Temat interpretacji
Zwolnienie dla energii wykorzystywanej w procesach metalurgicznych oraz elektrolitycznych.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 17 maja 2016 r. (data wpływu 20 maja 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku akcyzowego jest:
- nieprawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach metalurgicznych (pytanie nr 1);
- prawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy gazu ziemnego przeznaczonego do celów opałowych w procesach metalurgicznych (pytanie nr 2);
- nieprawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach elektrolitycznych (pytanie nr 3).
UZASADNIENIE
W dniu 20 maja 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku w zakresie zwolnienia wyrobów gazowych oraz energii elektrycznej wykorzystywanych w procesie metalurgicznych i elektrolitycznych.
We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.
X Sp. z o.o. (dalej; Spółka lub Wnioskodawca) jest producentem szerokiego asortymentu komponentów dla motoryzacji, m.in. tłoków aluminiowych oraz wkładek do tłoków tzw. Alfin. Spółka prowadzi swoją działalność w zakładzie, który - obok budynków produkcyjnych - obejmuje zaplecze biurowe, magazynowe i socjalne. W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej Spółka oprócz wyrobów stanowiących surowce do produkcji tłoków aluminiowych oraz wkładek do tłoków wykorzystuje także nośniki energii, w tym wyroby gazowe oraz energię elektryczną.
1. Proces produkcji tłoków aluminiowych
Proces produkcji tłoków aluminiowych jest procesem wieloetapowym, w trakcie którego zużywane są znaczne ilości energii elektrycznej W całym procesie produkcji tłoków aluminiowych można wyróżnić następujące główne etapy
- Topienie aluminium
- Odlewanie
- Obróbka
- Fosforanowanie
- ynowanie
- Grafitowanie
- Anodowanie
- Kontrola, pakowanie i wysyłka
Ad. I. Topienie aluminium
Spółka jako surowiec do produkcji wykorzystuje gotowe suche stopy aluminium. Stopy te po dodaniu do nich odpowiednich dodatków stopowych, oraz przetransportowaniu za pomocą wózków widłowych, poddawane są procesowi topienia, który jest wstępnym i niezbędnym etapem procesu produkcji tłoków aluminiowych. Spółka posiada 6 pieców gazowych do topienia stopów aluminiowych, 1 piec gazowy do topienia wiórów aluminiowych pochodzących z obróbki mechanicznej tłoków oraz 4 piece indukcyjne (zasilane energią elektryczną), które wykorzystuje do topienia aluminium. Aluminium podawane jest do pieca za pomocą podajnika (maszyny załadowczej) stanowiącego integralną część pieca, zasilanego z szafy sterowniczej energią elektryczną. W piecach aluminium jest poddawane procesowi przetapiania w temperaturze ok. 800 °C - 880 °C.
Proces topienia oraz praca pieców sterowana jest automatycznie z zachowaniem optymalnych temperatur topienia odpowiadających wymogom technologicznym. Każdy z pieców topielnych sterowany jest indywidualnie z własnej szafy sterowniczej łącznie z zadawaniem wymaganej temperatury.
Spółka posiada również linię do przetopu wiórów, które powstają w procesie produkcji tłoków jako odpad. W ramach linii przetopu wiórów, za pomocą podajnika, wióry podawane są do odwirowania do wirówki typu Steimer w celu odciągnięcia z nich chłodziwa. Następnie odwirowane wióry są suszone i separowane elektromagnesem, aby oddzielić elementy niealuminiowe. Tak przygotowane wióra trafiają bezpośrednio do pieca topielnego gazowego typu SIB o pojemności 20 ton, w którym są topione i w postaci ciekłego aluminium trafiają do pieców indukcyjnych. Wszelkie napędy oraz urządzenia wykorzystywane na linii przetopu wiórów zasilane są energią elektryczną.
W procesie topienia energia elektryczna wykorzystywana jest do zasilania pieców indukcyjnych oraz, w przypadku topienia w piecach gazowych, wykorzystywana jest m. in. do napędu wentylatorów, palników oraz podajników załadowczych.
Spółka posiada centralną instalację nawiewno-wyciągową hali topialni posiadającą moduł odpylania - filtry elektrostatyczne. Każdy piec topielny posiada odciąg wentylacyjny podłączony do w/w systemu wentylacyjno-filtrującego. Niezależnie od tego, każdy piec gazowy posiada własny komin odprowadzania spalin. Do napędu wentylatorów systemu wentylacyjno-odpyłającego zużywana jest energia elektryczna. Gaz wykorzystywany jest do zasilania gazowych pieców topielnych.
Stopiony metal poddawany jest procesowi rafinacji i modyfikacji, który jest niezbędny do usunięcia z ciekłego metalu gazów i zanieczyszczeń. Po przetopieniu stop aluminiowy przelewany jest do uprzednio wygrzanych przy użyciu gazu ziemnego zamykanych kadzi wyposażonych w izolowane pokrywy o pojemności ok. 500 kg każda. Płynny metal transportowany jest za pomocą wózków widłowych i poddawany jest procesowi rafinacji mieszanką argon - chlor w celu usunięcia z niego gazów/zanieczyszczeń, głównie poprzez usunięcie rozpuszczonego wodoru. Proces rafinacji prowadzony jest w temperaturze ok. 800 °C przy użyciu gazu do uzyskania odpowiedniej temperatury.
W procesie rafinacji gaz wykorzystywany jest do wygrzewania kadzi do rafinacji aluminium natomiast energia elektryczna wykorzystywana jest m.in. do napędu oraz sterowania obrotowych rotorów.
Po zakończeniu rafinacji celem uzyskania struktury drobnoziarnistej odlewów, stop aluminiowy poddawany jest modyfikacji przy zastosowaniu miedzi fosforowej podawanej porcjami objętościowymi. Okresowo miedź dodawana do stopów poddawana jest kontroli wagowej przy użyciu wag elektronicznych.
Ad. II. Odlewanie
Stopiony metal transportowany jest do stanowisk odlewniczych wózkami widłowymi o napędzie elektrycznym w specjalnych izolowanych kadziach. Usługę transportu ciekłego metalu świadczy zewnętrzna firma usługowa własnymi środkami transportu.
Z przygotowanego w wyniku topienia stopu aluminium odlewane są wyroby w postaci tłoków. Aluminium jest odlewane grawitacyjnie do metalowych kokil przy użyciu kokilarek ręcznych i hydraulicznych (w zależności od rodzaju wyrobu produkowanego w danej chwili). Odlane tłoki poddawane są procesowi chłodzenia. Elementem składowym tłoków są żeliwne wkładki, które przed odlaniem tłoków są zanurzane w ciekłym aluminium w piecach do podgrzewania wkładek, zasilanych energią elektryczną do temperatury ok. 770 °C. Tak przygotowane wkładki żeliwne wkładane są ręcznie do form do odlewania tłoków.
Aby zapobiec zastyganiu płynnego metalu w trakcie procesu odlewania, poddawany jest on ciągłemu podgrzewaniu w piecach podgrzewczych zasilanych energią elektryczną (indukcyjnych) do temperatury ok. 740 °C.
Na tym etapie procesu energia elektryczna wykorzystywana jest w szczególności do napędu kokilarek automatycznych do odlewania tłoków benzynowych i kokilarek do odlewania tłoków Diesel, oraz robotów do automatycznego zalewania ciekłego stopu do form odlewniczych.
Ad. III Obróbka
Odlane elementy po ostygnięciu poddawane są obróbce wstępnej polegającej na odcinaniu piłą mechaniczną niepotrzebnych elementów oraz obróbce cieplnej w piecach gazowych i elektrycznych (hartowanie). Powstałe w trakcie odcinania odpady transportowane są za pomocą wózków znów na linię topienia aluminium i dodawane są do topionych stopów aluminium (czynności opisane w punkcie 1, podpunkt I.).
Tłoki po odcięciu od nich niepotrzebnych elementów poddawane są procesom obróbki wiórowej tj. toczeniu, wierceniu wymaganych otworów, frezowaniu, rozwiercaniu oraz przepychaniu. Powstałe w trakcie tych procesów wióry aluminiowe transportowane są za pomocą wózków widłowych na linię przetopu wiórów w celu uprzydatnienia ich do ponownego topienia (czynności opisane w punkcie 1., podpunkt I.). Po zakończeniu procesu obróbki wiórowej elementy są myte w myjni tunelowej oraz poddawane procesom obróbki powierzchniowej tj. fosforanowaniu, cynowaniu, grafitowaniu i anodowaniu.
W procesie obróbki energia elektryczna wykorzystywana jest w szczególności do zasilania piły mechanicznej odcinającej zbędne elementy tłoków, robotów podających tłoki do maszyny odcinającej, oraz urządzenia rentgenowskiego do sprawdzania tłoków.
Ad. IV. Fosforanowanie
Proces fosforanowania ma na celu utworzenie specjalnej powłoki konwersyjnej. Proces fosforanowania, inaczej alodynowanie, jest najlepszym i najbardziej ekonomicznym sposobem wytworzenia chemicznych powłok na aluminium. Uzyskane powłoki dorównują odpornością na korozję powłokom anodowym.
Ad. V. Cynowanie
Proces cynowania ma na celu wytworzenie na powierzchni tłoka warstwy cyny poprawiającej właściwości ślizgowe tłoka, jak również zabezpieczenie powierzchni przed utlenianiem (zabezpieczenie antykorozyjne). Proces ten realizowany jest z zastosowaniem alkalicznej kąpieli, dla której zasadniczą solą jest cynian sodu.
Ad. VI. Grafitowanie
Proces ten ma na celu pokrycie powierzchni metalowych ochronną powłoką grafitu mającą ograniczać tarcie. Do grafitowania wykorzystywana jest pasta grafitowa dostarczana w postaci gotowej do użycia jako mieszanka żywic, grafitu oraz (w przypadku kilku typów past) rozpuszczalników.
Ad. VII. Anodowanie
Proces anodowania ma na celu wytworzenie cienkiej porowatej warstwy tlenku na powierzchni aluminium mającej zapewnić odporność odlanych elementów na ścieranie, zwiększyć ochronę przed korozją oraz podnieść twardość powierzchni, a także jej ewentualne zabarwienie.
W procesie anodowania tłoków wykorzystuje się technologię selektywnego anodowania kanałka, denka tłoka lub kombinacji kanałka z denkiem. Proces prowadzi się w wodnym roztworze kwasu siarkowego i kwasu szczawiowego w temperaturze ok. 0°C. Roztwór kwasów chłodzony jest agregatami chłodniczymi (czynnik chłodniczy R404A) zasilanymi energia elektryczną. Elektrolit przy pomocy odpowiedniej instalacji podawany jest do masek w których realizowany jest proces anodowania. W wyniku procesu uzyskuje się warstwę anodową o twardości powyżej 270 HV i grubości ok. 15 um, która ma na celu poprawę parametrów pracy tłoka w silniku.
Podstawowe reakcje chemiczne zachodzące na powierzchni tłoka w procesie anodowania opisują poniższe równania:
Al. &► AI3+ + 3e-
2Al3+ + 3H20 &►Al203 = 6H+
2Al3+ = 302- &►AI203
Wytwarzanie warstwy anodowej składa się z kilku etapów:
- Trawienie wstępne,
- Anodowanie,
- 2 płukania na zimno,
- Płukanie gorące,
- Suszenie/ociek.
Wszystkie operacje procesu anodowania odbywają się na tym samym stanowisku. Tłoki wkładane są do specjalnych osłon tzw. masek do których podłączone są przewody z wymienionymi w opisie mediami (roztwór kwasu, woda, itp.). Program sterujący procesem załącza poszczególne obwody w określonej kolejności na określony czas. Każda z cieczy podawana jest dedykowaną pompą w obiegu zamkniętym. Wody popłuczne po osiągnięciu odpowiedniego stężenia zanieczyszczeń przepompowywane są do oczyszczalni.
Proces podlega stałemu nadzorowi poprzez kontrolę parametrów prądowych przez PLC i składu chemicznego elektrolitu w laboratorium kontrolnym. Parametrami uzyskiwanej warstwy można sterować poprzez dobór odpowiedniego natężenia prądu, czasu trwania procesu, temperatury elektrolitu i stężenia składników elektrolitu. W celu usunięcia nadmiaru wody tłoki poddawane są odmuchowi sprężonym powietrzem oraz suszeniu w strumieniu gorącego powietrza.
W procesie anodowania energia elektryczna zużywana jest przez następujące urządzenia biorące udział wyłącznie w procesie anodowania:
- Urządzenie do anodowania zasilacze do przepływu prądu w elektrolicie, napędy pomp, układ sterowania (szafa sterownicza);
- Agregaty chłodnicze (napęd sprężarek freonu, wentylatory);
- Centrala wentylacyjna pomieszczenia anodowni,(nawiew i wyciąg powietrza);
- Oświetlenie pomieszczenia anodowni.
Ad. VIII. Kontrola, pakowanie i wysyłka
Po zakończeniu procesu obróbki na gotowych elementach montowane są pierścienie tłokowe, segery i sworznie. Po przeprowadzeniu procesów kontrolnych (kontrola Ultrasoniki, wizualna i wymiarowa) prowadzone są zabiegi konserwujące, po zakończeniu których produkt jest pakowany i wysyłany do odbiorców.
2. Proces produkcji wkładek żeliwnych tzw. Alfin
Poza tłokami, Spółka w ramach swojej działalności produkuje żeliwne wkładki będące elementem składowym tłoka, które zostają zalane aluminium w trakcie odlewania tłoków (czynności opisane w punkcie 1 podpunkt II). Poniżej przedstawiono opis produkcji wkładek.
Poszczególne składniki wsadu do topienia są ważone na wagach elektronicznych w oparciu o odpowiednie karty wsadów by uzyskać właściwy skład chemiczny żeliwa. Przygotowane porcje wsadowe są transportowane za pomocą suwnicy lub wózka widłowego na stanowisko topienia. Wszystkie składniki wsadowe są ładowane ręcznie do indukcyjnych pieców topielnych. Składniki wsadowe muszą być wcześniej pozbawione ewentualnej wilgoci (podgrzane) - w tym celu składowane są na podestach pieców topielnych. Po załadowaniu wszystkich składników wsadu do pieców indukcyjnych, wyposażonych w odpowiednie systemy wentylacji, prowadzone są procesy topienia do całkowitego roztopienia składników, osiągnięcia temperatury 1500 + 1540°C i przetrzymania ciekłego stopu w tych warunkach przez okres ok. 30 min.
Z ciekłego metalu odlewane są tuleje żeliwne będące półfabrykatem dla wkładek żeliwnych. Odlanie następuje do stalowych kokil wygrzewanych gazem, zamocowanych na odlewniczych maszynach odśrodkowych. Ciekły stop żeliwa o temperaturze 1410 - 1470 °C jest wylewany z pieca indukcyjnego do grafitowego tygielka, z którego kolejno są zalewane ręcznie tuleje w kokilach na maszynach odśrodkowych. Maszyny odśrodkowe są wyposażone w odpowiednie systemy wentylacji i odciągu pyłów. Energia elektryczna zużywana jest m.in. przez silniki napędowe obrotu form odlewniczych. Odlane tuleje żeliwne poddawane są procesom obróbki wiórowej tj. toczeniu, nacinaniu kanałków, wytaczaniu otworu na półautomatach tokarskich i kolejno uzyskane wkładki są toczone na gotowo na automatach tokarskich lub obrabiarkach typu CNC.
Po zakończonej obróbce mechanicznej wkładki żeliwne alfin, są poddane kontroli wymiarowej i wizualnej a następnie pakowane do worków foliowych (bez konserwacji) i kolejno do skrzyń drewnianych.
W procesie produkcji wkładek żeliwnych, energia elektryczna zużywana jest przede wszystkim przez:
- Piece topielne żeliwa;
- Maszyny do odlewania tulei żeliwnych;
- Maszyny do obróbki wiórowej wstępnej (nacinanie, skórowanie);
- Maszyny CNC do obróbki na gotowo;
- Wentylacja stanowisk topienia i odlewania tulei;
- Oświetlenie hali odlewni i hali obróbki mechanicznej.
W powyższych procesach energia elektryczna poza opisanymi sposobami wykorzystania, wykorzystywana jest do wentylacji pomieszczeń produkcyjnych wyposażonych w system wentylacji nawiewno-wyciągowej z odzyskiem ciepła.
W celu uproszczenia, w dalszej części wniosku, w tym w pytaniach dotyczących procesu metalurgicznego, Spółka na określenie opisanego powyżej w punkcie 1. podpunkty I, II i III procesu produkcji tłoków aluminiowych oraz opisanego w punkcie 2. procesu produkcji wkładek żeliwnych tzw. Alfin będzie posługiwać się określeniem Proces główny, w skład którego wchodzą proces produkcji wkładek żeliwnych tzw. Alfin oraz etapy topienia, odlewania oraz obróbki z wyłączeniem etapu fosforanowania, cynowania, grafitowania oraz anodowania w ramach procesu produkcji tłoków aluminiowych. Dodatkowo w dalszej części wniosku, w tym w pytaniach dotyczących procesu elektrolitycznego, Spółka na określenie opisanego powyżej (w punkcie 1.VII) etapu anodowania będzie posługiwać się określeniem Proces anodowania.
Jednocześnie należy podkreślić, że do definicji Procesu głównego oraz Procesu anodowania Spółka nie włącza czynności niezwiązanych z procesem produkcyjnym i jego obsługą (np. oświetlenia dróg dojazdowych oraz pakowania gotowych wyrobów) a także usług transportu wózkami widłowymi metalu do kadzi, świadczonych przez zewnętrznego dostawcę. Spółka zaznacza również, iż do opisanych powyżej procesów nie zalicza zużycia energii elektrycznej na cele oświetlenia oraz zużycia w pomieszczeniach biurowych i socjalnych.
Spółka wskazuje, że jest podatnikiem akcyzy od energii elektrycznej wykorzystywanej w opisanym w niniejszym wniosku procesie produkcyjnym. Spółka posiada koncesję na obrót energią elektryczną. Dodatkowo Spółka wskazuje, że będzie przekazywać do właściwego naczelnika urzędu celnego do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykorzystana będzie energia elektryczna w opisanym we wniosku procesie produkcyjnym, oświadczenie o ilości wykorzystanej energii oraz sposobie jej wykorzystania. Oświadczenie będzie zawierać:
- Nazwę i adres siedziby podmiotu wykorzystującego energię elektryczną oraz jego numer identyfikacji podatkowej (NIP);
- Ilość wykorzystanej energii elektrycznej;
- Sposób wykorzystania energii elektrycznej;
- Datę i miejsce sporządzenia oświadczenia oraz czytelny podpis osoby składającej oświadczenie.
Prowadzona przez Spółkę podstawowa działalność gospodarcza jest klasyfikowana w ramach Polskiej Klasyfikacji Działalności wprowadzonej Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (dalej: PKD) (Dz.U. z 2007 r. Nr 251, poz.1885) pod kodem 28.11.Z - Produkcja silników i turbin, z wyłączeniem silników lotniczych, samochodowych i motocyklowych. W zakres tej działalności wchodzą wszystkie powyższe procesy, w tym topienie oraz odlewanie aluminium, obróbka tłoków, anodowanie, cynowanie jak i odlewanie żeliwnych wkładek, które są niezbędne w procesie produkcji tłoków, stanowiącego przedmiot działalności Spółki.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
Czy opisany powyżej (w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym) Proces główny mieści się w pojęciu proces metalurgiczny i w efekcie czy zużycie przez Spółkę energii elektrycznej w tym Procesie będzie korzystało ze zwolnienia z podatku akcyzowego, o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 752 ze zm.)?
Zdaniem Wnioskodawcy,
Ad. 1
Zdaniem Spółki, opisany w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Proces główny mieści się w dyspozycji pojęcia proces metalurgiczny i w efekcie zużycie przez Spółkę energii elektrycznej w tym Procesie będzie korzystało ze zwolnienia z podatku akcyzowego, o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym.
Ad. 2
Zdaniem Spółki, opisany w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Proces główny mieści się w dyspozycji pojęcia proces metalurgiczny i w efekcie zużycie przez Spółkę wyrobów gazowych w tym Procesie będzie korzystało ze zwolnienia z podatku akcyzowego, o którym mowa w art. 31 b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Ad. 3
Zdaniem Spółki, opisany w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Proces anodowania mieści się w dyspozycji pojęcia proces elektrolityczny i w efekcie zużycie przez Spółkę energii elektrycznej w Procesie anodowania będzie korzystało ze zwolnienia z podatku akcyzowego, o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym.
UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY
I. Wspólne uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy do wszystkich pytań
Dyrektywy wydawane przez Unię Europejską wiążą państwa członkowskie Unii Europejskiej w odniesieniu do celu w nich określonego. Stanowią akty prawne, na mocy których prawodawcy państw członkowskich Unii Europejskiej zostają zobowiązani do wprowadzenia (implementacji) stosownych regulacji służących określeniu celu wskazanego dyrektywą.
W odniesieniu do opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej podatkiem akcyzowym została wydana Dyrektywa Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz.U.UE.L.2003.283.51) (dalej: Dyrektywa Energetyczna). W art. 2 ust. 4 lit b) tiret drugie Dyrektywy Energetycznej zastrzeżone zostało, że jej postanowienia nie znajdują zastosowania do produktów energetycznych podwójnego zastosowania, tj. wykorzystywanych zarówno jako paliwo do ogrzewania, jak też w innych celach, tj. w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych.
Na gruncie polskiego porządku prawnego wyłączenie to zostało zrealizowane poprzez zwolnienie w odniesieniu do energii elektrycznej, które to zostało wprowadzone do ustawy o podatku akcyzowym na mocy art. 30 ust. 7a pkt 2-3 oraz zwolnienie w odniesieniu do wyrobów gazowych, które zostało wprowadzone do ustawy o podatku akcyzowym na mocy art. 31b ust. 1 pkt 4.
Zgodnie z brzmieniem art. 30 ust. 7a pkt 2-3, zwalnia się od akcyzy energię elektryczną wykorzystywaną w procesach elektrolitycznych oraz w procesach metalurgicznych. Warunkami skorzystania z tego zwolnienia jest, zgodnie z ust. 7b tego samego artykułu, wykorzystanie energii elektrycznej przez podmiot będący podatnikiem akcyzy od tej energii oraz przekazywanie przez podmiot wykorzystujący energię elektryczną do właściwego naczelnika urzędu celnego, do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podmiot wykorzystał energię elektryczną, oświadczenia o ilości wykorzystanej energii i sposobie jej wykorzystania.
Spółka już w chwili obecnej jest podatnikiem podatku akcyzowego w zakresie energii elektrycznej oraz będzie dopełniać obowiązku składania wymaganych oświadczeń w terminach określonych w ustawę.
Zgodnie z brzmieniem art. 31b ust. 1 pkt 4, zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby gazowe przeznaczone do celów opałowych w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej. Spółka jest wpisana na listę pośredniczących podmiotów gazowych, jest podatnikiem podatku akcyzowego w zakresie wyrobów gazowych.
Ponadto, Dyrektywa Energetyczna ani ustawa o podatku akcyzowym nie zawierają definicji procesu elektrolitycznego ani procesu metalurgicznego. Ustalenie zaś zakresu znaczeniowego tych pojęć ma istotne znaczenie dla oceny, czy zużycie energii elektrycznej w danym procesie przemysłowym będzie korzystało ze zwolnienia z akcyzy.
Brak definicji legalnej procesów elektrolitycznych i procesów metalurgicznych w Dyrektywie Energetycznej oznacza, że państwa członkowskie realizując wyłączenie z zakresu zastosowania Dyrektywy w swoich porządkach prawnych, dokonują implementacji przede wszystkim w oparciu o cele Dyrektywy oraz mają wzgląd na rolę tej dyrektywy w systemie prawa unijnego.
W tym świetle należy przede wszystkim zauważyć, że cele Dyrektywy w odniesieniu do wyłączenia z zakresu jej zastosowania, tj. w istocie wyłączenia spod opodatkowania akcyzą, produktów energetycznych (w tym energii elektrycznej) zużywanych w procesach elektrolitycznych i w procesach metalurgicznych powinny być interpretowane w zgodzie z Preambułą Dyrektywy.
Zgodnie z motywem 22 Preambuły: Produkty energetyczne powinny zasadniczo stanowić przedmiot ram wspólnotowych, gdy są wykorzystywane jako paliwa do ogrzewania lub paliwa silnikowe. W tym zakresie, zgodnie z naturą i logiką systemu podatkowego, z zakresu tych ram wyłączone jest wykorzystywanie produktów energetycznych podwójnego zastosowania i wykorzystywanie produktów energetycznych niejako paliw, a także procesy mineralogiczne.
Analiza motywu 22 Preambuły wskazuje więc, że produkty uważane za mające podwójne zastosowanie realizują cel dyrektywy, gdy są wyłączone z opodatkowania. Doprecyzowane zostało przy tym wyraźnie w treści przepisów (art. 2 pkt 4 lit. b Dyrektywy Energetycznej), że za podwójne zastosowanie uważane są w szczególności użycie do celów redukcji chemicznej, procesy elektrolityczne i procesy metalurgiczne.
II. Wspólne uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy do pytań 1 i 2 - proces metalurgiczny
Podejście prawodawcy unijnego, ukierunkowane na zwolnienie z akcyzy energochłonnych procesów metalurgicznych, nie może dziwić. Prawodawca ten zdaje sobie bowiem sprawę ze specyficznych uwarunkowań przemysłu metalurgicznego, który z istoty swej działalności poddany jest szczególnej konkurencji w wymiarze globalnym, a jednocześnie jest kluczowy z punktu widzenia polityki bezpieczeństwa poszczególnych państw. Z tego właśnie względu prawodawca zastosował podejście, zgodnie z którym akcyza, w myśl Dyrektywy Energetycznej, nie jest w ogóle wymagana. W tym kontekście prawodawca uwzględnił znaczenie nośników energii w procesie metalurgicznym, których opodatkowanie negatywnie oddziaływałoby na zdolność europejskiego przemysłu metalurgicznego do rywalizacji z hutnictwem spoza Europy, gdzie nośniki energii są znacznie łatwiej dostępne i przez to tańsze. Zatem to wyłączenie wpisuje się w istotę polityki i integracji europejskiej, dla której to integracji podwalinę stanowiło zawiązanie w 1952 r., a następnie przekształcenie w poprzedniczkę Unii Europejskiej, tj. w Europejską Wspólnotę Gospodarczą, historycznej Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.
Tym samym, za zgodną z celem Dyrektywy Energetycznej i całego prawodawstwa unijnego należy uznać wprowadzenie wyłączenia akcyzowego w odniesieniu do procesów metalurgicznych, które rozumiane być musi jako uwzględnienie szczególnej roli przemysłu metalurgicznego z punktu widzenia najbardziej elementarnych interesów i polityki Unii Europejskiej.
Takie ujęcie wymusza w efekcie, stosując wykładnię prowspólnotową, zgodną z celami Dyrektywy Energetycznej, interpretację pojęcia procesu metalurgicznego jako całości procesów zachodzących w przemyśle metalurgicznym, ukierunkowanych na wytworzenie produktów tego przemysłu.
Stąd też za prawidłowe należy uznać podejście polskiego ustawodawcy polegające na wprowadzeniu do ustawy o podatku akcyzowym pojęcia proces metalurgiczny bez jego ograniczania definicją, która mogłaby być wobec uwarunkowań technologicznych zbyt wąska, a przez to ograniczająca istotę zwolnienia z art. 30 ust. 7a pkt 3 oraz art. 31 b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Poparcie dla powyższych konkluzji odnajdujemy także w zasadach wykładni językowej. W literaturze specjalistycznej metalurgią nazywa się szereg powiązanych ze sobą procesów technologicznych mających na celu otrzymanie technicznie czystego produktu z surowców, którymi najczęściej są rudy wytapianych metali, (por. Chudzikiewicz R., Briks W.: Podstawy metalurgii i odlewnictwa. Warszawa: PWN 1977.). Zgodnie zaś ze Słownikiem Języka Polskiego metalurgia to "dział przemysłu zajmujący się produkcją metali". Z punktu widzenia wykładni językowej procesami metalurgicznymi są więc procesy produkcji wyrobów metalowych.
Z tej pespektywy, Proces główny mający miejsce w Spółce, jako że przedstawia ciąg czynności i procesów niezbędnych do wytworzenia tłoków aluminiowych oraz wkładek żeliwnych do tłoków tzw. Alfrn o różnych zastosowaniach, należy uznać za proces metalurgiczny.
Z uwagi na to, że przepisy Dyrektywy Energetycznej stanowią punkt wyjścia dla porządku prawnego wszystkich państw członkowskich, wskazówkę jak rozumieć i stosować pojęcie procesów metalurgicznych może stanowić także sposób implementacji wyłączenia produktów energetycznych podwójnego zastosowania, w tym wypadku produktów wykorzystywanych w procesach metalurgicznych, z zakresu regulacji Dyrektywy Energetycznej w innych państwach członkowskich. Szczególnie w odniesieniu do tych państw, które były państwami założycielskimi zarówno Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, a także wyrosłych na jej gruncie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i w efekcie Unii Europejskiej, a przy tym są podobnie jak Polska krajami z rozbudowanym przemysłem ciężkim. Mając to na uwadze, poniżej Spółka odniesie się w szczególności do przypadków Niemiec i Francji, które wprowadziły w swoich ustawodawstwach definicje procesu metalurgicznego.
Ustawodawca niemiecki dokonał implementacji art. 2 ust 4 lit. b Dyrektywy Energetycznej poprzez wprowadzenie sekcji 51 (1) nr 1 lit. b Podatkowego Kodeksu Energetycznego. Przepisy te przewidują własną definicję procesów metalurgicznych. W świetle tych postanowień procesy metalurgiczne oznaczają:
- Wytwarzanie i przetwórstwo metali (np. aluminium),
- Kucie, prasowanie, tłoczenie, walcowanie metalu w ramach procesu jego produkcji,
- Obróbka i powlekanie metalu.
Definicja ta obejmuje więc pełny proces produkcji metali w tym elementy realizowane przez Spółkę w ramach Procesu głównego.
Z kolei w prawodawstwie francuskim akt wykonawczy wydany w celu implementacji norm unijnych w zakresie opodatkowania akcyzą produktów energetycznych stanowi, że produkty energetyczne uważa się za mające podwójne zastosowanie, gdy są wykorzystywane w celach grzewczych oraz gdy ich spalanie jest niezbędne do uzyskania innych produktów, które będą wykorzystywane w tych celach. Procesy metalurgiczne oznaczają procesy produkcyjne lub przeróbki w wysokich temperaturach metali żelaznych i nieżelaznych i ich stopów, wyszczególnione poniżej:
- Brykietowanie węgla, węgla drzewnego, rudy żelaza, produkcja syntetycznego grafitu
- Prażenie lub spiekanie rudy metalu, łącznie z rudą siarczkową,
- Produkcja koksu,
- Produkcja stali, żelaza, żeliwa, stopów żelaza,
- Obróbka rud metali nieżelaznych, produkcja metali i stopów nieżelaznych,
- Produkcja stopów krzemu lub węgliku krzemu w piecu elektrycznym,
- Wytapianie ołowiu i stopów zwierających ołów,
- Wytapianie metali żelaznych i ich stopów,
- Wytapianie metali nieżelaznych i ich stopów,
- Mechaniczna obróbka metali i stopów metali poprzez walcowanie, wyciskanie, rozciąganie a także obróbka cieplna poprzez kucie, punktowanie,
- Chłodzenie szybkie, wyżarzanie, hartowanie metali i stopów metali,
- Ogrzewanie i procesy przemysłowe przeprowadzane z użyciem stopionej stali w celu walcowania, wyciskania i rozciągania.
W powyższą definicję także wpisuje się Procesu główny realizowany przez Spółkę, t.j. produkcja wkładek żeliwnych oraz procesy topienia, odlewania i obróbki metalu w trakcie produkcji tłoków aluminiowych.
Uwzględniając powyższe, w opinii Wnioskodawcy, opisany w stanie faktycznym Proces główny, polegający na produkcji wkładek żeliwnych tzw. Alfin oraz na etapie topienia, odlewania i obróbki w ramach procesu produkcji tłoków aluminiowych jest procesem metalurgicznym w rozumieniu art. 30 ust. 7a pkt 3 oraz art. 31b ust. 1 pkt 4.
Warto przy tym zauważyć, że szereg innych państw członkowskich (zarówno z tzw. piętnastki, jak też państw członkowskich, które w późniejszym okresie dołączyły do Unii Europejskiej), aby zdefiniować procesy metalurgiczne odwołało się do klasyfikacji statystycznej wynikającej z postanowień Rozporządzenia Rady (EWG) nr 3037/90 z dnia 9 października 1990 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskie (Dz.U.UE.L.1990.293.1 zezm.) (dalej: Rozporządzenie NACE z 1990 r. lub "NACE Rev. 1") lub zastępującego go Rozporządzenia (WE) nr 1893/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej NACE Rev. 2 i zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3037/90 oraz niektóre rozporządzenia WE w sprawie określonych dziedzin statystycznych (Dz.U.UE.L.2006.393.1 ze zm.) (dalej: Rozporządzenie NACE z 2006 r. lub "NACE Rev. 2").
Tak też zgodnie z belgijskimi przepisami akcyzowymi, przez "procesy metalurgiczne" rozumie się procesy prowadzące do uzyskania produktów sklasyfikowanych według następujących kodów Dl klasyfikacji NACE lub według kodów Prodcom:
- 23.10 Wytwarzanie produktów koksowania węgla;
- 27.10 Produkcja żeliwa i stali oraz stopów żelaza
- 27.41 Produkcja metali szlachetnych
- 27.42 Produkcja aluminium, aż do kodu 27.42.25.00 włącznie;
- 27.43 Produkcja ołowiu, cynku i cyny, z wyłączeniem kodów 27.43.23.00, 27.43.26.00 i 27.43.29.00;
- 27.44 Produkcja miedzi, aż do kodu 27.44.25.00 włącznie;
- 27.45 Produkcja pozostałych metali nieżelaznych, z wyłączeniem kodów 27.45.24.30, 27.45.24.50, 27.45.30.17 (kod 8102 99 00), 27.45.30.23 (kod 8103 90 90), 27.45.30.25 (kod 8104 90 00), 27.45.30.27 (kod 8105 90 00), 27.45.30.33 (kod 8106 00 90), 27.45.30.37, 27.45.30.43 (kody 8108 90 10, 8108 90 70, 8108 90 90), 27.45.30.45 (kod 8109 90 00), 27.45.30.47 (kod 8110 90 00), 27.45.30.53 (kod 8111 00 90), 27.45.30.55 (kody 8112 19 00, 8112 29 00, 8112 30 90, 8112 40 90, 8112 59 00, 8112 99 10, 8112 99 30 i 8112 99 80) oraz 27.45.30.57 (kod 8113 00 90).
Ponadto, odesłanie do klasyfikacji statystycznej NACE w zakresie definiowania pojęcia procesów metalurgicznych znajduje się również w prawodawstwie Rumunii (odesłanie do kodu 24 NACE Rev. 2), jak i Bułgarii (odesłanie do kodu DJ 27 NACE Rev. 1). W prawodawstwie czeskim procesy metalurgiczne zostały zdefiniowane w przepisach akcyzowych poprzez odwołanie się do klasyfikacji statystycznej NACE Rev. 1. W szczególności, zgodnie z czeskimi przepisami akcyzowymi "procesy metalurgiczne" obejmują obróbkę cieplną rud oraz ich koncentratów, a także produkcję podstawowych metali oraz produktów metalurgicznych objętych kodem DJ 27 według klasyfikacji NACE.
Podsumowując, jakkolwiek różną technikę legislacyjną zastosowały poszczególne kraje, które zdecydowały się zdefiniować pojęcie procesy metalurgiczne to można je podzielić zasadniczo na dwie grupy:
- wprowadzające definicję opisową - w tych przypadkach wyraźnie widać, że poszczególne kraje starały się pokryć definicją pełne spektrum procesów, aż do wytworzenia wyrobów przemysłu metalurgicznego,
- odwołujące się do klasyfikacji działalności - w tych przypadkach już samo odwołanie do klasyfikacji działalności, której istotą jest wytworzenie określonych produktów sprawia, że definicja procesów metalurgicznych zawiera całość procesów zachodzących wewnątrz przedsiębiorstwa metalurgicznego.
W efekcie należy stwierdzić, że jakkolwiek z praktycznego punktu widzenia przydatne może być wprowadzanie takich definicji legalnych, to jednak podejście, które zastosowała Polska, chociaż prowadzi do tożsamych wniosków co do szerokiego zakresu zastosowania, to jest tym właściwsze, że nie rodzi ryzyka, że wprowadzona definicja nie jest wystarczająco szeroka, np. jako efekt postępu technologicznego nieuwzględnionego w historycznie stworzonych definicjach procesu metalurgicznego.
Celem uzupełnienia warto także odnieść się do wyjaśnień do Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2007 r. Nr 251, poz.1885). Polska klasyfikacja PKD jest bowiem oparta na NACE Rev. 2. Zgodnie z tymi wyjaśnieniami dział 24 PKD i odpowiednio 24 NACE Rev. 2 obejmuje:
- wytapianie i/lub oczyszczanie metali żelaznych i nieżelaznych z rudy, surówki lub złomu przy zastosowaniu procesów elektrometalurgicznych i innych technik metalurgicznych,
- wytwarzanie stopów i nadstopów metali poprzez dodanie pierwiastków chemicznych do czystych metali.
Wyrób powstały w wyniku wytapiania i oczyszczania, występujący zazwyczaj w formie wlewków, jest poddany operacji walcowania, ciągnienia i wytłaczania w celu otrzymania arkuszy, blach, taśm, prętów, drutów lub rur, tub i profili drążonych, a w formie ciekłej, przeznaczony jest do produkcji odlewów i części z metalu.
W szczególności:
24.42.B Produkcja wyrobów z aluminium i stopów aluminium Podklasa ta obejmuje:
- produkcję drutów z aluminium, poprzez ciągnienie, produkcję tlenku glinu,
- produkcję folii aluminiowej służącej do pakowania,
- produkcję laminatów z folii aluminiowej, która stanowi podstawowy składnik wyrobu.
Podklasa ta nie obejmuje:
- odlewnictwa metali nieżelaznych, sklasyfikowanego w 24.53.Z, 24.54.A i 24.54.B.
24.5 Odlewnictwo metali
Grupa ta obejmuje wytwarzanie półwyrobów i różnorodnych odlewów w procesie odlewniczym.
Grupa ta nie obejmuje odlewnictwa wyrobów finalnych, takich jak:
- kotły i grzejniki, sklasyfikowanego w 25.21.Z,
- artykuły gospodarstwa domowego, sklasyfikowanego w 25.99.Z.
24.53.Z Odlewnictwo metali lekkich Podklasa ta obejmuje:
- odlewnictwo półwyrobów z aluminium, magnezu, tytanu itp.,
- odlewnictwo części z metali lekkich.
Należy zatem stwierdzić, że także w zakresie ewentualnego odwołania się do PKD, jako krajowego odbicia unijnej klasyfikacji działalności jaką jest NACE, występuje zbieżność stosowania zwolnienia akcyzowego z celami Dyrektywy Energetycznej, w zakresie w jakim interpretują je także inne kraje członkowskie wskazane powyżej.
Z perspektywy Spółki natomiast, należy podkreślić, iż realizowany w Spółce Proces główny polegający na produkcji tłoków aluminiowych oraz wkładek żeliwnych tzw. alfin stanowi proces metalurgiczny, w rozumieniu art. 30 ust. 7a pkt 3 oraz art. 31 b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym, gdyż w jego ramach Spółka przeprowadza wyżej sklasyfikowane czynności, takie jak opisane w stanie faktycznym topienie, odlewanie i obróbka metali. W konsekwencji, energia elektryczna oraz wyroby gazowe zużywane w tym procesie będą korzystały ze zwolnienia z podatku akcyzowego, pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w art. 30 ust. 7b (w przypadku energii elektrycznej).
III. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy do pytania 3 - proces elektrolityczny
W celu określenia możliwości zakwalifikowania do procesu elektrolitycznego realizowanego przez Spółkę Procesu anodowania należy w pierwszej kolejności sklasyfikować te procesy względem siebie. Pojęcie procesu elektrolitycznego nie zostało zdefiniowane w Dyrektywie Energetycznej ani w ustawie o podatku akcyzowym. Dlatego też zasadnym jest oparcie dalszej analizy na specjalistyczne naukowych definicjach pojęcia procesu elektrolitycznego (elektrolizy).
Tym samym, elektroliza to proces polegający na wymuszeniu reakcji chemicznej w wyniku przepływu przez układ prądu elektrycznego. Elektroliza zachodzi w roztworze elektrolitu lub w elektrolicie stopionym (termoelektroiiza), w którym umieszczono elektrody metalowe lub grafitowe połączone z zewnętrznym źródłem prądu stałego. W wyniku różnicy potencjału elektrod następuje ruch jonów elektrolitu: jony dodatnie - kationy przemieszczają się w kierunku katody (połączonej z ujemnym biegunem źródła prądu), jony ujemne - aniony - w kierunku anody (połączonej z dodatnim biegunem); jony elektrolitu przenoszą ładunek między elektrodami. Przy odpowiedniej różnicy potencjałów na granicy faz elektroda - roztwór biegną nieodwracalne reakcje utleniania (na powierzchni anody) i redukcji (na powierzchni katody) jonów elektrolitu, związków chem. rozpuszczonych w roztworze lub materiału elektrod. W wyniku elektrolizy danego elektrolitu można otrzymać różne produkty zależnie od warunków prowadzenia procesu, m.in. temperatury, przyłożonego napięcia, rodzaju elektrod. (Nowa Encyklopedia Powszechna PWN tom 2 D-H, Warszawa 1995).
Zgodnie z inną definicją, elektroliza to proces, w którym przepływ prądu elektrycznego przez roztwór elektrolitu (lub stopiony elektrolit) wymusza reakcje chemiczne.(...). W czasie przepływu prądu na elektrodzie biegnie jedna lub kilka reakcji. Redukcja, czyli reakcja, w której elektrony są zużywane, zachodzi na elektrodzie nazywanej katodą; utlenianie biegnie na anodzie. Do ważnych zastosowań elektrolizy należy np. przemysłowa produkcja odczynników, otrzymywanie niektórych metali, powlekanie elektrolityczne metali, wykańczanie przedmiotów metalowych. (Encyklopedia Nauki i Techniki, tom 1, Prószyński i S-ka, Warszawa 2002).
Zjawisko elektrolizy wyjaśnił m.in. J. Kuryłowicz, wskazując, że przewodnik metaliczny, przez który przepływa prąd elektryczny, nie ulega na ogół w związku z tym żadnym zmianom chemicznym, jeżeli wydzielające się ciepło jest odprowadzane wystarczająco szybko. Charakterystyczne zjawiska chemiczne obserwuje się natomiast po włączeniu w obwód prądu przewodnika elektrolitycznego.
Przewodniki metaliczne zanurzone w roztworze noszą nazwę elektrod. Jedną z elektrod mogą stanowić ścianki naczynia, w którym znajduje się roztwór, jeśli naczynie to jest sporządzone z przewodnika metalicznego. Elektroda połączona przewodnikiem metalicznym z dodatnim biegunem zewnętrznego źródła energii elektrycznej nosi nazwę anody, zaś elektroda połączona z biegunem ujemnym nazywana jest katodą. (...)
Jeżeli w roztworze znajdują się kationy takich metali, jak miedź, srebro, rtęć, to podczas elektrolizy na katodzie wydziela się odpowiedni metal. Proces osadzania się metalu związany jest z pobraniem przez kation elektronu (jednego, dwóch lub trzech, zależnie od wartościowości) z powierzchni katody, co prowadzi do powstania obojętnego atomu. (...)
Dowolne procesy zachodzące podczas elektrolizy na powierzchni anodowej są procesami utleniania, ponieważ polegają na uwalnianiu elektronów. Sumaryczna reakcja przebiegająca na obu elektrodach podczas elektrolizy jest reakcją utleniania-redukcji. Od zwykłych reakcji utleniania-redukcji różni się ona tym, że wymiana elektronów (będąca istotą każdej reakcji utleniania-redukcji) nie następuje tu bezpośrednio między uczestnikami reakcji, ale za pośrednictwem przewodnika metalicznego.
Elektrony oddawane przez substancje utleniane na anodzie wędrują przez zewnętrzny obwód elektryczny do katody, gdzie są pobierane przez substancje redukowane. (Chemia fizyczna, red. Jerzy Kuryłowicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1980).
Z punktu widzenia zastosowania przemysłowego, elektroliza jest procesem wykorzystywanym w wielu dziedzinach. Elektroliza jest szeroko stosowana w przemyśle, m.in. do otrzymywania i oczyszczania wielu metali (elektrometalurgia), do pokrywania metali powłokami galwanicznymi, do otrzymywania wielu substancji, np. chloru, wodoru, chloranów (chloranów(V)), nadchIoranów(chloranów(VII)) oraz do otrzymywania wody ciężkiej. (Nowa Encyklopedia Powszechna PWN tom 2 D - H, Warszawa 1995 r.).
Wpisując powyższe w opisany w stanie faktycznym Proces anodowania, który realizuje Spółka, należy podkreślić, iż dochodzi w nim do powleczenia wierzchniej warstwy tłoka warstwą tlenku miedzi.
W ramach procesu anodowania przy zastosowaniu roztworu kwasu siarkowego oraz prądu w elektrolicie dochodzi do elektrolitycznego (prądowego) utlenienia powierzchni aluminium tlenkiem miedzi.
Wnioskodawca pragnie podkreślić, że roztwory elektrolitów wykazują wiele cech różniących je od innych roztworów. Przewodzą prąd elektryczny, następstwem czego jest migracja jonów i tym samym zmiany stężeń w poszczególnych obszarach układu. W pobliżu elektrod na skutek wymiany elektronów pomiędzy jonami i między elektrodą a jonem zachodzą reakcje chemiczne. Proces ten, zwany elektrolizą, prowadzi do utleniania bądź redukcji składników układu. Elektroliza jest to uporządkowany przepływ jonów w elektrolicie pod wpływem przyłożonego pola elektrycznego, któremu towarzyszy rozkład elektrolitu - procesy redukcji na katodzie przy równoczesnych procesach utleniania na anodzie. W wyniku tych reakcji na elektrodach osadzają się produkty bądź też wchodzą one w reakcje wtórne z elektrodą lub rozpuszczalnikiem. (Krzysztof Pigoń, Zdzisław Ruziewicz, Chemia fizyczna. Podstawy fenomenologiczne).
Podobne stanowisko przedstawił Szczepan Szczeniowski w Fizyka doświadczalna cz. III elektryczność i magnetyzm (Szczepan Szczeniowski, Fizyka doświadczalna cz. III elektryczność i magnetyzm, wyd. III, PWN): Gdy do roztworów elektrolitu wstawimy elektrody i wytworzymy między nimi napięcie, wówczas jony dodatnie- kationy- poruszają się ku katodzie, ujemne- aniony- ku anodzie. Jony dochodzące do elektrod zostają na nich elektrycznie zobojętnione i przetwarzają się w zwykłe atomy lub zgrupowania atomów, które wydzielają się na elektrodzie. Tak więc przepływowi prądu towarzyszy wydzielanie się substancji na elektrodach. To wydzielanie się substancji nazywamy elektrolizą. Na katodzie wydzielają się w czasie elektrolizy wodór lub metale, na anodzie zachodzą często wtórne reakcje chemiczne, zależne od rodzaju roztworu i anody.
Opierając się na powyższych definicjach, Spółka stoi na stanowisku, że Proces anodowania realizowany przez Spółkę w toku produkcji tłoków aluminiowych jest przykładem procesu elektrolitycznego, o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym.
Jednocześnie, Spółka wskazuje, że - tak jak przedstawiono w stanie faktycznym - Proces anodowania (proces elektrolityczny) składa się z kilku czynności (trawienie wstępne, anodowanie, 2 płukania na zimno, płukanie gorące, suszenie/ociek).
Podkreślić należy, że - zgodnie z definicjami specjalistycznymi przytoczonymi przez Spółkę powyżej - cały proces elektrolizy składa się z kilku do kilkunastu czynności (etapów). Wszystkie one są niezbędne by uzyskać oczekiwany efekt, w przypadku Spółki - powleczenie elementów aluminiowych warstwą tlenku miedzi zapewniającą odporność na ścieranie i ochronę przed korozją. Elementy te, ze względu na charakter gotowego wyrobu muszą spełniać określone normy by zapewnić bezpieczeństwo korzystania z pojazdu, w którym zostaną zamontowane.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przypadku Spółki do procesu elektrolitycznego należy zaliczyć występujące po sobie czynności zmierzające do wytworzenia warstwy tlenku na komponentach aluminiowych. Tym samym, na skutek zespołu działań wyznaczonych poprzez proces technologiczny będący procesem elektrolitycznym, energia elektryczna zużywana przez Spółkę w tym procesie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku akcyzowego, pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w art. 30 ust. 7b ustawy o podatku akcyzowym.
Jednocześnie, Spółka pragnie podkreślić, iż do pojęcia Procesu anodowania jako procesu elektrolitycznego nie zalicza innych etapów produkcji tłoków aluminiowych, a jedynie te, które uczestniczą w anodowaniu (procesie elektrolitycznym). Z tego względu, Spółka nie uznaje za proces elektrolizy przygotowania komponentów aluminiowych polegającego na poddaniu go obróbce mechanicznej w celu uzyskania pożądanego kształtu, czy późniejszego ich montowania i pakowania jako gotowych wyrobów.
IV. Podsumowanie
Podsumowując, brak w Dyrektywie Energetycznej definicji procesów metalurgicznych i elektrolitycznych oznacza, że prawodawca unijny nie zamierzał tych pojęć zawężać, czy też modyfikować. Pozostaje to w oczywistej korelacji z wykładnią celowościową roli przedmiotowego wyłączenia z punktu widzenia znaczenia przemysłu metalurgicznego dla bezpieczeństwa i gospodarki europejskiej. W efekcie, implementując postanowienia Dyrektywy Energetycznej co do celu, państwo członkowskie powinno zastosować możliwie szerokie rozumienie tych pojęć.
W rezultacie, Spółka stoi na stanowisku, że opisany w stanie faktycznym niniejszego wniosku Proces główny stanowi proces metalurgiczny, a Proces anodowania stanowi proces elektrolityczny, o których mowa w przepisach zacytowanych w punktach powyżej.
W konsekwencji, zużycie przez Spółkę energii elektrycznej w procesach metalurgicznych, oraz elektrolitycznych przedstawionych w opisie stanu faktycznego będzie korzystało ze zwolnienia z podatku akcyzowego, o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 2-3 ustawy o podatku akcyzowym, a zużycie przez Spółkę wyrobów gazowych w Procesie głównym będzie korzystało ze zwolnienia z podatku akcyzowego, o którym mowa w art. 31 b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest:
- nieprawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach metalurgicznych (pytanie nr 1);
- prawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy gazu ziemnego przeznaczonego do celów opałowych w procesach metalurgicznych (pytanie nr 2);
- nieprawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy
energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach elektrolitycznych
(pytanie nr 3).
Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 roku o podatku akcyzowym (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 752 ze zm.) wyroby akcyzowe oznaczają - wyroby energetyczne, energię elektryczną, napoje alkoholowe wyroby tytoniowe oraz susz tytoniowy, określone w załączniku nr 1 do ustawy. Pod poz. 33 ww. załącznika została wymieniona energia elektryczna o kodzie CN 2716 00 00. Natomiast w poz. 28 załącznika nr 1 wymieniono pod kodem CN 2711 gaz ziemny (mokry) i pozostałe węglowodory gazowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy, w przypadku energii elektrycznej przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:
- nabycie wewnątrzwspólnotowe energii elektrycznej przez nabywcę końcowego;
- sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1059 z póź. zm.), który wyprodukował tę energię;
- zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję, o której mowa w pkt 2;
- zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji, o której mowa w pkt 2, który wyprodukował tę energię;
- import energii elektrycznej przez nabywcę końcowego;
- zużycie energii elektrycznej przez nabywcę końcowego, jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu.
Za zużycie energii elektrycznej nie uznaje się strat powstałych w wyniku przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, z wyłączeniem energii zużytej w związku z jej przesyłaniem lub dystrybucją oraz energii elektrycznej pobranej nielegalnie (art. 9 ust. 2 ustawy).
W myśl art. 2 ust. 1 pkt 23d pośredniczący podmiot gazowy to - podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju lub posiadający koncesję na obrót gazem ziemnym na terytorium kraju:
- dokonujący sprzedaży, dostawy wewnątrzwspólnotowej, nabycia wewnątrzwspólnotowego, importu lub eksportu wyrobów gazowych, lub
- używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów nieobjętych zwolnieniem od akcyzy, lub
- używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów objętych zerową stawką akcyzy, lub
- będący spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, nabywającą wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 5 ust. 3a ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, lub
- będący towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, nabywającym wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych lub nabywającym wyroby gazowe na rachunek dającego zlecenie na rynku regulowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub
- będący giełdową izbą rozrachunkową, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, nabywającymi wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, lub
- będący spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, nabywającą wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji, o której mowa w art. 68a ust. 14 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub w celu rozliczenia i rozrachunku transakcji zawieranych na rynku regulowanym
-który pisemnie powiadomił właściwego naczelnika urzędu celnego o tej działalności.
W myśl zaś art. 9c ust. 1 ustawy, w przypadku wyrobów gazowych przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:
- nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
- sprzedaż wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu;
- import wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
- użycie wyrobów gazowych przez pośredniczący podmiot gazowy;
- użycie wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego:
- uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia,
- jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tych wyrobów finalnemu nabywcy gazowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego albo postępowania podatkowego nie ustalono, że akcyza została zapłacona w należnej wysokości,
- nabytych w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 31b ust. 1-4, do innych celów niż zwolnione na podstawie tych przepisów, przy czym za takie użycie uważa się również naruszenie warunku, o którym mowa w art. 31b ust. 5-7 lub 9, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31b ust. 1-4.
Obrót wyrobami gazowymi oraz energią elektryczną w ww. okolicznościach podlega zatem z zasady opodatkowaniu akcyzą.
Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy w przypadku energii elektrycznej obowiązek podatkowy powstaje:
- z dniem nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej przez nabywcę końcowego;
- z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu, w przypadku sprzedaży energii elektrycznej na terytorium kraju;
- z dniem zużycia energii elektrycznej, w przypadkach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3, 4 i 6;
- z dniem powstania długu celnego, w przypadku importu energii elektrycznej przez nabywcę końcowego.
W przypadku wyrobów gazowych, zgodnie z art. 11b ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z dniem:
- nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
- wydania wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu, w przypadku ich sprzedaży na terytorium kraju;
- powstania długu celnego, w przypadku importu wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
- użycia wyrobów gazowych przez podmioty w przypadkach, o których mowa w art. 9c ust. 1 pkt 4 lub 5.
Na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy podatnikiem akcyzy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą ().
Na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby gazowe przeznaczone do celów opałowych w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej.
Na szczeblu unijnym reguły opodatkowania wyrobów energetycznych i energii elektrycznej określa dyrektywa Rady 2003/96/WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz. U. WE L Nr 283, s. 51 z późn. zm.; Dz. U. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 9, t. 1, s. 405). Wskazana regulacja określa zasady opodatkowania podatkiem akcyzowym wszystkich wyrobów energetycznych pozostawiając poszczególnym państwom margines swobody, dyrektywa energetyczna ustala zakres wyrobów opodatkowanych, minimalne stawki podatku, zwolnienia od podatku oraz mechanizmy jego pobierania. Zgodnie z art. 2 dyrektywy, energia elektryczna, węgiel kamienny, węgiel brunatny, koks oraz gaz ziemny stanowią wyroby energetyczne podlegające tej regulacji. Z uregulowań art. 2 ust. 4 lit. b tiret 2 dyrektywy niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do wykorzystania produktów energetycznych i energii elektrycznej do podwójnego zastosowania produktów energetycznych. Produkt energetyczny ma podwójne zastosowanie w przypadku gdy jest wykorzystywany zarówno jako paliwo do ogrzewania oraz w celach innych niż jako paliwo silnikowe i paliwo do ogrzewania. Wykorzystywanie produktów energetycznych do redukcji chemicznej oraz w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych uważa się za podwójne zastosowanie. Stosownie natomiast do art. 2 ust. 4 lit. b tiret 3 cyt. Dyrektywy Rady 2003/96/WE dyrektywa nie ma zastosowania do następującego wykorzystania produktów energetycznych i energii elektrycznej: energii elektrycznej wykorzystywanej zasadniczo do celów redukcji chemicznej oraz w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych.
Od 1 stycznia 2016 r. zgodnie z art. 30 ust. 7a pkt 2 i 3 ustawy, zwalnia się od akcyzy energię elektryczną wykorzystywaną w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych.
Warunkiem zwolnienia, o którym mowa w ust. 7a, jest:
- wykorzystywanie energii elektrycznej przez podmiot będący podatnikiem akcyzy od tej energii;
- przekazywanie przez podmiot wykorzystujący energię elektryczną do właściwego naczelnika urzędu celnego, do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podmiot wykorzystał energię elektryczną, oświadczenia o ilości wykorzystanej energii i sposobie jej wykorzystania (30 ust. 7b ustawy)
Oświadczenie, o którym mowa w ust. 7b pkt 2, powinno zawierać:
- nazwę i adres siedziby podmiotu wykorzystującego energię elektryczną oraz jego numer identyfikacji podatkowej (NIP);
- ilość wykorzystanej energii elektrycznej;
- sposób wykorzystania energii elektrycznej;
- datę i miejsce sporządzenia oświadczenia oraz czytelny podpis osoby składającej oświadczenie (30 ust. 7c ustawy).
Ww. przepisy przewidują zwolnienie z podatku dla energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych, co zostało obwarowane spełnienie ww. warunków formalnych .
Jak wynika z wniosku Wnioskodawca chcąc skorzystać ze zwolnienia od akcyzy dla energii elektrycznej na podstawie art. 30 ust. 7a pkt 2 i 3 ustawy będzie spełniał warunki formalne określone w art. 30 ust. 7b ustawy.
Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem sądowym wszelkiego rodzaju przywileje podatkowe są w swojej istocie odstępstwem od jednej z głównych zasad podatkowych, a mianowicie zasady sprawiedliwości podatkowej, przejawiającej się w powszechności opodatkowania oraz równości podatkowej. Zatem rzeczą zupełnie wyjątkową jest sytuacja, w której pewna grupa podmiotów korzysta z uprawnień, których nie posiada większość. Z powyższego wynika, że wszelkiego rodzaju uprzywilejowanie w systemie prawa podatkowego jako wyjątek, odstępstwo od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości opodatkowania) nie może być oderwane od zasad wykładni gramatycznej i odbywać się według wykładni rozszerzającej. Zasadą jest bowiem, jak to sformułowano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 1997 r. (III RN 22/97 - OSNAPU 1998 nr 5 poz. 142), ścisła interpretacja przepisów wprowadzających przywileje podatkowe.
W dotychczasowym orzecznictwie podatkowym Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego wydaje się być utrwalone stanowisko, że przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego, próbach odkodowywania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową, polegająca na ustaleniu treści normy prawnej na podstawie możliwego sensu słów, za pomocą których sformułowano dany przepis. Podkreślić jednak należy, że proces ten nie może jednak ograniczać się jedynie do semantycznych czy syntaktycznych reguł języka. Konieczne jest zatem także odwołanie się do tego, co prawodawca przez dane słowa chce osiągnąć.
Przypomniał o tym Naczelny Sąd Administracyjny w szczególności w uchwale składu pięciu sędziów z dnia 24 czerwca 1996 r. sygn. FPK 6/96 (ONSA 1996, z. 3, poz. 106), powołując się na pogląd wyrażony przez Ryszarda Mastalskiego. Podkreśla on, że nazwy przejęte przez prawo podatkowe z innych gałęzi prawa nie mogą oznaczać tych samych pojęć, służą bowiem do budowania określonych pojęć właśnie w prawie podatkowym i stanowią wraz z innymi cechami ustaw podatkowych część składową nowych kompleksów pojęć, uzyskując cechy swoiste, niezbędne do założonych przez normodawcę celów opodatkowania. Prawo podatkowe bowiem, aby mogło wypełniać swoje zadania, może być wiązane tylko własnymi pojęciami. Dokonując wykładni językowej prawa podatkowego, która powinna być uściślana i rozwijana w kontekście wykładni systemowej i funkcjonalnej, należy przede wszystkim szukać podatkowego rozumienia pojęć używanych przez ustawodawcę i zważać na to, czy przyjęcie innego, na przykład cywilnoprawnego punktu widzenia nie prowadzi do uchylania się danego podmiotu od opodatkowania albo też do zmniejszenia jego obciążeń podatkowych (R. Mastalski: Interpretacja prawa podatkowego, źródła prawa podatkowego i jego wykładnia, Wrocław 1989, s. 98-100) por. uchwała składu pięciu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 sierpnia 1999 r. sygn. FPK 1/99.
Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku akcyzowym nie definiują pojęcia procesy metalurgiczne jak również procesy elektrolityczne, nie odwołują się także w powyższym zakresie wprost do innych aktów prawnych.
Tym samym zakres czynności, które wchodzą w skład produkcji metali jest bardzo rozległy.
Do określenia pojęcia procesy metalurgiczne należy się posiłkować definicjami zawartymi w odrębnej literaturze. Zgodnie z definicją zawartą w publikacji Technologia ogólna: podstawy technologii mechanicznych pod red. Aleksandra Góreckiego procesy metalurgiczne są to procesy otrzymywania surówki w podwyższonych temperaturach, najczęściej w wyniku redukcji tlenków. Za procesy metalurgiczne uważa się procesy polegające na otrzymywaniu rafinacji oraz przetwarzaniu metali i ich stopów m.in. przy użyciu prądu elektrycznego.
Ponadto w literaturze specjalistycznej Metalurgią nazywa się szereg powiązanych ze sobą procesów technologicznych mających na celu otrzymanie technicznie czystego produktu z surowców, którymi najczęściej są rudy wytapianych metali, (por. Chudzikiewicz R., Briks W.: Podstawy metalurgii i odlewnictwa. Warszawa: PWN 1977).
Zgodnie zaś z encyklopedią PWN metalurgia to dziedzina nauki i techniki zajmująca się procesami otrzymywania metali i stopów z rud, ich rafinacją oraz obróbką (mającą na celu nadanie im odpowiedniego kształtu i właściwości). Zatem metalurgia obejmuje: wstępną obróbkę rudy - rozdrabnianie i wzbogacanie (m.in. grawitacyjne, ogniowe, magnetyczne lub przez flotację) oraz spiekanie miałkich rud (aglomeracja), właściwy proces prowadzący do otrzymania metalu zwany procesem hutniczym, oraz rafinację metalu; zależnie od stosowanych metod metalurgię dzieli się na pirometalurgię, obejmującą procesy redukcji tlenków metali w wysokich temperaturach i procesy utleniania zanieczyszczeń (świeżenie), hydrometalurgię oraz elektrometalurgię (otrzymywanie metali w piecach elektrycznych), a także metalurgię próżniową i metalurgię proszków.
Ponadto Encyklopedia Techniki - Metalurgia (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1985), powołując się na pozycje literaturowe: C. Kittel Wstęp do fizyki ciała stałego PWN, Warszawa 1976, T. Mazanek i inni Metalurgia ogólna Politechnika Śląska, Gliwice 1971, podaje zaś następujące znaczenia słowa metalurgia:
- Nauka o metalach i stopach oraz procesach ich otrzymywania i kształtowania. Posługuje się ona metodami fizyki i chemii. Głównymi jej działami są: fizyka metali i metaloznawstwo zajmujące się badaniem struktur i własności metali oraz zależnościami między nimi, teoria procesów metalurgicznych oraz teoria przeróbki plastycznej;
- Technologia otrzymywania metali z rud i surowców wtórnych oraz przetwarzania metali surowych w użyteczne metale i stopy. Zależnie od stosowanych metod dzieli się na działy, którymi są: pirometalurgia, elektrometalurgia, hydrometalurgia, elektrohydrometalurgia i metalurgia proszków.
Stosownie zaś do internetowego słownika języka polskiego (http://sjp.pl/metalurgia) metalurgia to:
- nauka o otrzymywaniu metali i nadawaniu im pożądanych własności;
- dział przemysłu zajmujący się produkcją metali i wyrobów metalowych; przemysł metalowy.
Tym samym z punktu widzenia wykładni językowej procesami metalurgicznymi są więc procesy produkcji wyrobów metalowych, w których występuje chemiczna, termiczna a w niektórych przypadkach i plastyczna obróbka surowców metalowych.
Również przepisy ustawy o podatku akcyzowym nie definiują pojęcia procesy elektrolityczne, nie odwołują się także w powyższym zakresie wprost do innych aktów prawnych. Zasadnym jest jednak w tym zakresie odwołanie się do wykładni językowej. Na gruncie Słownika Języka Polskiego PWN elektrolityczny oznacza odnoszący się do elektrolizy. Pod pojęciem elektrolizy zaś rozumie się proces, podczas którego doprowadzony z zewnątrz prąd elektryczny powoduje zajście na elektrodach reakcji utleniania i redukcji(http://fluid.itcmp.pwr.wroc.pl/~hkruczek/KE/pliki/elektroliza.pdf). Ponadto według innej definicji elektroliza jest to zespół termodynamicznie wymuszonych chemicznych procesów redoks, zachodzących na granicach faz: przewodnik metaliczny przewodnik elektrolityczny w czasie przepływu prądu elektrycznego z zewnętrznego źródła przez układ przewodnik metaliczny przewodnik elektrolityczny przewodnik metaliczny. Elektroliza przebiega tylko wówczas, gdy do elektrod jest przyłożone napięcie nie niższe od pewnej wartości charakterystycznej dla danego układu: przewodniki metaliczne przewodnik elektrolityczny. (Wytwarzanie chloru i wodorotlenku sodu metodą elektrolizy przeponowej 311[31].Z5.06, Urszula Żłobińska, Radom 2006).
Natomiast proces jest to ciąg następujących po sobie zmian powiązanych przyczynowo i stanowiących kolejne etapy rozwoju czegoś lub celowego działania. Zgodnie z Małym słownikiem języka polskiego Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1993 r. str. 708 proces to przykładowo: przebieg regularnie następujących po sobie zjawisk, pozostających między sobą w związku przyczynowym; kolejno następujące po sobie zmiany fizykochemiczne: p. technologiczny, fermentacyjny, p. zapalny, p. gnilny. Tym samym jako proces należy rozumieć tylko ciąg regularnie następujących po sobie zjawisk, pozostających między sobą w związku przyczynowym.
Z kolei zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego, produkcja to zorganizowana działalność mająca na celu wytwarzanie jakichś towarów, usług lub dóbr kultury; też: to, co zostało wytworzone (http://sjp.pwn.pl/slowniki/produkcja).
Mając na uwadze ww. definicje zauważyć należy w pierwszej kolejności, że pojęcie procesu ma węższy zakres niż produkcja, która może składać się z samego procesu lecz może być też efektem kilku procesów lub też kompilacją kilku procesów oraz czynności nie stanowiących procesu jak i też w ramach produkcji może nie zachodzić żaden proces.
Jak wskazano wcześniej proces wykładni literalnej nie może ograniczać się jedynie do semantycznych czy syntaktycznych reguł języka. Nie bez znaczenia pozostaje więc co prawodawca przez dane słowa, użyte w przepisie prawa chce osiągnąć. Wprowadzając od 1 stycznia 2016 r. zwolnienie od podatku akcyzowego dla energii elektrycznej zużywanej m.in w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych, ustawodawca wprowadził narzędzie wsparcia dla danego sektora gospodarki. Wsparcie takie jednak nie może prowadzić do dyskryminacji innych podmiotów powszechnie opodatkowanych akcyzą od zużycia energii elektrycznej, a taka sytuacja miałaby miejsce w przypadku rozszerzenia przedmiotowego zwolnienia na wszelkie czynności obiektywnie nie związane z procesami elektrolitycznymi bądź metalurgicznymi.
Zatem aby odpowiedzieć na pytanie oznaczone nr 1 Wnioskodawcy co do możliwości zastosowania zwolnienia od zużytej przez niego energii elektrycznej konieczne jest rozstrzygnięcie czy wykorzystuje on tą energię w procesach metalurgicznych.
Mając na uwadze, że przepisy ustanawiające przywileje podatkowe nie mogą być interpretowane rozszerzająco należy uznać, że do procesów metalurgicznych nie można zaliczyć energii elektrycznej wykorzystywanej do zasilania centralnej instalacji nawiewno-wyciągowej hali topielnej posiadającej moduł odpylania filtry elektrostatyczne (czynności opisanej w pkt 1.I). Czynności tam zachodzące nie mają ani związku z obróbką termiczną lub chemiczną metalu ani też nie są dokonywane stricte podczas procesu metalurgicznego. Powyższe czynności zachodzące podczas produkcji niewątpliwie można uznać za czynności uczestniczące w opisanym procesie produkcyjnym, niemniej czynności te nie mieszczą się w ścisłej definicji procesu metalurgicznego. Są to czynności uczestniczące w produkcji wyrobów, jednak nie wiążą się z poddaniem zmianom fizykochemicznym surowca w wyniku którego powstają tłoki aluminiowe.
Nie sposób również uznać za proces metalurgiczny etapu obróbki wiórowej tłoków polegających na ich toczeniu, wierceniu wymaganych otworów, frezowaniu, rozwiercaniu oraz przepychaniu (opisanych w pkt 1.III), gdyż czynności tam zachodzące nie podlegają już czynnościom zmieniającym ich wartości chemicznych, fizycznych i plastycznych. Czynności te mają miejsce już po ukształtowaniu cech wyrobu metalowego czyli po zakończeniu procesu metalurgicznego. Ponadto do procesów metalurgicznych nie można również zaliczyć czynności wykonywanych przez urządzenia rentgenowskiego do sprawdzania tłoków (opisanych w pkt 1.III), gdyż wyrób ten nie będzie poddawany już żadnej obróbce, podczas której dojdzie do ukształtowania jego cech fizykochemicznych (jest już wyrobem o wymaganych cechach fizykochemicznych), ww. czynności nie wpasują się w ciąg następujących po sobie zmian fizykochemicznych powiązanych przyczynowo i stanowiących etapy produkcji dążące do wytworzenia określonego produktu. W ocenie Organu są to czynności, które zachodzą po zakończeniu procesu metalurgicznego.
Również energia elektryczna wykorzystywana przez maszyny do obróbki wiórowej wstępnej (nacinanie, skórowanie) (pkt. 2.3) oraz maszyny CNC do obróbki na gotowo (pkt 2.4) nie sposób uznać za proces metalurgiczny, gdyż czynności tam zachodzące nie podlegają już czynnościom zmieniającym ich wartości chemiczne, fizyczne i plastyczne. Czynności te mają miejsce już po ukształtowaniu cech wyrobu metalowego czyli po zakończeniu procesu metalurgicznego. W ocenie Organu są to czynności, które zachodzą po zakończeniu procesu metalurgicznego. Ponadto energia elektryczna wykorzystywana do wentylacji stanowisk topienia i odlewania tulei (pkt 2.5) oraz oświetlenia hali odlewni i hali obróbki mechanicznej (pkt 2.6) nie jest wykorzystywana w procesie metalurgicznym. Czynności tam zachodzące nie mają ani związku z obróbką termiczną lub chemiczną metalu ani też nie są dokonywane stricte podczas procesu metalurgicznego. Powyższe czynności zachodzące podczas produkcji niewątpliwie można uznać za czynności uczestniczące w opisanym procesie produkcyjnym, niemniej czynności te nie mieszczą się w ścisłej definicji procesu metalurgicznego. Są to czynności uczestniczące w produkcji wyrobów, jednak nie wiążą się z poddaniem zmianom fizykochemicznym surowca w wyniku którego powstają wkładki żeliwne tzw. Alfin. Ponadto rozszerzanie przedmiotowego zwolnienia na wentylację stanowisk topienia i odlewania tulei oraz oświetlenia hali odlewni i hali obróbki mechanicznej dyskryminowałoby inne podmioty powszechnie opodatkowane akcyzą od zużycia energii elektrycznej.
Jednocześnie zastrzec należy, że wykorzystanie urządzeń transportowych (suwnic, wózków widłowych) i innych urządzeń można zakwalifikować do ww. procesów metalurgicznych wyłącznie w takim zakresie w jakim są wykorzystywane bezpośrednio w procesie metalurgicznym w ścisłym tego znaczeniu. Czynności te pomimo, że nie są stricte procesami metalurgicznymi, stanowią ich niezbędny element, bez których nie mogłyby właściwie przebiegać, jednak ich zakwalifikowanie do procesów metalurgicznych jest wyłącznie warunkowe, tj. w zakresie w jakim są wykorzystywane bezpośrednio do procesu metalurgicznego, a nie do celów ogólnozakładowych.
Pozostałe czynności opisane przez Wnioskodawcę w pkt 1.I, 1.II, 1.III oraz pkt 2 można zakwalifikować jako elementy procesu metalurgicznego o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 3 ustawy (ze wskazanymi wyżej wyłączeniami).
Zważywszy, że nie wszystkie czynności w opisanym przez Wnioskodawcę Procesie głównym mogą zostać zakwalifikowane do procesu metalurgicznego uprawniającego do zwolnienia od akcyzy, o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 3 ustawy tym samym oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania pierwszego Organ zobligowany jest uznać to stanowisko za nieprawidłowe.
Odnośnie zaś pytania oznaczonego numerem 2 należy zauważyć, że zwolnieniu podlega gaz, który jest wykorzystywany do produkcji ciepła niezbędnego w procesie metalurgicznym. Zatem tylko wyrób gazowy przeznaczony do celów opałowych w czynnościach stanowiących element procesu metalurgicznego, w których gaz jest wykorzystany do termicznej lub chemicznej obróbki surowca metalowego podlega zwolnieniu. Tym samym zwolnieniu dla wyrobów gazowych podlegać będą wyłącznie czynności uczestniczące w kompleksowym procesie produkcyjnym w celu wytworzenia ciepła niezbędnego do zasilania pieców topielnych, rafinacji oraz wytwarzania ciepła wykorzystywanego podczas odlewania metalu i jego obróbki cieplnej. Zdaniem tut. Organu opisane procesy produkcyjne, w których wykorzystywany jest wyrób gazowy, mieszczą się, w pojęciu procesu metalurgicznego, o którym mowa w ustawie o podatku akcyzowym. Biorąc powyższe na uwadze Wnioskodawca wykorzystując wyrób gazowy w opisanym Procesie głównym jest uprawniony do zastosowania zwolnienia z akcyzy, o którym mowa w art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy.
Mając zatem powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.
Odnośnie zaś pytania oznaczonego numerem 3 należy zauważyć, że proces elektrolityczny rozpoczyna się gdy doprowadzony z zewnątrz prąd elektryczny powoduje zajście na elektrodach reakcji utleniania i redukcji.
Ponadto co jest również istotne podczas ustalania katalogu czynności zwolnionych od akcyzy na uwadze należy mieć fakt, że zasadą jest, że wszelkie ulgi i zwolnienia powinny być interpretowane wąsko. Wobec czego zwolnieniu z akcyzy na podstawie art. 30 ust. 7a pkt 2 ustawy podlegać może wyłącznie zużycie energii elektrycznej przez urządzenia w zakresie jakim ściśle i bezpośrednio uczestniczą one w celu przeprowadzenia elektrolizy.
Tym samym zwolnieniem nie mogą być objęte czynności wykonywane przez centralę wentylacyjną pomieszczenia anodowni oraz oświetlenie pomieszczenia anodowni. Zużycie energii elektrycznej tam zachodzące niewątpliwie można uznać za czynności uczestniczące w opisanym procesie produkcyjnym, niemniej czynności te nie mieszczą się w ścisłej definicji procesu elektrolitycznego.
Pozostałe czynności opisane (pkt 1.VII) przez Wnioskodawcę można zakwalifikować jako elementy procesu elektrolitycznego o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 2 ustawy (ze wskazanymi wyżej wyłączeniem).
Tym samym skoro nie wszystkie czynności w opisanym przez Wnioskodawcę Procesie anodowania mogą zostać zakwalifikowane do procesu elektrolitycznego uprawniającego do zwolnienia od akcyzy, o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 2 ustawy tym samym oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania trzeciego Organ zobligowany jest uznać to stanowisko za nieprawidłowe.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za:
- nieprawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach metalurgicznych (pytanie nr 1);
- prawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy gazu ziemnego przeznaczonego do celów opałowych w procesach metalurgicznych (pytanie nr 2);
- nieprawidłowe - w zakresie zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach elektrolitycznych (pytanie nr 3).
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, zmiany stanu prawnego, jak również w przypadku ustalenia w toku prowadzonego postępowania podatkowego odmiennego stanu sprawy niż przedstawiony we wniosku, udzielona interpretacja traci swą aktualność.
Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 Ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
w części prawidłowe
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach