W ocenie Wnioskodawcy, wynagrodzenie faktora określone w umowie faktoringu jako „Factoring Fee” (PL: „Opłata faktoringowa”) nie stanowi odsetek w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, nie jest też świadczeniem wskazanym w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT. W związku z tym przychody z tego tytułu nie podlegają w Polsce opodatkowaniu podatkiem u źródła.

Uzasadnienie stanowiska

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, opodatkowaniu w Polsce podlegają dochody uzyskane przez podmioty niebędące polskimi rezydentami podatkowymi m.in. z tytułu odsetek. Ustawa o CIT nie zawiera definicji odsetek, zasadne jest wobec tego odniesienie się do pojęcia odsetek wypracowanego na gruncie prawa cywilnego. Powyższe znajduje potwierdzenie w doktrynie prawa podatkowego (por. K. Gil w: A. Wacławczyk, A. Obońska, A. Walter, K. Gil (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, wyd. 3, komentarz do art. 21, nb. 7).

Zgodnie z art. 359 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.) odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. W literaturze podkreśla się, że: „w ujęciu kodeksowym odsetki stanowią świadczenie pieniężne, do którego może być zobowiązany dłużnik - najogólniej mówiąc - korzystający z cudzych pieniędzy. Chodzi tu zarówno o sytuację, gdy korzystanie z pieniędzy wierzyciela jest przedmiotem umowy (np. pożyczka oprocentowana, kredyt), jak i gdy nie jest ono objęte zgodą wierzyciela, w szczególności wynika z opóźnienia w zapłacie sumy pieniężnej przez dłużnika (zob. art. 481 i 741 KC), a także wówczas, gdy korzystanie z pieniędzy polega na poniesieniu przez wierzyciela wydatków w interesie dłużnika” (tak: P. Machnikowski w: E. Gniewek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 10).

Odsetki rozumiane są więc jako opłaty za korzystanie z cudzego kapitału, zazwyczaj na podstawie umowy pożyczki czy kredytu. Aby zakwalifikować określoną płatność do kategorii odsetek konieczne jest wobec tego istnienie długu pieniężnego pomiędzy podmiotem dokonującym płatności a jej odbiorcą; co więcej odsetki powinny wynikać z umowy obejmującej finansowanie zwrotne. Udostępniona podmiotowi finansowanemu kwota powinna zostać zwrócona podmiotowi finansującemu, natomiast odsetki są wynagrodzeniem podmiotu finansującego, które sprawia, że zawarcie takiej umowy jest dla niego opłacalne. Jest to więc w istocie wynagrodzenie za to, że podmiot finansujący udostępnia podmiotowi finansowanemu konkretne środki i rekompensata tego, że podmiot finansujący nie może z nich korzystać przez czas trwania umowy.

Podobne wnioski należy wysnuć patrząc na definicję słownikową odsetek. Encyklopedia Prawa (Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2000, str. 587) definiuje odsetki jako „okresowe świadczenie uboczne w postaci określonej kwoty pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, stanowiące zazwyczaj wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału. Wielkość odsetek ustala się z uwzględnieniem określonej stopy procentowej w stosunku do wielkości kapitału oraz czasu korzystania z niego”.

W ocenie Wnioskodawcy wynagrodzenie faktora - mimo, że w umowie i na fakturach używane jest określenie „interest” (PL: odsetki) - jest świadczeniem o innym charakterze. Zawarta przez Spółkę umowa faktoringu nie obejmuje bowiem finansowania zwrotnego, Spółka nie jest zobowiązana do zwrotu uzyskanych od faktora środków. Umowie faktoringu w istocie bliżej jest do umowy cesji wierzytelności, gdzie w zamian za środki finansowe faktorant przenosi na faktora nieprzeterminowaną wierzytelność. Faktor nabywa tę wierzytelność za ustaloną cenę.

Co więcej, zasadniczy cel umowy faktoringu jest inny niż pożyczki/kredytu. Za pomocą pożyczki podmiot finansowany uzyskuje środki, które mają finansować jego działalność operacyjną czy pozwolić na dokonanie nowych inwestycji. Innymi słowy - pożyczka ma zapewnić podmiotowi finansowanemu dodatkowe środki pieniężne. Umowa faktoringu nie zapewnia natomiast faktorantowi dodatkowego finansowania, tylko ma na celu poprawę jego bieżącej płynności finansowej poprzez obniżenie wartości kapitału obrotowego.

W świetle powyższego, w ocenie Spółki, przedmiotowe opłaty na rzecz faktora („Factoring Fee”, PL: „Opłata faktoringowa”) nie stanowią odsetek w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Spółka podkreśla, że na taką kwalifikację wynagrodzenia faktora nie ma wpływu stosowanie określenia „interest” (odsetki) w umowie czy na fakturach wystawianych przez faktora. Dla uznania płatności za odsetki w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT nie jest bowiem istotne nazwanie ich odsetkami przez strony transakcji, a wyłącznie posiadanie przez tę płatność charakteru czy szczególnych cech odsetek, omówionych powyżej. Stanowisko, zgodnie z którym istota świadczenia, a nie jego nazwa jest czynnikiem decydującym przy analizowaniu skutków podatkowych tego świadczenia jest powszechnie prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Tak przykładowo stwierdzono w wyroku WSA w Krakowie z 16 marca 2022 r., sygn. I SA/Kr 178/22, w uzasadnieniu którego sąd podkreślił, że: „(...) sama nazwa umowy o świadczenie usługi nie może być wyłącznym czynnikiem, który kwalifikuje lub dyskwalifikuje daną usługę jako należącą lub nie do katalogu świadczeń podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych. Decydujące znaczenie dla stwierdzenia, że dane usługi mieszczą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma treść postanowień umowy zawartej z kontrahentem zagranicznym, a przede wszystkim, charakter rzeczywiście wykonywanych świadczeń”. Podobne wnioski płyną z uzasadnienia wyroku WSA w Warszawie z 4 kwietnia 2017 r., sygn. III SA/Wa 779/16.

Stanowisko, zgodnie z którym opłaty ponoszone na rzecz faktora nie stanowią odsetek w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, zostało wielokrotnie wyrażone na gruncie licznych interpretacji indywidualnych wydawanych przez organy skarbowe, m.in. w interpretacjach Dyrektora KIS z 11 lutego 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.657.2021.2.JD), z 25 września 2018 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.319.2018.1.SG) czy w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 października 2015 r. (sygn. IBPB-1-2/4510-516/15/BG).

Należy również stwierdzić, że faktoring nie jest usługą wskazaną w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT ani nie jest to świadczenie o charakterze podobnym do świadczeń określonych w tym przepisie.

Podsumowując - „Factoring Fee” (PL: „Opłata faktoringowa”) uiszczana przez Wnioskodawcę na rzecz faktora nie podlega podatkowi u źródła w Polsce. Konsekwencją powyższego jest brak po stronie Spółki obowiązków w zakresie podatku u źródła w stosunku do płatności z tytułu opłaty faktoringowej, w tym obowiązku uzyskania certyfikatu rezydencji faktora, gdyż wymóg ten odnosi się tylko do realizowania płatności w związku z dochodami określonymi w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 ustawy o CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Stosownie do art. 3 ust. 3 pkt 5 ustawy o CIT:

Zgodnie art. 3 ust. 5 ustawy o CIT:

W przepisie tym, wyrażona jest zasada ograniczonego obowiązku podatkowego, w myśl której państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 i 2a ustawy o CIT:

W myśl art. 21 ust. 2 ustawy o CIT:

Z treści ww. przepisów wynika, iż od niektórych przychodów osiąganych na terytorium Polski przez podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu pobierany jest podatek dochodowy w sposób zryczałtowany. Podatek ten nazywany jest podatkiem „u  źródła” ze względu na szczególny sposób jego poboru, który dokonywany jest przez podmiot polski wypłacający określone należności na rzecz nierezydenta w trybie i na zasadach wymienionych w art. 26 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT:

Dla określenia skutków podatkowych jakie mogą wystąpić w związku z przedstawionym stanem faktycznym i zdarzeniem przyszłym konieczne jest przede wszystkim ustalenie charakteru wypłacanego wynagrodzenia. Ze względu na charakter wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT tytułów jakich mogą dotyczyć wypłacane należności, na szczególną uwagę zasługują, wymienione w  pkt 1 ww. artykułu odsetki.

Ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „odsetki”. Zgodnie z definicją podawaną przez Encyklopedię Prawa (Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2000, str. 587), odsetki stanowią „okresowe świadczenie uboczne w postaci określonej kwoty pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, stanowiące zazwyczaj wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału. Wielkość odsetek ustala się z uwzględnieniem określonej stopy procentowej w  stosunku do wielkości kapitału oraz czasu korzystania z niego”.

W sposób analogiczny definiuje pojęcie odsetek Komentarz do Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku (dalej: „Komentarz OECD”). W Komentarzu OECD podkreśla się, iż odsetki stanowią wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału, zatem warunkiem koniecznym do zakwalifikowania określonej płatności do kategorii odsetek jest istnienie długu pieniężnego pomiędzy podmiotem dokonującym płatności a jej odbiorcą.

Jak wynika z powyższego, aby można było mówić o płatności dokonywanej tytułem odsetek, płatność taka musi być związana z istnieniem określonego długu pomiędzy podmiotem otrzymującym odsetki a podmiotem dokonującym ich płatności. Odsetki muszą bowiem wynikać z umowy przewidującej udzielenie finansowania o charakterze zwrotnym, ponieważ zawsze stanowią one wynagrodzenie za otrzymane finansowanie. Sytuacja taka nie wystąpi w omawianym przypadku, ponieważ dokonywanie opłat o jakich mowa we wniosku nie jest następstwem kredytowania Spółki.

W odniesieniu do treści art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT zauważyć należy, że katalog usług w nim wskazanych jest katalogiem otwartym, na co wskazuje sformułowanie „oraz świadczeń o podobnym charakterze”. W ramach tego katalogu za świadczenia o podobnym charakterze należy jednakże uznać wyłącznie świadczenia równorzędne do wymienionych w  ustawie o CIT. Oznacza to, że aby dane świadczenie można było zakwalifikować do katalogu wskazanego powyżej, winno ono spełnić takie same przesłanki, albo winny wynikać z niego takie same prawa i obowiązki dla stron jak ze świadczeń wymienionych w cytowanym przepisie. Innymi słowy, lista ta obejmuje również świadczenia, które zasadniczo są podobne do wymienionych, lecz mogą być np. inaczej określane. Niemniej jednak sama nazwa umowy o świadczenie usługi nie może być wyłącznym czynnikiem, który kwalifikuje daną usługę jako należącą do katalogu świadczeń podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych. Decydujące znaczenie dla stwierdzenia, że dane usługi mieszczą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma treść postanowień umowy zawartej z kontrahentem zagranicznym, a  przede wszystkim, charakter rzeczywiście wykonywanych świadczeń.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że skoro umowa faktoringu dotyczy zbywanych na rzecz faktora wierzytelności przysługujących Spółce wobec kontrahentów, dzięki czemu uzyskuje ona środki finansowe z tytułu świadczonych usług wcześniej, niż wynikałoby z przyjętych w tych transakcjach terminów zapłaty a wysokość wynagrodzenia (Opłata faktoringowa) należna faktorowi jest ustalana na podstawie:

·referencyjnej stopy procentowej (SOFR) oraz

·marży, której wysokość jest określana na bazie ratingu kredytowego danego kontrahenta Spółki

- to wypłacane wynagrodzenie nie stanowi odsetek w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT ani innym świadczeniem, o  którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT.

Zatem Wnioskodawca nie będzie zobowiązany na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o CIT do potrącania i odprowadzania podatku u źródła od wypłacanych na rzecz faktora ww. świadczeniami posiadania certyfikatu rezydencji faktora.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Mając jednocześnie na uwadze, że w zakresie pytania nr 2 Wnioskodawca oczekuje oceny jego stanowiska w przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, rozpatrywanie wniosku w zakresie pytania nr 2 należy uznać za bezzasadne.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-  Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).