Czy w odniesieniu do wypłacanych na rzecz Banku odsetek z tytułu cash poolingu, których Bank jest rzeczywistym właścicielem - Spółka może stosować art. 11 ust. 3 lit. c UPO, a tym samym - nie jest zobowiązana do pobierania polskiego podatku u źródła?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia, czy:

-w odniesieniu do wypłacanych na rzecz Banku odsetek z tytułu cash poolingu, których Bank jest rzeczywistym właścicielem - Spółka może stosować art. 11 ust. 3 lit. c Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikaniu opodatkowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, a tym samym - nie jest zobowiązana do pobierania polskiego podatku u źródła,

-w przypadku uznania stanowiska przedstawionego w zakresie pytania 1 za nieprawidłowe - czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym w odniesieniu do wypłacanych na rzecz Banku odsetek z tytułu cash poolingu, z tytułu których Bank jest rzeczywistym właścicielem należności - Spółka może stosować art. 11 ust. 2 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikaniu opodatkowania, a tym samym - jest uprawniona do pobierania polskiego podatku u źródła z zastosowaniem 5% stawki.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

(…) Sp. z o.o. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „CIT”).

Spółka jest podmiotem prowadzącym działalność w zakresie (…).

Spółka należy do międzynarodowej grupy kapitałowej (…) (dalej: „Grupa”), która jest (…).

Aby osiągnąć bardziej efektywne możliwości zarządzania swoimi środkami finansowymi, w 2012 r. Wnioskodawca przystąpił w charakterze uczestnika do grupowej umowy zarządzania płynnością finansową (Umowa Konsolidacji Sald - tzw. cash pooling) - systemu funkcjonującego w Grupie na podstawie umowy zawartej 9 maja 2012 r. (dalej: „Umowa”) pomiędzy kilkoma podmiotami wchodzącymi w skład Grupy (m.in. Spółką) a Bankiem (…)., spółką akcyjną prawa holenderskiego, z siedzibą i miejscem prowadzenia działalności pod adresem: (…), któremu nadany został holenderski numer identyfikacji podatkowej: (…) (dalej: „Bank”).

Zasadniczym celem zawarcia Umowy było zwiększenie efektywności działalności gospodarczej poszczególnych uczestników systemu poprzez bardziej wydajne zarządzanie środkami pieniężnymi oraz zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego.

Umowa określa zasady stosowania systemu kompensacji do obliczania odsetek dla sald ujemnych i dodatnich na kontach prowadzonych w Banku oraz systemu koncentracji sald na rachunkach bankowych w przypadku banków działających w różnych obszarach jurysdykcji.

W ramach struktury cash poolingu, Spółka posiada konta w banku położonym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, prowadzone w PLN i EUR. Jednocześnie, Spółka posiada konta w Banku prowadzone odpowiednio w PLN i EUR.

Poszczególne konta podmiotów z Grupy założone w Banku stanowią podstawę do funkcjonowania struktury cash poolingu. Rachunki w Banku wszystkich spółek z Grupy poddawane są mechanizmowi konsolidowania na rachunku docelowym. Od tak skonsolidowanego salda, Bank oblicza stosowne oprocentowanie. Dodatkowo, struktura cash poolingu zakłada przyznanie Spółce możliwości wykazywania w trakcie dnia salda debetowego.

W ramach cash poolingu funkcjonującego w Grupie każdego roboczego dnia, do ustalonej godziny, Spółka może zlecać dokonanie transakcji i przyjmować przelewy na kontach w polskim banku. Po ustalonej godzinie, polski bank przesyła do Banku informację o saldzie na rachunkach Spółki. W zależności od stanu salda, następuje odpowiednia płatność, tzn. jeżeli:

- konto wykazuje saldo kredytowe - następuje przelew wszystkich środków na odpowiednie konto w Banku, tak aby saldo konta wynosiło 0;

- konto wykazuje saldo debetowe - następuje przelew wszystkich środków na odpowiednie konto w polskim banku, tak aby saldo konta wynosiło 0;

- konto wykazuje saldo 0 - nie następuje transfer środków.

Następnego roboczego dnia, Spółka ponownie ma możliwość dokonywania transakcji z rachunków w banku polskim (niezależnie od salda jakie wystąpiło poprzedniego dnia roboczego).

Omawiana struktura stanowi „rzeczywisty” cash pooling, tzn. w ramach wskazanych powyżej transferów pieniężnych następuje rzeczywista płatność środków pomiędzy kontami Spółki w Polsce i Holandii.

Jednocześnie, struktura cash poolingu przewiduje naliczanie odsetek na bazie dziennej, w zależności od stanu kont jego uczestników. Rzeczywista płatność odsetek dokonywana jest jednorazowo w miesięcznym okresie rozliczeniowym. Wysokość odsetek należnych poszczególnym uczestnikom systemu kalkulowana jest przez Bank.

W strukturze cash poolingu nie ma tzw. pool leadera. Zbliżoną funkcję, określaną mianem cash pool cooridinator (polegającą na monitorowaniu i zarządzaniu strukturą), pełni inny podmiot z Grupy, z siedzibą na terenie państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Polska.

Bank jest jedynym podmiotem uprawnionym do dochodu z tytułu odsetek pobieranych od podmiotów uczestniczących w cash poolingu na podstawie Umowy, w tym od Spółki.

Jednocześnie, Bank jest rzeczywistym właścicielem odsetek, które otrzymuje od uczestników cash poolingu - w tym od Spółki - w związku z uczestnictwem w cash poolingu.

Na moment dokonywania wypłat odsetek, Spółka posiada/będzie posiadać aktualne i ważne certyfikaty rezydencji Banku, a także dochowuje/będzie dochowywać należytej staranności, tj. w szczególności posiada/będzie posiadać oświadczenia potwierdzające, że:

- Bank jest zarejestrowaną w Holandii instytucją bankową i podlega nadzorowi ze strony Holenderskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku Centralnego;

- Bank jest rezydentem podatkowym Holandii, a zatem możliwe jest uzyskanie od holenderskich organów podatkowych certyfikatu rezydencji stwierdzającego, że Bank jest rezydentem podatkowym Holandii w myśl przepisów Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Warszawie dnia 13 lutego 2002 r. (dalej: „UPO”);

- odsetki otrzymane przez Bank są włączone do dochodu Banku podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w Holandii;

- odsetki są wypłacane na rzecz Banku, a nie na rzecz innych podmiotów, z wyjątkiem wszelkich marż międzygrupowych;

- odsetki wypłacane na rzecz Banku w ramach Umowy są pobierane w związku z działalnością gospodarczą Banku stanowiącego regulowaną instytucję bankową;

- Bank prowadzi działalność bankową w Holandii zatrudniając ponad 225 pracowników świadczących pracę w (…).

Bank nie prowadzi działalności gospodarczej poprzez zakład ani stałą placówkę położoną na terytorium Polski.

Spółka oraz Bank nie stanowią podmiotów powiązanych w myśl art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT”).

Pytania

1)W świetle przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, iż - w odniesieniu do wypłacanych na rzecz Banku odsetek z tytułu cash poolingu, których Bank jest rzeczywistym właścicielem - Spółka może stosować art. 11 ust. 3 lit. c UPO, a tym samym - nie jest zobowiązana do pobierania polskiego podatku u źródła?

2)W przypadku uznania stanowiska przedstawionego w zakresie pytania 1 za nieprawidłowe - czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym w odniesieniu do wypłacanych na rzecz Banku odsetek z tytułu cash poolingu, z tytułu których Bank jest rzeczywistym właścicielem należności - Spółka może stosować art. 11 ust. 2 UPO, a tym samym - jest uprawniona do pobierania polskiego podatku u źródła z zastosowaniem 5% stawki?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego

-w odniesieniu do wypłacanych na rzecz Banku odsetek z tytułu cash poolingu, których Bank jest rzeczywistym właścicielem - Spółka może stosować art. 11 ust. 3 lit. c UPO, a tym samym

-nie jest zobowiązana do pobierania polskiego podatku u źródła.

Uzasadnienie

Ramy prawne

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1-2a) ustawy o CIT, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o CIT (tzw. nierezydentów podatkowych), przychodów:

- z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),

- z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby prawne mające siedzibę za granicą, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

- z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze

- ustala się w wysokości 20% przychodów.

Zgodnie z ust. 2 tej regulacji, przepisy ust. 1 tej regulacji stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Jak stanowi art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e tej regulacji, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e ustawy o CIT. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter, skalę działalności prowadzonej przez płatnika oraz powiązania w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT płatnika z podatnikiem.

Stosownie do art. 11 ust. 1 UPO, odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Zgodnie z ust. 2 tej regulacji, jednakże takie odsetki mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto tych odsetek.

Jak stanowi ust. 3 tej regulacji, bez względu na postanowienia ustępu 2 tej regulacji, odsetki, o których mowa w ustępie 1 tej regulacji, podlegają opodatkowaniu tylko w Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane:

a)z tytułu jakiegokolwiek rodzaju pożyczki udzielonej, zabezpieczonej lub gwarantowanej przez instytucję publiczną promującą eksport, której właścicielem jest Umawiające się Państwo lub która jest przez nie kontrolowana;

b)w związku ze sprzedażą na kredyt wyposażenia przemysłowego, handlowego lub naukowego;

c)w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank;

d)w związku z obligacjami, skryptami dłużnymi lub innymi podobnymi obligacjami emitowanymi przez Rząd Umawiającego się Państwa, jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny;

e)drugiemu Umawiającemu się Państwu lub jego jednostce terytorialnej albo jego organowi lokalnemu;

f)uznawanemu funduszowi emerytalnemu drugiego Umawiającego się Państwa, który jest co do zasady zwolniony z podatku w tym drugim Umawiającym się Państwie.

Jak stanowi ust. 4 tej regulacji, właściwe organy Umawiających się Państw uzgodnią w drodze wzajemnego porozumienia sposób stosowania ustępów 2 i 3 tej regulacji.

Zgodnie z ust. 5 analizowanej regulacji, użyte w tym artykule określenie „odsetki” oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką, lecz niedających prawa do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z państwowych papierów wartościowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami związanymi z takimi papierami wartościowymi, obligacjami lub skryptami dłużnymi. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu tego artykułu.

Stosownie do ust. 6 tej regulacji, postanowienia ustępów 1, 2 i 3 tego artykułu UPO nie mają zastosowania, jeżeli osoba uprawniona do odsetek, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi w drugim Państwie, w którym powstają odsetki, działalność gospodarczą poprzez zakład tam położony, bądź wykonuje wolny zawód w oparciu o stałą placówkę, która jest w nim położona, i jeżeli wierzytelność, z tytułu której płacone są odsetki, jest faktycznie związana z takim zakładem lub stałą placówką. W takim przypadku stosuje się postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14 UPO.

Jak stanowi ust. 7 analizowanej regulacji, uważa się, że odsetki powstają w Umawiającym się Państwie, jeżeli płatnikiem jest osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Państwie. Jeżeli jednak osoba wypłacająca odsetki, bez względu na to, czy ma ona miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, posiada w Umawiającym się Państwie zakład lub stałą placówkę, w związku z działalnością których powstało zobowiązanie, z tytułu którego są wypłacane odsetki, i zapłata tych odsetek jest pokrywana przez ten zakład lub stałą placówkę, to uważa się, że odsetki takie powstają w Państwie, w którym położony jest zakład lub stała placówka.

Zgodnie z ust. 8 tej regulacji, jeżeli między płatnikiem a osobą uprawnioną do odsetek lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne powiązania i dlatego odsetki mające związek z roszczeniem wynikającym z długu, z tytułu którego są wypłacane, przekraczają kwotę, która byłaby uzgodniona pomiędzy płatnikiem a osobą uprawnioną do odsetek bez takich powiązań, wówczas postanowienia tego artykułu mają zastosowanie tylko do ostatniej wymienionej kwoty. W takim przypadku nadpłacona część podlega opodatkowaniu zgodnie z ustawodawstwem każdego Umawiającego się Państwa i z uwzględnieniem innych postanowień UPO.

Stanowisko Spółki w zakresie pytania nr 1

Mając na uwadze powyższe, początkowo należy wskazać, iż odsetki zostały wprost wymienione w katalogu należności podlegających opodatkowaniu tzw. podatkiem u źródła.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, odsetki z tytułu cash poolingu mieszczą się w katalogu należności wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, podlegających regulacjom tzw. podatku u źródła.

Jednocześnie - w przypadku dochowania należytej staranności oraz posiadania certyfikatu rezydencji zagranicznego odbiorcy odsetek, gdy rzeczywistym właścicielem wypłacanych odsetek jest zagraniczny podatnik - możliwe jest stosowanie zapisów właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (w analizowanym przypadku UPO).

Wnioskodawca podkreślił, iż na moment dokonywania wypłat odsetek z tytułu cash poolingu jest/będzie w posiadaniu aktualnych certyfikatów rezydencji Banku, a także innych dokumentów potwierdzających dochowanie należytej staranności (w szczególności oświadczeń Banku w zakresie statusu oraz działalności gospodarczej prowadzonej przez Bank).

Jednocześnie, stosownie do postanowień UPO, odsetki podlegają opodatkowaniu wyłącznie w państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank.

W ocenie Spółki, powyższa regulacja ma zastosowanie do odsetek pobieranych przez Bank od Spółki w związku z uczestnictwem w cash poolingu. Należy bowiem wskazać, iż:

- Bank będący odbiorcą odsetek jest podmiotem do tego uprawnionym na podstawie Umowy;

- odsetki są wypłacane w związku z finansowaniem (saldem ujemnym w systemie cash poolingu) o charakterze tożsamym z pożyczką;

- finansowanie związane z cash poolingiem jest udzielone przez Bank będący instytucją bankową.

Spółka zauważyła przy tym, iż przepisy ustawy o CIT oraz UPO nie zawierają definicji pożyczki. Odnosząc się do analizy specyfiki pożyczek należy więc zwrócić uwagę na definicję zawartą w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „Kodeks cywilny”).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Cash pooling umożliwia efektywne wykorzystanie środków posiadanych przez poszczególne podmioty wchodzące w skład Grupy, w tym przez Spółkę. Cash pooling jest tym samym alternatywą dla pożyczki, o zbliżonym do niej charakterze. W szczególności, zarówno w przypadku pożyczki, jak i cash poolingu, podmiot udzielający finansowania osiąga korzyści w postaci odsetek.

Tym samym, w ocenie Spółki, w przypadku cash poolingu występuje przekazywanie środków pieniężnych pomiędzy podmiotami, przy jednoczesnym zobowiązaniu do zwrotu tych środków oraz uzyskiwaniu w związku z tym wynagrodzenia w postaci odsetek, co skutkuje tym, że cash pooling może zostać uznany za pożyczkę, o której mowa w art. 11 ust. 3 lit. c UPO.

Należy również podkreślić, iż w analizowanej regulacji ustawodawca posłużył się pojęciem „jakiejkolwiek pożyczki udzielonej przez bank”, w związku z czym - w ocenie Spółki - pod pojęciem tym należy rozumieć jakąkolwiek formę finansowania udzieloną przez instytucję będącą bankiem. Kluczowe znaczenie w tym zakresie ma nie sposób finansowania (użyto bowiem pojęcia „jakakolwiek pożyczka”), ale podmiot, który tego finansowania udziela (wskazano bowiem, iż finansowanie musi być udzielone przez bank).

Powyższe stanowisko zostało także wyrażone w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. 1462-IPPB5.4510.29.2017.1.JC) w zbliżonym stanie faktycznym. W interpretacji tej organ odstąpił od uzasadnienia prawnego, uznając za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym art. 11 ust. 3 lit. c UPO znajduje zastosowanie w przypadku dokonywania wypłat odsetek na rzecz holenderskiego banku w związku z uczestnictwem polskiego płatnika w systemie cash poolingu.

Jednocześnie, Spółka podkreśliła, iż w analizowanej sytuacji nie znajdują zastosowania wyłączenia wskazane w art. 11 ust. 6 i 8 UPO - w szczególności: (i) Bank nie posiada zakładu ani stałej placówki na terytorium Polski oraz (ii) Spółka oraz Bank nie stanowią podmiotów powiązanych w myśl art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Reasumując, w ocenie Spółki - w odniesieniu do wypłacanych na rzecz Banku odsetek z tytułu cash poolingu, których Bank jest rzeczywistym właścicielem, w przypadku posiadania przez Wnioskodawcę aktualnego na moment pobierania przez Bank odsetek certyfikatu rezydencji Banku oraz dochowywania należytej staranności - Spółka może zastosować art. 11 ust. 3 lit. c UPO.

Tym samym, Wnioskodawca dokonując wypłat odsetek z tytułu cash poolingu na rzecz Banku - będącego rzeczywistym właścicielem wskazanych odsetek - nie jest zobowiązany do pobierania polskiego podatku u źródła.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy z 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Stosownie do art. 3 ust. 3 pkt 5 ustawy o CIT: